Pagsulat sa Filipino sa Piling Larangan Reviewer 2nd Sem (Midterms) PDF

P A G S U L A T R E V I E W E R​ 2ND SEM (PRELIMS) Lesson 1: Kahulugan ng Pagsulat ➦Akademik​ A. Mga siyentipikong nagbigay ng kahulugan ￫ Pinapataas ang intelektualidad ng ukol sa pags...

P A G S U L A T R E V I E W E R​ 2ND SEM (PRELIMS) Lesson 1: Kahulugan ng Pagsulat ➦Akademik​ A. Mga siyentipikong nagbigay ng kahulugan ￫ Pinapataas ang intelektualidad ng ukol sa pagsulat:​ mag-aaral.​ 1. Florian Coulmas (Kahulugan ng Pagsulat)​ ​ ￫ Sabi niya “ito ay isang set ng nakikitang ➦Pagsulat​ simbolong ginagamit upang kumatawan sa ￫ “Ang pagsulat ay pagsasalin sa papel ng mga yunit ng wika sa isang sistematikong anumang kasangkapang maaaring magamit pamamaraan, na may layuning maitala ang na mapagsasalinan ng mga nabuong salita, mga mensahe na maaaring makuha o simbolo, ilustrasyon ng isang tak k mga tao sa mabigyang - kahulugan ng sinuman na may layuning maipahayag ang nasa kaniyang alam sa wikang ginamit at mga pamantayang kaisipan.​ sinusunod sa pag- eenkoda.​ ￫ Ito ay kapwa pisikal na aktibiti na ginagawa ​ sa iba’t ibang layunin.​ 2. Hellen Keller​ ￫ Isang mental na aktibiti sapagkat ito ay ￫ “Ang pagsulat ay isang biyaya, isang isang ehersisyo ng pagsasatitik ng mga ideya pangangailangan at isang kaligayahan ng ayon sa isang tiyak na metodo ng nagsasagawa nito."​ debelopment at patern ng organisasyon at sa ​ istilo ng grammar na naaayos.​ 3. Donald Murray​ ￫ Ay kapwa isang komunikasyong ￫ “Ang pagsulat ay isang eksplorasyon- intrapersonal at interpersonal.​ pagtuklas sa kahulugan, pagtuklas sa porma ￫ Isa itong proseso ng pakikipag-usap sa sarili at ang manunulat ay nagtatrabaho nang sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong pabalik- balik nagtutuon sa isa sa mga na tulad ng:​ batayang kasanayan sa bawat panahon nang 1. Ano ang aking isusulat?​ kanyang matuklasan kung ano ang kanyang 2. Paano ko iyon isusulat?​ isusulat at kung paano niya iyon 3. Sino ang babasa ng aking isusulat?​ maipapahayag nang episyente.”​ 4. Ano ang nais kong maging reaksiyon ng ​ babasa ng aking isusulat?​ ​ ￫ Ang pagsulat ay kapwa isang mental at 4. Xing at Jing sosyal.​ ￫ ”Ang pagsulat ay isang komprehensib na Sosyo​ kakayahang naglalaman ng wastong gamit, ￫ Ito ay salitang tumutukoy sa lipunan ng mga talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan, retorika at tao.​ iba pang mga elemento.”​ Kognitib​ ​ ￫ Ito ay anumang tumutukoy sa 5. Yuri Arapoff (1975)​ pag-iisip.Nauugnay rin ito sa mga empirikal o ￫ “Sinabi niyang ang pagsulat ay isang paktwal na kaalaman.​ proseso ng pag-iisip na inilalarawan sa ​ pamamagitan ng mahusay na pagpili at 9. Ronaldo Badayos​ pag-oorganisa ng mga karanasan” ​ ￫ "Ang kakayahan sa pagsulat nang mabisa ay ​ isang bagay na totoong mailap para sa 6. Adam Smith (1976)​ nakararami sa atin maging ito'y pagsulat sa ￫ Siya ay naniniwalang “ang pagsulat ay isa unang wika o pangalawang wika man.”