Hoofdstuk 12 Ergonomie PDF
Document Details
Uploaded by RenewedCarnelian7213
Thomas More
Dimitri De Raeve
Tags
Summary
This document provides an overview of ergonomics in the workplace. It discusses the science of adapting tools, machines, tasks, and functions to an individual. The document also details workplace practices related to ergonomic solutions and their effects on a person's well-being.
Full Transcript
Veiligheid VOL-VCA VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 1 Hoofdstuk 12 Ergonomie VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 2 Ergonomie De tak van de wetenschap die onderzoekt hoe gereedschappen, machines, taken en functies kunnen aangepast worden aan de mogelijkheden en beperkingen van d...
Veiligheid VOL-VCA VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 1 Hoofdstuk 12 Ergonomie VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 2 Ergonomie De tak van de wetenschap die onderzoekt hoe gereedschappen, machines, taken en functies kunnen aangepast worden aan de mogelijkheden en beperkingen van de mens, met als doel de gezondheidsrisico’s te verminderen of uit te schakelen, en het comfort te verhogen. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 3 Toepassen van ergonomie Het werk gemakkelijker maken en dus overlast vermijden Het welzijn en de gezondheid van het personeel bevorderen De productiviteit verhogen De veiligheid verbeteren VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 4 Aanpassen van het werk aan de mens Globale ergonomische arbeidspostbenadering Organisatie van het werk Te verwerken materialen Gebruikte arbeidsmiddelen Werkpostomgeving De mens zelf VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 5 Mens zelf Mens gedraagt zich i.f.v. verschillende factoren: Individuele capaciteiten Gevraagde prestatie Geboden omstandigheden Inrichting van de werkplaats Lawaai Trillingen Klimaat Tijd en duur Deze factoren bepalen de belasting Uitwendig Inwendig (reactie op de uitwendige belasting) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 6 Licht Goede verlichting is noodzakelijk Werken bij niet aangepaste verlichting leidt tot vermoeidheid Verlichting aanpasbaar aan lichtbehoefte Lichtbehoefte stijgt met de leeftijd Hoe kleiner de details hoe groter de lichtsterkte moet zijn Contrasten (verschil tussen licht en donker) mogen niet te groot zijn. Weerspiegeling moet voorkomen worden Beeldschermwerk! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 7 Klimaat op de werkpost De werkgever zorgt ervoor dat: het klimaat zo behaaglijk mogelijk is; er geen hinderlijke tocht is; er geen gezondheidsschade kan optreden; er aangepaste werk- en rusttijden zijn; er indien nodig PBM aanwezig zijn; er warme drank is bij werk in koude; er koele drank is bij werk in warmte; werkplaatsen voldoende geventileerd zijn; … VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 8 Klimaat Temperatuur Stralingswarmte Luchtsnelheid Bepalen het klimaat Luchtvochtigheid Temperatuur afhankelijk van de activiteit Relatieve vochtigheid tussen 40 en 60% Luchtsnelheid: - Zomer → niet meer dan 0.25 m/s - Winter → niet meer dan 0.15 m/s VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 9 Geluid (onderste deel van het spectrum) 1Mm 1km 1m 1cm 1mm 1m 1nm golflengte 1 kHz 1 MHz 1 GHz frequentie Sonar Radiogolven -golven I.R. U.V. X-str. gamma menselijk oor V L M H V U S E L F F F H H H H F F F F F ROGGBIV zichtbaar licht VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 10 Geluid? Wordt veroorzaakt door een trilling Membraan (luidspreker) Machine Stembanden (spreken, zingen, roepen,…) Geluid heeft een medium nodig! Lucht Water … De toonhoogte wordt bepaald door het aantal trillingen per seconde (frequentie). De geluidssterkte is de amplitude van de trilling. