ilovepdf_merged (1).pdf

Οικονομική των Επιχειρήσεων 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. ΔΟΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ: ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟ 1. Ολιγο...

Οικονομική των Επιχειρήσεων 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. ΔΟΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ: ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟ 1. Ολιγοπώλιο Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 2 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αγορές με λίγους κυρίαρχους πωλητές Ολιγοπώλιο: ανταγωνισμός μεταξύ λίγων. Μια αγοραία δομή όπου μόνο λίγοι πωλητές προσφέρουν παρόμοια ή πανομοιότυπα προϊόντα και κυριαρχούν στην αγορά. Ένα βασικό χαρακτηριστικό του ολιγοπωλίου είναι η ένταση που υπάρχει μεταξύ των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων. Η ομάδα των ολιγοπωλιακών επιχειρήσεων που βρίσκονται σε καλύτερη θέση εξαιτίας της συνεργασίας, ενεργούν ως μια μονοπωλιακή επιχείρηση που παράγει μικρότερη ποσότητα και επιβάλλει μεγαλύτερη τιμή από το οριακό κόστος. Ωστόσο, επειδή κάθε ολιγοπωλιακή επιχείρηση ενδιαφέρεται μόνο για το δικό της κέρδος, υπάρχουν ισχυρά κίνητρα που δεν επιτρέπουν στην ομάδα να διατηρήσει τη μονοπωλιακή έκβαση. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 3 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ένα παράδειγμα δυοπωλίου Για να κατανοήσουμε τη συμπεριφορά των ολιγοπωλίων, ας εξετάσουμε ένα ολιγοπώλιο με δύο μόνο επιχειρήσεις, το οποίο ονομάζεται δυοπώλιο. Τα ολιγοπώλια με τρία ή περισσότερα μέλη αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τα ολιγοπώλια που έχουν δύο μόνο μέλη. Το δυοπώλιο είναι η πιο απλή μορφή ολιγοπωλίου. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 4 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ανταγωνισμός, Μονοπώλια και Καρτέλ Σε μια τέλεια ανταγωνιστική αγορά, οι παραγωγικές αποφάσεις κάθε επιχείρησης εξισώνουν την τιμή με το οριακό κόστος. Μια μονοπωλιακή επιχείρηση θα επέβαλε μια τιμή που θα υπερέβαινε το οριακό κόστος. Αθέμιτη συμπαιγνία: συμφωνία μεταξύ επιχειρήσεων στην αγορά για τις ποσότητες που θα παραχθούν ή για τις τιμές που θα επιβληθούν. Καρτέλ: ομάδα επιχειρήσεων με κοινή δράση. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 5 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η ισορροπία ενός ολιγοπωλίου Η νομοθεσία περί ανταγωνισμού απαγορεύει ρητώς συμφωνίες μεταξύ ολιγοπωλιακών επιχειρήσεων. Ισορροπία κατά Nash: μια κατάσταση όπου οι οικονομικοί παράγοντες αλληλεπιδρούν επιλέγοντας τις βέλτιστες στρατηγικές τους, με δεδομένες τις στρατηγικές που έχουν επιλέξει όλοι οι άλλοι παράγοντες. Οι ολιγοπωλιακές επιχειρήσεις θα βρίσκονταν σε καλύτερη θέση, αν συνεργάζονταν. Ωστόσο, επειδή επιδιώκουν το προσωπικό τους συμφέρον, δεν φτάνουν στη μονοπωλιακή έκβαση και δεν μεγιστοποιούν το κέρδος τους. Η ολιγοπωλιακή τιμή είναι μικρότερη από τη μονοπωλιακή, αλλά μεγαλύτερη από την ανταγωνιστική. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 6 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Πώς επηρεάζει το μέγεθος ενός ολιγοπωλίου το αγοραίο αποτέλεσμα Όταν οι ολιγοπωλιακές επιχειρήσεις αυξάνουν την παραγωγή, συμβαίνουν δυο πράγματα: Το αποτέλεσμα παραγωγής. Επειδή η τιμή είναι μεγαλύτερη από το οριακό κόστος, η πώληση ενός επιπρόσθετου προϊόντος στην τρέχουσα τιμή θα αυξήσει το κέρδος. Το αποτέλεσμα τιμής. Η αύξηση της παραγωγής θα αυξήσει τη συνολική ποσότητα που πωλείται, γεγονός που θα μειώσει την τιμή και θα μειώσει το κέρδος σε όλα τα υπόλοιπα προϊόντα που θα πουληθούν. Όσο πιο μεγάλος είναι ο αριθμός των πωλητών, τόσο λιγότερο ενδιαφέρεται κάθε πωλητής για τη δική του επίδραση στην αγοραία τιμή. Όσο μεγαλώνει ο αριθμός των πωλητών σε ένα ολιγοπώλιο, μια ολιγοπωλιακή αγορά προσομοιάζει ολοένα και περισσότερο με μια ανταγωνιστική. Η τιμή προσεγγίζει το οριακό κόστος Η παραγόμενη ποσότητα προσεγγίζει το κοινωνικά αποτελεσματικό επίπεδο. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 7 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2. Αλληλεξάρτηση, Θεωρία παιγνίων και Οικονομικά του Ανταγωνισμού Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 8 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Θεωρία Παιγνίων Θεωρία παιγνίων: η μελέτη της συμπεριφοράς των ανθρώπων σε στρατηγικές καταστάσεις. Δίλημμα των φυλακισμένων: ένα συγκεκριμένο «παίγνιο» μεταξύ δύο κρατουμένων που καταδεικνύει γιατί είναι δύσκολο να διασφαλιστεί η συνεργασία, ακόμα και όταν είναι ωφέλιμη και για τα δύο μέρη. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 9 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Το δίλημμα των φυλακισμένων Σε αυτό το παίγνιο μεταξύ δύο κακοποιών που υπάρχει η υποψία ότι έχουν διαπράξει ένα έγκλημα, η καταδίκη που λαμβάνει ο καθένας εξαρτάται από τις αποφάσεις και των δύο. Κάθε φυλακισμένος έχει δύο επιλογές: να ομολογήσει ή να παραμείνει σιωπηλός. Η ποινή για κάθε φυλακισμένο θα εξαρτηθεί από τη στρατηγική που θα επιλέξει ο άλλος. Κυρίαρχη στρατηγική: μια στρατηγική που είναι η καλύτερη για έναν παίκτη ενός παιγνίου, άσχετα με τις στρατηγικές που επέλεξαν οι άλλοι παίκτες. Τελικά, και οι δύο φυλακισμένοι ομολογούν και περνούν 8 χρόνια στη φυλακή. Αν είχαν παραμείνει και οι δύο σιωπηλοί, θα βρίσκονταν και οι δύο σε καλύτερη θέση. