Аударма туралы негізгі түсініктер
35 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Аударма дегеніміз не?

Бір тілдегі мәтіннің мағынасын басқа тілде жеткізу.

Аудармашы шешуі тиіс екі мәселе қандай?

Мәтіннің мазмұнын түсіну және оны дәл жеткізу.

Питер Трент аударма туралы не айтқан?

<p>Екі тілді білу аудармашы болуға жеткіліксіз.</p> Signup and view all the answers

Ауызша аударма қандай дағдыларды қажет етеді?

<p>Жадының үлкен көлемі және жылдам тіл ауысуы.</p> Signup and view all the answers

Абай аудармаларының ерекшелігі неде?

<p>Түпнұсқаның көркемдік құндылығын сақтап, қазақша жеткізе білуінде.</p> Signup and view all the answers

Абылай ханның ерекшелігі қандай?

<p>Көрші елдердің тілдерін жақсы білген.</p> Signup and view all the answers

Ресейде аударманың қарқынды дамуы қашан басталды?

<p>Петр І таққа отырған кезде.</p> Signup and view all the answers

Коммуникация терминінің латынша мағынасы қандай?

<p>Байланыстырамын, келісемін</p> Signup and view all the answers

Р.О. Якобсонның теориясы бойынша, сөйлеу актісінде қандай негізгі компоненттер бар?

<p>Адресант, адресат, хабарлама, мәнмәтін, код, байланыс</p> Signup and view all the answers

Мәдениетаралық коммуникация қандай ғылымдармен байланысты?

<p>Қарым-қатынас теориясы, лингвистика, антропология, психология, әлеуметтану</p> Signup and view all the answers

Аудармашы қандай қасиеттерге ие болуы қажет?

<p>Қос тілділік және қос мәдениеттілік</p> Signup and view all the answers

Ағылшын тіліндегі "green eyes" тіркесі қандай коннотацияға ие?

<p>Қызғаныш</p> Signup and view all the answers

Орыс тіліндегі "черная кошка" тіркесі ағылшын мәдениетінде қандай мағына береді?

<p>Сәттілік</p> Signup and view all the answers

Шығыс халықтарының тілдік жүйесінде қандай ерекшелік бар?

<p>Жоғары эмоционалдылық</p> Signup and view all the answers

Ұлттық мінез дегеніміз не?

<p>Белгілі бір халықтың стереотиптер жиынтығы.</p> Signup and view all the answers

Стереотиптер қандай анықтамаға сәйкес келеді?

<p>Әлеуметтік құбылыс туралы стандартталған бейне.</p> Signup and view all the answers

Ресей студенттерінің пікірінше, АҚШ бейнесін сипаттайтын сөздердің бірі:

<p>Fastfood.</p> Signup and view all the answers

АҚШ-тағы ұлттық тағам ретінде жиі кездесетін реалия:

<p>Burgers.</p> Signup and view all the answers

Табиғатқа қатысты Ресейдің ұлттық ерекшелігі:

<p>Берёзка.</p> Signup and view all the answers

АҚШ-тың мәдениетіне тән бейнелер:

<p>The Statue of Liberty.</p> Signup and view all the answers

Реалия термині нені білдіреді?

<p>Белгілі бір қоғамда кездесетін ерекше мәдени элементтер.</p> Signup and view all the answers

Қай категория реалия түріне жатады?

<p>Географиялық.</p> Signup and view all the answers

Ұлттық мінез туралы анекдоттарда ағылшындар қалай бейнеленеді?

<p>Уақытқа қатаң бағынатын, көп сөйлемейтін, ұстамды, темекіні, вискиді, ат спортын жақсы көретін.</p> Signup and view all the answers

Аудармашыларға актерлік шеберлік пен еліктеу қабілеті не үшін маңызды?

<p>Олар аударма барысында сөйлеушінің эмоциясы мен стилін дәл жеткізуі керек.</p> Signup and view all the answers

Аударма кәсібіндегі «сенімділік» ұғымы нені білдіреді?

<p>Клиенттердің күткен мерзімінде және қажетті сапада мәтіндерді алу мүмкіндігі.</p> Signup and view all the answers

Аудармашының кәсіби құмарлығы оның жұмысына қалай әсер етеді?

<p>Бұл оның кәсіби жетістіктеріне және жұмысынан қанағаттануына әсер етеді.</p> Signup and view all the answers

Фрилансерлер үшін жылдамдық неге маңызды, ал толық уақытты аудармашылар үшін әрдайым маңызды емес?

<p>Фрилансерлердің табысы көбінесе жұмыс жылдамдығына байланысты.</p> Signup and view all the answers

Аударма жадын (ТМ бағдарламалары) пайдалану аудармашыларға олардың жұмысында қалай көмектеседі?

<p>Олар аудармашының жылдамдығы мен дәлдігін арттырады.</p> Signup and view all the answers

Энтони Пимнің айтуы бойынша, сыртқы бақылаушы үшін аударма қалай қабылданады?

