MÄDÄNIYÄT TÄNW TEST SÛRAQLARY 2024

# МӘДЕНИЕТТАНУ БАРЛЫҚ МАМАНДЫҚТАРҒА 1 КУРС ## Дін дегеніміз не? - Құдыретті күшке сенім - Сөз бостандығы - Адамдардың қоғаммен байланысы - Садақа беру - Уағыз насихат тыңдау ## Миф дегеніміз? - Аңыз - Әңгіме - Дастан - Ертегі - Өсиет ## «Тотем және табу» еңбегінің авторы кім? - З. Фрейд - Э. Тайл...

# МӘДЕНИЕТТАНУ БАРЛЫҚ МАМАНДЫҚТАРҒА 1 КУРС ## Дін дегеніміз не? - Құдыретті күшке сенім - Сөз бостандығы - Адамдардың қоғаммен байланысы - Садақа беру - Уағыз насихат тыңдау ## Миф дегеніміз? - Аңыз - Әңгіме - Дастан - Ертегі - Өсиет ## «Тотем және табу» еңбегінің авторы кім? - З. Фрейд - Э. Тайлор - К. Юнг - Э. Фромм - К.Ясперс ## Жансыз затқа киелі деп табыну? - Фетишизм - Анимизм - Магия - Шаманизм - Тотемизм ## Тән өлсе де жан өлмейді, мәңгі өмір сүреді? - Анимизм - Тотемизм - Магия - Фетишизм - Шаманизм ## Бірер жануарды «қанымыз бір» деп киелі есебінде сиынатын түсінік: - Тотемизм - Анимизм - Магия - Фетишизм - Атеизм ## Алғашқы діннің сиқыршылық, тәуіптікке, әр түрлі сөздермен заттарға әсер тигізу: - Магия - Атеизм - Деизм - Тотемизм - Шаманизм ## Политеизм деп нені айтамыз? - Көп құдайлық - Бір құдайылық - Анимизм - Атеизм - Тотемизм ## Қазақтардың ата-тегі, түріктердің басты құдайы? - Көк Тәңірі - Жер-Су - Ұмай Ана - Аруаққа табыну - Отқа табыну ## Түркі халықтарының тотемдік жануары? - Қасқыр - Аю - Бұғы - Жолбарыс - Архар ## Сопылық бағыттын жан-жақты дамытқан ғұлама ғалым? - Қожа Ахмет Яссауи - Әл - Ғазали - Әл-Фараби - Ибн - Рушд - Әл-Фараби ## Қағба жанындағы су көзін қалай атайды? - Зәмзәм - Ніл - Өлі теңіз - Қара бұлақ - Қызыл теңіз ## Ислам дінінің киелі кітабы: - Құран - Інжіл - Авеста - Таурат - Веда ## Құран неше сүреден тұрады? - 114 - 115 - 110 - 92 - 98 ## Мұсылман заңы құрастырылған кітап аты: - Шариат - Topa - Тәуке хан заңы - Сунна - Құран ## Атақты сопы фәлсафалық қөзқарасқа екі философиялық категория кіргізді: «кал» және «хақ»? - Иассауи - Абай - Шәкәрім - Ширазм - Руми ## Атақты сопы, «Диуани хикмет» атты шығарманы жазған: - Иассауи - Руми - Омар Хайам - Ширази - Аттар ## Әлемді Құдай жаратқандығы туралы діни ілім: - Космология - Деизм - Пантеизм - Мифология - Атеистік ## Еуропадағы ортағасырлық дүниетанымның қай түрі үстем болды? - Дін - Өнер - Ғылым - Математика - Мәдениет ## Қазақтардың наным-сенімдерін, әдет-ғұрып, аңыздарын, эпостарын тұңғыш зерттеген ғалым: - Ш.Уалиханов - Ә. Марғұлан - М.Әуезов - С.Сейфуллин - С.Мұқанов ## Әмір Темірдің тұсында Түркістан жерінде қандай ғимарат салынды: - Яссауи кесенесі - Ақ төбе - Баба ата - Айша Бибі - Қарахан кесенесі ## «Трагедия» сөзінің мағынасы не?: - Теке өлеңі - Көкек өлеңі - Балшыққа жазу - Қыздар биі - Хормен айту ## «Абай жолы» романының авторын атаңыз: - М. Әуезов - М. Шаханов - С. Мұқанов - Ғ. Мүсрепов - А. Нуршаихов ## Зороастризм дініндегі тәңір құдайының атын атаңыз: - Ахура Мазда - Амон Ра - Мардук - Зевс - Юпитер ## Нирвана ілімі қай дінге жатады: - Буддизм - Индуизм - Жайнизм - Синтоизм - Даосизм ## Бірінші болып Қазақстан халық әртісі атағын кім алды?: - А.Затаевич - Л.Хамиди - А.Жұбанов - Е.Рахмадиев - Е.Брусиловский ## Америка қай ғасырда ашылған: - XҮ ғ - XIY ғ - XYI ғ - XYҮІІғ - XҮІІІ ғ ## Христианның қасиетті кітабындағы қасиетті мәтіндер қай діннен енгізілген: - Иудаизм - Зороастризм - Көнемысырлық - Ислам - Индуизм ## Ол Еуропаға бірінші болып қазақ халқының өнерін танытады : - Әміре Қашаубаев - Ахмет Жұбанов - Нұрғиса Тлендиев - Шакен Айманов - Евгений Брусиловский ## Теңге енгізілген жыл: - 15.11.1993 - 15.12.1993 - 12.11.1994 - 16.11.1994 - 15.11.1992 ## Қазақ ғалымдарының арасында ең алғаш орыс жағрафиялық қоғамының белді мүшесі болған кім: - Ш. Уалиханов - K.Сатбаев - Ы.Алтынсарин - Μ. Тынышбаев - Е.Бекмаханов ## Қазақстандағы ғылым академиясының алғаш президентін атаңыз: - Қ.Сәтбаев - Μ.Алиев - М.Жұмабаев - Ж.Абильдин - А.Қонаев ## «Қыз Жібек» операсының авторы кім? - Е.Брусиловский - Л.Хамиди - А.Жұбанов - Е.Рахмадиев - А.Затаевич ## Ш.Айтматовтың еңбегіндегі мәдени тамырларынан айырылған адамдардың тобы: - Мәңгүрт - Ұлтшыл - Диссидент - Маргинал - Неофрит ## Ш.Уалихановтың орыс жазушылары арасындағы досын анықтаңыз: - Достоевский - Толстой - Чехов - Тургенев - Некрасов ## Әлемнің қандай музейінен Леонардо да Винчидің «Джоконда» картинасын кездестіреміз: - Лувр - Эрмитаж - Третьяков галереясы - Дрезден галереясы - Метрополитен операсы ## Көне Мысырдағы ең басшы титулды атаңыз: - Фараон - Жрец - Император - Василевс - Прокуратор ## Көрсетілген категориялардың қандай түрі этика категориясына жатады: - Парыз - Әдемілік - Қайғылық - Өнер - Болмыстық ## Ең алғаш қағаз пайда болған мемлекетті атаңыз: - Қытай - Мысыр - Шумер - Греция - Бабыл ## «Авиценна» деген атпен тарихта еңгізілген шығыс ойшылын атаңыз: - Ибн Сина - Ибн Рушд - Ибн әл-Фараби - Ибн-Хальдун - Ибн-Туфайль ## Көркем-тарихи ескерткіштерді жоюда негізгі рөл атқарушы тайпаны атаңыз: - Вандалдар - Вестготтар - Ғұндар - Сарматтар - Варварлар ## «Біржан мен Сара» операсының авторы кім?: - Μ.Төлебаев - Н.Тлендиев - А.Затаевич - А.Жұбанов - Е.