ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΚΑΙ Σ.Δ..pdf

Πάγκρεας και Σακχαρώδης Διαβήτης ΧΟΛΕΒΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Πάγκρεας  Ανατομία Παγκρέατος Το Πάγκρεας:  Είναι ο δεύτερος σε μέγεθος μεικτός αδένας του γαστρεντερικού συστήματος μετά το ήπαρ  Χρώμα: γκριζοκόκκινη απόχρωση.  Μήκος: 12-20 cm.  Βάρος: 65-100 gr. Ανατομική Θέση Παγκρέατος...

Πάγκρεας και Σακχαρώδης Διαβήτης ΧΟΛΕΒΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Πάγκρεας  Ανατομία Παγκρέατος Το Πάγκρεας:  Είναι ο δεύτερος σε μέγεθος μεικτός αδένας του γαστρεντερικού συστήματος μετά το ήπαρ  Χρώμα: γκριζοκόκκινη απόχρωση.  Μήκος: 12-20 cm.  Βάρος: 65-100 gr. Ανατομική Θέση Παγκρέατος Εντοπίζεται στον οπισθοπεριτοναϊκό χώρο και εκτείνεται από την αγκύλη του δωδεκαδακτύλου έως την πύλη του σπληνός. Ανατομική Θέση Παγκρέατος Το πάγκρεας στηρίζεται από:  τα όργανα που βρίσκονται πίσω του (συνάπτεται με χαλαρό συνδετικό ιστό με αυτά)  το περιτόναιο  την αγκύλη του δωδεκαδάκτυλου  τους εκφορητικούς πόρους του και τα αγγεία του. Μέρη Παγκρέατος  Κεφαλή  Σώμα  Ουρά. Παγκρεατικό υγρό Συγκεντρώνεται και αποχετεύεται από:  Τον μείζον εκφορητικό πόρο (Wirsung)  Και τον ελάσσων εκφορητικό πόρο (Santorini)  Εκβάλλουν στο δωδεκαδάκτυλο (φύμα Vater) Αρτηρίες του παγκρέατος:  άνω παγκρεατοδωδεκαδακτυλική αρτηρία  κάτω παγκρεατοδωδεκαδακτυλική αρτηρία  σπληνική αρτηρία. Οι φλέβες του παγκρέατος εκβάλλουν:  Στην σπληνική φλέβα και στην άνω μεσεντέρια φλέβα. (Πυλαίο Σύστημα) Νεύρωση: Πνευμονογαστρικό και Συμπαθητικό  Φυσιολογία Παγκρέατος Αποτελείται από: την ενδοκρινή μοίρα (νησίδια Langerhans) την εξωκρινή μοίρα (παγκρεατικό υγρό):1000-1500 ml. pΗ+:7-8,5 α) ύδωρ β) ηλεκτρολύτες(Να+,Κ+,Cl-,HCO3-) γ) ένζυμα  Φυσιολογία Παγκρέατος Τα ένζυμα που περιέχονται στο παγκρεατικό υγρό είναι:  Αμυλολυτικά ένζυμα:  Παγκρεατική αμυλάση. Διασπά τους πολυσακχαρίτες σε ολιγοσακχαρίτες και δισακχαρίτες.  Λιπολυτικά ένζυμα.όπως:  Παγκρεατική λιπάση. Υδρολύει τα τριγλυκερίδια  Α1-φωσφολιπάση. Υδρολύει τα φωσφολιπίδια.  Καρβοξυεστεράση. Η δράση της είναι ασαφής.  Πρωτεολυτικά ένζυμα: Θρυψίνες, Χυμοθρυψίνες, Ελαστάσες, κ.ά.  Η παγκρεατική έκκριση εξαρτάται από ορμόνες, όπως: Εκκριματίνη, παγκρεοενζυμίνη  Ενδοκρινής μοίρα  α-κύτταρα: γλυκαγόνη  β-κύτταρα: ινσουλίνη  d-κύτταρα: σωματοστατίνη  f-κύτταρα: πακρεατικό πολυπεπτίδιο  Παγκρεατίτιδες Είδη:  Οξεία υποτροπιάζουσα παγκρεατίτιδα  Οξεία παγκρεατίτιδα  Χρόνια παγκρεατίτιδα  Χρόνια υποτροπιάζουσα παγκρεατίτιδα  Οξεία Παγκρεατίτιδα: Αίτια. Αίτια:  Χολολιθίαση  Χρόνιος αλκοολισμός  Ιδιοπαθής  Άλλα αίτια Κλινική εικόνα:  Αιφνίδιο και έντονο κοιλιακό άλγος  Ναυτία  Έμετος  Ευαισθησία στην κοιλιακή χώρα  Οξεία Παγκρεατίτιδα  Όψη βαρέως πάσχοντος  Πυρετός.  