Untitled

Đổi Mới Toàn Diện và Khủng Hoảng Kinh Tế Xã Hội (1986-1996)

• Đại hội Đảng VI đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện trong bối cảnh:
  • Cách mạng khoa học kỹ thuật phát triển mạnh mẽ
  • Xu thế đối thoại thay thế đối đầu trên thế giới
  • Đổi mới trở thành xu thế tất yếu.
• Tình hình Việt Nam lúc đó đang bị bao vây, cấm vận và khủng hoảng kinh tế-xã hội, với:
  • Lương thực và thực phẩm khan hiếm
  • Lạm phát tăng từ 300% (1985) lên 774% (1986)
  • Các hành vi vi phạm pháp luật, vượt biên trái phép gia tăng.
• Đổi mới trở thành nhiệm vụ cấp thiết để phát triển đất nước.

Nhiệm Vụ Phát Triển do Đại Hội Đề Ra

• Đổi mới cơ chế quản lý, xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp.
• Chuyển sang hạch toán kinh tế, kết hợp kế hoạch với thị trường.
• Mục tiêu:
  • Sản xuất đủ tiêu dùng và có tích lũy
  • Tạo ra một cơ cấu kinh tế hợp lý.
• Tập trung vào 3 chương trình kinh tế lớn: lương thực - thực phẩm, hàng tiêu dùng, và hàng xuất khẩu.
• Đổi mới cơ chế quản lý kinh tế.

Phương Hướng Phát Triển Kinh Tế

• Bố trí lại cơ cấu sản xuất, điều chỉnh cơ cấu đầu tư xây dựng, củng cố quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa.
• Sử dụng và cải tạo đúng đắn các thành phần kinh tế.
• Đổi mới cơ chế quản lý kinh tế.
• Phát huy mạnh mẽ động lực khoa học - kỹ thuật.
• Mở rộng và nâng cao hiệu quả kinh tế đối ngoại.
• Đại hội VI nhấn mạnh: Chính sách kinh tế cần giải phóng mọi năng lực sản xuất và khai thác tiềm năng của đất nước, sử dụng hiệu quả sự giúp đỡ quốc tế để phát triển lực lượng sản xuất và củng cố quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa.

Biện Pháp Khắc Phục Khủng Hoảng (1987-1988)

• Hội nghị Trung ương 2 (4/1987) đưa ra các biện pháp cấp bách:
  • Giảm bội chi ngân sách.
  • Giảm nhịp độ tăng giá và lạm phát.
  • Giảm khó khăn trong đời sống nhân dân.
  • Mở rộng giao lưu hàng hóa và giải thể các trạm kiểm soát trên đường giao thông.
  • Thực hiện cơ chế một giá và chế độ lương thống nhất cả nước.
  • Giảm tỷ lệ bội chi ngân sách và bội chi tiền mặt, tiết kiệm chi tiêu, chống tiêu cực.
  • Chuyển hoạt động của các đơn vị kinh tế quốc doanh sang hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa.
  • Đổi mới quản lý nhà nước về kinh tế.

Kết Quả Đổi Mới Kinh Tế Ban Đầu

• Cuối năm 1988, chế độ phân phối theo tem phiếu được xóa bỏ.
• Năm 1989, lần đầu đáp ứng được nhu cầu lương thực, có dự trữ và xuất khẩu (trước đó phải nhập hơn 45 vạn tấn gạo năm 1988).
• Hàng tiêu dùng đa dạng, lưu thông thuận lợi.
• Nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước bắt đầu hình thành.
• Kinh tế đối ngoại phát triển nhanh hơn.
• Đến năm 1991, lạm phát giảm còn 67,1% từ mức 774% (1986).