Брусиловский ## «Культура» термині өз шығу тегін қай тілден алады: - Латын - Грек - Ағылшын - Орыс - Француз ## «Сарыарқа» күйінің авторы: - Құрманғазы - Тәттімбет - Дина - Төлебаев - Жұбанов ## «Евгений Онегин» операсының авторын атаңыз: - П.Чайковский - Μ. Глинка - М.Мусоргский - Д.Шостакович - А.Бородин ## «Атаманның ақыры» фильмнің қоюшы белгілі қазақ режиссері, актерін атаңыз: - Ш.Айманов - А.Әшімов - Н.Жантурин - T.Теменов - Е.Шинарбаев ## «Аз и Я» атты шығарманың авторы, белгілі Қазақстандық ақынның есімі кім: - О.Сүлейменов - М.Шаханов - Μ.Мақатаев - Т.Молдағалиев - Қ.Мырзалиев ## «Плаха» атты романның авторы: - Айтматов - Алимжанов - Булгаков - Маркес - Сартр ## Буддизмнің негізін қалаушысын атаңыз: - Гаутама - Тагор - Кришна - Брахма - Кама ## Мәдениеттану пәнінің негізін салушы американ ғалымын атаңыз: - Л.Уайт - А.Тойнби - О.Шпенглер - К.Леви-Строс - З.Фрейд ## Ғұндардың атағы шыққан көсемі кім? - Атилла - Ермак - Қобланды - Еділ - Қорқыт ## Қай жылдары Алматы Қазақстан астанасы болды?: - 1929-1997 - 1926-1997 - 1934-1999 - 1928-1998 - 1930-1997 ## Мораль-адамгершілік ғылымды қалай деп атаймыз: - Этика - Эстетика - Логика - Философия - Психология ## «Тарихты игеру» атты шығарманың авторы: - А.Тойнби - К.Ясперс - Н.Данилевский - О.Шпенглер - Ж.Ж. Руссо ## О.Шпенглердің мәдениеттануға қандай туындысы арқылы еңбегі сіңді: - «Еуропа зауалы» - «Ресей және Еуропа» - «Мәдениеттануға кіркспе» - «Философия және мәдениеттану» - «Диуани хикмет» ## Анимизм дегеніміз: - Мәңгі өмір сүретін «жан» бар дегенге иланушылық - Адамның шығу тегіне қатысты ұғым - Қайғы-қасіреттен арылу - Адамгершілік жаннан жетілдіру - Пұтқа табыну ## Фетишизм дегеніміз не: - Пұтқа табыну - Мәңгі өмір сүретін «жан» бар дегенге иланушылық - Адамның шығу тегіне қатысты - Өліп, қайта тірілу - Азап шегу ## Әлемнің жеті кереметінің бірі Семирамида аспалы бағы қай жерде орналасқан: - Вавилон - Греция - Мысыр - Шумер - Рим ## Кіші Азияда болған жеті кереметтің бірі: - Галикарнас мавзолейі - Александрия маягі - Артемида ғибадатханасы - Семирамида аспалы бағы - Родос алыбы ## Қытай халқы табиғаттың бес қасиетпен байланыстырады, олардың ішінде адамгершілікті қалай атаған: - Жень - Инь - Ли - Дао - Шу ## Даосизмнің негізін қалаушы: - Лао-Цзы - Мән-Цзы - Син-Цзы - Кун-Фу-Цзы - Моно-цзы ## Зороастризмнің қасиетті кітабының аты: - Авеста - Topa - Библия - Талмуд - Құран ## Христиан діні нешінші ғасырда пайда болды: - Б.З І ғ - Б.з.б. І ғ - Б.з.б. ІІІ ғ - Б.з.б. ІҮ ғ - Б.з.