Εκχυμώσεις στα πλάγια της κοιλίας  Ελαφρός ίκτερος  Μετεωρισμός, απουσία εντερικών ήχων, Παραλυτικός ειλεός  Οξεία νεφρική ανεπάρκεια  Ατελεκτασία  Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια  Συλλογή Πλευριτικού υγρού  Θρόμβωση πυλαίας φλέβας, κ.α.  Οξεία Παγκρεατίτιδα Εργαστηριακή διερεύνηση:  Αμυλάση ορού αίματος και ούρων  Λιπάση ορού αίματος  Ασβέστιο ορού αίματος  Χολερυθρίνη  Αλκαλική φωσφατάση  Θρυψίνη  Σάκχαρο αίματος  Γενική εξέταση αίματος  SGOT και SGPT Διαγνωστικές εξετάσεις  ERCP: Ενδοσκοπική ανάστροφη χολαγγειοπαγκρεατογραφία  CTP: Διηπατική χολαγγειογραφία  Σπινθηρογράφημα  Ακτινολογικός έλεγχος  Υπολογιστική τομογραφία  Οξεία Παγκρεατίτιδα Οδηγούμαστε σε αυτή τη διάγνωση όταν ο ασθενής παρουσιάζει:  Παρόμοια προσβολή στο παρελθόν.  Κοιλιακό άλγος.  Ναυτία, εμετός.  Εφίδρωση, αδυναμία.  Πτώση της αρτηριακής πίεσης.  Διάταση της κοιλίας.  Πυρετός, λευκοκυττάρωση.  Αύξηση της αμυλάσης του ορού και των ούρων.  Αύξηση της λιπάσης του ορού.  Μείωση του ασβεστίου του ορού Οξεία Παγκρεατίτιδα Η συντηρητική θεραπεία στοχεύει:  Στην ανακούφιση του ασθενή από τον πόνο.  Στην καταστολή της παγκρεατικής λειτουργίας, και έτσι στην μείωση της παραγωγής και έκκρισης των ενζύμων του οργάνου.  Στην υποστήριξη της κυκλοφορίας.  Στην πρόληψη ή την έγκαιρη αντιμετώπιση των επιπλοκών.  Στην πρόληψη των υποτροπών της νόσου.  Οξεία Παγκρεατίτιδα Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει:  Γαστρική αναρρόφηση  Ρύθμιση ισοζυγίου υγρών - ηλεκτρολυτών  Αναλγησία: όχι οπιούχα (Μορφίνη) αλλά Πεθιδίνη  Αντιβιοτικά  Κάλιο ,Ασβέστιο και Μαγνήσιο  Άλλα φάρμακα  Σωματοστατίνη  Περιτοναϊκές πλύσεις  Υποστήριξη της αναπνοής -οξυγόνο  Οξεία Παγκρεατίτιδα Ειδική θεραπεία:  Καταπολέμηση του πόνου με πεθιδίνη.  Καταπολέμηση του σοκ με ενδοφλέβια χορήγηση κρυσταλλοειδούς διαλύματος, πλάσματος, αίματος.  Σε περίπτωση Shock χορηγούνται κορτικοστεροειδή.  Ο ασθενής δεν λαμβάνει τίποτα από το στόμα.  Εφαρμόζεται συνεχής αναρρόφηση με ρινογαστρικό καθετήρα (Levine).  Οξεία Παγκρεατίτιδα  Αναστολή της παγκρεατικής έκκρισης με θειϊκή ατροπίνη, αντιχολινεργικά.  Μέτρηση ούρων 24ωρου  Διόρθωση υποκαλλιαιμίας και υπασβεστιαιμίας.  