Биология 10-нчы класс

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson
Download our mobile app to listen on the go
Get App

Questions and Answers

Тірі организм жасушасының 1-ші деңгейінің ұйымдасуын не зерттейді?

  • Цитология (correct)
  • Физиология
  • Гистология
  • Анатомия

Алғаш рет микроскопты кім құрастырды?

  • Галилео Галилей (correct)
  • Ян Пуркинье
  • Роберт Гук
  • Марчелло Мальпиги

Қай ғалым ең алғаш рет “протоплазма” деген терминді қолданды?

  • Ян Пуркинье (correct)
  • Сванте Аррениус
  • Отто Варбург
  • Роберт Гук

Ядроның қай бөлігінде ДНК орналасқан?

<p>Хромосома (A)</p> Signup and view all the answers

Қандай органоидта ферменттер кездеседі?

<p>Лизосома (D)</p> Signup and view all the answers

Ферменттер қандай қызмет атқарады?

<p>Заттарды ыдырату (C)</p> Signup and view all the answers

Клеткада хромосома саны қанша?

<p>46 (D)</p> Signup and view all the answers

Ядроға жақын қандай органоид орналасқан?

<p>Эндоплазмалық тор (C)</p> Signup and view all the answers

Көк-жасыл балдырларда қандай органоид болмайды?

<p>Ядро (A)</p> Signup and view all the answers

Лизосомалардың қанша типі бар?

<p>4 (B)</p> Signup and view all the answers

Қай ғалым ең алғаш рет 'протоплазма' деген терминді қолданды?

<p>Ян Пуркинье (D)</p> Signup and view all the answers

Жасуша теориясын жасаған ғалымдар кімдер?

<p>М.Шлейден -- Т.Шванн (C)</p> Signup and view all the answers

Суда еритін заттар қалай аталады?

<p>Гидрофильдік (C)</p> Signup and view all the answers

Жасуша негізгі қандай екі компоненттен тұрады?

<p>Цитоплазма және ядро (D)</p> Signup and view all the answers

Су жасушаның физикалық қандай қасиетін анықтайды?

<p>Көлемі мен құрамы (B)</p> Signup and view all the answers

Цитоплазманың қозғалысымен активтілігі қандай процесс арқылы өтеді?

<p>Фагоцитоз (B)</p> Signup and view all the answers

Фагоцитоз процесін ашқан қай ғалым?

<p>И.Мечников (B)</p> Signup and view all the answers

Цитоплазманың бір-біріне тығыз жанасқан көп өсінділері нелер?

<p>Микробүрлер (A)</p> Signup and view all the answers

Бездер неше топқа бөлінеді?

<p>3 (B)</p> Signup and view all the answers

Адамның сүт және тері бездері қай типті бездерге жатады?

<p>апокринді (B)</p> Signup and view all the answers

Қандай без ядро, протоплазма бұзылып, жиналған секрет құрамына кіреді?

<p>голокринді (D)</p> Signup and view all the answers

Эпителийдің регенерациясын жеделдететін стимулятор қалай аталады?

<p>ауксин (A)</p> Signup and view all the answers

Дәнекер ұлпасы неден пайда болып дамиды?

<p>Мезенхима (C)</p> Signup and view all the answers

Гистология зерттейді?

<p>ұлпалар құрылысын (D)</p> Signup and view all the answers

Белгілі бір қызмет атқаруға бейімделген ұлпалар жиынтығы?

<p>ұлпа (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Хлоропласттың хромопластҡа әйләнеүе ни өсөн мөмкин?

Хлоропласт хромопластҡа әйләнеүе. Мысалы, помидорҙар пешкәндә яшел төҫтән ҡыҙыл төҫкә әйләнә.

Пластидтарҙың эске мембранаһының сығынтыһын нисек атайҙар?

Пластидтарҙың эске мембранаһының сығынтылары. Уларҙа фотосинтез процесы бара.

Ядроһы булмаған организмдарҙы нисек атайҙар?

Ядроһы булмаған организмдар. Мысалы, бактериялар һәм археялар.

Төҫһөҙ пластидтарҙы нисек атайҙар?

Лейкопласттар - төҫһөҙ пластидтар. Уларҙа крахмал, май һәм белоктар туплана.

Signup and view all the flashcards

Хлорофилл пигменты булған пластидтарҙы нисек атайҙар?

Хлорофилл пигменты булған пластидтар, улар фотосинтез процесында ҡатнашалар.

Signup and view all the flashcards

Ферменттар ҡайһы органоидта урынлашҡан?

Лизосомаларҙа ферменттар бар, улар клетканың эсендәге ҡалдыҡтарҙы эшкәртә.

Signup and view all the flashcards

Ҡайһы органоидтар каналдарҙан һәм ҡуыштарҙан тора?

