Zastaw finansowy - ustawa.docx

Niektóre zabezpieczenia finansowe. Dz.U.2024.294 t.j. z dnia 2024.03.01 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 1 marca 2024r. tekst jednolity **Wejście w życie:** 1 maja 2004 r. 1. **USTAWA** **z dnia 2 kwietnia 2004 r.** **o niektórych zabezpieczeniach finansowych ^1^** **Rozdział  1** *...

Niektóre zabezpieczenia finansowe. Dz.U.2024.294 t.j. z dnia 2024.03.01 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 1 marca 2024r. tekst jednolity **Wejście w życie:** 1 maja 2004 r. 1. **USTAWA** **z dnia 2 kwietnia 2004 r.** **o niektórych zabezpieczeniach finansowych ^1^** **Rozdział  1** **Przepisy ogólne** **Art.  1.  \[Przedmiot ustawy\]** Ustawa reguluje zasady ustanawiania i wykonywania zabezpieczeń na środkach pieniężnych, wierzytelnościach kredytowych lub instrumentach finansowych (zabezpieczenia finansowe) wierzytelności pieniężnych lub wierzytelności, w których świadczenie polega na dostarczeniu instrumentów finansowych (wierzytelności finansowe), w tym wierzytelności przyszłych, zależnych od terminu lub warunku albo okresowych, a także zasady zaspokajania się z tych zabezpieczeń. **Art.  2.  \[Zakres podmiotowy ustawy\]** 1. Przepisy ustawy stosuje się, jeżeli ustanawiającym lub przyjmującym zabezpieczenie finansowe jest: 2. Dłużnikiem z wierzytelności finansowej może być inna osoba niż ustanawiający zabezpieczenie. 3. Przepisów ustawy nie stosuje się do: **Art.  3.  \[Definicje\]** Użyte w ustawie określenia oznaczają: **Art.  4.  \[Klauzula kompensacyjna w umowie o ustanowienie zabezpieczenia finansowego\]** 1. Wierzytelności stron wynikające z umowy o ustanowienie zabezpieczenia finansowego lub będące jej przedmiotem mogą być przedmiotem kompensaty, jeżeli strony w umowie ustanowiły klauzulę kompensacyjną. 2. Kompensata jest dopuszczalna także wtedy, gdy wierzytelności nie są wymagalne. 3. Poprzez kompensatę: **Art.  4a.  \[Prawo użycia przedmiotu zabezpieczenia finansowego\]** Prawo użycia nie przysługuje zastawnikowi wierzytelności kredytowej, z wyłączeniem prawa do pobierania należnych świadczeń wynikających z umowy o udzielenie kredytu lub pożyczki, w tym prawa do pobierania pożytków. **Rozdział  2** **Umowa o ustanowienie zabezpieczenia finansowego** **Art.  5.  \[Treść umowy\]** 1. Umowa o ustanowienie zabezpieczenia finansowego określa wierzytelności finansowe podlegające zabezpieczeniu oraz sposób zabezpieczenia, polegającego na: 2. Umowa określa ponadto termin, do którego ustanawia się zabezpieczenie, podstawy realizacji zabezpieczenia oraz, z zastrzeżeniem art. 11, sposób wyceny przedmiotu zabezpieczenia i zasady rozliczenia stron. 3. Umowa może przewidywać odpowiedni przedmiot zastępczy, a w przypadku zastawu finansowego również ustanowienie prawa użycia lub zaspokojenie się zastawnika przez przejęcie przedmiotu zastawu finansowego. Umowa może przewidywać także zastępowanie środków pieniężnych, wierzytelności kredytowych lub instrumentów finansowych innymi środkami pieniężnymi, wierzytelnościami kredytowymi lub instrumentami finansowymi. **Art.  6.  \[Przepisy stosowane do blokady na rachunku papierów wartościowych\]** Do zabezpieczenia wierzytelności finansowych polegającego na ustanowieniu blokady, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3, stosuje się odpowiednio przepisy o zastawie finansowym. **Art.  7.  \[Ustanowienie zastawu finansowego\]** 1. Ustanowienie zastawu finansowego nie wymaga zawarcia umowy z datą pewną ani umowy z podpisami notarialnie poświadczonymi. 2. Zabezpieczenie odnotowuje się, w zależności od tego, czy ustanowione jest na: 3. Do ustanowienia zabezpieczenia finansowego na wierzytelności kredytowej przepisu art. 329 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933) nie stosuje się. **Art.  7a.  \[Dokumenty dołączane do umowy o ustanowienie zabezpieczenia finansowego na wierzytelności kredytowej\]** 1. Jeżeli zabezpieczenie finansowe ustanawiane jest na wierzytelności kredytowej, do umowy o ustanowienie zabezpieczenia finansowego należy dołączyć: 2. Zgoda, o której mowa w ust. 1 pkt 1, może obejmować zarówno informacje dotyczące dłużnika wierzytelności kredytowej, jak i dotyczące zobowiązania, z którego wynika wierzytelność kredytowa. 3. Wymogu uzyskania zgody, o której mowa w ust. 1 pkt 1, nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w art. 104 ust. 2 pkt 12 oraz art. 105 ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo bankowe. **Rozdział  3** **Wykonywanie uprawnień i zaspokajanie się uprawnionego z zabezpieczenia finansowego** **Art.  8.  \[Zaspokojenie z przedmiotu przeniesienia na zabezpieczenie aktywów finansowych; Kompensata wierzytelności przenoszącej prawo na zabezpieczenie\]** 1. Zaspokojenie z zabezpieczenia finansowego, polegającego na przeniesieniu na przyjmującego zabezpieczenie prawa do środków pieniężnych, wierzytelności kredytowych lub instrumentów finansowych, następuje z chwilą wystąpienia podstawy realizacji zabezpieczenia. Przyjmujący zabezpieczenie zawiadamia ustanawiającego zabezpieczenie o wygaśnięciu roszczenia o zwrot przedmiotu zabezpieczenia. 2. Wierzytelność związana z wynikającym z umowy o ustanowienie zabezpieczenia finansowego zobowiązaniem przyjmującego zabezpieczenie do przeniesienia odpowiedniego przedmiotu zastępczego może być przedmiotem kompensaty, jeżeli zobowiązanie to nie zostało wykonane do chwili wystąpienia podstawy realizacji zabezpieczenia. **Art.  9.  \[Wykonanie prawa użycia przedmiotu zabezpieczenia finansowego\]** 1. W razie wykonania prawa użycia, polegającego na rozporządzeniu przedmiotem zabezpieczenia, zastawnik jest obowiązany do zastąpienia przedmiotu zabezpieczenia odpowiednim przedmiotem zastępczym najpóźniej w terminie wykonania zobowiązania podlegającego zabezpieczeniu, chyba że w terminie określonym w umowie o ustanowienie zabezpieczenia finansowego dokona rozliczenia wierzytelności stron. 2. Odpowiedni przedmiot zastępczy staje się przedmiotem zabezpieczenia pierwotnie ustanowionego. 3. W razie wystąpienia podstawy realizacji zabezpieczenia wierzytelność wynikająca z zobowiązania polegającego na wykonaniu obowiązku wskazanego w ust. 1 może być przedmiotem kompensaty. **Art.  10.  \[Pozaegzekucyjne zaspokojenie się z przedmiotu zastawu finansowego\]** 1. W razie wystąpienia podstawy realizacji zabezpieczenia zastawnik może, z zastrzeżeniem ust. 3, zaspokoić się przez sprzedaż przedmiotu zabezpieczenia, potrącenie lub kompensatę jego wartości z zabezpieczoną wierzytelnością finansową albo, jeżeli umowa o ustanowienie zabezpieczenia finansowego tak stanowi, przez przejęcie przedmiotu zabezpieczenia. 2. Przejęcie, o którym mowa w ust. 1, następuje z dniem złożenia zastawcy oświadczenia zastawnika o przejęciu przedmiotu zabezpieczenia. 3. W przypadku zabezpieczenia finansowego ustanowionego w formie zastawu finansowego na jednostkach uczestnictwa funduszu inwestycyjnego, zaspokojenie następuje w trybie określonym w ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. **Art.  11.  \[Ustalenie wartości przejętych instrumentów finansowych; sposób zaliczenia wartości przejęcia na poczet zabezpieczonej wierzytelności\]** 1. Jeżeli umowa przewiduje zaspokojenie zastawnika w drodze przejęcia przedmiotu zastawu, a zastaw ten ustanowiono na instrumentach finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym, wartość przejętych instrumentów finansowych ustala się po kursie z końca dnia przejęcia. Jeżeli w dniu przejęcia nie notowano tych instrumentów finansowych, ich wartość ustala się po kursie z końca dnia ostatniego notowania tych papierów. 