Έλεγχος – εκτίμηση αερίων αίματος  Χορήγηση αντιβιοτικών  Παρεντερική Σίτιση Οξεία Παγκρεατίτιδα Οι συνηθέστερες επιπλοκές της οξείας παγκρεατίτιδας διακρίνονται σε: Α. Πρώιμες επιπλοκές  Κυκλοφορική ανεπάρκεια, καταπληξία-shock  Αναπνευστική ανεπάρκεια  Ατελεκτασία, πλευριτική συλλογή  Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας του ενήλικα  Οξεία Νεφρική ανεπάρκεια  Μεταβολικές διαταραχές (υπεργλυκαιμία, υπασβαιστιαιμία-τετανία)  Παγκρεατική αιμορραγία  Διάχυτη ενδαγγειακή πήξη.  Παραλυτικός ειλεός,κ.ά  Οξεία Παγκρεατίτιδα Β. Όψιμες επιπλοκές  Συλλογή υγρού στον περιπαγκρεατικό χώρο  Ψευδοκύστες  Παγκρεατικό απόστημα  Επιμόλυνση της νέκρωσης  Σακχαρώδης διαβήτης  Οξεία Παγκρεατίτιδα Οι κυριότερες επιπλοκές της χειρουργικής θεραπείας είναι:  Αναπνευστική ανεπάρκεια  Αιμορραγία  Διάταση του στομάχου  Πνευμονία, ατελεκτασία  Ρήξη τραύματος  Shock ή καταπληξία  Μετεγχειρητική ψύχωση Χρόνια Παγκρεατίτιδα  Χρόνια λιθιασική παγκρεατίτιδα  Χρόνια φλεγμονώδης παγκρεατίτιδα  Χρόνια αποφρακτική παγκρεατίτιδα  Χρόνια Παγκρεατίτιδα Οδηγούμαστε σε αυτή τη διάγνωση όταν ο ασθενής παρουσιάζει:  Λιθίαση του παγκρέατος.  Χολολιθίαση.  Ανίχνευση ψευδοκύστεων του παγκρέατος.  Παθολογική απεικόνιση του δωδεκαδάκτυλου με βαριούχο γεύμα.  Χρόνια Παγκρεατίτιδα Οι παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για την νόσο είναι οι εξής:  Αλκοολισμός.  Νοσήματα των χοληφόρων οδών.  Μετά από χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά.  Τραυματισμός της κοιλίας  Ιατρικές παρεμβάσεις στην κοιλία.  Φάρμακα.  Μεταβολικές διαταραχές.  Χρόνια Παγκρεατίτιδα Εργαστηριακή διερεύνηση:  Αμυλάση ορού αίματος  Λιπάση ορού αίματος  Δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης  Παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία  Ακτινολογικός έλεγχος  Υπερηχοτομογραφία παγκρέατος  Υπολογιστική τομογραφία  Λίπος κοπράνων  Χρόνια Παγκρεατίτιδα Κλινική εικόνα:  Πόνος  Απώλεια βάρους  Περιοδικός ίκτερος  Σύνδρομο δυσαπορρόφησης  Φθορά παγκρεατικού πόρου (μπορεί να ραγεί)  Σακχαρώδης διαβήτης  Παγκρεατικός ασκίτης  Αιμορραγία  Λιπώδης νέκρωση  Αλκοολική κίρρωση  Αποφρακτική παγκρεατίτιδα Χρόνια Παγκρεατίτιδα- Θεραπεία Συντηρητική αγωγή:  Δίαιτα  Ανακούφιση του πόνου  Διακοπή της χρήσεως οινοπνεύματος  Ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη Χρόνια Παγκρεατίτιδα Επιπλοκές χρόνιας παγκρεατίτιδας:  Ψευδοκύστεις  Αποφρακτικός ίκτερος  Ανάπτυξη ασκίτη  Πλευριτικό υγρό  Περικαρδιακός επιπωματισμός  Αιμορραγίες  Ψευδοανευρήσματα Χρόνια Παγκρεατίτιδα Μεταμόσχευση Παγκρέατος:  Η κύρια ένδειξη μεταμοσχεύσεως του παγκρέατος είναι η πρόληψη των επιπλοκών από το νεανικό διαβήτη.  