Eğitim Bilimine Giriş PDF

EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 4. İnsanda davranışın oluşturulabilmesi, planlanmış bir eğitim sürecinden geçmesine ◼ Eğitim Bilimi iki temel kavram üzerine bağlıdır. biçimlenmiş bir uzmanlıktır....

EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 4. İnsanda davranışın oluşturulabilmesi, planlanmış bir eğitim sürecinden geçmesine ◼ Eğitim Bilimi iki temel kavram üzerine bağlıdır. biçimlenmiş bir uzmanlıktır. Eğitim ile ilgili farklı tanımlar ◼ Bu kavramlar ◼ Bireyin davranışlarında bir değişikliğin ortaya EĞİTİM ve ÖĞRETİM çıkmasıdır. ◼ Kim Haklı? ◼ Toplumsal ve bireysel boyutları olan ◼ Ya da hangisinin görüşü doğru davranışlara yön verme ile ilgili bir süreçtir. ◼ İkisi de haklı ◼ Bireyin davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana ◼ Einstein gereksiz aldığı eğitimin değersizliğini getirme sürecidir. ◼ Atatürk ise yararlı bir eğitimin değerini EĞİTİM belirtmektedir. 1. Birey EĞİTİM NEDİR? 2. Davranış Değişik kaynaklarca yapılan eğitim tanımları 3. Yaşantı ◼ "Eğitim, yeni kuşakların, toplum yaşayışında yerlerini almak için hazırlanırken, gereken 4. Kasıtlı (Amaç) bilgi, beceri ve anlayışlar elde etmelerine ve 5. İstendik kişiliklerini geliştirmelerine yardım etme etkinliği“ dir. 6. Süreç Örnek DAVRANIŞ: Her istediğimiz zaman bireyin davranışlarını değiştirebilir miyiz? ◼ "Eğitim, önceden saptanmış amaçlara göre insanların davranışlarında belli gelişmeler Kesinlikle HAYIR… sağlamaya yarayan planlı etkiler dizgesi"dir. ◼ "Eğitim bireyin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir" (Ertürk, 1974, DAVRA 12). NIŞ Eğitimin niteliğini oluşturan dört durum ortaya Doğuşta Geçici Sonrada çıkmaktadır. n Gelen n 1. Eğitim, eğitilen bireyde istenilen davranışı İçgü Refl Alkol, Kazanıl oluşturma işidir. düse eksif ilaç, mış 2. İnsan bir davranışı ancak yaşayarak l davr İstendik İsten kazanabilmektedir. davranışlar medi 3. Bireyde oluşturulacak davranış önceden Planlı ve Plansı İsten Hatalı saptanan eğitim amaçlarına uygun olmak programlı zorundadır. z meye eğitim Eğitim rastge n kötü sonuc 1  AMAÇ Eğitimin hedefi iyi insan yetiştirmek olmalı Amaç konusu gündeme geldiğinde her öğretmen adayının mutlaka bilmesi gereken ulusal eğitim amaçları vardır. Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları 1739 sayılı milli EĞİ eğitim temel kanununda belirlenmiştir. Türk Milli Eğitiminin Genel Amaçları Millî Eğitimin genel amacı bütün bireyleri; 1. Atatürk İnkılâp ve İlkelerine ve Anayasada Dav Yaş Sür ifadesini bulan Atatürk Milliyetçiliğine bağlı; Türk EĞİTİMİN ÖZELLİKLERi Milletinin millî, ahlâkî, insanî, manevî ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; 1. Kapsamlı karmaşık ve çok boyutludur. ailesini, vatanını, milletini seven ve daima 2. Sürekli ve dinamiktir. yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasa'nın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, 3. Yaşantı yoluyla davranışta istendik yönde lâik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye olur Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak 4. Hem kültürü etkiler hem de kültürden yetiştirmek; etkilenir 2. Beden, zihin, ahlâk, ruh ve duygu bakımlarından 5. Kültürü aktarır. dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve 6. Bireyi sosyalleştirir. karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik 7. Tutarlı amaca yönelik ve bütünleyicidir. ve teşebbüse değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak 8. Oldukça geniştir. Zaman ve mekan yönünden yetiştirmek; sınırlandırılamaz. 3. İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli EĞİTİM bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme Eğitim sözcüğünün farklı tanımlarının alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ortak yanı, onun davranış değiştirme, ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun davranış oluşturma gibi amaçlı etkinlikler mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi bütünü olmasıdır. olmalarını sağlamak; ÖĞRETİM Böylece, bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk ◼ Eğitim ve öğretim bu iki sözcük çoğu zaman toplumunun refah ve mutluluğunu artırmak; öte karıştırılmakta ve birbirinin yerine yandan millî birlik ve bütünlük içinde iktisadî, sosyal kullanılmaktadır. ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk Milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, ◼ Öğrenme davranışının sağlanması amacıyla yaratıcı, seçkin bir ortağı yapmaktır. yapılan çalışmalardır. İyi İNSAN İyi VATANDAŞ İyi bir MESLEK SAHİBİ 2 ÖĞRETİM SÜRECİ ŞU KADEMELERDEN OLUŞUR: Eğitim, belirlenen hedefler doğrultusunda bireylerin yaşantılarında, davranışlarında değişiklikler ◼ Okul öncesi eğitim oluşturma sürecidir. ◼ İlkokul Öğretim ise, öğrenci gelişimini amaçlayan ve ◼ Ortaokul öğrenmenin başlatılması, sürdürülmesi ve gerçekleştirilmesi için düzenlenen planlı ◼ Ortaöğretim etkinliklerden oluşan bir süreç olarak ele alınabilir. ◼ Yükseköğretim Eğitim yaşam boyu sürer. Eğitim ile Öğretim arasında ne fark vardır? Öğretim, okulda planlı, programlı yürütülür. Öğretilmiş ama Eğitim genişliğine bir kavramdır. Eğitilmemiş İNSAN “ Öğretim eğitimin alt kesimlerinden biridir. denilince ne anlarız hiç düşündünüz mü? Eğitim zaman ve yer açısından kapsamlı, sürekli ve çok boyutludur. ATATÜRK’e SAYGILI OLMAYA ÖĞRETTİK Öğretimde zaman ve mekan kadar öğrenci, veli ve AMA BUNU DAVRANIŞ HALİNE GETİREBİLDİK Mİ? öğretmenin beklentisi önemlidir. Öğretim