Week 6 Textbook PDF

Hoofdstuk 35: Psychiatrie en recht In wettelijke regelingen is de rechtspositie van de patiënt ten opzichte van de arts vastgelegd. In Nederland is dit de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO), in België de Wet 70 Gedownload door Puck Imbens ([email protected]) lOMoARcPSD|48983450...

Hoofdstuk 35: Psychiatrie en recht In wettelijke regelingen is de rechtspositie van de patiënt ten opzichte van de arts vastgelegd. In Nederland is dit de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO), in België de Wet 70 Gedownload door Puck Imbens ([email protected]) lOMoARcPSD|48983450 betre ende de rechten van de patiënt (WRvP). Deze wettelijke regelingen bieden tevens bescherming aan patiënten die onvoldoende in staat zijn om beslissingen te nemen (wilsonbekwaamheid). Beide regelingen gelden voor de gehele gezondheidszorg. Voor de psychiatrie geldt daarnaast speciale wetgeving waarin criteria en procedures voor onvrijwillige opneming en behandeling in psychiatrische ziekenhuizen zijn vastgelegd. In Nederland is dit de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BOPZ), in België de Wet betre ende de bescherming van de persoon van de geesteszieke (WBPG). In beide landen geldt dat er voor onvrijwillige opneming en behandeling in een psychiatrisch ziekenhuis sprake moet zijn van gevaar voortkomend uit een psychiatrische aandoening. In beide landen onderscheidt de wetgever een maatregel voor spoedopnamen (in Nederland de inbewaringstelling, in België de inobservatiestelling) en een maatregel voor langer durend verblijf in een psychiatrische instelling (in Nederland de rechterlijke machtiging, in België verder verblijf). In beide landen worden dwangmaatregelen en dwangbehandeling toegepast. In Nederland kent de Wet BOPZ een wettelijke regeling voor het gebruik van middelen en maatregelen en dwangbehandeling tijdens een gedwongen opname. In België ontbreekt een dergelijke wettelijke regeling echter. In de Wet BOPZ wordt dwangopneming van de patiënt geregeld (de externe rechtspositie), de rechten tijdens opneming en verblijf en een speciaal klachtrecht (interne rechtspositie). Een patiënt kan gedwongen opgenomen worden als cumulatief is voldaan aan de volgende criteria: - Er is gevaar (voor patiënt, anderen of algemene veiligheid)--- Er is sprake van een stoornis van de geestvermogens -> alleen een stoornis die het (gevaarlijke) handelen van de patiënt ‘overwegend beheerst’ (bv ontoerekeningsvatbaarheid) Het gevaar vloeit rechtstreeks uit de stoornis voort Er is geen minder ingrijpend alternatief voor de dwangopneming Na dwangopneming moet worden gelet op het naleven van de bepalingen die de patiënten rechten geven. Als de patiënt wilsonbekwaam (het niet in staat zijn tot een redelijke waardering van de eigen belangen) is moet met anderen worden onderhandeld (bv mentor, curator, familie). In situaties van wilsonbekwaamheid (en ook ‘dwangbehandeling’) moet, net als onder de Wet BOPZ, vervangende toestemming verkregen worden van (in volgorde): 1. Curator 2. Mentor / schriftelijk gemachtigde 3. Levenspartner 4. Ouder 5. Kind 6. Broer/zus Als de wilsonbekwame patiënt zich verzet tegen de behandeling, dan wordt deze ook niet gegeven. De patiënt moet toestemming geven voor elk (be)handelen, maar de professionele verantwoordelijkheid van de dokter is daarbij veiliggesteld. De arts moet dan wel aantoonbaar alle stappen gezet hebben: --- Informeren -> hij moet behoorlijk informatie hebben gegeven (aan patiënt, familie, etc.) Motiveren -> hij heeft behoorlijk de opties, alternatieven, en zijn keuze gewogen en inzichtelijk gemaakt Documenteren -> hij heeft het geheel zodanig opgeschreven dat het voor later voor hemzelf, vervangers, huisarts en voor de patiënt goed te begrijpen is