Economy Theory PDF
Document Details
Uploaded by HardyEnjambment2946
Tags
Summary
This document appears to be lecture notes or study material on economic theory, covering topics such as microeconomics, macroeconomics, and related concepts. The text includes definitions, explanations and examples related to economic principles.
Full Transcript
Экономикалық теория -- бұл: { \#Еңбек шығындары қөрсеткіші. \#Экономикалық фактілерді зерттеу. \#Еңбек өнімділігі көрсеткіші. \~Экономикалық принциптер мен фактілерді оқып-үйрену және талдау \#Өндірістік тәжірибе. } Индукция әдісі-бұл: { \#Ойдың жалпыдан жеке анықтамаларға қозғалуы. \~Ойдың...
Экономикалық теория -- бұл: { \#Еңбек шығындары қөрсеткіші. \#Экономикалық фактілерді зерттеу. \#Еңбек өнімділігі көрсеткіші. \~Экономикалық принциптер мен фактілерді оқып-үйрену және талдау \#Өндірістік тәжірибе. } Индукция әдісі-бұл: { \#Ойдың жалпыдан жеке анықтамаларға қозғалуы. \~Ойдың жекеден жалпы ой шешіміне қозғалуы \#Объектінің өзгеру себептерін анықтау. \#Нақтылыққа қозғалысты оқып-үйрену. \#Нарықтық заңдардың мүмкіндіктерін оқып-үйрену. } Дедукция әдісі-бұл: { \~Ойдың жалпыдан жеке анықтамаларға қозғалуы \#Ойдың жекеден жалпы ой шешіміне қозғалуы. \#Объектінің өзгеру себептерін анықтау. \#Нақтылыққа қозғалысты оқып-үйрену. \#Нарықтық заңдардың мүмкіндіктерін оқып-үйрену. } Экономикалық теория нені зерттейді: { \~шектеулі жағдайында қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатындағы игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау және тұтыну барысындағы адамдардың іс-әрекеттерін зерттейді; \#ұйымдық- экономикалық қатынастарды; \#қоғамның өндіргіш күштерін; \#әлеуметтік-экономикалық қатынастарды; \#тауар өндірісінің технологиясын. } Микроэкономиканы экономика ғылымының нені зерттейтін саласы ретінде анықтауға болады: { \~жеке тұтынушы топтардың, фирмалардың және ресурс иелерінің экономикалық іс-әрекеттерін \#жеке-дара кәсіпкерлер мен ұсақ фирмалардың экономикалық іс-әрекеттерін; \#қоғамдық таптар өкілдерінің арасындағы қатынастарды; \#микрокомпьютерлердің экономикалық зерттеулердегі қолданысын; \#ұлттық экономикада жүріп жатқан үрдістерді. } Макроэкономика нені зерттейтін экономика ғылымының саласы ретінде анықталады: { \~ұлттық экономика деңгейінде болатын процестерді, \#экономикадағы мемлекеттің ролін; \#жеке фирмалардың экономикалық өнімдерін; \#алғашқы саяси экономия зерттеген мәселелерді; \#әртүрлі қоғамдық таптар өкілдерінің арасындағы қатынастарды; } Ғылыми абстракция әдісінің мазмұнын не ашып бере алады: { \~экономикалық құбылыстар мен процестерді екінші дәрежелі, кездейсоқ жақтарынан ажыратып, олардың түпкілікті сипаттық мәні мен байланыстарын анықтау, \#зерттелетін үрдістердің тұрақты және қалыпты жақтарын айқындау; \#экономиканың үлгісін жасау; \#тәжірибе қою; \#экономиканы болжау; } Индукция әдісі мынаны білдіреді: { \~жекелердің негізінде жалпы қорытынды шығару, \#ұстанымға сүйеніп, жекені дәлелдеу; \#тәжірибені ғылыми негіздеу; \#экономиканың -- математикалық үлгілерін жасау; \#экономикалық құбылыстары тарихи тұрғыдан қарастыру; } Дедукция әдісі мынаны