Ana sorun öğrendiklerimizi davranış haline güdümlüdür, planlıdır, programlıdır, desteklidir. getirememe… İnsanın bir bilgiyi edinmesi, bilmesi süreci öğretim; Hepimiz Trafik Kurallarını biliriz. öğrenilen o bilgiyi davranışına aksettirmesi süreci Kırmızı ışıkta geçmememiz gerektiği hepimize eğitimdir. öğretilmiştir. ÖĞRENME Ama yinede Kırmızı ışıkta geçeriz. (Özelliklede Trafik Polisi, kamera, MOBESE yoksa) İnsan, öğrenmeye muhtaç ve öğrenebilir bir canlıdır.. Neden geçeriz kırmızı ışıkta? İnsan bir öğrenme ve öğretme ustasıdır. Kırmızı ışıkta geçilmeme kuralını öğrenmedik mi? İnsanları öğrenmeye sevk eden faktörler; Kırmızı Işıkta Geçmemeyi Çocuklara Öğrettik, Ama Çocuklar Toplumsal ihtiyaçları Hala Kırmızı Işıkta Geçiyorlarsa Bireysel ihtiyaçlar Biz İyi Bir Eğitim Verdik Diyebilir Miyiz ? Bireysel güdüler Bilgi ve enformasyon bolluğu *İnsanların öğrenim düzeylerinin göstergesi diplomaları, ÖĞRENME: İnsanın eğitimi öğrenmesi yoluyla oluşur. *Eğitim düzeyleri ise davranışlarıdır. Öğrenme Nedir? “Eğitim ile Öğretim arasında ne fark vardır? Öğrenme : Bireyin bilgi ve çevresiyle Cevap → etkileşimi sonucunda yeni bilgi, beceri ve tutum geliştirmesidir. Eğitim bireyde davranış değişikliği meydana getirme Öğrenme her an gerçekleşebilir. süreci, Bir deneyimin sonucunda davranışlarda öğretim ise bu davranış değişikliğinin okulda planlı ve meydana gelen nispeten kalıcı izli programlı bir şekilde yapılması sürecidir. değişikliklerdir. 3  Öğrenme insan yeteneklerinde büyüme Öğrenenden Kaynaklanan Faktörler sürecinin bir sonucu olmayan sürekli bir değişmedir. Zekası İlgi ve yetenekleri Öğrenme, bir ürün (öğrenilen şey) ortaya Bireyin öğrenme halindeki durumu koyan süreçtir. İhtiyaçlar Öğrenenin öğrenme sırasındaki kaygı düzeyi Öğrenmenin oluşmasında mutlaka bir Yaş çevreye ihtiyaç vardır. Öğrenmeyi algılayış biçimi Öğrenmenin oluşmasında mutlaka bir Öğrenenin eski bildikleri çevreye ihtiyaç vardır. Bu çevreler; ÖĞRETME (TEACHING) 1. Aile Öğretme kılavuz olarak bir öğrenmeyi 2. Oyun, arkadaş çevresi sağlama faaliyetidir 3. Okul Öğretme, öğrenmeyi sağlama (kılavuzlama) faaliyeti ya da sürecidir. Çocuğun öğrenmesinde ilk ve en önemli çevre AİLE’dir. EĞİTİM İkinci çevre ise onun oyun, arkadaş çevresidir. ÖĞRETİM Üçüncü çevre ise okuldur. Öğrendiklerimizin % 80 – 85 ’ ini okuyarak ÖĞRETME elde ederiz. Ve öğrendiklerimizin % 80 ‘ini 24 saat içerisinde unuturuz. ÖĞRENME Öğrenme Sürecinin Oluşması Öğrenme süreci genellikle iki biçimde gerçekleşmektedir: Eğitim Öğretim ve Öğrenme Kendiliğinden ve Yönlendirilmiş. Eğitim, öğretim ve öğrenme birbirleriyle iç içe kavramlardır. ÖĞRENMENİN ÖZELLİKLERİ Öğrenmenin olduğu her durumda bir eğitim ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER sürecinden söz edebiliriz. ÖRNEK: Araba sürmek isteyen bir bireyi eğitim, öğretim, öğrenme ve Öğrenenden Kaynaklanan Faktörler öğretme kavramları açısında inceleyelim… Öğretilen Materyalden Kaynaklanan Öğretim ; sürücü kursu Faktörler Öğretme; arabayı sürmeyi öğreten öğretmen Öğretenden Kaynaklanan Faktörler Öğrenme; araba sürmeyi biliyor Öğrenme Ortamından Kaynaklanan Faktörler Eğitim; Arabayı sürme(Trafiğe çıkma) Yapılanların hepsinin sonucu 4 EĞİTİM TÜRLERİ Örgün eğitim, belli bir yaş kümesindeki bireylere, Milli Eğitimin amaçlarına göre hazırlanmış eğitim İnformal Eğitim programlarıyla okul çatısı altında düzenli olarak Formal Eğitim yapılan eğitimdir. Örgün eğitim; okulöncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim basamaklarından oluşur. Yaygın Eğitim Yaygın eğitim, örgün eğitim sistemine hiç girmemiş, bu sistemin herhangi bir basamağında bulunan ya da bu basamakların birinden ayrılmış olan kişilere ilgi ve gereksinme duydukları alanlarda yapılan eğitimdir. Türk Milli Eğitim Sisteminin Yapısı ve Özellikleri TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ’NİN YASAL TEMELLERİ ⚫ I- EĞİTİM VE HUKUK İnformal Eğitim ⚫ II- ANAYASADA EĞİTİM Yaşayarak öğrenme. ⚫ III- YASA VE YÖNETMELİKLERDE EĞİTİM Planı ve kuralları olmayan, yaşamın içinde, toplumsal ⚫ IV- ULUSLARARASI BELGELERDE EĞİTİM etkileşim sonucu kendiliğinden gerçekleşen eğitimdir. TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ Kişi karşılaştığı durum ve içinde bulunduğu grubun ⚫ I- EĞİTİM SİSTEMİ üyeleriyle etkileşimde bulundukça yeni şeyler öğrenir. ⚫ II- ÖRGÜT YAPISI İnformal eğitimin iki önemli öğrenme yolu; gözlem ve A)TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ’NİN YASAL TEMELLERİ taklittir. I- EĞİTİM VE HUKUK Formal Eğitim ⚫ Eğitim, belirli amaçlar doğrultusunda birey Okul ya da okul niteliği taşıyan yerlerde genel ve yetiştirme, bireye bilgi, beceri ve tutum özel bilgiler bakımından yetişmelerini sağlamak kazandırma süreci olarak tanımlanabilir. amacıyla belli yasalara göre düzenlenen ⚫ Hukuk,toplumsal yaşantıdan doğan ilişkileri, eğitimdir. adaleti gerçekleştirmek üzere düzenleyen Amaçlıdır.Önceden hazırlanmış bir program kuralların bütünüdür. çerçevesinde planlı olarak yapılır. Eğitim Hukuku Formal eğitim kendi içerisinde ⚫ Bir ülkede eğitimde devletin ve bireylerin 1. Örgün Eğitim uyması, uygulaması gereken kurallara eğitim hukuku denir. 