1a. Jeżeli zastaw ustanowiono na skarbowych papierach wartościowych, które są przedmiotem obrotu na zorganizowanym przez ministra właściwego do spraw budżetu rynku obrotu skarbowymi papierami wartościowymi, zastawnik i zastawca mogą w umowie o ustanowienie zabezpieczenia finansowego postanowić o wycenie przejmowanych skarbowych papierów wartościowych po kursie z końca dnia przejęcia obowiązującym na tym rynku. Jeżeli w dniu przejęcia nie został ustalony kurs dla skarbowych papierów wartościowych będących przedmiotem przejęcia, ich wartość ustala się po ostatnim dostępnym kursie z końca dnia ustalonym dla kwotowania tych papierów na tym rynku. Jeżeli dla przejmowanych skarbowych papierów wartościowych na tym rynku nie jest ustalany kurs lub zaprzestano ustalania kursu, kursem wyceny jest średni kurs z dnia przejęcia liczony jako średni ważony wolumenem kurs z wszystkich bezwarunkowych transakcji zawartych na tym rynku w dniu przejęcia, a w przypadku gdy nie został wyliczony - ostatni dostępny średni kurs. 2. Wierzytelność finansowa ulega zaspokojeniu do wysokości wartości przedmiotu zastawu przejętego przez zastawnika. Jeżeli wartość przedmiotu zastawu przewyższa wysokość wierzytelności finansowej, zastawnik jest zobowiązany do zwrotu kwoty nadwyżki w terminie trzech dni od dnia przejęcia. **Art.  12.  \[Określenie osoby uprawnionej do żądania spełnienia świadczenia w przypadku zastawu finansowego\]** 1. Przepisu art. 333 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny nie stosuje się. Zastawnik jest uprawniony do żądania spełnienia świadczenia na jego rzecz. 2. W przypadku zastawu finansowego na wierzytelności kredytowej: \- jeżeli ustanawiający zabezpieczenie finansowe poinformował dłużnika wierzytelności kredytowej na piśmie o ustanowieniu na tej wierzytelności zastawu finansowego oraz o skutkach określonych w pkt 1 i 2. W przypadku braku takiego poinformowania wyłącznie uprawnionym do żądania spełnienia świadczenia jest zastawca. 3. Strony umowy o ustanowienie zabezpieczenia finansowego w formie zastawu na wierzytelności kredytowej mogą postanowić, że uprawniony do żądania spełnienia świadczenia z wierzytelności kredytowej będzie wyłącznie zastawca albo zastawca i zastawnik łącznie. Postanowienie o łącznym uprawnieniu do żądania spełnienia świadczenia przez zastawcę i zastawnika jest skuteczne wobec dłużnika wierzytelności kredytowej pod warunkiem poinformowania go na piśmie przez ustanawiającego zabezpieczenie finansowe o treści tego postanowienia. **Rozdział  4** **Przepis kolizyjny** **Art.  13.  \[Prawo właściwe\]** Umowa o ustanowienie zabezpieczenia finansowego na niematerialnych instrumentach finansowych, prawa wynikające z tego zabezpieczenia, pierwszeństwo praw, a także zaspokajanie się z takiego zabezpieczenia podlega wyłącznie prawu państwa, w którym jest prowadzony rachunek papierów wartościowych, rachunek zbiorczy, inny rachunek, na którym zapisywane są instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi, konto depozytowe lub inna ewidencja papierów wartościowych, w której zabezpieczenie to zostało odnotowane. Prawu temu podlega również nabycie w dobrej wierze niematerialnych instrumentów finansowych. **Rozdział  5** **Zmiany w przepisach obowiązujących i przepis końcowy** **Art.  14. ** W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) po art. 902 dodaje się art. 902^1^ w brzmieniu: (zmiany pominięte). **Art.  15. ** W ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte). **Art.  16. ** W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte). **Art.  17. ** W ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 i Nr 217, poz. 2125 oraz z 2004 r. Nr 91, poz. 870) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte). **Art.  18.  \[Przepis intertemporalny\]** Przepisów ustawy nie stosuje się do umów zawartych przed dniem jej wejścia w życie. **Art.  19.  \[Wejście w życie ustawy\]** Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 maja 2004 r. ^1^ Niniejsza ustawa wdraża dyrektywę 2002/47/WE z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie ustanawiania zabezpieczeń finansowych (Dz. Urz. WE L 168 z 27.06.2002).