کارگاه 1 PDF

1  ‫طراحی برنامه آموزش به بیمار‬ ‫ارائه دهنده ‪ :‬سمانه رافع‬ ‫دانشجوی دکترای تخصصی پرستاری‬  ‫طراحي(برنامه ریزی) آموزش‬ ‫برنامه آموزشی فرآیندی است که آموزش دهنده تصمیم می گیرد که ‪:‬‬ ‫✗ چه چیزی را آموزش دهد‬...

1  ‫طراحی برنامه آموزش به بیمار‬ ‫ارائه دهنده ‪ :‬سمانه رافع‬ ‫دانشجوی دکترای تخصصی پرستاری‬  ‫طراحي(برنامه ریزی) آموزش‬ ‫برنامه آموزشی فرآیندی است که آموزش دهنده تصمیم می گیرد که ‪:‬‬ ‫✗ چه چیزی را آموزش دهد‬ ‫✗ چگونه آن را آموزش دهد‬ ‫✗ چگونه تعیین کند که دانش آموزان در یادگیری موفق بوده اند‪.‬‬ ‫طراحی آموزشی یعنی ‪ :‬انتخاب‪ ،‬تولید و برنامه ریزی فعالیت هایی که به‬ ‫یادگیرندگان در یادگیری کمک می کند‪.‬‬ ‫‪3‬‬  ‫اجزاء یک برنامه آموزشی‬ ‫این طرح باید شامل‪:‬‬ ‫✗ اهداف‬ ‫✗ محتوا‬ ‫✗ روش ها و ابزارهای آموزش‬ ‫✗ زمانبندی‬ ‫✗ نحوه ارزشیابی‬ ‫برنامه آموزشی باید به طور واضح و مختصر ترتیب این بخش های‬ ‫مختلف فرآیند آموزش را مشخص کند‬ ‫‪4‬‬ ‫اهداف آموزشی‬  ‫اهمیت اهداف آموزشی‬ ‫آسان پیداکردن مسیر و جهت حرکت‬ ‫‪.1‬‬ ‫اجرای بهتر فرآیند یاددهی و یادگیری‬ ‫‪.2‬‬ ‫کسب نتایج مؤثرتر و مطلوب تر یادگیری‬ ‫‪.3‬‬ ‫انجام ارزشیابی با کیفیت بهتر‬ ‫‪.4‬‬ ‫اجرای بهتر خود ارزشیابی توسط فراگیران‬ ‫‪.5‬‬ ‫‪6‬‬  ‫انواع اهداف‬ ‫✗ هدف کلی‪goal :‬‬ ‫✗ اهداف رفتاری ‪objective :‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪Goal‬‬ ‫هدف کلی‪:‬‬ ‫ نتیجه نهایی است که باید در انتهای آموزش به آن دست یابیم‪.‬‬ ‫ عمومی ‪ ،‬وسیع و چند بعدی هستند‬ ‫ برای یادگیرنده و مدرس جزء اهداف بلند مدت هستند‪.‬‬ ‫ انتظار داریم در طی چند روز‪ ،‬هفته یا ماه به آنها برسیم‪.‬‬ ‫ از چند هدف رفتاری تشکیل میشوند‪.‬‬ ‫‪8‬‬  ‫اهداف رفتاری ‪Objective‬‬ ‫اختصاصی‪ ،‬منفرد‪ ،‬واقعی و یک بعدی است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫کوتاه مدت هستند و باید در انتهای یک جلسه آموزشی یا در مدت‬ ‫ ‬ ‫کوتاهی پس از چند جلسه آموزشی به آنها دست یابیم‪.‬‬ ‫به دقت توصیف میکنند که یادگیرنده به دنبال آموزش قادرخواهد‬ ‫ ‬ ‫بود چه چیزی را انجام دهد‪.‬‬ ‫گام به گام منجر به رسیدن به هدف کلی عمومی تر و طوالنی مدت‬ ‫ ‬ ‫تر می شوند‪.‬‬ ‫‪9‬‬ objective Smart: ✗ specific ✗ Measurable ✗ Achievable ( low salt vs free salt diet) ✗ Realistic ✗ time bounded 10 ‫‪Goal and objective‬‬ ‫ویژگی اهداف کلی و رفتاری‪:‬‬ ‫واضح‬ ‫واقع بینانه‬ ‫متمرکز بر یادگیرنده‬ ‫‪11‬‬  ‫مثال‪...