Гольджи аппараты, лизосома, эндоплазма торҙан торған структуралар. Улар төрлө функцияларҙы башҡара: эшкәртеү, ташыу, бүлеү һ.б.

Signup and view all the flashcards

Клетканы тәү әүәлге тәүлектән тотоп тораған һәм генетик мәғлүмәтте йөрөткән органоидты нисек атайҙар?

Хромосомалар клетка ядроһында урынлашҡан. Улар тәү әүәлге тәүлекте тотоп торалар һәм ҡушаматларын генетик мәғлүмәтте йөрөтәләр.

Signup and view all the flashcards

Клетканың төҫһөҙ пластидтары.

Лейкопласттар - төҫһөҙ, крахмал, май һәм белоктар йыйыусы пластидтар. Мысалы, картоп төйөндәре лейкопласттарҙа крахмал йыялар.

Signup and view all the flashcards

Клетканы өйрәнеүсе ғилем нисек атала?

Клетканың төҙөлөшөн, функцияһын һәм үҫешен өйрәнеүсе ғилем.

Signup and view all the flashcards

Жасуша дегеніміз не?

Тірі организм жасушасының ең кіші құрылымдық және функционалдық бірлігі. Барлық тірі организмдер жасушалардан тұрады.

Signup and view all the flashcards

Цитология дегеніміз не?

Цитология – жасушалардың құрылысы мен қызметін зерттейтін биологияның бөлімі.

Signup and view all the flashcards

Гистология дегеніміз не?

Гистология – ұлпалардың құрылысы мен қызметін зерттейтін биологияның бөлімі.

Signup and view all the flashcards

Жасуша теориясы дегеніміз не?

Жасуша теориясы — барлық тірі организмдер жасушадан және оның туындыларынан құралған деген тұжырым.

Signup and view all the flashcards

Жасушаның негізгі бөліктері?

Жасушаның негізгі екі бөлігі цитоплазма және ядро.

Signup and view all the flashcards

Гидрофильді заттар дегеніміз не?

Суда жақсы еритін заттар (мысалы, қант, тұз).

Signup and view all the flashcards

Гидрофобты заттар дегеніміз не?

Суда нашар еритін заттар (мысалы, май).

Signup and view all the flashcards

Амфипатикалық заттар дегеніміз не?

Суда еритін және ерімейтін бөліктерден тұратын заттар (мысалы, сабын).

Signup and view all the flashcards

Плазмолемма дегеніміз не?

Жасушаның сыртқы қабығы. Жасушаға зат алмасуды реттеп, қорғаныс қызметін атқарады.

Signup and view all the flashcards

Жасуша органеллалары дегеніміз не?

Жасушаның ішіндегі қозғалатын кішігірім бөлшектер (мысалы, митохондрия, рибосома, Гольджи аппараты).

Signup and view all the flashcards

Безгә эпителий

Төрә яки матдәләрне бүлеп чыгару өчен махсус оешкан эпителий төре.

Signup and view all the flashcards

Туку

Бирәр бер функцияне башкару өчен яраклы, тарихи формалаштырылган хәлдәге күзәнәкләр һәм күзәнәкара матдәләр комплексы.

Signup and view all the flashcards

Кан

Трофикаль һәм саклау функцияләрен башкара торган туку төре.

Signup and view all the flashcards

Безгә эпителий төрләре

Безгә эпителий нечә төргә бүленә?

Signup and view all the flashcards

Мерокринді секреция

Секрецияләүнең кайсы төрендә күзәнәк протоплазмасы бозылмый?

Signup and view all the flashcards

Голокринді секреция

Секрецияләүнең кайсы төрендә күзәнәк протоплазмасы һәм ядросы бозыла?

Signup and view all the flashcards

Апокринді безләр

Адамның сөт һәм тире безләре кайсы секрециянең төренә карата?

Signup and view all the flashcards

Голокринді безләр

Адамның май безләре секрециянең кайсы төренә карата?

Signup and view all the flashcards

Мерокринді безләр

Эчәк безләре секрециянең кайсы төренә карата?

Signup and view all the flashcards

Трефон

Эпителийнең яңарышын тизләтә торган стимул?