білдіреді: { \~жалпы қағиданың негізінде жекені түсіндіру, \#жекелердің негізінде жалпы ұстанымдарды шығару; \#қарапайымдалған пікір; \#экономика үлгілерін жасау; \#экономиканы тарихи тұрғыдан зерттеу; } Синтез әдісі дегеніміз: { \~жеке элементтерді біртұтастық ретінде қосу, олардың өзара байланыстарын зерттеу, \#жеке қағидаларды жалпы ұстаным негізінде дәлелдеу; \#тәжірибе жүргізу; \#экономикалық процестердің моделін жасау; \#біртұтас жүйенің жеке элементтерін ажырату; } Экономикалық категория деген: { \~өндіріс қатынастарының әртүрлі қырларын білдіретін жалпылама ұғымдар, \#қарапайымдалған пікір; \#субъективті бағалау ұғымы; \#себеп-салдарлық байланыстар; \#қалыпты пікір; } Өндірістік ресурстар: { \#Тауарлар. \#Қажеттілік. \~Өндіру процесі үшін қолданылатын барлық ресурстар \#Ұсыныс. \#Сұраныс. } Экономиканың әкімшілік-басқарушылық жүйесінің мәні: { \~Орталықтан жоспарлау \#Жеке меншіктің билеуі. \#Жеке меншікті кеңкйту мүмкіндіктері. \#Ауыл шаруашылығын аралас ұжымдастыру. \#Еркін баға белгілеу. } Басқарушылық-әкімшілік экономикаға тән белгі: { \#Еркін баға белгілеу. \~Экономикадағы идеология және саясатты жоғарыдан басқару \#Экономикалық қызметті еркін таңдау. \#Шаруашылық қызметке толық жауапкершілік. \#Толық шаруашылық еркіндік. } Қалыптасқан дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар негізінде құрылатын экономикалық жүйе типін атаңдар: { \#Басқарушылық-әкімшілік. \#Нарықтық. \#Аралас. \~Дәстүрлі \#Индустриалды. } Мемлекеттік меншікке, орталықтан жоспарлауға негізделген экономикалық жүйе: { \~Басқарушылық-әкімшілік \#Нарықтық. \#Аралас. \#Дәстүрлі. \#Индустриалды. } Өндіріс- бұл: { \#Қоғам байлығы. \#Заттардың үлкен жинағы. \~Материалдық игіліктер мен қызметтерді өндіру процесі \#Жеке қажеттілікті қанағаттандыру. \#Адамның іс-әрекеті. } Еңбек заттары-бұл: { \#Механикалық еңбек түрінің жиынтығы. \~Адам еңбегі бағытталған заттар \#Адам қызметі. \#Жеке өндіріс факторы. \#Қоғамдық өндіріс алғы факторлары. } Қоғамдық өндірістің негізгі факторлары болып табылады { \#Сұраныс пен ұсыныс. \#Өндіріс. \#Қажеттілік. \#Ғылым. \~Еңбек,жер,капитал } Өндірістік қатынастар деген не: { \~материалдық игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау және тұтыну барысында қалыптасатын қатынастар, \#табиғат, материалдық және ақпарат ресурстарын пайдалану қатынастары; \#адамның табиғатқа қатынасы; \#әлеуметтік топтардың арасындағы қатынастар; \#әртүрлі дін өкілдерінің арасындағы қатынастар; } Сату, сатып алу объектісі ақша, валюта, құнды қағаздар болып табылатын коммерциялық кәсіпкерліктің түрі { \~Қаржылық, \#Өндірістік; \#Іскерлік; \#Конверсиялық; \#Дара; } Тауар-ақша қатынасын және сауда-айырбас операцияларын білдіретін бизнес түрі: { \~Коммерциялық \#Делдалдық. \#Сақтандырушылық. \#Қаржылық. \#Саудалық. } Қоғамның қарапайым өндіргіш күштеріне жатады: { \~өндіріс құралдары мен жұмыс күштерінің біртұтастығы, \#жоспарлау; \#өндірісті қоғамдастыру әдісі; \#жер,су, қазба байлық; \#инфрақұрылым және оның элементтері; } Кәсіпкер дегеніміз: { \~тиімді істерді амал ретінде тауып ұйымдастыра білетін іскер, белсенді,жаңалыққа