St Psycho.pdf

Samenvatting Onderzoeksmethode en technieken 1: Psychometrie VUB written by LenaCoe The Marketplace to Buy and Sell your Study Material At Stuvia, you will find the best notes, summari...

Samenvatting Onderzoeksmethode en technieken 1: Psychometrie VUB written by LenaCoe The Marketplace to Buy and Sell your Study Material At Stuvia, you will find the best notes, summaries, flashcards & other study material. Search for your school or uni and find the study material you need. www.stuvia.com Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 Samenvatting OMT1 Inhoud Hoofdstuk 1: psychometrie.................................................................................................................6 1. Psychologische tests in de praktijk...........................................................................................6 2. Het belang van psychologische testen voor jou.......................................................................6 3. Wat zijn psychologische testen? Definitie van psychologische test..........................................6 3.1 Gestandaardiseerde procedures..........................................................................................7 3.2 Staal van gedrag..................................................................................................................7 3.3 Testscore.............................................................................................................................7 3.4 Normen...............................................................................................................................8 3.5 Gedrag voorspellen buiten de test.......................................................................................8 4. Geschiedenis van psychologische testen..................................................................................8 4.1 Vroege vormen van testing..................................................................................................9 4.2 De experimentele psychologie.............................................................................................9 4.3 De eerste intelligentietests (p26-33).................................................................................. 12 5. Verschillende soorten psychologische tests........................................................................... 14 5.1 Intelligentietests................................................................................................................ 14 5.2 Neuropsychologische tests................................................................................................ 16 5.3 Persoonlijkheidstest.......................................................................................................... 17 5.4 Individuele versus groepstests........................................................................................... 19 Hoofdstuk 2: Schalen en meetwaarden............................................................................................. 20 1. Operationaliseren van constructen........................................................................................ 20 2. Eigenschappen van getallen.................................................................................................. 20 2.1 Identiteit........................................................................................................................... 20 2.2 Orde.................................................................................................................................. 21 2.3 Kwaliteit............................................................................................................................ 21 2.4 Het getal 0......................................................................................................................... 22 3. Meeteenheden..................................................................................................................... 22 4. Additiviteit (p51)................................................................................................................... 22 5. De 4 verschillende meetschalen............................................................................................ 23 5.1 Meetschalen in de praktijk................................................................................................. 24 Hoofdstuk 3: individuele verschillen en correlaties............................................................................ 25 1. Variabiliteit in metingen........................................................................................................ 25 2. Het belang van individuele verschillen................................................................................... 25 1 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 3. Variabiliteit en de verdeling van verschillen........................................................................... 25 3.1 Karakteristieke waarden van positie.................................................................................. 26 3.2 Karakteristieke waarden van spreiding.............................................................................. 28 3.3 De vorm van verdeling....................................................................................................... 29 4. Het verband tussen verdelingen kwantificeren (WPO1)......................................................... 30 4.1 Het verband tussen 2 variabelen interpreteren.................................................................. 30 4.2 Covariantie........................................................................................................................ 31 4.3 Correlatie.......................................................................................................................... 31 4.4 Associatie tussen dichotome variabelen: lambda............................................................... 32 5. Normaalverdeling.................................................................................................................. 34 6. Transformatiewaarden (WPO2)............................................................................................. 36 6.1 Percentage juist................................................................................................................. 37 6.2 Rangnummers................................................................................................................... 37 6.3 Percentiele rangen............................................................................................................ 38 6.4 Lineaire transformatiemeetwaarden................................................................................. 39 6.5 Genormaliseerde standaardmeetwaarden......................................................................... 40 6.6 Stanines............................................................................................................................. 40 6.7 Normen............................................................................................................................. 42 Hoofdstuk 4: Betrouwbaarheid......................................................................................................... 43 1. Overzicht van betrouwbaarheid en klassieke test theorie...................................................... 44 2. Geobserveerde scores, true scores en meetfouten................................................................ 45 3. Variantie in geobserveerde scores, true scores en meetfouten.............................................. 46 4. 4 manieren om naar betrouwbaarheid te kijken.................................................................... 47 4.1 De verhouding van true score variantie ten opzicht van geobserveerde score variantie..... 48 4.2 Een lage meetfout variantie............................................................................................... 50 4.3 De (gekwadrateerde) correlatie tussen geobserveerde scores en true scores.................... 51 4.4 Een lage (gekwadrateerde) correlatie tussen geobserveerde scores en meetfouten.......... 52 5. Betrouwbaarheid en de standaardmeetfout.......................................................................... 53 6. Parallelle testen.................................................................................................................... 56 Hoofdstuk 5: betrouwbaarheid schatten (WPO3).............................................................................. 