​ sa tao sa taong komunikasyon“​ ​ ​ 10. Pat V. Villafuerte​ 7. Luis Royo (2001)​ ￫ "Ayon sa kanya, ang pagsulat ay lundayan ￫ Sinabi niyang ang pagsulat ay paghubog ng ng iniisip, nadarama, pinapangarap at isipan at damdamin ng isang tao dahil nilalayon ng isang tao.”​ naipararating niya ang kanyang mga mithiin, ​ pangarap, damdamin, bungang-isip at agam 11. Carl Rogers (2005)​ agam​ ￫ Ayon sa kanya, ang pagsulat ay paggamit ​ ng mga grapikong marka na kumakatawan sa 8. Edward Freeman​ ispesipikong linggwistikong pagpapahayag.​ ￫ Tinawag niya ang kanyang teorya na ￫ Ginamit niya ang terminong Client Centered “sosyo-kognitibong teorya. Sa pananaw na Theraphy. ​ ito, ang kaalaman sa pagsulat ay may ​ batayang panlipunan na itinuturing na 12. William Grabe at Robert Kaplan (1996)​ prosesong INTERAKTIB.​ ￫ Inilarawan nila ang pagsulat na tinawag A. Sosyo-kognitib na pananaw sa pagsulat​ nilang: four stages sa kasaysayan ng proseso ￫ Ay isang paraan ng pagtingin sa proseso ng ng pagsulat.​ pagsulat. Ang pagsulat ay kapwa isang A. Una, ekspresib na pagsulat na nakapokus mental at sosyal.​ sa pangangailangan ng manunulat na malayang maipahayag ang kanyang sarili ➤ Pagkakaiba ng wikang pasalita at wikang gamit ang sariling pamamaraan. Walang pasulat​ teoryang ginagamit ngunit nakaiimpluwensiya 1. Pasalita​ sa inobasyon sa pagtuturo ng pagsulat. ​ ￫ May social context na dahilan sa presensya ​ ng tagapakinig.​ B. Ikalawa, ang kognitib na antas na A. Recursive​ tumitingin sa pagsulat bilang isang pag-iisip ￫ Maaaring magpabalik-balik ang nagsasalita at kompleks na gawain. ​ sa kanyang sinasabi.​ ​ ￫ Natututunan sa isang prosesong natural na C. Ikatlo, ang sosyal na antas na nakilala tila walang hirap.​ noong 1980. Sa pananaw na ito ang mga ​ manunulat ay hindi lamang kumikilos ng 2. Pasulat​ nag-iisa kundi bilang kasapi ng isang sosyal at ￫ Kadalasan ay ginagawa ng manunulat kultural na pangkat na nakaiimpluwensiya habang siya ay nag-iisa na kinakailangang kung ano at paano sila sumulat.​ mag-imagine siya kung sino ang kanyang ​ mambabasa.​ D. ikaapat, ang komunidad ng diskurso, na A. Linear​ nadebelop mula sa paniniwalang ang ￫ May tiyak na istrukturang kinakailangang pagsulat ay isang gawaing sosyal. sundin. Napakahalaga ng pang-unawa ng ￫ Kadalasan ay natutunan sa paaralan ng mga mambabasa sa genre nito.​ mag-aaral.​ ​ ​ 13. Ronald White and Valerie Ardnt (1991) Lesson 2: Layunin ng Pagsulat​ ￫ Gumawa sila ng dayagram ukol sa proseso ➤ Dalawang Pangunahing Layunin ng ng pagsulat.​ Pagsulat​ ​ ​ ￫ Ang dayagram na ito ay nagpapahiwatig ng ➦Ekspresiv​ paulit-ulit at hindi linyar na kalikasan ng ￫ Pangunahing layunin nito ang maipahayag pagsulat. ang nararamdaman at nasasaloob ​ ￫ Kinapapalooban ng sariling karanasan at mga pala-palagay ng manunulat hinggil sa ilang pangyayari sa paligid ​ Halimbawa: jornal, talaarawan, personal na liham at mga reaksyon​ ​ ay naghahangad na makapagbigay ➦Transaksyunal​ impormasyon at mga paliwanag. ​ ￫ Sa layuning ito ng pagsulat, nagbibigay ng ￫ Ang pokus nito ay ang mismong paksang interpretasyon, nangangatwiran, naghahatid tinatalakay sa teksto. ​ ng impormasyon, nagsusuri, nanghihikayat o Halimbawa: Pagsulat ng report ng dili