Architectuurterminologie Quiz

Architectuur - Interieur in Context A - Glossarium

• ABACUS: Stenen plaat op een kapiteel, ondersteunt het entablement.
• ADOBE: Bouwsteen van gedroogde, ongebakken klei.
• ADYTON: Vertrek in een Griekse tempel, alleen toegankelijk voor priesters.
• AEDICULA: Decoratieve omlijsting, bijvoorbeeld voor een beeld.
• AKROTERION: Ornament of beeld op de hoek of top van een tympanon.
• ALTERNEREND (GEBONDEN) STELSEL: Pijlers en zuilen afwisselend in arcaden.
• AMBULATORIUM (DEAMBULATORIUM): Wandelgang rondom de apsis van een kerk.
• APSIS: Halfronde of veelhoekige uitbouw van een gebouw, vaak als einde van een koor.
• ARCADE: Een reeks bogen die op zuilen of pijlers rusten.
• ARCHITRAAF: Onderste element van een entablement, direct op de zuilen rustend.
• ARCHITRAAFBOUW: Bouwwijze waar krachten recht naar beneden overgebracht worden (in tegenstelling tot boogbouw).
• ARCHIVOLT: Boogomlijsting in Romaanse en Gotische bouwkunst.
• AXIALE PLATTEGROND: Plattegrond langs een centrale lengte-as.
• ATRIUM: Onbedekte binnenplaats in Romeinse huizen, of open voorhof in vroegchristelijke kerken.
• BASILICA: Grote zaal met colonnades in Romeinse architectuur, later driebeukige kerk.
• BELVEDÈRE: Kleine uitkijktoren of dakpaviljoen.
• BOOGBOUW (ARCADEBOUW): Bouwmethode met boogoverspanningen (in tegenstelling tot architraafbouw).
• BRISE-SOLEIL: Vaste zonwering, vaak in beton.
• CAMPANILE: Vrijstaande klokkentoren, vaak in de Italiaanse architectuur.
• CANNELURE: Groef, gleuf in zuilenschachten of pilasters.
• CASSETTEN: Verdiepte panelen in plafonds, gewelven en boogvlakken.
• CELLA (NAOS): Voorname ruimte in een tempel, waarin het beeld van de godheid staat.
• CHEVET: Oosteinde van een kerk met apsis en ambulatorium.
• CLERESTORIUM (LICHTBEUK): Vensterpartij boven de zijbeuken in een kerk.
• CLOISONNÉ: Decoratietechniek met smalle metaalranden rond figuren.
• COLLEGIALE KERK: Kerk, bestuurd door een collegiaal kapittel.
• COLONNET: Smalle zuil of halfzuil in Romaanse en Gotische bouwkunst.
• CONCHA: Gewelfvormig, door een halve koepel bekroonde apsis.
• CORTILE: Binnenhof van Italiaanse paleizen.
• COTTAGE ORNÉ: Kleine, rustieke villa, vaak met rieten dak.
• CURVILINEAR STYLE: Fase in de Engelse Gotiek, gekenmerkt door liërnen in gewelven.
• DIPTEROS: Griekse tempel met dubbele colonnade.
• DONJON: Verdedigbare woontoren van een burcht.
• EARLY ENGLISH: Vroegste fase van de Engelse Gotiek.
• ECHINUS: Rond of ovaal kussen onder de abacus van een Dorische kapiteel.
• EIERLIJST: Bol lijstwerk met decoratie van eivormen.
• EMPIRESTIJL: Eclectische vorm van Franse neoclassicisme, gekenmerkt door Romeinse en Egyptische ornamentiek.
• ENFILADE: Rij representatieve kamers met rechtlijnige doorgangen.
• ENTABLEMENT: Bovenste gedeelte van een zuilenorde (architraaf, fries en kroonlijst).
• ENTASIS: Lichte bolling in het profiel van een zuil.
• EXEDRA: Apsis of grote nis, bijvoorbeeld voor bisschoppenstoelen.
• FLAMBOYANT: Decoratieve laatgotische stijl, uitbundig gebruik van spitsbogen en wimpers.
• FRIES: Middelste gedeelte van een entablement tussen architraaf en kroonlijst.
• FRONTON: Bekroning van een gevel, ingang of venster.
• GARGOUILLE: Waterspuwer in gotische kathedralen.
• GORDELBOOG: Boog loodrecht op de lengte-as van een gewelf.