57 1. Parallelle testen betrouwbaarheid......................................................................................... 57 2. Test-hertest betrouwbaarheid............................................................................................... 59 3. Interne consistentie betrouwbaarheid................................................................................... 60 3.1 Split-half betrouwbaarheid................................................................................................ 61 3.2 “Ruwe” Cronbach Alpha.................................................................................................... 62 3.3 Gestandaardiseerde Cronbach alpha................................................................................. 63 2 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 3.4 Kunder-Richardson 20....................................................................................................... 64 “Ruwe” Alpha voor dichotome items............................................................................................ 64 4. Factoren die betrouwbaarheid beïnvloeden.......................................................................... 65 Hoofdstuk 6: validiteit (WPO4).......................................................................................................... 67 1. Wat is validiteit?.................................................................................................................... 67 2. Bewijzen voor validiteit......................................................................................................... 68 2.1 Bewijs voor validiteit: inhoud van de test........................................................................... 68 2.1.1 inhoudsvaliditeit versus indruksvaliditeit....................................................................... 69 2.2 Bewijs voor validiteit: interne structuur van de test........................................................... 69 2.3 Bewijs voor validiteit: antwoord processen........................................................................ 71 2.4 Bewijs voor validiteit: verbaden met andere variabelen..................................................... 71 2.4.1 Convergente validiteit.................................................................................................... 72 2.4.2 Discriminante validiteit.................................................................................................. 72 2.4.3 Concurrente validiteit.................................................................................................... 72 2.4.4 Predictieve validiteit...................................................................................................... 72 2.5 Bewijs voor validiteit: gevolgen van de test....................................................................... 72 3. Validiteit versus betrouwbaarheid......................................................................................... 73 Hoofdstuk 7: Validiteit schatten (WPO4)........................................................................................... 74 1. Methode om convergente en discriminante validiteit te evalueren....................................... 74 1.1 Specifieke verbanden........................................................................................................ 74 1.2 Meerder verbanden.......................................................................................................... 75 1.3 Multitrait-Multimethod matrix.......................................................................................... 75 2. Factoren die validiteitscoëfficiënten beïnvloeden.................................................................. 79 2.1 Verbanden tussen constructen.......................................................................................... 79 2.2 Meetfouten en betrouwbaarheid...................................................................................... 79 2.3 Range restrictie................................................................................................................. 80 2.4 Methode variantie............................................................................................................. 81 Hoofdstuk 8: respons bias................................................................................................................. 82 1. Wat is respons bias?.............................................................................................................. 82 2. Vormen van respons bias...................................................................................................... 82 2.1 Acquiescence bias............................................................................................................. 82 2.2 Extreme & moderate responding....................................................................................... 84 2.3 Sociale wenselijkheid......................................................................................................... 85 2.4 Faking bad......................................................................................................................... 86 2.5 Nonchalante en willekeurige antwoorden......................................................................... 86 2.6 Gokken.............................................................................................................................. 86 3 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 3. Omgaan met respons bias..................................................................................................... 87 3.1 Bias voorkomen via de test omstandigheden..................................................................... 87 3.2 Bias voorkomen via de test inhoud.................................................................................... 88 3.2.1 Effect van bias verminderen via de testinhoud of scoring............................................... 88 3.3 Bias detecteren via de test inhoud..................................................................................... 90 3.4 Gespecialiseerde testen..................................................................................................... 90 4. Respons bias versus respons sets versus respons stijlen........................................................ 92 Hoofdstuk 9: item-analyse (WPO 5 deel 1)........................................................................................ 92 1. Item-moeilijkheidsindex (Pi).................................................................................................. 92 2. Item-betrouwbaarheidsindex................................................................................................ 93 3. Item-validiteitsindex.............................................................................................................. 94 4. Item-discriminatieindex......................................................................................................... 94 5. Meerkeuze items................................................................................................................... 95 Hoofdstuk 10: item respons theorie (WPO deel 2)............................................................................ 95 1. Factoren die antwoorden op test items beïnvloeden............................................................. 95 1.1 Trait-level van de respondent............................................................................................ 96 1.2 Moeilijkheid van het item.................................................................................................. 96 1.3 Discriminerend vermogen van het item............................................................................. 96 1.4 Gokken.............................................................................................................................. 97 2. IRT meetmodellen................................................................................................................. 97 2.1 1-parameter logistisch model............................................................................................ 98 2.2 2-parameter logistisch model............................................................................................ 99 2.3 3 parameter logistisch model............................................................................................. 99 2.4 Graded respons model.................................................................................................... 