Στους διαβητικούς ασθενείς με εκδηλωμένη διαβητική νευροπάθεια, η μεταμόσχευση του παγκρέατος γίνεται συνήθως, στον ίδιο χρόνο με τη νεφρική μεταμόσχευση. Χρόνια Παγκρεατίτιδα Άμεσες επιπλοκές της χειρουργικής θεραπείας:  Αιμορραγία  Καθυστερημένη γαστρική κένωση  Σήψη  Εν τω βάθει θρόμβωση / πνευμονική εμβολή  Παγκρεατικό συρίγγιο  Θάνατος Χρόνια Παγκρεατίτιδα Όψιμες επιπλοκές της χειρουργικής θεραπείας:  Σακχαρώδης διαβήτης  Δυσαπορρόφηση  Επανεμφάνιση παγκρεατίτιδας  Όψιμη θνησιμότητα Χρόνια Παγκρεατίτιδα Στις εκτομές του παγκρεατικού παρεγχύματος έχουμε:  την επέμβαση Warren  την επέμβαση Frey  την επέμβαση Bager Χρόνια Παγκρεατίτιδα Στις παροχετευτικές των παγκρεατικών πόρων έχουμε:  Οι παροχετευτικές επεμβάσεις  Η επέμβαση Puestow  Η περιφερική παγκρεατεκτομή  Η παγκρεατοδωδεκαδακτυλεκτομή  Η ολική παγκρεατεκτομή Χρόνια Παγκρεατίτιδα Οι χειρουργικές επεμβάσεις κατατάσσονται σε δυο κατηγορίες:  στις παροχετευτικές των παγκρεατικών πόρων και  στις εκτομές του παγκρεατικού παρεγχύματος.  Καρκίνος Παγκρέατος Κλινική εικόνα:  Ίκτερος(συνήθως ανώδυνος, επίμονος κνησμός)  Αιμορραγία  Ανορεξία, Δυσπεψία  Εμετοί  Απώλεια βάρους και  Ψυχιατρικά προβλήματα  Αϋπνία  Σακχαρώδης διαβήτης.  Πρόγνωση χειριστη  Η Νοσηλευτική Παρέμβαση στις Παγκρεατίτιδες Υποδοχή του ασθενούς στο τμήμα:  Λήψη νοσηλευτικού ιστορικού  Νοσηλευτική Διεργασία Οι σκοποί της νοσηλευτικής παρέμβασης είναι:  Η ανακούφιση-απαλλαγή από τα συμπτώματα.  η πρόληψη επιπλοκών της νόσου  η προαγωγή της ανάρρωσης  η αποκατάσταση της ευεξίας και της μέγιστης λειτουργικότητας του ατόμου.  Η Νοσηλευτική Παρέμβαση στις Παγκρεατίτιδες Νοσηλευτική φροντίδα κατά τη συντηρητική θεραπεία:  Διατήρηση φυσιολογικού όγκου αίματος  Συχνή και ακριβή μέτρηση της αρτηριακής πιέσεως  Αν υπάρχουν αιμορραγίες χορηγείται πλήρες αίμα  Σύνδεση με monitor  Χορήγηση αναλγητικών  Βαθιές αναπνοές, βήχας και συχνή αλλαγή θέσης  Παρακολούθηση του επιπέδου της γλυκόζης Η Νοσηλευτική Παρέμβαση στις Παγκρεατίτιδες Ανακούφιση από τα συμπτώματα της νόσου:  Κοιλιακό άλγος  Ναυτία, εμετοί  Μετεωρισμός κοιλίας  Οξεία κυκλοφορική ανεπάρκεια  Shock  Πυρετός  Δύσπνοια-οξυγόνο Η Νοσηλευτική Παρέμβαση στις Παγκρεατίτιδες  Ανορεξία  Απώλεια βάρους  Αίσθημα κοπώσεως  Καταβολή δυνάμεων  Παγκρεατικός ασκίτης  Σακχαρώδης διαβήτης  Αποφρακτικός ίκτερος  Μεταβολικές διαταραχές  (οξέωση – αλκάλωση) Η Νοσηλευτική Παρέμβαση στις Παγκρεατίτιδες Η προεγχειρητική ετοιμασία του ασθενούς χωρίζεται σε:  Γενική προεγχειρητική ετοιμασία.  