жаны жақын, тәуекелшіл адам; \#тұтынушы; \#сатып алушы; \#мұғалім; \#маркетолог; } Серіктестіктің формаларын атаңдар: { \#жеке, біріккен; \#мемлекеттік, кооперативтік; \#аралас, біріккен; \~толық, аралас, жауапкершілігі шектелген, \#акционерлік, жеке, мемлекеттік; } Ұдайы өндірістің интенсивті түрін не сипаттайды: { \~жаңа технология негізінде өндіріс факторларын тиімді пайдалану арқылы өндірісті кеңейту; \#капитал салымдарының өсуі; \#капитал салымдарының төмендеуі; \#жұмыс орындарының санын көбейту негізінде даму; \#құрал-жабдықтар санын көбейту; } Нарықтың негізгі элементтеріне жатпайды: { \#Сұраныс. \#Ұсыныс. \~Жұмыссыздық \#Бәсеке. \#Баға. } Төмендегілердің қайсысы тауар болады: { \~айырбастау үшін өндірілген игілік \#табиғаттың жемісі; \#экономикалық емес игілік; \#өзінің тұтынуы үшін өндірілген өнім; \#пайдалы зат; } Бір адамның немесе бір жанұяның кәсіпкерлікпен айналысуы: { \~Жеке кәсіпкерлік, \#Концерн; \#Ассоциация; \#Картель; \#Трест; } Жарғылық капиталы белгілі бір үлестерге (акцияларға) бөлінген, заңды тұлға құқығы бар кәсіпорын. { \~Акционерлік қоғам, \#Концерн; \#Ассоциация; \#Картель; \#Трест; } Ірі қаржы операцияларын іске асыру үшін біріккен кәсіпкерлердің бірлестігі: { \~Консорциум, \#Концерн; \#Ассоциация; \#Картель; \#Трест; } **Ұйымдық-экономикалық кәсіпкерлік формасы**: { \~Концерн, \#акционерлік қоғам; \#Серіктестік; \#жеке кәсіпкерлік; \#Кооператив; } **Ұйымдық-экономикалық кәсіпкерлік формасына не жатады: {** \~Ассоциация. \#акционерлік қоғам \#серіктестік \#жеке кәсіпкерлік \#кооператив } Кәсіпкерліктің ұ**йымдық-экономикалық нысанына жатады**: { \~Картель. \#акционерлік қоғам \#серіктестік \#жеке кәсіпкерлік \#кооператив } Бір немесе бірнеше тұлғалармен құрылған, тек салынған қаржыларымен жауап беретін серіктестік: { \~Жауапкершілігі шектеулі серіктестік. \#толық серіктестік \#коммандитті серіктестік \#қосымша серіктестік \#акционерлік қоғам } Ақша -- бұл: { \~Ерекше тауар, жалпыға бірдей эквивалент \#Баға. \#Айналым шығындары. \#Өндіру шығындары. \#Еңбек шығындары. } Өндірістік кәсіпкерлік: { \~Нақты өнім өндіруді жүзеге асыратын қызмет \#сатып алушылары туралы мәліметтерді талап етеді \#экономиканың маңызды факторларының бірі емес \#тура ұжымдық кәсіпкерлік сияқты \#қаржылық кәсіпкерліктің бір бөлігі } Кеңес берумен айналысатын кәсіпкерлік түрі: { \~Консалтингтік \#өндірістік \#әлеуметтік \#делдалдық \#аралас типті } Белгілі бір жағдайларды сақтандыру нәтижесінде пайда алатын кәсіпкерліктің түрі { \~Сақтандыру кәсіпкерлігі \#ұжымдық кәсіпкерлік \#мемлекеттік кәсіпкерлік \#ассоциативті кәсіпкерлік \#жеңілдігі бар кәсіпкерлік } Бұл белгілі бір мәмілеге мүдделі тараптарды біріктіретін кәсіпкерлік: { \~Делдалдық \#өндірістік \#әлеуметтік \#консалтингтік \#аралас типті } Барлық экономикалық жүйелердің көкейкесті мәселесі: { \#Инвестициялар \#Өндіріс \#Тұтыну \~Ресурстар шектеулігі. \#Шығын } Монополиялық нарыққа тән белгі: { \~Жалғыз сатушы болуы. \#Сатып алушының жалғыз болуы \#Өндірушінің бағаға әсер ете алмауы \#Сатушы санының көп болуы \#Нарыққа кіріп-шығу еркіндігі } Экономикалық жүйе түріне жатпайды: { \~Қоғамдық жүйе, \#Дәстүрлі жүйе; \#Әкімшіл-әміршіл жүйе; \#Нарықтық жүйе; \#Аралас жүйе; } Экономикалык игiлiктер дегеніміз -- бұл: { \#Айырбасқа арналған шикізат өнiмдер \#Тұтынуы өндiрiспен сәйкес келетiн материалдық қызмет нәтижесi \~Қажеттiлiктi қанағаттандыратын тауарлар мен қызметтер. \#Өндiрiс факторлары \#Өндiргіш күштер } Акционерлік қоғамның бас органы: { \#Директорлар кеңесi. \#Өкiлеттiлер жиналысы. \~Акционерлердiң жалпы жиналысы \#Айрықша акция ұстаушылардың жиналысы. \#Қарапайым акция ұстаушылардың кеңесi. } Шумпетер кәсіпкерлікті қалай сипаттайды: { \#Кәсіпкер болу -- ол басқаның істегенін жетілдіру \#Пайданы арттыру жолындағы қызмет \~Кәсіпкер болу -- ол басқаның ісін істемеу. \#Тәуекелділікпен байланысты іс-әрекет \#Пайда табу } Серіктестіктің формаларын атаңдар: { \#жеке, біріккен; \#мемлекеттік, кооперативтік; \~толық, аралас, жауапкершілігі шектелген. \#акционерлік, жеке, мемлекеттік; \#Картель,синдикат; } Қазақстанда екінші жекешелендіру кезеңі қай жылдары өтті: { \#1990-1991 жж. \#1991-1992 жж. \~1993-1996 жж \#2000-2001 жж. \#2019-2024 жж. } Жетілген бәсеке нарығының белгілері: { \#Сатушының жалғыз болуы; \~Өндірушінің бағаға әсер ете алмауы, бәсекелестердің көп болуы, \#Сатып алушының жалғыз болуы; \#Сатушы санының аз болуы; \#Нарыққа кіріп-шығудың қиындығы; } Барлық экономикалық жүйелердің өзекті мәселесі: { \#Инвестиция жетіспеуі \#Өндіріс пен тұтыну сәйкессіздігі \#Баға тұрақсыздығы \#Еңбек өнімділігінің өсуі \~Ресурстардың шектеулілігі; } Қазақстанда бірінші жекешелендіру кезеңі қай жылдары өтті: { \#1990-1991 жж. \~1991-1992 жж \#1993-1996 жж. \#2000-2001 жж. \#2019-2024 жж. } **Бірлескен коммерциялық қызметті жүзеге асыру үшін құрылған бір саладағы кәсіпорындар бірлестігі: {** **\#синдикат** **\~картель** **\#пул** **\#трест** **\#фирма** } Экономикалық ғылымның даму кезеңдері: { **\~Меркантелистік, физиократтық,** **\#Қысқа мерзімдік;** **\#Ұзақ мерзімдік;** **\#Орта мерзімдік;** **\#Аралық мерзімдік;** } **Кантильон алғаш енгізген термин: {** **\~«Кәсіпкерлік»,** **\#«Экономикалық игіліктер»;** **\#«Қажеттілік»;** **\#«Бизнес»;** **\#«Экономика»;** **}** **Кәсіпкерлік дегеніміз -- бұл: {** **\#Меншік дегенді білдіреді** **\#Тәуекелділікпен байланыссыз іс-әрекеттер** **\~Өндіріс факторларын өзара жұмылдыратын, жаңашылдық пен тәуекелділікті қажет ететін қызмет түрі;** **\#Болжамсыз қызмет** **\#Жоспарлау түрі** **}** **Серіктестіктер құрылады: {** **\#Өндірістің көлемін бір кәсіпорынның шеңберінде шоғырландыру арқылы;** **\~Кәсіпорынның иемдену және басқару шешімдері туралы екі немесе одан да көп адамдар өзара келіскенде,** **\#Бағалы қағаздарды шығарумен байланысты фирмалардың бірігуі жолымен;** **\#Қаржылық қызметтерін ортақтастыру арқылы;** **\#Қоғамдық өнім өндіру мақсатында;** **}** **Физиократтық мектептің өкілі: {** **\~Ф.Кенэ, А.Тюрго;** **\#Т. Ман.** **\#Кольбер.** **\#Д.Ло.** **\#П.Л. Буабильгер;** **}** **Маржиналистік теорияның классиктері болып табылады: {** **\~К.Менгер, Ф.Визер, Е. Бем-Баверк;** **\#Ф.Кенэ, А.Тюрго.** **\#К.Маркс, Ф.Энгельс.** **\#А.Смит, Д.Рикардо.** **\#Т.