4.pdf

Wondershare PDFelement NÖRÜLASYON DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNA YILDIRIM ATLAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ AD Wondershare PDFelement  Wondershare...

Wondershare PDFelement NÖRÜLASYON DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNA YILDIRIM ATLAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ AD Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Notokord gelişince, üzerindeki ektodermi indükler. Ektodermin kalınlaşması ile nöral plak adı verilen yapı meydana gelir.  Wondershare PDFelement Notokord TGF-β ailesi üyeleri, Shh ve BMPler rol alır.  Wondershare PDFelement 3. haftanın başında nöral plak sefalik bölgede geniş, kaudalde daha dar yassı bir disk şeklindedir. Plağın hücreleri nöroektodermi oluşturur ve bu hücrelerin indüksiyonu nörülasyon sürecinin başlangıcını temsil eder. https://www.youtube.com/watch?v=x-p_ZkhqZ0M https://www.youtube.com/watch?v=sUuX-4fEF3A Wondershare PDFelement Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Notokord uzadıkça nöral plak genişler ve kraniyale doğru orofarengiyal membrana kadar ilerler. Yaklaşık 18-19. günde nöral plak, merkez ekseni boyunca invajine olarak her iki yanında nöral kıvrımların bulunduğu orta çizgide longitudinal olarak uzanan nöral oluğu oluşturur. Wondershare PDFelement Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Nöral plağı oluşturan hücrelerin içinde bir kas gibi çalışan AKTİN ve MİYOZİN liflerinin kasılması sonucunda, nöral plak ortası çukurlaşır; Nöral oluk Katlanma devam ederken nöral oluk kenarları karşılıklı gelir, karşılıklı gelen hücreler FİBRONEKTİN adı verilen (Heparin sülfat, Kondroidin Sülfat vb..) hücre yapıştırıcılar tarafından yapıştırılarak nöral tüp ortaya çıkar.  Wondershare PDFelement http://www.youtube.com/watch?v=Cu4lQYbOzzY https://www.youtube.com/watch?v=lGLexQR9xGs https://www.youtube.com/watch?v=nuL2wUOZKf8&list=PL54F024F5E3E35B1 2&index=4  Wondershare Nöral kıvrımlar embriyonun kraniyal ucunda daha kabarık PDFelement görünümdedir. Bu da beyin gelişiminin ilk belirtisidir. 3. haftanın sonunda nöral kıvrımlar birbirine doğru yaklaşıp birleşir ve nöral plak MSS’nin primordiumunu oluşturan nöral tüpe dönüşür. Nöral tüp daha sonra yüzey ektoderminden ayrılır ve ektodermin serbest kenarları birleşir. Böylece nöral tüpün üzerinde ve embriyonun sırtında sürekli bir tabaka oluşturur. Bunu takiben yüzey ektodermi epidermise farklılanır. Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Birleşme, önce 4. somitin olduğu boyun bölgesinde başlar, baş ve kuyruk bölgesindeki birleşmelerle sürer. Wondershare PDFelement Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Ön sinir açıklığının kapanması Arka sinir açıklığının kapanması –25. günün sonunda olur –28. günün sonunda olur –18-20 somitli dönemdir –25 somitli dönemdir http://embryology.med.unsw.edu.au/embry ology/index.php?title=Neural_Tube_Movie Wondershare PDFelement Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement NÖRAL KRİSTA Nöral kıvrımlar nöral tüpü oluşturmak üzere birleştikçe, her kıvrımın kenarı boyunca uzanan, bazı nöroektodermal hücreler epitel ile ve komşu hücrelerle bağlantılarını kaybederler. Nöral tüp yüzey ektoderminden ayrıldıkça, nöral tüpün çevresine göç ederler. Bu hücreler nöral tüp ile üzerinde uzanan yüzey ektodermi arasında, yassılaşmış bir kitle şeklinde nöral krista’yı oluştururlar.  