Kasaysayan ng Roma PDF

**Kasaysayan ng Roma** - **Monarchial** - Pinamumunan ng Hari **Tarquinius Superbus** - Ang huling hari ng Roma - **Republic** - Pinamumunan ng mga inihalal na opisyal (voted official) - **Imperial** - Pinamumunan ng mga emperador (tyrant) **Pagsisimula ng Roma*...

**Kasaysayan ng Roma** - **Monarchial** - Pinamumunan ng Hari **Tarquinius Superbus** - Ang huling hari ng Roma - **Republic** - Pinamumunan ng mga inihalal na opisyal (voted official) - **Imperial** - Pinamumunan ng mga emperador (tyrant) **Pagsisimula ng Roma** - Isang *Tangway* (Peninsula) sa Europa - Napapaligiran ng dagat - **Silangan** -- Adriatic Sea - **Kanluran** - Tyrrhenian Sea - **Timog** - Ionian Sea at Mediterranean Sea - Nagsimula sa *Tiber River* - nanirahan sa Latium - unang nanirahan sa Roma sa hilagang Ilog ng Tiber - mga magsasaka at tagapag-alagang hayop **Mga Etruscans** - nanirahan sa hilaga at kanluran ng Ilog ng Tiber - may pamahalaang monarkiya - naghari sa Roma sa loob ng 100 taon **Roman Republic** - Hanggang sa salitang Latin na ***respublica*** na nangangahulugang **public affairs** o that **which belongs to the people** - Sistema ng pamahalaan kung saan ang kapangyarihan ng pamahalaan ay nasa kamay ng mga opisyal na inihalal ng mga kwalipikadong botante (Government which is ruled by officials voted by qualified citizens) **Antas ng Lipunan** - **PATRICIANS** - Mga mayayaman - **PLEBEIANS** - Mga karaniwang tao - Mga malalaya - **SLAVES** - Walang Karapatan **Roman Senate** - Gumagawang batas (Create Laws) - Nagkokontrol sa pananalapi (control the public funds) - Binubuong 500 na kagawad ng konseho mula sa pangkat ng mga patrician - **KONSUL** -- nagpapatupad ng batas (implements the law) at humahatol sa nasasakdal (judged the accused) - **Greek Democracy**: All Male Citizens could participate in the **Assembly** - Laws and decisions made by a majority vote in the Assembly. - Law-making institution: **Assembly (Council of Five Hundred)** - **Roman Republic:** Citizens voted for representatives like senators, consuls, and tribunes. ***(Note: Only the Upper Class can run for Senate)*** - Laws and decisions made by elected officials and the Senate. - Law-making institution: **Senate** (for all citizens) **and Tribune** (for plebeians only) **Roman Attributes** - Protektahan ang karapatan ng mga Plebeians - Gumagawang batas para sa mga plebeians - Proteksyonan ang mga Plebeians mula sa pang-aabuso ng mga Patricians **Punic Wars** - **Unang Punic War** - Labanan sa Mylae (260 BCE) -- Tagumpay ng Roma sa dagat. - Labanan sa Ecnomus (256 BCE) -- Malaking tagumpay sa hukbong dagat ng Carthage. - **Ikalawang Punic War** - Paglalakbay ni Hannibal (Carthage mercenary) mula sa Alps. - Labanan sa Zama (202 BCE) -- Tagumpay ng Scipio Africanus - **Ikatlong Punic War** - Paglusob ng Roma sa lungsod ng Carthage. - Mahabang paglusob sa lungsod, nanatili ng tatlong taon - **Resulta:** - **Unang Punic War:** Panalong Roma at pagkuha sa Sicily bilang unang lalawigan sa labas ng Italya. Pagbayad ng Carthage ng malaking halaga bilang parusa. - **Ikalawang Punic War:** Pagbawas ng kapangyarihan ng Carthage. Pagkuha ng Roma sa mga teritoryo sa Iberia at kontrol sa Kanlurang Mediterranean. - **Ikatlong Punic War:** Ganap na pagkawasak ng Carthage. Pagsamang teritoryo ng Carthage sa Imperyong Romano bilang Lalawigan ng Africa. **Digmaan Sibil sa Roma** **Digmaan Sibil (Civil War)** - **Dahilan ng Digmaan:** - Labanan sa Kapangyarihan - Hindi Pagkapantay-pantay sa Lipunan - Korapsyon at Katiwalian **Gracchi Brothers (Tiberius at Gaius)** - Nahalal bilang Tribunes - Nagpasa ng batas na nagbigay ng limitasyon sa mga mayayaman sa pag-angkin ng lupa at pagbabahagi ng lupain sa mga magsasaka **Gaius Marius vs. Lucius Cornelius Sulla** - Dahilan ng digmaan ay bunsod ng agawan sa pamumuno at reporma sa hukbong sandatahan ng Roma. - Nagwagi si Sulla at itinatag ang kanyang diktadura **Unang Triumvirate** - **TRIUMVIRATE** -- Binubuo ng 3 tao (pinakamagagaling, matalino at mayaman sa lipunan) - Ito ay binuo upang maging konsul si Julius Caesar at lumawak ang kapangyarihan ng mga pinuno - Binubuo ang Unang Triumvirate ng mga sumusunod: **Julius Caesar vs. Gnaeus Pompey** - Nagsimula ito nang tumawid si Julius Caesar sa ilog ng Rubicon at sinalakay ang Roma - Lumaban siya kay Pompey at sa Senado. - Nagtagumpay si Caesar at pinalawak ang kanyang kapangyarihan bilang DIKTADOR ng Roma. - Pinaslang sa senado **Ikalawang Triumvirate** - Nabuo upang maghigante sa pagkamatay ni Julius Ceasar - Hinati ng tatlo ang pamamahala ng Rome sa tatlong tao: - Naglaban si Octavian at Mark Antony kung saan natalo si Mark Antony sa "Labanan sa Actium" - - **FLAVIAN DYNASTY**