Diploma in Advanced Taxation 4-2024 PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Dr. Dimitrios Melas
Tags
Summary
This document provides an overview of corporate governance, financial statements, internal controls, and their importance in business operations. It covers various aspects of these topics including the role of internal audit and different types of checks and balances. The document is likely intended for those pursuing advanced studies in taxation and business administration.
Full Transcript
Diploma in Advanced Taxation Dr. DIMITRIOS MELAS (PhD – MBA University of Macedonia) Ποιοι εκφράζουν ενδιαφέρον για τις οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας Ενδιαφερόμενα Μέρη (stakeholders) 4 ...
Diploma in Advanced Taxation Dr. DIMITRIOS MELAS (PhD – MBA University of Macedonia) Ποιοι εκφράζουν ενδιαφέρον για τις οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας Ενδιαφερόμενα Μέρη (stakeholders) 4 Εταιρική Διακυβέρνηση/ Corporate Governance Παροχή Υπηρεσιών Διασφάλισης προς τους Μετόχους Οι διοικήσεις των εταιρειών είναι υποχρεωμένες από τον νόμο, να προετοιμάζουν οικονομικές καταστάσεις κάθε χρόνο, οι οποίες οικονομικές καταστάσεις να δίνουν μια αληθινή και εύλογη εικόνα όλων των υποθέσεων της εταιρείας, περιλαμβανομένων και των κερδών ή των ζημιών της χρήσης. Επίσης, επικοινωνούν στους μετόχους και μια σειρά από άλλες πληροφορίες, όπως τις αμοιβές της διοίκησης, την ισχύ (ή τη μη ισχύ) της παραδοχής της συνέχισης της δραστηριότητας της εταιρείας ως βάση κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων, καθώς και το πώς η διοίκηση διαχειρίζεται τους επιχειρηματικούς κινδύνους που η συγκεκριμένη εταιρεία αντιμετωπίζει. 6 Κατηγορίες της Ελεγκτικής Εσωτερική Ελεγκτική ή Εσωτερικός έλεγχος όπως συνήθως αναφέρεται, Η Κρατική Ελεγκτική, η οποία Εξωτερική Ελεγκτική ή Εξωτερικός διενεργείται από τον ίδιο τον φορέα, διενεργείται κυρίως από διάφορους Έλεγχος, διενεργείται από τους από ειδικά εκπαιδευμένα άτομα, τα κρατικούς φορείς. (πχ φορολογικός εξωτερικούς ελεγκτές, οι οποίοι δεν οποία συνδέονται με σχέση έλεγχος από την Α.Α.Δ.Ε. ή ο έχουν καμία σχέση εξαρτημένης εξαρτημένης εργασίας με τον φορέα. έλεγχος από την τράπεζα της εργασίας με τον ελεγχόμενο φορέα. (πχ λογιστικοί έλεγχοι, διοικητικοί Ελλάδος που αφορά σε νομισματικά (Ορκωτοί Ελεγκτές) έλεγχοι, έλεγχοι παραγωγής και και πιστωτικά θέματα) λειτουργικοί έλεγχοι) 7 Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου Ορισμός Εσωτερικού Ελέγχου Η υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου (Internal auditing) είναι μια ανεξάρτητη, αντικειμενική δραστηριότητα διασφάλισης και παροχής συμβουλών, σχεδιασμένη για να προσθέσει αξία και να βελτιώσει τις λειτουργίες ενός οργανισμού. Βοηθά τον οργανισμό να επιτύχει τους στόχους, φέρνοντας μια συστηματική και πειθαρχημένη προσέγγιση για να εκτιμήσει και να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των λειτουργιών: - της διαχείρισης κινδύνων, - των μέτρων ελέγχου (controls) και - της διακυβέρνησης 8 Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου Το σύστημα εσωτερικού ελέγχου είναι η συνολικότερη δομή και λειτουργία ενός οργανισμού, όπως αυτή αξιολογείται μέσα από γενικά και ειδικά μέτρα ελέγχου (controls). Τα γενικά μέτρα ελέγχου μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι όσα έχουν εφαρμογή σε όλες τις επιχειρήσεις άσχετα από το αντικείμενο δραστηριότητας των επιχειρήσεων αυτών. 9 Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου Γενικά μέτρα ελέγχου (controls) είναι κυρίως: Η σωστή οργάνωση της επιχείρησης η ύπαρξη και η γνωστοποίηση καθορισμένων πολιτικών, Η εφαρμογή αποτελεσματικών διαδικασιών λειτουργίας, Η απασχόληση επαρκούς, κατάλληλου και οργανωμένου προσωπικού, Οι κατάλληλοι προϋπολογισμοί (budgeting), Οι κατάλληλες αναφορές (reporting) και Η ορθή λειτουργία υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου. 10 Ο ρόλος του εσωτερικού διοικητικού ελέγχου Οι διοικητικοί έλεγχοι εξετάζουν τις στρατηγικές και τους σχεδιασμούς, που υλοποιούνται, και αξιολογούν την αποτελεσματικότητα και το βαθμό υλοποίησής τους σε σχέση με τους στόχους που έχουν τεθεί. Επιπλέον, εξετάζουν όλα τα διοικητικά ιεραρχικά επίπεδα της επιχείρησης σε σχέση με το βαθμό οργάνωσης, συνεργασίας και επικοινωνίας μεταξύ τους. Εφόσον εντοπίσουν αδυναμίες, επισημαίνουν τις αιτίες που τις προκαλούν και προειδοποιούν για τις συνέπειές τους στη λειτουργία και την αποδοτικότητα της επιχείρησης, προτείνοντας, ταυτόχρονα, διορθωτικά μέτρα. 11 Έλεγχοι Διαδικασιών Με τον έλεγχο των διαδικασιών του εσωτερικού ελέγχου, οι ελεγκτές βλέπουν εάν το θεωρητικό περιγραφόμενο σύστημα εσωτερικού ελέγχου λειτουργεί ικανοποιητικά στην πράξη. Οι έλεγχοι διαδικασιών χωρίζονται σε: Ελέγχους συναλλαγών, οι οποίοι κρίνουν εάν µια διαδικασία που περιγράφηκε στα φύλλα ελέγχου, υπάρχει μέσα στο σύστημα ελέγχου του πελάτη και Λειτουργικούς ελέγχους, οι οποίοι κρίνουν κατά πόσο αποτελεσματικά λειτούργησαν οι σημαντικότεροι λογιστικοί έλεγχοι κατά τη διάρκεια της ελεγχόμενης περιόδου. Από τις παραπάνω τεχνικές ο ελεγκτής θα εφαρμόσει εκείνη που προσαρμόζεται καλύτερα στο τύπο της επιχείρησης που εξετάζει, χωρίς φυσικά να αποκλείεται η σύνθεση δύο ή περισσοτέρων τεχνικών. 12 1. Ο τακτικός έλεγχος της ορθής και αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Ποια είναι τα καθήκοντα και 2. Η οργάνωση της εργασίας του με η ευθύνη των τέτοιο τρόπο ώστε να γίνεται κυκλικά έλεγχος όλων των τμημάτων της ελεγκτών επιχείρησης. 3. Η υποβολή αναφορών και προτάσεων βελτίωσης του συστήματος εσωτερικού ελέγχου στην ανώτατη διοίκηση. 13 ΕΙΔΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Οικονομικοί έλεγχοι, που περιλαμβάνουν τις ελεγκτικές Διοικητικοί έλεγχοι, που διαδικασίες που αφορούν την ασφάλεια Λειτουργικοί έλεγχοι, που περιλαμβάνουν το οργανωτικό πλαίσιο του ενεργητικού και της περιουσίας της περιλαμβάνουν το πλαίσιο και τις και τις διαδικασίες που έχουν σχέση με επιχείρησης και στοχεύουν στην διαδικασίες ελέγχου συμμόρφωσης τη λήψη διοικητικών αποφάσεων, τη επαλήθευση της ακρίβειας, της προς τις πολιτικές και τις διαδικασίες συμμόρφωση προς αυτές και την ειλικρίνειας, της αξιοπιστίας των λειτουργίας της επιχείρησης. αξιολόγηση τους. οικονομικών καταστάσεων και την εξακρίβωση της νομιμότητας. 