<p>Mәтін</p> Signup and view all the answers

Аударманың сенімділігі неден көрінеді?

<p>Түпнұсқа мағынасын жеткізе алуынан</p> Signup and view all the answers

Көркем әдебиеттегі аударманың сенімділігіне қойылатын талап қандай?

<p>Түпнұсқа аударма тілінде жазылғандай естілуі</p> Signup and view all the answers

Тапсырыс берушілердің аудармашылардан негізгі күтуі қандай?

<p>Сапалы және уақытылы орындау</p> Signup and view all the answers

Пиаженің айтуынша интеллект дегеніміз не?

<p>Не істеу керектігін білмеген кезде қолданылатын нәрсе</p> Signup and view all the answers

Интеллекттің негізгі ерекшелігі қандай?

<p>Дайындықсыз бірдеңе ойлап табу қабілеті</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Аударма дегеніміз не?

Бір тілдегі мәтіннің мағынасын басқа тілде жеткізу.

Аудармашы кім?

Аударма жасаушы адам.

Түпнұсқа дегеніміз не?

Аударма жасалатын мәтін.

Аударма дегеніміз не?

Аудармаланған мәтін.

Signup and view all the flashcards

Тілдік жүйелер дегеніміз не?

Әртүрлі тілдердің ерекшеліктері.

Signup and view all the flashcards

Аудармашы қандай қиындықтармен кездеседі?

Мәтіннің мазмұнын терең түсіну және оны басқа тілге дәл жеткізу

Signup and view all the flashcards

Ауызша аударманың ерекшелігі неде?

Ауызша аударма жадының үлкен көлемі және тілдерді тез арада ауыстыруды қажет етеді.

Signup and view all the flashcards

Абай аудармаларының ерекшелігі неде?

Абай аудармалары түп нұсқаның көркемдік құндылығын сақтай отырып жасалған.

Signup and view all the flashcards

Абылай хан қандай ерекшелікке ие болған?

Көрші елдердің тілдерін білген.

Signup and view all the flashcards

Ресейде аударманың дамуы қашан басталды?

Петр І патша таққа отырғаннан кейін Ресейде аударма қарқынды дами бастады.

Signup and view all the flashcards

Коммуникация термині латын тілінде қандай мағынаны білдіреді?

Байланыстырамын, келісемін.

Signup and view all the flashcards

Р.О. Якобсонның теориясы неде?

Сөйлеу актісі адресант, адресат, хабарлама, мәнмәтін, код, байланыс компоненттерінен тұрады.

Signup and view all the flashcards

Мәдениетаралық коммуникация немен байланысты?

Қарым-қатынас теориясы, лингвистика, антропология, психология, әлеуметтану ғылымдарымен байланысты.

Signup and view all the flashcards

Аудармашы қандай қасиеттерге ие болуы керек?

Қос тілділік және қос мәдениеттілік

Signup and view all the flashcards

«Green eyes» деген тіркес қандай мағынаны білдіреді?

«Green eyes» - қызғаныш

Signup and view all the flashcards

«Черная кошка» деген тіркес қандай мағынаны білдіреді?

«Черная кошка» - сәттілік

Signup and view all the flashcards

Шығыс халықтарының тілдік ерекшелігі неде?

Жоғары эмоционалдылық

Signup and view all the flashcards

Ұлттық мінез дегеніміз не?

Белгілі бір халықтың стереотиптер жиынтығы.

Signup and view all the flashcards

Стереотиптер дегеніміз не?

Әлеуметтік құбылыс туралы стандартталған бейне.

Signup and view all the flashcards

Ресей студенттері АҚШ-ты қалай сипаттайды?

Fastfood.

Signup and view all the flashcards

АҚШ-тағы ұлттық тағам қандай?

Burgers.

Signup and view all the flashcards

Ресейдің ұлттық ерекшелігі?

Берёзка.

Signup and view all the flashcards

АҚШ-тың мәдениетіне тән бейнесі?

The Statue of Liberty.

Signup and view all the flashcards

Реалия дегеніміз не?

Белгілі бір қоғамда кездесетін ерекше мәдени элементтер.

Signup and view all the flashcards

Географиялық реалияның мысалы?

Ағылшындарды ұстамdy, темекіні, вискиді, ат спортын жақсы көретін болып көрсетеді.

Signup and view all the flashcards

Аудармашының қандай қасиеттері маңызды?

Акторлық шеберлік және еліктеу қабілеті.

Signup and view all the flashcards

Аударма кәсібіндегі «сенімділік» дегеніміз не?

Клиенттердің күткен мерзімінде және қажетті сапада мәтіндерді алу мүмкіндігі.

Signup and view all the flashcards

Аудармашының кәсіби құмарлығы қандай?

Жұмысқа деген қызығушылық, әсер ету.

Signup and view all the flashcards

Фрилансерлер үшін жылдамдық қандай маңызды?