‬‬ ‫اهداف رفتاری مشخص می کنند که یادگیرنده پس از آموزش‪ ،‬قادر به انجام چه کاری خواهد بود‪.‬‬ ‫پس از این جلسه آموزشی بیمار قادر باشد‪ ،‬با انجام فعالیتهای خودمراقبتی قندخون خود را در‬ ‫محدوده طبیعی حفظ کند‪.‬‬ ‫در صورت نیاز به تزریق انسولین‪ ،‬میزان‬ ‫با استفاده از گلوکومتر قند خون خود را‬ ‫عالیم هیپو و هیپرگلیسمی را نام ببرد‪.‬‬ ‫دارو را با دقت تعیین و تزریق می‬ ‫کنترل کند‪.‬‬ ‫نماید‪.‬‬ ‫‪12‬‬  ‫اهمیت اهداف کلی و رفتاری‬ ‫برای دست یابی به پیامد مطلوب باید هدف کلی و رفتاری را با هم داشته باشیم‪.‬‬ ‫✗‬ ‫اهداف کلی‪ ،‬بدون اهداف رفتاری قابل دست یابی نیستند و اهداف رفتاری بدون‬ ‫✗‬ ‫اهداف کلی هرگز به نتیجه ای معنی دار و ارزشمند منتهی نمیشوند‪.‬‬ ‫با این که این دو مفهوم مجزا و متفاوت هستند‪ ،‬اما مرتبط و مکمل هم هستند‪.‬‬ ‫✗‬ ‫قبل از اینکه به هدف کلی برسیم باید به اهداف رفتاری دست پیدا کنیم‪.‬‬ ‫✗‬ ‫‪13‬‬ ‫‪Goal and objective‬‬ ‫ اهداف رفتاری عباراتی هستند که یادگیرنده را ازآنچه که باید قبل از‬ ‫دست یابی به هدف کلی به دست بیاورد مطلع میکنند‪.‬‬ ‫ هدف کلی به عنوان نتیجه یا غایت نهایی است که پس از دست یابی‬ ‫به اهداف رفتاری به دست می آید‪.‬‬ ‫‪14‬‬ ‫ويژگي هاي يك هدف رفتاري خوب‬ ‫‪ -1‬عملکرد‬ ‫‪ -2‬شرایط‬ ‫‪ -3‬وجود معیار‬ ‫‪15‬‬  ‫ویژگي هاي یك هدف رفتاري خوب‪ :‬عملکرد‬ ‫✗ رفتار مورد انتظار را دقیقا ً مشخص كند‪.‬‬ ‫✗ فراگیر در آموزش بتواند حداقل چهار مورد از موارد توصیه هاي‬ ‫پیشگیري از سوء تغذیه را توضیح دهد‪.‬‬ ‫‪16‬‬  ‫عملکرد‬ ‫فعالیت های‬ ‫رفتارهای قابل‬ ‫غیرقابل مشاهده‬ ‫مشاهده‬ ‫توانایی نوشتن یا لیست کردن یا انجام‬ ‫توانایی شناسایی یا به یادآوردن مطالب‬ ‫دادن کاری‬ ‫‪17‬‬  ‫ویژگي هاي یك هدف رفتاري خوب‪ :‬شرایط‬ ‫‪ -2‬شرایط‪:‬‬ ‫✗ توصیف شرایطي كه طي آن یادگیرنده بایدعملكرد خود را نشان دهد‪.‬‬ ‫✗ یا موقعیتي كه رفتار باید در آن انجام گیرد‪.‬‬ ‫✗ یادگیرنده بدون استفاده از پمفلت بتواند ‪ 2‬مورد معاینات غربالگري را نام‬ ‫ببرد‪.‬‬ ‫‪18‬‬  ‫ویژگي هاي یك هدف رفتاري خوب‪ :‬وجود معیار‬ ‫‪ -3‬وجود معیار‪:‬‬ ‫✗ با آن میزان پیشرفت یادگیرنده براي رسیدن به هدف آموزشي سنجیده مي شود‪.‬‬ ‫✗ توضیح می دهد که چه قدر خوب‪ ،‬با چه دقتی‪ ،‬یا در چه بازه زمانی یادگیرنده‬ ‫باید بتواند رفتار را انجام دهد‪.