H2 Europa op Ontdekking, Historische Reizen PDF

H2 Europa op ontdekking p. 31 – 44 1  Wat voor schepen zijn dit? Waarom lopen deze mensen weg? Waarom zetten die mannen daar een kruis? Wie zijn deze naakte mensen?...

H2 Europa op ontdekking p. 31 – 44 1  Wat voor schepen zijn dit? Waarom lopen deze mensen weg? Waarom zetten die mannen daar een kruis? Wie zijn deze naakte mensen? 2 Situering Technologische vernieuwingen Het kompas Het astrolabium verder reizen De karveel ontdekkingsdrang directe handelsroute vinden naar Indië en China  kolonialisme 3 Situering Vroegmodern e tijd  “Ontdekking” van Amerika in 1492 De Nieuwe Wereld Domein: Economisch Politiek Cultureel Sociaal 4 Historische vraag Hoe beïnvloedden de Europese ontdekkingsreizen de wereld? DV1 Waarom trokken de Europeanen op ontdekking? DV2 Hoe organiseerden de Europeanen hun kolonialisme? DV3 Welk beeld hadden de Europeanen en de inheemse bevolking van elkaar? DV4 Hoe zorgden de Europese ontdekkingsreizen voor een economische mondialisering? 5 DV1 Waarom trokken de Europeanen op ontdekking? 6 Economische oorzaken Vraag naar specerijen uit Indië Traditionele handelsroutes via het Midden- Oosten Gecontroleerd door Ottomaanse Rijk Duur (door tol) Gevaarlijk Zelf op zoek naar een route naar het Verre Oosten + kans om kostbare grondstoffen te vinden  grote rijkdom voor Europa  oorlogen 7 Culturele oorzaken Renaissance: hernieuwde interesse in de klassieke oudheid en wetenschappelijke vooruitgang Aarde is niet plat maar bolvormig? Stimuleert nieuwsgierigheid naar de wereld Wil deze beter te begrijpen Individuele vooruitgang en ontdekking + de technische vernieuwingen  onbekende gebieden verkennen 8 Culturele oorzaken Missionarissen reizen mee Inheemse volkeren christianiseren Europese gewoonten aanleren 9 Politieke oorzaken Rivaliteit tussen de Europese mogendheden  Strijden om macht en invloed  Nieuwe gebieden ontdekken en koloniseren, Zoeken naar bondgenoten in de oorlog tegen de moslims Kaart 65 p. 62 10 Christoffel Columbus Italiaan (Genua) 1492: sluit contract af met de Spaanse koning en koningin  alternatieve route naar Indië Vertrekt in westelijke richting (aarde rond) MAAR: Bahama’s  “Nieuwe Wereld” 11 Portugal Zelfde idee, andere route rond Afrika varen Kaart 62 12 DV2 Hoe organiseerden de Europeanen hun kolonialisme? > handel > invloed christendom uitbreiden Maar: economisch? 13 Verschil in economische systemen Portugal Azië, Afrika en Brazilië Stichten van handelsposten Handeldrijven met inheemse bevolking. Handelsfocus: specerijen en slaven  Arabieren (oorspronkelijke slavenhandelaars) met veel bloedvergieten weggejaagd uit de Indische havensteden 14 Verschil in economische systemen Spanje Amerika Plantages en mijnen De inheemse bevolking als werkkracht  grote sterfte door mensonwaardige omstandigheden en Europese ziekten 15 Spaanse militaire overwicht Superieure wapens en bescherming  makkelijk inheemse bevolking onderwerpen Indiaanse bondgenoten 16 DV3 Welk beeld hadden de Europeanen en de inheemse bevolking van elkaar? 17 Uitbuiting en racisme Inheemse volkeren zien er anders uit en hebben andere gewoonten  teken van minderwaardigheid aan Europeanen  racisme  Basis voor economische en sociale uitbuiting van de inheemse bevolking  Dwangarbeid, verliezen vrijheid en eigenheid  Gerechtvaardigd door overtuiging dat Europeanen beschaving en religie bijbrengen Andere perspectieven bestaan: gelijkwaardigheid en recht op bescherming  minderheid 18 DV4 Hoe zorgden de Europese ontdekkingsreizen voor een economische mondialisering? 19 De Columbiaanse uitwisseling Belangrijk keerpunt in de wereldgeschiedenis Grootschalige, wereldwijde uitwisseling van dieren, planten, ziekten en mensen Ontstaan door Europese ontdekkingsreizen en kolonisatie Eerste vormen van economische mondialisering  economische eenwording 20  Impact op Amerika (+) Introductie van nieuwe (last)dieren 21 Impact op Amerika (-) Europese ziektes (pokken, mazelen, griep, …)  catastrofale sterfte bij inheemse bevolking  + 90% sterft 22 Impact op Afrika (-) Tekort aan arbeidskrachten in Amerika  Afrikaanse slaven naar Amerika transporteren Gedwongen migratie van miljoenen Afrikanen  Ingezet op plantages en in mijnen  slavernij Bevolkingsaantallen dalen in Afrika (zie hoofdstuk 5) 23 Impact op Europa (+) Exotische dieren uit Amerika geëxporteerd als luxegoed en statussymbool van de Europeanen Nieuwe gewassen zoals maïs, aardappelen en tomaten Verandering in het landschap en de landbouwpraktijken  bevolkingsgroei in Europa 24 Begrippen de censuur: het achterhouden van informatie door de staat of een andere controlerende macht de Columbiaanse uitwisseling: de wereldwijde uitwisseling van dieren, planten, ziekten en mensen die ontstond door het Europese kolonialisme het economische systeem: de manier waarop goederen, grondstoffen en diensten worden geproduceerd, verdeeld en aangeboden aan de consument de economische mondialisering: de eenwording van de wereld op economisch vlak het kolonialisme: een systeem van economische uitbuiting door verovering de Nieuwe Wereld: een eurocentrische benaming voor het deel van de wereld dat door de Europeanen vanaf 1492 werd ontdekt, voornamelijk Amerika de Oude Wereld: de continenten Europa, Afrika en Azië, die in Europa bekend waren voor de Europese ontdekkingen vanaf 1492 de plantage: een landbouwdomein waar op grote schaal vaak één soort gewas wordt verbouwd het racisme: de opvatting dat er verschillende mensenrassen zouden zijn, waarbij het 27 eigen ras superieur is tegenover andere rassen