kaya'y nakikipagpalitan ng mga ideya sa obserbasyon, mga istatistiks na makikita sa iba ang manunulat ​ mga libro at ensayklopidya, balita, at teknikal ￫ Gumagamit ito ng mas formal at o business report​ kontroladong paraan sapagkat may format o ​ istilo na dapat isaalang-alang​ 2. Mapanghikayat na Pagsulat​ Halimbawa: artikulo, sulating-pananaliksik, ￫ Kilala sa tawag na persuasive writing. Ito ay editorial, ulat, revyu, sanaysay, dokumentaryo, naglalayong makumbinsi ang mga memorandum​ mambabasa tungkol sa isang katwiran, ​ opinyon o paniniwala. ​ ➦Pagsulat ​ ￫ Ang pangunahing pokus nito ay ang ￫ Ay isang biswal na pakikipag-ugnayan.Ito ay mambabasa na nais maimpluwensyahan ng isang gawaing personal at sosyal. Anuman isang awtor. ​ ang layunin sa pagsulat, mahalagang Halimbawa: editoryal, sanaysay, talumpati. maunawaan na ang pagsulat ay isang proposal.​ multi-dimensyonal na proseso.​ ​ ￫ Ito ay personal na gawain sapagkat 3. Malikhaing Pagsulat​ ginagamit para sa layuning ekspresib o sa ￫ Ito ay ginagawa ng mga manunulat ng mga pagpapahayag ng iniisip o nadarama.​ akdang pampanitikang tulad ng maikling 1. Sosyal na Gawain​ katha, nobela, tula, dula at iba pang malikhain ￫ Sapagkat ginagamit para sa layuning o masining na akda. ​ panlipunan o kung ito ay nagsasangkot ng ￫ Kadalasan ang pangunahing layunin ng pakikipag-ugnayan sa iba pang tao sa lipunan. awtor dito ay magpahayag lamang ng Ang layuning ito ay tinatawag na kathang-isip, imahinasyon, ideya at transaksyunal.​ damdamin.​ ​ Halimbawa: ​ ➤ 3 Pangunahing layunin ng pagsulat ayon - “Sa Bagong Paraiso” ni Efren Reyes Abueg, ​ kay Rolando A. Bernales:​ - “Inay Ko sa Gitna ng Pandemya” ni Gng. 1. Impormatib na Pagsulat​ Lama G. Bustamante,​ ￫ Kilala rin sa tawag na expository writing. Ito - “Banaag at Sikat” ni Lope K. Santos​ ​ ➤ Kahalagahan ng Pagsulat​ ➤ Dalawang DImensyon sa Pagsulat:​ ￫ Mahalagang pag-aralan ang pagsulat. Ang 1. Oral na Dimensyon​ kasanayang ito ay makatutulong lalo na sa ￫ Kapag ang isang indibidwal ay nagbabasa pakikipagkomunikasyon.​ ng isang tekstong isinulat, masasabing A. José E. Arrogante​ nakikinig na rin siya sa iyo.​ 1. Kahalagahang Panterapyutika​ ￫ Ang pagsulat ay isang pakikipag- usap sa ￫ Mahalaga ang pagsulat sapagkat nagiging mga mambabasa.​ daan ito na maihayag ng indibidwal ang ​ kanyang mga saloobin.​ 2. Biswal na Dimensyon​ ￫ Sa pamamagitan ng pagsulat, ang hindi ￫ Ang dimensyong ito ay mahigpit na natin masabi sa bibig ay naibabahagi natin ng nauugnay sa mga salita o lenggwaheng maayos sa iba. Nakakatulong ito sa ibang tao ginamit ng isang awtor sa kanyang teksto na sapagkat ito ang ginagawa nilang paraan na inilalahad ng mga nakalimbag na simbulo. ​ maibsan at mailabas ang mabigat nilang ￫ Sa dimensyong ito, kailangang nararamdaman. ​ maisaalang-alang ang mga kaugnay na ​ tuntunin sa pagsulat upang ang mga 2. Kahalagahang Pansosyal​ simbulong nakalimbag na siyang ￫ Likas na sa ating mga tao ang pakikipag pinakamidyum ng pagsulat ay maging epektib halubilo at pakikipagpalitan ng impormasyon at makamit ang layunin ng manunulat​ sa ating kapwa. Mahalaga ang ginagampanan ​ ng mga sulatin sa ating lipunan. ​ ➤ Mga Katangian ng Epektibong Pagsulat:​ ￫ Makatutulong ito upang magkaroon ng ￫ Kalinawan (Clarity) ​ interaksyon ang mga tao kahit na malayo ang ￫ Kaangkupan (Appropriateness) ​ kanyang kausap.Sa modernong panahon, ang ￫ Kahustuhan (Completeness) ​ pagsulat ay nahaluan na ng teknolohiya kung ￫ May Katangian ng Katiyakan (Emphasis) ​ kaya’t mas napapabilis at mas napapadali ang ￫ Kawastuhan ng Gramar (Gramatical ating komunikasyon.​ Accuracy) ​ ​ ￫ May Layunin o Hangarin (Objective) ​ 3. Kahalagahang Pang-ekonomiya​ ￫ Mababasa at Mauunawaan (Readability)​ ￫ Ang pagsulat ay maaari ding maituring na isang propesyunal na gawain. ​ ￫ Sa pagkakaroon ng mataas na kaalaman at kasanayan sa pagsulat, nagagamit ito ng isang indibidwal upang matanggap sa trabaho na nangangahulugang maraming unahan at ang iba pang impormasyon ay propesyong maaaring pasukan ang isang isinisiwalat mula sa pinakamahalaga patungo manunulat.​ sa di-gaanong mahalaga.​ ​ 1. Journalist​ 4. Kahalagahang Pangkasaysayan​ ￫ Ang uring ito ng pagsulat na kadalasang ￫ Isa sa mga paraan upang mapangalagaan ginagawa ng mga mamamahayag o journalist.​ ang kasaysayan ay ang pagtatala o Halimbawa: Editoryal, Kolum, Lathalain.​ pagdodokumento nito. Ang mga nailimbag na ​ mga libro at mga naisulat na balita sa ➦Referensyal​ kasalukuyang panahon ay maaaring magamit ￫ May kaugnayan sa malinaw at wastong na reperensya sa hinaharap.​ presentasyon ng paksa. Ito ay isang uri ng ​ pagsulat na nagpapaliwanag, nagbibigay ng Lesson 3: Uri ng Pagsulat​ impormasyon o nagsusuri. ➤ Uri ng Pagsulat​ ￫ Ang layunin ng referensyal na pagsulat ay ➦Akademik​ maiharap ang impormasyong batay sa ￫ Ito ay maaaring maging kritikal na sanaysay, katotohanan o kaya'y makabuo ng lab report, eksperimento, konseptong papel, kongklusyon batay sa katotohanang ito. term paper o pamanahong papel, thesis o ￫ Ang anyo ng impormasyon ay kailangang disertasyon. totoo o tunay, tamang-tama, obhetibo at ￫ Itinuturing din itong isang intelektwal na komprehensibo​ pagsulat dahil layunin nitong pataasin ang ￫ Naglalayong magrekomenda ng iba pang antas at kalidad ng kaalaman ng mga sanggunian o source hinggil sa isang paksa. ​ estudyante sa paaralan.​ ￫ Madalas, binubuod ng isang manunulat ang Halimbawa: Abstrak, Buod o Sintesis, ideya ng ibang manunulat at tinutukoy ang Bionote, Memorandum, Agenda, Talumpati.​ pinaghanguan niyon na maaaring sa paraang ​ parentetikal, footnotes o endnotes.​ ➦Journalistic​ Halimbawa: Teksbuk, balita, ulat ￫ Ang isang balitang pamperyodiko ay panlaboratoryo, manwal at pagsusuring sumasagot sa lahat ng mga tanong ng pangkasaysayan​ pangjornalistik na sino, ano, saan, kailan at ​ bakit.​ ➦Teknikal​ ￫ Ang pagsulat ng balita ay tuwiran at hindi ￫ Isang praktikal na komunikasyong ginagamit paliguy-ligoy. ​ sa pangangalakal at ng mga propesyonal na ￫ Ang pangunahing punto ay inilalagay sa tao upang maihatid ang teknikal na impormasyon sa iba't-ibang uri ng ➤ Mga Layunin ng Pagsulat​ mambabasa.