2. Yaygın Eğitim olarak iki grupta toplanır. Türkiye Milli Eğitim Sisteminin Düzenlenmesini Örgün Eğitim Sağlayan Yasal Dayanakları 5  ⚫ 1. T.C. Anayasası, ⚫ Milli Eğitim Temel Kanunu ⚫ 2. Eğitim ve Öğretimi Düzenleyen Yasalar ⚫ Tevhid-i Tedrisat Kanunu ⚫ 3. Milli Eğitim Şuraları ⚫ Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ⚫ 4. Kalkınma Planları ⚫ İlköğretim ve Eğitim Kanunu ⚫ 5. Hükümet Programları ⚫ Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu ⚫ 6. Ulusal Programlar ⚫ Özel Öğretim Kurumları Kanunu II- ANAYASADA EĞİTİM Eğitime İlişkin Kanunlar Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Eğitim ⚫ Eğitime ilişkin yukarıda sıralan temel yasalara ⚫ Türkiye'de eğitim; adalet, güvenlik ve sağlık ek olarak; gibi devletin temel işlevlerinden birisi olup devletin denetimi ve gözetimi altında ⚫ 4306 Sayılı Sekiz Yıllık Kesintisiz Zorunlu yapılmaktadır. Eğitim Yasası, ⚫ Eğitim hakkı, T.C Anayasası ile güvence altına ⚫ 3797 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığı’nın Teşkilat alınmıştır. ve Görevleri Hakkında Yasa, ⚫ 1. Kanun Önünde Eşitlik ⚫ 2547 Sayılı Yükseköğretim Yasası eğitim politikamızın ulusal kaynakları arasında ⚫ 2. Din ve Vicdan Hürriyeti görülebilir. ⚫ 3. Bilim ve Sanat Hürriyeti ⚫ Son olarak 11 Nisan 2012 tarihli Resmî ⚫ 4. Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6287 sayılı 4+4+4 Eğitim Yasası gereğince 8 yıllık ⚫ 5. Yabancı Ülkelerde Çalışan Türk kesintisiz eğitime son verilmiştir. Bu yasa ile Vatandaşları ⚫ 4 yıl ilkokul ⚫ 6. Yükseköğretim Kurumları ve Üst Kuruluşları ⚫ 4 yıl ortaokul ve III- KANUN VE YÖNETMELİKLERDE EĞİTİM ⚫ 4 yıl lise olmuştur. 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ⚫ Türk Millî Eğitim Sisteminin genel çerçevesi, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile belirlenmiştir. Kanun 14/06/ 1973 tarihinde kabul edilmiştir. I - Kanunun kapsamı: ⚫ Madde 1 - Bu kanun, Türk milli eğitiminin düzenlenmesinde esas olan amaç ve ilkeler, eğitim sisteminin genel yapısı,öğretmenlik mesleği,okul bina ve tesisleri, eğitim araç ve gereçleri ve Devletin eğitim ve öğretim 6  alanındaki görev ve sorumluluğu ile ilgili Türk Milli Eğitiminin 14 Temel İlkesi vardır. temel hükümleri bir sistem bütünlüğü içinde kapsar. TÜRK MİLLÎ EĞİTİMİNİN TEMEL İLKELERİ MİLLİ EĞİTİM SİSTEMİNİN AMAÇ VE İLKELERİ ⚫ 1.Genellik ve Eşitlik 2.Ferdin ve Toplumun İhtiyaçları Türk Milli Eğitimin Sisteminin Amaçları 3.Yöneltme 4.Eğitim Hakkı I – Genel amaçlar: 5.Fırsat ve İmkân Eşitliği Türk Milli Eğitiminin genel amacı,Türk Milletinin 6.Süreklilik 7.Atat bütün fertlerini, ürk İnkılâp ve İlkeleri ve Atatürk Milliyetçiliği 8.Demokrasi Eğitimi Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasada 9.Lâiklik ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; 10. Bilimsellik Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve 11. Plânlılık kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve 12. Karma Eğitim geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve 13.Okul ile Ailenin İş Birliği daima yüceltmeye çalışan, insan haklarına ve 14. Her Yerde Eğitim Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk 1.Genellik ve Eşitlik Devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı Eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet ve din ayrımı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları gözetilmeksizin herkese açıktır. davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek; Eğitimde hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde 2.Ferdin ve Toplumun İhtiyaçları gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya Millî eğitim hizmeti, Türk vatandaşlarının istek ve görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik kabiliyetleri ile Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre ve teşebbüse değer veren, topluma karşı düzenlenir. sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli 3.Yöneltme kişiler olarak yetiştirmek; Fertler, eğitimleri süresince, ilgi, istidat ve İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş programlara veya okullara yöneltilerek yetiştirilirler. görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini 4.Eğitim Hakkı mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna Temel eğitim görmek her Türk vatandaşının hakkıdır. katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak. İlköğretim kurumlarından sonraki eğitim kurumlarından vatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri İyi İNSAN ölçüsünde yararlanırlar. İyi VATANDAŞ 5Fırsat ve İmkân Eşitliği İyi bir MESLEK SAHİBİ Eğitimde kadın, erkek herkese fırsat ve imkân eşitliği sağlanır. 7 6.Süreklilik gücü-istihdam ilişkileri dikkate alınmak suretiyle, sanayileşme ve tarımda modernleşmede gerekli Fertlerin genel ve meslekî eğitimlerinin hayat teknolojik gelişmeyi sağlayacak mesleki ve teknik boyunca devam etmesi esastır. eğitime ağırlık verecek biçimde plânlanır ve Gençlerin eğitimi yanında, hayata ve iş alanlarına gerçekleştirilir. olumlu bir şekilde uymalarına yardımcı olmak üzere, Mesleklerin kademeleri ve her kademenin unvan, yetişkinlerin sürekli eğitimini sağlamak için gerekli yetki ve sorumlulukları kanunla tespit edilir ve her tedbirleri almak da bir eğitim görevidir. derece ve her türdeki örgün ve yaygın, meslekî 7.Atatürk İnkılâp ve İlkeleri ile Atatürk Milliyetçiliği eğitim kurumlarının kuruluş ve programları bu kademelere uygun olarak düzenlenir. Eğitim sistemimizin her derece ve türü ile ilgili ders programlarının hazırlanıp uygulanmasında ve her 12.Karma Eğitim türlü eğitim faaliyetlerinde Atatürk İnkılâp ve İlkeleri Okullarda kız ve erkek karma eğitim yapılması ile Anayasada ifadesini bulmuş olan Atatürk esastır. milliyetçiliği temel olarak alınır. Ancak eğitimin türüne, imkân ve zorunluluklara göre 8.Demokrasi Eğitimi bazı okullar