‬‬ ‫✗ یادگیرنده به ‪ 85‬درصد پرسش هاي درس پاسخ صحیح دهد‬ ‫‪19‬‬  ‫ویژگی های یک هدف رفتاری خوب‬ ‫ شنوندگان (چه کسی)‬ ‫)‪A(Audience: who‬‬ ‫ رفتار (چه چیزی)‬ ‫)‪B(behavior: what‬‬ ‫ شرایط(تحت چه شرایطی)‬ ‫)‪C(condition‬‬ ‫ درجه(چه قدر خوب‪،‬چه قدر‪ ،‬درچه بازه زمانی)‬ ‫)‪D(degree‬‬ ‫‪20‬‬  ‫بنابراین‪ ،‬اهداف رفتاری عباراتی هستند که مشخص می کنند‪:‬‬ ‫✗ چه کسی‪،‬‬ ‫✗ چه چیزی را‬ ‫✗ تحت چه شرایطی و‬ ‫✗ چه قدر خوب‪ ،‬به چه میزان یا در چه زمانی انجام خواهد داد‬ ‫‪21‬‬  ‫در هدف رفتاری‪✗ :‬‬ ‫تعیین جزء رفتار ضروری است ✗‬ ‫اما وجود معیار و شرایط اجباری نیست‪✗.‬‬ ‫‪22‬‬ 23 ‫قرار است شما به سه بیمار با تشخیص دیابت که نتوانسته اند در چندماه گذشته قندخون خود‬ ‫را کنترل کنند آموزش خودمراقبتی بدهید؛ وضعیت بیماران به صورت زیر است‪:‬‬ ‫مددجو ‪3‬‬ ‫مددجو‪2‬‬ ‫مددجو ‪1‬‬ ‫ اطالعات دارد‪ ،‬تمایل‬ ‫ در مورد بیماری‬ ‫ در مورد بیماری‬ ‫به خودمراقبتی هم‬ ‫دیابت آموزش دیده‬ ‫دیابت هیچ اطالعاتی‬ ‫دارد اما نمی داند چه‬ ‫است اما از نظر او این‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫طور کنترل قندخون‬ ‫اطالعات مورد قبول‬ ‫خود را انجام دهد یا‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫تزریق انسولین انجام‬ ‫دهد‪.‬‬ ‫‪24‬‬  ‫حیطه های یادگیری‬ ‫در اواخر دهه ‪ ،1940‬روانشناسان و مدرسان در رابطه با تعریف و مرتب کردن‬ ‫سطوح رفتار بر اساس نوع و پیچیدگی بحث هایی مطرح کردند‪.‬‬ ‫بلوم و همکاران یک تاکسونومی کاربردی ارائه کردند که به عنوان تاکسونومی‬ ‫اهداف رفتاری آموزش شناخته می شود‪.‬‬ ‫این ابزار برای طبقه بندی اهداف رفتاری استفاده میشود‪.‬‬ ‫‪25‬‬  ‫حیطه های یادگیری‬ ‫تاکسونومی بلوم سه طبقه دارد‪:‬‬ ‫✗ شناختی(حیطه تفکر)‬ ‫✗ عاطفی (حیطه احساسات)‬ ‫✗ روانی‪-‬حرکتی (حیطه انجام دادن یا مهارت ها)‬ ‫‪26‬‬ ‫تاکسونومی‬ ‫بلوم‬ ‫روانی حرکتی‬ ‫شناختی‬ ‫عاطفی‬ ‫‪27‬‬ ‫حیطه های یادگیری‬ ‫‪28‬‬  ‫حیطه های یادگیری‬ ‫عالوه بر این که هر هدف رفتاری توسط حیطه (شناختی‪ ،‬عاطفی‪ ،‬روانی‬ ‫حرکتی) طبقه بندی میشود‪،‬‬ ‫هر حیطه دریک ساختار سلسله مراتبی طبقه بندی میشود‪.‬‬ ‫اهداف رفتاری‪ ،‬در سه سطح طبقه بندی می شوند ‪:‬‬ ‫✗ پایین‬ ‫✗ متوسط‬ ‫✗ باال‬ ‫رفتارهای ساده در ابتدا لیست می شوند‪ :‬در پایینترین طبقه‬ ‫در ادامه رفتارهای با سختی متوسط‬ ‫و در باالترین سطح رفتارهای پیچیده لیست می شوند‪ :‬در باالترین طبقه‬ ‫‪29‬‬  ‫حیطه های یادگیری‬ ‫ این مفهوم سلسله مراتبی به این معنی است که یادگیرنده قبل از اینکه به‬ ‫اهداف سطوح باالتر دست یابد‪ ،‬باید با موفقیت به اهداف پایین تر‪ ،‬دست پیدا‬ ‫کند‪.