14 Ποια είναι τα καθήκοντα και η ευθύνη των εσωτερικών ελεγκτών ❖ Η διεξαγωγή ελέγχων που να αξιολογούν όλες τις λειτουργίες της επιχείρησης (π.χ. οικονομικοί, λειτουργικοί, διοικητικοί, χρηματοοικονομικοί, ειδικοί έλεγχοι κ.ά.). ❖ Η σύνταξη και η αναθεώρηση των προγραμμάτων ελέγχων, όταν αυτό επιβάλλεται από τις εξελίξεις και τις αλλαγές, που συμβαίνουν. ❖ Η σύνταξη εκθέσεων - πορισμάτων, μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων, με τα οποία παρουσιάζονται στο Διευθυντή του Εσωτερικού Ελέγχου τα συμπεράσματα από την αξιολόγηση των ευρημάτων των ελέγχων ❖ Η σύνταξη μηνιαίου απολογισμού δράσης και η υποβολή του στο Διευθυντή του Εσωτερικού Ελέγχου 15 Περιγραφή ΣΕΕ Η περιγραφή του ΣΕΕ πραγματοποιείται στα φύλλα εργασίας. Τα πιο γνωστά εργαλεία σχεδιασμού και περιγραφής του ΣΕΕ είναι: Διάγραμμα ροής Ερωτηματολόγιο Εσωτερικού Ελέγχου (Εσόδων, Πληρωμών, εμπορευμάτων, προϊόντων, αμοιβών) Περιγραφική έκθεση εσωτερικού ελέγχου Οργανόγραμμα Περιγραφή τμημάτων Εγχειρίδιο λογιστικών και διοικητικών αποφάσεων Επισκόπηση προηγούμενων φύλλων ελέγχου 16 Σχεδιασμός του ελέγχου Βοηθάει τον οργανισμό στην Εσωτερικός έλεγχος είναι μία επίτευξη των σκοπών του, μέσω ανεξάρτητη, αντικειμενική συστηματικής και πειθαρχημένης διασφαλιστικού και προσέγγισης για την αξιολόγηση συμβουλευτικού χαρακτήρα και βελτίωση της δραστηριότητα, η οποία είναι αποτελεσματικότητας της σχεδιασμένη για να προσθέτει αξία διαχείρισης των κινδύνων, των και να βελτιώνει τις λειτουργίες συστημάτων ελέγχου και της ενός οργανισμού. εταιρικής διακυβέρνησης 17 Σχεδιασμός του ελέγχου Τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου διαφέρουν σημαντικά από επιχείρηση σε επιχείρηση. Παράγοντες που καθορίζουν τα ειδικά χαρακτηριστικά ελέγχου σε οποιοδήποτε σύστημα είναι το μέγεθος, η οργανωτική διάρθρωση, η φύση των εργασιών και οι αντικειμενικοί στόχοι της οργάνωσης, για τους οποίους σχεδιάστηκε το σύστημα. 18 Σχεδιασμός του ελέγχου Βήματα στο σχεδιασμό: Α. Κατανόηση επιχείρησης & περιβάλλοντος Β. Εκτίμηση κινδύνου σφαλμάτων στις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις (ΧΚ) Γ. Καθορισμός επιπέδου σημαντικότητας Δ. Καθορισμός επιπέδου ελεγκτικού κινδύνου. Βαθμός απαιτούμενου σχεδιασμού: – μέγεθος & πολυπλοκότητα – γνώση του ελεγκτή – εμπειρία & ικανότητα ελεγκτικής ομάδας 19 Κατανόηση περιβάλλοντος Στόχος η αξιολόγηση κινδύνων σφαλμάτων λόγω λάθους ή απάτης Μεγαλύτερο βάθος έναντι αναδοχής Τρόποι κτήσης κατανόησης – Συζητήσεις & συνεντεύξεις με διοίκηση και προσωπικό – Αναλυτικές διαδικασίες (εξέταση ευλογοφάνειας των στοιχείων των ΧΚ) – Παρατήρηση & επιθεώρηση – Αναζήτηση στοιχείων σε μελέτες, κλπ. 20 Κατανόηση περιβάλλοντος Λοιποί εξωτερικοί Συνθήκες (ζήτηση, παράγοντες (ύφεση, Κλάδος Ρυθμιστικό πλαίσιο προσφορά, ανεργία, δραστηριότητας – κρατική πολιτική τεχνολογία, κλπ.) πληθωρισμός, επιτόκια, κλπ.) Πηγές εσόδων, Οργάνωση & όροι πώλησης, Επενδύσεις, Κεφαλαιακή λογιστικές περιθώρια κέρδους, εξαγορές, κλπ. διάρθρωση πολιτικές αγορές, τεχνολογία Υιοθετημένες λογιστικές πολιτικές 21 Κατανόηση περιβάλλοντος Στρατηγική και επιχειρηματικοί κίνδυνοι Ο ελεγκτής πρέπει να έχει επίγνωση για: – επιδιωκόμενους στρατηγικούς στόχους – τη στρατηγική που έχει υιοθετηθεί – τους υφιστάμενους κινδύνους Σημασία της στρατηγικής: – λάθη στη στρατηγική συνήθως προκαλούν σημαντικά προβλήματα που επηρεάζουν τις ΧΚ, άρα αφορά τον ελεγκτή 22 Κατανόηση περιβάλλοντος Πλαίσιο κατανόησης περιβάλλοντος στρατηγικά πλεονεκτήματα στρατηγικοί κίνδυνοι βασικές επιχειρηματικές διαδικασίες και ικανότητες (στρατηγικό πλεονέκτημα) μέτρηση & στοχοθέτηση απόδοσης επιμέρους διαδικασιών τεκμηρίωση ικανότητας δημιουργίας πλούτου με ανάλυση διαδικασιών, δείκτες μέτρησης απόδοσης, κλπ. εκτιμήσεις για διαμόρφωση μεγεθών των διαφόρων στοιχείων των ΧΚ expost σύγκριση πραγματικών δεδομένων με exante εκτιμήσεις 23 Υποχρεωτικός Έλεγχος / Statutory Audit Η ελεγκτική γνώμη επί των οικονομικών Σκοπός ενός υποχρεωτικού ελέγχου επί καταστάσεων αποδίδεται αναφέροντας οικονομικών καταστάσεων είναι να ότι αυτές «παρουσιάζουν εύλογα, από επιτρέψει στον ελεγκτή-λογιστή να κάθε ουσιώδη άποψη» / «present fairly, εκφράσει γνώμη σχετικά με το αν οι in all material respects» ή εναλλακτικά, οικονομικές καταστάσεις έχουν «δίνουν αληθή και εύλογη εικόνα» / «give καταρτιστεί, από κάθε ουσιώδη άποψη, a true and fair view» της σύμφωνα με το δηλούμενο από τη χρηματοοικονομικής θέσης της διοίκηση λογιστικό / κανονιστικό πλαίσιο. Εταιρείας…, εκφράσεις οι οποίες είναι ισοδύναμες. 24 ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Ν. 4336/14.8.2015 Τακτικός έλεγχος χρηματοοικονομικών καταστάσεων Οι οντότητες κατατάσσονται με βάση το μέγεθός τους στις κατηγορίες των παραγράφων 2 έως 6 του άρθρου 2 του Ν 4308/2014 (πολύ μικρή, μικρή, μεσαία, μεγάλη). 1. I) Υπόκεινται σε τακτικό έλεγχο από έναν ή περισσότερους νόμιμους ελεγκτές ή ελεγκτικά γραφεία : α) Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις των οντοτήτων των περιπτώσεων α και β της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν. 4308/2014 (Α΄ 251), όταν βάσει των κριτηρίων μεγέθους του άρθρου 2 του ίδιου νόμου χαρακτηρίζονται ως μεσαίες και μεγάλες οντότητες… γ) Οι ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις που συντάσσουν οι όμιλοι οι οποίοι βάσει της παρ. 3 του άρθρου 31 του Ν. 4308/2014 χαρακτηρίζονται ως «μεγάλοι». 25 Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης & Ελέγχων (ΕΛΤΕ) Τον Ιούνιο 2003 με τον νόμο 3148/2003 (ΦΕΚ 136Α/5.6.2006) ιδρύθηκε η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης & Ελέγχων (ΕΛΤΕ). Η ΕΛΤΕ είναι η εθνική εποπτική αρχή του ελεγκτικού επαγγέλματος. Εποπτεύει τον ελεγκτικό θεσμό μέσω του Συμβουλίου Ποιοτικού Ελέγχου (ΣΠΕ) και το επάγγελμα στο σύνολο του μέσω της Επιτροπής Επαγγελματικών Εξετάσεων (ΕΕΕ) και του Πειθαρχικού Συμβουλίου (ΠΣ). Είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού διακαίου και εποπτεύεται από τον Υπουργό Οικονομικών. Περαιτέρω, σύμφωνα με τον Ν. 4449/2017, όπως κωδικοποιήθηκε σύμφωνα με το Ν.4706/2020, αρμόδια αρχή για τη δημόσια εποπτεία επί των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και των ελεγκτικών εταιρειών ορίζεται η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (Ε.Λ.Τ.Ε.) που έχει συσταθεί με το άρθρο 1 του Ν. 3148/2003 , όπως ισχύει. 