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 10 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Το ολιγοπώλιο ως ένα δίλημμα Η παραγωγή σε υψηλό επίπεδο είναι η κυρίαρχη φυλακισμένων στρατηγική και για τις δυο επιχειρήσεις. Δύο επιχειρήσεις, Η BP και Η Shell σε Το αποτέλεσμα είναι κατώτερο, με μικρότερα κέρδη και για αποφασίζουν να διατηρήσουν χαμηλή τις δύο, σε σύγκριση με το αν τηρούσαν την αρχική την παραγωγή διυλισμένου συμφωνία. πετρελαίου για να διατηρηθεί η παγκόσμια τιμή του προϊόντος υψηλά. Μετά τη συμφωνία για το επίπεδο παραγωγής, κάθε επιχείρηση πρέπει να αποφασίσει αν θα την τηρήσει ή θα την αγνοήσει και θα παράγει σε υψηλότερη επίπεδο. Το Σχήμα 15.2 παρουσιάζει την εξάρτηση των κερδών των δύο επιχειρήσεων από τις στρατηγικές που θα επιλέξουν. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 11 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Άλλα παραδείγματα του διλήμματος των φυλακισμένων Σε αυτό το παίγνιο μεταξύ επιχειρήσεων που πωλούν παρόμοια προϊόντα, το κέρδος κάθε επιχείρησης εξαρτάται τόσο από τη δική της απόφαση, όσο και από την απόφαση της άλλης επιχείρησης. Η κυρίαρχη στρατηγική για τους δύο κατασκευαστές παιχνιδομηχανών, τη Sony και τη Microsoft, θα είναι να διαφημιστούν. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 12 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Άλλα παραδείγματα του διλήμματος των φυλακισμένων Κοινοί πόροι Οι κοινοί πόροι τείνουν να είναι το αντικείμενο κατάχρησης γιατί η κατανάλωσή τους είναι ανταγωνιστική και μη αποκλειστική, όπως για παράδειγμα τα ψάρια μιας θάλασσας. Σε αυτό το παίγνιο μεταξύ επιχειρήσεων εξόρυξης χαλκού από μια κοινή δεξαμενή, το κέρδος κάθε επιχείρησης εξαρτάται τόσο από τον αριθμό των φρεατίων που κατασκευάζει η ίδια, όσο και από τον αριθμό των φρεατίων που κατασκευάζει η άλλη επιχείρηση. Η διόρυξη δύο φρεατίων είναι η κυρίαρχη στρατηγική για κάθε επιχείρηση. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 13 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Γιατί οι επιχειρήσεις συνεργάζονται μερικές φορές Το δίλημμα των φυλακισμένων καταδεικνύει ότι η συνεργασία είναι δύσκολη. Είναι όμως και απίθανη; Στο παίγνιο ολιγοπωλίου μεταξύ του Ishaq και της Coralie, το κέρδος κάθε παίκτη από την πώληση νερού εξαρτάται τόσο από την ποσότητα που αποφασίζει ο ίδιος να παράγει, όσο και από αυτήν που αποφασίζει ο άλλος. Ας φανταστούμε ότι ο Ishaq και η Coralie προσπαθούν να σχηματίσουν ένα καρτέλ. Για να μεγιστοποιήσουν τα συνολικά κέρδη, συμφωνούν στη συνεργασία και στην παραγωγή και πώληση 30 λίτρων ο καθένας. Για όσο διάστημα οι παίκτες ενδιαφέρονται για τα μελλοντικά κέρδη, θα επιλέξουν να θυσιάσουν το άπαξ κέρδος από την αθέτηση. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 14 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 4. Δημόσια Πολιτική Προς τα Ολιγοπώλια Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 15 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Περιορισμός του εμπορίου και νομοθεσία περί ανταγωνισμού Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει άμεσα στη Συνθήκη της Ρώμης για να απαγορεύσει τις συμφωνίες για καθορισμό των τιμών και άλλων περιοριστικών πρακτικών. Πρώτον, οι συμφωνίες μεταξύ δύο ή περισσότερων επιχειρήσεων που περιορίζουν τον ανταγωνισμό απαγορεύονται. Δεύτερον, οι επιχειρήσεις που κατέχουν μια κυρίαρχη θέση απαγορεύεται να την καταχρώνται. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 16 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αντιφάσεις στην πολιτική ανταγωνισμού Καθορισμός τιμών μεταπώλησης. Όταν μια επιχείρηση προστατεύει την επωνυμία της χρεώνοντας υψηλότερη τιμή ως μέρος της εμπορικής της στρατηγικής. Αρπακτική τιμολόγηση. Οι επιχειρήσεις με ισχύ στην αγορά συνήθως αυξάνουν τις τιμές πάνω από το ανταγωνιστικό επίπεδο. Πρέπει, όμως, οι νομοθέτες να ανησυχούν ότι οι επιχειρήσεις με αγοραστική ισχύ θα επιβάλλουν υπερβολικά χαμηλές τιμές; Αλληλένδετη πώληση προϊόντων. Όταν μια επιχείρηση προσφέρει δυο προϊόντα με μια ενιαία τιμή —αντί να τα πουλήσει ξεχωριστά— λέμε ότι η επιχείρηση πουλά αλληλένδετα τα προϊόντα της. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 17 Κεφάλαιο 15: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 5. Συμπέρασμα Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 18 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Συμπέρασμα Τα ολιγοπώλια θα ήθελαν να ενεργούν ως μονοπώλια, αλλά η ιδιοτέλεια τα ωθεί πιο κοντά στον ανταγωνισμό. Τα ολιγοπώλια αποτυγχάνουν να διατηρήσουν τη συνεργασία, ακόμα κι όταν αυτή είναι προς το συμφέρον τους. Οι νομοθέτες ρυθμίζουν τη συμπεριφορά των ολιγοπωλιακών επιχειρήσεων με τη βοήθεια της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 19 Κεφάλαιο 15 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τέλος Κεφαλαίου 15 Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 20 Οικονομική των Επιχειρήσεων 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14. ΔΟΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ: ΑΤΕΛΗΣ Η ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ 1. Μονοπωλιακός Ανταγωνισμός Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 2 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μονοπωλιακός Ανταγωνισμός Μονοπωλιακός ανταγωνισμός: μια Παραδείγματα: αγοραία δομή όπου πολλές επιχειρήσεις πωλούν παρόμοια αλλά όχι Εστιατόρια. πανομοιότυπα προϊόντα. Παιχνίδια υπολογιστών. Ξενοδοχεία. Ο μονοπωλιακός ανταγωνισμός Σύμβουλοι ομορφιάς. περιγράφει μια αγορά με τα Οπτικοί. ακόλουθα χαρακτηριστικά: Πολλοί πωλητές. Διαφοροποίηση προϊόντων. Ελεύθερη είσοδος. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 3 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η Μονοπωλιακά Ανταγωνιστική Επιχείρηση Βραχυπρόθεσμα Η επιχείρηση στη γραφική παράσταση (α) έχει κέρδος γιατί σε αυτό το επίπεδο παραγωγής, η τιμή είναι μεγαλύτερη από το μέσο συνολικό κόστος. Η επιχείρηση στη γραφική παράσταση (β) καταγράφει ζημίες, γιατί σε αυτό το επίπεδο παραγωγής, η τιμή είναι μικρότερη από το μέσο συνολικό κόστος. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 4 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η μακροπρόθεσμη ισορροπία Σε μια μονοπωλιακά ανταγωνιστική αγορά, αν οι επιχειρήσεις έχουν μη κανονικό κέρδος, νέες επιχειρήσεις εισέρχονται και οι καμπύλες ζήτησης για τις υπάρχουσες επιχειρήσεις μετατοπίζονται στα αριστερά. Αντίστοιχα, αν οι επιχειρήσεις έχουν ζημίες (υποκανονικό κέρδος), ορισμένες θα επιλέξουν να εξέλθουν από την αγορά και οι καμπύλες ζήτησης για τις επιχειρήσεις που θα παραμείνουν θα μετατοπιστούν δεξιά. Εξαιτίας αυτών των μετατοπίσεων στη ζήτηση, μια μονοπωλιακά ανταγωνιστική επιχείρηση τελικά θα βρεθεί στην ισορροπία που παρουσιάζεται εδώ. Σε αυτήν τη μακροπρόθεσμη ισορροπία, η τιμή ισούται με το μέσο συνολικό κόστος και η επιχείρηση καταγράφει μηδενικό (κανονικό) κέρδος. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 5 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μονοπωλιακός vs τέλειος ανταγωνισμός Η γραφική παράσταση (α) παρουσιάζει τη μακροπρόθεσμη ισορροπία σε μια μονοπωλιακά ανταγωνιστική αγορά, ενώ η γραφική παράσταση (β) παρουσιάζει τη μακροπρόθεσμη ισορροπία σε μια τέλεια ανταγωνιστική αγορά. Παρατηρούμε δύο διαφορές. (1) Η τέλεια ανταγωνιστική επιχείρηση παράγει στην αποτελεσματική κλίμακα, όπου το μέσο συνολικό κόστος ελαχιστοποιείται. Αντίθετα, η μονοπωλιακά ανταγωνιστική επιχείρηση παράγει μικρότερη ποσότητα από την αποτελεσματική κλίμακα. (2) Η τιμή ισούται με το οριακό κόστος υπό συνθήκες τέλειου ανταγωνισμού, αλλά η τιμή είναι μεγαλύτερη από το οριακό κόστος υπό συνθήκες μονοπωλιακού ανταγωνισμού. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 6 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σύνοψη Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 7 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2. Διαφήμιση και Επώνυμα Προϊόντα Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 8 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η αντιπαράθεση για τη διαφήμιση Οι επικριτές της διαφήμισης ισχυρίζονται ότι οι επιχειρήσεις προχωρούν σε διαφημίσεις για να χειραγωγήσουν τις προτιμήσεις των ανθρώπων. Μεγάλο μέρος της διαφήμισης είναι ψυχολογικό παρά ενημερωτικό. Οι υποστηρικτές της διαφήμισης ισχυρίζονται ότι οι επιχειρήσεις τη χρησιμοποιούν για να παρέχουν πληροφορίες στους πελάτες. Δηλώνουν επίσης ότι αυτή τροφοδοτεί τον ανταγωνισμό. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 9 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η διαφήμιση ως σημάδι ποιότητας Πολλές μορφές διαφήμισης περιέχουν λίγες προφανείς πληροφορίες για το διαφημιζόμενο προϊόν. Οι υποστηρικτές της διαφήμισης ισχυρίζονται ότι ακόμα και οι διαφημίσεις που φαίνεται ότι περιέχουν λίγες βασικές πληροφορίες, μπορεί στην ουσία να ενημερώνουν τους καταναλωτές για την ποιότητα του προϊόντος. Το περιεχόμενο των διαφημίσεων δεν είναι τόσο σημαντικό, όσο το γεγονός ότι οι καταναλωτές γνωρίζουν ότι οι διαφημίσεις είναι ακριβές. Αυτή η θεωρία μπορεί να εξηγήσει γιατί οι επιχειρήσεις αμείβουν με μεγάλα χρηματικά ποσά διάσημους για να πρωταγωνιστήσουν στις διαφημίσεις τους, που φαινομενικά δεν παρέχουν καμία πληροφορία. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 10 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 3. Επώνυμα Προϊόντα Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 11 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Επώνυμα προϊόντα Επώνυμα προϊόντα: ο τρόπος με τον οποίο μια επιχείρηση δημιουργεί μια ταυτότητα και υπογραμμίζει τον τρόπο που διαφοροποιείται από τους ανταγωνιστές της. Επικριτές των επώνυμων προϊόντων: Οι επικριτές των επώνυμων προϊόντων ισχυρίζονται ότι δημιουργούν στο μυαλό των καταναλωτών διαφορές που στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν. Υπέρμαχοι των επώνυμων προϊόντων: Τα επώνυμα προϊόντα παρέχουν στους καταναλωτές πληροφόρηση που δεν μπορεί εύκολα να εξαχθεί ή να αξιολογηθεί πριν την αγορά του προϊόντος. Δεύτερον, τα επώνυμα προϊόντα παρέχουν στις επιχειρήσεις κίνητρα για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των καταναλωτών, γιατί οι επιχειρήσεις έχουν οικονομικά συμφέροντα διατήρησης της καλής φήμης των επώνυμων προϊόντων τους. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 12 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 4. Διεκδικήσιμες Αγορές Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 13 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Διεκδικήσιμες αγορές Το βασικό χαρακτηριστικό μιας τέλεια διεκδικήσιμης αγοράς είναι ότι οι επιχειρήσεις επηρεάζονται από την απειλή εισόδου νέων επιχειρήσεων στην αγορά. Όσο πιο διεκδικήσιμη είναι μια αγορά, τόσο χαμηλότερα είναι τα εμπόδια εισόδου. Σε μια διεκδικήσιμη αγορά, οι επιχειρήσεις ίσως, επίσης, προσπαθήσουν να εγείρουν άλλους τεχνητούς φραγμούς, όπως για παράδειγμα, το να έχουν υπερβάλλουσα παραγωγική δυνατότητα, κάτι που τους παρέχει την ελευθερία της μεγάλης αύξησης της παραγωγής και μείωσης της τιμής σε περίπτωση απειλής εισόδου. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 14 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι επιχειρήσεις μπορεί σκόπιμα να περιορίζουν τα κέρδη Η απειλή των νεοεισερχόμενων ίσως οδηγήσει τις επιχειρήσεις σε συμπεριφορές που απέχουν από αυτό που υποτίθεται ότι είναι ο σκοπός τους: η μεγιστοποίηση του κέρδους. Τιμολόγηση για περιορισμό της εισόδου: μια κατάσταση, όπου μια επιχείρηση θα διατηρήσει χαμηλά τις τιμές για να αποθαρρύνει την είσοδο νέων επιχειρήσεων. Αρπακτική ή καταστροφική τιμολόγηση: μια κατάσταση όπου μια επιχείρηση διατηρεί την τιμή κάτω από το μέσο κόστος για μια περίοδο, με σκοπό να διώξει από την αγορά ανταγωνιστικές επιχειρήσεις ή να αποτρέψει την είσοδο νέων επιχειρήσεων στην αγορά. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 15 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: το πλεονέκτημα που επιχειρήσεις μπορούν να κερδίσουν η μία έναντι της άλλης, που είναι ταυτόχρονα διακριτό και υπερασπίσιμο. Η τακτική «χτύπημα-και-οπισθοχώρηση» μπορεί να είναι προφανής σε μια διεκδικήσιμη αγορά, όπου οι επιχειρήσεις εισέρχονται στον κλάδο, αρπάζουν το κέρδος και εξέρχονται γρήγορα (κάτι το οποίο καθιστά πιθανό η ελεύθερη είσοδος και έξοδος). Σε άλλες περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις μπορεί να επιδίδονται σε εκμετάλλευση της αφρόκρεμας της αγοράς: να αναγνωρίζουν, δηλαδή, μέρη της αγοράς που έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία και να τα εκμεταλλεύονται. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 16 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Παραδείγματα αγορών που επιδεικνύουν χαρακτηριστικά διεκδικήσιμων αγορών Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, αεροπορικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα ως προς τις πτήσεις εσωτερικού, ο κλάδος της πληροφορικής και συγκεκριμένα οι πάροχοι διαδικτυακών υπηρεσιών και οι προγραμματιστές λογισμικών και διαδικτύου, οι πάροχοι ενέργειας και τα ταχυδρομεία. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 17 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 5. Μονοπωλιακός Ανταγωνισμός και Κοινωνική Ευημερία Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 18 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αναποτελεσματικότητες του μονοπωλιακού ανταγωνισμού Μια πηγή αναποτελεσματικότητας είναι η ποσοστιαία αύξηση της τιμής πάνω από το οριακό κόστος. Εξαιτίας της ποσοστιαίας αύξησης, ορισμένοι καταναλωτές που αποτιμούν το αγαθό περισσότερο από το οριακό κόστος παραγωγής (αλλά λιγότερο από την τιμή) θα αποφύγουν την αγορά του. Επομένως, μια μονοπωλιακά ανταγωνιστική αγορά περιλαμβάνει την κανονική απώλεια ευημερίας της μονοπωλιακής τιμολόγησης. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 19 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αναποτελεσματικότητες του μονοπωλιακού ανταγωνισμού Δεν υπάρχει εύκολος τρόπος διόρθωσης του προβλήματος. Ο διοικητικός φόρτος τέτοιων ρυθμίσεων θα ήταν τεράστιος. Επειδή οι μονοπωλιακοί ανταγωνιστές έχουν ήδη μηδενικό κέρδος, η απαίτηση να χαμηλώσουν τις τιμές τους ώστε να είναι ίσες με το οριακό κόστος θα τους προκαλούσε απώλειες. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 20 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αναποτελεσματικότητες του μονοπωλιακού ανταγωνισμού Κάθε φορά που μια νέα επιχείρηση σκέφτεται την είσοδο στην αγορά με ένα νέο προϊόν, λαμβάνει υπόψη της μόνο το κέρδος. Όμως, η είσοδός της θα έχει επίσης δύο εξωτερικά αποτελέσματα: 1. Την εξωτερικότητα ποικιλίας προϊόντων. Επειδή οι καταναλωτές κερδίζουν πλεόνασμα καταναλωτή από την εισαγωγή ενός νέου προϊόντος, η είσοδος μιας νέας επιχείρησης περιλαμβάνει μια θετική εξωτερικότητα για τους καταναλωτές. 2. Την εξωτερικότητα αρπαγής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Επειδή κάποιες επιχειρήσεις χάνουν πελάτες και κέρδη όταν ένας νέος ανταγωνιστής εισέρχεται στην αγορά, η νέα είσοδος έχει ως συνέπεια μια αρνητική εξωτερικότητα για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 21 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αναποτελεσματικότητες του μονοπωλιακού ανταγωνισμού Το συνολικό πλεόνασμα δεν μεγιστοποιείται σε συνθήκες μονοπωλιακού ανταγωνισμού. Παρ’ όλα αυτά, επειδή οι αναποτελεσματικότητες είναι ανεπαίσθητες και είναι δύσκολο να καταγραφούν και να διορθωθούν, δεν υπάρχει εύκολος τρόπος βελτίωσης του αγοραίου αποτελέσματος μέσω της δημόσιας πολιτικής. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 22 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 6. Σύνοψη Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 23 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σύνοψη Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 24 Κεφάλαιο 14 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τέλος Κεφαλαίου 14 Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 25 Οικονομική των Επιχειρήσεων 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12. ΔΟΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ: ΤΕΛΕΙΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ 1. Ανταγωνισμός και Ανταγωνιστικές Αγορές Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 2 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ανταγωνισμός Όταν σε μια αγορά υπάρχουν περισσότερες από μία επιχειρήσεις που προσφέρουν παρόμοια προϊόντα, τότε υπάρχει ανταγωνισμός. Όσο περισσότεροι πωλητές υπάρχουν, τόσο μεγαλύτερος ο ανταγωνισμός. Όσο περισσότερα είναι τα υποκατάστατα τόσο πιο ανταγωνιστική είναι η αγορά. Οι επιχειρήσεις μπορούν να διαφοροποιήσουν το προϊόν τους και να μειώσουν έτσι τη θεωρούμενη ικανότητα αντικατάστασής του: Καθιστώντας το ίδιο το προϊόν διαφορετικό με κάποιο τρόπο ή καλλιεργώντας σχέσεις με τους πελάτες Ενθαρρύνοντας τις αγοραστικές συνήθειες. Παρέχοντας ποιοτική εξυπηρέτηση πελατών. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 3 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ανταγωνισμός Οι ανταγωνιστικές επιχειρήσεις: Είναι λήπτες τιμών. Η αγοραία καμπύλη προσφοράς είναι αλληλένδετη με τα παραγωγικά κόστη μιας επιχείρησης. Χαρακτηριστικά μιας τέλεια ανταγωνιστικής αγοράς: Μεγάλος αριθμός αγοραστών και πωλητών. Ομοιογενή αγαθά και υπηρεσίες. Ελεύθερη είσοδος και έξοδος για τις επιχειρήσεις. Πολύ καλή γνώση από αγοραστές και πωλητές. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 4 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η καμπύλη οριακού κόστους και η απόφαση προσφοράς μιας επιχείρησης Το σημείο μεγιστοποίησης των κερδών είναι εκείνο το επίπεδο παραγωγής όπου οριακό κόστος = οριακά έσοδα (MC = MR). Για μια ανταγωνιστική επιχείρηση, η τιμή της επιχείρησης, ισούται τόσο με τα οριακά έσοδα (MR) όσο και με τα μέσα έσοδα (AR). Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 5 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η καμπύλη οριακού κόστους και η απόφαση προσφοράς μιας επιχείρησης Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 6 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η βραχυπρόθεσμη απόφαση μιας επιχείρησης για αναστολή λειτουργίας Η αναστολή λειτουργιών αναφέρεται στη βραχυπρόθεσμη απόφαση μιας επιχείρησης να μην παράγει τίποτα για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, εξαιτίας των τρεχουσών αγοραίων συνθηκών. Η έξοδος είναι η μακροπρόθεσμη απόφαση της επιχείρησης να αποχωρήσει από την αγορά. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 7 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η βραχυπρόθεσμη απόφαση μιας επιχείρησης για αναστολή λειτουργίας Βραχυπρόθεσμα, η καμπύλη προσφοράς μιας ανταγωνιστικής επιχείρησης είναι το κομμάτι της καμπύλης οριακού κόστους (MC) που βρίσκεται πάνω από την καμπύλη μέσου μεταβλητού κόστους (AVC). Αν η τιμή μειωθεί κάτω από την καμπύλη μέσου μεταβλητού κόστους, τότε η επιχείρηση θα βρεθεί σε καλύτερη θέση, αν αναστείλει τις λειτουργίες της. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 8 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η βραχυπρόθεσμη απόφαση μιας επιχείρησης για αναστολή λειτουργίας Μη ανακτήσιμο κόστος: ένα κόστος που έχει ήδη καταβληθεί και δεν μπορεί να ανακτηθεί. Τα σταθερά κόστη της επιχείρησης είναι μη ανακτήσιμα βραχυπρόθεσμα. Η βραχυπρόθεσμη καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης είναι μέρος της καμπύλης οριακού κόστους που βρίσκεται πάνω από την καμπύλη μέσου μεταβλητού κόστους, κι έτσι το μέγεθος του σταθερού κόστους δεν συνυπολογίζεται σε αυτήν την απόφαση προσφοράς. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 9 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η μακροπρόθεσμη απόφαση μιας επιχείρησης να εξέλθει ή να εισέλθει σε μια αγορά Μακροπρόθεσμα, η καμπύλη προσφοράς μιας ανταγωνιστικής επιχείρησης είναι το κομμάτι της καμπύλης οριακού κόστους (MC) που βρίσκεται πάνω από την καμπύλη μέσου συνολικού κόστους (ATC). Αν η τιμή μειωθεί κάτω από την καμπύλη μέσου συνολικού κόστους, τότε η επιχείρηση θα βρεθεί σε καλύτερη θέση, αν εξέλθει από την αγορά. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 10 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μετρώντας το κέρδος στη γραφική παράσταση της ανταγωνιστικής επιχείρησης Η περιοχή του σκιαγραφημένου ορθογωνίου μεταξύ της τιμής και του μέσου συνολικού κόστους αναπαριστά το κέρδος μιας επιχείρησης. Στη γραφική παράσταση (α), η τιμή βρίσκεται πάνω από το μέσο συνολικό κόστος κι έτσι η επιχείρηση έχει θετικό κέρδος. Στη γραφική παράσταση (β) η τιμή είναι κάτω από το μέσο συνολικό κόστος και έτσι η επιχείρηση έχει ζημίες. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 11 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2. Η Καμπύλη Προσφοράς σε μια Ανταγωνιστική Αγορά Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 12 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Βραχυπρόθεσμη περίοδος: Αγοραία προσφορά με σταθερό αριθμό επιχειρήσεων θα εξετάσουμε μια αγορά με έναν σταθερό αριθμό επιχειρήσεων. Η παραγόμενη ποσότητα που προσφέρεται στην αγορά ισούται με το άθροισμα των προσφερόμενων ποσοτήτων από τις 1000 επιχειρήσεις. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 13 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μακροπρόθεσμη περίοδος: Αγοραία προσφορά με είσοδο και έξοδο Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 14 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Γιατί οι ανταγωνιστικές επιχειρήσεις λειτουργούν, όταν τα κέρδη τους είναι μηδενικά;  Το κέρδος ισούται με τα συνολικά έσοδα μείον τα συνολικά κόστη, ενώ τα συνολικά κόστη περιλαμβάνουν όλα τα κόστη ευκαιρίας της επιχείρησης.  Τα συνολικά κόστη περιλαμβάνουν το κόστος ευκαιρίας του χρόνου και των χρημάτων που οι ιδιοκτήτες της επιχείρησης αφιερώνουν στην επιχείρηση.  Βραχυπρόθεσμα το κέρδος μπορεί να είναι μη κανονικό, μεγαλύτερο του μηδενός ή κανονικό κέρδος.  Κανονικό κέρδος: η ελάχιστη ποσότητα που απαιτείται για να διατηρηθούν οι παραγωγικοί συντελεστές στην τρέχουσα χρήση τους. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 15 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μια μετατόπιση στη ζήτηση βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα Οι επιχειρήσεις μπορούν να εισέρχονται και να εξέρχονται από την αγορά μακροπρόθεσμα. Η γραφική παράσταση απεικονίζει την αγορά πριν από τη μετατόπιση στην καμπύλη ζήτησης. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 16 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μια μετατόπιση στη ζήτηση βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα Οι επιχειρήσεις μπορούν να εισέρχονται και να εξέρχονται από την αγορά μακροπρόθεσμα. Η γραφική παράσταση απεικονίζει τη βραχυπρόθεσμη θέση της επιχείρησης μετά τη μετατόπιση στην καμπύλη ζήτησης. Η τιμή αυξάνεται σε Ρ2, γεγονός που ενθαρρύνει νέες επιχειρήσεις να εισέλθουν στην αγορά. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 17 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μια μετατόπιση στη ζήτηση βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα Οι επιχειρήσεις μπορούν να εισέρχονται και να εξέρχονται από την αγορά μακροπρόθεσμα. Η γραφική παράσταση απεικονίζει τη μακροπρόθεσμη θέση, όπου νέες επιχειρήσεις έχουν εισέλθει στην αγορά. Η τιμή έχει επιστρέψει σε P1, αλλά η παραγόμενη ποσότητα έχει αυξηθεί. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 18 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Γιατί η μακροπρόθεσμη καμπύλη προσφοράς μπορεί να έχει ανοδική κλίση Δυο αιτίες: 1. Ορισμένοι πόροι που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή μπορεί να είναι διαθέσιμοι μόνο σε περιορισμένες ποσότητες. Μια αύξηση στη ζήτηση περιορισμένων παραγωγικών συντελεστών, λόγω εισόδου νέων επιχειρήσεων, επιφέρει μια αύξηση στην τιμή. 2. Οι επιχειρήσεις μπορεί να έχουν διαφορετικά κόστη. Για κάθε επίπεδο τιμής, όσοι αντιμετωπίζουν χαμηλότερα κόστη είναι πιθανότερο να εισέλθουν στην αγορά σε σύγκριση με όσους αντιμετωπίζουν υψηλότερα κόστη. Αν οι επιχειρήσεις έχουν διαφορετικά κόστη, ορισμένες επιχειρήσεις θα έχουν κέρδος, ακόμα και μακροπρόθεσμα. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 19 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 3. Συμπέρασμα Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 20 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η Συνάφεια του Μοντέλου του Τέλειου Ανταγωνισμού Το μοντέλο της τέλεια ανταγωνιστικής αγοράς έχει επικριθεί ως μη ρεαλιστικό και μη βοηθητικό στην πρόβλεψη της επιχειρηματικής συμπεριφοράς. Στο μοντέλο της τέλεια ανταγωνιστικής αγοράς, το σημείο μακροπρόθεσμης ισορροπίας οδηγεί τις επιχειρήσεις να παράγουν στο σημείο όπου η τιμή ισούται με το οριακό κόστος και το κέρδος είναι μηδενικό ή κανονικό. Επειδή κάθε επιχείρηση είναι μικρή σε σχέση με το σύνολο της αγοράς, δεν μπορεί να αποκτήσει αγοραία ισχύ. Επομένως, στο μακροπρόθεσμο σημείο ισορροπίας, το πλεόνασμα καταναλωτή και παραγωγού μεγιστοποιείται, όπως και η οικονομική ευημερία. Το μοντέλο μάς παρέχει ένα ορόσημο όσον αφορά τα κόστη και τα οφέλη των αγορών που λειτουργούν στον πραγματικό κόσμο. Για παράδειγμα, πόσο εύκολο είναι για τις επιχειρήσεις να εισέλθουν και να εξέλθουν στον κλάδο ή πόσο παραπάνω από το οριακό κόστος βρίσκεται η τιμή; Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 21 Κεφάλαιο 12 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τέλος Κεφαλαίου 12 Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 22 Οικονομική των Επιχειρήσεων 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 1. Ισοπαραγωγή και Ίσο Κόστος Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 2 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ισοπαραγωγή Η ισοπαραγωγή είναι η συνάρτηση που αναπαριστά όλους τους πιθανούς συνδυασμούς παραγωγικών συντελεστών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να επιτευχθεί ένα συγκεκριμένο επίπεδο παραγωγής. Η κλίση μιας καμπύλης ισοπαραγωγής αναπαριστά τον οριακό λόγο τεχνικής υποκατάστασης (MRTS). Ο όρος αυτός αναφέρεται στον ρυθμό με τον οποίο ένας παραγωγικός συντελεστής μπορεί να αντικατασταθεί από έναν άλλο για ένα δεδομένο επίπεδο παραγωγής. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 3 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Καμπύλες ίσου κόστους Καμπύλη ίσου κόστους: ο διαφορετικός συνδυασμός παραγωγικών συντελεστών που μπορούν να αγοραστούν με έναν συγκεκριμένο προϋπολογισμό. Οι καμπύλες ίσου κόστους που θα συνδέουν συνδυασμούς κεφαλαίου και εργασίας σε Στο σημείο Α, η επιχείρηση μπορεί να αγοράσει 5 μονάδες διαφορετικά επίπεδα κεφαλαίου και 4,5 μονάδες εργασίας, ενώ στο σημείο Β συνολικού κόστους. μπορεί να αγοράσει 1,5 μονάδα κεφαλαίου και 12 μονάδες εργασίας. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 4 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ο συνδυασμός παραγωγικών συντελεστών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 5 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σύνοψη  Ο συνδυασμός παραγωγικών συντελεστών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος μπορεί να αλλάξει, αν αλλάξει το κόστος της εργασίας ή του κεφαλαίου ή αν αλλάξουν εξίσου και οι δύο τιμές, και τότε η καμπύλη ίσου κόστους θα μετατοπιστεί είτε προς τα έξω, είτε προς τα μέσα ανάλογα με την κατεύθυνση της τιμολογιακής αλλαγής.  Η χρήση αυτού του μοντέλου μας βοηθά να κατανοήσουμε τη λογική πίσω από την αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων, την ανάθεση σε τρίτους, τη δαπάνη χρημάτων στην εκπαίδευση του προσωπικού, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικό και σε άλλους τρόπους επηρεασμού της παραγωγικότητας, και να καταλάβουμε γιατί οι επιχειρήσεις είναι δυναμικές οντότητες που διαρκώς αλλάζουν και εξελίσσονται. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 6 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τα Κόστη Βραχυπρόθεσμα και Μακροπρόθεσμα Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 7 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τα Κόστη Βραχυπρόθεσμα και Μακροπρόθεσμα Είναι σημαντικό να γίνεται διάκριση μεταξύ βραχυπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου μέσου συνολικού κόστους. Πολλά κόστη είναι σταθερά βραχυπρόθεσμα, αλλά μεταβλητά μακροπρόθεσμα. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 8 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η σχέση μεταξύ βραχυπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου μέσου συνολικού κόστους Για πολλές επιχειρήσεις ο διαχωρισμός του συνολικού κόστους σε σταθερό και μεταβλητό εξαρτάται από τον χρονικό ορίζοντα. Για παράδειγμα, μια επιχείρηση μπορεί να προσαρμόσει το μέγεθος του εργοστασίου της μακροπρόθεσμα. Καθώς η επιχείρηση προσαρμόζει το μέγεθος του εργοστασίου στην παραγόμενη ποσότητα, μετακινείται κατά μήκος της μακροπρόθεσμης καμπύλης και προσαρμόζει το μέγεθος του εργοστασίου στην παραγόμενη ποσότητα. Πολλά κόστη είναι σταθερά βραχυπρόθεσμα, αλλά μεταβλητά μακροπρόθεσμα. Η μακροπρόθεσμη καμπύλη μέσου συνολικού κόστους έχει ένα πιο επίπεδο σχήμα U σε σύγκριση με τη βραχυπρόθεσμη καμπύλη μέσου συνολικού κόστους. Ουσιαστικά, μακροπρόθεσμα, η επιχείρηση επιλέγει ποια βραχυπρόθεσμη καμπύλη θέλει να χρησιμοποιήσει. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 9 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 10 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 3. Οικονομίες Κλίμακας Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 11 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οικονομίες Κλίμακας Ένα σταθερό χαρακτηριστικό στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων τα τελευταία 100 χρόνια είναι η τάση των επιχειρήσεων να αναπτύσσονται και να μεγαλώνουν σε μέγεθος, καθώς και να δραστηριοποιούνται σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Ένας από τους βασικούς λόγους πίσω από την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και της κλίμακας λειτουργίας τους είναι τα πλεονεκτήματα κόστους. Οικονομίες κλίμακας: η ιδιότητα του μακροπρόθεσμου μέσου συνολικού κόστους να μειώνεται, καθώς η ποσότητα της παραγωγής αυξάνεται. Οι οικονομίες κλίμακας είναι το πλεονέκτημα της παραγωγής μεγάλης κλίμακας που προκύπτουν σε χαμηλότερη μέσα ή μοναδιαία κόστη. Αν μια επιχείρηση μπορεί να χρεώνει χαμηλότερες τιμές, τότε είναι καλύτερα τοποθετημένη ώστε να κερδίζει μερίδιο αγοράς και νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 12 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τύποι οικονομιών κλίμακας 1. Τεχνικές οικονομίες κλίμακας Αρχή των Αυξημένων Διαστάσεων. Αρχή των Πολλαπλάσιων: Βασίζεται στην ιδέα ότι οι επιχειρήσεις που λειτουργούν σε μεγαλύτερες κλίμακες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον κεφαλαιακό εξοπλισμό πιο αποδοτικά από τις μικρές επιχειρήσεις και ως αποτέλεσμα, να μειώσουν το μοναδιαίο κόστος. Αδιαιρετότητα του Εργοστασίου. Σε μερικούς κλάδους, ο κεφαλαιακός εξοπλισμός που είναι απαραίτητος για την παραγωγή δεν μπορεί να διασπαστεί σε μικρότερες μονάδες. Εξειδίκευση. Η παραγωγική διαδικασία συνήθως χωρίζεται σε μικρότερες διαδικασίες, με τους αντίστοιχους ειδικούς σε κάθε στάδιο. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 13 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τύποι οικονομιών κλίμακας 2. Εμπορικές οικονομίες κλίμακας. Αναφέρονται στην ικανότητα των επιχειρήσεων που λειτουργούν σε κλίμακα να διαπραγματεύονται χαμηλότερες τιμές για τις προμήθειες και άλλους παραγωγικούς συντελεστές. 3. Χρηματοοικονομικές Οικονομίες Κλίμακας. Συνήθως, όσο μικρότερη είναι η επιχείρηση, τόσο περισσότερο ρίσκο ενέχει από την οπτική των δανειστών. 4. Διοικητικές Οικονομίες Κλίμακας. Οι μεγάλες επιχειρήσεις απασχολούν ειδικούς σε διαφορετικούς τομείς της επιχείρησης. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 14 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τύποι οικονομιών κλίμακας 5. Οικονομίες Κλίμακας στην Ανάληψη Κινδύνου. Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις μπορούν να περιορίσουν τους κινδύνους, επειδή: Μπορούν να επεκτείνονται σε διαφορετικά είδη προϊόντων. Δραστηριοποιούνται σε διάφορες περιοχές, χώρες και ηπείρους. Επενδύουν περισσότερο στην Έρευνα και Ανάπτυξη. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 15 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Εξωτερικές Οικονομίες Κλίμακας Οι εξωτερικές οικονομίες κλίμακας είναι τα πλεονεκτήματα της παραγωγής μεγάλης κλίμακας που προκύπτουν από την ανάπτυξη του κλάδου ως συνόλου. Για παράδειγμα, η συγκέντρωση των επιχειρήσεων παρέχει πλεονεκτήματα μέσω της παροχής εξειδικευμένης εργασίας, της πρόσβασης στην τεχνογνωσία, στα πλεονεκτήματα που προέρχονται από τη φήμη, τις παροχές εκπαίδευσης, την υποδομή και την τοπική γνώση και τις δεξιότητες. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 16 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μια Γραφική Αναπαράσταση των Οικονομιών Κλίμακας Ελάχιστη αποτελεσματική κλίμακα: το σημείο στο οποίο οι μεγαλύτερες αυξήσεις στην κλίμακα παραγωγής δεν θα επιφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα στα μοναδιαία κόστη. Αρνητικές οικονομίες κλίμακας: η ιδιότητα του μακροπρόθεσμου μέσου συνολικού κόστους να αυξάνεται, καθώς η ποσότητα της παραγωγής αυξάνεται. Σταθερές αποδόσεις κλίμακας: η ιδιότητα να παραμένει ίδιο το μακροπρόθεσμο μέσο συνολικό κόστος, καθώς η ποσότητα της παραγωγής αλλάζει. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 17 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΙΡΗΣΕΩΝ Οικονομίες κλίμακας και αρνητικές οικονομίες κλίμακας  Τα Αίτια των Αρνητικών Οικονομιών Κλίμακας. Οι αρνητικές οικονομίες κλίμακας μπορεί να προκύψουν εξαιτίας προβλημάτων συντονισμού. Στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις τα κίνητρα των εργαζομένων μπορεί να επηρεαστούν καθώς «βγαίνουν από το παιχνίδι» συγκριτικά με τις μικρές επιχειρήσεις. Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις μπορεί, επίσης, να αντιμετωπίσουν προβλήματα ασύμμετρης πληροφόρησης. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 18 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οικονομίες κλίμακας και αρνητικές οικονομίες κλίμακας  Χ-αναποτελεσματικότητα: η αποτυχία μιας επιχείρησης να λειτουργήσει με τη μέγιστη αποδοτικότητα, εξαιτίας της έλλειψης ανταγωνιστικής πίεσης και μειωμένα κίνητρα για τον έλεγχο του κόστους. Πλεονάζον εργατικό δυναμικό, που μειώνει την παραγωγικότητα. Κόστη μάρκετινγκ, ψυχαγωγίας, ταξιδιών και οδοιπορικών που δεν υπόκεινται σε στενούς ελέγχους. Αποτυχία αναζήτησης πιο οικονομικών ή καλύτερης ποιότητας προμηθειών. Ανεπαρκής εξυπηρέτηση πελατών. Έλλειψη καινοτομίας και δυναμισμού στην ανάπτυξη προϊόντων σε μια επιχείρηση. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 19 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι επιπτώσεις των οικονομιών κλίμακας Οι επιχειρήσεις έχουν μπροστά τους δύο σενάρια: Μπορούν να διατηρήσουν την τιμή τους και να αυξήσουν το περιθώριο κέρδους. Μπορούν να επιλέξουν να μειώσουν την τιμή τους για να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Η επιλογή μιας επιχείρησης θα εξαρτηθεί από τη θέση της στην αγορά. Αν η αγορά είναι πιο ανταγωνιστική, τότε η επιχείρηση μπορεί εξαρχής να μην πουλούσε όλη της την παραγωγή κι έτσι να καταφέρει να μειώσει την τιμή της, κάτι το οποίο σημαίνει ότι μπορεί να αυξήσει τις πωλήσεις της και κατ’ επέκταση τα συνολικά της έσοδα. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 20 Κεφάλαιο 11 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τέλος Κεφαλαίου 11 Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 21 Οικονομική των Επιχειρήσεων 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ 1. Οι Στόχοι μιας Επιχείρησης Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 2 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κατηγορίες αγαθών Αποκλειστικό αγαθό: η ιδιότητα ενός αγαθού, εξαιτίας της οποίας ένας άνθρωπος μπορεί να αποτραπεί από τη χρήση του ή να αποκλειστεί από τα οφέλη του, όταν δεν καταβάλλεται αντίτιμο. Ανταγωνιστικό αγαθό: όταν η χρήση ενός αγαθού από έναν άνθρωπο οδηγεί σε μείωση της χρήσης του ίδιου αγαθού από άλλους ανθρώπους, τότε το αγαθό είναι ανταγωνιστικό. Ιδιωτικά αγαθά: αγαθά που είναι ανταγωνιστικά και αποκλειστικά. Δημόσια αγαθά: αγαθά που δεν είναι ούτε ανταγωνιστικά, ούτε αποκλειστικά. Κοινόχρηστοι πόροι: αγαθά που είναι ανταγωνιστικά αλλά μη αποκλειστικά. Συλλογικά αγαθά: αγαθά που είναι αποκλειστικά αλλά όχι ανταγωνιστικά. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 3 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σκοποί και στόχοι  Σκοποί: οι μακροπρόθεσμοι στόχοι μιας επιχείρησης.  Στόχοι: τα μέσα με τα οποία μια επιχείρηση θα καταφέρει να επιτύχει τους σκοπούς της. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 4 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Στρατηγικές και τακτικές  Στρατηγική: μια σειρά δράσεων, αποφάσεων και υποχρεώσεων που οδηγούν μια επιχείρηση στην απόκτηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και στην εκμετάλλευση των βασικών της ικανοτήτων.  Τακτική: βραχυπρόθεσμο πλαίσιο λήψης αποφάσεων. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 5 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας Δημόσιος τομέας: επιχειρηματική δραστηριότητα που ανήκει, χρηματοδοτείται και οργανώνεται από το κράτος για λογαριασμό των πολιτών. Φωτισμός δρόμων, δικαιοσύνη, αστυνομία. Ιδιωτικός τομέας: επιχειρηματική δραστηριότητα που ανήκει, χρηματοδοτείται και οργανώνεται από ιδιώτες. Κοινωνικό αγαθό: ένα αγαθό το οποίο θα μπορούσε να το προμηθεύσει ο ιδιωτικός τομέας, αλλά μπορεί να προσφερθεί και ο δημόσιος, γιατί θεωρείται ότι αν η κατανομή του επαφιόταν πλήρως στον ιδιωτικό τομέα, τότε λιγότερη από τη βέλτιστη ποσότητα θα ήταν διαθέσιμη στο κοινό. Ιατρική περίθαλψη, εκπαίδευση. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 6 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 2. Χρηματοοικονομικοί στόχοι Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 7 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Εισαγωγή Καθώς εξετάζουμε ορισμένους χρηματοοικονομικούς στόχους των επιχειρήσεων, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ορισμένα μοντέλα που παρουσιάζονται εδώ είναι απλώς μοντέλα. Ο στόχος τους είναι να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε τι σημαίνουν ορισμένες έννοιες και να μας επιτρέψουν να καταλάβουμε γιατί οι επιχειρήσεις λαμβάνουν ορισμένες αποφάσεις. Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 8 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οικονομική των Επιχειρήσεων , 3η Έκδοση Συγγραφείς: Mankiw N. Gregory, Taylor P. Mark, Andrew Ashwin Διαφάνεια 9 Κεφάλαιο 10 : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 3. Ανάλυση νεκρού σημείου Οικονομική των Επιχειρήσεω