Τοπική προεγχειρητική ετοιμασία.  Τελική προεγχειρητική ετοιμασία. Η Νοσηλευτική Παρέμβαση στις Παγκρεατίτιδες Αξιολόγηση και διόρθωση καταστάσεων του κυκλοφορικού συστήματος για πρόληψη επιπλοκών:  Παρακολούθηση του ασθενούς και των αντιδράσεων του στις διάφορες καθημερινές δραστηριότητες.  Χορήγηση καρδιοτονωτικών έπειτα από ιατρική οδηγία.  Διόρθωση αναιμίας, αφυδάτωσης και υποπρωτεϊναιμίας, ενδοφλέβιες εγχύσεις, τεχνητή σίτιση (παρεντερική, ή και μέσω ρινογαστρικού καθετήρα), μεταγγίσεις αν χρειάζονται ανάλογα με τις οδηγίες.  Χορήγηση αντιπηκτικών για πρόληψη θρόμβωσης – εμβολών. Προεγχειρητική προετοιμασία Ρύθμιση ηλεκτρολυτικού ισοζυγίου. Εκτίμηση νεφρικής λειτουργίας του ασθενούς. Εξασφάλιση απαραίτητων μέτρων που θα χρησιμοποιηθούν για μείωση της δυσχέρειας μετά την επέμβαση. Ενημέρωση ασθενούς σχετικά με τη μετεγχειρητική περίοδο. Εξασφάλιση γραπτής συγκατάθεσης του ασθενούς προεγχειρητικά Αντιμετώπιση μετεγχειρητικών επιπλοκών:  Σε περίπτωση αποφρακτικού ειλεού συνιστάται η διασωλήνωση του εντέρου.  Η θρόμβωση των αγγείων του μοσχεύματος αντιμετωπίζεται με έναρξη αντιπηκτικής αγωγής. Μετεγχειρητικά το νοσηλευτικό προσωπικό θα συντελέσει:  Στην προστασία του ασθενούς από τις διάφορες φάσεις της ανανήψεως.  Στην παρακολούθηση της μετεγχειρητικής εξελίξεως της ασθένειας του.  Στην ανακούφιση του από ενοχλήματα.  Στην πρόληψη επιπλοκών  Στην βοήθεια του ασθενούς, για να επανέλθει το ταχύτερο στη φυσιολογική του κατάσταση. Η νοσηλευτική επίβλεψη:  Λήψη αρτηριακής πιέσεως, σφυγμών και αναπνοών  Αξιολόγηση χαρακτήρα αναπνοών και χρώματος του ασθενούς  Παρακολούθηση της συχνότητας και του ρυθμού του καρδιακού παλμού.  Διατήρηση μιας φλεβικής γραμμής  Παρακολούθηση κεντρικής φλεβικής πιέσεως.  Ανύψωση της κεφαλής του ασθενούς Πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές:  Αναπνευστική ανεπάρκεια  Αιμορραγία από την τομή  Καρδιακές αρρυθμίες, έμφραγμα μυοκαρδίου, πνευμονικό οίδημα  Πνευμονική εμβολή  Νεφρική ανεπάρκεια  Γαστροπληγία  Ρήξη τραύματος  Shock ή καταπληξία.  Μετεγχειρητική ψύχωση Πλάνο εξόδου και διδασκαλία ασθενούς σχετικά με:  Κοιλιακό άλγος  Αδυναμία και αίσθημα κοπώσεως  Περιποίηση τραύματος  Αδυναμία κοιλιακών μυών  Πρόγραμμα ανάπαυσης, δραστηριότητας και βάδισης  Μείωση στο ελάχιστο των δραστηριοτήτων του  Συχνή παρακολούθηση Ρύθμιση επιπέδων σακχάρου Ινσουλίνη  Είναι μία πρωτεΐνη μικρού μοριακού βάρους.  