26 Φορολογικό πιστοποιητικό άρθρου 65Α Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) Ορκωτοί ελεγκτές λογιστές και ελεγκτικές εταιρείες, που είναι εγγεγραμμένοι στο δημόσιο μητρώο του Ν. 4449/2017 (ΦΕΚ Α΄ 7) και διενεργούν υποχρεωτικούς ελέγχους σε ανώνυμες εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, σε ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, καθώς και σε υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων, εκδίδουν ετήσιο φορολογικό πιστοποιητικό. Το πιστοποιητικό αυτό είναι προαιρετικό για τις ανωτέρω εταιρείες και επιχειρήσεις και εκδίδεται μετά από έλεγχο που διενεργείται, παράλληλα με τον υποχρεωτικό έλεγχο, ως προς την εφαρμογή των φορολογικών διατάξεων σε φορολογικά αντικείμενα. 27 Φορολογικό πιστοποιητικό άρθρου 65Α Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) Φορολογικές παραβάσεις, καθώς και μη απόδοση ή ανακριβής απόδοση φόρων που διαπιστώνονται από τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία, κατά τη διενέργεια του ελέγχου, αναφέρονται αναλυτικά στο πιστοποιητικό αυτό. Αν από το πιστοποιητικό προκύπτουν συγκεκριμένα φορολογικά δεδομένα για την ελεγχθείσα εταιρεία με τα οποία συμφωνεί και η αρμόδια ελεγκτική φορολογική αρχή, το εν λόγω πιστοποιητικό αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των εκθέσεων ελέγχου της ως άνω αρχής. Η διαπίστωση ή μη στο φορολογικό πιστοποιητικό παραβάσεων της φορολογικής νομοθεσίας μπορεί να λαμβάνεται υπόψη κατά την επιλογή υποθέσεων προς έλεγχο κατά τις διατάξεις του άρθρου 26 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. 28 Φορολογικό πιστοποιητικό άρθρου 65Α Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) ΑΠΟΦΑΣΗ Α. 1113/18.8.2022 Τροποποιείται η ΠΟΛ.1124/18-6-2015 (B’ 1196) ως εξής: 1. Η παρ. 1 του άρθρου 1 αντικαθίσταται ως εξής: «Το ’’Ετήσιο Πιστοποιητικό’’ που προβλέπεται στο άρθρο 65A του ν. 4174/2013 (Α’ 170), αφορά τις ανώνυμες εταιρείες, τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων, των οποίων οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις ελέγχονται υποχρεωτικά, βάσει γενικών ή ειδικών διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας, από ορκωτούς ελεγκτές λογιστές και ελεγκτικές εταιρείες που είναι εγγεγραμμένοι στο δημόσιο Μητρώο του ν. 4449/2017 (Α’ 7). Το πιστοποιητικό αυτό είναι προαιρετικό για τις ανωτέρω εταιρείες και επιχειρήσεις και εκδίδεται μετά από έλεγχο για την εφαρμογή των φορολογικών διατάξεων που διενεργείται από τα ως άνω πρόσωπα και ελεγκτικές εταιρείες.». 29 Φορολογικό πιστοποιητικό άρθρου 65Α Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) ΑΠΟΦΑΣΗ Α. 1113/18.8.2022 Το Ετήσιο Φορολογικό Πιστοποιητικό που προβλέπεται στο άρθρο 65A του ν. 4174/2013 (Α’ 170), αφορά πλέον και τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (Ι.Κ.Ε.). Επισημαίνεται ότι, για τη χορήγηση του προαιρετικού Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού στις ανωτέρω εταιρείες είναι απαραίτητη η παράλληλη έκδοση της έκθεσης ελέγχου, εργασία η οποία εντάσσεται στον υποχρεωτικό έλεγχο σύμφωνα με τον ν.4449/2017. Για το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής, τα αρμόδια όργανα διοίκησης των ΙΚΕ θα μπορούν να αναθέτουν μαζί με την έκδοση της Έκθεσης Ελέγχου και την έκδοση του Φορολογικού Πιστοποιητικού. 30 Φορολογικό πιστοποιητικό άρθρου 65Α Ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) Σύμφωνα με το άρθρο 26 του Ν. 4174/2013, ορίζεται ότι «Οι υποθέσεις που ελέγχονται κατά προτεραιότητα, επιλέγονται με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου, στοιχεία από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ή, εξαιρετικά, με βάση άλλα κριτήρια, τα οποία καθορίζονται από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και δεν δημοσιοποιούνται.». Στην παρ. 1 του άρθρου 5 της ΠΟΛ 1159/2011, όπως ισχύει μετά την ΠΟΛ 1034/2015(ΦΕΚ730/18-3-2016), αναφέρεται: «1. Από τις επιχειρήσεις που έχουν ελεγχθεί από Νόμιμους Ελεγκτές και ελεγκτικά γραφεία για την εφαρμογή των φορολογικών διατάξεων, με εξαίρεση εκείνες για τις οποίες έχει υποβληθεί Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με αρνητικό συμπέρασμα ή με αδυναμία έκφρασης συμπεράσματος, για τις οποίες διενεργείται υποχρεωτικά έλεγχος, επιλέγονται για έλεγχο υποθέσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 του N. 4174/2013, όπως ισχύει». 31 Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των Ορκωτών Ελεγκτών Ο Ορκωτός Ελεγκτής υποχρεώνεται να υποβάλει στη γενική συνέλευση των μετόχων ή εταίρων, από την οποία ανατέθηκε σ’ αυτόν η διενέργεια ε λέγχου, το «πιστοποιητικό ελέγχου». Διαπιστώσεις του Ορκωτού Ελεγκτή οι οποίες δεν επηρεάζουν την οικονομική κατάσταση και τα αποτελέσματα χρ ήσεως, όπως αυτά προκύπτουν από τις δημοσιευμένες αντίστοιχες λογι στικές καταστάσεις (Ισολογισμός, Αποτελέσματα Χρήσεως και Διάθεση Κερ δών κ.λπ.) ή παρατηρήσεις του για τη βελτίωση του συστήματος οργαν ώσεως ή λειτουργίας της εταιρείας, γνωστοποιούνται προς τη διοίκηση της ελεγχόμενης μονάδας με τις σχετικές υποδείξεις 32 Έκθεση του Ελεγκτή Οι εξωτερικοί ελεγκτές εκφράζουν γνώμη στην Αυτό συνοπτικά σημαίνει ότι έκθεση τους σχετικά με το αν - Βασισμένες σε αληθινά οι οικονομικές καταστάσεις και κατά πόσο, οι οικονομικές υπαρκτά γεγονότα, είναι: καταστάσεις είναι αληθείς / true και εύλογες / fair. - Αντανακλούν ορθά την εμπορική διάσταση των -Απαλλαγμένες από επιχειρηματικών μονομερείς συναλλαγών (και όχι την προκατειλημμένες απόψεις, φορολογική ή άλλη διάσταση). 33 Έκθεση του Ελεγκτή Η έκφραση γνώμης από τον ελεγκτή υπονοεί επίσης ότι ισχύουν ορισμένες συνθήκες / παραδοχές, καθώς αν δεν ίσχυαν, αυτό θα αναφέρονταν στην έκθεση ελέγχου, όπως: - Ότι οι οικονομικές καταστάσεις καταγράφουν συναλλαγές που εδράζονται σε κατάλληλα τεκμήρια / στοιχεία - Ότι επαρκείς ελεγκτικές διαδικασίες έχουν διεξαχθεί ακόμα και σε υποκαταστήματα που ο ίδιος ο εκλεκτής δεν είχε φυσική παρουσία - Ότι οι οικονομικές καταστάσεις συμφωνούν με τα βιβλία και στοιχεία καθώς και με τις διάφορες δηλώσεις φόρων 34 Έκθεση του Ελεγκτή - Όλες οι χρειαζούμενες πληροφορίες για τον έλεγχο τέθηκαν στην διάθεση του ελεγκτή, τα βιβλία και τα στοιχεία της εταιρείας ήταν διαθέσιμα σε αυτόν καθ’ όλη την διάρκεια του ελέγχου, και ότι όλες οι απαραίτητες εξηγήσεις δόθηκαν από την διοίκηση, - Ότι οι αμοιβές του διοικητικού συμβουλίου έχουν σωστά αποκαλυφθεί στις σημειώσεις που συνοδεύουν τις οικονομικές καταστάσεις, - Ότι τυχόν δάνεια ή άλλες συναλλαγές με τα μέλη της διοίκησης έχουν επαρκώς αποκαλυφθεί στις σημειώσεις που συνοδεύουν τις οικονομικές καταστάσεις, - Ότι η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στην έκθεση της διοίκησης προς τους μετόχους είναι συνεπής με τις οικονομικές καταστάσεις. 