100 3 informatie en test informatie.............................................................................................. 102 3.1 Item Characteristic Curve (ICC)........................................................................................ 102 3.2 item informatie en test informatie................................................................................... 102 4. Vergelijking tussen IRT en CTT............................................................................................. 105 Gastcollege: fundamenteel meten in de menswetenschappen – Rasch analyse.............................. 105 1. Fundamenteel meten.......................................................................................................... 105 2. Het Rasch meetmodel......................................................................................................... 106 3. De epworth slaprigheidsschaal............................................................................................ 111 Hoofdstuk 11: Test accuraatheid en kwaliteit (WPO6)..................................................................... 117 1. Test accuraatheid................................................................................................................ 117 1.1 Signaal detectie theorie................................................................................................... 118 1.2 Cut-off waarden.............................................................................................................. 119 4 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 1.3 ROC curves...................................................................................................................... 119 2. COTAN richtlijnen................................................................................................................ 121 5 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 Hoofdstuk 1: psychometrie 1. Psychologische tests in de praktijk  Het leven begint al met het nemen van een psychologische test: APGAR scoring voor pasgeborenen  pasgeborene worden geëvalueerd op 5 kenmeren: kwaliteit van ademhaling, aanwezigheid van de reflexen, spiertonus, pols en kleur  Psychologische testen spelen een grote rol in ons dagelijks leven  We komen doorheen ons leven allemaal in aanraking met psychologische testen  Psychologische testen kunnen vergaande gevolgen hebben voor mensen, soms zelf tot leven of dood - Bijvoorbeeld: de wet in North Carolina stelt dat mentaal achtergestelde personen niet tot de dood veroordeeld kunnen worden. Mentale achterstand wordt binnen diezelfde wet gedefinieerd als een intelligentie niveau dat significant lager ligt dan het gemiddelde. En dit wordt beantwoord adhv een psychologische test  score van 70 of lager op een intelligentietest  Soms worden psychologische testen verkeerd gebruikt 2. Het belang van psychologische testen voor jou  Psychologische testen behoren tot het instrumentarium van psychologen  Het is essentieel dat je de psychometrische kwaliteit van testen kan inschatten  Psychometrie is de wetenschappelijke studie van de kwaliteit van psychologische metingen  Er is een verschil tussen psychologische testing en assessment - Testing: een relatief eenvoudig proces waarbij een psychologische test wordt afgenomen van een persoon en tot een specifieke score op de test komt - Assessment: een complex proces waarbij meerdere psychologische testen worden afgenomen, aangevuld met informatie uit andere bronnen zoals interviews en observaties, om zo tot een holistisch beeld te komen voor het functioneren van een persoon  De focus van deze cursus ligt op testing 3. Wat zijn psychologische testen? Definitie van psychologische test  Een psychologische test is een systematische procedure om het gedrag van twee of meer personen te vergelijken (inter-individuele verschillen), of om het gedrag van een persoon op verschillende moment te vergelijken (intra-individuele verschillen)  Cornbach definieerde in 1960 het eerste deel “een systematische procedure om het gedrag van twee of meerdere personen te vergelijken”  Deze definitie heeft verschillende kenmerken - Ze gebruiken gestandaardiseerde procedures - Ze leveren een staal van gedrag op - Ze leveren testscores op - Ze maken gebruik van normen - Ze voorspellen gedrag buiten de test 6 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 3.1 Gestandaardiseerde procedures  Ze gebruiken systematische procedures om: - Items, vragen en opdrachten te kiezen - Test af te nemen  moet bij elke persoon op dezelfde manier gebeuren - De antwoorden op de test interpreteren via objectieve scoring of subjectieve scoring o Objectieve scoring: via een schema dat op voorhand is opgesteld, een lijst met alle mogelijke responsen o Subjectieve scoring: voorbeeld van het figuur waarin je moet zeggen wat je daarin ziet (inktvlekken test). Er zijn oneindig veel antwoorden mogelijk, je kan daar dan uithalen of de persoon zich gaat richten op de zwarte gedeeltes, de rechts of links deeltjes,… Er zijn dus enkel een paar richtlijnen om de responsen te hanteren  Testontwikkelaars moeten items selecteren op grond van een wetenschappelijke studie van een groot aantal items (de item pool). Dit is nodig opdat zij zeker kunnen zijn dat de items die ze hanteren daadwerkelijk datgene meten wat ze geacht worden te meten 3.2 Staal van gedrag  Een test bestaat uit een eindig aantal items (= vragen/stellingen/opdrachten)  Selectie van deze items is dus cruciaal, ze moeten een representatief “staal” van gedrag meten  Deze items moeten niet noodzakelijk een rechtstreekse afspiegeling zijn van het gemeten gedrag Stel een vragenlijst over depressiviteit kan een item bevatten “hoeveel glazen water drinkt u per dag”, dit heeft geen rechtstreeks verband. Maar het kan zijn dat het onderzocht is dat depressieve mensen minder water drinken en dan is het dus wel nuttig 3.3 Testscore “Whatever exists at all exists in some amount" (Thorndike, 1918) "Anything that exists in amount can be measured" (McCall, 1939) ( als iets in bepaalde mate bestaat, kunnen we het ook meten)  Met een test willen we een bepaald psychologisch kenmerk (construct) meten (bv: intelligentie, creativiteit, depressie)  Men gaat er van uit dat elke persoon dit kenmerk in zeker mate bezit  Een testscore is een schatting van de “hoeveelheid” waarin dit kenmerk aanwezig is bij een persoon  Elke testscore bevat een zeker meetfout - - Bijvoorbeeld: als je een IQ test doet en iemand scoort 110 is dat de effectieve score, maar die is nooit 100% juist. Er gaat altijd iets verloren door meetfout - X staat voor de geobserveerde score, T voor de ware score (True) en e voor de meetfout (error) - Je wil X en T zoveel mogelijk overeenstemmen - e is negatief als je bv IQ van 120 test maar het is eigenlijk 130, dan heb je negatieve error / negatieve meetfout van -10 7 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 - Meetfout kan door verschillende dingen bv slecht geslapen - De meetfout zal nooit 0 zijn en voor elke onderzochte deelnemer zal e een andere waarde zijn  Andere opmerking: Wat met een psychologische test wordt gemeten, is geen “ding” dat echt fysisch bestaat. Meestal gaat het over een abstractie (abstract begrip of construct) waarvan men heeft ondervonden dat het bruikbaar is om niet-testgedrag te voorspellen. Bijvoorbeeld: het IQ is niet zoiets dat ieder van ons met zich draagt, maar het is een score op een test waarvan is gebleken dat die bruikbaar is om bijvoorbeeld studiesucces, intellectuele vaardigheden en dergelijke te voorspellen. 3.4 Normen  Stel dat je een score 130 van intelligentie uitkomt, hoe moet je dat dan interpreteren?  