‬‬ ‫‪30‬‬  ‫حیطه شناختی‬ ‫✗ حیطه شناختی به عنوان حیطه فکرکردن شناخته می شود‪.‬‬ ‫✗ یادگیری در این حیطه شامل ‪:‬‬ ‫✗ کسب اطالعات‬ ‫✗ توسعه توانایی های ذهنی یادگیرندگان و ظرفیت ذهنی‬ ‫✗ درک کردن‬ ‫✗و فرایند تفکر‬ ‫مثال‪ :‬مددجو بیان می کند که چگونه نمک روی فشار خون تاثیر می گذارد‬ ‫اهداف رفتاری در این حیطه در ‪ 6‬سطح طبقهبندی میشوند‪.‬‬ ‫‪31‬‬  ‫حیطه شناختی‬ ‫‪evaluation‬‬ ‫ارزشیابی‪ :‬داوری درباره ارزش مطالب و موضوعات برای مقاصد معین‬ ‫‪synthesis‬‬ ‫ترکیب‪ :‬کنارهم قراردادن اجزا و عناصر برای ایجاد یک کل یکپارچه به شکلی‬ ‫که قبال وجود نداشته‪.‬‬ ‫‪analysis‬‬ ‫تحلیل‪ :‬شکستن یک مطلب یا موضوع به اجزا یا عناصر تشکیل دهنده آن‬ ‫‪Application‬‬ ‫به کاربستن‪ :‬استفاده از مطالب انتزاعی در موقعیت های ویژه و عینی‬ ‫‪understanding‬‬ ‫فهمیدن یعنی درک مطالب؛ عالوه بر حفظ مطالب باید آنها را بفهمد‪.‬‬ ‫‪knowledge‬‬ ‫دانش‪ :‬حفظ و نگهداری ذهنی مطالب آموخته شده‪.‬‬ ‫‪32‬‬ ‫افعال مورد استفاده در سطح یادگیری شناختی (بلوم)‬ ‫انتخاب یک روش به عنوان بهترین روش ‪ ،‬تفکر انتقادی‬ ‫داشتن‪ ،‬قضاوت کردن‪ ،‬ارزشیابی کردن‬ ‫درست کردن‪ ،‬فرموله‬ ‫کردن‬ ‫انتخاب کردن‪ ،‬ربط دادن‪ ،‬مقایسه‬ ‫کردن‬ ‫محاسبه کردن‪ ،‬طبقه بندی کردن‪،‬کنترل کردن‪،‬‬ ‫اندازه گیری کردن‬ ‫خالصه کردن‪ ،‬توجیه کردن‪ ،‬تفسیر کردن‪ ،‬شرح دادن‬ ‫تکرار کردن‪ ،‬نام بردن‪ ،‬فهرست کردن‪ ،‬بیان کردن‪ ،‬توصیف‬ ‫کردن‪ ،‬توضیح دادن‬ ‫‪33‬‬ ‫هدف کلی‪ :‬بیمار مبتال به دیابت بعد از گذراندن این دوره آموزشی قادر خواهد بود تدابیر الزم جهت‬ ‫کنترل قند خون خود را به کار ببرد‪.‬‬ ‫شناخت‬ ‫ بیمار ماهیت بیماری دیابت را توضیح می هد‪ :‬دانش‬ ‫ بیمار دلیل افزایش قند خون را تفسیر می کند‪ :‬حیطه درک کردن‬ ‫ماهیت‬ ‫بیماری‬ ‫بیمار عالیم هیپر گلیسمی را نام می برد‪ :‬دانش‬ ‫ ‬ ‫بیمار عالیم هیپو گلیسمی را نام می برد ‪ :‬دانش‬ ‫ ‬ ‫شناخت‬ ‫بیمار عالئم هایپر و هایپوگلیسمی را مقایسه نماید‪ :‬حیطه تحلیل‬ ‫ ‬ ‫عالیم و‬ ‫اقدامات الزم در هنگام کاهش قند خون را نام میبرد‪:‬دانش‬ ‫ ‬ ‫نشانه ها‬ ‫‪34‬‬  ‫حیطه یادگیری عاطفی‬ ‫✗ حیطه عاطفی به عنوان حیطه احساسات شناخته می شود‪.