​ ➦James Kinneavy (1991)​ ￫ Ito ay naiuugnay sa pagsulat ng mga ￫ May limang kategorya sa pagsulat na manwal at gabay sa pag-aayos halimbawa, naging rason kung bakit nagsusulat ang tao. ng kompyuter o anumang bagay na may Ito ay ang mga sumusunod: ​ kalikasang teknikal​ 1. Ekspresiv​ ￫ Layunin nitong maibahagi ang impormasyon ￫ Personal na pagsulat upang maipahayag tungkol sa isang paksa sa paggawa ng isang ang sarili.​ bagay.​ ​ ​ 2. Formulari ​ ➦Profesyonal​ ￫ Isang mataas at istandardisadong pasulat ￫ Ito ay nakatuon sa isang tiyak na profesyon.​ katulad ng kasulutan o kasunduan sa negosyo ￫ Saklaw nito ang mga sumusunod: ​ o bisnes at iba pang transaksyong legal, 1. police report - pulis ​ politikal, at pang-ekonomiya.​ 2. investigative report - imbestigador ​ ​ 3. legal forms, briefs at pleadings - abogado 3. Imaginativ​ 4. patient's journal - doktor at nurse ​ ￫ Ginagamit upang mabigyang-ekspresyon Halimbawa: ​ ang mapanilikhang imahinasyon ng 1. Lesson Plan - Guro​ manunulat sa pagsulat ng mga dula, awit, 2. Medical Report - Doctor​ tula, isksrip at iba pa.​ 3. Memorandum - Pangulo​ ​ 4. Building Plan - Inhinero​ 4. Informativ​ 5. Akawntant- Pinansyal na ulat​ ￫ Upang magbigay ng mahahalagang ​ inpormasyon at ebidensya.​ ➦Malikhain​ ​ ￫ Masining na uri ng pagsulat sa larangan ng 5. Persweysib​ panitikan o literatura.​ ￫ Upang makapanghikayat, mapaniwala ang ￫ Ang fokus ay ang imahinasyon ng mambabasa dahil sa mga ebidensya manunulat. ​ katibayang ipinahayag.​ ￫ Layunin nitong paganahin ang imahinasyon ​ ng manunulat at pukawin ang damdamin ng Lesson 5: Yugto ng Proseso ng Pagsulat​ mga mambabasa. ​ ➦Pagsulat​ Halimbawa: Tula, nobela, maikling katha, dula ￫ Ay sinasabing may dinaraanang proseso at sanaysay.​ bago ito mabuo at maipahatid ang mensahe sa kaniyang mambabasa.​ c. Paglilista (Listing)​ ￫ Ay hindi lamang nakapokus sa akto ng ￫ Kinokolekta ang mga ideya at detalye na pagsulat kundi kasangkot dito ang mga may kaugnayan sa paksang susulatin mula sa manunulat sa pag-iisip, pagtalakay, nabuong burador.​ pagbabasa, pag-eedit, pagrerebisa at ​ paglalathala.​ d. Pagkaklaster​ ￫ May mga lohikal na hakbang na sinusunod ￫ Isa sa mga pamamaraan na maaaring ang manunulat sa pagbuo ng papel. pagmulan ng magandang materyal para sa Samakatwid , isang proseso ang pagsulat.​ teksto.​ ​ ​ ➤ Prosesong may dalawang (2) direksyon :​ e. Pagbabalangkas​ A. Tuklasin ang Sarili​ ￫ Sa pamamagitan nito, maaaring tayain ang ￫ Ang kakayahang makapagpahayag ng ideya sariling gawa, kung mayroon pa bang na ito ay hindi isang trabahong mekanikal na kakulangan ang bubuuing teksto.​ basta agarang lalabas ang alam pag gustong ​ sabihin anumang oras​ 2. Habang sumusulat​ ​ ￫ Magsimula sa isang paksang pangungusap​ B. Pagsusunod sa Proseso​ ￫ Suportahan ang paksang pangungusap ng ￫ Para makabuo ng sulating naaayon sa mga tiyak na katibayan​ tamang pagkakasunud-sunod at ￫ Ayusin at pansinin ang pagkakaugnay-ugnay ng mga kaisipan. ​ pagkakaugnay-ugnay ng mga ideya​ Narito ang sinusunod na proseso ng pagsulat.