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 11 Lawaai? Geluid dat als onnodig en/of hinderlijk wordt ervaren! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 12 Geluidssnelheid? http://nl.wikipedia.org/wiki/Geluidssnelheid In lucht 343 m/s bij 20 °C en 1013 hPa In water 1448 m/s bij 20 °C → ook afhankelijk van de diepte en van de zoutconcentratie VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 13 Geluidssnelheid? VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 14 Frequentie? Mens hoort in het frequentiegebied tussen 20 Hz en 20 kHz – De gevoeligheid van het oor vermindert naarmate men ouder wordt. Middel tegen ‘hangjongeren’ ‘Mosquito’ produceert een geluid van 20 kHz met een geluidsniveau van 90 dB en verjaagt alle min 20-jarigen. Mosquito Honden horen frequenties tot ongeveer 50 kHz. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 15 Geluidsniveau? Geluidssterkte? Luidheid? Geluid heeft een bepaalde intensiteit. Geluid produceert een bepaalde druk. → Geluidsintensiteit in W/m² → Geluidsdruk in Pa VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 16 Geluidsintensiteit Geluidsintensiteit is de energie (J) per tijdseenheid (s) en per oppervlakte-eenheid. Energie per tijdseenheid is vermogen (W) Geluidsintensiteit is dus een vermogen per oppervlakte-eenheid. W I= m² VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 17 Geluidsniveau? De kleinste, door de mens waarneembare geluidsintensiteit, is ongeveer 10-12 W/m². (gehoordrempel = 0,000000000001 W/m²) De geluidsintensiteit waarbij de trommelvliezen het begeven is 1 W/m². Enkele metingen: Rijdende vrachtwagen: 0,000792710162 W/m² Normaal gesprek: 0,000006309573 W/m² VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 18 Geluidintensiteiten… Rijdende vrachtwagen: 0,000792710162 W/m² Normaal gesprek: 0,000006309573 W/m² Bladgeritsel: 0,000000001000 W/m² Gehoordrempel: 0,000000000001 W/m² Je merkt dat het zeer moeilijk is om deze getallen te vergelijken of in te schatten! Om bruikbare waardes te verkrijgen worden de getallen op een logaritmische schaal gezet. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 19 Logaritmische schaal 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 x 1 10 0,01 10 000 0,1 -2 -1 0 1 2 3 4 log(x) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 20 Logaritmische schaal 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 x 0,01 0,1 0,0001 100 0,001 -4 -3 -2 -1 0 1 2 log(x) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 21 Logaritmische schaal 0 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 0,06 0,07 0,08 0,09 0,1 x 0,0001 0,001 0,000001 1 0,00001 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 log(x) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 22 Bell en deciBell (dB) Rijdende vrachtwagen: 0,000792710162 W/m² Normaal gesprek: 0,000006309573 W/m² log(0,000792710162) = -3,1 Bell Het verschil log(0,000006309573) = -5,2 Bell is 2,1 Bell. We rekenen niet graag met komma’s → x10 10.log(0,000792710162) = -31 dB Het verschil 10.log(0,000006309573) = -52 dB is 21 dB. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 23 Rekenen met log… (dB) Het verschil van 2 logaritmes… logaritme van het quotiënt… 10.log(x) - 10.log(y) = 10.log(x/y) 0,000792710162 10.log( ) 0,000006309573 10.log(125,636) = 21 dB We hebben nu een methode om 2 ‘onrealistische waardes’ te vergelijken, maar dit levert een “zwevend” resultaat op! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 24 Rekenen met log… (dB) De bekomen waarde is geen absolute waarde, maar een vergelijking tussen 2 metingen. Er is dus een referentie nodig om alle geluidsintensiteiten op dezelfde manier te kunnen interpreteren. We gebruiken de gehoorgrens als vergelijkings- of referentiewaarde. 