Η περιεκτικότητα του παγκρέατος σε ινσουλίνη ποικίλει από 10-400 ΔΜ.  Η ποσότητα της ινσουλίνης που εκκρίνεται στο αίμα αντιστοιχεί συνήθως σε 40-60 ΔΜ.  Το ½ της εκκρινόμενης ινσουλίνης φθάνει στην κυκλοφορία ενώ το υπόλοιπο διασπάται στο ήπαρ (όπου μεταφέρεται με την πυλαία κυκλοφορία). Γλυκαγόνη  Είναι πολυπεπτίδιο.  Παράγεται από τα α-κύτταρα των νησιδίων του Langerhans (και από ανάλογα κύτταρα που βρίσκονται στο τοίχωμα του στομάχου, του 12/δακτύλου, της νήστιδας (L-κύτταρα) και του εγκεφάλου.  Έχει αντίθετη δράση από την ινσουλίνη. Δράσεις ινσουλίνης  Δρα ανασταλτικά στην κινητοποίηση των λιπών από τις λιπαποθήκεςπρος το αίμα.  Όταν υπάρχει περίσσεια υδατανθράκων συμβάλλει στη σύνθεση των λιπών και την εναποθήκευση ουδέτερων λιπών.  Αναστέλλει τη δράση της ενδοκυτταρικής λιπάσης στο λιπώδη ιστό και την αυξάνει στις λιπαποθήκες.  Αυξάνει την πρόσληψη και τον περαιτέρω μεταβολισμό της γλυκόζης Δράσεις ινσουλίνης  Αυξάνει τη σύνθεση των λιπαρών οξέων και της γλυκερόλης από τη γλυκόζη.  Διευκολύνει την είσοδο των αμινοξέων στα κύτταρα  Αυξάνει τη σύνθεση των πρωτεϊνών με παράλληλη αναστολή της γλυκονεογένεσης.  Περιορίζει τη διάσπαση των πρωτεϊνών και τη γλυκονεογένεση με την πιο ενεργό τροφοδότηση του κύκλου του κιτρικού οξέος από την ενδοκυτταρική αύξηση της γλυκόζης.  Έκκριση ινσουλίνης  Το κυριότερο ερέθισμα για την αύξηση της έκκρισης και της ενδοκυτταρικής σύνθεσης της ινσουλίνης είναι η άνοδος της γλυκόζης στο αίμα.  Για επίπεδα γλυκόζης μέχρι τα 50 mg/100 ml δεν εκκρίνεται ινσουλίνη ενώ η μέγιστη έκκρισή της παρατηρείται στα 300 mg/100 ml.  Στην προώθηση της έκκρισης ινσουλίνης συμβάλλει η παρουσία διάφορων ουσιών όπως: Μανόζη, φρουκτόζη, ριβόζη, αμινοξέα (λυσίνη, λευκίνη, αργινίνη), κετονικά παράγωγα διάσπασης των λιπαρών οξέων. Έκκριση ινσουλίνης  Αύξηση της έκκρισης ινσουλίνης προκαλεί η παρουσία ορμονών όπως:  Αυξητική (GH), φλοιοτρόπος (ACTH), χοριακή σωματομαστοτροπίνη (HCS), η γλυκαγόνη, τα γλυκοκορτικοειδή, η θυροξίνη (T4),  Εντερικές ορμόνες: παγκρεατική εκκριματίνη, παγκρεοζυμίνη (CCK) και το γαστρικό ανασταλτικό πεπτίδιο (GIP).  