Аударма туралы негізгі түсініктер
35 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

  • Аударма дегеніміз не?

    Бір тілдегі мәтіннің мағынасын басқа тілде жеткізу.

    Аудармашы шешуі тиіс екі мәселе қандай?

    Мәтіннің мазмұнын түсіну және оны дәл жеткізу.

    Питер Трент аударма туралы не айтқан?

    <p>Екі тілді білу аудармашы болуға жеткіліксіз.</p> Signup and view all the answers

    Ауызша аударма қандай дағдыларды қажет етеді?

    <p>Жадының үлкен көлемі және жылдам тіл ауысуы.</p> Signup and view all the answers

    Абай аудармаларының ерекшелігі неде?

    <p>Түпнұсқаның көркемдік құндылығын сақтап, қазақша жеткізе білуінде.</p> Signup and view all the answers

    Абылай ханның ерекшелігі қандай?

    <p>Көрші елдердің тілдерін жақсы білген.</p> Signup and view all the answers

    Ресейде аударманың қарқынды дамуы қашан басталды?

    <p>Петр І таққа отырған кезде.</p> Signup and view all the answers

    Коммуникация терминінің латынша мағынасы қандай?

    <p>Байланыстырамын, келісемін</p> Signup and view all the answers

    Р.О. Якобсонның теориясы бойынша, сөйлеу актісінде қандай негізгі компоненттер бар?

    <p>Адресант, адресат, хабарлама, мәнмәтін, код, байланыс</p> Signup and view all the answers

    Мәдениетаралық коммуникация қандай ғылымдармен байланысты?

    <p>Қарым-қатынас теориясы, лингвистика, антропология, психология, әлеуметтану</p> Signup and view all the answers

    Аудармашы қандай қасиеттерге ие болуы қажет?

    <p>Қос тілділік және қос мәдениеттілік</p> Signup and view all the answers

    Ағылшын тіліндегі "green eyes" тіркесі қандай коннотацияға ие?

    <p>Қызғаныш</p> Signup and view all the answers

    Орыс тіліндегі "черная кошка" тіркесі ағылшын мәдениетінде қандай мағына береді?

    <p>Сәттілік</p> Signup and view all the answers

    Шығыс халықтарының тілдік жүйесінде қандай ерекшелік бар?

    <p>Жоғары эмоционалдылық</p> Signup and view all the answers

    Ұлттық мінез дегеніміз не?

    <p>Белгілі бір халықтың стереотиптер жиынтығы.</p> Signup and view all the answers

    Стереотиптер қандай анықтамаға сәйкес келеді?

    <p>Әлеуметтік құбылыс туралы стандартталған бейне.</p> Signup and view all the answers

    Ресей студенттерінің пікірінше, АҚШ бейнесін сипаттайтын сөздердің бірі:

    <p>Fastfood.</p> Signup and view all the answers

    АҚШ-тағы ұлттық тағам ретінде жиі кездесетін реалия:

    <p>Burgers.</p> Signup and view all the answers

    Табиғатқа қатысты Ресейдің ұлттық ерекшелігі:

    <p>Берёзка.</p> Signup and view all the answers

    АҚШ-тың мәдениетіне тән бейнелер:

    <p>The Statue of Liberty.</p> Signup and view all the answers

    Реалия термині нені білдіреді?

    <p>Белгілі бір қоғамда кездесетін ерекше мәдени элементтер.</p> Signup and view all the answers

    Қай категория реалия түріне жатады?

    <p>Географиялық.</p> Signup and view all the answers

    Ұлттық мінез туралы анекдоттарда ағылшындар қалай бейнеленеді?

    <p>Уақытқа қатаң бағынатын, көп сөйлемейтін, ұстамды, темекіні, вискиді, ат спортын жақсы көретін.</p> Signup and view all the answers

    Аудармашыларға актерлік шеберлік пен еліктеу қабілеті не үшін маңызды?

    <p>Олар аударма барысында сөйлеушінің эмоциясы мен стилін дәл жеткізуі керек.</p> Signup and view all the answers

    Аударма кәсібіндегі «сенімділік» ұғымы нені білдіреді?

    <p>Клиенттердің күткен мерзімінде және қажетті сапада мәтіндерді алу мүмкіндігі.</p> Signup and view all the answers

    Аудармашының кәсіби құмарлығы оның жұмысына қалай әсер етеді?

    <p>Бұл оның кәсіби жетістіктеріне және жұмысынан қанағаттануына әсер етеді.</p> Signup and view all the answers

    Фрилансерлер үшін жылдамдық неге маңызды, ал толық уақытты аудармашылар үшін әрдайым маңызды емес?

    <p>Фрилансерлердің табысы көбінесе жұмыс жылдамдығына байланысты.</p> Signup and view all the answers

    Аударма жадын (ТМ бағдарламалары) пайдалану аудармашыларға олардың жұмысында қалай көмектеседі?

    <p>Олар аудармашының жылдамдығы мен дәлдігін арттырады.</p> Signup and view all the answers

    Энтони Пимнің айтуы бойынша, сыртқы бақылаушы үшін аударма қалай қабылданады?

    <p>Mәтін</p> Signup and view all the answers

    Аударманың сенімділігі неден көрінеді?

    <p>Түпнұсқа мағынасын жеткізе алуынан</p> Signup and view all the answers

    Көркем әдебиеттегі аударманың сенімділігіне қойылатын талап қандай?

    <p>Түпнұсқа аударма тілінде жазылғандай естілуі</p> Signup and view all the answers

    Тапсырыс берушілердің аудармашылардан негізгі күтуі қандай?

