Öğretim İlke ve Yöntemleri PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
İstanbul Aydın Üniversitesi
Şeyma Özdil
Tags
Summary
Bu belge, çeşitli öğretim ilkeleri ve yöntemleri hakkında kapsamlı bilgiler sunan bir ders notu veya sunum. Öğretim yöntemlerini ve farklı öğretim tekniklerini ele alıyor.
Full Transcript
Öğretim İlke ve Yöntemleri Dr. Öğr. Üyesi Şeyma Özdil 1 2 3 Öğretim Etkinlikleri Modeli-Gagne 4 5 Anlatım Yöntemi Sunuş yolunda kullanılır. Bilgi basamağına hizmet eder. Etkin d...
Öğretim İlke ve Yöntemleri Dr. Öğr. Üyesi Şeyma Özdil 1 2 3 Öğretim Etkinlikleri Modeli-Gagne 4 5 Anlatım Yöntemi Sunuş yolunda kullanılır. Bilgi basamağına hizmet eder. Etkin dinleme ve not alma becerisi kazandırır. Sınıf kalabalık, süre dar, konu yeni ve karmaşıksa kullanılabilir. Öğretmenin ses tonu ve beden dili önemlidir. Psikomotor alanda etkisi yetersizdir. 6 Soru Cevap Yöntemi Dersin başında hazırbulunuşluğu belirlemede kullanılır. Dersin sonunda öğrenme eksiklerini ve hatalarını tespit etmede kullanılır. Not verme amacı taşımaz. Soru kişiye değil sınıfa sorulur, gerekmedikçe tekrar edilmez. Soruyu cevaplayamayan öğrenciye ipuçları verilir. 7 Tartışma Yöntemi Dinleme, sorgulama, yorumlama, eleştirel düşünme gibi bilişsel becerileri geliştirir. Farklı fikirlere saygı duyma, kalıplaşmış fikirlerden uzaklaşma ve demokratik yaklaşma vb. davranışları geliştirir. Tartışmanın amacı ve süresi öğrencilerle birlikte planlanmalı, öğretmen rehber olmalıdır. Oturma düzeni çemberdir. Tüm öğrencilerin katılımı sağlanmalıdır. 8 Örnek Olay Yöntemi ‘Siz olsaydınız ne yapardınız?’ Günlük yaşamdan ve genellikle toplumsal bir problem durumu sınıfa getirilir, öğrencilere sunulur (Metin, video kaydı, drama) Öğrenciler problemi analiz eder, çözüm yolları geliştirerek örnek olayı tekrar yazar. EMPATİ önemli bir kazanımdır. 9 Gösteri - Gösterip Yaptırma Yöntemi Psikomotor alan ve bilişsel alanın uygulama basamağında kullanılır. Öğretmen yapar, anlatır, öğrenci izlerse: Gösteri (demonstrasyon) Öğretmen yapar, anlatır, öğrenci izler ve kendisi de yaparsa: Gösterip yaptırma Oturma düzeni U Tüm öğrencilerin öğretmeni kolaylıkla izleyebiliyor olması önemlidir. Gösterip yaptırmada öğrenciye yeterince tekrar imkânı sağlanmalıdır. 10 Rol Oynama Yöntemi Bir durumu, duyguyu, davranışı ‘başkasının kimliğine girerek’ ifade etme etkinliğidir. EMPATİ en temel vurgudur. Aktif katılımı ve bilgiyi somutlaştırmayı sağlar. Kendini ifade etme gibi sosyal becerileri geliştirir. Bir başkasını ya da bir nesneyi oynama etkinliğidir. 11 Drama Yöntemi Hayatta karşılaşılacak bir durum ya da olayın sınıf içinde canlandırılması etkinliğidir. Canlandırılacak olaya ilişkin metin önceden bellidir. Günlük hayattaki yaşantıların deneyimlenmesidir. !!!! Öğrencilerin güneş sistemindeki gezegenleri canlandırmaları: Rol oynama !!!!Öğrencilerin yaşanan bir olay ya da hikâyeyi canlandırmaları: Drama 12 Yaratıcı Drama Yöntemi YARATICILIĞI ve HAYAL GÜCÜNÜ geliştirme etkinliğidir. Belli bir kurgu ya da metin yoktur. Bir başlangıç noktası ardından öğrenciler doğaçlama tekniklerle drama yapar. 