NSAİİ'ler - Tıp Ders Notları PDF

NON-STEROİDAL ANTİİNFLAMATUAR İLAÇLAR Prof. Dr. A. Şükrü AYNACIOĞLU Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji AD 1 Her şey bir ağrıdır. Doğum ağrıdır. Hastalık ağrıdır. Yaşlılık ağrıdır. Ölüm ağrıdır. Sevdiğinden ayrılmak ağrıdır, nefret bile ağrıdı...

NON-STEROİDAL ANTİİNFLAMATUAR İLAÇLAR Prof. Dr. A. Şükrü AYNACIOĞLU Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji AD 1 Her şey bir ağrıdır. Doğum ağrıdır. Hastalık ağrıdır. Yaşlılık ağrıdır. Ölüm ağrıdır. Sevdiğinden ayrılmak ağrıdır, nefret bile ağrıdır. Gotama Buda (M.Ö. 563-483) 2 AĞRI % 80 Başvurnun en sık nedeni 3 “Vücutta kontrol altına alınması zor iki duygu vardır. Aşk ve ağrı” David B. Morris; The Culture of Pain, 1991 4  AĞRI  "Ağrı;vücudun herhangi bir yerinden kaynaklanan, organik bir nedene bağlı olan veya olmayan insanın geçmişteki tüm deneyimlerini kapsayan, hoş olmayan özel bir duyudur" (Uluslararası Ağrı Araştırmaları Teşkilatı) 5 Analjezik uygulamasında “merdiven” 6  AĞRI TEDAVİ YÖNTEMLERİ  Farmakolojik Yöntemler  Sinir Blokları  Sensorial Stimülasyon Yöntemleri  Fizik Tedavi Yöntemleri  Psikolojik Rehabilitasyon  Cerrahi Girişimler 7  AĞRI  Ağrıve ağrılı olaylar, hekime başvuru nedenleri arasında ilk sırayı alan yakınmalardan biridir.  Analjezik ve steroid olmayan (non- steroidal) antiinflamatuvar ilaçlar (NSAİİ ) antibiyotiklerden sonra en sık reçete edilen ilaçlardır. 8  KISA TARİHÇE  1860’ da Salisilik Asit tanımlanmış, ilk Aspirin tableti 1898’ de sentezlenmiştir.  1971’ de Dr. John Wyane Siklooksijenaz enzimini tanımlamıştır.  1976’ da Prostaglandin Endoperoksit Sentetaz (siklooksijenaz= COX) enzimi sentezlenmiş ve böylece NSAİİ’ ın etki mekanizmaları, yan etkileri ve güvenlik profili üzerine olan çalışmalar hızlanmıştır. 9  KISA TARİHÇE  1990’ ların başında COX’ un tek bir molekül olmadığı ve birden fazla izomerinin ve farklı işlevlerinin olduğu gösterildi.  1991’de COX-1, 1992’de COX-2 tanımlandı. 10  NSAİİ NSAİİ’ler;  ANALJEZİK  ANTİPİRETİK ve  ANTİİNFLAMATUAR etkili ilaçlardır.  Ağrı, Ateş ve İnflamasyonu azaltırlar.  Bazılarının Antiagregan etkileri de vardır. 11  NSAİİ Antiinflamatuvar etkinlikleri, Glukortikoidlere göre zayıftır. Analjezik etkinlikleri, Narkotik Analjeziklere göre zayıftır. 12  NSAİİ Analjezik, antiinflamatuar ve antipiretik etkilerini Siklooksijenaz (COX) enzimini inhibe ederek yaparlar. NSAİİ’lerin çoğu, fizyolojik önemi olan COX-1 ve inflamasyonda indüklenen COX-2‘ yi inhibe ederler. COX inhibisyonuna bağlı olarak PG‘ lerin ve Tromboksanların (Tx) yapımını azaltırlar. 13  NSAİİ Antiinflamatuar, Analjezik, Antipiretik etkileri → COX-2 Renal ve Gastrik istenmeyen etkileri → COX-1 inhibisyonu aracılığıyla ortaya çıkar. 14 15  NSAİİ COX İnhibitörleri İki İzoform Üzerindeki Etki Güçleri Göz Önüne Alındığında 4 Gruba Ayrılır:  COX’ lere özgül olmayan → İki  COX-2’ye özgül →klinikte izoform arasında belirgin bir kullanıldıkları maksimum dozlarda seçicilik göstermeyenler COX-1’i inhibe etmediği kabul (ASPİRİN, İNDOMETAZİN gibi). edilen ilaçlardır (SELEKOKSİB gibi).  