35 Έκθεση του Ελεγκτή Αληθής: Η παρουσιαζόμενη πληροφορία αφορά σε υπαρκτά γεγονότα και δεν αντιβαίνει την Εύλογη: Η πληροφορία έχει παραχθεί πραγματικότητα. Επιπλέον, η χωρίς προκαταλήψεις και συνάδει με τα πληροφόρηση είναι σύννομη με της αναφερόμενα από την διοίκηση απαιτήσεις των προτύπων και το πρότυπα και κανόνες. Οι οικονομικές κανονιστικό πλαίσιο (νόμοι, κανονισμοί) καταστάσεις αντανακλούν την εμπορική με το οποίο η διοίκηση δηλώνει ότι τις ουσία των συναλλαγών. Επειδή ο συνέταξε και ως προς το οποίο δηλώνει έλεγχος είναι δειγματοληπτικός, η ότι συμμορφώνεται. Οι οικονομικές γνώμη είναι εύλογη και όχι απόλυτη καταστάσεις προκύπτουν από τα βιβλία και στοιχεία της εταιρείας. 36 Έκθεση του Ελεγκτή Οι ελεγκτές – εξ ορισμού – δεν είναι ποτέ σε θέση να Ο ελεγκτής καλείται να σχεδιάσει πιστοποιήσουν ότι οι οικονομικές την εργασία του στην βάση της καταστάσεις είναι απόλυτα αποκάλυψης τυχόν ουσιώδους σωστές. Μπορούν μόνον να λάθους εκφράσουν μια γνώμη ως προς το αν υπάρχει ουσιώδες λάθος 37 Επίπεδα προσφερόμενης διασφάλισης 2. Επισκόπηση: Ο 1. Έλεγχος: Ο ελεγκτής ελεγκτής προσφέρει ένα προσφέρει υψηλό επίπεδο μέτριο επίπεδο διασφάλισης (όχι διασφάλισης ότι οι απόλυτο) ότι οι ελεγμένες ελεγμένες οικονομικές οικονομικές καταστάσεις καταστάσεις είναι είναι απαλλαγμένες από απαλλαγμένες από ουσιώδες λάθος. ουσιώδες λάθος. 4. Προετοιμασία 3. Προσυμφωνημένες καταστάσεων: Ο διαδικασίες: Ο ελεγκτής ελεγκτής προετοιμάζει προσφέρει απλώς μια καταστάσεις. Οι χρήστες έκθεση επί των λαμβάνουν κάποια ευρημάτων των διασφάλιση από την συγκεκριμένων εμπλοκή του ελεγκτή στον διαδικασιών που ρόλο του λογιστή, καμία συμφώνησε να διασφάλιση δεν εφαρμόσει. εκφράζεται 38 39 Ουσιαστικοί Έλεγχοι Η Τεκμηρίωση των Λογιστικών Υπολοίπων Η τεκμηρίωση των λογιστικών υπολοίπων επικεντρώνεται σε πέντε σημεία: Ύπαρξη και ιδιοκτησία των περιουσιακών στοιχείων Αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων Καθιέρωση κατάλληλου διαχωριστικού σημείου των συναλλαγών που θα συμπεριληφθούν στην ελεγχόμενη περίοδο Επαλήθευση κονδυλίων λογαριασμού «Αποτελέσματα Χρήσης Παρουσίαση των οικονομικών εκθέσεων 40 Ουσιαστικοί Έλεγχοι Ενδιαφερόμενοι για την διενέργεια ουσιαστικού ελέγχου είναι βασικά: Οι διοικούντες και διευθύνοντες την οικονομική μονάδα (οποιουδήποτε νομικού τύπου, μορφής, κλάδου κ.λπ..) Οι μέτοχοι, οι εταίροι και γενικά οι επενδυτές κεφαλαίων στην οικονομική μονάδα (π.χ. ετερόρρυθμοι εταίροι). Οι πιστωτές, οι προμηθευτές όπως και όλοι οι συναλλασσόμενοι. Οι πιθανοί μελλοντικοί επενδυτές. Το κράτος 41 Επί μέρους ελεγκτικές εργασίες ουσιαστικού ελέγχου Έλεγχος υπολοίπων Συσχέτιση ιδίων πελατών – προμηθευτών κεφαλαίων με Έλεγχος ταμείου Έλεγχος αξιόγραφων και τεκμηρίωση του μακροχρόνιο δανεισμό πραγματικού της οφειλής της επιχείρησης Έλεγχος αποτίμησης της Προσδιορισμός της Έλεγχος απογραφής απογραφής (L.I.F.O., Έλεγχος δαπανών της καθαράς θέσης της (μέθοδοι κλειστής F.I.F.O., τελευταία τιμή, επιχείρησης επιχείρησης αποθήκης) μέση τιμή κλπ.) Έλεγχος απόδοσης Έλεγχος συντελεστή Έλεγχος συντελεστή ιδίων κεφαλαίων της Μικτού Κέρδους Καθαρού Κέρδους επιχείρησης 42 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Η Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης Ο έλεγχος για την εφαρμογή των υπογράφεται είτε από το Νόμιμο φορολογικών διατάξεων που Ελεγκτή που υπογράφει την Έκθεση διενεργούν οι Νόμιμοι Ελεγκτές και τα ελέγχου των ετήσιων οικονομικών ελεγκτικά γραφεία πραγματοποιείται καταστάσεων ή από άλλο Νόμιμο επί συγκεκριμένων φορολογικών Ελεγκτή, ο οποίος όμως υποχρεωτικά αντικειμένων, που προσδιορίζονται σε ανήκει στο ίδιο ελεγκτικό γραφείο με το πρόγραμμα ελέγχου Νόμιμο Ελεγκτή που υπογράφει την προαναφερθείσα Έκθεση. 43 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Το «Ετήσιο Φορολογικό Πιστοποιητικό» των Νόμιμων Ελεγκτών και ελεγκτικών γραφείων αποτελείται από την «Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης» και το «Προσάρτημα αναλυτικών πληροφοριακών στοιχείων». 44 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Με την Α.1141/2022 Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ τροποποιείται η υπό στοιχεία ΠΟΛ.1124/18-6-2015 (Β’ 1196) απόφαση περί του καθορισμού της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας ν.4174/2013 σχετικά με το Ετήσιο Πιστοποιητικό που εκδίδεται από ορκωτούς ελεγκτές λογιστές και ελεγκτικές εταιρείες εγγεγραμμένους στο δημόσιο Μητρώο του ν.4449/2017, αναφορικά με τον χρόνο υποβολής αυτού. Πιο συγκεκριμένα ορίζει τα ακόλουθα: 45 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Σχέδιο του Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού υποβάλλεται στην ελεγχόμενη επιχείρηση, οπωσδήποτε μετά την υποβολή της δήλωσης φόρου εισοδήματος και το αργότερο μέχρι τη δέκατη (10η) ημέρα του ενδέκατου (11ου) μήνα από τη λήξη της ελεγχόμενης διαχειριστικής περιόδου. Η ελεγχόμενη επιχείρηση διατυπώνει εγγράφως προς τον ορκωτό ελεγκτή λογιστή τις παρατηρήσεις της επί των ευρημάτων του ελέγχου, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία υποβολής σε αυτήν του Σχεδίου της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης. 46 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Το Ετήσιο Φορολογικό Πιστοποιητικό γνωστοποιείται εγγράφως στην ελεγχόμενη επιχείρηση και οριστικοποιείται με την ηλεκτρονική υποβολή του στη σχετική βάση δεδομένων που τηρεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων στην οποία έχουν πρόσβαση οι ορκωτοί ελεγκτές λογιστές για την Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης που εκδίδουν και οι ελεγκτικές εταιρείες μόνο για τις Εκθέσεις που εκδίδονται από τα μέλη τους, καθώς και οι ελεγχόμενες επιχειρήσεις μόνο για τα στοιχεία που τις αφορούν. Η ως άνω ηλεκτρονική υποβολή πραγματοποιείται έως το τέλος του ενδέκατου (11ου) μήνα από τη λήξη της ελεγχόμενης διαχειριστικής περιόδου. 