• GRAATGEWELF(=KRUISGEWELF): Gewelf gevormd door twee tongewelven die elkaar loodrecht snijden.
• GUTTAE: Kleine wigvormige uitsteeksels onder de trigliefen van een Dorisch hoofdgestel.
• HALFZUILEN: Niet vrijstaande zuilen, gedeeltelijk uit de wand voortkomend.
• HALL: Grote zaal, hoofdvertrek van een kasteel.
• HALLENKERK: Gotische kerktype met even hoge beuken.
• HEXASTYLE: Portiek met zes zuilen.
• HOFSTIJL: Fase van de Franse Hoge Gotiek, met verfijnde details.
• IN ANTIS: Portiek die in lijn staat met de omliggende muren.
• KEPERMOTIEF: Ornamentaal zigzag- of visgraatpatroon.
• KOLOSSALE ORDE: Zuilen- of pilasterorde over meerdere verdiepingen.
• KOOR: Oosteinde van een kerk met hoofdaltaar.
• KRAAGSTEEN: Kragende element in muurwerk waar andere elementen op rusten.
• KROONLIJST: Bovenste element van een entablement.
• KRUISGANG: Gang, vaak een arcade, die een kloosterhof omsluit.
• KRUISRIBGEWELF: Gewelf met vierkante plattegrond, steunend op ribben.
• KRUINRIB (NOKRIB): Doorlopende rib in de nok van een ribgewelf.
• LANCETVENSTER: Smal spitsboogvenster in vroeggotische architectuur.
• LOGGIA: Open galerij of veranda, vaak met een arcade.
• LOODRECHT PLATTEGROND: Plattegrond met de objecten op een rechte lijn.
• MAJOLICA: Kleurig geglazuurd aardewerk.
• MAASWERK (TRACERING): Decoratief stenen vlechtwerk in Gotische vensters.
• MEGARON: Vierhoekig of rechthoekig vertrek met een centraal portaal, in de Myceense architectuur.
• MINARET: Hoge, slanke toren bij moskeeën.
• MIRADOR: Spaans balkon, vaak begroeid en versierd.
• MOZARABISCHE STIJL: Architectuurstijl in Spanje, met vroeg-romaanse en Moorse elementen.
• MUDÉJAR: Spaanse christelijke architectuur, sterk beïnvloed door Moorse elementen.
• MUTULE: Kraagsteen aan de onderkant van een Dorische kroonlijst.
• NARTHEX: Grote voorhal aan de voorzijde van een kerk.
• NETGEWELF: Laatgotisch gewelf, met ribben die een mazenpatroon vormen.
• NEOCLASSICISME: Architectuurstijl uit de 18e eeuw, terugkerend naar klassieke elementen.
• NYMFEUM: Kunstmatige grot of tuinpaviljoen.
• OCULUS: Ronde opening in een gewelf.
• OJIEF: Laatgotische boogconstructie, vaak met uitzwenkende contour.
• PALLADIANISME: Classicistische stijl, met name in Engeland.
• PAVILJOEN: Vooruitspringend gedeelte van een groter gebouw, vaak met eigen dak en/of gevel.
• PENDENTIEF: Boldriehoekige gewelfsteen, die verbinding maakt tussen vlakken in een gewelf.
• PERIPTEROS: Griekse tempel met colonnade rondom de cella.
• PERISTYLE: Colonnade die een binnenplaats omsluit.
• PERPENDICULAR STYLE: Engelse Gotiek; sterk overheersende verticale lijnen.
• PILLIER CANTONNE: Gotische zuil, ingesloten door collonetten, die doorsteekt tot in de ribben.
• PILASTER: Decoratieve zuil die uit een muur lijkt voort te komen.
• PITTORESKE STIJL: Architectuurstroming die waarde legt aan de natuurlijke omgeving en landschap in de constructie.
• PINAAKEL: Slanke torenspits, vaak decoratief.
• PLANONOBILE: Verdieping van een indrukwekkend gebouw, bedoeld voor representatieve doeleinden.
• PLATERESCO: Renaissancestijl in Spanje, zeer gedecoreerd.
• PLATTEGROND: Afbeelding van de ruimtelijke indeling van een gebouw.
• POLYCHROOM: Veelkleurig.
• PORTAAL: Voorname ingang van een gebouw.
• PORTE-COCHÈRE: Koetspoort.
• PRESBYTERIUM: Priestersingel in een kerk.