Normen = een samenvatting van testresultaten voor een grote steekproef die representatief is voor een populatie  Maar, niet elke test heeft normen  Verschil tussen norm-referenced en criterion-referenced testen 3.5 Gedrag voorspellen buiten de test  Uiteindelijk doel is niet om te voorspellen hoe iemand scoort op de test zelf, maar hoe iemand zich zal gedragen buiten de test omstandigheden 4. Geschiedenis van psychologische testen  Tijdslijn 8 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 4.1 Vroege vormen van testing  China – 2200 BC  Ambtenaren van Chinese overheid werden driejaarlijks getest  Onderwerpen die aan bod kwamen: - Civiel recht - Militaire strategie - Landbouwkunde - Boekhouding - Geografie  Testafname duurde één volledige dag en nacht  Afname vond plaats in een kleine, afgesloten ruimte - Dus al aandacht voor testomstandigheden  Slechts 1-7% slaagde  De hoogste score kreeg de hoogste functie  Physiognomie = psychologische kenmerken afleiden uit het uitzicht van een persoon (bv het aangezicht) - "Hair that hangs down without curling, if it be of a fair complexion, thin, and soft withal, signifies a man to be naturally fainthearted, and of a weak body but of a quiet and harmless disposition. Hair that is big, and thick, and short withal, denotes a man to be of a strong constitution, secure, and deceitful..." (Aristoteles)  Phrenologie = psychologische kenmerken afleiden uit knobbels op het hoofd (Franz Joseph Gall; 1758 - 1828) 4.2 De experimentele psychologie  Afzetten tegen subjectieve methodes (bv: introspectie) om kennis te verzamelen  Nadruk op objectieve, reproduceerde methoden in laboratoria  Aandacht voor eenvoudige, sensorische processen en lichamelijke kenmerken (zoals reactietijden, waarnemingsdrempels en beschouwden dit als basis voor intelligentie)  Bronzen instrumenten tijdperk van testing (ze hanteerde allerlei (vaak bronzen) apparaten om zaken te meten zoals sensorische drempels en reactietijden)  Belangrijke figuren: - Wilhelm Wundt - Francis Galton - James McKeen Catell - Clark Wissler A. Wilhlem Wundt (1832-1920)  Eerste psychologisch lab in Leipzig in 1879  Gedachtenmeter: Dit toestel bestond uit een gekalibreerde slinger waaraan weerzijden naalden uitstaken. Bij het heen en weer zwaaien van de slinger beroerde de naalden te bellen. Nu was het de opdracht van de deelnemer om precies de positie van de slinger aan te duiden op het ogenblik dat hij of zij de bel hoorde. Van tevoren konden onderzoeker de naalden zo instellen dat enkel hij wist waar de slinger zich werkelijk bevond op het ogenblik dat de naald tegen de bel tikt. Op die manier kon het verschil waargenomen worden tussen de echte plaats van de slinger op het moment van het aanraken van de bel en de waargenomen positie. Het verschil werd beschouwd als een maat voor de vlotheid van de 9 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 gedachtegang van de deelnemer. Later is dit werk nuttig gebleken voor de astronomie waar men vastgestelde dat verschillende onderzoekers systematisch verschillende tijden registreerden van het doorkomen van sterren in het gezichtsveld van de telescoop. Voor de psychologische testing is de bijdrage van Wundt vooral zijn poging om mentale processen te meten en te erkennen van inter-individuele verschillen.  Verdiensten: - Erkenning van individuele verschillen - Empirische benadering B. Francis Galton (1822-1911)  Geobsedeerd door meten (hij meten heel veel bv hoeveel kwastbewegingen iemand nodig had om een schilderij te maken)  Interesse in erfelijkheid  Eugenetica (  selectief kweken, zaken die we niet willen in de maatschappij verwijderen bv mensen met een laag IQ verbieden om kinderen te krijgen)  Anthropometrie versus psychometrie - Anthropometrie = de metingen van fysieke kenmerken bv: de grootte van het hoofd - Psychometrie = de meting van psychologische kenmerken bv: sensorische discriminatie  Vader van de "differentiële psychologie”  Galton’s psychometrisch lab in Londen: - Demografische gegevens - Kleur haar en ogen - Visueel vermogen (bv. reactietijd visuele stimuli) - Auditief vermogen - Waarnemingsdrempel tastzin - Longcapaciteit - Snelheid handbeweging - Kracht (bv. handgrip) - (Arm-)Lengte - Gewicht  Hij verzamelde zo alle gegevens en probeerde verbanden te leggen  De grote bijdrage van Galton is dat hij aantoonde dat objectieve tests ontwikkeld konden worden en dat gestandaardiseerde procedures betekenisvolle scores kunnen opleveren  Tot slot kon Galton beschouwd worden als een grondlegger van de moderne psychometrie en statistiek. Zo demonstreerde hij dat vele menselijke kenmerken in kaart kunnen gebracht 10 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 worden met behulp van een normale verdeling. Hij ontwikkelde ook het idee van de correlatiecoëfficiënt en omschreef als eerste methode om meetfouten te identificeren en te corrigeren. C. James McKeen Catell (1860-1944)  Student bij zowel Wundt als Galton  Introduceert de ideeën van de Europese experimentele psychologen in de VS  Introduceert de term "mentale test"  Start zijn eigen lab, met 10 mentale testen  Mentale test = meting van mentale sterkte (intelligentie)  Zijn mentale tests waren: - Handgrip (dynamometer) - Snelheid van de handbeweging over een afstand van 50cm - 2-puntsdrempel voor tast: minimum afstand tussen 2 punten opdat ze nog als 2 aparte stimuli waargenomen worden - Hoeveelheid druk nodig om pijn te veroorzaken (kracht op rubber punt op voorhoofd) - Gewichtsdifferentiatie: het relatieve gewicht van uiterlijk identieke doosjes variërend met telkens 1g tussen 100 en 110 g - Reactietijd voor geluid - Tijd om kleuren te benoemen - Bissectie van een 50-cm lijn - Beoordeling van 10 seconden tijd - Aantal letters herhaald na 1 keer horen  Hij focuste zich dus op mentale processen  Cattel was ervan overtuigd dat fysieke en mentale energie onmogelijk te scheiden zouden zijn. Vandaar dat hij een meting van de handgrip beschouwde als een index van mentale sterkte. In de VS was Cattel verbonden aan de grootste universiteit Columbia University. Onder zijn vele doctoraatsstudenten waren onder andere E.L. Thorndike en Clark Wissler Deze laatste had wellicht de belangrijkste invloed op de toenmalige testpsychologie D. Clark Wissler (1870-1947)  Verzamelde voor zijn doctoraatsonderzoek data van 300 studenten: - Scores op "mentale tests" van Catell Studieresultaten - Vond echter zwakke correlaties:  Hij heeft bij 300 studenten (van de unief) de testen afgenomen, en de examenresultaten van die studenten. Hoge IQ scores moesten ook hoge resultaten halen op hun examens. Laag tot onbestaand was de correlatie tussen die 2 (.16) dus heel weinig  Mentale tests niet geschikt voor het meten van intelligentie  Men verloor interesse in experimentele psychologie  Hij was de eerste die aan validiteitsonderzoek deed  Dus mentale tests die tot dan toe gebruikt werden waren eigenlijk ongeschikt om intelligentie te meten  Achteraf blijkt dat hij een grote fout gemaakt 11 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023  Zijn fout was dat zijn 300 studenten uit een elite unief kwamen, je moest heel hoog scoren om aan die unief te mogen studeren  Dit waren allemaal top studenten die heel goed presteren, homogenen groep  Wanneer je de correlatie wil meten tussen kenmerken binnen een homogene groep, zal de correlatie ofwel heel laag ofwel onbestaand zijn  Maw je zal een heterogene groep nodig hebben (rode groep, negatief verband) - = Wissler’s mistake  P25-26 4.3 De eerste intelligentietests (p26-33) A. Binet-Simon test  Afred Binet & Theodore Simon ontwikkelen de eerste "moderne" intelligentietest in 1905  Focus op hogere mentale processen in plaats van op sensorische testen  Leeftijdsgebonden vragen  Hun vragen hadden als bedoeling hogere mentale processen te meten  Eerste versie was in 1905 - Korte praktische test - 30 items, geordend volgens moeilijkheid - Ruwe normering op 50 normale kinderen tussen 3 en 11 jaar oud en op enkele kinderen met een mentale achterstand - Vuistregel: score van 2 jaar onder de chronologische leeftijd duidt op problemen - Voorbeelden van items o Item 1. Volgt een bewegend voorwerp met de ogen o Item 2. Grijpt een klein voorwerp bij aanraking o Item 3. Grijpt een klein voorwerp bij het zien ervan o Item 19. Herhaalt een langere reeks cijfers o Item 20. Zegt hoe 2 alledaagse voorwerpen op elkaar gelijken (vb. vlinder en vlo) o Item 29. Tekent de vorm van de gaten die men bekomt als men een papier eerst gevouwen en daarna uitgeknipt heeft. o Item 30. Definieert abstracte woorden door hun onderscheid aan te geven (vb. verveling en vermoeidheid) 12 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023  De 2de versie was in 1908 - Eenvoudigste items werden verwijderd en enkele moeilijkere items werden toegevoegd - Invoering term "mentaal niveau" - Normering op 300 kinderen - Verdeling items in leeftijdsniveau's - Scoring: o Basale niveau: hoogste leeftijdsniveau met max. 1 fout antwoord o Voor elke 5 correcte antwoorden op items boven dit basale niveau krijgt men een extra jaar toegekend - Bv een jongen van 11 maakt oefeningen van alle jongen leeftijden maar die van 10 daar stop het, daar lukt het niet (= mentaal niveau) - Hoe verschilt het mentaal niveau van de chronologische leeftijd  De 3de versie was in 1911 - Voor elke leeftijd exact 5 items - Scores tot op 1/5de jaar nauwkeurig - Wilhelm Stern (1914): IQ = Mentale leeftijd/Chronische