Табыс жұмыс жылдамдығына байланысты.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Аударма туралы негізгі түсініктер

  • Аударма - бір тілдегі мәтіннің мағынасын басқа тілде жеткізу.
  • Аудармашыға екі негізгі мәселені шешу қажет: мәтіннің мазмұнын түсіну және оны дәл жеткізу.
  • Питер Тренттің пікірі бойынша екі тілді білу аудармашы болуға жеткіліксіз.
  • Ауызша аударма үшін жады көлемі және жылдам тіл ауысуы қажет.
  • Абай аудармаларының ерекшелігі – түпнұсқаның көркемдік құндылығын сақтай отырып қазақ тілінде жеткізу.
  • Абылай хан көрші елдердің тілдерін жақсы білген.
  • Ресейде аударманың дамуы Петр І таққа отырған кезде қарқынды басталған.
  • Коммуникация терминінің латынша мағынасы байланыстырамын, келісемін дегенді білдіреді.
  • Сөйлеу актісі 4 компоненттен тұрады: адресант, адресат, хабарлама және код.
  • Мәдениетаралық коммуникация қарым-қатынас теориясы, лингвистика, антрополоогия және психология секілді ғылымдармен тығыз байланысты.
  • Аудармашы қос тілділік және қос мәдениеттілік қасиеттеріне ие болуы тиіс.
  • Ағылшын тіліндегі «green eyes» тіркесі қызғанышты білдіреді.
  • Орыс тіліндегі «черная кошка» тіркесі ағылшын мәдениетінде сәттілікті білдіруі мүмкін.
  • Шығыс халқының тілдік жүйесі жоғары эмоционалдылықпен сипатталады.
  • Ұлттық мінез – халықтың стереотиптерінің жиынтығы.
  • Стереотиптер әлеуметтік құбылыстар туралы стандартталған бейнелер.

Аударма түрлері мен сипаттамалары

  • Ақпараттық аударма - мәліметтер мен ақпараттарды жеткізуге бағытталған аударма.
  • Газеттік-ақпараттық аударма - жаңалықтарды, деректерді, тосын оқиғаларды оқырманға жеткізуге арналған.
  • Ресми-іскери аударма – құжаттарды (өтініштер, арыздар, жарғылар т.б.) аудару.
  • Көркем аударма – түпнұсқаның көркемдік және стильдік ерекшеліктерін сақтай отырып аудару.
  • Лексико-семантикалық трансформация – аударманы оңтайландыру үшін сөздер мен сөз тіркестерін ауыстыру.
  • Лексико-семантикалық трансформация түрлері – нақтылау, жалпылау, калькалау, транскрипция, транслитерация.
  • Нақтылау - жалпы мағынасыз сөзді тар мағыналы сөзге ауыстыру.
  • Жалпылау - тар мағыналы сөзді жалпы мағыналы сөзге ауыстыру.

Аудармадағы негізгі түсініктер

  • Транскрипция - бастапқы тілдегі дыбыстарды аударма тілінде маңызды ерекшеліктердің сақталуымен беру
  • Транслитерация - бастапқы тілдің әріптерін аударма тіліндегі үқсас әріптер арқылы көшіру.
  • Калькалау (немесе тікелей аудару) - бастапқы тілдегі сөз немесе сөз тіркесін аударма тіліндегі сөздің тікелей көшірмесі арқылы аудару.
  • Модуляция (мағынаны дамыту) - бастапқы мәтіннің мағынасын аударма тілінің ерекшеліктерін ескерген мағынасы арқылы түсіндіру.
  • Абдукция - сөйлеу ортасын және сөйлеу контекске негіздеу.
  • Сипаттамалы аударма - ауадарылатын тілдің мағынасын толығымен түсіндіру.
  • Антонимиялық аударма - бастапқы сөздің антонимі арқылы аударып, сөйлемнің болымды мағынасын болымсыз мағынаға айналдыру.

Бір тілден екінші тілге аударуға қатысты басқа мәліметтер

  • Аударманың түрлері (ауызша, жазбаша, ілеспе, ізбе-із, т.б.)
  • Аударманың сенімділікке қатысты маңызды талаптар
  • Аударма жасаудың құралдары және әдістері (жазбаша аудармаларға арналған құралдар, технологиялар, т.б.)
  • Аудармашылардың біліктілігі мен салалық бағыттағы ерекшеліктер, біліктіліктер
  • Аударма кәсібіне байланысты этикалық, моральдық мәселелер

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

()

Description

Бұл тест аударма және аудармашылардың қызметі туралы негізгі түсініктерді қамтиды. Аударма процесінің ерекшеліктері мен мәдениетаралық коммуникацияның маңыздылығы сөз болады. Тест барысында сіздің біліміңіз бен аударма саласындағы түсінігіңіз тексеріледі.

More Like This

Translation Theory Quiz
5 questions

Translation Theory Quiz

LuxuriousEternity avatar
LuxuriousEternity
History of Translation Theory and Methods
10 questions
Socio-Political Translation Theory Test
10 questions
Translation Theory Concepts
29 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser