Bilgi Merkezleri ve İlk Çağ Arşivleri

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Arşiv yönetiminin temel görevlerinden biri nedir?

Arşiv belgesi niteliği kazandırmak (correct)

Belge üretiminden sorumlu olmak

Arşiv belgelerini yok etmek

Belgeleri kaybetmekten kaçınmak

Arşiv belgelerinin korunmasının amaçlarından biri nedir?

Belgelerin kaybolmasını önlemek (correct)

Yalnızca tüzel kişilerin haklarını korumak

Belge bilgilerini silmek

Yalnızca gerçek kişilerin haklarını korumak

Arşivlere aktarılmış belgelerin hangi özelliği vardır?

Kullanılma değeri taşımazlar

Yalnızca dijital forma sahiptir

Arşiv belgesi niteliğini taşır (correct)

Düzenlenmesi gereksizdir

Erinin temel özelliklerinden hangisi doğru bir şekilde ifade edilmiştir?

Erin sıradaki düzenini koruduğu bilinir. Signup and view all the answers

Belgelerin arşiv yönetimi sürecindeki işlevi hangisidir?

Planlama ve örgütleme yapmak Signup and view all the answers

Hizmetlerin düzenlenmesi ve tanımlanması neden önemlidir?

Servis sunumu ve müşteri memnuniyetini artırmak için. Signup and view all the answers

Arşiv yönetiminin ulusların belleği olarak tanımlanmasının amacı nedir?

Her düzeyde kişilerin haklarını korumak Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi günümüzde en yaygın yöntem olarak kabul edilmektedir?

Provenans yöntemi. Signup and view all the answers

Hizmetlerin korunması hangi amaca hizmet eder?

Hizmetin sürekliliğini sağlamaya. Signup and view all the answers

Organik yöntemlerin başında ne tür bir yöntem gelir?

Organik (provenans) yöntem. Signup and view all the answers

İnsan hakları bildirisiyle birlikte arşivlerin halka açılmasının temel nedeni nedir?

Belgelere daha çabuk erişim sağlamak. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi arşivlerin gelişimine engel olan bir faktördür?

Kralların haraketliliği. Signup and view all the answers

Ecole des Chartes okulunun amacı nedir?

Arşivcilik eğitimi vermek. Signup and view all the answers

Ulusal arşivlerin kurulmasında hangi ülkeler örnek gösterilebilir?

İsveç, Norveç, İngiltere, Danimarka, Belçika, Kanada, Hindistan. Signup and view all the answers

Yasakçı arşiv uygulamalarının en belirgin örneği hangisidir?

Rius'un kendi izni olmadan arşivlere bakılmasını yasaklaması. Signup and view all the answers

Arşiv belgelerinin tanımlanmasının ana amacı nedir?

Araştırmacıların ve kullanıcıların erişimini kolaylaştırmak Signup and view all the answers

S.R.Ranganathan tarafından formüle edilen bilgi hizmetlerinin geleneksel ilkelerinden hangisi yanlıştır?

Her kitap bir okuyucusu yoktur Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangileri arşiv belgelerinin tanımlanmasında kullanılan erişim araçlarıdır?

Kataloglar Signup and view all the answers

S.R.Ranganathan'ın bilgi hizmetleri ilkelerinde yer alan cardinal ilkelerden hangisi, okuyucuya gereksiz zaman kaybı yaşatmamayı belirtir?

Okuyucunun zamanını boşa harcamamak gerekir Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi arşiv belgelerinin tanımlanmasında kullanılan araçlardan biri değildir?

Kütüphaneler Signup and view all the answers

Mesleklerin eğitim yoluyla aktarılması gerektiği hangi neden ile ilişkilidir?

Bu mesleklerin tam olarak icra edilebilmesi için Signup and view all the answers

Bilgi profesyonellerinin temel görevi hangisidir?

Gereksinim duyulan bilgiyi zamanında ulaştırmak Signup and view all the answers

Belirli bir amaç doğrultusunda kullanılan materyallerin en önemli özelliği nedir?

Uygulamaya yönelik olmaları Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi bilgi profesyonellerinin sunum biçimlerine ilişkin yanlış bir ifade içerir?

Sunumlar her zaman yazılı olmak zorundadır Signup and view all the answers

Mesleklerin eğitimde hangi yönü vurgulanmalıdır?

Eğitim, iş gücü ihtiyaçlarına göre planlanmalıdır Signup and view all the answers

Bilgi profesyonelinin hangi niteliği, toplumun bilgi ihtiyaçlarını karşılamak için önemlidir?

Teknoloji kullanım becerisi Signup and view all the answers

Bilgi toplumunun hangi temel özelliği, endüstri toplumundaki maddi üretimle karşılaştırıldığında zihinsel emek ön planda olduğunu gösterir?

Bilgi üretiminin artması Signup and view all the answers

Bilgi profesyonellerinin etik sorunları arasında hangisi yer almaz?

Fiziksel malzeme üretimi Signup and view all the answers

Türkiye’de kurulan ilk kütüphanecilik derneği hangisidir?

Türk Kütüphaneciler Derneği Signup and view all the answers

Bilgi-toplum ilişkisinde bilgi akışının sağlanmasında hangi döngü önem taşır?

Bilgi-Teknoloji-Endüstri-Ekonomi-Eğitim Signup and view all the answers

Study Notes

Bilgi Merkezlerinin Ortaya Çıkışı (8. Hafta)

Ülkelerin toplumların ve kişilerin haklarını belgeler korur.
Değerli tüm bilgileri içerir.
Yönetimsel, ticari ve sosyal sürekliliğin sağlanması önemlidir.
Kütüphane ve arşivlerin gelişimi, kent yaşamının başlamasıyla yakından ilişkilidir.