Wondershare PDFelement Nöral krista daha sonra ikiye ayrılarak sağ ve sol parçalar halinde, nöral tüpün dorsolateraline göç eder.  Wondershare PDFelement –Kraniyofasiyal kemikler ve bağ dokuları –Yüz ve boyunda dermis –Spinal (duyu) ve otonom ganglionlar –Kafa sinirlerinden 5, 7, 9 ve 10’un bazı ganglionları –GİS parasempatik ganglionları –Schwann hücreleri –Meninksler (pia, araknoid) –Gliya hücreleri –Melanositler –Sürrenal bezin medüllası –Tiroiddeki C hücreleri –Odontoblastlar  Wondershare PDFelement SOMİTLERİN GELİŞİMİ Notokord ve nöral tüp oluştuğunda bunların her iki yanındaki intraembriyonik mezoderm prolifere olarak paraksiyel mezoderm kolonlarını oluşturur. Her bir kolon lateralde intermediyet (ara) mezoderm ile, bu da giderek incelen lateral mezoderm tabakası ile devam eder. Wondershare PDFelement  Wondershare 3.haftanın sonuna doğru, paraksiyel mezoderm farklılanarak somit denen PDFelement kübik cisim çiftlerine bölünmeye başlar. Bu mezoderm blokları, gelişmekte olan nöral tüpün her iki yanında bulunur. Somitler ilk olarak embriyonun gelecekteki oksipital bölgesinde ortaya çıkarlar. Kısa sürede kraniocaudal yönde gelişirler. Wondershare PDFelement Wondershare PDFelement Wondershare PDFelement Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Somit gelişim periyodu sırasında (20-30.günler) yaklaşık 38 çift somit oluşur. 5. haftanın sonunda 42-44 çift somit vardır. 4. ve 5. haftalarda çok belirgin oldukları için, embriyonun yaşının belirlenmesinde kullanılan kriterlerdendirler.  Wondershare PDFelement Aksiyal iskeletin (kafa kemikleri, omurga, kostalar ve sternum) büyük kısmı ve bununla ilişkili olan kaslar ile komşu derinin dermisini oluştururlar.  Wondershare PDFelement Nöral Tüp Defektleri Nöral tüp defektleri embriyonel hayatın ilk haftalarında beyin, spinal kord ve omurgada kapanma hatası sonucu ortaya çıkan bir grup beyin ve spinal kord anomalisidir. Normalde nöral tüpün kapanması aynı anda beş değişik yerde , hem baş hem de kuyruk yönüne doğru düzensiz olarak gerçekleşmektedir. Tüpün baş bölgesindeki açıklık fertilizasyonun 25. gününde, kuyruk ucundaki açıklık ise 28. günde kapanmaktadır. Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Nöral tüp defekti çeşitleri Anencephaly Ensık karşılaşılan NTD türleri Spina Bifida Sipina Bifida Occulta Meningosel Meningomiyelosel Encephalocele Iniencephaly Craniorachischisis  Wondershare PDFelement Anencephaly: nöral tüpün başa yakın kısmındaki kapanma bozukluğu sonucu ortaya çıkan, beyin, kafatası ve kafatası derisinin büyük bir kısmının yokluğu ile sonuçlanan nöral tüp defektlerinden biridir. Anencephaly li bebekler genellikle kör, sağır ve bilinçsiz doğarlar ve acı hissetmezler. Tanı: Anensefali genellikle doğumdan önce yapılacak ultrason ile teşhis edilebilir.  Wondershare PDFelement Spina Bifida: Omurga boyunca meydana gelen kapanma hataları sonucu ortaya çıkan nöral tüp defektleridir. Üç çeşidi vardır:  Wondershare PDFelement 1. Spina Bifida Occulta: Spina bifidanın en hafif formudur. Genellikle herhangi bir belirti vermez. Omurgayı oluşturan kemiklerin bir ya da birkaçında küçük defekt ya da defektler bulunur. Omurilik ve sinirler normaldir. Kişiler genelde kendilerinde bulunan bu durumun varlığından habersizdirler. Tek belirti defektin olduğu bölgede (örneğin belde) cilt üzerinde aşırı bir kıllanma, gamze, lipom ya da doğum lekesinin olmasıdır. Tanı genelde başka bir nedenden dolayı çekilen omurga röntgeni esnasında şans eseri konur.  