yalnızca kız veya yalnızca erkek Güçlü ve istikrarlı, hür ve demokratik bir toplum öğrencilere ayrılabilir. düzeninin gerçekleşmesi ve devamı için yurttaşların 13.Okul ile Ailenin İş Birliği sahip olmaları gereken demokrasi bilincinin, yurt yönetimine ait bilgi, anlayış ve davranışlarla Eğitim kurumlarının amaçlarının sorumluluk duygusunun ve manevi değerlere gerçekleştirilmesinde katkıda bulunmak için okul ile saygının, her türlü eğitim çalışmalarında öğrencilere aile arasında iş birliği sağlanır. kazandırılıp geliştirilmesine çalışır; ancak, eğitim kurumlarında Anayasada ifadesini bulan Atatürk Bu maksatla okullarda okul-aile birlikleri kurulur. milliyetçiliğine aykırı siyasî ve ideolojik telkinler Okul-aile birliklerinin kuruluş ve işleyişleri Millî yapılmasına ve bu nitelikteki günlük siyasî olay ve Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle tartışmalara karışılmasına hiçbir şekilde meydan düzenlenir. verilmez. 14.Her Yerde Eğitim 9.Lâiklik Millî eğitimin amaçları yalnız resmî ve özel eğitim Türk millî eğitiminde lâiklik esastır. kurumlarında değil, aynı zamanda evde, çevrede, iş yerlerinde, her yerde ve her fırsatta Din kültürü ve ahlâk öğretimi, ilköğretim okulları ile gerçekleştirilmeye çalışılır. lise ve dengi okullarda okutulan zorunlu dersler arasında yer alır. Resmî özel ve gönüllü her kuruluşun eğitimle ilgili faaliyetleri, Millî eğitim amaçlarına uygunluğu 10.Bilimsellik bakımından Millî Eğitim Bakanlığının denetimine tâbidir. Her derece ve türdeki ders programları ve eğitim metotlarıyla ders araç ve gereçleri, bilimsel ve IV- ULUSLARARASI BELGELERDE EĞİTİM teknolojik esaslara ve yeniliklere, çevre ve ülke ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir. ⚫ 1. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme 11.Plânlılık ⚫ 2. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi Millî eğitimin gelişmesi iktisadî, sosyal ve kültürel kalkınma hedeflerine uygun olarak eğitimi, insan ⚫ 3. Avrupa Birliği Antlaşmaları 8  TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ - 27 Mayıs 1960’tan sonra “Millî Eğitim Bakanlığı”, TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN ÖRGÜT VE YÖNETİM YAPISI - 1983’ten sonra “Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı”, TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN TARİHİ SÜRECİ - 1989’dan sonra “Millî Eğitim Bakanlığı” Türk eğitim sisteminin yönetim yapısı Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan itibaren gelişmeye Teşkilat başlamıştır. Türk Milli Eğitim Sisteminin Örgüt ve Yönetim Yapısı Eğitim milli olarak kabul edilmiş ve eğitimde devletçi (652 sayılı KHK) ve merkeziyetçi bir yönetim yapısı benimsenmiştir. ▪ Merkez Teşkilatı ⚫ İlk bakanlık, 1839’da Rüşdiye Okulları Bakanlığı (Mekatib-i Rüşdiye Nezareti). Ancak ▪ Taşra Teşkilatı genel müdürlük hüviyetinde idi. ▪ Yurt dışı Teşkilatı ile bağlı kuruluşlardan ⚫ Okullar Genel Bakanlığı (Mekatib-i Umumiye oluşur. Nezareti) Merkez Teşkilatı Bakanlık düzeyinde ilk eğitim örgütü: Bakanlık merkez teşkilatı; 1857 ➔ Bakanlar Kuruluna (Meclis’i Vükela) dahil ⚫ Bakanlık Makamı, bir Bakan (Nazır) tarafından yönetilen Eğitim Genel ⚫ Talim ve Terbiye Kurulu, Bakanlığı (Maarif-i Umumiye Nezareti) kurulmuştur. ⚫ Ana hizmet birimleri, 1869 ➔Eğitim Genel Tüzüğü (Maarif-i Umumiye ⚫ Danışma ve denetim birimleri ile Nizamnamesi), bugünkü eğitim sisteminin temelini ⚫ Yardımcı birimlerden oluşur. oluşturan ilk belge. ⚫ Kurtuluş Savaşı yıllarında İstanbul’da Maarif Nezareti mevcutken, 1920’de Ankara’da Maarif Vekaleti kurulmuştur. ⚫ Cumhuriyet döneminde bakanlığın adı birkaç kez değiştirilmiştir: Millî Eğitim Bakanlığı; 1923’ten 27 Aralık 1935 tarihine kadar “Maarif Vekâleti”, - 28 Aralık 1935’den 21 Eylül 1941 tarihine kadar “Kültür Bakanlığı”, - 22 Eylül 1941’den 9 Ekim 1946 tarihine kadar “Maarif Vekilliği”, - 10 Ekim 1946’dan sonra “Millî Eğitim Bakanlığı”, - 1950’den sonra “Maarif Vekâleti”, 9 TAŞRA ÖRGÜTÜ Eğitim Ataşeliği Bulunan Merkezler New York, Los Angeles, Berlin, Köln, Mainz, Münster, MEB 81 il ve 919 ilçede örgütlenmiştir. Münih, Nürnberg, Stuttgard, Düseldorf, Essen, Her ilde millî eğitim müdürlüğü; her ilçede ilçe millî Frankfurt, Hamburg, Hannover, Karlsruhe, Sydney, eğitim müdürlüğü bulunmaktadır. Strazbourg ve Lyon. İl milli eğitim müdürlüğü valiliğe, İlçe milli eğitim Türk Eğitim Sistemi müdürlüğü kaymakamlığa bağlı.  1973 yılında kabul edilen 1739 sayılı Milli İlçelerde daha önce ilköğretim müdürlükleri vardı. Eğitim Temel Kanunu’na göre, günümüz Türk 1981 yılında ilçe milli eğitim müdürlüğüne eğitim sistemi, dönüştürülmüştür.  yaygın ve örgün olmak üzere iki temel İl - İlçe Millî Eğitim Müdürlüklerinin Bölümleri bölümden oluşmaktadır. Örgün Eğitim Örgün eğitim, belli bir yaş kümesindeki bireylere, Milli Eğitimin amaçlarına göre hazırlanmış eğitim programlarıyla okul çatısı altında düzenli olarak yapılan eğitimdir. Örgün eğitim; okulöncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim basamaklarından oluşur. TÜRKİYE’DE ÖRGÜN EĞİTİMİN KADEMELERİ Okul Öncesi Eğitim Zorunlu ilköğrenim çağına gelmemiş çocukların bedensel, zihinsel ve sosyal gelişimini, planlanmış bir YURT DIŞI ÖRGÜTÜ ortam içinde sağlayan ve onları ilköğretime hazırlayan bir eğitim kademesidir. Dış ülkelerin eğitim ve öğretim gelişmelerini takip etmek ve ülkemize aktarımını sağlamak, ülkemizin  Bu kurumlar bağlı oldukları bakanlığa ve eğitim ve bilim faaliyetlerini yurtdışında tanıtmak hizmet verdikleri yaş grubuna göre anaokulu, üzere, ana sınıfı, çocuk yuvası, kreş gibi değişik adlar almaktadır. 