47 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Τύπος της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης Ανάλογα με τον τύπο του συμπεράσματος της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης των Νόμιμων Ελεγκτών, διακρίνονται οι ακόλουθες περιπτώσεις: α) Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης χωρίς επιφύλαξη Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες, από τον έλεγχο των Νόμιμων Ελεγκτών και ελεγκτικών γραφείων, δεν προκύπτουν παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας, εκδίδεται Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης χωρίς επιφύλαξη 48 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Τύπος της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης β) Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με θέματα έμφασης Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες, από τον έλεγχο των Νόμιμων Ελεγκτών και ελεγκτικών γραφείων, προκύπτουν θέματα για τα οποία αμφισβητείται η φορολογική τους μεταχείριση, εκδίδεται Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με θέματα έμφασης γ) Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με επιφύλαξη Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες από την Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης των Νόμιμων Ελεγκτών και ελεγκτικών γραφείων προκύπτουν θέματα με επιφύλαξη, εκδίδεται Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με θέματα επιφύλαξης 49 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Τύπος της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης δ) Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με αρνητικό συμπέρασμα ή αδυναμία έκφρασης συμπεράσματος Για τις περιπτώσεις που υποβάλλεται, από τους Νόμιμους Ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία, Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με αδυναμία έκφρασης συμπεράσματος ή με αρνητικό συμπέρασμα εκδίδεται Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με αδυναμία έκφρασης συμπεράσματος εκδίδουν οι Νόμιμοι Ελεγκτές και τα ελεγκτικά γραφεία και στην περίπτωση που δεν τους παρασχέθηκαν οι αναγκαίες πληροφορίες σχετικά με τον διενεργηθέντα έλεγχο εφαρμογής των φορολογικών διατάξεων. 50 Καθορισμός της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 65Α του Κ.Φ.Δ. (ΠΟΛ. 1124/2015) Τύπος της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με αρνητικό συμπέρασμα ή αδυναμία έκφρασης συμπεράσματος Στην περίπτωση που διαπιστώνονται παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας, που οδηγούν το Νόμιμο Ελεγκτή και το ελεγκτικό γραφείο στην έκδοση Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης με αρνητικό συμπέρασμα ή με αδυναμία έκφρασης συμπεράσματος, οι νόμιμοι εκπρόσωποι της ελεγχόμενης επιχείρησης, καθώς και ο λογιστής - φοροτέχνης που υπογράφει τις οικονομικές καταστάσεις, υποχρεούνται, εντός πέντε (5) ημερών από την κοινοποίηση του πιστοποιητικού, να εκθέσουν εγγράφως τις απόψεις τους αναφορικά με τα ευρήματα του διενεργηθέντος ελέγχου. 51 Νομική και Αστική Ευθύνη Ελεγκτών Ο ελεγκτής δεν ελέγχεται ποινικά µόνο στην περίπτωση που υπάρχουν λάθη ειλικρίνειας και κανονικότητας των λογαριασμών, αλλά οφείλει να αποζημιώσει τις ζημιές που υφίστανται ορισμένες κοινωνικές ομάδες. Οι ποινές που επιβάλλονται στους ελεγκτές εξαρτώνται από το εάν υπάρχει δόλος ή αμέλεια. Ευθύνες από τις ενώσεις ελεγκτών δεν ζητούν µόνο οι διοικήσεις των εταιριών, αλλά και κάθε τρίτος που έχει έννομο συμφέρον. 52 Ανάλογα με τον τύπο του συμπεράσματος η έκθεση Προσάρτημα Αναλυτικών εμπεριέχει: πληροφοριακών στοιχείων Πληροφοριακά στοιχεία για την ελεγχόμενη εταιρεία. Πληροφοριακά στοιχεία για τον Νόμιμο Ελεγκτή και Ελεγκτικό Γραφείο. Ανάλυση των ευρημάτων που προέκυψαν από τον έλεγχο ανά φορολογικό αντικείμενο. Περιγραφή θεμάτων έμφασης, επιφύλαξης, επιφύλαξης και έμφασης, αδυναμίας έκφρασης γνώμης, άρνησης έκφρασης γνώμης που περιλαμβάνονται στην έκθεση φορολογικής συμμόρφωσης. Ανάλυση ευρημάτων που αξιολογήθηκαν ως μη σημαντικά και δεν περιλαμβάνονται στην έκθεση φορολογικής συμμόρφωσης. Ποσοτικά δεδομένα της ελεγχόμενης περιόδου με αντίστοιχα συγκριτικά στοιχεία της συγκρίσιμης περιόδου. 53 Σχέση Εσωτερικού – Εξωτερικού Ελέγχου Εσωτερικός Έλεγχος Εξωτερικός Έλεγχος Φύση Εργασιακής Σχέσης Υπάλληλος της οικονομικής μονάδας Μη ύπαρξης υπαλληλικής σχέσης µε την οικονομικής μονάδα Σκοπός Σκοπεύει στην εκτίμηση της Σκοπεύει στην ακριβοδίκαιη αποτελεσματικότητας των ελέγχων παρουσίαση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Πεδίο Αναφοράς Εκτιμά όλες τις δραστηριότητες της Εκτιμά µόνο τις δραστηριότητες που οικονομικής μονάδας (οικονομικές και σχετίζονται µε τις οικονομικές µη οικονομικές) καταστάσεις της οικονομικής μονάδας Αναγκαιότητα Υπηρετεί τις ανάγκες της οικονομικής Υπηρετεί τις ανάγκες όλων των μονάδας ενδιαφερόμενων μερών που σχετίζονται µε την οικονομική μονάδα Εκτίμηση Κινδύνων Εκτίμηση όλων των Ειδών Κινδύνων Εκτίμηση των Χρηματοοικονομικών Κινδύνων Ανασκόπηση Συνεχής ανασκόπηση Ετήσια ανασκόπηση 54 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Έλεγχος φορολογικών μηχανισμών. Έλεγχος αποθεμάτων. Επαλήθευση τεχνικών προδιαγραφών Καταμέτρηση μετρητών. Καταμέτρηση συναλλαγματικών. Καταμέτρηση επιταγών. Έλεγχος απόδοσης εμμέσων και παρακρατούμενων φόρων τρέχουσας χρήσης (συμφωνία με λογ. 54). Επαλήθευση δεδομένων αρχείου ελεγχόμενων χρήσεων. Επιχειρηματική Πρακτική 55 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Έλεγχος λογιστικών βιβλίων Συμφωνία αποθήκης με δεδομένα γενικής λογιστικής. Έλεγχος επιλεγμένης περιόδου Έλεγχος τιμολογήσεων. Έλεγχος Πιστωτικών Τιμολογίων (επιστροφών) Έλεγχος πιστωτικών τιμολογίων (εκπτώσεων πωλήσεων) Έλεγχος ορθής μεταφοράς των δεδομένων των φορολογικών μηχανισμών στα λογιστικά βιβλία Έλεγχος σύνδεσης ηλεκτρονικών φορολογικών μηχανισμών με συστήματα διασύνδεσης τραπεζικών λογαριασμών POS Έλεγχος λιανικών πωλήσεων μετρητοίς και επί πιστώσει. Έλεγχος επιστροφών λιανικών πωλήσεων. Έλεγχος παραληφθέντων στοιχείων αγορών και δαπανών 56 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Έλεγχος φορτωτικών εγγράφων για μεταφορές με μεταφορικά μέσα τρίτων. Από τα statements των τραπεζών συγκρίνονται οι εγγραφές που αναφέρονται στη περίοδο αυτή με τις εγγραφές που έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία της επιχείρησης. Εάν διαπιστωθούν διαφορές ο έλεγχος συνεχίζεται μέχρι να εντοπισθεί που οφείλονται αυτές. Έλεγχος ταμείου για πιστωτικά υπόλοιπα Συμφωνία υπολοίπων τραπεζών Έλεγχος αποθήκης. Ποσοτικός έλεγχος (μέθοδος κλειστής αποθήκης). Έλεγχος απογραφών Έλεγχος παραγωγής-κοστολογίου 57 ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ Έλεγχος των λογαριασμών πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας, προϊόντων, εμπορευμάτων, καθώς και της αποθήκης αποθήκης για τον εντοπισμό αλλοιώσεων του κόστους. Έλεγχος των λογαριασμών παγίων. Έλεγχος του λογαριασμού παραγωγής ετοίμων προϊόντων για τον εντοπισμό διόγκωσης του κόστους ή υπερβολικής φύρας. Έλεγχος στους λογαριασμούς δαπανών Έλεγχος των αποτελεσματικών λογαριασμών για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν καταχωρημένες στους λογαριασμούς αυτούς εισροές και εκροές που αφορούν προηγούμενες ή επόμενες χρήσεις. Τεχνικές επιχειρήσεις. Επαλήθευση: Τιμολόγησης επιμετρηθέντων έργων 58 ΕΛΕΓΧΟΣ Φ.Π.Α. Ενδοκοινοτικές παραδόσεις Έλεγχος τρόπου διακίνησης και δικαιολογητικών διακίνησης και εξόφλησης των ενδοκοινοτικών παραδόσεων Εκροές από τρίτες χώρες Άλλες εκροές. Αγορές εσωτερικού Ενδοκοινοτικές αποκτήσεις Έλεγχος δικαιολογητικών εξόφλησης των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων Έλεγχος εισαγωγών από τρίτες χώρες. Έλεγχος δαπανών Αυτοπαραδόσεις και δώρα μικρής αξίας Έλεγχος μετάταξης Έλεγχος pro-rata Έλεγχος διακανονισμού παγίων 59 Η δομή της έκθεσης του ελέγχου 1.Σύσταση-Εδρα-Διάρκεια 2. Επαγγελματικές εγκαταστάσεις 3. Αντικείμενο εργασιών 4. Μετοχικό ή εταιρικό κεφάλαιο 5. Υπεύθυνος Λογιστηρίου 6. Διαχείριση της εταιρείας 60 Η δομή της έκθεσης του ελέγχου 7. Φορολογικά αρχεία Ν. 4308/2014 (Ε.Λ.Π.) και λοιπά α/α Είδος βιβλίου ή φορολογικού στοιχείου Παρατηρήσεις 1. Βιβλίο γενικών συνελεύσεων 2. Βιβλίο πρακτικών Δ.Σ. 3. Μητρώο παγίων 4. Γενικό ημερολόγιο 5. Ισοζύγιο αποθήκης 6. Βιβλίο επενδύσεων 7. Βιβλίο απογραφών και ισολογισμού 61 Η δομή της έκθεσης του ελέγχου 8. Μεταφορικά μέσα Α/Α ΕΙΔΟΣ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ 1 Φορτηγό Ι.Χ. 2 Φορτηγό Ι.Χ. 3 Φορτηγό Ι.Χ. 4 Λεωφορείο Ι.Χ. 5 Λεωφορείο Ι.Χ. 6 Επιβατικό Ι.Χ. 62 Η δομή της έκθεσης του ελέγχου 9.Προσωπικό Χρήση Υπάλληλοι Εργάτες Σύνολο 1/1 – 31/12/2017 30 28 58 1/1 – 31/12/2018 37 43 80 1/1 – 31/12/2019 35 43 78 1/1 – 31/12/2020 34 37 41 63 Η δομή της έκθεσης του ελέγχου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ. Η κίνηση των εργασιών και τα προκύπτοντα από τα τηρηθέντα φορολογικά αρχεία οικονομικά αποτελέσματα στα ελεγχόμενα φορολογικά έτη έχουν ως εξής: (αναλύονται κατά φορολογικό έτος) ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ. 1.Επι των βιβλίων και στοιχείων 2.Επι των αγορών 3.Επι των πωλήσεων 4.Επι της φύρας παραγωγής 5.Επι των Απογραφών 6.Επι των δαπανών 7.Επι των αποσβέσεων 8.Επι των οικονομικών αποτελεσμάτων IV. ΠΟΡΙΣΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ 64 ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΤΑΚΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ Αντικείμενο τακτικού ελέγχου Κριτήρια Επιλογής Προετοιμασία ελεγκτή Διαδικασία ελέγχου 2.ΕΝΑΡΞΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Έλεγχος εμπρόθεσμης ενημέρωσης φορολογικών αρχείων Έλεγχος ταμείου και αξιόγραφων Έλεγχος αποθεμάτων 65 ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 3. ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΕΙΣ Επαληθεύσεις βάση υπηρεσιακών στοιχείων Επαληθεύσεις βάση στοιχείων επιτηδευματία 4.ΑΝΤΛΗΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΠΟ ΛΟΙΠΕΣ ΠΗΓΕΣ (Στοιχεία Ν. 4172/2013) Στοιχεία από τρίτες πηγές (ΑΑΔΕ, ΣΔΟΕ, VIES, Πληροφορίες τρίτων χωρών, πληροφορίες μέσω τραπεζικού συστήματος, πληροφορίες από χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, πλατφόρμες οικονομίας διαμοιρασμού (Airbnb, Booking, etc.), Οικονομική Αστυνομία, Λιμεναρχείο κ.ά.) 66 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΤΑΚΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Ο τακτικός φορολογικός έλεγχος διενεργείται πάντα μετά τη λήξη του φορολογικού έτους και της προθεσμίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων και αποσκοπεί στην επαλήθευση της ακρίβειας και της πληρότητας των δηλώσεων όλων των φορολογικών αντικειμένων που υποβλήθηκαν από την επιχείρηση. Πρόκειται δηλαδή για πλήρη, εμπεριστατωμένο, ουσιαστικό και οριστικό φορολογικό έλεγχο, εφόσον με την ολοκλήρωσή του εκκαθαρίζονται όλες οι φορολογικές υποχρεώσεις της επιχείρησης που αποτέλεσαν αντικείμενο του ελέγχου. 67 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΤΑΚΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Κατά τη διενέργεια του τακτικού φορολογικού ελέγχου δεν θα ληφθούν υπόψη μόνο τα δεδομένα των βιβλίων, στοιχείων και των υποβληθέντων από την επιχείρηση φορολογικών δηλώσεων, αλλά θα συνεκτιμηθεί και κάθε άλλο στοιχείο ή πληροφορία που μπορεί να οδηγήσει τον έλεγχο στην εξακρίβωση των πραγματικών φορολογικών υποχρεώσεων σε περιπτώσεις ανακρίβειας των δηλώσεων ή μη επίδοσης αυτών. 68 Σκοποί του Τακτικού Ελέγχου Κύριοι Έλεγχος της ορθής εφαρμογής της φορολογικής σκοποί νομοθεσίας εκ μέρους των επιχειρήσεων του Αποκατάσταση φορολογικής δικαιοσύνης τακτικού ελέγχου είναι: Αύξηση των βεβαιωμένων και εισπραττόμενων φόρων Αύξηση της εθελούσιας φορολογικής συμμόρφωσης των επιχειρήσεων 69 Πηγές του Τακτικού Φορολογικού Ελέγχου Ο τακτικός φορολογικός έλεγχος βασίζεται τόσο στα δεδομένα των βιβλίων και στοιχείων (φορολογικών αρχείων) της επιχείρησης όσο και σε λοιπά στοιχεία και πληροφορίες (τέτοια στοιχεία ή πληροφορίες μπορεί να προέρχονται είτε από την ίδια την επιχείρηση, είτε από την ελεγκτική υπηρεσία, είτε από άλλες ελεγκτικές υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών ή από άλλες δημόσιες υπηρεσίες, φορείς, τραπεζικά ιδρύματα, συμβάσεις με φορολογικές αρχές τρίτων χωρών, πλατφόρμες πωλήσεων, διαμεσολάβησης υπηρεσιών, κλπ). Πρόκειται δηλαδή για στοιχεία και πληροφορίες που ήδη υφίστανται ή τυχόν διαπιστώνονται ή προκύπτουν κατά την πορεία της ελεγκτικής διαδικασίας, καθώς και για πληροφορίες ή στοιχεία από τρίτες πηγές κ.