Đại Hội VIII (1996-2001) và Đẩy Mạnh Công Nghiệp Hoá, Hiện Đại Hoá

• Việt Nam thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội và cơ bản hoàn thành nhiệm vụ của chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ.
• Đại hội VI (6-1996) đưa ra sáu quan điểm về công nghiệp hóa trong thời kỳ đổi mới:
  • Giữ vững độc lập tự chủ đi đôi với mở rộng hợp tác quốc tế, dựa vào nguồn lực trong nước là chính, đồng thời tranh thủ tối đa nguồn lực bên ngoài.
  • Công nghiệp hoá, hiện đại hoá là sự nghiệp của toàn dân, của mọi thành phần kinh tế; kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo.
  • Con người được đặt ở vị trí trung tâm và khoa học công nghệ là động lực của công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
  • Lấy hiệu quả kinh tế làm chuẩn cơ bản để xác định phương án phát triển, kết hợp kinh tế với quốc phòng và an ninh.
• Định hướng phát triển khoa học và công nghệ:
  • Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng thành tựu trong sản xuất.
  • Nâng cao tay nghề, phát triển tiềm lực và từng bước hình thành nền khoa học công nghệ hiện đại Việt Nam.

Đại Hội VII và Cương lĩnh Xây dựng Đất nước trong Thời kỳ Quá độ lên Chủ nghĩa Xã hội (24-27/6/1991)

• Đại hội VII của Đảng diễn ra tại Hà Nội với 1.176 đại biểu đại diện cho trên hai triệu đảng viên.
• Đại hội bầu 146 ủy viên Trung ương, Bộ Chính trị gồm 13 đồng chí và đồng chí Đỗ Mười làm Tổng Bí thư của Đảng.
• Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và Chiến lược ổn định và phát triển kinh tế-xã hội đến năm 2000 được thông qua.
• Cương lĩnh tổng kết 60 năm lãnh đạo cách mạng của Đảng, đồng thời chỉ ra những thành công, khuyết điểm và năm bài học lớn:
  • Nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
  • Sự nghiệp cách mạng là của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
  • Không ngừng củng cố, tăng cường đoàn kết toàn Đảng, toàn dân, dân tộc và quốc tế
  • Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại.
  • Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu bảo đảm thắng lợi của cách mạng.
• Cương lĩnh khái quát xu thế phát triển của thế giới và đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, với 6 đặc trưng cơ bản:
  • Do nhân dân lao động làm chủ.
  • Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu.
  • Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
  • Con người được giải phóng khỏi áp bức, bóc lột, bất công, có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc và có điều kiện phát triển toàn diện.
  • Các dân tộc bình đẳng, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ.
  • Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân tất cả các nước trên thế giới.
• Cương lĩnh nêu ra 7 phương hướng lớn:
  • Xây dựng Nhà nước xã hội chủ nghĩa.
  • Phát triển lực lượng sản xuất, công nghiệp hóa đất nước theo hướng hiện đại gắn liền với phát triển nông nghiệp toàn diện.
  • Thiết lập từng bước quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa từ thấp đến cao với sự đa dạng về hình thức sở hữu.
  • Phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa, vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước.
  • Cách mạng xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa làm cho thế giới quan Mác-Lênin, tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh giữ vị trí chủ đạo.
  • Thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc và hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Lĩnh Vực Nông Nghiệp và Công nghiệp

• Hội nghị Trung ương 5 (6-1993) đưa ra chính sách về nông dân, nông nghiệp và nông thôn, với ba mục tiêu:
  • Xây dựng nông thôn mới có kinh tế phát triển, đời sống văn hóa phong phú, cơ sở hạ tầng vật chất và hệ thống chính trị vững mạnh.
  • Phát huy dân chủ, bảo đảm công bằng xã hội.
  • Tăng cường đoàn kết, ổn định chính trị, quốc phòng, an ninh.
• Hội nghị Trung ương 7 (7-1994) chủ trương phát triển công nghiệp, công nghệ và xây dựng giai cấp công nhân trong giai đoạn mới.
• Mục tiêu lâu dài:
  • Cải biến nước ta thành một nước công nghiệp có cơ sở vật chất, kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ và phù hợp với trình độ phát triển của sức sản xuất.
  • Mức sống vật chất và tinh thần cao, quốc phòng an ninh vững chắc.
• Cần xây dựng giai cấp công nhân phát triển về số lượng, giác ngộ giai cấp, vững vàng về chính trị, tư tưởng, có trình độ học vấn, tay nghề cao, có năng lực tiếp thu công nghệ mới
• Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, và vai trò của Mặt trận và các đoàn thể nhân dân trong phát triển công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

Các Quyết Sách Quan Trọng khác

• Hội nghị Trung ương 3 (6-1992) thảo luận và đưa ra ba quyết sách quan trọng về củng cố quốc phòng an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại, đổi mới và chỉnh đốn Đảng.
• Chủ trương tự đổi mới, tự chỉnh đốn Đảng, nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phù hợp với yêu cầu khách quan của cách mạng nước ta.

Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ IX (2001) và tiếp tục Công nghiệp hóa, Hiện đại hóa

• Đại hội tổng kết 15 năm đổi mới, rút ra các bài học kinh nghiệm và đề ra chiến lược phát triển đất nước trong hai thập kỷ đầu của thế kỷ XXI.
• Tình hình thế giới và Việt Nam lúc bấy giờ:
  • Toàn cầu hoá diễn ra mạnh mẽ.
  • Quan hệ song phương, đa phương giữa các quốc gia ngày càng sâu rộng.
  • Cách mạng khoa học và công nghệ thúc đẩy sự phát triển kinh tế tri thức.
• Sau 15 năm đổi mới, Việt Nam đạt được nhiều thành tựu quan trọng nhưng vẫn còn nhiều thách thức:
  • Tụt hậu so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới.
  • Nguy cơ chệch hướng xã hội chủ nghĩa.
  • Tham nhũng quan lưu, “diễn biến hoà bình” do các thế lực thù địch gây ra.
• Mục tiêu tổng quát được thông qua tại Đại hội IX là đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển vào năm 2020, cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

Nền Kinh Tế Thị Trường Định Hướng Xã Hội Chủ Nghĩa

• Chủ trương thực hiện nhất quán nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
• Nền kinh tế thị trường giúp giải phóng tối đa lực lượng sản xuất, phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
• Sự lựa chọn con đường phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa phù hợp với xu hướng phát triển khách quan của thời đại, với các giá trị truyền thống và những yếu tố tích cực trong giai đoạn phát triển đã qua.
• Kinh tế thị trường là một hệ thống kinh tế trong đó việc sản xuất, phân phối và tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ được quyết định trên thị trường.

Đặc Điểm Của Nền Kinh Tế Thị Trường Định Hướng Xã Hội Chủ Nghĩa

• Cơ chế vận hành kinh tế theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
• Có nhiều hình thức sở hữu (sở hữu tập thể, sở hữu nhà nước, sở hữu tư nhân...), nhiều thành phần kinh tế, nhiều hình thức phân phối.
• Lựa chọn con đường phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa là phù hợp với hoàn cảnh lịch sử, văn hoá,khách quan của thời đại

Hội Nhập Kinh Tế Quốc Tế

• Mở rộng quan hệ đối ngoại và chủ động hội nhập.
• Nghị quyết số 05-NQ/TW (24/9/2001) về tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước được ban hành.

Phát Triển Kinh Tế Tư Nhân và Tập Thể

• Kinh tế tư nhân là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế quốc dân.
• Phát triển kinh tế tập thể, với nòng cốt là hợp tác xã kiểu mới.

Đại Hội X và Quá Trình Thực Hiện Nghị Quyết

• Diễn ra năm 2006 khi đất nước đã trải qua 20 năm đổi mới và đạt được những thành tựu to lớn.
• Đại hội đã chỉ ra những bài học cần thiết để tiếp tục hoàn thiện đường lối chỉ đạo, đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới.
• Các quan điểm và hoạt động phải mang tính toàn diện, đồng bộ, có kế thừa, có bước đi, hình thức và cách làm phù hợp
• Quan điểm:
  • Phải vì lợi ích của nhân dân, dựa vào nhân dân, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của nhân dân, xuất phát từ thực tiễn.
  • Phát huy nội lực, đồng thời khai thác ngoại lực
  • Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng

Quan Điểm Mới

• Cho phép đảng viên làm kinh tế tư nhân (kể cả tư bản tư nhân) nếu tuân thủ Điều lệ Đảng và pháp luật.
• Tập trung vào các lĩnh vực chủ yếu:
  • Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
  • Mở rộng quan hệ đối ngoại, chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế.

Quan Điểm Chỉ Đạo của Đảng

• Nước ta phải trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển, trên cơ sở phát huy mọi tiềm năng từ biển, phát triển toàn diện các ngành, nghề biển.
• Thu hút mọi nguồn lực để phát triển kinh tế, xã hội, bảo vệ môi trường trên tinh thần chủ động, tích cực mở cửa; bảo vệ vững chắc độc lập.
• Hội nghị Trung ương 6 khóa X đã ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW (30/1/2008) về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
• Đảm bảo tính đồng bộ giữa các bộ phận cấu thành của thể chế kinh tế.