б. ІІ ғ ## «Мәдениет» деген ұғымды ғылыми танымға кім енгізді? - Вольтер - Теяр Де Шарден - О. Шпенглер - И Кант - Рафаэль ## Грек мифологияда бас құдай қім? - Зевс - Посейдон - Гермес - Гелиос - Гефес ## Еврей халықтың бас құдайы кім? - Яхве - Ахура- Мазда - Тәнір - Гаутама - Шива ## Заманауи Қазақстан мәдениетінің архетипі: - салт-дәстүрде - тәңірге табынуда - жырларда - шешендік өнерде - тәуелдікте ## Ұлттық ойлауда дүниетанымды құрайтын ұғымдар: - адам мен табиғат - аспан мен жер - шексіздік пен шектілік - өмір мен өлім - Мен ## «Типология» термині қай тілден енген? - Грек - Латын - Араб - Орыс. - Неміс ## «Белдеулік уақыт» ілімін кім дамытты? - К. Ясперс. - A. Тойнби. - Д. Вико. - Н. Бердяев. - О. Шпенглер. ## ХІХғ. соңында- ХХғғ. басында қалыптасқан кадимизм мектебі араб тілінен аударғанда қаңдай мағынаны береді? - ескі, ежелгі - дарынды - пайдалы - жаңа әдіс - рационалды ## ХІХғ. соңында- ХХғғ. басында қалыптасқан жәдидшілдік мектебі араб тілінен аударғанда қаңдай мағынаны береді? - жаңа әдіс - жаңа есім - жаңа бағыт - жаңа бейне - ескі, ежелгі ## «Абай жолы» романының авторын атаңыз: - М. Әуезов - М. Шаханов - С. Мұқанов - Ғ. Мүсрепов - А. Нуршаихов ## Қазақстанда қай жыл «Мәдениет жылы» деп аталды? - 2000 - 2002 - 2010 - 2003 - 2005 ## «Авиценна» деген атпен тарихта еңгізілген шығыс ойшылы: - Ибн Сина - Ибн Рушд - Ибн әл-Фараби - Ибн-Хальдун - Ибн-Туфе ## «Біржан мен Сара» операсының авторы кім?: - Μ.Төлебаев - Н.Тлендиев - А.Затаевич - А.Жұбанов - Е.Брусиловский ## «Сарыарқа» күйінің авторы: - Құрманғазы - Тәттімбет - Дина - Төлебаев - Жұбанов ## «Атаманның ақыры» фильмнің қоюшы белгілі қазақ режиссері, актерін атаңыз: - Ш.Айманов - А.Әшімов - Н.Жантурин - T.Теменов - Е.Шинарбаев ## «Аз и Я» атты шығарманың авторы, белгілі Қазақстандық ақынның есімі кім: - О.Сүлейменов - М.Шаханов - Μ.Мақатаев - Т.Молдағалиев - Қ.Мырзалиев ## «Плаха» атты романның авторы: - Айтматов - Алимжанов - Булгаков - Маркес - Сартр ## «Левират» деген сөз қазақша қалай болады? - Әмеңгерлік - Жесірлік - Қарапайымдық - Халықтық - Бірігушілік ## «Орхон-Енисей» жазбалары қандай тілде жазылған - түрік - соғды - қыпшақ - ғұн - қазақ ## «Еуразия ритмдері» («Ритмы Еуразии») еңбегінің авторы: - Л.Гумилев - М.Бахтин - И.Герлер - А.Тойнби - К.