    <p>Сапалы және уақытылы орындау</p> Signup and view all the answers

    Пиаженің айтуынша интеллект дегеніміз не?

    <p>Не істеу керектігін білмеген кезде қолданылатын нәрсе</p> Signup and view all the answers

    Интеллекттің негізгі ерекшелігі қандай?

    <p>Дайындықсыз бірдеңе ойлап табу қабілеті</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Аударма туралы негізгі түсініктер

    • Аударма - бір тілдегі мәтіннің мағынасын басқа тілде жеткізу.
    • Аудармашыға екі негізгі мәселені шешу қажет: мәтіннің мазмұнын түсіну және оны дәл жеткізу.
    • Питер Тренттің пікірі бойынша екі тілді білу аудармашы болуға жеткіліксіз.
    • Ауызша аударма үшін жады көлемі және жылдам тіл ауысуы қажет.
    • Абай аудармаларының ерекшелігі – түпнұсқаның көркемдік құндылығын сақтай отырып қазақ тілінде жеткізу.
    • Абылай хан көрші елдердің тілдерін жақсы білген.
    • Ресейде аударманың дамуы Петр І таққа отырған кезде қарқынды басталған.
    • Коммуникация терминінің латынша мағынасы байланыстырамын, келісемін дегенді білдіреді.
    • Сөйлеу актісі 4 компоненттен тұрады: адресант, адресат, хабарлама және код.
    • Мәдениетаралық коммуникация қарым-қатынас теориясы, лингвистика, антрополоогия және психология секілді ғылымдармен тығыз байланысты.
    • Аудармашы қос тілділік және қос мәдениеттілік қасиеттеріне ие болуы тиіс.
    • Ағылшын тіліндегі «green eyes» тіркесі қызғанышты білдіреді.
    • Орыс тіліндегі «черная кошка» тіркесі ағылшын мәдениетінде сәттілікті білдіруі мүмкін.
    • Шығыс халқының тілдік жүйесі жоғары эмоционалдылықпен сипатталады.
    • Ұлттық мінез – халықтың стереотиптерінің жиынтығы.
    • Стереотиптер әлеуметтік құбылыстар туралы стандартталған бейнелер.

    Аударма түрлері мен сипаттамалары

    • Ақпараттық аударма - мәліметтер мен ақпараттарды жеткізуге бағытталған аударма.
    • Газеттік-ақпараттық аударма - жаңалықтарды, деректерді, тосын оқиғаларды оқырманға жеткізуге арналған.
    • Ресми-іскери аударма – құжаттарды (өтініштер, арыздар, жарғылар т.б.) аудару.
    • Көркем аударма – түпнұсқаның көркемдік және стильдік ерекшеліктерін сақтай отырып аудару.
    • Лексико-семантикалық трансформация – аударманы оңтайландыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін ауыстыру.
    • Лексико-семантикалық трансформация түрлері – нақтылау, жалпылау, калькалау, транскрипция, транслитерация.
    • Нақтылау - жалпы мағынасыз сөзді тар мағыналы сөзге ауыстыру.
    • Жалпылау - тар мағыналы сөзді жалпы мағыналы сөзге ауыстыру.

    Аудармадағы негізгі түсініктер

    • Транскрипция - бастапқы тілдегі дыбыстарды аударма тілінде маңызды ерекшеліктердің сақталуымен беру
    • Транслитерация - бастапқы тілдің әріптерін аударма тіліндегі үқсас әріптер арқылы көшіру.
    • Калькалау (немесе тікелей аудару) - бастапқы тілдегі сөз немесе сөз тіркесін аударма тіліндегі сөздің тікелей көшірмесі арқылы аудару.
    • Модуляция (мағынаны дамыту) - бастапқы мәтіннің мағынасын аударма тілінің ерекшеліктерін ескерген мағынасы арқылы түсіндіру.
    • Абдукция - сөйлеу ортасын және сөйлеу контекске негіздеу.
    • Сипаттамалы аударма - ауадарылатын тілдің мағынасын толығымен түсіндіру.
    • Антонимиялық аударма - бастапқы сөздің антонимі арқылы аударып, сөйлемнің болымды мағынасын болымсыз мағынаға айналдыру.

    Бір тілден екінші тілге аударуға қатысты басқа мәліметтер

    • Аударманың түрлері (ауызша, жазбаша, ілеспе, ізбе-із, т.б.)
    • Аударманың сенімділікке қатысты маңызды талаптар
    • Аударма жасаудың құралдары және әдістері (жазбаша аудармаларға арналған құралдар, технологиялар, т.б.)
    • Аудармашылардың біліктілігі мен салалық бағыттағы ерекшеліктер, біліктіліктер
    • Аударма кәсібіне байланысты этикалық, моральдық мәселелер

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    ()

    Description

    Бұл тест аударма және аудармашылардың қызметі туралы негізгі түсініктерді қамтиды. Аударма процесінің ерекшеліктері мен мәдениетаралық коммуникацияның маңыздылығы сөз болады. Тест барысында сіздің біліміңіз бен аударма саласындағы түсінігіңіз тексеріледі.

    More Like This

    Translation Theory Quiz
    5 questions

    Translation Theory Quiz

    LuxuriousEternity avatar
    LuxuriousEternity
    History of Translation Theory and Methods
    10 questions
    Socio-Political Translation Theory Test
    10 questions
    Translation Theory Quiz
    5 questions

    Translation Theory Quiz

    HonorableAntagonist avatar
    HonorableAntagonist
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser