Hekimlik Andı SUNUM-3-Dr.Cemal Huseyin GUVERCIN-PDF
Document Details
Uploaded by ChampionVeena4922
Dokuz Eylül Üniversitesi
2024
Dr Cemal Huseyin Güvercin
Tags
Summary
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde 12 Ocak 2024 tarihinde yapılan "Hekimlik Andı" konulu bir sunum. Sunumda ant kavramı, tarihi gelişim, hekimlik etiği, Hipokrat ve Imhotep gibi önemli isimler ve andın güncel önemi ele alınıyor.
Full Transcript
Hekimlik Andı Doç Dr Cemal Hüseyin Güvercin Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Ant nedir? Söylenenlerin gerçekliği için, kutsal/değerli sayılan bir varlığı tanık tutmaktır. Moğollarda iki ayrı boydan gelen kişilerin, birer damla kanlarını karıştırd...
Hekimlik Andı Doç Dr Cemal Hüseyin Güvercin Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Etik Ant nedir? Söylenenlerin gerçekliği için, kutsal/değerli sayılan bir varlığı tanık tutmaktır. Moğollarda iki ayrı boydan gelen kişilerin, birer damla kanlarını karıştırdıkları şerbeti içmeleriyle aralarındaki antlaşmayı kesinleştirmeleri geleneğinden kaynaklanmaktadır. 12.01.2024 12.01.2024 Ant nedir? Ant, herhangi bir şey hakkında kendinin ya da grubun kutsal/değerli saydığı bir varlığı veya bir kavramı tanık tutarak yapılan ciddi bir bildirimdir 12.01.2024 Hekimlik Andı Hekim Andı, ant kavramının özel bir durumudur. Onun içeriği bir yasa metni olmayıp, bu andın içilmesinde de yasal bir zorunluluk yoktur. Ant içerken en az iki taraf bulunur. Hekim andı tek taraflı olarak hastaya, topluma “iyi hekim olmak üzerine” söz vermektir. 12.01.2024 Hekimlik Andı Hekimlik Andı mezun hekimlerin meslek yaşamına başlamadan önce, temel mesleki değerleri koruyacaklarına, hangi koşullarda olursa olsun, hekimliği mesleğin evrensel etik değerleri çerçevesinde yürüteceklerine dair kendilerine ve topluma verdikleri bir sözdür 12.01.2024 Ant Metinleri Aydınlanma Çağı Düşüncesi (18. yy) İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi (1789) Nuremberg Kodu (1947) İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (1948) Dünya Hekimler Birliği Bildirgeleri Avrupa Konseyi Biyoetik Sözleşmesi (1997) UNESCO Evrensel Biyoetik Kuralları (2005) 12.01.2024 İmhotep (M.Ö. 2980 ) Rahip hekim, mimar, yönetici Öldükten sonra Mısırlılar şifa verici olarak İmhotep’in heykellerini yaptılar Daha sonraları İmhotep’e tıp tanrısı olarak tapılmaya başlanmıştır. (M.Ö. 7-4. yy) Rahip hekimler göreve başlamadan, İmhotep adına yemin ederlerdi. 12.01.2024 İmhotep Yemini “Bu okulun hocalarıyla sevgili arkadaşlarımın karşısında ve İmhotep’in resminin önünde, yüce Varlık adına söz verir ve ant içerim ki, tıbbi uygulamam sırasında onur ve dürüstlük ilkelerine bağlı kalacağım. Yoksullara karşılıksız bakacağım ve hiç bir zaman verdiğim hizmetin üzerinde bir ödeme isteğinde bulunmayacağım. 12.01.2024 İmhotep Yemini “Evlere alındığım zaman, gözlerim orada olup bitenleri görmeyecektir; bana aktarılan sırları saklayacağım gibi törelere zarar verecek ya da suça yardımcı olacak bir biçimde de davranmayacağım. Hocalarıma saygılı ve minnet borçlu olarak onların çocuklarına babalarından öğrendiğim bilgiyi aktaracağım. Verdiğim sözleri yerine getirirsem insanlar benden saygılarını esiremesinler. Sözümde durmazsam utanç ve aşağılanmaya uğrayayım.” 12.01.2024 Hipokrat Mistik görüşlerin reddedilmesi Neden sonuç ilişkisi kurulması Gözleme önem verilmesi Bilinemeyen olguların kutsal kavramlarla açıklanmaması 12.01.2024 Hekimlik Andı İçeriği insan yaşamına saygı duyulacağı, hastanın sağlığının önceleneceği, zarar vermekten kaçınılacağı, hastanın mahremiyetinin korunacağı hiçbir ayrım yapılmayacağı 12.01.2024 Hekimlik Andı Hukuksal bağlayıcılığı olmayan bu metinlerle hekimin vicdani yükümlülüğü belirtilerek ötekine -bireye, topluma- bu ilkelerin yaşama yansıtılacağı güvencesi verilmekte, hekim sorumluluğu cisimleştirilmektedir. 