Sigmund Freud ve Psikanalitik Kuram (1856-1939) PDF

Sigmund Freud Sigmund Freud ve Psikanalitik (1856-1939) Kuram 1856 - Moravya’nın küçük bir kasabası olan Freiberg’de doğdu...

Sigmund Freud Sigmund Freud ve Psikanalitik (1856-1939) Kuram 1856 - Moravya’nın küçük bir kasabası olan Freiberg’de doğdu 1860 - Ailecek Viyana’ya taşındılar 1865 - Ortaokula başladı. Başarılı bir öğrenciydi 1873 – Viyana Üniversitesinde Tıp okumaya başladı 1876-1882 – Viyana Fizyoloji Ens.de Brücke ile çalıştı 1881 – Tıp fakültesini bitirdi 1882 – Martha Bernays ile nişanlandı 1882-1885 – Viyana Genel Hastanesinde çalıştı 1885-1886 – Paris’te Charcot’un yanında araştırmalar yaptı 1886- Martha ile evlendi 1887- Breuer ile çalışmaya başladı 1895- Breuer ile “histeri üzerine araştırmalar”ı yayınladı. Ancak giderek Breuer’la aralarında görüş ayrılıkları arttı. Sigmund Freud Sigmund Freud (1856-1939) (1856-1939) 1896- cinselliğin davranışlara olan etkisi konusundaki ısrarı 1930- Annesi vefat etti(95 yaşında) nedeniyle Viyana Tıp Cemiyetinden atıldı 1933- Naziler Almanya’da iktidara gelince kitapları toplatılıp Psikanaliz terimini ortaya attı. Babasını kaybetti (80 yaşında) yakıldı 1897 – Kendi psikanalizine başladı (çocuk cinselliği ve oidipus kompleksini keşfetti) 1936- (80.yaş gününde) Kraliyet Topluluğuna Üye unvanı 1900 – İlk büyük yapıtı olan Rüyaların Yorumu’nu yayınladı verildi 1906- Jung, Freud taraftarı oldu. 1938- Hitler Avusturya’yı işgal etti. Freud Viyana’dan ayrılarak 1908- Psikanaliz konulu ilk uluslararası toplantı Salzburg’da Londra’ya gitti yapıldı 1939- (23 Eylül) Londra’da vefat etti. 1909- Jung’la birlikte konferans için ABD’ye davet edildi 1911-Adler’le yolları ayrıldı 3 kız 3 oğlan 6 çocuğu olmuştur (Mathilde, Martin, Oliver, Sophie, Ernst, 1914 –Jung’la yolları ayrıldı Anna) 1923- Kanser teşhisi kondu Topografik kuram Buzdağı benzetmesi Bilinç Bilinç (conscious) Bilinç Öncesi (subconscious /preconscious) Bilinç öncesi Bilinç dışı (unconscious) Bilinç dışı Psişik Belirleyicilik: Psikanalizde tüm ruhsal olayların bir nedeni olduğuna inanılır (dil sürçmesi, rüyalar, unutkanlıklar, davranışlar vb.). Bu nedenler genellikle bilinçli farkındalık dışındadır. 1  Yapısal Kuram Yapısal Kuram İd (gerçek ruhsal varlık /en ilkel bölüm) Ego Birincil süreç: -beklemeksizin hemen doyum -engellendiğinde orijinal haz nesnesinden farklı Çevreyle etkileşime girmekle gelişmeye başlar bir nesneye duygusal yatırım Egonun görevi idin gerilimini azaltmak, bunu yaparken çevrenin isteklerini göz önüne almaktır. Haz ilkesine göre işler İçgüdüler Gerçeklik ilkesine göre işler -yaşam (açlık, susuzluk, cinsellik) İkincil süreç -Doyum ertelenebilir -ölüm (intihar, saldırganlık) -Orijinal haz nesnesine bağlılık söz konusudur 1920 “Haz İlkesinin Ötesinde” 1930 “Uygarlık Ve Hoşnutsuzlukları” Yapısal Kuram Süperego  ego ideali ve vicdan (ceza ve ödül sistemi)  gerçekçi değil, mükemmeliyetçi bir yapıdır  Oidipus kompleksi sonucu gelişir Gelişim Kuramı Fiksasyon: (psikoseksüel gelişim basamakları) Belirli bir aşamada hoşlanılan beden faaliyetine saplanmadır. Oral dönem: 0-1,5 yaş. haz kaynağı ağız. Emme-ısırma. Oral döneme fiksasyon: anneyle ilişki önemli. Anal dönem: 1,5-3 yaş. haz kaynağı anüs. Tuvalet eğitimi Oral bağımlı karakter: aşırı bağımlılık, önemli bir konu. pasiflik, immatürlük, bağımlı özellikler, Fallik dönem: 3-5/6 yaş. haz kaynağı cinsel organlar. aşırı yeme, çok sigara ve içki içme, çok Mastürbasyon. Oidipus karmaşası. Süper