λπ. 70 Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο εφαρμόζονται για την κατά προτεραιότητα επιλογή των εκκρεμών υποθέσεων. Οι υποθέσεις που ελέγχονται κατά προτεραιότητα επιλέγονται βάσει κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων χρησιμοποιώντας δεδομένα από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά στην Α.Α.Δ.Ε. Οι προτεραιοποιημένες προς έλεγχο υποθέσεις κατατάσσονται ανά ελεγκτική υπηρεσία, σε φθίνουσα σειρά ταξινόμησης με βάση την τελική μοριοδότησή τους, βάσει αυτοματοποιημένου μοντέλου αντικειμενικής αξιολόγησης υποθέσεων, κατόπιν εφαρμογής κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων, τα οποία δεν δημοσιοποιούνται. 71 Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο ΑΠΟΦΑΣΗ Α.1039/2024 Ανεξάρτητα από την προτεραιοποίησή τους ή μη ολοκληρώνονται άμεσα οι κάτωθι υποθέσεις προς έλεγχο: α) Υποθέσεις που αφορούν σε εκθέσεις έρευνας των Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. β) Υποθέσεις που αφορούν σε πορισματικές εκθέσεις που διαβιβάζονται στην Α.Α.Δ.Ε. από τη Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 387 του Ν. 4512/2018. γ) Υποθέσεις που αφορούν σε επιστροφές φόρων. δ) Υποθέσεις που αφορούν σε έλεγχο βάσει δείγματος, δικαιούχων που έτυχαν επιστροφής Φ.Π.Α., καθώς και δικαιούχων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που έτυχαν επιστροφής φόρου εισοδήματος, χωρίς έλεγχο. 72 Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο ε) Υποθέσεις για τις οποίες έχει εκδοθεί σημείωμα διαπιστώσεων με τα αποτελέσματα του φορολογικού ελέγχου και προσωρινός προσδιορισμός φόρων και προστίμων κατά τη δημοσίευση της παρούσας. στ) Υποθέσεις για τις οποίες επίκειται η έκδοση σημειώματος διαπιστώσεων και προσωρινού προσδιορισμού φόρου και προστίμου, συνεκτιμώντας αιτιολογημένα στο Ο.Π.Σ. Elenxis και τα οριζόμενα στο τέταρτο εδάφιο της περ. α’ της παρ. 6 της παρούσας. ζ) Υποθέσεις που προέκυψαν από εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές ανακριτικών και προανακριτικών πράξεων, περιλαμβανομένων αιτημάτων και εντολών διενέργειας φορολογικών ελέγχων που έχουν προκύψει από εντολή οποιασδήποτε Εισαγγελικής ή Δικαστικής Αρχής και διατηρούνται στην Α.Α.Δ.Ε. βάσει του άρθρου 389 του ν. 4512/2018 (Α’ 5 και διόρθωση σφάλματος Α’ 8). 73 Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο η) Υποθέσεις των Δ.Ο.Υ., ΕΛ.ΚΕ. και Υ.Ε.Δ.Δ.Ε. που αφορούν σε διενέργεια μερικού επιτόπιου ελέγχου διαπίστωσης της εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων, της τήρησης των βιβλίων και της έκδοσης των φορολογικών στοιχείων, για φορολογουμένους που ασκούν οποιαδήποτε δραστηριότητα ή διακινούν αγαθά. θ) Υποθέσεις που αφορούν σε διασταυρωτικούς ελέγχους ενδοκοινοτικών συναλλαγών (VIES), υποθέσεις πολυμερών ελέγχων που διενεργούνται από ελληνικές και αλλοδαπές φορολογικές αρχές, υποθέσεις διενέργειας ελέγχου στο πλαίσιο επανάληψης διαδικασίας καθώς και σε εκτέλεση προδικαστικής απόφασης, υποθέσεις που αφορούν σε επιβολή προστίμων, υποθέσεις του Πίνακα της υποπερ. Α.2.γ της περ. 12 του άρθρου 1 της υπό στοιχεία Δ. ΟΡΓ. Α 1065199 ΕΞ 2022/20-07-2022 (Β’ 3886) απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ και υποθέσεις που αφορούν σε ανακλήσεις αδειών λειτουργίας γραφείων ή υποκαταστημάτων αλλοδαπών εταιρειών που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 27/1975 (Α’ 77). 74 Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο ι) Υποθέσεις αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής κατόπιν αιτήματος, με βάση το άρθρο 29 του ν. 4987/2022 (ΚΦΔ). ια) Υποθέσεις της υπό στοιχεία Α.1413/2019 (Β’ 4061) απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ. ιβ) Υποθέσεις που εκπληρώνουν τους επιμέρους τιθέμενους επιχειρησιακούς στόχους ελέγχου ειδικών κατηγοριών φορολογουμένων ιγ) Υποθέσεις ελέγχων συμμόρφωσης των Δηλούντων Ελληνικών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων με τους κανόνες δέουσας επιμέλειας και υποβολής πληροφοριών κατ’ εφαρμογή του οριζόμενου στο άρθρο 29 του Κ.Φ.Δ. σχετικού νομοθετικού πλαισίου καθώς και υποθέσεις ελέγχων δέουσας επιμέλειας για την τήρηση του συνόλου των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον ν. 4557/2018 (Α’ 139) για την πρόληψη και την καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες από τα υπόχρεα πρόσωπα που εποπτεύονται από την ΑΑΔΕ. ιδ) Υποθέσεις που αφορούν αδικήματα των άρθρων 159Α, 236, των παρ. 2 έως 4 του άρθρου 237, της παρ. 2 του άρθρου 237Α του Ποινικού Κώδικα 75 Τα κριτήρια επιλογής υποθέσεων για έλεγχο ΑΠΟΦΑΣΗ Α.1039/2024 Οι αξιολογημένες προτεραιοποιημένες προς έλεγχο υποθέσεις κατατάσσονται, ανά ελεγκτική υπηρεσία ενώ για το σύνολο των ΕΛΚΕ Αττικής και αντίστοιχα για το σύνολο των ΕΛΚΕ Θεσσαλονίκης ανά υποδιεύθυνση, σε φθίνουσα σειρά ταξινόμησης με βάση την τελική μοριοδότησή τους, κατά κατηγορία, βάσει αυτοματοποιημένου μοντέλου αντικειμενικής αξιολόγησης υποθέσεων, κατόπιν εφαρμογής κριτηρίων ανάλυσης κινδύνων, τα οποία δε δημοσιοποιούνται. Στα ΕΛ.ΚΕ., το αξιολογούμενο πλήθος διανέμεται ανά Υποδιεύθυνση τυχαία, αυτοματοποιημένα βάσει ειδικού αλγορίθμου. 76 Διαδικασία του Ελέγχου - Εντολή Ελέγχου Μετά τη επιλογή της υπόθεσης για έλεγχο, εκδίδεται από τον προϊστάμενο της ελεγκτικής υπηρεσίας εντολή ελέγχου και γνωστοποιείται στον ελεγχόμενο, ως εξής: «Σας γνωρίζουμε ότι, έχετε επιλεγεί για Φορολογικό Έλεγχο για την φορολογική περίοδο από 01.01.2017 έως 31.12.2019 και προς τούτο έχει εκδοθεί η με αριθ. 000/0/000/17.03.2023 εντολή ελέγχου. Κατόπιν της κοινοποίησης της αριθμ. 000/0/000/17.03.2023 εντολής φορολογικού ελέγχου, σας γνωστοποιούμε ότι έχετε τη δυνατότητα για υποβολή εκπρόθεσμων φορολογικών δηλώσεων, για τις φορολογίες και τις φορολογικές περιόδους/χρήσεις ή υποθέσεις που περιλαμβάνονται στην εντολή ελέγχου μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 18, 19 και 72 παρ. 18 του ν.4174/2013 (Α' 170), όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις των άρθρων 397 και 398 παρ. 1 του ν.4512/2018 (Α' 5). Περαιτέρω παρέχεται η δυνατότητα για περιορισμό του προστίμου των άρθρων 58, 58Α παρ. 2, 59 ή 72 παρ. 17 του ν.4174/2013, στο εξήντα τοις εκατό (60%), σε περίπτωση που η προκύπτουσα οφειλή εξοφληθεί εντός τριάντα (30) ημερών από τον προσδιορισμό του φόρου.». 77 Ο φάκελος ελέγχου Ο φάκελος ελέγχου, εκτός των άλλων περιλαμβάνει: τις παρατηρήσεις σε εκθέσεις προηγούμενων ελέγχων (π.