10.HAFTA.pdf

DİJİTAL TEHLİKELER www.sinanakdemir.com.tr  ZARARLI YAZILIMLAR Bilgisayar, tablet, telefon gibi cihazlarımıza girerek zarar veren onu kullanılamaz hale getiren yazılımlara zararlı yazılımlar ismini veriyoruz. w...

DİJİTAL TEHLİKELER www.sinanakdemir.com.tr  ZARARLI YAZILIMLAR Bilgisayar, tablet, telefon gibi cihazlarımıza girerek zarar veren onu kullanılamaz hale getiren yazılımlara zararlı yazılımlar ismini veriyoruz. www.sinanakdemir.com.tr  ZARARLI YAZILIMLAR Zararlı yazılımları insanlara hastalık bulaştıran virüslere benzetebilirsiniz. Örneğin; Ben girip olduğum zaman girip virüsü beni hasta yapar. Ben hasta olunca çalışmalarım yavaşlar, burnum akar, halsizlik olur vb. Günlük hayattaki virüsler biz insanlara nasıl zarar veriyorsa, internet ortamında bulunan virüslerde bilgisayar, tablet, telefonlara zarar veriyor. www.sinanakdemir.com.tr  ZARARLI YAZILIMLAR Zararlı yazılımlar, bilgisayarların bazı programları yavaş çalıştırmasına veya hiç çalıştırmamasına, Dosya ve klasörlerin gizlenmesine neden olur. Zararlı yazılımlar sadece virüsler değildir. Birçok çeşidi vardır. Haydi zararlı yazılımlardan ünlü olanlarına bir göz atalım. www.sinanakdemir.com.tr  ÜNLÜ ZARARLI YAZILIM VE VİRÜS HABERLERİ www.sinanakdemir.com.tr  1) CREEPER Kayıtlara ilk bilgisayar virüsü olarak geçen Creeper ARPANET’deki bilgisayarlara bulaşmıştır. Bulaştığı bilgisayara herhangi bir zarar vermeyen Creeper asıl zararını, programcıları virüs mantığıyla tanıştırarak vermiştir www.sinanakdemir.com.tr  2) CIH ÇERNOBİL Dünya genelinde yaklaşık 20 ila 80 milyon dolar zarara yol açmış, birçok bilgisayardaki önemli bilgileri yok etmiştir. CIH Çernobil (1998) 1998 yılının haziran ayında Tayvan’da ortaya çıkmış ve çok kısa bir sürede tüm dünyaya yayılmış. Windows işletim sistemindeki hayati dosyalara zarar vermiş ve sistemlerin çökmesine sebep olmuştur. www.sinanakdemir.com.tr  3) MELİSSA İlk olarak 26 Mart 1999 yılında görülmüştür. “İşte aradığınız belge... Bu belgeyi sakın kimseye gösterme ;-)”. Mesajı içeren bir elektronik postada ekli.DOC uzantılı bir kelime işlemci dosyasının açılması ile bulaşan ve otomatik elektronik posta yollayan virüs türüdür. 300 ila 600 milyon dolar zarara uğrattığı sanılıyor. www.sinanakdemir.com.tr  4) I LOVE YOU Loveletter (Aşk mektubu) olarak da bilinen virüs, elektronik postalara eklenen “LoveLetter-For- You.TXT.vbs” adlı programın çalıştırılması ile bulaşmış, elektronik posta uygulamasının adres defterindeki kişilere kendini göndermiştir. ILOVEYOU virüsünün yaklaşık olarak 10 ila 15 milyar dolar zarara neden olduğu sanılmaktadır. www.sinanakdemir.com.tr  5) CODE RED Bir bilgisayar worm’u olarak bilinen ve ağ sunucuları üzerinde yayılan Code Red, ilk olarak 2001 yılında görüldü. Oldukça tehlikeli olan bu solucanın amacı ise web sunucusunun zayıf noktalarını tespit edip zarar vermekti. Bady ismiyle de bilinen Code Red, sunucunun web sayfalarında ise şu mesajı yayınlamıştır. “HELLO! Welcome to http://www.worm.com! Hacked by Chinese!”