FLUOROKİNOLONLAR (1).pdf

FLUOROKİNOLONLAR Dr. Öğr. Üyesi Heba ASKER Ankara Medipol Üniversitesi- Eczacılık Fakültesi Farmakoloji ABD FLUOROKİNOLONLAR ■ Fluorokinolonlar, 6-fluoro-4-kinolonkarboksilik asit türevleridir. ■ Nerdeyse hepsi, 7 numaralı karbon atomuna bağlanmış bir piperazin halkası içerirler. ■ Esas olarak, 1...

FLUOROKİNOLONLAR Dr. Öğr. Üyesi Heba ASKER Ankara Medipol Üniversitesi- Eczacılık Fakültesi Farmakoloji ABD FLUOROKİNOLONLAR ■ Fluorokinolonlar, 6-fluoro-4-kinolonkarboksilik asit türevleridir. ■ Nerdeyse hepsi, 7 numaralı karbon atomuna bağlanmış bir piperazin halkası içerirler. ■ Esas olarak, 1, 5, 7 ve 8 numaralı karbon atomları ve/veya piperazin halkası üzerindeki substituentleri değiştirmek suretiyle birçok fluorokinolon ilaç türü üretilmiştir. ■ Örn. siprofloksasin, lomefloksasin, levofloksasin, moksifloksasin, norfloksasin, ofloksasin, pefloksasin ve enoksasin. ■ infeksiyonlara karşı en sık kullanılan fluorokinolon çok sayıda patojen mikroorganizmaya etkili olması ve en fazla denenmiş olması, nedeniyle siprofloksasindir. ■ Geniş spektrumlu, hızlı etkili bakterisid etkililer. Antimikrobik spektrum (i) Gram-negatif basiller: E.coli, Salmonella, Shigella, Klebsiella gibi. (ii) Penisiline-rezistan Neisseria gonorrhoeae, Neisseria meningitidis (menengokoklar), Moraxella catarrhalis, Vibrio cholerae ve Corynebacterium jeikeium gibi gram-negatif koklar ve basiller. (iii) Chlamydia trachomatis ve Mycoplasma pneumoniae. (iv) Mycobacterium tuberculosis ve diğer mikobakteriler. ■ Stafilokokların çoğu fluorokinolonlara rezistandır. Etki Mekanizması ■ Fluorokinolonlar bakterilerin sitoplazması içine girerler ve orada DNA’yı negatif supersarmal (supercoil) durumuna getiren DNA jiraz (bakteriyel topoizomeraz II) enzimini ve topoizomeraz IV'ü inhibe ederler; böylece bakteri DNA çiftipliklerindeki ipliklerin (zincirlerin) birbirinden ayrılmasını, DNA replikasyonunu ve DNA transkripsiyonunu bozarlar ve ayrıca DNA’yı zedelerler. Direnç Gelişimi ■ Fluorokinolonların öncüsü olan ve aynı antibakteriyel etki mekanizması ile bakterileri öldüren nalidiksik aside karşı hızlı bir şekilde ve görece sık rezistans gelişir. ■ Fluorokinolonlara karşı rezistans gelişmesinin ikinci mekanizması, duyarlı bakterilerin dış duvarları içinden geçen porin kanallarının bozulması ve Membran permeabilitesindeki azalmanın sonucunda fluorokinolon etki yerine ulaşamaması. Farmakokinetik Özellikler ■ Fluorokinolonlar lipofılik bileşiklerdir------- mide-barsak kanalından iyi emilirler. ■ Norfloksasin hariç diğerlerinin gastrointestinal absorpsiyon oranı % 60’ın üstündedir. Norfloksasin için bu oran % 30-40 kadardır. ■ Besinle birlikte alınmaları absorpsiyon hızlannı azaltır. ■ Aluminyum ve magnezyum tuzu antasidlerle, sukralfatla, kalsiyum, çinko ve demirle şelat yaptıklarından bu maddeler fluorokinolonların biyoyararlanımını azaltırlar. Birlikte kullanılacaklarsa bu ilaçlar fluorokinolonlardan en az 2-4 saat önce veya en az 2 saat sonra alınmalıdır. ■ BOS içinde (pefloksasin hariç) düşük konsantrasyonda bulunurlar. ■ Gram-negatif bakterilere karşı postantibiyotik etkileri uzundur. Kullanılışı ■ Erişkinlerdeki Shigella, Salmonella ve Campylobacter jejuni enteriti, P. aeruginosa, E. coli, Enterobacter türleri ve Proteus türlerine (P.mirabilis hariç) bağlı idrar yolu infeksiyonlarında, tifo, paratifo ve kolerada en tercih edilen ilaçlar arasındadır. ■ Shigella enteritinde siprofloksasin, akut idrar yolu infeksiyonlarının tedavisinde ofloksasin, norfloksasin ve siprofloksasin etkilidirler. Siprofloksasin ■ İdrar yolu infeksiyonlarında ve kronik prostatitte ağızdan günde iki kez 250-500 mg verilir. ■ Üst ve alt solunum yolu infeksiyonları, gastrointestinal kanal infeksiyonları, eklem infeksiyonları ve osteomyelitte günde iki kez 250 - 750 mg uygulanır. ■ Antraksın tedavisi ve maruz kalma sonrası profilaksisinde günde 2 kez 500 mg verilir. Ofloksasin ■ Büyük ölçüde böbrekten ve değişmeden atılması nedeniyle idrar yolu ve cinsel yolla bulaşan infeksiyonlarda (örn. Gonore) tedavisinde ağızdan günde 2 kez 100 - 200 mg verilir. ■ Ağır infeksiyonlarda bir kez doz 300 - 400 mg’a kadar artırabilir. ■ Komplikasyonsuz genital Klamidya infeksiyonu, gonokok-dışı üretrit ve pelvik inflamatuvar hastalıkta günde 1-2 kez 400 mg (7-14 gün) kullanılır. Pefloksasin ■ eliminasyon yarılanma ömrü ve etki süresi fazla uzun olan bir fluorokinolondur. ■ Günde bir kez verilebilir. Yan Tesirleri ■ Fluorokinolonların en sık görülen yan tesirleri gastrointestinal tahrişe bağlı olan bulantı, kusma, diyare, karın ağrısı ve iştahsızlıktır. ■ Cildin ışığa duyarlığını artırırlar---- fotosensitivite ■ Artropati, tendinit ve tendon yırtılması. Etkileşmeler ■ Teofilin ve kafein’in yıkımını yavaşlatırlar ve onların toksisitesini artırırlar--- NEDEN? ■ Magnezyum ve aluminyumlu antasidlerle ve demir bileşikleri ile etkileşirler. ■ penisilinlerle ve aminofilinle farmasötik geçimsizlik gösterir; bu ilaçların solüsyonları birbirine karıştırılırsa çökme meydana gelebilir.