Ман, А.Монкретьен.** **}** **Қандай экономикалық мектепте ауыл шаруашылығындағы табысты бөлу мен ұдайы өндіру талданады: {** **\~Физиократтар,** **\#Меркантелизм.** **\#Ағылшын классикалық буржуазиялық саяси экономия.** **\#Марксизм.** **\#Маржинализм.** **}** **Игіліктерге айрықша нақты бақылау жасау құқығы-бұл: {** **\~Иелік ету құқығы;** **\#Пайдалану құқығы.** **\#Басқару құқығы.** **\#Табысты алу құқығы.** **\#Егемендік құқығы.** **}** **Өзі үшін игіліктердің пайдалы қасиеттерін пайдалану құқығы-бұл: {** **\~Пайдалану құқығы;** **\#Иелік ету құқығы.** **\#Басқару құқығы.** **\#Табысты алу құқығы.** **\#Егемендік құқығы.** **}** Аралас экономикалық жүйе үлгісі мысалына жатады: { **\#Мемлекеттік үлгі** **\#Қоғамдық үлгі** **\#Қалалық үлгі** **\~Жапондық үлгі.** **\#Италияндық үлгі** } **Қандай экономикалық мектеп өкілдері "Экономикалық кестені" жасап шығарды: {** **\~Физиократтар,** **\#Меркантелизм.** **\#Ағылшын классикалық буржуазиялық саяси экономия.** **\#Марксизм.** **\#Маржинализм.** **}** **Қай экономикалық мектеп өкілдері «Еңбек-құн\" теориясын жазды: {** **\#Физиократтық.** **\#Меркантелистік,** **\~Ағылшын классикалық буржуазиялық саяси экономия** **\#Маркстік.** **\#Маржиналистік.** **}** Игіліктерді пайдалануды кім және қалай қамтамасыз ететінін шешу құқығы-бұл: { \#Иелік ету құқығы. \#Пайдалану құқығы. \~Басқару құқығы \#Табысты алу құқығы. \#Егемендік құқығы. **}** **Жеке адам мен қоғамның дамуына қажетті заттарға деген мұқтаждығы: {** **\#Ұсыныс.** **\#Сұраныс,** **\#Мұқтаждық.** **\~Қажеттілік** **\#Тапшылық;** **}** **Жеке меншік бөлінеді: {** **\~еңбекке негізделген меншік; еңбекке негізделмеген меншік,** **\#қоғамдық меншік;** **\#ұжымдық меншік;** **\#демалысқа негізделген меншік;** **\#мемлекеттік меншік;** **}** **Маркстік саяси экономия теорияның классиктері болып табылады: {** **\#К.Менгер, Ф.Визер, Е. Бем-Баверк,** **\#Ф.Кенэ, А.Тюрго,** **\~В.И.Ленин, Ф.Энгельс** **\#А.Смит, Д.Рикардо,** **\#Т.Ман, А.Монкретьен,** **}** Аралас экономикалық жүйе үлгісі мысалы: { **\#Мемлекеттік үлгі** **\#Қоғамдық үлгі** **\#Қалалық үлгі** \~Американдық үлгі. **\#Англиялық үлгі** **}** Игіліктерге айрықша нақты бақылау жасау құқығы-бұл: { \~Иелік ету құқығы \#Пайдалану құқығы. \#Басқару құқығы. \#Табысты алу құқығы. \#Егемендік құқығы. **}** Экономикалық теорияда негізінен келесі өндіріс факторларын бөліп көрсетуге болады: { \~еңбек, жер, капитал, кәсіпкерлік қабілет, \#еңбек пен капитал; \#табиғи ресурстар, еңбек және капитал; \#еңбек, капитал, ақпарат, технология; \#негізгі және айналмалы капитал; } Өндірістің мазмұны: { \~адамның өмір сүруіне қажетті өнімдер мен игіліктерді өндіру, \#өндірушілер мен тұтынушылардың байланысы; \#адамның жұмыс орны; \#игіліктерді қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін пайдалану; \#табиғаттың дайын өнімдерін иемдену; } Меншік дегеніміз --бұл: { \~Затқа байланысты адамдардың қатынастары \#Мүліктің бір бөлігінің иесі. \#Мүлікті иелену құқығының саны. \#Фирма иесінің салған капиталы. \#Тауар. } Жеке меншіктің формаларын атаңдар: { \#Мемлекеттік. \#Жалпы. \~Жеке-дара \#Өнеркәсіпті-мемлекеттік. \#Аралас. **}** Аралас экономикалық жүйе үлгісі: { **\~Шведтік үлгі.