. 400.000 kadar sunucuyu etkilediği sanılan Code Red, kısa sürede bir milyondan fazla bilgisayara sızmayı başarmıştır. www.sinanakdemir.com.tr  6) BAGLE On Milyonlarca dolar zarara neden olan ve sayısız PC’ye sızmayı başaran Bagle, 8 Ocak 2004 tarihinde ilk kez görülmüş. Bagle, elektronik postalardaki dosyaları kullanarak yayılmaya çalışmıştır. Bagle’ın en kötü tarafı 60 ila 100 kadar türevinin olmasıydı. Diğer bir deyişle Bagle’ın virüs tarayıcılara yakalanması pek kolay değildi. PC’lere sızan Bagle, veri ve uygulamalara kolayca ulaşabiliyordu.  7) SASSER 30 Nisan 2004 tarihinde görülen Sasser, havayolu şirketlerine kadar ulaşmış uçuşların ertelenmesine sebep olmuştur. Klasik solucanların aksine, elektronik postaları kullanmayan Sasser, güncel olmayan işletim sistemlerinin güvenlik açıklarını kullanmıştır. 17 yaşındaki bir Alman lise öğrencisi tarafından yazılan ve 18. yaş gününde yaymaya başladığı Sasser’ın yarattığı zarar öylesine büyük oldu ki bu Alman genci bilgisayarlara karşı sabotajda bulunduğundan dolayı hapis cezasına mahkûm edildi. www.sinanakdemir.com.tr  8) CRYPTOLOCKER CryptoLocker, fidye isteyen kategoride bir zararlı yazılımdır. Virüs, şifrelediği her bir klasöre ve kullanıcı masaüstüne “SIFRE_COZME_TALIMATI.html” benzeri bir dosya eklemektedir. Bu web sayfası şeklindeki dosya bilgisayardaki dosyaların özel bir program ile şifrelendiğini, dosyaları kurtarmanın tek yolunun şifre çözen programı satın almak olduğunu belirtmiştir. www.sinanakdemir.com.tr  Tabii ki zararlı yazılımların hepsi bunlarla sınırlı değil. Burada yazdığımız zararlı yazılımlar en ünlü olanları yani en çok zarar verenler. www.sinanakdemir.com.tr  Zararlı Yazılımların (Virüslerin) Amacı Nedir? Aslında bu sorunun cevabı tek kelime ile insanlara zarar vermektir dersek yanlış bir cümle kurmuş olmayız arkadaşlar. Gelin hep birlikte bir de detaylara bakalım. www.sinanakdemir.com.tr  Bilgisayarınızdaki bilgileri çalabilir ve başkalarına gönderebilirler. (E-posta hesaplarınız, parola bilgileriniz gibi. ) İşletim sisteminizin veya diğer programlarınızın çalışmamasına, hatalı çalışmasına neden olabilirler. Bilgisayarınızdaki dosya veya klasörleri silebilir, kopyalayabilir, yerlerini değiştirebilir veya yeni dosyalar ekleyebilirler. Yaptığınız her şeyi kaydedebilirler. (Klavyede yazdığınız her şey veya fare ile yaptığımız tüm hareketler gibi. ) www.sinanakdemir.com.tr  Ekranda can sıkıcı veya kötü amaçlı web sitelerine yönlendiren açılır pencereler oluşturabilirler. Tüm verisiyle diski silebilir, hatta biçimlendirebilirler. Saldırganların kullanması için güvenlik açıklıkları oluşturabilirler. Başka zararlı programların bulaşmasını sağlayabilirler. Bilgisayarınız üzerinden başkalarına saldırabilirler. Bilgisayarınızın ya da internetin kaynaklarını kullanır, yavaşlamalara neden olabilirler. www.sinanakdemir.com.tr