34 ülkede, 31 Eğitim Müşavirliği ve 25 Eğitim Ataşeliği (Eğitim Müfettişliği) olmak üzere toplam 56 İlkokul temsilciliği faaliyet göstermektedir. ⚫ Zorunlu temel eğitim, 6-10 yaş grubu Eğitim Müşavirliği Bulunan Merkezler çocuklar için 4 yıllık ilkokullardır. Washington, Berlin, Viyana, Brüksel, Kopenhag, ⚫ Özel okullar hariç parasızdır. Paris, Tiflis, Lahey, Londra, Bern, Stockholm, Kahire, ⚫ İlk 4 yılında temel bilişsel ve sosyal beceriler Riyad, Moskova, Lefkoşa, Bakü, Almatı, Bişkek, kazandırılır ve dersler sınıf öğretmeni Taşkent ve Aşgabat. tarafından yürütülür. ⚫ Çocuk bir yandan hayata hazırlanırken, diğer yandan ortaöğretim kurumları için gerekli bilgi ve becerileri kazanırlar. 10 Ortaokul BİR MESLEK OLARAK ÖĞRETMENLİK Zorunlu temel eğitim, 11-14 yaş grubu 1. Meslek Kavramı çocuklar için 4 yıllık Ortaokullardır. 2. Meslekleşme ölçütleri Özel okullar hariç parasızdır. 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda öğretmenler konu 3. Mesleki Gelişim Süreci alanlarına göre uzmanlaşır. Çocuk bir yandan hayata hazırlanırken, diğer 4. Öğretmenlik Mesleğinin Yasal Dayanakları yandan liseler için gerekli bilgi ve becerileri 5. Öğretmenlik mesleğinin Rolleri ve yeterlikleri kazanırlar. 6. Öğretmenlik mesleğine yeni başlayanların Lise karşılaştıkları sorunlar 15-18 yaş grubunu kapsayan, öğrencilere bir 7. Öğretmenlerin meslek örgütleri meslek kazandırmayı ve onları yükseköğretim kurumlarına hazırlamayı 1.Meslek Kavramı amaçlayan eğitim devresidir. 4 yıllık liselerdir (2004 – 2005 öğretim Meslek hem bireysel hem de toplumsal yılından beri) açıdan kritik önemdedir. Programlarına göre lise, teknik lise ve meslek Meslek toplumdaki sosyal, ekonomik ve lisesi gibi adlar alır. teknolojik yapının gerektirdiği bir iş bölümü Özel okullar hariç parasızdır. Zorunludur. sonucu ortaya çıkan, Yükseköğretim bireyin ilgi ve yeteneği ile toplumsal etkinliklere katılma gereksinimi ve Milli eğitim sistemi içinde, ortaöğretime dayalı en az dört yarıyılı kapsayan her toplumun bireyden sosyal ve ekonomik kademedeki eğitim öğretimin tümüdür. yaşamda sorumluluk yüklenmesi talebi Üniversiteler, yüksekokullar, sonucu ortaya çıkmış olan bir hayati etkinlik konservatuarlar, meslek yüksek okulları, olgusudur. uygulama ve araştırma merkezleri yükseköğretim kurumlarıdır. 2.Meslekleşme Ölçütleri Yaygın Eğitim Toplumca meslek olarak tanınma Yaygın eğitim, örgün eğitim sistemine hiç girmemiş, Uzmanlık bilgisi-örgün eğitimden geçme bu sistemin herhangi bir basamağında bulunan ya da Meslek örgütü bu basamakların birinden ayrılmış olan kişilere ilgi ve gereksinme duydukları alanlarda yapılan eğitimdir. Çalışma özgürlüğü Yaygın eğitim ise insanların örgün eğitim dışında Milli Meslek ahlakı Eğitim’in genel amaçları ve temel ilkeleri çerçevesinde eğitim imkânı sunar. Meslek kültürü TÜRKİYE’DE YAYGIN EĞİTİM Toplumca meslek olarak tanınma Örgün eğitimin yanında veya dışında Bir uğraş alanının meslek sayılabilmesi için düzenlenen formal faaliyetlerin tümünü toplumca meslek olarak kabul edilmelidir. kapsar. Belli bir yaş sınırı yoktur. 11 Uzmanlık bilgisi-örgün eğitimden geçme inançları, Uzman; bir alanda derinliğine bilgi ve beceri tutumları ve değerleri içerir. sahibi olan kişidir. 3.Mesleki Gelişim Süreci Mesleğin amaçlarını etkili bir biçimde gerçekleştirmek üzere ortamı oluşturmada Uyanış ve farkında olma işgörenlere ve hizmetin tüketicilerine mesleki Keşfetme yardım sağlayabilecek düzeyde bilgi ve beceri sahibi kişidir. Karar verme Meslek Örgütü Hazırlık Her meslek kendi üyelerinin çıkarlarını, İstihdam haklarını korumak ve sorunlarını çözmek Uyanış ve farkında olma. için örgütlenir. Bu dönem çocukta meslek bilincinin Mesleğin saygınlığı, örgütün gücü ile oluşmaya başladığı dönemdir. doğru orantılıdır. Okul öncesi dönemden başlayarak ortaokul Güçlü örgütlere sahip olan meslekler, 6.sınıfına kadar sürer (5 – 12 yaşlar). güçlerini toplumun politik, ekonomik kararlarının belirlenmesinde de Keşfetme kullanabilirler. Bu dönem 12 – 15 yaşlar arası dönemi Çalışma Özgürlüğü kapsar. Bir meslek elemanın mesleğini icra ederken Karar Verme meslek kültürü ve etiğinden ödün vermeden çalışabilme hakkıdır. Lise yılları olan 15 – 18 yaşlarını kapsayan bu dönemde birey, kendisi ve meslekler Çalışma özgürlüğü mesleksel çalışma hakkında oluşturduğu algılara dayanarak hakkının korunmasıdır. geleceğine ilişkin idealler oluşturmaya başlar. Meslek üzerinde bir gücün baskısının olması Hazırlık alanın mesleksel gelişimini olumsuz etkiler. Lise ve sonraki yılları kapsayan bu dönemde Meslek Ahlakı birey, seçtiği alan, okul veya yaptığı etkinliklerle mesleğe hazırlanmaya başlar. Meslek ahlakı, genelde meslekte uyulması gereken davranış kurallarıdır. İstihdam Meslek Kültürü Bireyin çalışma hayatında yerini alarak çalışmaya başladığı dönemdir. üyelerin paylaştığı duyguları, 4.