Ясперс ## Қазақстандағы орта ғасыр кезіндегі империялар қалай аталған... - Түркі қағанаттары - Қыпшақ қағанаттары - Гундар қағанаттары - Көшпенді қағанаттары - Қазақ қағанаттары ## «Қайырымды қала» идеясын ... ұсынды. - Әл-Фараби - Конфуций - Ибн-Сина - Платон - Әл-Кинди ## «Қазақ» сөзінің мағынасы: - еркін, ержүрек - шыншыл, шымыр - байсалды, мықты - әдепті, тәрбиелі - адал - ## Қай жылдары Алматы Қазақстан астанасы болды... - 1929-1997 жж. - 1931-1998 жж. - 1931-1997 жж. - 1929-1998 жж. - 1928-1997 жж. ## Махмұд Қашқаридың еңбегін атаңыз: - Диуани- лұғат ат-түрік - Жылнамалар жинағы - Тарих шеңберінде - Жами ат-тауарих - Оғызнама ## Жоңғар шапқыншылығы кезінде шыққан ән: - Елім-ай - Туған жер - Оян-қазақ - Боз інген - Қалмақ Биі ## «Рухани жаңғыру» бағдарламасы қашан қабылданды? - 2017 - 2016 - 2011 - 2012 - 2014 ## 870-950 жылдар аралығында өмір сүрген ғалым: - Әл-Фараби - Әбу- Райхан - Әл - Бируни - Ибн- Сина - Ибн- Хаукаль ## VII- VIII ғасырларда жарық көрген дастан: - Күлтегін, Тоныкөк - Алпамыс батыр - Ep -Тарғын - Көк-Бөрі - Қалмақ Биі ## «Қазақ» газетін ұйымдастырған кім? - А.Байтұрсынов - М.Дулатов - М.Сералин - М.Шоқай - Ы.Алтынсарин ## Мемлекеттік рәміздердің (елтаңба, әнұран, ту) бекітілген жылы: - 1992 - 1991 - 1993 - 1997 - 1995 ## «Отырар сазын» ұйымдастырушы: - Н.Тілендиев - Л.Хамиди - А.Жұбанов - Ғ.Жұбанова - М.Төлебаев ## Тоқтар Әубакиров қай жылы ғарышқа көтерілген? - 02.10.1991 - 02.11. 1992 - 02.11.1991 - 02.10.1992 - 02.10.1193 ## Абайдың ең алғаш жазған өлеңі: - Кім екен деп келіп ем түйе қуған... - Ғылым таппай мақтанба - Күз - Қансонарда бүркітші шығада аңға... - Ана ## Біржан сал кіммен айтысты: - Сарамен - Ажармен - Хадишамен - Салимамен - Әселханмен ## Түрік тобына жатпайтын тілді атаңыз: - Тәжік - Қазақ - Түрік - Гагауз - Татар ## Қазақтың салт-дәстүрі «байғазы» бұл: - жаңа киімге көрімдік сұрау - жаңа үйге кіргенде босағаны майлау - кішкентай баланы тұмаққа салу - үш-төрт жігіт бірігіп бір қойды жеп алу - жаңа атып немесе соғып алған аңды канжағаға байла беру ## Қазақ алфавитінің негізін салған: - А.Байтұрсынов - А.Құнанбаев - Ә.Бөкейханов - Ш.Құдайбергенов - Ы.Алтынсарин ## «Құлагер» поэмасының авторы: - І.Жансүгіров - Ж.Аймауытов - Шәкәрім - М.Дулатов - С.Сейфуллин ## Ортағасырлық түрік тілдес тайпаларда ошақ пен балалардың қамқоршысы: - Ұмай - Аруақ - Миссионер - Меценат - Домалақ ана ## Көне түріктердің тотемі - Бөрі - Бұғы - Арыстан - Жылқы - Бүркіт ## X-XII ғ. Қазақстанның ең ірі қаласы: - Отырар - Тараз - Испиджаб - Түркістан - Қойлық ## Түріктердің діни наным-сенімі: - Тәңіршілдік - Буддизм - Христиандық - Ислам - Манихейлік ## Номадтар мәдениетінің ерекшелігі: - Көшпелілік - Терімшілік - Балық аулау - Сауда - Жер өңдеу ## Қай жылдары Алматы Қазақстан астанасы болды?: - 1929-1997 - 1926-1997 - 1934-1999 - 1928-1998 - 1930-1997 ## Анимизм дегеніміз: - Мәңгі өмір сүретін «жан» бар дегенге иланушылық - Адамның шығу тегіне қатысты ұғым - Қайғы-қасіреттен арылу - Адамгершілік жаннан жетілдіру - Пұтқа табыну ## «Атаманның ақыры» фильмнің қоюшы белгілі қазақ режиссері, актерін атаңыз: - Ш.