13 Eğitsel Oyun Yöntemi Belirlenen eğitsel hedeflere ulaşmak için özel olarak kurgulanmış amaçlı oyunlardır. Amaç oyun yoluyla eğlenmek değil, aynı zamanda öğrenmektir. HER YAŞ GRUBUNDA kullanılabilir. Ağırlıklı olarak okul öncesi ve ilkokulda yer verilir. 14 Benzetim Yöntemi Tehlikeli, riskli, imkânsız ya da fazla maliyetli durumların öğretiminde kullanılır. Öğretilecek beceri için gerekli durum yapay olarak oluşturulur. Yapılan tatbikatlar ve teknolojinin gelişmesiyle sağlanan bilgisayar simülasyonları benzetime örnektir. Daha çok tıp, pilotluk, şoförlük vb. mesleklerin öğretiminde kullanılır. 15 Deney Yöntemi Bilimsel araştırma yöntemleri işe koşulur. Deney önceden planlanmalı, materyaller sağlanmalı, süreç ve sonuç değerlendirilmelidir. Öğretmen, deneyi önceden denemeli ve gerekli güvenlik önlemleri almalıdır. Deneyi öğretmen yaparsa gösteri deneyi olur, çağdaş eğitimde öğrencinin yapması tercih edilir. 16 Gezi-Gözlem Yöntemi Gezi önceden planlanmalı, yasal izinler ve güvenlik önlemleri alınmalıdır. Gezinin amacı belirlenmeli, bir gözlem formu kullanılmalıdır. Gezi, sonunda mutlaka MEKÂNDAYKEN değerlendirilmelidir. Okul-çevre bağı güçlenir. Birincil veri kaynağına ulaşılır. Bilgi somutlaşır, birden fazla duyu organına hitap eder. 17 Problem Çözme Yöntemi Araştırma-inceleme yoluyla öğretim stratejisinde kullanılan temel yöntemdir. Günlük yaşamdaki problem durumları bilimsel yöntem kullanılarak ele alınır. Bilimsel araştırma basamakları kullanılır. Problem çözme etkinliği sınıf dışına da taşabilir. !!!Toplumsal, günlük yaşamdan olayları empati ile çözerek yeniden yazma: Örnek olay !!!Bilimsel araştırma aşamalarını kullanma ve bilim vurgusu: Problem çözme 18 Probleme Dayalı Öğrenme Yöntemi 6-8 kişilik öğrenci grubu ve eğitimciyle yapılan etkinliktir. Daha çok üst düzey eğitim basamaklarında kullanılır. (TIP FAKÜLTESİ) PDÖ oturumlar hâlinde gerçekleşir. Aşamaları: 1.Dersin kazanımları belirlenir. 2.Kazanımlara ulaştıracak problem senaryoları ÖĞRETMEN tarafından hazırlanır, sınıfa getirilir. 3.Öğrenciler senaryoyu inceler. 4.Problemin çözümü için gerekli kaynaklar listelenir. 5.Öğrenciler iş birliği içinde gerekli kaynaklara başvurarak problemi çözer. 6.Çözüm raporlaştırılır. 19 Proje Yöntemi Günlük yaşamdan problem durumlarının seçilip çok yönlü ve kapsamlı biçimde çeşitli yollarla araştırılmasına dayanır. Bireysel ya da grupla olabilir. 1 ay, 1 dönem ya da 1 yıl vb. sürebilir. Gözlem, deney, saha çalışması, gezi, kaynak tarama, uzman görüşmeleri vb çok çeşitli süreçleri içinde barındırır. Projenin konusu ve problemleri öğrencilerle birlikte belirlenir. Üst düzey düşünme becerileri İş birliği, aktif katılım Öğretmen projede rehber, yönlendiricidir. Planlama-uygulama ve dokümantasyon aşamalarından oluşur. Proje sonunda ortaya bir İŞ, ÜRÜN, ESER (sunum, rapor, makale, sergi, model vb) çıkar. Ürün kadar süreç de önemlidir. 20 Bilgisayar Destekli Öğretim Bilişim teknolojilerinin eğitimde kullanılmasıdır. BDÖ’de bilgisayar öğretmen yerine geçmez, YÜZ YÜZE EĞİTİMDE ÖĞRETMENİN YARDIMCISIDIR! Psikomotor ve duyuşsal alanda etkisi yetersizdir. Sosyal becerilerin gelişmesine katkı sağlamaz. Eğitici (bire bir öğretici) Yazılımlar Alıştırma-Tekrar Yazılımları Problem Çözme Yazılımları Benzetim Yazılımları Değerlendirme Yazılımları 21 Tutor Yöntemi Öğrencinin tüm bireysel özelliklerine uygun bire bir eğitim programı hazırlanır. Amaç öğrencinin başarısını artırmaktır. Tutor, özel öğretmenliği karşılığında ücret alır. Tutor, profesyonel öğretmen ya da üst sınıftan öğrenci olabilir. 