0,000792710162 10.log( ) = 89 dB 0,000000000001 Het verschil is dus 21 dB 0,000006309573 10.log( ) = 68 dB 0,000000000001 Het zijn deze waardes die gebruikt worden om ‘geluidssterkte’ aan te duiden! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 25 Geluidsdruk De kleinste, door de mens waarneembare geluidsdruk, is ongeveer 2.10-5 Pa. (gehoordrempel = 0,00002 Pa) De geluidsdruk waarbij de pijngrens bereikt wordt, is 20 Pa. Het verband tussen geluidsintensiteit en geluidsdruk is: I=P²/ρ.c ρ = dichtheid van lucht [kg/m³] c = geluidssnelheid [m/s] VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 26 Verband tussen intensiteit en druk… I=P²/ρ.c 10-12 W/m² = (2.10-5 Pa)² / (1,18 kg/m³. 340 m/s) 1 W/m² = (20 Pa)² / (1,18 kg/m³. 340 m/s) Px²/ρc Px² 10.log( ) = 10.log( ) Py²/ρc Py² Px Px 10.log( )² = 20.log( ) Py Py VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 27 Pijngrens… 1 W/m² of 20 Pa 1 W/m² 10.log( ) = 120 dB 10-12 W/m² (gehoordrempel = referentie) 20 Pa 20.log( ) = 120 dB 0,00002 Pa (gehoordrempel = referentie) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 28 Verdubbelen van de geluidsintensiteit… 6.10-6 W/m² 10.log( ) = 67,8 dB 10-12 W/m² +3 dB 12.10-6 W/m² 10.log( ) = 70,8 dB 10-12 W/m² Verdubbelen van de geluidsintensiteit [W/m²] betekent +3 dB. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 29 Verdubbelen van de geluidsdruk… 0,1 Pa 20.log( ) = 74 dB 0,00002 Pa +6 dB 0,2 Pa 20.log( ) = 80 dB 0,00002 Pa Verdubbelen van de geluidsdruk [Pa] betekent +6 dB. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 30 Geluidsniveau Het geluidsniveau wordt dus uitgerukt in dB. dB is geen eenheid, maar een logaritmische schaal om verhoudingen aan te duiden. 0 dB is een verhouding 1 Elke verhoging met 10 dB betekent een vermenigvuldiging van de intensiteit met factor 10. +10 dB betekent: intensiteit x 10 +20 dB betekent: intensiteit x 100 +30 dB betekent: intensiteit x 1000 VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 31 Rekenen in dB Van twee, in dezelfde eenheid gemeten grootheden I0 en I1, vaak vermogens of intensiteiten, is het niveauverschil x in dB, gedefinieerd door: 10 x = 10. log ( ) [dB] I1 I2 Kennen we van de grootheden I1 en I2 het niveauverschil x in dB, dan wordt hun verhouding gegeven door: x/10 ( ) = 10 I1 I2 2 geluidsniveaus bij mekaar optellen: x dB + y dB = 10. log 10 (10 x/10 + 10 ) y/10 [dB] VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 32 Geluiden optellen… 10 x dB + y dB = 10. log (10 x/10 + 10 y/10 ) [dB] 80 dB ? dB 80 dB 10 80 dB + 80 dB = 10. log (10 80/10 + 10 80/10 ) = 83,01 dB VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 33 Geluiden optellen… Op de x-as staat het Op de y-as lees je af dB verschil tussen de twee hoeveel dB bij de sterkste geluidsbronnen in dB. bron moet bijgeteld 3 worden om het totale geluidsniveau te kennen. 2 Vb: 88 dB en 93 dB → ΔdB = 5 Resulteert in 93 + 1,2 = 94,2 dB. 1,2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ΔdB VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 34 Geluiden optellen… Op de x-as staat het Op de y-as lees je af verschil tussen de twee hoeveel dB bij de sterkste geluidsbronnen in dB. bron moet bijgeteld dB worden om het totale geluidsniveau te kennen. Vb: 88 dB en 93 dB → ΔdB = 5 Resulteert in 93 + 1,2 = 94,2 dB. ΔdB VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 35 Geluiden optellen… Verdubbelen van de geluidsintensiteit → ΔdB = 0 → +3 dB Als het verschil tussen twee bronnen meer dan 10 dB is, dan heeft de zwakste bron bijna geen invloed → ΔdB = 10 → + 0,4 dB → ΔdB = 20 → + 0,04 dB VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 36 In een open ruimte geldt… Hoe verder van de geluidsbron, hoe kleiner de geluidssterkte waaraan het oor wordt blootgesteld. Een verdubbeling van de afstand betekent een vermindering met 6 dB. geluidsbron 10m 5m 0 Bij verdubbeling van de afstand tot de geluidsbron, verviervoudigt het oppervlak dat het geluid waarneemt. De waargenomen geluidssterkte is dus vier keer kleiner. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 37 In een open ruimte geldt… Bij verdrievoudiging van de afstand tot de geluidsbron, vernegenvoudigt het oppervlak dat het geluid waarneemt. De waargenomen geluidssterkte is dus negen keer kleiner. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 38 dB of dB(A) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 39 A-filter De reden waarom men dB(A) in plaats van een gewone dB bij geluidmetingen en geluidberekeningen toepast, heeft te maken met de gevoeligheid van het menselijk oor, die voor de verschillende frequenties van het geluid niet gelijk is. In de figuur hierboven is deze weging weergegeven. Bij 1000 Hz wordt geen correctie uitgevoerd. De weging is daar 0 dB. Bij 10 Hz (helemaal links in de grafiek) bedraagt de weging -70 dB. Dat betekent dat een mens een toon van 10 Hz veel zachter hoort dan een toon van 1000 Hz met dezelfde fysische geluidssterkte, namelijk 70 dB zachter. Mensen zijn dan ook bijna doof voor zulke lage tonen. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 40 Gehoorgrenzen VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 41 Uit de krant Vlaamse regering maakt kortfilm over gehoorschade De Vlaamse regering werkt aan een kortfilm om jongeren te sensibiliseren over gehoorschade. De film is gebaseerd op het leven van Dietrich Hectors (29). De jongeman pleegde drie jaar geleden zelfmoord omdat hij niet langer kon leven met de aanhoudende pieptoon in zijn oren, als gevolg van te luide muziek. "In zijn afscheidsbrief vroeg Dieter ons om iedereen te waarschuwen voor het gevaar van overdreven geluid", zegt zijn moeder Maria Delcroix. "Sindsdien zijn oordopjes bijvoorbeeld geen taboe meer." De film zal de titel 'Ruis' meekrijgen. 20 november 2012 - Het Laatste Nieuws; p.12; 129w. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 42 Wanneer is geluid schadelijk? Vanaf 80 dB(A) kan gehoorschade optreden Zeer druk voorbijrijdend verkeer Vanaf 80 dB(A) Werkgever moet gehoorbescherming ter beschikking stellen. Vanaf 85 dB(A) Werkgever moet maatregelen nemen om het lawaai te verminderen en hij moet de gevarenzones afbakenen. Werknemers zijn verplicht gehoorbescherming te dragen. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 43 VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 44 Samengevat: De snelheid waarmee drukvariaties elkaar opvolgen is een maat voor de toonhoogte. Bij langzame drukvariaties horen we een lage toon en naarmate de drukvariaties elkaar sneller opvolgen, wordt de toon hoger. Een maat voor deze toonhoogte is het aantal drukvariaties per seconde, ofwel de frequentie (f) en wordt uitgedrukt in hertz (Hz). Een gezond (jong) menselijk gehoor kan geluiden waarnemen tussen 20 en 20.000 Hz (hoogst hoorbare frequentie neemt af met de leeftijd, bij volwassenen is dit nog circa 15.000 Hz). Niet alle frequenties zijn echter even goed hoorbaar. Het menselijke gehoor is minder gevoelig voor lagere tonen. Zoals de frequentie de toonhoogte bepaalt, zo bepaalt de amplitude van de luchtdrukvariaties het geluidsniveau, ofwel de geluidssterkte. De sterkte van het geluid, het geluidsniveau, wordt bepaald door de luchtdrukverschillen die het geluid op het menselijke gehoor uitoefent. De luchtdrukvariatie wordt uitgedrukt in Pascal (Pa). De uitdrukking in decimale cijfers zou niet erg praktisch zijn: de gehoorgrens is 0,00002 Pa, de pijngrens 20 Pa. Voor een eenvoudiger weergave wordt het geluidsniveau uitgedrukt in een logaritmische schaal met als eenheid: decibel (dB). De decibelschaal begint bij de gehoordrempel = 0 dB. De 