** **\#Мемлекеттік үлгі** **\#Қоғамдық үлгі** **\#Қалалық үлгі** **\#Франциялық үлгі** } Өзі үшін игіліктердің пайдалы қасиеттерін пайдалану құқығы-бұл: { \#Иелік ету құқығы. \~Пайдалану құқығы \#Басқару құқығы. \#Табысты алу құқығы. \#Егемендік құқығы. **}** **Қай экономистік мектеп өкілдері «Қосымша-құн\" теориясын енгізді: {** **\#Физиократтық.** **\#Меркантелистік.** **\#Ағылшын классикалық буржуазиялық саяси экономия.** **\~Маркстік** **\#Маржиналистік.** } Игіліктерді пайдалану нәтижелеріне иелік ету құқығы: { \#Иелік ету құқығы. \#Пайдалану құқығы. \#Басқару құқығы. \~Табысты алу құқығы \#Егемендік құқығы. } Игіліктерді тұтыну, өзгерту, шеттету және жою құқығы-бұл: { \#Иелік ету құқығы. \#Пайдалану құқығы. \#Басқару құқығы. \#Табысты алу құқығы. \~Егемендік құқығы } Қауіпсіздік құқығы: { \#Қарызды өтеу үшін игілікті өндіріп алу мүмкіндігі. \#Сыртқы ортаға зиян келтіретін тәсілмен пайдалануға тыйым салу. \#Игілікті шексіз пайдалану құқығы. \#Мұрагерлікке игілікті беру. \~Сыртқы орта тарапынан келетін зиян мен игіліктердің экспроприациясынан қорғану құқығы } Тауар өндірумен және қызмет көрсетумен байланысты кәсіпкерлік { \~Өндірістік \#интеллектуалдық \#шығармашылық \#ерекше \#коммерциялық } Өнім өндірумен байланысты емес, тауарлар мен қызметтерді қайта сатуға негізделген кәсіпкерлік { \~Коммерциялық \#интеллектуалдық \#шығармашылық \#ерекше \#жаңашылдық } Шетелдік капиталдың қатысуымен қызмет ететін кәсіпорындар: { \~бірлескен кәсіпорындар; \#арнаулы кәсіпорындар \#толық кәсіпорындар \#тұрақты кәсіпорындар \#әлеуметтік жүйелер } Бизнес-жоспар тарауларын атаңыз: { \~резюме, өнім сипаттамасы, нарықты талдау, өндіріс жоспары, маркетингтік жоспар, қаржылық жоспар және тағы басқалары; \#кіріспе, техникалық-экономикалық есептеулер, қорытынды \#көрініс, мақсаттар, критерийлер, маркетинг, өндіріс \#көрініс, техникалық өндіріс, қаржылық жоспар және қорытынды \#инвестициялық жоспар, қаржылық жоспар, қосымшалар } Ағылшын классикалық буржуазиялық саяси экономия мектебі өкілдері: { \~А.Смит, Д.Рикардо, \#Антуан де Монкретьен. \#Кенэ, А.Тюрго. \#К.Маркс, Ф.Энгельс. \#А.Маршалл, Дж. Мейнард Кейнс. } Экономикалық ғылымның дамуының меркантелистік мектеп өкілі: { \#А.Смит \~А.Монкретьен, \#Ф.Кенэ \#К.Маркс \#А.Маршалл } Кәсіпорынның басқару қызметін атаңыз { \~жоспарлау, бақылау, ұйымдастыру, реттеу; \#жоспарлау, бақылау \#ұйымдастыру, реттеу, болжау \#ынталандыру, шешім қабылдау \#есеп беру, талдау } Кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық формалары бойынша қалай топтасады { \~акционерлік қоғамдар, серіктестіктер ,жеке кәсіпкерлік; \#мемлекеттік кәсіпорында \#серіктестіктер \#акционерлік қоғамдар \#жауапкершілігі шектеуліұйымдар } Кәсіпкерліктің негізгі белгілері: { \~өндірушінің экономикалық дербестігі, еркіндігі; \#тауардың бәсекеге қабілеттілігі \#құрал‑жабдықтарға меншік иесінің болуы \#бәсекелестік жоқ ортада қызмет жасауы \#нарықты зерттеуі } Қосымша құн теориясы қашан қалыптасты: { \~ХІХ ғасырдың 2-ші жартысында, \#ХІХ ғасырдың 1-ші жартысында \#ХІХ ғасырдың басында \#ХХ ғасырдың аяғында \#ХХ ғасырдың 2-ші жартысында **}** **Экономикалық теория -- бұл: {** **\#Еңбек шығындары қөрсеткіші.