ZARARLI YAZILIM TÜRLERİ www.sinanakdemir.com.tr  ZARARLI YAZILIM TÜRLERİ Virüsler: Bulaştığı bilgisayardaki dosyaları silebilir, verilere zarar verebilir. Bilgisayarı yavaşlatır. Kendini başka bilgisayarlara yaymaya çalışır. Truva Atı (Trojan): Faydalı bir yazılım ya da oyun gibi görünerek sisteme sızar. Bilgisayarda güvenlik açığı oluşturur. Belirlenen zamanda aktif hâle gelir. Bilgisayar korsanlarının internet üzerinden bilgisayara erişmesini sağlar. www.sinanakdemir.com.tr  ZARARLI YAZILIM TÜRLERİ Solucan (Worm): Kendini sürekli kopyalar. Sistemin yavaşlamasına neden olur. Ağ bağlantısı üzerinden yayılır. Reklam Yazılımı (Adware): Bilgisayar açıkken kendiliğinden reklam sayfalarını açan bir zararlı yazılımdır. Casus Yazılım (Spyware): Bilgisayara yüklendikten sonra kullanıcı ve bilgisayar hakkında bilgi toplayıp kaydeder. İnternet bağlantısı tespit ettiğinde kaydettiği bilgileri bilgisayar korsanlarına iletir. www.sinanakdemir.com.tr  VİRÜSLERİ NASIL FARK EDERİZ? Sistem yavaşlarsa Bilgiler kayboluyorsa İstenmeyen programlar, internet sayfaları açılıyorsa Bilgisayar verdiğiniz komutları yerine getirmiyorsa Bilgisayar isteğiniz dışında işlem yapıyorsa Bazı dosyalar açılmıyorsa Bilgisayarımıza, telefonumuza veya tabletimize yüksek ihtimalle virüs bulaşmış demektir. www.sinanakdemir.com.tr  VİRÜSLERDEN NASIL KORUNURUZ? Güvenlik duvarı kullanın, Önemli bilgilerinizi yedekleyin, İşletim sistemlerini güncelleyin, Bazı işletim sistemleri daha güvenlidir UNUTMAYIN, Virüs/yazılım koruma programları kullanın, programları güncelleyin, Emin olmadığınız elektronik posta eklerini açmayın, Güvenilir olmayan sitelerden program/müzik/oyun indirmeyin, www.sinanakdemir.com.tr  VİRÜSLERDEN NASIL KORUNURUZ? Tarayıcının güvenlik ayarlarını üst düzeyde tutun, Aynı anda birden fazla antivirüs programı kurmayın, Bulaşmış virüsü temizleyemiyorsanız başka antivirüs yazılımlarını deneyin veya işletim sistemini biçimlendirin www.sinanakdemir.com.tr www.sinanakdemir.com.tr BİLGİSAYARIMIZI ZARARLI YAZILIMLARDAN KORUYAN PROGRAMLAR 1) Güvenlik Duvarı: Bilgisayarımızın veri trafiğini kontrol eden bir yazılım ya da donanımdır. Güvenlik duvarı kullanmak en temel koruma yöntemlerindendir. Bazı işletim sistemlerinde güvenlik duvarı uygulaması işletim sistemi ile gelmektedir. www.sinanakdemir.com.tr BİLGİSAYARIMIZI ZARARLI YAZILIMLARDAN KORUYAN PROGRAMLAR 2) Antivirüs Programları: Bilgisayarınızı zararlı yazılımlara karşı korur ve mevcut zararlı yazılımları tespit eder. Mümkünse siler, silemezse de karantinaya alır. En çok tercih edilen antivirüs programları; AVAST, ESET, AVG, AVİRA, ESSENTİALS gibi programlardır. Antivirüs programlarınızın güncel olması sizleri virüslerden ve diğer tehlikelerden koruyacaktır. www.sinanakdemir.com.tr  SON QUİZ https://forms.gle/K9bWEMHvLpw6JycL7 2.ÜNİTE TESTİ: https://forms.gle/apFMDGexuMasR9B86 ETKİNLİK-1 ETKİNLİK-2 ETKİNLİK-3 ETKİNLİK-4 www.sinanakdemir.com.tr