COX-2’ye kısmi selektif → Düşük dozlarda COX-2’ye  COX-1’e özgül → Aspirinin selektifken yüksek dozlarda bir türevi olan valeril salisilat COX-1’i de inhibe ederler selektif COX-1 inhibitörüdür (MELOKSİKAM gibi). (deneysel çalışmalarda kullanılır). 16 17  NSAİİ- Temel Etkileri ve Etki Mekanizmaları 1-ANALJEZİK ETKİLERİ: Hiperaljezik Mediyatörler NSAİİ' ler analjezik Tek başına ağrı oluşturmazlar, aljezik etkenlere karşı sinir uçlarını duyarlı kılarlar. etkilerini Hiperaljezik Örn; PGE2 ve PGI2. Ağrı Mediyatörlerinin Sentezini İnhibe Aljezik Mediyatörler Ederek gösterirler. Doğrudan sinir ucunu stimüle ederler. Örn; Histamin, Serotonin, Bradikinin, P Maddesi, Anjiotensin, CGRP. 18  NSAİİ- Temel Etkileri ve Etki Mekanizmaları 2- ANTİPİRETİK ETKİLERİ: Bakteriyel toksinler, bazı ilaçlar, inflamasyon, bazı malign hastalıklar pirojen sitokinleri salgılarlar (IL-1, IL-6, TNF, INF…). Bunlar SSS’ ne geçerek hipotalamustaki termoregülatuar merkezde PG‘ lerin (özellikle PGE2) salınımına yol açarlar ve vücut ısısını artırırlar. 19  NSAİİ- Temel Etkileri ve Etki Mekanizmaları 2- ANTİPİRETİK ETKİLERİ: Vücut Sıcaklığı Yükseldiği Zaman Hipotalamus Sıcaklığı Şu Şekilde Azaltmaya Çalışır: Vazodilatasyon ile kan dolaşımı hızlanır, ısı kan dolaşımı ile deriye taşınır ve vücut soğur. Terleme yolu ile vücut ısısı buharlaştırılarak kaybedilir. Isı üretiminin azaltılması ile metabolizma yavaşlayarak ısı üretimi azaltılır. 20  NSAİİ- Temel Etkileri ve Etki Mekanizmaları 2- ANTİPİRETİK ETKİLERİ: NSAİİ‘ ler, bazı PG’lerin sentezini inhibe ederek termostatı tekrar normal düzeye getirir. Yükselmiş ısıyı düşürmeleri ısı kaybını artırmalarına bağlıdır. Isı kaybı ciltte vazodilatasyon ve terleme ile olur. NSAİİ, normal vücut ısısını etkilemezler. 21  NSAİİ- Temel Etkileri ve Etki Mekanizmaları 3- ANTİİNFLAMATUVAR ETKİLERİ: PGE2, inflamasyon alanında supresor T lenfositlerini inhibe eder. NSAİİ’lerin PG’leri inhibe etmesi, supresor T lenfositlerini inhibisyondan kurtararak stimüle eder. Sonuçta; T helper hücreleri ve B lenfositleri suprese edilir ve inflamasyon belirtileri hafifler. 22  NSAİİ- Temel Etkileri ve Etki Mekanizmaları 3- ANTİİNFLAMATUVAR ETKİLERİ: Araşidonik asidin siklik endoperoksitlere (PGG2, PGH2) dönüşümü sırasında, iltihap olayının meydana gelmesinde katkıları bulunan aktif oksijen radikalleri oluşur. NSAİİ’ ler bunların oluşumunu inhibe ederler. 23  NSAİİ- Endikasyonları  Romatoid artrit  Ameliyat sonrası ağrı  Osteoartrit  Menstrüel ağrı  Diğer artritik durumlar  Diş ağrısı (ankilozan spondilit gibi)  Kanser ağrıları  Akut gut  Ateş  Başağrısı ve migren  Düşük doz aspirin inme  Kas, eklem ve sırt ağrısı riskini azaltmak için NSAİİ’ler genellikle ağrı ve inflamasyonun olduğu yerdeki akut ve kronik hastalıkların tedavisinde endikedir. Ayrıca ateşi düşürmek için kullanılmaktadırlar. 