χ. μείωση φορολογικής ζημίας παρελθόντων φορολογικών ετών), τυχών πιστοποιητικά ορκωτών ελεγκτών κ.λπ. το περιεχόμενο των δηλώσεων που υποβλήθηκαν για τις υπό έλεγχο χρήσεις και το περιεχόμενο τυχών αιτημάτων, συμφωνητικών, συμβάσεων κλπ. την αλληλογραφίας με άλλες υπηρεσίες (Σ.Δ.Ο.Ε., VIES, Δ.Ο.Υ. υποκαταστημάτων κλπ) 78 Διαδικασία ελέγχου Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης του φακέλου της υπόθεσης, ο ελεγκτής να συντάσσει ερωτηματολόγιο αρχικής συνέντευξης με ερωτήσεις που θα υποβληθούν στον επιχειρηματία κατά την διάρκεια της πρώτης ημέρας του ελέγχου. Ειδικά υποβάλλονται ερωτήσεις σχετικά με: α) την επιχείρηση γενικά, όπως : σύσταση ιδιοκτήτες συγγενείς ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις αριθμός υπαλλήλων εγκαταστάσεις τρόποι διενέργειας αγορών – πωλήσεων (μετρητοίς ή επί πιστώσει). β) Το σύστημα εσωτερικού ελέγχου της επιχείρησης, όπως ενδεικτικά: τεκμηρίωση διαδικασιών βάσει συγκεκριμένου καταρτισθέντος πλάνου τρόπος ελέγχου διαχείρισης μετρητών τρόπος και συχνότητα συμφωνίας τραπεζών 79 Διαδικασία ελέγχου γ) Τα τηρούμενα βιβλία και το λογιστικό σύστημα της επιχείρησης και ειδικότερα : Την τήρηση των δεδομένων του Ν. 4308/2014 περί Ε.Λ.Π., σχέση λογιστή με την επιχείρηση έλεγχος πρωτογενών στοιχείων έλεγχος συνοπτικών λογαριασμών και ισοζυγίων τηρούμενα βιβλία και αρχεία. δ) Τις ενδείξεις για τα πιθανά «ασθενή» σημεία που ενδέχεται να προέκυψαν από τη μελέτη του φακέλου, όπως: μεγάλη αύξηση των δαπανών παραγωγής, αιτιολόγηση δαπάνης ενοικίων, αν υπάρχει αντίστοιχη γνωστοποίηση των εγκαταστάσεων, αν οι εγκαταστάσεις εξυπηρετούν ανάγκες τις επιχείρησης και όχι φορέων αυτής (π.χ. εξοχική κατοικία η οποία παραχωρείται στον Διευθύνοντα Σύμβουλο) υψηλή αύξηση των δαπανών ταξιδίων και εξόδων κίνησης υψηλή αύξηση των εξόδων προβολής και διαφήμισης σημαντική αύξηση των παγίων στοιχείων και τρόπου χρηματοδότησης αυτών. 80 Το νομικό πλαίσιο του Ελέγχου Για τον τακτικό έλεγχο: Στη φορολογία εισοδήματος σχετικές είναι οι διατάξεις του άρθρου 66 του ν.2238/94, ΠΟΛ 1037/2005, ΠΟΛ 1081/2005, ΠΟΛ 1087/2005, ΠΟΛ 1072/2011, ΠΟΛ 1162/2011 (για μη παραγραφείσες φορολογικές υποθέσεις με 10ετή παραγραφή) και για φορολογικά έτη από 1/1/2014 και μετά, οι Ν. 4172/2013 και 4174/2013 (άρθρο 28). Επισημαίνουμε ότι εκτός ειδικών περιπτώσεων, την 31/12/2022 παραγράφεται το φορολογικό έτος 2016 Για τον έλεγχο ΦΠΑ οι διατάξεις του άρθρου 48 του ν. 2859/2000 Για τον έλεγχο των φορολογικών αρχείων (βιβλίων και στοιχείων), ο Ν. 4308/2014 περί Ε.Λ.Π. και η ΠΟΛ. 1003/2014 εγκύκλιος διαταγή. 81 Έναρξη του Ελέγχου Για τις επιχειρήσεις με διπλογραφικά βιβλία Διενεργείται επί πλέον διενεργείται κατά την έλεγχος απογραφής με πρώτη ημέρα του τη μέθοδο της κλειστής ελέγχου στην αποθήκης για την επιχείρηση έλεγχος διαπίστωση τυχών ταμείου και διαφορών στην αξιόγραφων, καθώς και απογραφή έλεγχος υπολοίπων αποθήκης. 82 Έλεγχος ταμείου της επιχείρησης Ειδικότερα, σε ότι αφορά τον έλεγχο του ταμείου, ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία: Αρχικά γίνεται καταμέτρηση των μετρητών από τον υπεύθυνο της επιχείρησης παρουσία του ελεγκτή και συντάσσεται σχετικό πρωτόκολλο καταμέτρησης, το οποίο θα υπογράφεται από τον υπεύθυνο της επιχείρησης και τον ελεγκτή. Εξάγεται το υπόλοιπο του ταμείου από τα βιβλία της επιχείρησης. Προστίθενται σε αυτό το υπόλοιπο οι εισπράξεις και αφαιρούνται οι πληρωμές μέχρι την ημέρα και ώρα του ελέγχου. Συγκρίνεται το προκύπτον τελικό ποσό με το αποτέλεσμα της καταμέτρησης. 83 Έλεγχος ταμείου της επιχείρησης (Παράδειγμα) Κατά το έλεγχο ταμείου στην επιχείρηση ΧΧΧΧ Α.Ε. την 16/6/2022 διαπιστώθηκαν τα παρακάτω: Καταμετρημένο ποσό: 22.000,00 € (α) Λογιστικό υπόλοιπο ταμείου από τα βιβλία την 15/6/2022 2.500,00 € Πλέον εισπράξεις από 16/6/22 μέχρι την ώρα του ελέγχου (1) Απόδειξη ή ένταλμα ή γραμμάτιο είσπρ. Νο …55..…………………………………300,00 Απόδειξη ή ένταλμα ή γραμμάτιο είσπρ. Νο …56…………………………….………200,00 (ανάλυση ως συνημμένη κατάσταση ) Σύνολο εισπράξεων ημέρας 500,00 € Μείον πληρωμές από 16/6/22 μέχρι την ώρα του ελέγχου (2) Απόδειξη ή ένταλμα ή γραμμάτιο πληρ. Νο …78………………………………....…600,00 Απόδειξη ή ένταλμα ή γραμμάτιο πληρ. Νο …79…………………………………..… 400,00 (ανάλυση ως συνημμένη κατάσταση ) Σύνολο πληρωμών ημέρας 1.000,00 € Υπόλοιπο Ταμείου: 2.000,00 € (β) Διαφορά: (α-β) 20.000,00€ μετά το αποτέλεσμα της καταμέτρησης. 84 Έλεγχος ταμείου της επιχείρησης Mε βάση την ΠΟΛ.1027/2005 σχετικά με τον έλεγχο του ταμείου, προβλέπεται και εφαρμόζεται ότι γίνεται καταμέτρηση των μετρητών από τον υπεύθυνο της επιχείρησης παρουσία των ελεγκτών (δεν θεωρούνται μετρητά οι μεταχρονολογημένες επιταγές) και συντάσσεται σχετικό πρωτόκολλο καταμέτρησης, το οποίο υπογράφεται από τον υπεύθυνο της επιχείρησης και τους ελεγκτέες. Σε περιπτώσεις διαπίστωσης αρνητικών ή θετικών διαφορών με βάση τον παραπάνω έλεγχο, οι διαφορές αυτές, πέραν των λοιπών συνεπειών και ανεξαρτήτως της προέλευσής τους, προστίθενται ως διαφορές καθαρών κερδών. (Λογιστική διαφορά) Tο έλλειμμα ταμείου καταρχήν δεν αποτελεί αντικείμενο επιβολής ΦΠΑ (βλ. και ΔΕΔ 1379/2019), σύμφωνα και με τη σχετική νομολογία του ΣτΕ (1877/2014, 3176/2017), εκτός εάν η φορολογική αρχή τεκμηριώσει ότι το έλλειμμα οφείλεται στην απόκρυψη εσόδων που υπάγονται σε ΦΠΑ. 85 Έλεγχος αξιόγραφων της επιχείρησης Οι τυχόν προκύπτουσες διαφορές από τις επαληθεύσεις αξιόγραφων, εφόσον δεν οφείλονται σε λογιστικό λάθος, αποτελούν βάση για περαιτέρω διερεύνηση ώστε να διαπιστωθεί εάν οφείλονται σε : απόκρυψη πωλήσεων (πωλήσεις χωρίς την έκδοση στοιχείων). δοθείσες προκαταβολές πελατών για μελλοντικές πωλήσεις αγαθών, χωρίς την έκδοση παραστατικών. (π.χ. μπορεί να αφορούν κάλυψη πιστωτικών υπολοίπων λογαριασμού ταμείου, το οποίο δεν καλύπτεται με δανεισμό ή αύξηση κεφαλαίου από τον επιχειρηματία, λόγω εφαρμογής τεκμηρίων) αγορά αγαθών χωρίς τη λήψη στοιχείου με σκοπό τη διάθεση αυτών χωρίς την έκδοση στοιχείων. 86 Έλεγχος Αξιόγραφων της επιχείρησης Παράδειγμα : Κατά τον έλεγχο αξιογράφων στην παραπάνω επιχείρηση κατά την πρώτη επίσης ημέρα του ελέγχου την 16/6/2019 προέκυψαν τα εξής: Α. ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΝΤΑ ΒΑΣΕΙ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ Είδος Αξιογ. Αριθμός Εκδότης/Πληρωτής Ημ. Λήξης Ποσό Παρ/σεις ΕΠΙΤΑΓΗ 0001 Χ 08/09/19 10.000,00 ΕΠΙΤΑΓΗ 0002 Ψ