‬‬ ‫✗ یادگیری در این حیطه؛ درونی کردن یا تعهد به احساسات بیان شده‬ ‫مانند احساسات‪ ،‬عالیق‪ ،‬عقاید‪ ،‬نگرش ها‪ ،‬ارزش ها و قدردانی را در برمی‬ ‫گیرد‪.‬‬ ‫✗ حیطه عاطفی‪ ،‬اهداف عاطفی و بلوغ اجتماعی را در بر میگیرد‪.‬‬ ‫‪35‬‬  ‫حیطه یادگیری عاطفی‬ ‫✗ مدرسان باید از حیطه عاطفی استفاده کنند تا به یادگیرنده کمک کنند‬ ‫که نگرش ها و ارزشهای خود را تحقق بخشد‪.‬‬ ‫✗ طبقه حوزه عاطفی بر اساس اصل درونی سازی (یعنی با توجه به میزانی‬ ‫که یک عالقه یا نگرش معین به صورت بخشی از سبک زندگی فرد در‬ ‫می آید) به دنبال هم تنظیم شده اند‪.‬‬ ‫‪36‬‬  ‫‪Affective domain‬‬ ‫تبدیل نظام ارزشی به سبک زندگی(باالترین سطح فرایند درونی سازی‪ ،‬هدفهایی که به دیدگاه فرد درباره‬ ‫جهان و فلسفه زندگی وی اشاره می کند‪).‬‬ ‫ارزشها را به صورت یک نظام سازمان بندی کند و روابط بین آنها را مشخص کند‪.‬‬ ‫ابراز عقیده یا نگرش نسبت به یک چیز(پذیرش ارزش‪ ،‬ترجیح دادن ارزش و تعهد)‬ ‫عالوه بر توجه به محرکها‪ ،‬نسبت به آنچه می بیند یا می شنود نیز فعالیت می کند‪.‬یعنی به آن فعاالنه پاسخ‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫حساسیت نسبت به وجود بعضی پدیده ها و محرک های محیطی و میل به پذیرش آن ها‬ ‫‪37‬‬ ‫افعال مورد استفاده در سطح یادگیری عاطفی (بلوم)‬ ‫تبدیل نظام ارزشی‬ ‫به سبک زندگی‬ ‫نظریه دادن‪ ،‬تدوین کردن‬ ‫حمایت کردن‪ ،‬بحث کردن‪ ،‬مجادله‬ ‫کردن‬ ‫پیروی کردن‪ ،‬استقبال کردن‪ ،‬یاری کردن‪ ،‬مطالعه‬ ‫کردن‬ ‫با دقت گوش دادن‪ ،‬سوال کردن‬ ‫‪38‬‬  ‫هدف کلی‪ :‬بیمار مبتال به دیابت بعد از گذراندن این دوره آموزشی قادر خواهد بود تدابیر الزم‬ ‫جهت کنترل قند خون خود را به کار ببرد‪.‬‬ ‫ بیمار در مورد میزان کالری مجاز دریافتی در طی روز سوال می پرسد‪:‬‬ ‫سطح دریافت کردن‬ ‫ بیمار در مورد عوارض دراز مدت ناشی از هیپر گلیسمی سوال می کند‪:‬‬ ‫یادگیری‬ ‫سطح دریافت کردن‬ ‫عاطفی‬ ‫ بیمار به طور داوطلبانه محدودیت های تغذیه ای را رعایت می کند‪:‬‬ ‫شخصیت پذیرفتن‬ ‫‪39‬‬  ‫حیطه روانی حرکتی‬ ‫ این حیطه به نام حیطه مهارت ها شناخته می شود‪.‬‬ ‫ یادگیری در این حیطه‪ ،‬کسب توانایی های حرکتی ریز و درشت مانند قدم‬ ‫زدن‪ ،‬نوشتن‪ ،‬کار با تجهیزات یا اجرای یک شیوه را دربرمی گیرد‪.‬‬ ‫ برای توسعه مهارتهای روانی حرکتی‪ ،‬ادغام هر دو حیطه شناختی و عاطفی‬ ‫مورد نیاز است‪.