24  NSAİİ- Sınıflandırma 1. Salisilatlar Asetil salisilatlar… Aspirin Asetil olmayan salisilatlar… Diflunisal, Sodyum salisilat, Metilsalisilat, Sulfasalazin 2. Paraaminofenol türevleri Asetaminofen (Parasetamol) 3. Pirazolon türevleri Fenilbutazon, Propifenazon, Dipiron (metamizol) 4. Profenler İbuprofen, Naproksen,Tiaprofenik asid, Ketoprofen, Flurbiprofen, Deksketoprofen, Fenoprofen, Oksaprozin 5. Fenilasetik asit türevleri Nabumeton, Diklofenak sodyum 6. İndoloasetik asit türevleri İndometazin, Ketorolak, Etodolak, Tolmetin 7. Fenamik asit türevleri Mefenamik asit, Flufenamik asit, Etofenamat 8. Oksikamlar Piroksikam, Tenoksikam 9. COX-2 spesifik inhibitörler Meloksikam, Nimesulid 10. COX-2 özgül inhibitörler Selekoksib, Parekoksib, Rofekoksib, Valdekoksib 25  1-SALİSİLATLAR- Asetilsalisilik asit (Aspirin, Ecopirin , Coraspin , 100-500 mg)  COX enzimlerini inhibe eden kısmı asetil grubudur.  Diğer NSAİİ’ den farklı olarak COX enzimini asetilleyerek irreversibl olarak bloke eder. Böylece TX ve PG’lerin oluşumunu inhibe eder.  Trombositler çekirdeksiz olduklarından yeniden COX enzimi sentezleyemezler ve oluşan inhibisyon trombosit yaşam süresi kadar sürer. 26  1-SALİSİLATLAR-Aspirin Farmakokinetik  Ufak dozlarda verildiğinde (4 gr) verildiğinde enzimatik mekanizmalar doyurulmuş olduğu için 0o kinetiğine (göre sabit hızda metabolize edilir (EYÖ ~15-30 s).  Alkali idrar (pH 8), aspirin atılımını belirgin olarak 27  1-SALİSİLATLAR- Aspirin Endikasyonları:  Analjezik, Antipiretik etki... 500-750 mg  Antitrombositik etki…………. 80-325 mg Trombositlerdeki COX-1’ i irreversibl olarak asetile eder ve enzim bloke olur. SonuçtaTxA2 sentezi inhibe olur. Aspirin dışındaki NSAİİ’ler, asetil grubu içermediklerinden geçici olarak antiagregan etki yaparlar. 28 29  1-SALİSİLATLAR- Aspirin Endikasyonları:  RA: en çabuk etkili ve en ucuz ilaçtır (3-5 g/gün).  Romatizmal Ateş: kardit gelişmemişse tek başına, gelişmişse glukokortikoidlerle kombine kullanılır (5-8 g/gün).  Radyasyon ve Besin Alerjisine Bağlı Diyare: bağırsakta artmış olan PG sentezini inhibe ederek diyareyi önler. 30  1-SALİSİLATLAR- Aspirin Diğer Etkiler: Uzun süre aspirin kullananlarda kolonda polipozis ve kolorektal kanser gelişme riski daha düşük bulunmuştur (%30). Nedeni henüz tam olarak bilinmiyor. Uzun süreli tedavide, muhtemelen amiloid yapımını azaltarak Alzheimer hastalığı gelişme riskini de azalttığı ileri sürülmektedir. 31  1-SALİSİLATLAR- Diflunisal, Sodyum salisilat Diflunisal Aspirin gibi analjezik, antipiretik, antiinflamatuar ve ek olarak ürikozürik etkinliği de vardır. Sodyum Salisilat RA ve Romatizmal Ateşte tercih edilir. 32  1-SALİSİLATLAR- Metilsalisilat, Sulfasalazin Metilsalisilat (Bengay merhem) Cilde sürülmek suretiyle kullanılan salisilat türevidir. Sulfasalazin (Salazopyrin EN tb) Antiinflamatuvar ve antibakteriyel etkileri nedeniyle Ülseratif Kolit ve Crohn Hastalığının tedavisinde kullanılır. 33  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri GİS Yan Etkileri: Tedavide en fazla sorun yaratan yan etkilerdir. Koruyucu PG‘ lerin salınımını baskılarlar ve başta mide olmak üzere Gİ mukozaya iritan etkileri vardır (Analjezik Gastroenteropatisi). 34  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri GİS Yan Etkileri: Ülserayon riski tedavinin süresi ve yüksek dozda ilaç kullanımı ile artar. Bu risk ilaçtan ilaca değişir. İndometazin, Ketoprofen ve Piroksikam en fazla gastrik yan etkiler gösterirken, İbuprofen ve Diklofenak ile bu istenmeyen etkiler daha azdır. 