H3_Een nieuw mens en wereldbeeld (PPT)

LES 3: EEN NIEUW MENS - EN WERELDBEELD C Welke impact hadden culturele veranderingen op de samenleving? p. 45 – 60  Situering in de geschiedenis Middeleeuwen: mens- en wereldbeeld door de Kerk  religie centraal Ein...

LES 3: EEN NIEUW MENS - EN WERELDBEELD C Welke impact hadden culturele veranderingen op de samenleving? p. 45 – 60  Situering in de geschiedenis Middeleeuwen: mens- en wereldbeeld door de Kerk  religie centraal Einde middeleeuwen: nieuwe ideeën  Klassieke oudheid  hervormingen binnen het christendom  wetenschappelijke vooruitgang  nieuwe kunststijl Boekdrukkunst: verspreiding van kennis  Probleemstelling  Hoe ziet het nieuwe mens- en wereldbeeld in elkaar dat vanuit Italië de rest van Europa bereikte?  Welke en hoe hadden religieuze veranderingen uit verschillende delen van Europa invloed op de Katholieke Kerk en haar volgers? HDV 1: Hoe veranderde het mens- en wereldbeeld? Belangstelling bronnen Klassieke Oudheid Mens en mogelijkheden centraal  HUMANISME Bron 1: Francesco Petrarca Italië; 1304 – 1374 Dichter en denker Vader van het humanisme Geschriften over mens en natuur vanuit oogpunt KO  schoonheid en lichtheid vd Grieks-Romeinse cultuur vs. Donkere middeleeuwen  Bron 2: Heliocentrisme Geocentrisme Nicolaas Copernicus Polen; 1473 – 1543 Astronoom (astro = ster  sterrenkundige) Wereldbeeld id ME: geocentrisme Eigen waarneming: heliocentrisme Conflict met kerk Bron 3: Johannes Gutenberg Edelsmid  verfijnd werk + gebruikt stempels   losse, kleine letterstempels 1450: Gutenbergpers 1453: Gutenbergbijbel Losse metalen letters in een vorm plaatsen en met inkt bestrijken  op een vel drukken  KENNISREVOLUTIE  Voordelen? - lijken gewone geschreven letters - snel veel boeken kopiëren - geen kopieerfouten https://www.youtube.com/watch?v=qE1Winm5hjY Bron 4: Pico della Mirandola Italië, 1463 – 1494 (= 31j) Belangrijke humanist uit de renaissance Mens staat centraal, NIET God! Geen onderscheid in religie Vermoord (met Arseen), maar door wie? HDV2: Hoe beïnvloedde het nieuwe denken de wetenschap en kunst? Vroegmoderne tijd: zintuigen en verstand om zaken te verklaren + kritisch denken Renaissance Route 1: Het nieuwe denken in de wetenschap Route 2: Het nieuwe denken in de kunst R1 Het nieuwe denken in wetenschap Wetenschappers in opmars Geneeskunde Uitvindingen Biologie Astronomie … R2: Het nieuwe denken in kunst Re-naissance: wedergeboorte, hergeboorte  heropleving Verspreiding 15de-16de E Teruggaan naar onze klassieke kunsten Baseren op oude werken WANT Middeleeuwse kunst = minderwaardig, primitief De klassieke kunsten Fronto n Frie s Zuilengan g Trappenplatform Tempel van Artemis (Efeze) Laocoöngroep (Rome) Santa Maria Novella, Firenze (1470) 1. De bouwkunst Symmetrie Zuilen Fries Fronton Benadrukte rechte lijnen Geometrische figuren 2. De beeldhouwkunst David De beeldhouwkuns t Anatomisch correct Detail Mens centraal  idealisme (soms over the top) Contra-post positie: standbeen en speelbeen Kijk en vergelijk Anatomie Detail Levendigheid Emotie Naakt 3. De schilderkunst Grootste uitdaging: diepte! lijnperspectieven invoegen landschappen op de achtergrond plaatsen schaduw creëren Beweging tonen Persoonlijkheid inbrengen Woordverklaring Renaissance: ”wedergeboorte”: beweging die de cultuur/kunst van de klassieke oudheid wil doen herleven. Hoogtepunt tijdens de 15e en 16e eeuw in Italië en de Nederlanden. Idealiseren: Iets mooier en beter voorstellen dan de werkelijkheid. Lijnperspectief: techniek om een driedimensionaal gegeven op een plat vlak realistisch weer te geven. Lijnen die in realiteit evenwijdig lopen, laat men samenkomen in een vluchtpunt aan de horizon. Contraposthouding: houding waarbij men een standbeen en speelbeen heeft. Bronnen https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fhistorianet.nl%2Fcultuur%2Fgastronomie%2Fin-middeleeuwen-niet-spugen&psig=AOvVaw0ysYljKzECXOxH0bdZeHrD&ust=1612546152314000&source=images &cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCIDh79rg0O4CFQAAAAAdAAAAABAD https://nl.wikipedia.org/wiki/Laoco%C3%B6ngroep https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Frometips.nl%2Fsint-pietersbasiliek.html&psig=AOvVaw3DXIz1QmWfkOO2EpMIdkUw&ust=1612553625670000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTC MjF48L80O4CFQAAAAAdAAAAABAZ https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fkerkcultuur11tm14eeuw.wordpress.com%2Fkunst-wetenschap-en-techniek%2Fde-opkomst-van-de-kathedraal%2F&psig=AOvVaw1Oq-Y- eje0d1j4EwHuk4uM&ust=1612553754251000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCPic1YH90O4CFQAAAAAdAAAAABAD https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fkunstgeschiedenis.jouwweb.nl%2Fbeeldhouwkunst%2Frenaissance1&psig=AOvVaw2ol-rlpP9EMxC1vPpPU03r&ust=1612555666798000&source=images&cd=vf e&ved=0CAIQjRxqFwoTCJij9JyE0e4CFQAAAAAdAAAAABAE https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FDavid_(Michelangelo)&psig=AOvVaw2ol-rlpP9EMxC1vPpPU03r&ust=1612555666798000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxq FwoTCJij9JyE0e4CFQAAAAAdAAAAABAJ https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fkunstgeschiedenis.jouwweb.nl%2Fbeeldhouwkunst%2Fmiddeleeuwen%2Fgothische- periode&psig=AOvVaw1mD7cSDJql23BNP39YTjpP&ust=1612556169498000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCICFov6F0e4CFQAAAAAdAAAAABAI https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.pinterest.com%2Fpin%2F150166968804089604%2F&psig=AOvVaw1mD7cSDJql23BNP39YTjpP&ust=1612556169498000&source=images&cd=vfe&ved=0 CAIQjRxqFwoTCICFov6F0e4CFQAAAAAdAAAAABAU https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3DU5IO0ge1wCI&psig=AOvVaw1mD7cSDJql23BNP39YTjpP&ust=1612556169498000&source=images&cd=vfe&ved=0CAIQj RxqFwoTCICFov6F0e4CFQAAAAAdAAAAABAa https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fnl.pinterest.com%2Fpin%2F74027987609771848%2F&psig=AOvVaw2Mc7YLw5B3eCjCH4ap_5q1&ust=1612557406491000&source=images&cd=vfe&ved=0CAI QjRxqFwoTCPDd4tWK0e4CFQAAAAAdAAAAABAD https://historiek.net/lachen-met-middeleeuwse-schilderijen/71433/ https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fnl.accentsconagua.com%2Farticles%2Fdesign%2Fhistory-of-art-renaissance.html&psig=AOvVaw37crr_53xzCQ7kpGfM5LLx&ust=1612557875562000&source=i mages&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqFwoTCODgsK2M0e4CFQAAAAAdAAAAABAD https://www.italieuitgelicht.nl/de-mooiste-portretten-van-de-renaissance-bia-de-medici/ https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Fkunst-renaissance.blogspot.com%2Fp%2Frenaissance-bouwkunst.html&psig=AOvVaw3ze5xktEY-KJZIENbeK6Fs&ust=1642932835847000&source=images&cd=vf e&ved=0CAsQjRxqFwoTCIiO6qGQxfUCFQAAAAAdAAAAABAD https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fnl.aliexpress.com%2Fitem%2F4000111078839.html&psig=AOvVaw3uAPT2ec4OB6Xo4fG1ho5k&ust=1643041787406000&source=images&cd=vfe&ved=0CAsQ jRxqFwoTCKCa-vSlyPUCFQAAAAAdAAAAABAK https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fde.wikipedia.org%2Fwiki%2FFrancesco_Petrarca&psig=AOvVaw1QrndwV3hBdtRo7w4QsraO&ust=1673462167997000&source=images&cd=vfe&ved=0CBAQjRx qFwoTCJDt1cLSvfwCFQAAAAAdAAAAABAE https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.biography.com%2Fscientist%2Fnicolaus-copernicus&psig=AOvVaw24xECQEZg9KdnexCcRJ7uZ&ust=1673462363224000&source=images&cd=vfe&ved=0 CBAQjRxqFwoTCLD56J_TvfwCFQAAAAAdAAAAABAE