** **\#Экономикалық фактілерді зерттеу.** **\#Еңбек өнімділігі көрсеткіші.** **\~Экономикалық принциптер мен фактілерді оқып-үйрену және талдау** **\#Өндірістік тәжірибе.** **}** **Индукция әдісі-бұл: {** **\#Ойдың жалпыдан жеке анықтамаларға қозғалуы.** **\~Ойдың жекеден жалпы ой шешіміне қозғалуы** **\#Объектінің өзгеру себептерін анықтау.** **\#Нақтылыққа қозғалысты оқып-үйрену.** **\#Нарықтық заңдардың мүмкіндіктерін оқып-үйрену.** **}** **Дедукция әдісі-бұл: {** **\~Ойдың жалпыдан жеке анықтамаларға қозғалуы** **\#Ойдың жекеден жалпы ой шешіміне қозғалуы.** **\#Объектінің өзгеру себептерін анықтау.** **\#Нақтылыққа қозғалысты оқып-үйрену.** **\#Нарықтық заңдардың мүмкіндіктерін оқып-үйрену.** **}** **Экономикалық теория нені зерттейді: {** **\~шектеулі жағдайында қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатындағы игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау және тұтыну барысындағы адамдардың іс-әрекеттерін зерттейді;** **\#ұйымдық- экономикалық қатынастарды;** **\#қоғамның өндіргіш күштерін;** **\#әлеуметтік-экономикалық қатынастарды;** **\#тауар өндірісінің технологиясын.** **}** **Микроэкономиканы экономика ғылымының нені зерттейтін саласы ретінде анықтауға болады: {** **\~жеке тұтынушы топтардың, фирмалардың және ресурс иелерінің экономикалық іс-әрекеттерін** **\#жеке-дара кәсіпкерлер мен ұсақ фирмалардың экономикалық іс-әрекеттерін;** **\#қоғамдық таптар өкілдерінің арасындағы қатынастарды;** **\#микрокомпьютерлердің экономикалық зерттеулердегі қолданысын;** **\#ұлттық экономикада жүріп жатқан үрдістерді.** **}** **Макроэкономика нені зерттейтін экономика ғылымының саласы ретінде анықталады: {** **\~ұлттық экономика деңгейінде болатын процестерді,** **\#экономикадағы мемлекеттің ролін;** **\#жеке фирмалардың экономикалық өнімдерін;** **\#алғашқы саяси экономия зерттеген мәселелерді;** **\#әртүрлі қоғамдық таптар өкілдерінің арасындағы қатынастарды.** **}** **Ғылыми абстракция әдісінің мазмұнын не ашып бере алады: {** **\~экономикалық құбылыстар мен процестерді екінші дәрежелі, кездейсоқ жақтарынан ажыратып, олардың түпкілікті сипаттық мәні мен байланыстарын анықтау,** **\#зерттелетін үрдістердің тұрақты және қалыпты жақтарын айқындау;** **\#экономиканың үлгісін жасау;** **\#тәжірибе қою;** **\#экономиканы болжау** **}** **Өндірістік ресурстар дегеніміз\... {** **\~тауарлармен қызмет көрсету және басқа да құндылықтарды жасау процесіде пайдаланылуға болатын табиғат әлеуметтік және рухани күштер жиынтығы,** **\#қызмет көрсету;** **\#тауар;** **\#рухани күштер;** **\#саяси күштер.** **}** **Азаматтардың бірлескен кәсіпкерлік қызметі үшін мүшелік негізінде олардың өз еңбегімен қатысуына және мүшелерінің мүліктік жарналарын (пайларды) біріктіруіне негізделген ерікті бірлестік: {** **\~өндірістік кооператив;** **\#толық серіктестік** **\#коммандитті серіктесік** **\#акционерлік қоғам** **\#жауапкершілігі шектеулі серіктестік** **}**