35  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri GİS Yan Etkileri Önlemek İçin: NSAİİ’lerin bağırsak kaplamalı tabletlerinin kullanımı, Birlikte mide asiditesi azaltan ya da mide mukozasını koruyan ilaçların (H2 Antagonistleri, PPİ gibi) kullanımı, Selektif veya spesifik COX-2 inhibitörlerinin kullanımı, yarar sağlayabilir. 36  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri Solunum İle İlgili Yan Etkileri: Terapötik dozlarda solunum merkezini stimüle ederler. Toksik dozlarda solunum merkezi ve vazomotor merkezi deprese ederler (asidoz ve dolaşım kollapsı meydana gelir). 37  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri KVS Yan Etkileri: Terapötik dozlarda kalp ve damarlar üzerinde belirgin bir etki oluşturmazlar. Endotelden Prostasiklin yapımını baskıladığı için minimal bir kan basıncı artışı yapabilirler. Antihipertansif tedavi alanlarda antihipertansif ilaçların etkisini azaltabilirler. 38  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri Renal Yan Etkileri: Aspirin düşük dozlarda ürik asit atılımını azaltır. Yüksek dozlarda ise (5g ve üstü) ürikozürik etki gösterir. Gutta analjezik dozda kullanılmamalıdır. Yüksek dozlarda hiperglisemi ve glukozüri oluşturur. Böbrek kan akımını azaltır. Tuz ve su retansiyonu yapabilir. 39  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri Endokrin Yan Etkileri: Aspirin, plazma proteinlerine bağlı T3 ve T4’ü bağlanma yerlerinden kopararak serbest kalmalarına neden olur. Bu nedenle Tiroid Krizi (Fırtınası) sırasında Aspirin kullanılmamalıdır. 40  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri Aşırı Duyarlılık Reaksiyonları: Rinit Konjunktivit Bronkospazm Ürtiker Anjioödem Anafilaktik şok COX yolağının inhibisyonu sonucu LOX yolağı ürünleri daha fazla oluşur ve duyarlı kişilerde astım benzeri semptomlar oluşabilir. 41  1-SALİSİLATLAR- Salisilatların Özel ve Diğer NSAİİ’ lerle Ortak Yan Etkileri Aşırı Duyarlılık Reaksiyonları: Aspirin viral enfeksiyonlar sırasında kullanılırsa Reye Sendromu olarak bilinen yağlı KC dejenerasyonunun eşlik ettiği akut bir ensefalite neden olabilir. Etkilenenlerin % 20-40'ında ölüm görülür, hayatta kalanların yaklaşık üçte birinde ise beyin hasarı kalır. Çocuklara grip ya da ateşli başka bir virüs enfeksiyonu geçirdiklerinde kesinlikle aspirin kullanılmaz. 42 43 44  2- PARA-AMİNOFENOL TÜREVLERİ- Asetaminofen (Minoset®, Parol®, Vermidon®) Analjezik ve antipiretik etkisi aspirine eşdeğer olduğu halde antinflamatuvar etkinliği yok kabul edilir. Diğer analjezik ilaçlardan farklı olarak, hipotalamus ve omurilik gibi peroksidlerden fakir ortamlarda PG sentezini inhibe edebilir (santral etkili analjezik ve antipiretik). 45  2- PARA-AMİNOFENOL TÜREVLERİ- Asetaminofen (Minoset®, Parol®, Vermidon®) Periferdeki iltihabi dokular gibi peroksitten zengin ortamda COX enzimini inhibe edemez ve antiinflamatuar etki oluşturamaz. Bazı kaynaklarda NSAİİ sınıfından çıkarılmıştır. 