​ ￫ Isulat nang malinaw o error-free ang 1. Bago sumulat​ pangungusap​ a. Malayang Pagsulat​ ​ ￫ Pagsusulat ng mga pangungusap o parirala 3. Pagkatapos sumulat​ na tuloy-tuloy hanggang makabuo ng ￫ Mga dapat isaalang-alang sa pagrerebisa:​ burador.​ a. Kohirens​ ​ ￫ Kakayahang maipakita ang ugnayan ng mga b. Pagtatanong (Questioning)​ ideya​ ￫ Ang mga katanungang nabubuo ay b. Kaisahan​ maaaring panggalingan ng mga ideya at ￫ Malinaw na magkakaugnay ang mga ideya detalye na posibleng magamit sa pagsusulat.​ at umiikot sa isang sentral na ideya.​ ​ ​ ​ ​ c. Empasis​ 1. Prewriting​ ￫ Nakahaylayt o nabibigyang-diin ang ￫ Lahat ng pagpaplanong aktibiti, mahahalagang salita o punto.​ pangangalap ng impormasyon, pag iisip ng ​ mga ideya, pagtukoy ng istratehiya ng d. Kasapatan​ pagsulat at pag-ooraganisa ng mga ￫ Sapat ang mga detalya, paliwanag, at materyales bago sumulat ng burador ay ebidensya para suportahan ang paksang nakapaloob sa yugtong ito.​ tinalakay.​ ​ ​ 2. Ang Unang Burador​ e. Kasanayan sa Pangungusap​ ￫ Sa puntong ito, ang iyong mga ideya ay ￫ Pag-oobserba sa estruktura ng gramar na kailangang maisalin sa bersyong preliminari ginamit-tamang bantas, ispeling at pormat.​ ng iyong dokumento na maaari mong irebays ​ nang paulit-ulit depende kung gaano mo ➦Proseso ng pagsulat​ kinakailangan. ​ ￫ Ay nahahati sa iba’t ibang yugto. Ang mga ￫ Sa pagsulat ng burador, iminumungkahing yugtong ito ay sunud-sunod ayon sa sundin mo ang iyong balangkas nang bawat pagkakalahad. ​ seksyon. Palawigin mo ang iyong mga parirala ￫ Importanteng mabatid na ang mga sa pangungusap.​ propsesyunal na manunulat ay hindi ​ nagtatrabaho ng hakbang bawat hakbang 3. Revising​ dahil pinagpapalagay nila na ang pagsulat ay ￫ Ito ay proseso ng pagbabasang muli sa prosesong rekarsib at ispayrarling kung kaya burador nang makailang ulit para sa layuning ang manunulat ay bumabalik-balik sa mga pagpapabuti at paghuhubog ng dokumento.​ yugtong ito ng pagsulat.​ ￫ Maaaring sinusuri ng isang manunulat dito ​ ang istraktura ng mga pangungusap at lohika ​ ng presentasyon. ​ ​ ￫ Maaaring ang isang manunulat ay ​ nagbabawas o nagdaragdag dito ng ideya. ​ Maaari ring may pinapalitan siyang pahayag ​ na sa palagay niya' y kailangan para sa ​ pagpapabuti ng dokumento.​ ​ ​ ​ 4. Editing ​ ​ ￫ Ito ang pagwawasto ng mga posibleng pagkakamali sa pagpili ng mga salita, ispeling, gramar, gamit at pagbabantas. ​ ￫ Ang editing ang pinakahuling yugto sa proseso ng pagsulat bago maiprodyus ang pinal na dokumento.​ ​ ➦Pagsulat ng Pinal na Papel​ ￫ Dito inaayos nang higit ang kanyang sinusulat batay sa ginagawang burador at pagwawasto ng kanyang adviser o tagapayo.Higit na kailangan ang pagiging matapat ng mananaliksik dito.​ ￫ Kailangang basahin muli ang sinulat na pinal na papel para makita na tama ang pagbabaybay, pagbabantas o ang salitang nawawala.​ ​ ➤ Ang paglikha ng isang sulatin ay binubuo ng tatlong malalawak na yugto:​ 1. Bago sumulat​ ￫ Pagpili ng paksa ​ ￫ Paglikha ng mga ideya ​ ￫ Pagbuo ng mga ideya​ ​ 2. Pagsulat​ ￫ Pagbuo ng burador ​ ￫ Pagtanggap ng pidbak/pagsangguni Pagrerebisa​ ​ 3. Paglalathala​ ￫ Paglalahad​ ￫ Pag-didisplay