Hội Nghị Trung Ương Về Nông Nghiệp, Nông Dân, Nông Thôn

• Góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế 5 năm (2005 - 2010).
• Trung ương đã nêu ra nhiệm vụ và giải pháp để phát triển nông nghiệp công nghiệp, dịch vụ
• Đánh giá về tình hình khủng hoảng thời gian đó:Thu hút vốn đầu tư nước ngoài đạt cao. GDP năm 2010 tính theo giá thực tế đạt 101,6 tỉ USD, gấp 3,26 lần so với năm 2000; GDP bình quân đầu người đạt 1.168 USD.
• Trung ương X đã ban lệnh về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí:
  • Đảng lãnh đạo chặt chẽ thể chế phòng, chống tham nhũng, lãng phí, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị; thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự.
• Hội nghị về cải cách hành chính và bộ máy nhà nước.
• Hội nghị Trung ương 5 quyết định về đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy nhà nước.

Cải Cách

• Cải cách hành chính phải được tiến hành trên cơ sở các nghị quyết và nguyên tắc của Đảng về xây dựng hệ thống chính trị.
• Tiếp tục hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ và quy chế phối hợp để nâng cao vai trò, trách nhiệm của từng cơ quan và cả bộ máy nhà nước.
• Thành phố Hà Nội và một số tỉnh có liên quan, phù hợp với công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
• Xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Quá Trình Hội Nhập Quốc Tế

• Tháng 11/2006, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Nghiên cứu về chủ trương chính để nền kinh tế phát triển nhanh và bền vững khi Việt Nam là thành Viên của Tổ chức Thương mại thế giới. Quan điểm chỉ đạo của Trung ương khi nước ta gia nhập WTO:

• Hội nhập vì lợi ích đất nước
• Duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao
• Giữ vững ổn định chính trị, kinh tế - xã hội Thành tựu của Việt Nam: Việt Nam đã mở rộng và ngày càng đi vào chiều sâu các quan hệ đối ngoại, phần tạo được một môi trường quốc tế thuận lợi chưa từng có để giữ vững hòa bình, an ninh

Đại Hội XI (2011) và Bổ Sung, Phát Triển Cương Lĩnh Năm 1991

• CTTG có những biến chuyển lớn, diễn biến phức tạp
• Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ, kinh tế tri thức và quá trình toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ,đã dấn tới mâu thuẫn gay gắt.
• Châu Á– Thái Bình Dương và Đông Nam Á phát triển năng động nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nhân tố bất ổn.
• Đại hội xác định mục tiêu tổng quát:
  • Xây dựng cơ bản nền tảng kinh tế của chủ nghĩa xã hội với kiến trúc thượng tầng về chính trị, tư tưởng, văn hóa phù hợp,
• Về mặt kinh tế* -Đẩy mạnh CNH-HĐH +Đổi mới mô hình tăng trưởng +Ba đột phát chính:
  1. Hoàn thiện thể chế
  2. Phát triển nhanh nguồn nhân lực
  3. Xây dụng cơ sở hạ tàng

Quan Điểm Phát Triển

• Phát triển nhanh gắn liền với bền vững
• Đổi mới và nhà nước
• Năm 2012, nhấn mạnh: Các doanh nghiệp nhà nước đã được sắp xếp lại một bước tuy nhiên vẫn chưa tiến triển tốt,
• Khả năng công nghệ vẫn còn non kém Nhờ có kinh nghiệm của Đảng mà số liệu ở Việt Nam có khả quan: +GDP ngày càng ổn định

• Số người tham nhũng càng giảm đáng kể

Đại Hội Đại Biểu Toàn Quốc Lần Thứ XII

• Đổi mới mô hình tăng trưởng
• Hội nghị trung ương 5 nhấn nhanh về Hoàn thiện thể chế nhà nước và đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân

Khó khăn và cách giải quyết

Mặc dù khó khăn nhưng Đảng vẫn kiên định hoàn thành những chỉ tiêu và mục tiêu để ra để vững mạnh đất nước.