Айманов - А.Әшімов - Н.Жантурин - T.Теменов - Е.Шинарбаев ## «Орхон-Енисей» жазбалары қай тілде жазылған: - Түрік - Қыпшақ - Қазақ - Соғды - Ғұн ## Қазақ мәдениетінің архетипіне не жатады: - Көшпенділер мәдениеті - Ислам діні - Зороастризм - Еуразиялық дала мәдениеті тәңірлік дін және түрік өркениеті - Халық ауыз әдебиеті ## Көне грек құдайлары: - Гефест, Артемида, Аполлон - Осирис, Исида, Анубис - Индра, Варуна, Сома - Мардук, Иштар, Нартал - Нептун, Юпитер, Марс ## Қазақ тілі мен әдебиеттану ғылымының бастауында тұрған көрнекті ғалым, лингвист, ағартушы, «Қазақ» газетінің редакторы: - Байтұрсынов - Жұмабаев - Дулатов - Аймауытов - Асфендияров ## Құрманғазы Сағырбаев мына күйлердің авторы: - Сары-Арқа, Адай - Қараторғай, Құлагер - Шолпан, Гауһар Қыз - Балбырауын - Кішкентай ## Киіз үйдің бөлігі жанұяны қасиетті мұра және ұрпақты жалғастырудың белгісі ретінде саналады: - Шаңырақ - Кереге - Уық - Есік - Түндік ## «Жерұйықты» іздеген ойшылдар - Қорқыт, Асан қайғы - Абай, Шәкәрім - Шалкиіз, Бұқар - Тәттімбет, Құрманғазы - Сүйінбай, Ыбырай ## Қазақстан салт-дәстүр, әдет-ғұрып, наным-сенім, аңыз- әңгімелердің алғаш зерттеген ғалым: - Уалиханов - Марғұлан - Сейфуллин - Сатбаев - Әуезов ## Темірланның тұсында Түркістан жерінде қандай ғимарат салынды: - Яссауи мавзолейі - Баба ата - Ақ төбе - Айша бибі - Қорқыт ата қорғаны ## Гилозоизм дегеніміз нені білдіреді: - Қоршаған табиғаттың жаны бар деп түсініп, оны рухтандыру - Өлі дүниеге табыну - Жансыз әлемді құдіреттендіру - Жануарға табыну - Аталар рухына табыну ## Көне архаикалық адамның дүниетанымына барынша тиесілі нәрсе не: - Миф - Философия - Дін - Дәстүр - Өнер ## «Ақиқат сыйы» атты еңбектің авторы: - Иүгінекі - Ибн-Синаі - Әл-Фараби - Қожа Ахмет Иассауи - Баласағүн ## Сақ өркениетінің өнеріндегі басты стиль қалай аталады: - Аң - Готика - Роман - Барокко - Арабеска ## Ғұндардың атағы шыққан көсемі кім? - Атилла - Ермак - Қобланды - Еділ - Қорқыт ## Қай жылдары Алматы Қазақстан астанасы болды?: - 1929-1997 - 1926-1997 - 1934-1999 - 1928-1998 - 1930-1997 ## Мораль-адамгершілік ғылымды қалай деп атаймыз: - Этика - Эстетика - Логика - Философия - Психология ## «Тарихты игеру» атты шығарманың авторы: - А.Тойнби - К.Ясперс - Н.Данилевский - О.Шпенглер - Ж.Ж. Руссо