ego gelişimi konuşma Gizil (latent) dönem: 6-12 yaş. hemcinslerine yakınlaşma. Kendi cinsiyetiyle özdeşimin güçlenmesi. Oral sadistik karakter: sözel saldırganlık, Genital dönem: 12-18 yaş. Ergenlik. Karşı cinse yönelme. kavgacılık, alaycılık, başkaları üstünde Oidipal konular alevlenebilir. Anne-babaya ilişkin yeni imaj baskı kurmaya çalışma geliştirme, geleceğe ilişkin kararlar Freud’a göre olgunluğun iki ölçütü vardır: sevebilmek ve çalışabilmek 2  Fiksasyon Fiksasyon Fallik döneme fiksasyon: Anal döneme fiksasyon Anal bırakıcı karakter: (ailenin tuvalet eğitimi çok Cinsel ketlenme gevşekse ve çocuğun her istediğini yapmasına izin Aşırı maskülen ya da feminen özellikler, baştan verilirse) kural tanımazlık, müsriflik, düzensizlik, çıkarıcı tavırlar, kendini beğenme dağınıklık Anal tutucu karakter: (aile çok sıkı bir tuvalet eğitimi uygular, cezalandırır ve utandırırsa) titizlik, temizlikle ve düzenle aşırı ilgilenme, mükemmeliyetçilik, aşırı kontrolcülük, kuralcılık, cimrilik, inatçılık Anksiyete Kuramı Egoya Yönelik Tehditler Anksiyete: Fiziksel ve toplumsal çevreden gelen tehlikelere karşı bireyi uyarma, gerekli uyumu sağlama ve 1- Engellenmeler ve dış dünyadan yaşamı sürdürebilme işlevlerine katkıda bulunan normal gelebilecek olan saldırılar bir durumdur. 2- İdin içgüdüsel ve gerçek dışı istekleri Gelişimsel olarak iki dönem anksiyete vardır; Birincil anksiyete: ego gelişmeden önce ortaya çıkan 3- Süperegonun cezalandırması anksiyete. “doğum” Sonraki anksiyeteler: egonun gelişiminden sonra ortaya çıkan anksiyete Anksiyete. Türleri Psikanaliz (tedavi) 1- Gerçeklik Anksiyetesi: Dış dünyadan gerçek bir tehdit Amaç: olduğunda gelişir. Yaşam için gerekli bir nesnenin bulunmaması ya da yaşamın sürdürülmesini tehlikeye sokan Hastanın bilinçdışı çatışmalarını ve bu bir nesne ya da durumun olması sonucu ortaya çıkar. 2- Moral anksiyete: Kişi içselleştirdiği değer ve ahlaki çatışmaların nedenlerini görebilmesini standartlara aykırı şeyler düşündüğünde, hissettiğinde ya da sağlamak (içgörü) ve bunların değiştirilmesine yaptığında, süperegonun etkisiyle ortaya çıkar. Kişide utanç, olanak sağlayacak ortamı hazırlamaktır. suçluluk, aşağılık duyguları uyandırabilir. 3-Nevrotik Anksiyete: İd dürtülerinin harekete geçip bireyin Egonun güçlenmesi cezalandırılabileceği bir şey yapabileceği tehdidi olduğunda gelişir. Birey kontrolünü kaybedip uygun olmayan bir şeyler yapmaktan korkar. -bağlantısız, fobik ve panik anksiyete 3  Serbest Çağrışım Analistin Özellikleri Freud : Önceleri tıp kökenli olması gerektiği öne sürülmüş daha “Günlük olağan konuşmalarında insan, düşünce düzenini koruyabilmek ve sonraki vazgeçilmiştir. anlatmak istediği konudan kopmamak için, düşünceleri arasında Psikanalizi çok iyi kavramış olmalı ve kendisi de bağlantıların kopmamasına özen gösterir. Ancak burada farklı bir biçimde konuşman gerekiyor. Konuşman sırasında zihnine gelen bazı düşünceleri, psikanalizden geçmiş olmalıdır, hatta terapistliği sakıncalı bulduğun için ya da eleştiriye uğramamak kaygısıyla dile başarılı biçimde sürdürebilmek için zaman zaman getirmek istemeyeceksin. Bazı düşüncelerini saçma, önemsiz ya da yeniden analizden geçmelidir. konuştuklarınla hiç ilgisi yok gibi gerekçelerle zihninden uzaklaştırmak isteyeceksin. Bu gibi eleştirilere kapılmadan konuşmanı istiyorum. Terapi çok uzun, yorucu bazen de sıkıcı olabileceği için, Söylemek istemesen de, zihnine gelen her şeyi anlatmaya çalış. Giderek analistin çok