‬‬ ‫‪40‬‬  ‫حیطه روانی حرکتی‬ ‫✗ کسب مهارتهای جسمی و توانایی های حرکتی‬ ‫✗ مثال ‪ :‬مددجو اندازه گیری قند خون خود را به خوبی انجام می دهد‪.‬‬ ‫‪41‬‬  ‫سطوح حیطه روانی حرکتی‬ ‫تسلط‪ :‬در آن فراگیر رفتار را به صورت خودكار و بدون نیاز به تفکر و‬ ‫صرف انرژي براي هماهنگ كردن فعالیت ها انجام می دهد‪.‬‬ ‫تطابق‪ :‬در این سطح‪ ،‬بین مجموعه اي از اعمال هماهنگی برقرار می شود و‬ ‫فراگیر توانایی انجام چندین حركت را به طور همزمان دارد‪.‬‬ ‫تمرین‪ :‬این سطح‪ ،‬فراگیر با دقت‪ ،‬سرعت و ظرافت رفتار آموخته شده را‬ ‫انجام می دهد و اشتباهات خود رابه حداقل می رساند‪.‬‬ ‫تقلید‪ :‬از رفتارهاي آموزش دهنده تقلید مي كند‪.‬‬ ‫مشاهده‪ :‬مشاهده رفتاري را كه مربی انجام می دهد‬ ‫‪42‬‬  ‫مثالی از حیطه روانی حرکتی‬ ‫✗ هدف کلی‪ :‬بیمار مبتال به دیابت بعد از گذراندن این دوره آموزشی قادر‬ ‫خواهد بود تدابیر الزم جهت کنترل قند خون خود را به کار ببرد‪.‬‬ ‫اهداف رفتاری‬ ‫✗ بیمار محل های تزریق انسولین را شناسایی می کند‪ :‬تقلید‬ ‫✗ بیمار پس از مشاهده نحوه تزریق انسولین توسط پرستار قادر به رعایت‬ ‫ترتیب مراحل تزریق انسولین خواهد بود‪ :‬تمرین‬ ‫✗ بیمار به طور هماهنگ قادر به انجام تزریق صحیح انسولین است‪:‬تطابق‬ ‫‪43‬‬ ‫قرار است شما به سه بیمار با تشخیص دیابت که نتوانسته اند در چندماه گذشته قندخون خود را کنترل کنند‬ ‫آموزش خودمراقبتی بدهید؛ وضعیت بیماران به صورت زیر است‪:‬‬ ‫مددجو ‪3‬‬ ‫مددجو‪2‬‬ ‫مددجو ‪1‬‬ ‫ اطالعات دارد‪ ،‬تمایل‬ ‫ در مورد بیماری‬ ‫ در مورد بیماری‬ ‫به خودمراقبتی هم‬ ‫دیابت آموزش دیده‬ ‫دیابت هیچ اطالعاتی‬ ‫دارد اما نمی داند چه‬ ‫است اما از نظر او این‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫طور کنترل قندخون‬ ‫اطالعات مورد قبول‬ ‫خود را انجام دهد یا‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫تزریق انسولین انجام‬ ‫دهد‪.‬‬ ‫‪44‬‬ ‫اولویت بندی هدف های آموزشی‬ ‫اولویت بندی بر اساس‪:‬‬ ‫✗ نیازهای یادگیری بیمار‬ ‫✗ پرسنل موجود‬ ‫✗ مدت زمان اقامت بیمار در بخش‬ ‫✗ منابع آموزشی در دسترس‬ ‫‪45‬‬  ‫اولویت بندی هدف های آموزشی‬ ✗ Must to learn ✗ Better to learn ✗ Nice to learn 46  ‫‪Must to learn‬‬ ‫باید بداند‬ ‫✗‬ ‫اهداف حیاتی و ضروری‬ ‫✗‬ ‫در صورت برآورده نشدن حیات فرد به خطرمیفتد‪.‬‬ ‫✗‬ ‫برای مثال ‪:‬‬ ‫✗‬ ‫✗ مادر باید کودك را در وضعیت صحیح برای جلوگیری از آسپیره‬ ‫قرار دهد‪.‬‬ ‫✗ بیمار باید عالئم و نشانه های وقوع سکته قلبی را توضیح دهد‪.