Öğretmenlik Mesleğinin Yasal Dayanakları normları, Atatürk İlkeleri etkileşimleri, Anayasa etkinlikleri, Personel yasası beklentileri, Eğitim ve Öğretmenlikle ilgili yasalar 12  İlgili yönetmelikler Okuldaki Rolleri Hükümet programları Liderlik Kalkınma planları ve Rehberlik/Sırdaşlık Milli eğitim şuralarıdır. Eğiticilik/Disiplincilik Öğretmenlik Mesleği Yargıçlık Öğretmen, eğitim sisteminin en stratejik Bilgi yayıcılık parçalarından biridir. Danışmanlık/Nasihatcılık Öğretmenliğin meslek olması devletin yetişme ve çalışma ölçütlerinin koymasıyla Uzlaştırıcılık başlar Çevresel rolleri Öğretmenlik mesleğinin yasal temeli 1739 Toplumsal yabancılık. sayılı Milli Eğitim Temel Kanunuyla oluşturulmuştur. Çevre kalkınmasına katılma. Kanun 43 maddesi öğretmenliği, devletin Çevre lideri. eğitim öğretim ve bununla ilgili yönetim Ahlak savunuculuğu. görevlerini üzerine alan özel bir uzmanlık mesleği olarak tanımlamaktadır. Kültürlülük. Öğretmenler bir ülkedeki devlet Çocuk eğitimi uzmanı. memurlarının çoğunluğunu oluştururlar, öğretmenler daha çok alt ve orta toplumsal Öğretmenlerin yeterlikleri sınıfların üyeleri oluştururlar, giderek daha Bir mesleğin başarılı bir şekilde yerine getirebilmesi yüksek oranlarda bayanlar tarafından tercih için öngörülen bilgi, beceri ve tutumlardır. edilen meslek haline gelmektedir. Öğretmelik mesleğinin yeterlikleri; 5.Öğretmenlerin Rol ve Yeterlikleri öğretmenlik meslek bilgisi, alan bilgisi ve A)Öğretmenlerin Rolleri genel kültür olarak ifade edilmektedir. Öğretmenin rolünü etkileyen nedenlerden biri, onun beklentileridir. Öğretmenin kişisel nitelikleri Öğretmenlerin yöneticiler, öğrenciler, veliler, çevre, Öğrencilere ilişkin nitelikler toplum ve devletten olan beklentileri, okulun sosyal havasının bir parçasını meydana getirir. Toplumsal nitelikler Bu bağlamda öğretmenin rolü çeşitli alt rollerin bir Eğitim Süreç Ve Hizmet Alanlarına İlişkin bileşimidir Nitelikler Bunlar çevre ve okuldaki roller olarak iki grupta Süreçlere ilişkin yeterlikler toplanabilir Hizmet alanına ilişkin yeterlikler Mesleğe ilişkin nitelikler 13  Toplumsal Nitelikler Öğretmenin kişisel nitelikleri Saygı duyulan sorumlu bir vatandaş Kabul edilebilir bir kişilik Toplumsal düzeni, içinde yaşadığı kültürü Sağlıklı olma anlama ve değerlendirme Açık fikirlilik Kapsamlı ve çağdaş bir dünya görüşüne sahip olma Kendine güven Uluslar arası kültürleri anlama ve Mesleki ve demokratik ideallere bağlılık değerlendirme Liderlik Toplumsal etkinliklere katılma ve liderlik rolü Sürekli öğrenme ve gelişmeye açıklık, üstlenebilme Yaratıcı düşünme Eğitime İlişkin Nitelikler Normalin üzerinde zihinsel yetenek Eğitim Süreç Ve Hizmet Alanlarına İlişkin Nitelikler İyi ahlak Süreçlere ilişkin yeterlikler Geleceğe ümitle bakma – Eğitim etkinliklerini planlama, düzenleme, yürütme, değerlendirme Sevgi, sabır ve hoşgörü ve Geçimlilik – İçerik, davranış ve görev analizleri yapma, düzenleme, uygulama ve Esprili geliştirme Adaletli ve tarafsız davranma – Öğrenci gereksinimlerini tanımlama Başkalarının yetişmesine katkıda bulunma ve uygun yaşantılar sağlama arzusu – Öğretim teknolojilerini etkili bir Öğrencilere ilişkin nitelikler biçimde işe koşma Öğrencilerin sosyal, ekonomik, psikolojik – Klinik, bireysel ve bağımsız grup sorunları, davranışları, tutumları, zihinsel, çalışmalarını başarılı bir biçimde toplumsal ve fiziksel gelişimi ilkelerinde yürütme yeterlik, Hizmet alanına ilişkin yeterlikler Öğrencilerin gelişim ve öğrenme düzeyleriyle Eğitim ve öğretim ile ilgili araştırmalar ilgili öğretim teknolojisi ve uygulamalar yapabilme hakkında bilgi ve beceri Eğitim ve öğretim ile ilgili planlama Farklı yaşantılara sahip öğrencilerin bireysel yapabilme ve grupsal durumlarda etkili yönlendirmede bilgili ve becerili Eğitim ve öğretim programları hazırlayabilme ve geliştirebilme Eğitim teknolojileri geliştirebilme 14  Rehberlik ve danışmanlık hizmetlerine İşbirliği katılım Kaynakların etkili kullanımı Etkili sınıf yönetimi bilgi, beceri ve tutumuna Uzmanlık sahip olma Öğretmenlik mesleği alanında girişimci, araştırıcı, – Öğrencilere sınıfta kendilerini yaratıcı uzman elemanlar yetiştirmek hedef alınarak özgürce ifade edebilecekleri güvenli programlar geliştirilmelidir. öğrenme ortamı sağlama ve sürdürme Boyutlar arası denge – Dersi amacına uygun ve güvenli Bireysel ve toplumsal yaşantı için gerekli olan biçimde sürdürme öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bireysel mükemmellik, sosyal olgunluk ve ekonomik etkililik – Öğrencilerin ilgi ve güdüsünün boyutlarının dengeli ve tutarlı bir biçimde sürekliliğini sağlama geliştirilmesi esas alınmalıdır. Mesleğe ilişkin nitelikler Çok boyutluluk Eğitim ve öğretmenlik mesleğinin insan Meslek adamlarının çok boyutlu rol ve görevleri, yaşamındaki ve toplumdaki yerini, işlevini ve önemi anlama ❖ mesleğin etik kuralları, ❖ karmaşık yapısı, Eğitim ve meslekle ilgili yasa ve ❖ öğrenme-öğretme durumlarının çeşitliliği, yönetmelikleri bilme ve bunlara uygun meslek bilincinin önemi, davranma ❖ mesleğin rol ve statüsünün belirlenmesinde dikkate alınmalıdır. Mesleki inanç ve bağlılık duygusuna sahip olma Toplumsallaşma Mesleğin değer ve normlarına uygun Mesleki hazırlık ve uygulama ortamında meslek davranma elemanlarına toplumun Mesleki kuruluşları tanıma ve destek olma ❖ kurumları, ❖ moral örüntüleri, Mesleğin toplumsal statüsünü yükseltmeye ❖ idealleri, katkıda bulunma ❖ değerleri, Eğitim personeli, öğrenci, veli ve iş çevreleri ❖ gelenek ve görenekleri ile ilgili anlayış ve ile uyum içinde çalışma davranışlar oluşturabilecek yaşantı ortamı sağlanmalıdır. Öğretmenlik Mesleğinin Temel İlkeleri Profesyonellik Uzmanlık Boyutlar arası denge Öğretmenlik mesleği yaygın olarak bir meslek olarak Çok boyutluluk kabul edilmektedir. Toplumsallaşma Profesyonel meslek, teorik bilgi ve özel uzmanlık Profesyonellik gerektiren ve uzun süreli bir eğitim sonucu kazanılan Yeterlik iş alanı olarak tanımlanabilir. Deneyim Eğitimde süreklilik Yapılandırma 15 Yeterlik Köy ilköğretim okullarına