46  2- PARA-AMİNOFENOL TÜREVLERİ- Asetaminofen Etkisi esas olarak santral kaynaklıdır (PGE2 sentezini azaltır). Antitrombotik etkinliği zayıftır. Kanama zamanını ve ürik asit atılmasını etkilemez. Gastropatik etkisi yoktur. %80-90 oranında KC’de glukuronik asit ve sülfürik asitle konjuge edilerek böbreklerle atılır. Çocuklarda ve gebelerde güvenle kullanılmaktadır. 47  2- PARA-AMİNOFENOL TÜREVLERİ- Asetaminofen Akut toksisite durumunda letal KC nekrozu yapabilir. Hepatotoksik etkisinden metaboliti olan N-asetil-p- Benzokinon imin (NAPQİ) sorumlu tutulmaktadır. Bu metabolit kısa yarı ömürlüdür; hızla glutatyon ve sülfat ile konjuge edilerek vücuttan uzaklaştırılır. NAPQİ, hepatositlerin lipid tabakalarına bağlanır; bunun sonucunda KC nekrozu gelişir. 48  2- PARA-AMİNOFENOL TÜREVLERİ- Asetaminofen Asetominofenin akut toksisite tedavisinde N-asetil sistein kullanılır. N-asetil sistein ‘in etki mekanizması tam bilinmiyor. Aktif kömür ilk 4 saat içinde verilirse tedavide yarar sağlar. Ancak akut KC yet. gelişirse tek tedavisi KC naklidir. 49 2- PARA-AMİNOFENOL TÜREVLERİ- Asetaminofen 50  3-PİRAZOLON TÜREVLERİ- Propifenazon, Metamizol Propifenazon Minoset plus® Güçlü analjezik ve antipiretik etkili, zayıf antiinflamatuar etkinliği olan bir ilaçtır. Metamizol (Dipiron) Novalgin® Güçlü analjezik ve antipiretik etkili, zayıf antiinflamatuar etkinliği olan bir ilaçtır. 51  3-PİRAZOLON TÜREVLERİ- Propifenazon, Metamizol Metamizol (Dipiron) Normalde NSAİİ’ lar kan basıncını artırırlar, fakat dipiron hipotansif reaksiyonlara neden olabilir. Bu reaksiyonlar muhtemelen doza bağımlıdır ve daha çok parenteral uygulamadan sonra ortaya çıkar. 52  3-PİRAZOLON TÜREVLERİ- Propifenazon, Metamizol Metamizol (Dipiron) i.v. enjeksiyon yavaş uygulanmalıdır ve önceden hipotansiyon, volüm kaybı ve dehidratasyonu olan hastalarda dikkatli olunmalıdır. Agranülositoz oluşturabilir. Bazı ülkelerde yasaklanmıştır. 53  3-PİRAZOLON TÜREVLERİ- Propifenazon, Metamizol Grubun bütün üyelerinde iki ciddi yan etki görülebilir; - Kemik iliği supresyonu - Su ve tuz retansiyonu 54  4- PROPİONİK ASİT TÜREVLERİ (PROFENLER) İbuprofen, Diğerleri İbuprofen Brufen® tab, Ibufen® şp Aspirin ve parasetamolden sonra en sık kullanılan analjezik ilaçlardandır. BRUFEN COLD & FLU, grip, soğuk algınlığı veya sinüzit gibi hastalıkların seyrinde görülen burun tıkanıklığı, baş ağrısı, ateş, vücut ağrıları ve diğer ağrıların giderilmesine kullanılır. 55 4- PROPİONİK ASİT TÜREVLERİ (PROFENLER) İbuprofen, Diğerleri İbuprofen PDA’nın farmakolojik tedavisinde kullanılan iki önemli ilaçtan birisidir (diğeri İndometazin). PGE1’in inhibe edilmesi PDA’ yı kapatmaktadır. Cerrahiye kadar açık kalması için PGE1 analogları (Alprostadil) kullanılır. 56 4- PROPİONİK ASİT TÜREVLERİ (PROFENLER) İbuprofen, Diğerleri Diğerleri Naproksen (Apranax® tb, Naprosyn® tb, jel, sup) Tiaprofenik asid (Surgam® tb, supp) Ketoprofen (Profenid® tb, şurup, jel) Deksketoprofen (Arveles® ampul, tb) Flurbiprofen (Majezik® tb, gargara, sprey, ®Ocufen oft sol) Oksaprozin (Duraprox® tb) 57  5-FENİLASETİK ASİT TÜREVLERİ Nabumeton, Diklofenak sodyum Nabumeton (Relifex® tab)  COX-2'yi daha selektif inhibe eder.  