Έκκριση γλυκαγόνης Αύξηση έκκρισης προκαλούν οι παράγοντες :  Υπογλυκαιμία  Αμινοξέα  Παγκρεοζυμίνη (χολοκυστοκινίνη)  Γαστρίνη  Κορτιζόλη  Stress παντός τύπου  β-αδρενεργική δράση Έκκριση γλυκαγόνης Αναστολή έκκρισης προκαλούν οι παράγοντες:  Υπεργλυκαιμία  Σωματοστατίνη  Ελεύθερα λιπαρά οξέα - κετονοσώματα  α-αδρενεργική δράση Σακχαρώδης Διαβήτης  Γενικά  Σε φυσιολογικές συνθήκες, οι διάφορες τροφές στον οργανισμό χρησιμοποιούνται με τη βοήθεια της ινσουλίνης, η οποία είναι απαραίτητη ώστε τα κύτταρα να παίρνουν την ενέργεια που χρειάζονται.  Ο σακχαρώδης διαβήτης οφείλεται σε ανεπάρκεια έκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας ή σε μειωμένη αποτελεσματικότητα της ινσουλίνης που παράγεται.  Στη συγκεκριμένη πάθηση, το σάκχαρο που παίρνει ο οργανισμός από τις τροφές παραμένει στο αίμα και δεν μπαίνει στα κύτταρα. Για το λόγο αυτό, βρίσκεται σε υψηλές ποσότητες στο αίμα.  Σακχαρώδης Διαβήτης  Μια παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα.  Είναι το σύνδρομο το οποίο συνοδεύεται από απέκκριση γλυκόζης στα ούρα σε συνδυασμό με υπεργλυκαιμία (ΦΤ γλυκόζης στο αίμα νηστικού ατόμου 80-120mg/100ml).  190 εκατομμύρια ασθενείς με διαβήτη παγκοσμίως.  Περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο Έλληνες πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και 500.000 δεν γνωρίζουν ότι έχουν πρόβλημα.  Το 50% των πασχόντων δεν θα είχε εκδηλώσει σακχαρώδη διαβήτη αν δεν ήταν παχύσαρκοι, αν ασκούνταν καθημερινά και αν δεν έκαναν ανθυγιεινή διατροφή. Σακχαρώδης Διαβήτης  Αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα (εμφράγματα-εγκεφαλικά).  Περίπου 3,2 εκατομμύρια θάνατοι κάθε χρόνο παγκοσμίως, δηλ 6 θάνατοι κάθε λεπτό οφείλονται στο σακχαρώδη διαβήτη.  Αποτελεί την κυρία αιτία τύφλωσης στις ανεπτυγμένες χώρες.  Είναι η πιο συχνή αιτία ακρωτηριασμών κάτω άκρων όταν αυτή δεν οφείλεται σε τραυματισμό.  Σακχαρώδης Διαβήτης  Αποτελεί την κύρια αιτία νεφρικής ανεπάρκειας στις προηγμένες χώρες.  Η παχυσαρκία στο διαβήτη τύπου 2 μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης κατά 8 χρόνια  Η διατήρηση των επιπέδων της γλυκόζης στα φυσιολογικά επίπεδα μπορεί να προλάβει την εμφάνιση όλων των σοβαρών επιπλοκών. Σακχαρώδης Διαβήτης  Οφείλεται σε σχετική ή απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης και εμφανίζεται ως μεταβολική νόσος η οποία συνδυάζεται με κληρονομικό χαρακτήρα (γενετική διαταραχή στην παραγωγή και στην έκκριση ινσουλίνης από τα β-κύτταρα των νησιδίων του Langerhans).  Διακρίνεται σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι (νεανικός διαβήτης) που είναι ινσουλινοεξαρτώμενος και σε διαβήτη τύπου ΙΙ (διαβήτης παχύσαρκων-ενηλίκων) που είναι μη ινσουλινοεξαρτώμενος).  