gidiş-geliş yapmanın doğurduğu zorluklar Alanda mesleki rollerin gerektirdiği rolleri geliştirme olanaklarına, mesleki becerileri geliştirme Kırsal kesimde eğitim düzeyinin düşük olması etkinliklerine ve gerekli uygulama deneyimlerine önem verilmelidir. Ders programlarının sık değişmesi Deneyim Çalışmalarının işyeri dışında da sürmesi Meslekte öğretmenin uzmanlaşacağı öğretim Öğretmenlerin çalışma saatlerinde sürekli alanında (disiplin, öğretim kademesi) konuyu tüm aktif ve verici durumda olmaları boyutlarıyla özümleyebilmesi ve bu alanda etkili bir Öğretmenlerin alanlarında yeterli düzeyde öğretimi gerçekleştirebilecek bilgi, beceri ve eğitim almadan göreve başlamaları deneyime sahip olabilmesi esas alınmalıdır. Okullarda yeterli araç ve gereçlerin Eğitimde süreklilik bulunmaması Meslek alanındaki her çeşit personelin kaliteli ve 7)Öğretmenlerin meslek örgütleri sürekli eğitimi esas alınmalıdır. 1. Türk Eğitim Sen Yapılandırma 2. Eğitim Bir Sen Mesleğin çağdaş, demokratik, laik ve hukuk devleti esasları ve toplumsal yapı niteliklerine uygun olarak 3. Eğitim Sen yapısallaştırılması; ve 4. Eğitim İş bu bağlamda eğitim, istihdam ve işgören boyutlarının 5. Hürriyetçi Eğitim Sen çağdaş demokrasilere göre yapılandırılması ve meslek elemanlarının bu doğrultuda örgütlenmeleri 6. Anadolu Eğitim Sen esas alınmalıdır. 7. Özgür Eğitim Sen İşbirliği 8. ……. TOPLAM yaklaşık 40-50 Sendika Mesleki etkinliklerde eğitim örgütleri ile diğer bulunmaktadır. toplumsal ve ekonomik örgütler arasında yakın işbirliği ve ortak çaba esas olmalıdır. Dünya öğretmen sendikaları federasyonu (DÖSF) Kaynakların etkili kullanımı Uluslararası hür öğretmenler sendikaları federasyonu (UHÖSF) Alanda mali olanakların ve finansman kaynaklarının Dünya eğitim meslek örgütleri çeşitliliğine, yeterliliğine etkili ve verimli kullanımına konfederasyonu veya öğretim mesleği özen gösterilmelidir. örgütleri dünya konfederasyonu 6)Öğretmenlik mesleğine yeni başlayanların (DEMÖK/ÖMÖDK) karşılaştıkları sorunlar Sınıfların kalabalık olması Branş öğretmenlerinin öğretmen yetersizliği nedeniyle alanları dışında birçok farklı derse girmek zorunda kalmaları 16 TÜRKİYE’DE ÖĞRETMEN YETİŞTİRME Ahmet Cevdet Paşa, bu okulların ruhu olarak gördüğü Darülmuallimîn-i Rüşdî’nin ilk Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme ve Öğretmen Nizamnamesini hazırlayarak bu okulun; eğitim, Yetiştiren Kurumlar öğretim ve teşkilat bakımından kurumlaşmasında 1. Kuruluştan Tanzimat’a Kadar Olan Dönem çok önemli bir rol oynamıştır. 2. Tanzimat’tan Cumhuriyete Kadar Olan Dönem Darülmuallimîn Nizamname’si 3. Cumhuriyetten Günümüze Kadar Olan Dönem ► Ancak 1860 yılında Eğitim Bakanı Abdurrahman Sami Paşa “öğretmene ihtiyaç 1- Kuruluştan Tanzimat’a Kadar Olan Dönem bulunduğunu” ve “Darülmuallimîn mezunlarının sayıca ve bilgice yetersiz ► Osmanlı eğitim tarihinde Öğretmen yetiştiklerini” gerekçe göstererek İstanbul yetiştirme konusunu ilk kez genel eğitimden dışındaki sekiz Rüşdiyeye bu okulun dışından ayrı bir ihtisas alanı olarak düşünen ve gören sınavla öğretmen atamıştır. ele alan devlet adamı Fatih Sultan Mehmet olmuştur. Sonuç olarak; “ihtiyaç kalmayıncaya kadar” ve “geçici olarak” Darülmuallimîn’in dışından da öğretmen ► Bu programda atanabileceği şeklinde bir hüküm bu okulun ► “Adâb-ı Muhasebe ve Usûl-i Tedris” yani Nizamname’sine konarak bu haksız atama Tartışma Kuralları ve Öğretim Yöntemleri yasallaştırılmıştır. anlamına gelen derslere yer vermiştir. Eğitim Bakan’ının 1860 yılında “geçici olarak” ve 2- Tanzimat’tan Cumhuriyete Kadar Olan Dönem “ihtiyaçtan dolayı” girişilen öğretmen okulları dışından öğretmen atama uygulaması, boyutları çok 1839-1876 yılları kapsayan Tanzimat Dönemi ülkede artarak günümüze kadar sürüp gelmiştir sosyal ve siyasî bazı düzenlemelerin yapıldığı dönemdir. Darülmuallimat Tanzimatçıların eğitim alanındaki en önemli Bu dönemin, ilk kez devlete bağlı okulların açıldığı başarılarından birisi de, hiç şüphesiz kız rüşdiyeleri dönem olması eğitim tarihi açısından önemlidir. Yine açarak, kızlara ortaöğretim imkanı sağlamış bu dönemde II. Mahmut tarafından ilk defa bir olmalarıdır. fermanla herkes için İlköğretim zorunlu hale getirilmiştir. Bu okullara kadın öğretmen yetiştirilmesi için ilk kez 26 Nisan 1870 yılında İstanbul’da Darülmuallimat Bunu takiben 1869 yılında da Maarif-i Umumiye okulu açıldı. Darülmuallimat adıyla bir öğretmen Nizamnamesi (Genel Eğitim Tüzüğü) yayınlanmıştır. okulunun açılışı Türk eğitim tarihinde kız çocuklarının eğitimi açısından oldukça önemli bir gelişmedir. Çağdaş anlamda öğretmenlik mesleği, Rüşdiyelere yeni bir öğretmen tipi yetiştirme CUMHURİYET DÖNEMİNDEN GÜNÜMÜZE KADAR gereğinden doğmuştur. ÖĞRETMEN YETİŞTİRME VE ÖĞRETMEN YETİŞTİREN ► Darülmuallimîn-i Rüşdî: KURUMLAR ► Türkiye’de ilk defa bir öğretmen okulu olan Türk Eğitim Tarihi’nde öğretmen yetiştirme alanında Darülmuallimîn adıyla 16 Mart 1848 yılında gösterilen en yoğun ve gayretli çalışma dönemi İstanbul Fatih’te açılmıştır. Cumhuriyet dönemidir. 1850 yılında bu okulun müdürlüğüne meşhur devlet Cumhuriyet yönetimi, ilk yıllarında öğretmenliği bir adamı, hukukçu ve tarihçi Ahmet Cevdet Paşa meslek haline getirmek için yasal çabalar harcamıştır. getirildi. 17  ► 13 Mart 1924 tarihli Orta Tedrisat Osmanlı Öğretmen okulları genelde şehir ve büyük Muallimleri Kanunu’nun 1.maddesine göre kasabalarda bulunan ilkokullara öğretmen “Muallimlik, Devletin umumî hizmetlerinden yetiştiriyordu; köyler söz konusu olduğunda da aşağı tâlim ve terbiye vazifesini üzerine alan, yukarı 40 bin öğretmen gerekiyordu. müstakil sınıf ve derecelere ayrılan bir meslektir”. (“1.