12.01.2024 Neden Hekim Andı İçiyoruz? Güven sağlamak Tıbbın değer sistemini/ahlaki ölçütlerini dile getirmek Hekimin hastalarla/toplumla olan ilişkilerini düzenlemek Hekimliğin sınırlarını çizmek 12.01.2024 Temel öge güvendir Amaç, güveni oluşturmak, temellendirmek ve sürdürmektir. Hastalara verilen bir tür güvencedir. Tüm topluma yönelik bir sözleşmedir. “..hastama zarar vermeyeceğim, onun iyiliğini her şeyin üstünde tutacağım, bunu mesleğimin temel ahlaki çerçevesi sayacağım” 12.01.2024 Hekim Andının Yaptırımı Hekimlik meslek örgütü (TTB) yaptırımları Vicdani yaptırım 12.01.2024 Hekimlik Andı Ben.. En kutsal inançlarım önünde; öğretmenlerim, meslektaşlarım ve bütün burada bulunan insanlar önünde, kendimi ve onları tanık tutarak söz verip, ant içerim ki: Bu yüce sanatı bana öğreten öğretmenlerimi annem ve babam gibi tanıyacağım, Elimde olan iyiliği onlardan ve çocuklarından esirgemeyeceğim. Meslektaşlarım kardeşlerim olacaktır. Tıp mesleği bilgilerini yasal hakkı olmayanlara öğretip, onların yasa dışı hekimlik etmelerine destek olmayacağım. 12.01.2024 Hekimlik Andı Benden zehir isteyene onu vermeyeceğim gibi, kimseye ölümün yolunu göstermeyeceğim. Yasal koşullar dışında çocuk düşürtmeyeceğim. Yetkili olmadığım müdahaleleri yapmayacağım, onları ehline bırakacağım. Kimsenin bedenini ve kişiliğini kötüye kullanmayacağım. Hastalarımla cinsel ilişkide bulunmayacağım. Gerek mesleğimi uygularken, gerekse onun dışında, görüp işittiklerimi bir sır olarak saklayacağım, hiç kimseye açmayacağım. 12.01.2024 Hekimlik Andı Nereye girersem gireyim, hastaya yardım için gireceğim. Kasıtlı bütün kötülüklerden kaçınacağım. Bütün ömrümü dürüst ve temiz bir insan olarak geçireceğim. Eğer bu andımı tutar ve verdiğim sözden dönmezsem, bütün insanlar arasında şerefle anılayım! Eğer yeminimden dönersem, bunun zıddına uğrayayım! 12.01.2024 Eski ve Yeni Andlar: Farklılıklar “ Hekim Apollo, Esculapius ve Hygia ve Panacea ve bütün Tanrı ve Tanrıçalar adına ant içerim...” den laik bir yapıya “...hür ya da köle olsun..” dan eşitlikçi bir yaklaşıma 12.01.2024 Hekim Andında Başlıca Konular Klinik Tıp Yaşamın kutsallığı İnsan kişiliğine saygı Öğretmenler, hekimler Hekim-hekim ilişkisi Hekim ve hekim yakınları Hasta sırrı Kutsal değerler Kötülükten kaçınma 12.01.2024 Hekim Andında Yer Almayan Konular Tıp eğitimi Hekimin kendini geliştirmesi, bilimsel değerler Hasta hakları Hastalara eşit davranmak Sağlık çalışanı / Ekip çalışması Tıbbi teknoloji 12.01.2024 Dünya Tabipler Birliği (DTB) 1947’de kuruldu Önüne koyduğu ilk görev Hipokrat Andı’nı 20. yüzyılda kullanılabilecek hale getirmekti. İlk kez 1948’de DTB 2. Genel Kurulu’nda kabul edilen Cenevre Bildirgesi (Hekimlik Andı) ortaya çıktı ve metin günümüze dek, birçok kez güncellendi. En son 2017. 12.01.2024 Dünya Tabipler Birliği (DTB) Türk Tabipleri Birliği (TTB), DTB Cenevre Bildirgesi’nin (Hekimlik Andı) 2015 yılında başlayan güncelleme çalışmalarını yürütmek üzere DTB Genel Kurulu’nca seçilen altı ulusal tabip birliğinden biridir 12.01.2024 Dünya Tabipler Birliği (DTB) DTB birey olarak hastaya ya da araştırmaya katılanlara öncelik vermiştir. Cenevre Bildirgesi’nde: “Önceliği her zaman hastamın sağlığına vereceğime” Helsinki Bildirgesi’nde ise, “tıbbi araştırmanın birincil amacı yeni bilgi üretilmesiyse de bu amaç asla araştırmaya katılan bireylerin hak ve çıkarlarının üzerinde tutulmayacaktır” 12.01.2024 Dünya Hekimler Birliği (World Medical Association) 12.01.2024 Kaynaklar Medical ethics manual, https://www.wma.net/wp- content/uploads/2016/11/Ethics_manual_3rd_Nov2015_en.pdf Tom L. Beauchamp, James F. Childress Principles of Biomedical Ethics 7th Edition Oxford University Press, 2015 Hekim Andı. Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri 27