leeftijd - Reden invoering IQ: mentale achterstand heeft verschillende betekenis naargelang leeftijd B. De standford-Binet test  Lewis Therman paste de Binet-Simon test aan voor de VS  Voegt nieuwe items toe uitgebreide normering  Standaardisering testafname - IQ = Mentale leeftijd/Chronische leeftijd x 100  Misbruiken van intelligentietesten  Goddard vertaalt Binet-Simon test naar het Engels  Immigranten worden bij aankomst in de VS getest  Zwakbegaafde immigranten worden teruggestuurd  80-90% van sommige groepen immigranten worden als zwakbegaafd beschouwd (mentale leeftijd onder 12 jaar)  Geen goede testomstandigheden  Lost in translation  Franse normen worden gebruikt  Invloed van WO1 en WO2  WO I: Ontwikkeling van test die in groep kan afgenomen worden om rekruten te testen (Robert Yerkens) (de meest competente kregen de meeste verantwoordelijkheid) - Army alpha (sterk verbaal gericht) - Army beta (niet verbaal) - Kritiek: Veel rekruten krijgen lage scores omdat instructies onduidelijk zijn  Na WO I: op basis van Army alpha en beta testen worden testen ontwikkeld voor gebruik in scholen en bedrijven 13 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023  Ongelukkig voor deze tests werden ze later gebruikt om verschillen in bevolkingsgroepen te vinden (om de vooroordelen tegen minderheden te onderbouwen) (Brigham)  Eerste persoonlijkheidstest is ook ontstaan tijdens WO I: - Woodworth's Personal Data Sheet - Doel: detecteren van soldaten die vatbaar zijn voor psychoneurose WO II: Factor-analyse laat toe om subdimensies in testen te detecteren 5. Verschillende soorten psychologische tests Intelligence tests - Aptitude test (Vaardigheden testen) - Achievement tests (bv een examen) - Creativity tests (Hoe creatief ben je op bepaalde vlakken, kan onderdeel zijn van intelligentie test)- Personality tests (Over 1 deel van de persoonlijkheid of de ganse persoonlijkheid bv Big 5)- Interest inventories (Loopbaanbegeleiding) - Behavioral procedures (Checklist, welke gedragingen heb je vertoont bij een experiment = gestandaardiseerd) - Neuropsychological tests 5.1 Intelligentietests A. De Wechsler intelligentietests zijn momenteel de meest populaire intelligentietests in Vlaanderen  Verschillende versies - De WPPSI-IV (Wechsler Preschool and Primary scale of Intelligence – versie 4) is bedoeld voor kleuters - De WISC-IV (Wechsler Intelligentie scale for Children – versie 4) is bedoeld voor kinderen en adolescenten - De WAIS-IV (Wechsler Adult Intelligence Scale – versie 4) is bedoeld voor volwassenen  Deze testen bestaan elk uit 13 tot 15 subtesten die verschillende onderdelen van de intelligentie meten (Gem 10; Standarddeviatie 3) = = - Core subtests: behoren tot de kern van de Wechsler schaal en dienen zeker afgenomen te worden - Supplemental subtests: zijn aanvullend en kunnen afgenomen worden om extra info te verkrijgen  Op basis van verschillende elementen kan een full scale IQ berekend worden Igem 100 Standarddeviatie 15) = , =  De algemene score op de gehele test kan verder opgedeeld worden in scores op vier componenten - Verbaal begrip (verbal comprehension) - Perceptueel redeneren (perceptual reasoning) - Werkgeheugen (working memory) - Verwerkingssnelheid (Processing speed) 14 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 Voor de eerste 2 heb je vooral taal nodig, de laatste 2 zijn visueel georiënteerd  Pagina 34-36 dieper op alle core subtesten B. Stanford-Binet intelligentietest  Versie 5 nu  Gaat ervanuit dat intelligentie 5 factoren bevat - Fluïde redeneren - Kennis - Kwantitatief redeneren - Visueel ruimtelijk inzicht - Werkgeheugen  Wordt met verbale en niet verbale subtests gemeten, wat dus samen 10 subtests zijn  Men kan het full scale IQ berekenen, het verbale IQ en het niet-verbaal IQ C. Progressive matrices van Raven  De deelnemer moet het patroon in de gegeven matrix herkennen en op basis hiervan kiezen welke antwoordoptie het ontbrekende element is. De matrixen worden steeds moeilijker, vandaar de naam “progressive matrices” (Is bij WAIS ook zo)  3 versies: - Progressive Matrices (5-11 jaar); Standard - Progressive Matrices (vanaf 6 jaar) - Advanced Progressive Matrices (kinderen en volwassenen met bovengemiddelde intelligentie)  De test is niet-verbaal en daarom “cultuur fair”  tussen aanhalingstekens omdat ze in sommige culturen meer gebruik maken van dit soort dingen (patronen) dan in andere 15 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year? bekwaamheidetesten · potenticel inschaften bekendste = Scholastic Aptitude test (SAH universiteiten USA test om te bp) of jetoegang gaat Grygentotbpl · · Veronderstelling: Loge Sat score geeft an dat iemand potent el left on success- AptitudeStudiesafBattery vol universitaire serondenn General Gebruikt by werving a selectie (sollicitatiegesprek) · veronderstelling Lose score seeft dat Demand heeft feed te prestern potentice : ban our alswerknemer Prestatietesten Kennis meten (ExAmens) · Algennene of specifiete Greativiteitstesten creativiteit Gelykaardig aan intelligentietester focus op specific aspect : = Yb Alternative Uses test alternatione um voorwerp legebruiken ) = Glotneid · · orginaliteit flexibiliteit · · elaboratie  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 5.2 Neuropsychologische tests  Meten factoren die niet tot de intelligentietests horen in engere zin, maar er wel mee te maken hebben A. De Symbol Digit Modalities Test (SDMT)  Voorbeeld van een aandachtstest  Met de SDNT kan men de informatie verwerkingssnelheid nagaan die samen met het werkgeheugen de structurele componenten uitmaken van aandachtscapaciteit. In deze test staat bovenaan een blad een legende met symbolen en corresponderende cijfers. Daaronder staan 20 tabellen met telkens 15 van de symbolen in willekeurige volgorde en lege vakjes waar cijfers moeten ingevuld worden. De bedoeling is om gedurende 90 sec bij zoveel mogelijk cijfers het correcte symbool te plaatsen B. Complexe figuur van Rey  Geheugentest  Je krijg een figuur waar je even kaar mag kijken en daarna moet je het reproduceren  Wordt ook gebruikt omdat het toelaat om andere vaardigheden te testen zoals bv probleemoplossend vermogen, motorische vaardigheden,… C. De Tactile Appreciation Of Object Qualities test  Sensorische test (is iets wat betrekking heeft op bepaalde zintuigen)  Gebruikt in onderzoek naar sensorische tekorten  De persoon moet een blokje met een bepaald patroon op hun hand leggen zonder het te zien en dan het blokje al voelend terugvinden in een reeks blokjes die ze ook niet kunnen zien 16 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 D. De steadiness test / Vienna test system  Motorische test en handvastheidstest  Een pen in een opening van een koperen plaat houden zonder de randen te raken of een patroon volgen zonder de randen te raken Zoals bij dokter bibber E. Pseudolsochromatic Plate (PIP) color vision test  Sensorische test  Kleurenblindheid test  Meet het neurologisch vermogen en visueel vermogen bv: visueel vermogen na hersenschade 5.3 Persoonlijkheidstest A. Szondi test  48 foto’s van personen met “pathologie”  Je moest 4 foto’s selecteren, die je dan niet selecteerde zouden een bepaalde weerstand bij je oproepen en dat zou willen zeggen dat je daar misschien ook aan leidt  Komt bij de 20ste eeuw, homofilie wat toen bijvoorbeeld ook nog een pathologie  Deze test heeft (terecht) veel kritiek gekregen 17 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 B. De Personal Data Sheet van Woodworth (1919)  Ligt aan de basis van alle moderne persoonlijkheidsvragenlijsten  Deze schaal bestond uit 116 ja/nee vragen, alle vragen peilden naar het op zicht herkenbare en meestal vrij ernstige symptomen  De MMPI (Minnesota Multiphasic Personality Invertory) is voort gekomen uit de test van Woodwoth. Enkel ging hij ervanuit dat alle mensen eerlijk antwoorden, moderne instrumenten zoals de MMPI hebben allerlei mechanisme ingebouwd om ‘fake good’ of ‘fake bad’ tegen te gaan C. NEO-PI-R  Is het resultaat van decennia van factor-analytisch onderzoek. Deze persoonlijkheidstest is gebaseerd op het vijffactoren model / big 5  Elke persoonlijkheidstrek is opgedeeld uit 6 facetten (p40)  Test is populair in zowel onderzoek als in de klinische psychologie omwille van zijn uitstekende psychometrische kenmerken D. Projectieve testen  Meten persoonlijkheid adhv ongestructureerde stimuli  Hebben hun oorsprong in de psychoanalyse  De centrale veronderstelling van deze testen is dat de reactie van deelnemers een project is van hun onbewuste, innerlijke mentale processen  De veronderstelling