‬‬ ‫بیمار باید مقدار صحیحی ازانسولین را از شیشه بکشد‪.‬‬ ‫‪47‬‬  ‫‪Better to learn‬‬ ‫بهتر است بداند‬ ‫✗‬ ‫اهدافی است که برای بهبود سالمتی مفید است اما میتوان آموزش‬ ‫✗‬ ‫آنهارا به تاخیر انداخت‪.‬‬ ‫این نیازها خودنیازهای حیاتی و ضروری هستند‬ ‫✗‬ ‫ولی بدلیل کمبود وقت‪ ،‬پرسنل‪ ،‬و کمبود منابع این نیازها از‬ ‫✗‬ ‫اولویتهای پایینتری برخوردارند‬ ‫‪48‬‬ ‫‪Nice to learn‬‬ ‫✗ مواردی که خوب است بیمار بداند‬ ‫✗ نسبت به بقیه اولویت کمی دارد‬ ‫✗ اگر بر آورده نشود حادثه مهمی رخ نمیدهد‬ ‫‪49‬‬ Development of Teaching Plans  ‫‪Teaching Plans‬‬ ‫✗ برنامه آموزشی‪ :‬طرحی برای دستیابی به ‪ objective‬و ‪ goal‬های‬ ‫تعیین شده است‬ ‫✗ این طرح باید شامل‬ ‫✗ ‪ objective‬و ‪goal‬‬ ‫✗ محتوا‬ ‫✗ روشها و ابزارها‬ ‫✗ زمانبندی و ارزشیابی آموزش‬ ‫برنامه آموزشی باید به طور واضح و مختصر ترتیب این بخش های‬ ‫مختلف فرآیند آموزش را مشخص کند‬ ‫‪51‬‬  ‫نکته!‬ ‫✗ هنگام ساختن یک برنامه آموزشی‪ ،‬مربی باید مطمئن باشد که بیش از‬ ‫هر چیز‪ ،‬سازگاری درونی در برنامه وجود دارد‬ ‫✗ سازگاری درونی‪ :‬همه اجزاء برنامه با یکدیگر مرتبط باشند‪.‬‬ ‫✗ پایبندی به مفهوم سازگاری درونی مستلزم آن است که حیطه یادگیری‬ ‫برای هر هدف در هر یک از عناصر طرح تدریس‪ ،‬از هدف تا پایان‬ ‫فرآیند ارزشیابی‪ ،‬منعکس شود‪.‬‬ ‫‪55‬‬  ‫سازگاری درونی‬ ‫به عنوان مثال‪ ،‬اگر پرستار تصمیم گرفته است مهارتی را با هدفی در حیطه‬ ‫روانی حرکتی آموزش دهد‪:‬‬ ‫✗ ‪Goal‬‬ ‫✗ ‪objective‬‬ ‫✗ محتوا‬ ‫✗ روشهای آموزشی‬ ‫✗ مواد آموزشی‬ ‫✗ مدت زمان اختصاص داده شده برای تدریس‬ ‫✗ و روشهای ارزشیابی‬ ‫باید منعکسکننده آن باشد‪.‬‬ ‫‪56‬‬  ‫‪ :Goal‬بیمار مبتال به دیابت به خودمراقبتی و حفظ قند خون در محدوده نرمال‬ ‫‪objective‬‬ ‫‪Content‬‬ ‫‪domain‬‬ ‫‪Method of‬‬ ‫‪Time‬‬ ‫‪Resourse‬‬ ‫‪Method of‬‬ ‫‪outline‬‬ ‫‪instruction‬‬ ‫‪allocat‬‬ ‫‪evaluation‬‬ ‫‪ed‬‬ ‫بیمار قادر باشد قند‬ ‫آموزش‬ ‫روانی‬ ‫نمایش عملی‬ ‫‪10‬‬ ‫دستگاه‬ ‫آزمون‬ ‫خون خود را به‬ ‫نحوه‬ ‫حرکتی‬ ‫دقیقه‬ ‫گلوکومتر‪،‬‬ ‫عملی‬ ‫درستی با دستگاه‬ ‫کنترل قند‬ ‫کیت‪ ،‬النست‪،‬‬ ‫به شیوه‬ ‫گلوکومتر اندازه‬ ‫خون‬ ‫پنبه الکل‬ ‫آموزش‬ ‫گیری نماید‬ ‫برگشتی‬ ‫بیمار قادر باشد‬ ‫توضیح‬ ‫شناختی‬ ‫روش‬ ‫وایت برد‬ ‫آزمون‬ ‫طبق پروتوکل‬ ‫جدول‬ ‫توضیحی‬ ‫‪10‬‬ ‫ماژیک‬ ‫شفاهی‬ ‫تزریق انسولین دوز‬ ‫پروتوکل‬ ‫چهره به‬ ‫دقیقه‬ ‫صحیح انسولین را‬ ‫انسولین‬ ‫چهره‬ ‫به درستی تشخیص‬ ‫دهد‬ ‫‪57‬‬ ‫کدهای آموزشی ضروری در بیمارستان‬ ‫آموزش به بیمار در بیمارستان به‪3‬مرحله تقسیم می گردد‬ ‫آموزش بدو ورود‬ ‫✗‬ ‫آموزشهای حین بستری‬ ‫✗‬ ‫آموزشهای زمان ترخیص‬ ‫✗‬ ‫‪58‬‬  ‫آموزش های بدو ورود‬ ‫شامل کد های ضروی ‪:A‬‬ ‫✗‬ ‫آموزش های بدو پذیرش‪ :‬کدهای گروه ‪A‬‬ ‫✗‬ ‫در قالب پمفلت خوش آمدگویی و یا کتابچه راهنماي بیمار توسط پرستار مسئول بیمار‬ ‫✗‬ ‫✗ کد‪: 1‬معرفی بخش‪ ،‬خدمات غیر درمانی و قوانین کلی موجود در بخش و بیمارستان‬ ‫✗ کد‪ : 2‬معرفی تیم پزشکی‬ ‫✗ کد‪ :3‬منشور حقوق بیمار‬ ‫✗ کد‪ : 4‬نحوه رسیدگی به شکایات‬ ‫✗ کد‪ : 5‬توجیه هزینه های درمان و بیمه‬ ‫✗ کد ‪ :6‬سایر موارد (بر اساس نیاز بیمار و شرایط بخش)‬ ‫‪59‬‬  ‫آموزشهای حین بستری‬ ‫کدهای ضروری ‪: B‬‬ ‫✗ کد‪ : 1‬نوع بیماري و نحوه درمان و مراقبت‬ ‫✗ کد‪ : 2‬میزان ‪ ،‬مدت‪،‬زمان ‪ ،‬نحوه صحیح مصرف و عوارض دارو‬ ‫✗ کد‪: 3‬تداخالت غذا و دارو‬ ‫✗ کد‪ : 4‬میزان فعالیت‬ ‫✗ کد‪ : 5‬تغذیه و رژیم غذایی‬ ‫✗ کد‪: 6‬ایمنی یا احتیاطات‬ ‫✗ کد‪ : 7‬مدیریت درد‬ ‫✗ کد‪ : 8‬اقدامات تشخیصی ‪ ،‬درمانی و آزمایشات‬ ‫‪60‬‬ ‫آموزشهای حین بستری‬ ‫کدهای ضروری ‪: B‬‬ ‫✗ کد‪ : 9‬نشانه هاي خطر حین بستري‬ ‫✗ کد‪: 10‬عدم مصرف دخانیات و مواد روان گردان‬ ‫✗ کد‪: 11‬مراقبت هاي قبل و بعد از عمل‬ ‫✗ کد‪ : 12‬مراقبت از زخم‬ ‫✗ کد‪: 13‬مسائل بهداشت فردي‬ ‫✗ کد‪ : 14‬خواب و استراحت‬ ‫✗ کد‪: 15‬الگوي دفع‬ ‫✗ کد ‪: 16‬روش هاي جایگزین درمان‬ ‫‪61‬‬ ‫آموزشهای حین بستری‬ ‫کدهای ضروری ‪: B‬‬ ‫✗ کد‪: 17‬پیامدهاي احتمالی ناشی از درمان‬ ‫✗ کد ‪ : 18‬سایر موارد‬ ‫‪62‬‬  ‫آموزشهای حین ترخیص‬ ‫کدهای ضروری ‪:c‬‬ ‫✗ کد‪ : 1‬زمان مراجعه به پزشک‬ ‫✗ کد‪: 2‬داروهاي پس از ترخیص‬ ‫✗ کد‪: 3‬برنامه خود مراقبتی و تكنیک هاي بازتوانی در منزل‬ ‫✗ کد ‪ : 4‬تغذیه پس از ترخیص‬ ‫✗ کد‪: 5‬فعالیت هاي پس از ترخیص‬ ‫✗ کد‪ : 6‬نشانه هاي خطر پس از ترخیص‬ ‫✗ کد ‪ : 7‬چگونگی دستیابی به مراقبت هاي اورژانس‬ ‫✗ کد ‪ : 8‬آدرس منابع و آدرس مراکز و سایت هاي آموزشی‬ ‫✗ کد ‪ : 9‬سایر موارد‬ ‫‪63‬‬  ‫یک نمونه فرم برنامه مدون‬ ‫موارد آموزشي‬ ‫عنوان کد‬ ‫کد آموزشي‬ ‫اولویت‬ ‫اولویت ‪1‬‬ ‫اولویت ‪2‬‬ ‫اولویت ‪3‬‬ ‫اولویت ‪4‬‬ ‫اولویت ‪5‬‬ ‫اولویت ‪6‬‬ ‫اولویت‪7‬‬ ‫اولویت ‪8‬‬ ‫اولویت ‪9‬‬ ‫‪64‬‬ 65 66 67