22 İŞ BİRLİKLİ 23 Mikro Öğretim Tekniği ‘Öğret-Yeniden öğret’ Öğretmen eğitiminde kullanılır. Yansıtıcı düşünme, öz düzenleme Planla-uygula (kayıt)-izle düzelt- yeniden uygula 24 Beyin Fırtınası Tekniği Yaratıcı düşünme Kısa zamanda çok sayıda fikir NİTELİK değil NİCELİK Eleştiri, yorum yok! 25 6 Şapka Tekniği Lateral düşünme Nicelikten çok nitelik Bir konuya farklı yönlerden bakma 26 27 İstasyon Tekniği Çoklu zekâ Çeşitli etkinlik masaları Yarım bırakılan işi tamamlama İş birliği, aktif katılım Tüm öğrenciler tüm masalarda çalışır. 28 Konuşma Halkası Tekniği EMPATİ Farklı düşünce ve duygulara saygı Çember oturma düzeni Nesne ortaklığından duygudaşlığa geçiş Hoşgörü ve biz duygusu Öykü, olay, video izlenir, duygu düşünceler paylaşılır. 29 Görüş Geliştirme Tekniği Görüş değiştirme Sabit fikirlilikten, dogmatik tutumdan uzaklaşma Çelişki içeren bir konu TUTUM FORMU (katılıyorum-katılmıyorum-kararsızım) Eleştirel düşünme, kendini ifade etme, demokratik tutum Önemli olan görüşünü değiştirebilme 30 Konferans Kültür, bilim, sanat vb. alanlarda uzman kişinin dinleyicilere bilgi sunması 40-45 dk süreli Konuşma sonunda dinleyiciler soru sorabilir. 31 Söylev Hitabeti kuvvetli bir kişinin, bir konuda geniş kitleleri coşturan, duygu yüklü konuşmadır. Genellikle millî bayramlarda yapılan konuşmadır. Siyasilerin mitinglerdeki konuşmaları örnek olarak verilebilir. 32 Demeç Toplumu ilgilendiren bir konuda sorumlu kişinin kısa süreli açıklamalarıdır. Genelde basın-yayın aracılığıyla geniş kitlelere yapılan kısa bilgilendirmelerdir. 33 Brifing Astın üstüne bilgi, rapor sunması Bürokraside kullanılır. Öğretmenin okul müdürüne, bölüm şefinin genel müdüre sunduğu rapor. 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 Bilişsel Çıraklık Öğrencinin öğrenmeye, öğretmen ya da ustasını izleyerek başladığı, onu bilişsel olarak model aldığı, öğretmenin ise desteğini yavaş yavaş çektiği tekniktir. 1.Model olma: Öğretmen yapar, öğrenci izler. 2.Çalıştırma: Öğrenci yapar, öğretmen izler. 3.Destekleme: Öğretmen yardım eder, düzeltir. 4.İfade etme: Öğrenci gösterdiği beceriyi anlatır, açıklar, ifade eder. 5.Yansıtma: Öğrenci kendi becerisini öğretmeninkiyle karşılaştırır, düzeltir. 6.Öteleme: Öğretmen gitgide azalan desteğini kaldırır, öğrenci yalnız yapar. 48 Ters Yüz Öğrenme Öğretmen derste işlenecek konular ile ilgili önceden video ders kaydı alır ve çeşitli kaynakları hazırlar. Öğrenciler konuları önce bireysel olarak evlerinde, kendi başlarına çalışır, konuyu temel hatlarıyla öğrenirler. Ardından sınıf ortamında yüz yüze derslerde konu üzerine tartışılır, pekiştirilir, öğrenciler öğrendikleri bilgileri genişletir, öğretmen ise öğrencilerine bireysel öğrenme stiline ve başarı düzeyine göre yönlendirmeler yapar. 49 Örnek Ders Planı Ders: Seviye Konu Süre Öğrenci Kazanımları-Hedef Davranışlar Öğrenme-Öğretme Yöntem ve Teknikleri Dikkat Çekme Gözden Geçirme (Hedeften Haberdar Etme) Güdüleme Derse Geçiş Geliştirme Kapanış Değerlendirme 50 Katılımınız için teşekkür ederim... 51