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Сораулар һәм җаваплар

  • Тиреле организм уячасының беренче дәрәҗәсендәге оештыруның нинди фәнне өйрәнә?
    • Цитология
  • Микроскопны беренче тапкырга кем уйлап тапкан?
    • Галилео Галилей
  • Кай фәнниче беренче тапкырга "протоплазма" дип атама кулланып башлаган?
    • Ян Пуркинье
  • Уяча теориясен кемнәр уйлап тапкан?
    • М. Шлейден-Т. Шванн
  • Хәзерге вакытта организмнарны нинди ике төркемгә бүлгән?
    • Прокариот һәм эукариот
  • Суда эри торган матдәләр ничек атала?
    • Гидрофиль
  • Суда эри алмаган матдәләр ничек атала?
    • Гидрофоб
  • Гидрофоб һәм гидрофиль органик матдәләр ничек атала?
    • Амфипатик
  • Уяча башка кулланышлардан нинди ике компоненттан тора?
    • Цитоплазма һәм ядро
  • Уяча органеллалары кайсы матдәләргә керә?
    • Грануллалар һәм вакуольләр
  • Су уячаның нинди физик сыйфатларын билгели
    • Хәжм һәм туплама
  • Нуклеин кислоталарының ике төре –
    • ДНК һәм РНК
  • Уячаның тышкы мембранасы ничек атала?
    • Плазмолемма
  • Тышкы цитоплазматик мембрананың составында нинди матдәләр бар?
    • Өч катлы катлам
  • Цитоплазманың тыгыз бәйләнгән яшь өслекләре нинди?
    • Микробуллар
  • Бер микробулланың диаметры нинди?
    • 500-100 A0
  • Цитоплазманың хәрәкәте нинди процесс белән бәйләнгән?
    • Фагоцитоз
  • Фагоцитозны кем ачкан?
    • И. Мечников
  • Сүекле тамчыларның клетка белән тотылып алыну процессы –
    • Пиноцитоз
  • Нуклеин кислоталарының ике төре –
    • ДНК, РНК
  • Уячаның тышкы мембранасының төзелеше –
    • Өч катлы катлам
  • Тиреле организмның төп оештыру бүленеше...
    • Уяча
  • Уячага бүленмәгән күп ядролы протоплазма түзлеклелеге ничек атала?
    • Симпласт
  • Бер-берсенә бирлештермә протоплазмалы өслекле клеткалардан нәрсә түзә?
    • Синцитий
  • Бер үзенчәлекле аморф массадан нәрсә түзә?
    • Уяча аралыг матдә
  • Tиреле матдәләрнең үзенчәлеге –
    • Күзәтү зат алмашу процессы
  • А белок молекуласының составында нинди матдәләр бар?
    • Азот, кислород, водород

Икенче битем

  • Гидрофоб һәм гидрофиль органик матдәләр ничек атала?
    • Амфипатик
  • Уячаның төп ике компоненты нинди?
    • Цитоплазма һәм ядро
  • Уяча органеллалары кайсылар?
    • Грануллалар һәм вакуольләр
  • Уячаның функцияларын башкаручы элементлары ничек аталалар?
    • Органоидлар
  • Уячаның биремле кикәрлесен ничек атарга?
    • Микробуллар
  • Уячаның физик сыйфатын ничек атарга?
    • Хәжм һәм составы
  • Нуклеин кислоталарының ике төре –
    • ДНК һәм РНК
  • Уячаның төп органеллалар нинди?
    • Митохондрия
  • Тышкы цитоплазматик мембрананың төзелеше –
  • Өч катлы катлам
  •   Тиреле организмның төп төзелмә берлеге ничек атала?
    • Уяча
  •   Кайсы фәнниче кайсы елда уячаларны уйлап тапкан?
    • Ян Пуркенье (1839)
  •   Уячаның төзелешен, функциясен һәм үсешен ничек фәнни өйрәнәләр?
    • Цитология
  • Улналарның төзелешен һәм функциясен ничек фәнни өйрәнәләр?
    • Гистология
  • Урыкуннатның үсешен ничек өйрәнәләр?
    • Эмбриология

Өченче битем

  • Цитоплазманың хәрәкәте нинди процесс белән бәйләнгән?
    • Фагоцитоз
  • Фагоцитозны кем ачкан?
    • И. Мечников
  • Сүекле тамчыларның клетка белән тотылып алыну процессы –
    • Пиноцитоз
  • Кадзирги нуклеин кислоталарының ике төре –
    • ДНК, РНК
  • Уячаның тышкы мембранасы ничек атала?
    • Плазмолемма
  • Уяча органеллаларының ике төре –
    • Грануллалар, вакуольләр
  • Кайсы фәнниче кайсы елда уячаларны уйлап тапкан?
    • Ян Пуркенье (1839)
  •   Уяча төзелешен, функциясен һәм үсешен ничек фәнни өйрәнәләр?
    • Цитология.
  •   Уячаның функцияларын башкаручы элементлары ничек аталалар?
    • Органоидлар

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Cell Structure
10 questions

Cell Structure

HeartwarmingNobility631 avatar
HeartwarmingNobility631
Cell Organelles Function and Types
14 questions

Cell Organelles Function and Types

IntelligentConflict8699 avatar
IntelligentConflict8699
Cell Organelles Function Quiz
14 questions
Cell Biology Quiz
5 questions

Cell Biology Quiz

ToughestAwareness7712 avatar
ToughestAwareness7712
Use Quizgecko on...
Browser
Browser