Yan etkileri aspirine göre daha düşüktür. 58  5-FENİLASETİK ASİT TÜREVLERİ Nabumeton, Diklofenak sodyum Diklofenak sodyum (Voltaren® tab, kr, amp) En kısa yarılanma ömrüne (~1-2 s) sahip NSAİİ’dir, ancak enterohepatik siklusa uğradığından vücuttaki etkisi uzar. Lipooksijenaz yolağını da inhibe ederek proinflamatuar LT’lerin oluşumunu da azaltır. RA, osteoartrit ve A.spondilitin tedavisinde kullanılır. 59  6-İNDOLASETİK ASİT TÜREVLERİ İndometazin, Keterolak, Diğerleri İndometazin (Endol®, Endocetin® kap, sup, İndocolir® göz damlası) Günde 75 mg'dan fazla ve uzun süre kullanılırsa ciddi yan etkiler ortaya çıkar. Yan etkilerinin fazla olması nedeniyle sadece A. spondilit, Osteoartrit ve RA gibi şiddetli inflamatuar hastalıklarda kullanılır. 60  6-İNDOLASETİK ASİT TÜREVLERİ İndometazin, Keterolak, Diğerleri İndometazin PDA’ nın farmakolojik olarak kapatılmasında kullanılan iki önemli ilaçtan birisidir (diğeri İbuprofen). Yan etkileri: GİS yan etkileri, kanama, toksik hepatit, SSS eksitasyonu, konvülsiyon, epilepsi, renal fonksiyon bozukluğu, baş ağrısı, teratojenik etki. 61  6-İNDOLASETİK ASİT TÜREVLERİ İndometazin, Keterolak, Diğerleri Ketorolak (Ketrodol® tb, ampul) Analjezik etkisi çok güçlüdür. Bu nedenle daha çok post op. ağrı, dental ağrı, renal kolik, kanser ağrısı gibi şiddetli ağrılı durumlarda kullanılır. Diğerleri: Etodolak (Etol®, Lodine®) Tolmetin (Tolectin®) 62  7-FENAMİK ASİT TÜREVLERİ Mefenamik asit, Flufenamik asit, Etofenamat Mefenamik asit (Ponstan®, Rolan®) Flufenamik asit (Romafen®) Etofenamat (Rheumon® jel, sprey, ampul) Çoğunlukla cilde sürülmek suretiyle lokal kullanılır. i.m. de kullanılabilir. 63  8- OKSİKAMLAR Piroksikam, Tenoksikam Piroksikam (Felden flash® tb, ampul, jel) Ağızda eriyebilen tablet şeklinde formu vardır. Bu yüzden ilaç etkisi hızlı başlar. Ayrıca ampul, jel vs. formları da vardır. Etki süresi uzundur (t1/2 = 50 s). Akut ağrı, RA, OA, A.spondilit ve akut gut krizinde kullanılır. 64  8- OKSİKAMLAR Piroksikam, Tenoksikam Tenoksikam (Tilcotil® tb, sup, flk) Kısmi COX-2 selektif bir ilaçtır. En uzun etkili NSAİİ (t1/2 = 72 s). Piroksikamla aynı endikasyonlarda kullanılır. 65  9-COX-2 SELEKTİF İLAÇLAR Meloksikam, Nimesulid Meloksikam (Mobic® tb, supp; Melox® tb, ampul) Nimesulid (Nimes® tb, jel; Nimelid® tb, jel) Yapılan çalışmalar GİS yan etki sıklığının diğer NSAİİ’lerden farklı olmadığını göstermiştir. Hipotermiye yol açabilir. 66  10-COX-2 ÖZGÜL İNHİBİTÖRLER Selekoksib Selekoksib (Celebrex® kap) Akut ağrı, OA, RA, primer dismenore tedavisinde kullanılır. Rofekoksib, Valdekoksib piyasadan geri çekildi. 67  YARILANMA ÖMÜRLERİNE GÖRE Kısa yarı ömürlü Uzun yarı ömürlü olanlar Çok uzun yarı ömürlü olanlar (1-10 saat) (10-12 saat) olanlar (12-72 saat) 1. Aspirin 1. Diflunisal 1. Tenoksikam (en uzun, 72 s) 2. Asetominofen 2. Selekoksib 2. Piroksikam (45-50 s) 3. Diklofenak (en kısa,1-2 s) 3. Meloksikam (15-20 s) 4. Etodolak 4. Oksaprozin (40-60 s) 5. Flufenamik Asit 5. Naproksen (14 s) 6. Flurbiprofen 6. Nabumeton (24 s) 7. İbuprofen 8. Indometazin 9. Ketoprofen 10.Tolmetin 68