Μεταβολικές Διαταραχές ΣΔ  Ελάττωση εισόδου της γλυκόζης στα κύτταρα  Ελάττωση περιεκτικότητας σε γλυκογόνο των ηπατικών και μυϊκών κυττάρων  Αύξηση της απελευθέρωσης της γλυκόζης προς το αίμα από το ήπαρ (Υπεργλυκαιμία - γλυκοζουρία - πολυδιψία - πολυφαγία)  Ελάττωση εισόδου των αμινοξέων στα κύτταρα  Αύξηση της γλυκονεογενέσεως από πρωτεϊνες στο ήπαρ  Αύξηση του καταβολισμού και της σύνθεσης πρωτεϊνών Μεταβολικές Διαταραχές ΣΔ  Αύξηση αμμωνίας στο αίμα και αζωτούχων ενώσεων στα ούρα  Αυξημένη κινητοποίηση των λιπών από τις λιπαποθήκες (λιπόλυση)  Αύξηση των ελεύθερων λιπαρών οξέων στο αίμα  Παραγωγή περίσσειας κετονοσωμάτων - Οξέωση - Κετοναιμία.  Αυξημένη απώλεια ύδατος και ηλεκτρολυτών-αφυδάτωση Μεταβολικές Διαταραχές ΣΔ  Ελάττωση εξωκυττάριου υγρού  Ελάττωση του όγκου του αίματος -ΚΛΟΑ  Υπόταση  Διαταραχές αιμάτωσης του εγκεφάλου  Διαβητικό κώμα -θάνατος Κλινικά σημεία και συμπτώματα ΣΔ  αυξημένη δίψα  πολυουρία  κούραση  έντονη πείνα που οδηγεί σε πολυφαγία  απώλεια βάρους  θάμπωμα στην όραση Τύποι ΣΔ  σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1  σακχαρώδη διαβήτης τύπου 2  διαβήτης κύησης  λανθάνων αυτοάνοσος διαβήτης των ενηλίκων  δευτεροπαθής διαβήτης, ως συνέπεια άλλων νοσημάτων και μετά από λήψη ορισμένων φαρμάκων ΣΔ τύπου Ι  Το πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη.  Εμφανίζεται κατά κανόνα σε παιδιά και νέους ενήλικες.  Όλοι οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, χρειάζονται ινσουλίνη για να διατηρήσουν το σάκχαρο σε φυσιολογικά επίπεδα.  Δεν έχει γνωστούς παράγοντες κινδύνου.  ΣΔ τύπου ΙΙ  Το πάγκρεας παράγει μεν ινσουλίνη, αλλά όχι όση χρειάζεται ο οργανισμός ή η ινσουλίνη δε λειτουργεί αποτελεσματικά.  Εμφανίζεται συχνότερα σε ενήλικες ή σε υπέρβαρα άτομα.  Η εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 έχει λάβει διεθνώς το χαρακτήρα επιδημίας.  Αντιμετωπίζεται με υγιεινή διατροφή, σωματική άσκηση και αργότερα με την προσθήκη αντιδιαβητικών δισκίων στη θεραπευτική αγωγή. Σε κάποια χρονική στιγμή θα χρειαστεί και προσθήκη ινσουλίνης. Παράγοντες κινδύνου ΣΔ τύπου ΙΙ  Ηλικία >= 45 χρόνια.  Αυξημένο σωματικό βάρος (Δείκτης μάζας σώματος >= 25 kgr/m2).  Γενετική προδιάθεση (Συγγενείς 1ου βαθμού με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2).  Καθιστική ζωή.  Υπέρταση (ΑΠ>=140/90 mm/Hg).  Αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων (>= 250mg/dl).  Χαμηλά επίπεδα HDL-χοληστερόλης (