dat de persoonlijke interpretatie van ambigue stimuli de onbewuste noden, motieven, en conflicten van de deelnemer reflecteert noemt men ook wel de projectieve hypothese  Hoewel ze vaak gekritiseerd worden omwille van hun gebrekkige psychometrische kenmerken zijn ze nog steeds populair in de praktijk  We bespreken er 2 - De Roschach test o Bestaat uit 10 inktvlekken o Subjectieve scoring  daarom kritiek dat het niet betrouwbaar is o Bij elke inktvlek wordt gevraagd wat de persoon ziet o In principe kan een deelnemer oneindig veel antwoorden geven, de uitdaging is om correct te interpreteren o Hiervoor bestaan verschillende scoringssystemen bv: Rorschach Performance Assessment System. De antwoorden van de deelnemers worden hierbij gescoord op een aantal kenmerken: locatie, inhoud, vorm kwaliteit o Indien goed getraind in het gebruiken van dit scoringssysteem is het wel betrouwbaar 18 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 - Thematic Apperception Test (TAT) o Bestaat uit 30 afbeeldingen, per categorie (man – vrouw – jongen – meisjes) zijn er altijd 20 afbeeldingen geschikt o De persoon wordt gevraagd om een verhaal te verzinnen bij elke afbeelding: hoe de situatie tot stand kwam, wat er op dat ogenblik gebeurde, wat de personages denken en voelen en hoe het zal aflopen o Er is geen algemeen aanvaard scoringsysteem  veel kritiek maar wel nog veel gebruikt 5.4 Individuele versus groepstests  Individuele tests: - Men kan observeren en zeer veel informatie verzamelen - Hoge kost (tijd en geld) - Complexe rol van testleider (eigenlijk integraal onderdeel van de test) o Krijgt specifieke richtlijnen hoe hij zich moet gedragen tijden een test  Groepstests - Efficiënt - Lage kost (tijd en geld) - Grotere standaardisatie - Beperktere rol van testleider  Populaire tests in Vlaanderen 19 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 Hoofdstuk 2: Schalen en meetwaarden 1. Operationaliseren van constructen  Psychologen willen onderzoeksvragen beantwoorden (=het doel)  Bijvoorbeeld: - Kan een patiënt gediagnosticeerd worden met schizofrenie? - Is een therapievorm effectief voor het behandelen van een stoornis? - Welke sollicitant is de beste kandidaat voor een functie? - Is er een verband tussen gebruik sociale media en psychologisch welzijn? - Ervaren extraverten meer positieve emoties?  Alle onderlijnde fenomenen noemt men constructen  Om dergelijke constructen op een systematische wijze te kunnen bestuderen moet men voor elk construct bepalen wat men precies gaat registeren, welke variabele men zal beschouwen. Dit is het operationaliseren (= dus de vertaling van een construct naar een variabele)  Empirische versus hypothetische constructen - Empirische constructen: zijn rechtstreeks waarneembaar bv: reactietijd - Hypothetische constructen: zijn niet rechtstreeks waarneembaar (latent) bv: intelligentie, extraversie  Hypothese = verwachting (bv: verwachte relatie tussen variabele)  We gebruiken variabelen om een construct te meten - Meten = het toekennen van getallen aan objecten en gebeurtenissen volgens een set van regels 2. Eigenschappen van getallen  Psychologische metingen maken in grote mate gebruik van getallen om de waarde op een psychologisch kenmerk te kwantificeren  Dit impliceert wel dat het belangrijk is om te beseffen dat getallen psychologische kenmerken op verschillende manieren kunnen weergeven, aangezien getallen verschillende eigenschappen kunnen hebben. Het gaat hierbij voornamelijk om 4 eigenschappen: identiteit, orde, kwaliteit, It en de betekenis van het getal 0 2.1 Identiteit  Meest fundamentele eigenschap van getallen  Geeft weer of metingen tot dezelfde categorie behoren of niet  Bijvoorbeeld: - Man (0), Vrouw (1), of X (2) - Gedragsproblemen (1) of geen gedragsproblemen (0) - West-Vlaanderen (1), Oost-Vlaanderen (2), Vlaam-Brabant (3), Antwerpen (4), Limburg (5)  Vereisten: - Identiteit (alle metingen in 1 categorie moeten identiek zijn op bepaald kenmerk)  alle kinderen die in de categorie gedragsproblemen zitten vertonen in de praktijk ook gedragsproblemen - Mutueel exclusief (een meting kan slechts tot 1 categorie behoren)  je kan niet tegelijk wel en geen gedragsproblemen hebben 20 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 - Exhaustief (alle metingen kunnen ingedeeld worden in de gebruikte categorieën)  alle kinderen kunnen ingedeeld worden in wel of geen gedragsproblemen, er is geen extra categorie nodig  Hierbij dienen getallen enkel als ‘label’ voor categorieën  Getallen hebben geen wiskundige waarde  Getallen weerspiegelen kwalitatieve verschillen, geen kwantitatieve verschillen 2.2 Orde  Informatie over de relatieve hoeveelheid van het gemeten kenmerk  Rangorde van metingen  Eigenlijk zijn de getallen terug ‘labels’  Getallen geven geen informatie over grootte van verschil tussen metingen  Wanneer de getallen de eigenschap orde bevatten, zullen ze ook informatie geven over de relatieve hoeveelheid van het kenmerk dat personen hebben  Ze geven de rangorde van personen ten opzichte van elkaar op een bepaald moment weer bv: je kan het getal 1 toekennen aan de persoon die een bepaald kenmerk (gedragsproblemen) het meest vertoont van alle personen in een groep  je kan evengoed letters gebruiken ipv getallen  of andersom 1 geven aan degene met de minste gedragsproblemen  Het is uiteindelijk vooral belangrijk dat de betekenis van de labels die je gebruikt duidelijk gedefinieerd is: iedereen moet begrijpen wat de het getal 1 of de letter 1 betekent in context van de rangorde 2.3 Kwaliteit Rt  Geeft informatie over de grootte van het verschil tussen metingen  Er is een meeteenheid (het getal 1)  Alle metingen zijn een veelvoud van 1 (het aantal meeteenheden) - Bv: een thermometer geeft de temperatuur weer in “aantallen in graden”. Een graad is dus de meeteenheid en het getal voor temperatuur geeft aantal meeteenheden weer  Meeteenheden zijn gestandaardiseerd, dit wil zeggen dat de grootte van de meeteenheid bij conventie werd vastgelegd  Het grote voordeel van getallen met de eigenschap kwaliteit, is dat ze de kwantiteit van een kenmerk aanduiden bv: een dag met 22 graden Celsius is niet enkel warmer dan een dag van 12 graden, maar ook precies 10 graden warmer 21 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 2.4 Het getal 0  Het getal 0 kan 3 betekenissen hebben  Absoluut nulpunt: - Duidt op de afwezigheid van gemeten kenmerk - Voorbeelden: 0 cm (lengte), 0 sec (reactietijd), 0° Kelvin (temperatuur) - Interpretatie: kenmerk is afwezig - Wiskundige bewerkingen: x, :, +, -  Relatief (of arbitrair) nulpunt: - Duidt op een arbitrair gekozen punt op de schaal Voorbeeld: 0° Celsius (temperatuur) - Veel psychologische constructent hebben een relatief nulpunt (bv. intelligentie of zelfvertrouwen) - Interpretatie: persoon heeft geen meetbare hoeveelheid van kenmerk - Wiskundige bewerkingen: +, -  Identiteit is de meest fundamentele eigenschap van meten. Om iets te meten dienen we eerst de identiteit vast te stellen. Eens de identiteit bepaald is, kan men orde vaststellen. Orde is bovendien een vereiste om kwantiteit te kunnen bepalen F 3. Meeteenheden  Meeteenheden kunnen arbitrair zijn op: - Arbitraire grootte bv: men heeft op een bepaald moment vastgelegd hoe ‘groot’ 1 kilogram is - Arbitraire toepassing bv: je kan een kilogram gebruiken om het gewicht van allerlei objecten te meten, het is dus niet gekoppeld aan 1 object - Arbitraire fysieke vorm bv: je kan bijvoorbeeld een gewicht van 1kg gebruiken met een balansweegschaal. Maar je zou evengoed 10 gewichten van 100 gram kunnen gebruiken of 1 liter water  Standaard meeteenheden zijn op alle 3 de vlakken arbitrair (bv: liter, seconde, kilogram)  dit zijn empirische constructen  Meeteenheid van psychologische testen is enkel arbitrair op vlak van grootte  dit zijn hypothetische constructen * 4. Additiviteit (p51)  Stel dat je een psychologische test hebt die wiskundige kennis meet, met 3 items - Item 1: 3 + 5 = ? - Item 2: 35 x 22 = ? - Item 3: Vierkantwortel van 186 = ?  