dikkatli ve titiz olması gerekir. böyle bir yöntem izlemenin neden gerekli olduğunu sen de çok iyi anlayacaksın. Bir geziye çıktığını düşün ve trenin penceresinden izlediğin Freud analistin terapi sırasında not almasının uygun bir hızla değişen görüntüleri, yanında oturan birine anlatıyormuş gibi davran. davranış olmadığını söylemiştir bu nedenle analist çok Ne denli tatsız olursa olsun, zihnine gelen her düşünceyi, hiç birini güçlü bir belleğe sahip olmalıdır saklamaksızın anlatmaya söz vermiş olduğunu unutma” Direnç Transferans (aktarım) Hastanın yaşamının ilk yıllarında önemli olan Birden duraklama, dil sürçmesi, söylediği sözü kişilere (anne, baba vb) karşı geliştirdiği düzeltmeye çalışma, uzun süre sessiz kalma, söyleyecek bir şey bulamadığını söyleme, konu dışı şeylerden duygularının bir bölümünü giderek analiste de bahsetme ya da konu dışı soru sorma, randevuya geç yöneltmesidir. kalma, bazı mazeretler bildirerek randevuya gelmeme, tedavi yöntemini eleştiren konuşmalar yapma vb.. olumlu transferans:Terapistin tek hastası olmak istemek, başka hastaları kıskanmak, kendisiyle yeterince ilgilenilmediğini belirtmek, terapistle ilgili düşler düşünceler, meraklar vb olumsuz transferans:Ters davranmak, öfkeli ve alaycı sözler, aşırı kıskançlık, aşırı bağımlılık Transferans tepkilerinin özellikleri Karşıt Transferans (aktarım) Aktarılan duygu ve tutumlar çocukluk dönemindeki Terapistin, (tıpkı hastada olduğu gibi) geçmişte önemli kişilerle ilişkilerde yaşanmış olan tepkilerdir.Yani geçmişteki bir ilişkiden yeni bir yaşadığı çatışmalı ilişkileri terapi ortamına ve o ilişkiye bir yer değiştirme olmaktadır. duygularını hastaya aktarmasıdır. Transferans tepkileri duruma uygun değildir; YA DA genellikle çok yoğun ve aşırıdır. Terapistin, hastanın transferansına, onun Transferans tepkileri genellikle bilinçdışı olarak yüklediği rolü benimseyerek tepki vermesidir. ortaya çıkar. Transferans nesneleri yalnız analist olmak zorunda değildir; sevgili,öğretmen, arkadaş vb olabilir. 4  Açıklama ve Yorumlama Rüya Analizi Görünür içerik & Gizli içerik. Açıklama: Hastanın anlattıkları arasındaki Rüya (düş) işlemi: Rüyada gizli içeriği görünür içeriğe dönüştüren kopuk bağlantıları birleştirme, fark edilmeyen duygu mekanizmadır. ve düşünceleri açığa çıkarmadır. Rüyadaki Süreçler: Yorumlama: Hastanın davranışlarının altında 1) Daraltma: bilinçdışı istek ya da duygu birleşerek tek bir görünür yatan bilinç dışı materyali ortaya çıkararak, imaja dönüşür. davranışın nedenlerini anlamasını sağlama ve direnç 2) Yer değiştirme: bir objeyle ilgili enerji ya da dürtü onunla çağrışımsal ilişkisi olan daha nötr bir objeye yöneltilir. tepkilerinin açıklanmasıdır. 3) Sembolik temsil: yer değiştirmede bulunan nötr objeler bazı sembollerle ifade edilir. Sembollerin bilinçdışı anlamları bu sembollerle ilişkili çağrışımlar incelenerek bulunabilir. 4) İkincil düzeltme: Egonun rüyadaki tutarsızlık ve absürdlükleri düzeltmesi, boşlukları doldurmasıdır Psikanalitik Yaklaşıma Yönelik Terapiyle İlişkili Diğer Konular Eleştiriler Sedir (divan) kullanımı Cinselliğe (özellikle çocukluk cinselliğine) Terapistin rolü: nötr olma aşırı önem verilmesi Terapinin süresi Yöntemin ampirik olmaması Akraba, dost ve arkadaşlara terapi Kuramın ortaya çıkmasına zemin hazırlayan Terapide ücret örneklemin nevrotik hastalardan oluşması Her şeyi açıklayan gücü sınırsız bir kuram olması (yanlışlanamaması) Kişiliği oluşturan sosyal faktörleri göz ardı etmesi 5