Wondershare PDFelement 2. Meningocele: 2 tip olabilir. Spina bifidanın en az rastlanan türü posterior meningocele’dir. Posterior meningocele de bazı omurların dış yüzleri açıktır ve omuriliği çevreleyen zarlar buradan dışarı doğru fıtıklaşır. Kist şeklinde görünen bu yapı beyin ve omuriliği çevreleyen ve koruyan serebrospinal sıvı da içerir. Bu kistik görünümlü yapının boyutları değişken olabilir ve normal gelişimi sağlamak için ameliyat ile çıkartılabilir.  Wondershare PDFelement Anterior meningocele de yine bazı omurların iç yüzleri etkilenmiştir ve kist retroperitoneum (peritoneum un arkasında kalan anatomik boşluk) ya da presacral boşluğa (pelvisin içinde rectumun arkasında, cocyx ve sacrumun önünde yer alan boşluk) doğru gelişir.  Wondershare 3. Meningomyelocele (Spina bifida cystica): Spina bifida nın en ciddi PDFelement ve en çok rastlanan türüdür. Fıtıklaşan kistin içinde meningoselde bulunan zarların yanısıra sinir kökleri ve omuriliğin kendisi de bulunabilir. Bazen kist olmaz ancak omurilik kendisi tamamen fıtıklaşabilir. Omuriliği çevreleyen sıvı dışarıya kaçabilir. Açıklık cerrahi olarak kapatılmadığı sürece, etkilenmiş bebekler enfeksiyon açısından büyük risk altındadırlar. Cerrahi tedaviye rağmen bazı bebeklerde değişik derecelerde bacak felci, idrar ve gayta tutamama problemleri görülebilir.  Wondershare PDFelement Myeloschisisli (fıtıklaşmış sinir dokunun deri ve meningeal zarlarla sarılı olmadığı tamamen çıplak olduğu yapı) spina bifida meningomyelosel’in en şiddetli halidir. Bu defektte nöral katlantılar birbirine kavuşamaz ve spinal kordu açık bırakacak şekilde kaynaşırlar ve ilgili bölge üzerinde deri veya zar bulunmayan düzleşmiş ve katmanlı bir sinir doku kitlesi olarak görülür. Bu sinir ve dokuların dışarı açık olması bebeği hayatı tehdit edici enfeksiyonlara açık hale getirir. Spinal kordun kaynaşmayan elementleri doğumdan hemen sonra ameliyat edilerek kas ve deri ile kaplanabilir.  Wondershare PDFelement Encephalocele (Cranium Bifidum): Beyin ve beyin zarlarını kafatasındaki açıklıktan dışarı fıtıklaşması şeklindeki NTD çeşitidir. Ciddilik derecesi lokalizasyona ve fıtıklaşan kısmın büyüklüğüne göre değişir. Tek efektif tedavi şekli doğumu takiben gerçekleştirilen onarıcı ameliyatlardır. Wondershare PDFelement  Wondershare PDFelement Iniencephaly: Ciddi omurilik defektleri ile birlikte başın arkaya doğru büküldüğü (backward bending) NTD çeşididir. Etkilenmiş bebekler genellikle kısa ve vücuda oranla büyük kafaya sahip bireylerdir. Kafanın arkaya doğru bükülmesinden dolayı gözler yukarı doğru bakmakta, yüzü kaplayan deri göğüs derisi ile, kafatasını örten deri ise sırt derisi ile birleşmiştir. Genellikle boyun yoktur. Prognoz oldukça kötüdür. Nadiren doğumdan sonra birkaç saat yaşayanlara rastlanır.  Wondershare PDFelement Craniorachischisis: Beyin ve omurilik sinirlerini açıkta bırakan kafatası ve omurga kemiklerindeki malformasyonlarla ortaya çıkan NTD çeşididir. Ciddilik derecesi değişkendir ve genellikle doğumdan önce ya da hemen sonra ölümle sonuçlanır.