Voor elke correct beantwoorde vraag krijg je 1 punt  De punten worden opgeteld om te totaalscore te bekomen  Het is echter duidelijk dat de items verschillende moeilijkheden hebben  Bijgevolg is de meeteenheid waarschijnlijk verschillend  Voor additiviteit heb je in principe gelijke meeteenheden nodig  Dit probleem heb je ook bij andere psychologische testen bv: bij studenten de kennis van de Belgische geschiedenis meten en bepaalde moeilijke en makkelijke vragen stellen. Je telt +1 voor elke vraag maar de items hebben verschillende moeilijkheden 22 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 5. De 4 verschillende meetschalen  Stevens (1946) identificeerde 4 niveaus van metingen. In de definitie van metingen, stelden we dat de toewijzing van getallen aan observaties gebeurt aan de hand van regels. Deze regels verwijzen vaak naar de niveaus of schalen van metingen die Stevens voorstelde  Zijn meetschalen zijn “regels” omdat ze bepaalde eigenschappen van getallen koppelen aan bepaalde soorten observaties die samenhangen met psychologische kenmerken  Deze tabel geeft week hoe de meetschalen gekoppeld zijn aan de eigenschappen van getallen die we in het begin van dit hoofdstuk bespraken  Meetschalen:  Nominaal - Meest eenvoudige meetschalen - Eigenschap = identiteit - Getallen zijn labels om observaties te onderscheiden - Bv: geslacht meten en opdelen in 1 = man en 2 = vrouw  Ordinaal - Ordening van observaties - Eigenschappen = identiteit en orde - Geen informatie over grootte van verschillen - Geen vergelijkbaarheid van 2 sets met ordinale observaties - Bv: je kan deelnemers aan een loopwedstrijd indelen naargelang de volgorde waarin ze toekomen  Interval - Er is een meeteenheid - Eigenschappen = identiteit, orde, kwantiteit - Interval schalen hebben een relatief (arbitrair) nulpunt - Verschillen tussen observaties zijn additief, niet multiplicatief - De meeste psychologische tests worden behandeld alsof het interval schalen zijn - Bv: temperatuur in graden Celsius  Ratio - Er is een absoluut nulpunt - Eigenschappen = identiteit, orde, kwantiteit, absoluut nulpunt - Verschillen tussen metingen zijn additief en multiplicatief - Er zijn bijna geen psychologische tests op ratio niveau - Bv: we stellen dat 80km twee keer zo ver is als 40km (maar 80°C is niet 2x zo warm als 40°C, daarom is temperatuur in graden Celsius interval) 23 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 5.1 Meetschalen in de praktijk  Ratio schalen bevatten het meeste informatie  Nominale schalen bevatten het minste informatie  Parametrische statistische testen: - Bruikbaar bij ratio en interval schalen - Voorbeeld: regressie analyse  Niet-parametrische testen - Bruikbaar bij ordinale en nominale schalen - Voorbeeld: Mann-Whitney test  In de praktijk behandeld men psychologische tests vaak alsof ze op interval niveau gemeten zijn  Deze veronderstelling lijk plausibel als een test uit een groot aantal items bestaat  Wanneer de test een zeer klein aantal items bevat of uit slechts 1 item bestaat, dan wordt het moeilijker om te veronderstellen dat de testscores op interval-niveau zijn. In zulke gevallen dient men een andere analyse strategie te overwegen en moet men de beperkingen van de meting erkennen  Assumptie dat er constante meeteenheid is in de test  “helemaal akkoord heeft 4 punten en “helemaal niet akkoord” heeft 1 punt. De scores worden opgeteld maar de ‘afstand’ tussen alle antwoordmogelijkheden is in de praktijk niet hetzelfde  Interval schaal geeft slechts een ruwe inschatting van constructen die in realiteit continu zijn  We krijgen hierbij een score tussen 3 en 12. Iemand die 10 of 11 scoort zien we als 2 mensen die heel weinig van elkaar verschillen. De kans is dan groot dan onze test niet nauwkeurig genoeg is om die verschillen op te pikken 24 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 Hoofdstuk 3: individuele verschillen en correlaties We bespreken 3 fundamentele elementen van psychologische metingen: variantie, covariantie en de interpretatie van testscores 1. Variabiliteit in metingen  Variabiliteit of verschillen tussen respondenten/metingen is essentieel voor pscyhologisch onderzoek  Zelfs wanneer we slechts 1 persoon testen, berust met meetproces op de veronderstelling dat er verschillen bestaan tussen mensen, dat dat de psychologische test deze verschillen kan meten (bv: verschillen op vlak van een psychopathologie)  Inter-individuele verschillen: verschillen tussen personen - Bv: sommige gebruiken meerdere sociale media dan anderen  Intra-individuele verschillen: verschillen binnen 1 persoon - Bv: sociale media gebruik op 1jaar tijd binnen 1 persoon  Je kan kijken naar verbanden tussen variabelen vanaf dat er een verschil is tussen mensen  In dit hoofdstuk vooral focus op interindividuele verschillen, maar de concepten gelden ook voor de intraindividuele verschillen 2. Het belang van individuele verschillen  Individuele verschillen zijn een fundamenteel aspect van psychologische metingen  Psychometrische kenmerken (zoals betrouwbaarheid en validiteit) zijn volledig afhankelijk van de mogelijkheid om verschillen tussen personen te kwantificeren  Wanneer we een psychologische test afnemen van een groep – of van één persoon op meerdere meetmomenten – dan vormen de bekomen testscores een verdeling van testscores. Het feit dat er verschillen zijn tussen scores wijst op variabiliteit of variantie 3. Variabiliteit en de verdeling van verschillen  Het is belangrijk om inzicht te hebben in enkele statistische concepten om psychometrie te begrijpen, daarom zullen we aandacht schenken aan het berekenen van de variantie en de covariantie en hoe beide gerelateerd zijn aan elkaar  We dienen de variantie te berekenen om de variabiliteit of de individuele verschillen in een verdeling van testscores uit te drukken  We dienen de covariantie te berekenen om uit te drukken hoe de variabiliteit in 1 set van testscores gerelateerd is aan de variabiliteit van een andere set testscores  In dia’s 4-9 voorbeeld van stress en neuroticisme en hoe die in verband staan 25 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 hulmensenhebbehd dietshebben beher · - : " %. (F , delen doorn) : "T ( del doorn) 3.1 Karakteristieke waarden van positie  We kunnen een verdeling omschrijven met behulp van karakteristieke waarden  Karakteristieke waarden van positie ( geven de meest voor de hand liggende aspecten van een verdeling weer: ‘wat is de meest typische score in een verdeling?’ of ‘welke score is het meest representatief voor de gehele verdeling?’) wat is nutypisch waarde greep van - Mediaan - Gemiddelde - Kwantielen in degroep  Karakteristieke waarden van spreiding To veel verschillen - Variantie - Standaard deviatie  We kunnen ook kijken naar de vorm van de verdeling symetrisch ? A. Mediaan  Mediaan 𝑥̃ = middelste meetwaarde  Werkwijze: - Meetwaarden ordenen - Indien oneven aantal observaties: middelste meetwaarden selecteren - Indien even aantal observaties: gemiddelde van de middelste 2 meetwaarden berekenen  In dit geval ons, 143 observaties, dus 72 is middelste meetwaarde A Module Let frequent vourkout in rendeling. van scores die meest · woorgenome meetwaarde · unimodale = 1 modes bimodale modi · = 2 · trimadale = 3 modi 26 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 B. Rekenkundig gemiddelde 1  Gemiddelde 𝑥̅ = ∑𝑛𝑖=1 𝑥𝑖 𝑛 1  Of zoals we het uitvoeren: 𝑥̅ = ∑𝑖 𝑥𝑖 𝐹𝑖 𝑛  In ons voorbeeld: C. Kwantielen  Kwartielen Q1 tot en met Q4 : - Voorbeeld: Q1 = de meetwaarde waarvoor geldt dat 1/4de van de waargenomen meetwaarden kleiner dan of gelijk zijn aan deze meetwaarde  Decielen D1 tot en met D10: - Voorbeeld D7 = de meetwaarde waarvoor geld dat 7/10de van de waargenomen meetwaarden kleiner dan of gelijk zijn aan deze meetwaarde  Percentielen P1 tot P100: - Voorbeeld van P90 = de meetwaarde waarvoor geldt dat 90/100ste van de waargenomen meetwaarden kleiner dan of gelijk zijn aan deze meetwaarde  Mediaan = Q2 = D5 = P50 ⑧ 25% - 0. 