Öğretmenlik, devletin bir Türkiye’de kendisini çok iyi hissettiren kamu görevi olan eğitim-öğretimi üstlenen 1929-1930 Dünya Ekonomik Krizi öğretmen bir meslektir”) yetiştirme sorunuyla hükümeti alıkoyuyordu. İLKÖĞRETİME ÖĞRETMEN YETİŞTİRME Millî Eğitim Bakanı Cemal Hüsnü Taras tarafından ÖĞRETMEN YETİŞTİRME (1960’ a kadar) meclis kürsüsünden, “istatistikler bana gösterdi ki bazı mıntıkalarda bir İlkokul öğretmeni yetiştirme muallim başına bazen 23-28 talebe isabet etmektedir. Birçok memleketlerde bu miktarın 60’a, hatta 70’e İlköğretmen köy muallim mektepleri çıktığını düşünürsek ne büyük israf içinde Okuları olduğumuzu hemen görürüz. “diyordu. köy eğitmenleri kursları Daha önce 20 olan öğretmen okulu sayısı 11’e inmişti. Sayıyı çoğaltmak gerekirken sayı azalmıştı. 1931-1932 ders yılında 16973 olan ilkokul öğretmeni köy enstitüleri sayısı 1935-1936 ders yılında 14949’a düşmüştü. İlköğretmen Okulları 2. Köy Eğitmenleri Kursu ► İlköğretmen okulları ile ilgili en önemli ► 1934'ten itibaren, 19. yüzyılda Prusya'da gelişme, 1921-1923 yılları arasında sürekli denenen bir yönetimin Türkiye'de de gündemde kalan darülmuallimin mıntıkaları uygulanması fikirleri ileri sürüldü: askerde kurma projesinin 1923 yılından itibaren eğitilen erlerden, köylerine döndüklerinde Maarif Vekaleti tarafından uygulamaya öğretmen olarak faydalanmak! konmasıdır. 3. Köy Enstitüleri ► Maarif Vekili İsmail Safa Bey, Köy muallim mekteplerinin kapanmasından sonra inkılapları köye götürebilecek, köyün ► 24 Haziran 1923’te Valiliklere birer telgraf kalkınmasının sağlayabilecek, çeşitli konuları çekerek, bilen, köyde kalabilen bir öğretmen tipi üzerindeki model arayışı devam etmiştir. ► Ankara, Konya, İzmir, Edirne, Bursa, Adana, Sivas, Erzurum, Diyarbakır’ın, genel bütçeye ► Tamamen Türkiye’ye özgü olan bu eğitim bağlı olarak açılacak Darülmuallîm’ler için projesini 28 Aralık 1938 tarihinde Milli Eğitim birer “mıntıka” olarak belirlendiğini, bunların Bakanı olan Hasan Ali Yücel bizzat altı veya yedisinde Darülmuallimat da yönetmiştir. açılacağını bildirmişti. ► 17.04.1940 tarih ve 3803 Sayılı kanunla 1. Köy Muallim Mektepleri ► Köy öğretmeni ve köye yarayan diğer meslek Türkiye'de 1914'lerden itibaren köyler için kısa süreli elemanlarını yetiştirmek üzere tarım işlerine okullar ve ayrı öğretmenler yetiştirme fikirleri ortaya elverişli arazisi bulunan köylerde, atılmıştı. 18  ► Beş yıl öğretim süreli Köy Enstitüleri açılmış girişimiyle bir enstitü kurulması ve daha önce açılan köy öğretmen okulları da kararlaştırılır. köy enstitüsüne dönüştürülmüştür. ► Bu karar 1926 yılında "Orta Muallim Mektebi ► Köy Enstitülerinde öğretim, ilkokuldan sonra ve Terbiye Enstitüsü" nün açılmasıyla 5 yıl idi. sonuçlanır. ► Öğrencilerin tümü köylü ve parasız yatılı ► Enstitünün adı 1929 yılında "Gazi Orta öğrenim görüyorlardı. Muallim Mektebi ve Terbiye Enstitüsü" olarak değiştirilir ve bu isimle uzun yıllar ► Ayrıca Köy Enstitülerinin tümü köylerde hizmet vermiştir. kurulmuştu. İki Yıllık Eğitim Enstitüleri ► Öğretim yaptıkları son yıl olan 1954’e kadar köy enstitüleri ► Kasım 1975’te, lise ve öğretmen liselerine dayalı iki yıllık eğitim enstitülerinin sayısı ► 1398 kadın, 33’tür. ► 15943 erkek olmak üzere ► Yeni kurulan iki yıllık Eğitim Enstitülerinin Toplam 17 341 öğretmen yetiştirmişlerdir. sayısı 1976 yılı itibarıyla 50'ye ulaşmış ancak teknik eğitime geçiş” gerekçesiyle 1980 yılına ► 8675 eğitmeni de köy enstitüsü örgütü içinde kadar bunlardan 30 tanesi kapatılmıştır. değerlendirildiğinde toplam olarak 26 016 eğiticiyi yetiştirdikleri görülmektedir. ► 1981 tarihindeki Türk yükseköğretim reformu, son yılların en büyük reformudur ve ► Ayrıca bu enstitüler faaliyet gösterdikleri 13 pek çok alanı etkilediği gibi öğretmen yıl içinde 1284 sağlık memuru yetiştirmiştir yetiştirmeyi de alabildiğine etkilemiştir. Köy Enstitüleri 1953 yılında kapatıldı. ► 1982 tarihinden itibaren, Kapatılma nedenler ► 1981'de sayıları 17'ye indirilen iki yıllık Eğitim Enstitüleri Eğitim Yüksek Okulları, Ortaöğretime Öğretmen Yetiştirme(1960a kadar) ► 3 yıllık Eğitim Enstitüleri de 4 yıla çıkartılarak Ortaokul ve Lise Öğretmeni Yetiştirme ve «Eğitim Fakülteleri» adıyla Üniversitelere Yüksek Öğretmen Okulları bağlandılar. Üniversitelerin İlgili Bölümleri ► Ayrıca 1930'lardan beri Türkiye'nin teknik Eğitim Enstitüleri öğretmen ihtiyacını karşılayan Teknik ve Eğitim Fakülteleri Sanat Yüksek Öğretmen Okulları da Teknik ► Orta dereceli okullara öğretmen yetiştirmek Eğitim Fakülteleri haline getirildi. üzere bir Yüksek Öğretmen Okulu kurulması Yaygın Eğitim ve Alan Dışından Öğretmen Atama daha 1868 Yönetmeliğinde belirlenmiş ve GÜNÜMÜZDE ÖĞRETMEN YETİŞTİRME ► 1892'den itibaren sürekli bir Yüksek Öğretmen Okulu (Dârülmuallimîn-i Âliye) ► 1982 yılında yürürlüğe giren 2547 sayılı kurulmuştu. Yükseköğretim Kanunu gereğince, Yüksek Öğretmen Okulları ► öğretmen yetiştirme işlevi tamamıyla üniversitelerin ► Cumhuriyetin ilanından hemen sonra Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının ► Eğitim Fakültelerine devredilmiştir. 19 Eğitimde Son Dönem Çalışmalar ► 2012-2013 yılı öğretim yılında yeni bir reform yapılmış 8 yıllık ilköğretim okulları ile liseler 4+4+4 olarak toplamda 12 yıllık eğitim haline getirilmiştir. ► 4 İlkokul ► 4 Ortaokul ► 4 Lise olarak düzenlenmiştir. 20