İlk Çağ Arşivleri

Saraylarda, dini kuruluşlarda ve özel mekanlarda korunmuştur.
Yunanca "arche" kelimesi, güç ve hükümet anlamlarına gelir.
Roma'da her eyalette merkezi depolar kurulmuştur (demosia bibliotheke).
İlk çağ arşivleri, önemli medeniyetler olan Roma ve Mısır'da bulunmuştur.
Sümerler dönemi (Nippur kenti tapınak arşivi)
Sümerler dönemi (Mari tabletleri)
Hititler dönemi (Boğazköy kraliyet arşivi)
Antik Mısır dönemi (Amarna mektupları arşivi)

Ortaçağ Arşivleri

Papalık sarayında, piskoposluk merkezlerinde ve manastırlarda kurulmuştur.
III. Innocent, dünyanın en büyük kanun yapıcılarından biridir.
Okuryazarlık, rahiplerin tekelindeydi.
Arşivlerin gelişmesindeki en büyük engel, kralların hareketliliğiydi (gittikleri yerlere götürdükleri için).

Arşivler

Belgelere daha çabuk erişmek için düzenli arşiv depoları oluşturulmuştur.
Aşamalarda ayrı ayrı arşivler kurulmuştur.
Arşivlere kişisel izin olmadan bakılmasına yasağı konulmuştur (Katolik ve protestan prensler arasında).
Arşivlerin kamuya açık olması ilan edildi.
Ulusal arşivler kurulmuştur (İsveç, Norveç, İngiltere, Danimarka, Belçika, Kanada, Hindistan).
Paris'te arşivcilik okulu açılmıştır (Ecole des Chartes).

Türkiye'de Bilgi Merkezlerinin ve Hizmetlerinin Gelişimi

Türkiye'de bilgi merkezleri, öncesi ve Cumhuriyet dönemi olmak üzere iki aşamada incelenir
Öncesi dönem: Sultan Mahmud'un saray kütüphanesi
Selçuklu döneminden Nizamül Mülk'ün kütüphaneleri
Cumhuriyet dönemi:
1924 Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile büyük değişme yaşandı
Yurt dışına öğrenci gönderme süreci başladı; Fehmi Ethem Karatay -Kütüphaneler dört grupta incelendi
Devlet tarafından dokunulmaz özelliğe sahip olan kurumlar, süreklilik arz etti.

Bilgi Merkezleri - Sistem Olarak

Toplumsal çevre gereksinimler ile destek unsurları kütüphanelerin temel oluşturur.
Eğitim, araştırmalar ve boş zamanların değerlendirmesi kütüphane gereksinimleridir.
Toplumsal etkiyi ve ekonomik destek unsurlarını içeren sistemde, kütüphanelerin kurumlar olarak görevleri ve işlevleri açıklanmıştır.

Dinamik ve Statik İletişim

Dinamik iletişim kısa, tekrarlanamayan iletişimdir (telefon, radyo, televizyon).
Statik iletişim kalıcı ve tekrar edilebilir, yazılı ve kayıtlı iletişimdir (yazılı belgeler, ses ve görüntü kayıtları).
Bilgi merkezlerindeki iletişim araçları statiktir (kütüphaneler).

Danışma Hizmeti, Toplumsal Bilgi ve Belge Yönetimi

Danışma hizmeti, bilgi kaynaklarına erişim ve rehberliğe odaklanır.
Toplumsal bilgi, herkes için aynı ve açık erişilebilir bilgilerdir.
Belge yönetimi ise belgelerin üretiminden kurumsal aktarımına kadar bütün süreçleri içerir.
Belgelerin üretimi, düzenlenmesi, depolanması, saklanması, ayıklanması ve korunmasını kapsar.

Arşiv Belgelerinin Tanımlanması

Amaç, arşiv belgelerine araştırmacılar ya da kullanıcıların erişimini kolaylaştırmak ve erişim araçları yaratmaktır.
Envanterler, listeler ve indeksler, rehberler ve kataloglar bu amaçla kullanılır.

Bilgi Hizmetlerinin Geleneksel İlkeleri

Ranganathan, bu ilkeleri formüle etmiştir.
Kitapların okuyucular için olduğu, her okuyucunun bir kitabı olduğunu belirtir.
Zamanın boşa harcanmamasını sağlar.

Bilgi Profesyonelliği

Profesyoneller, özel bilgilere sahiptirler ve bilgiyi aktarma yollarıyla başkalarına hizmet ederler.
Abraham Flexner ölçütleri, bu meslekte gerekli özellikleri belirler.

Bilgi Toplumunda Bilgi, Bilim ve Teknoloji

Bilgi, teknoloji, endüstri, ekonomi ve eğitim döngüsü, bilgi toplumunun temel yapı taşlarını oluşturur.
Uluslararası ve Türkiye'deki meslek dernekleri bu konuda önemli kurumlardır.
Türkiye'de önceki dönemde ve daha sonraki dönemde bilim ve teknoloji, bilgi toplumunun gelişimi ile önemli rol oynamıştır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quizde bilgi merkezlerinin ortaya çıkışı ve ilk çağ arşivlerinin gelişimi ele alınmaktadır. Kütüphane ve arşivlerin tarihsel gelişimi, toplumların ve devletlerin haklarını nasıl koruduğu üzerine önemli bilgiler sunulmaktadır.