25 want 70 want to Y 0. S want yo O. go 27 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 3.2 Karakteristieke waarden van spreiding A. Variantie  Variantie geeft weer in welke mate meetwaarden afwijken van het gemiddelde in een verdeling  Het vertelt ons iets over de grootte van de verschillen tussen meetwaarden  Werkwijze: - Deviatie ten opzichte van het gemiddelde berekenen voor elke waargenomen meetwaarden (𝑥𝑖 − 𝑥̅ ) - Kwadraat van deviaties nemen (𝑥𝑖 − 𝑥̅ )2 - Het gemiddelde van de gekwadrateerde deviaties nemen  De variantie geeft dus weer hoeveel de meetwaarden gemiddelde van elkaar verschillen ∑(𝑥𝑖−𝑥̅ )2 Variantie = 𝑠 2 = 𝑛  Alternatieve werkwijze (enkel indien je tabel met unieke waargenomen meetwaarden en absolute frequenties hebt!) - Gemiddelde berekenen - Deviaties tov gemiddelde berekenen voor elke unieke waargenomen meetwaarde - Deviaties kwadrateren - Gekwadrateerde deviaties maal absolute frequenties - Neem gemiddelde van gekwadrateerde deviaties maal absolute frequenties ∑(𝑥𝑖−𝑥̅ )2𝐹𝑖 𝑆2 = 𝑛 1021,90 = 7,14 143  Bij de variantie is er geen ondergrens of bovengrens 28 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 B. Standaard deviatie ∑(𝑥𝑖−𝑥̅ )2 𝑠 = √𝑠 2 = √ 𝑛 ↳ Kwadraat wegwerken van Variantie umbeter bedete zien oorsprodele von e  OF ∑(𝑥𝑖−𝑥̅ )2𝐹𝑖 𝑠 = √𝑠 2 = √ 𝑛  Toegepast op ons voorbeeld: √7,14 = 2,67  4 zaken om rekening mee te houden bij het interpreteren - De variantie of de standaard deviatie kan nooit kleiner zijn dan 0, als die gelijk zijn aan 0 zijn er geen individueel verschillen - Je kan nooit zomaar stellen dat een variantie groot of klein is, dit hangt af van de grootte- orde van de meeteenheid - Ze kunnen beide beste geïnterpreteerd worden in hun context bv: de variantie van de cijfers van een examen vergelijken met de variantie van de cijfers met een ander examen. Het is niet logisch om die te gaan vergelijken met de variantie van scores op een intelligentietest, want de grootte-orde van beide tests zijn waarschijnlijk verschillend - Beide lijken vooral belangrijk bij het berekenen van andere concepten bv: correlatie coëfficiënten, betrouwbaarheid, betrouwbaarheidsintervallen,… 3.3 De vorm van verdeling We zitten op pagina 68  De x-as stelt de verschillende scores voor bv IQ-scores, de y-as geeft de proportie waargenomen meetwaarden weer  Kijken of een verdeling symmetrisch is of niet  Bij een symmetrische verdeling: verdeling is gespield links en rechts van het gemiddelde  Theoretische symmetrische verdelingen: normaalverdeling, uniforme verdeling - De lijnen van de uniforme verdeling moeten eigenlijk recht naar onder gaan. Als je veel gooit met een dobbelsteel zou je elk getal evenveel keer gooien  Het is ook mogelijk dat bijvoorbeeld veel mensen een hoge IQ-score halen en weinig mensen een lage IQ-score, of andersom. Deze verdelingen zijn “skewed” (scheef), en dus niet symmetrisch. We onderscheiden een positief scheve verdeling en een negatief scheve verdeling 29 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe bil verdeling Symmetrisch/schef - med gen witkomst = - negative scheue scheue verdeling· verdeling 3 XE) is += positive person's : median skewnes 2023 = symmetrische verdeling Standarddeviatie ·= median >gen mediaan > gen 4. Het verband tussen verdelingen kwantificeren (WPO1)  Voorbeeld dia 24-25  Een belangrijk concept binnen psychologie in het algemeen is covariabilitiet, of verband tussen variabelen  Covariabiliteit is de mate waarin twee verdelingen van waargenomen meetwaarden op een overeenkomstige manier met elkaar variëren 4.1 Het verband tussen 2 variabelen interpreteren  Er zijn 2 aspecten belangrijk bij de interpretatie van het verband tussen 2 variabelen  Richting van het verband: - Gaan mensen met een hoge score op de ene variabele ook hoog score op de andere? Dan heb je een positief verband - Gaan mensen met een hoge score op de ene variabele laag score op de andere? Dan heb je een negatief verband  Grootte of sterkte van het verband: - Een sterk verband tussen 2 variabelen betekend dat de individuele verschillen consistent zijn voor de 2 variabelen bv: mensen met een hoog IQ halen ook hoge punten op de taak - Bij een perfect verband is de associatie zelfs zo consistent dat je de score op de ene variabele perfect kan voorspellen aan de hand van de score op de andere variabele - Een zwak verband wijst op een hoge mate van inconsistentie. Er zijn veel respondenten die afwijken van het verband Alle punken op Lyn voor perfecte voorspelling 30 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 4.2 Covariantie  Covariantie = de mate waarin er een verband is tussen 2 verdelingen van waargenomen meetwaarden  Werkwijze: - Gemiddelde van beide variabelen berekenen: 𝑥̅ en 𝑦̅ boren offer get & beindeern under gen score dan andere ook af - variable - Deviatie scores voor beide variabelen berekenen (𝑥𝑖 − 𝑥̅ ) en (𝑦𝑖 − 𝑦̅) Patroon : ene Sam =+ verband onderenboren = negatief verband - Product van beide deviatie scores berekenen (𝑥𝑖 − 𝑥̅ )(𝑦𝑖 − 𝑦̅) - Gemiddelde van deze producten berekenen ∑(𝑦𝑖 − 𝑥̅ )(𝑦𝑖 − 𝑦̅) 𝑐𝑥𝑦 = 𝑛  ‘In welke mate hangen de veranderingen in het een samen met de veranderingen in het ander’ 417,5 10 = 41,75 negahief negatef  Een positieve covariantie wil zeggen dat er op een positief verband is tussen beide variabelenjo = gen verband  We hebben informatie over de richting, maar niet over de grootte van het verband  Het gevolg is dat covariantie een belangrijk statistisch concept is, dat echter beperkingen heeft op het vlak van interpreteerbaarheid. Om dit probleem op te lossen, kan men een correlatie coëfficiënt berekenen 4.3 Correlatie = Covariantie delen doordeide varibelen um burenlundergrens creceren  Correlatie is eenvoudiger te interpreteren dan covariantie  Bovengrens (+1) en ondergrens (-1) perfecte op delijn = ; Informatie over de richting en de grootte van het verband  Toegepast op ons voorbeeld 31 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 fausaliteit  Is dit een zwakke of sterke correlatie?  Cohen (1988): - r =.10 = zwakke correlatie - r =.30 = gemiddelde correlatie - r =.50 = sterke correlatie Het belang van de correlatie coëfficiënt kan niet genoeg benadrukt worden. Vanaf nu zullen we in quasi elk hoofdstuk gebruik maken van correlaties. Het is dus belangrijk om de betekenis van correlatie coëfficiënten goed te begrijpen. Je kan correlaties terug begrijpen door het te relateren aan consistentie van individuele verschillen. Een sterke positieve correlatie wijst op een consistent patroon waarbij personen die hoog scoren op de ene variabele ook hoog scores hebben op de andere variabele (en dus dat personen die laag scoren op de ene variabele ook lage scores hebben op de andere). Een sterke negatieve correlatie wijst op een consistent patroon waarbij personen met een hoge score op de ene variabelle een lage score hebben op de andere variabele. Een zwakke correlatie (dus een correlatie van bijna 0) wijst op een gebrek aan consistentie van individuele verschillen. Maw personen met een hoge score halen op de ene variabele hebben net zoveel kans om een hoge als lage score te halen op de andere variabele 4.4 Associatie tussen dichotome variabelen: lambda  Dichotome variabele heeft slechts 2 categorieën  Alleen maar 2 variabele en 2 antwoordmogelijkheden  Voorbeelden: - Geregistreerd op twitter? = ja (1) / nee (0) - Geregistreerd op facebook? = ja (1) / nee (0) niveaugemeter Boomer , interval - Geslacht variable : -continue  We kunnen een variabele zoals stress ook omvormen tot een dichotome variabele - Hoge mate van stress (1) = meetwaarde boven het gemiddelde voor stress - Lage mate van stress (2) = meetwaarde onder het gemiddelde voor stress  Voorbeeld: er is een verband tussen facebook gebruik en twitter gebruik?  Of anders gezegd: kunnen we je Twitter gebruik beter voorspellen als we informatie hebben over je Facebook gebruik?: 𝜆twitter/facebook =?  Lambda is een maat die weergeeft hoeveel beter je de ene variabele kunt voorspellen indien je de waarde van de andere variabele kent 32 Downloaded by: anissaounane | [email protected] Want to earn $1.236 Distribution of this document is illegal extra per year?  Stuvia.com - The Marketplace to Buy and Sell your Study Material LenaCoe 2023 Marginale frequenties staan vanonder 2−(1+1) 𝜆Twitter/Facebook = 2 =0  Interpretatie: We maken 0% minder fouten bij het voorspellen van twitter gebruik indien we Everband kennis hebben van facebook gebruik, in vergelijking met wanneer we geen kennis hebben over facebook gebruik.  Nu op de ganse populatie  Merk op dat de lambda niet symmetrisch is: de lambda van twitter/facebook is niet dezelfde als facebook/twitter. Daarom moet telkens bij lambda vermeld worden welke variabele gekend en welke voorspeld wordt  𝜆Twitter/Facebook = “lambda twitter voorspellen gegeven facebook”  Nog een voorbeeld dia 37  Lambda is altijd een positief getal tussen 0 en 1. Lambda = 1 betekend dat je de waarde van de tweede variabele perfect kunt voorspellen op basis van kennis van de eerste Variabele. Lambda = 0 betekend dat je voorspelling van de 2de variabele niet beter wordt wanneer je de ander variabele kent  Samenvatting verbanden tussen variabelen  Covariantie - Geen boven- of ondergrens - Vertelt ons enkel iets over de richting van het verband  Correlatie - Bovengrens = +1 (perfect positief verband); ondergrens = -1 (perfect negatief verband) - Vertelt ons iets over de richting en de grootte van het verband  Lambda - Dichotome variabelen - Bovengrens = +1 (perfect verband); ondergrens = 0 (geen verband) - Vertelt ons enkel iets over de grootte van het verband - Is asymmetrisch & chi-kwadraat variable 33 - categorische de groette /h verband - vertelt ans its over + - undergrens = O (verband) Downloaded by: bo