• PRODIGY HOUSE: Extravagant Engels landhuis.
• PRONAOS: Voorhal van een tempel, achter de portiek.
• PROSTYLE: Tempel met een enkele rij zuilen voor de gevel.
• PUTTO: Naakt jongetje, vaak in beelden.
• QUADRANGLE: Vierkante binnenplaats, vaak in colleges.
• QUADRATURA: Illusionistische schilderstechniek, die ruimtelijke effecten creeërt.
• QUADRIGA (VIERSPAN): Beeld van een wagen met vier paarden.
• RAYONNANTE GOTIEK: Fase van de Franse hoge gotiek, met verfijnde details.
• REGENCY STYLE: Engelse neoclassicistische stijl uit de vroege 19e eeuw.
• RETABEL (ALTAARSTUK): Gedetailleerde decoratieve achterbouw van een altaar.
• RETROCHOIR: Ruimte achter het priesterkoor in Engelse kathedralen.
• ROCOCO: Barokke periode in de kunst, met speelse vormen en delicate ornamenten.
• ROLWERK: 16e-eeuwse decoratietechniek in Europa, met een herkenbaar ontwerp.
• ROTUNDA (ROTEND): Rondes gebouw, vaak overdekt.
• RUSTICA: Metselwerk van grote blokken met diepe naden, een rustieke uitstraling.
• SALOMONSZUIL: Zuil die schroefvormig omhoog spiraalt.
• SCHALK: Smalle halfzuil tegen een muur, vaak verbonden met gewelfconstructie.
• SCHIP (NAVIS): Hoofdvertrek van een kerk.
• SEDILIA: Gehouwen zitplaatsen voor geestelijken in een kerk.
• SERLIANA(VENETIAANS VENSTER): Constructie met twee kleine architraafbogen langs een centrale boogoverspanning.
• SGRAFFITO: Versieringstechniek waarbij een laag van schilderwerk wordt verwijderd om een andere kleur door te laten schijnen.
• SOKKEL: Massieve onderbouw van een object.
• SOLARIUM: Zonnekamer.
• STERGEWELF: Gewelf met vele ribben.
• STEREOTOMIE: Geometrie van snijvlakken van lichamen.
• STILE FLOREALE: Italiaanse Benaming voor Art Nouveau.
• STEUNBEER: Rechthoekige steunpilaar tegen een buitenmuur, dienares ter druk in het muurwerk.
• STOA: Overdekte zuilengalerij in een Grieks plein.
• STRAALKAPEL: Kapel die in een krans rond de apsis van een kerk is gegroepeerd.
• STYLOBAAT: Platvorm waarop een tempel rust.
• TAMBOER: Cilindrische constructie van een gewelfonderbouw.
• TEMPEL: Een structurele, heilige plaats, vaak gewijd aan goden.
• TERRACE: Rij gelijkvormige huizen in een rij.
• THOLOS: Ronde Griekse tempel.
• TIERCERON: Secundaire gewelfrib.
• TIMPAAN: Driehoekig veld boven een deur of venster.
• TONGEWELF: Eenvoudig gewelf, met vaak halfcirkelvormige doorsnede met gewelfbogen.
• TORUS: Bolle of halfronde ornament of sierlijst aan de voet van een zuil.
• TRAVERTIJN: Licht crèmekleurige kalksteen, geschikt om te polijsten.
• TRIBUNE: Afscheiding van een verdieping, soms met zitplaatsen.
• TRIFORIUM: Smalle, doorlopende gang in een kerk.
• TROMPE-L'OEIL: Illusie van diepte in schilderwerk, vaak gebruikt om driedimensionale effecten weer te geven.
• TRAVEE: Afstand tussen twee steunen in de constructie van een gebouw.
• TYMPANON: Driehoekig vlak boven een deur of venster in een architectuur.
• VEDUTA: Schildering van een stadspanorama.
• VOLUUT: Spiraalvormig ornament.
• WAAIERGEWELF: Ribgewelf met halve trechtervormige kern.
• WESTWERK (WESTBOUW): Westkant van een kerk.
• WIMPERG (WIMBERG): Decoratie boven een portaal of venster.
• ZIGGURAT: Tempeltoren op een serie terrassen.

Test je kennis over verschillende architecturale termen en concepten. Deze quiz behandelt onderwerpen zoals tympanons, veduta's, en aparte bouwmaterialen zoals adobe. Ontdek de kenmerken en functies van diverse architectonische elementen.