'pijngrens' bedraagt 120 dB. Een normaal gesprek bedraagt ongeveer 60 dB. Omdat de decibelschaal logaritmisch is, moeten geluidsdrukniveau’s van verschillende geluidsbronnen op logaritmische wijze bij elkaar worden opgeteld om het resulterend geluidsdrukniveau te verkrijgen. De subjectieve beleving van de mens van geluidsdrukniveau’s wijkt af van de objectieve metingen. Ook al betekent een verschil van 3 dB een halvering of een verdubbeling van de geluidsintensiteit. De mens ervaart dit slechts als een ‘waarneembaar’ luidheidsverschil. Een geluidsmeter meet de sterkte van een geluid van verschillende toonhoogtes even sterk, mits de geluidsdruk in al die toonhoogtes even groot is. Maar voor het menselijke oor klinken bijvoorbeeld lage tonen zachter. Daarom worden gemeten geluidsniveau’s vaak gecorrigeerd met een filter dat het menselijke oor beter representeert: het A-filter, zodat het geluidsniveau wordt uitgedrukt in dB(A) als gewogen eenheid. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 45 Blootstelling aan lawaai 80 en 85 dB(A) zijn waarden voor dagelijkse blootstelling van 8 uur. Bij een verdubbeling van de intensiteit (+3 dB) moet de arbeidsduur gehalveerd worden. 4 uur bij 83 dB(A) heeft hetzelfde negatieve gevolg als 8 uur bij 80 dB(A). Die grenswaardes mogen niet overschreden worden. Piekwaardes van 140 dB(A) zijn nooit toegelaten. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 46 Inschatten van lawaai… Als je op een gespreksafstand van 1 m van elkaar staat, en je moet je stem niet verheffen om je verstaanbaar te maken, dan is het geluidsniveau waarschijnlijk lager dan 80 dB(A). ? Bij de toegelaten grenswaardes mag de dempende werking van de gehoorsbescherming bijgeteld worden. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 47 Risico’s van lawaai Lawaai is niet enkel storend… Korte blootstelling aan te hoge geluidsniveaus kan blijvende gehoorschade opleveren! Bij lagere geluidsniveaus treedt pas na langere tijd gehoorschade op. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 48 Gevaren van lawaai Blijvende schade na cinemabezoek Een 17-jarig meisje uit Kalmthout heeft blijvende gehoorschade opgelopen bij een cinemabezoek. Ze zat allicht te dicht bij de luidsprekers en heeft nu erg veel last van gezoem in haar oren. Volgens audioloog Jo Loobuyck is het perfect mogelijk dat je tijdens een cinemabezoek gehoorschade oploopt. "Alles hangt af van de intensiteit en de duur van het harde geluid." 11 oktober 2010 - Het Laatste Nieuws; p.3; 258w. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 49 Gevaren van lawaai 'Gehoorschade is permanent, hé' Thomas Piessens (17) leeft al drie jaar met tinnitus, een vervelende vorm van gehoorschade. Hoe hij met die oorpesterij leerde omgaan, beschrijft hij in het jeugdboek 'Radio Plug In'. 'Ik heb een tijd de richting loodgieterij gevolgd. Ik geloof dat ik gehoorschade heb opgelopen door het geluid van slijpschijven rondom mij. Ik was veertien, ik ging nog niet naar fuiven of concerten. Slijpschijven halen al snel een geluidsniveau van 100 tot 120 decibel (dB). In de gebruiksaanwijzing staat dat gehoorbescherming noodzakelijk is, maar daar werd op onze school geen aandacht aan besteed. Heel spijtig.' 'Overdag valt die piep mee doordat je nog genoeg andere geluiden hoort. Maar 's nachts kan het wel heel lastig worden. Sommige geluiden kan ik niet meer goed verdragen.' 20 oktober 2011 - De Standaard VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 50 Factoren die de ernst beïnvloeden Duur van de blootstelling Sterkte van het geluid De frequentie De continuïteit van de blootstelling De duur van de tussentijdse (stille) rustpauzes VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 51 Effecten Gehoorverlies is een sluipend gevaar! Hinder Concentratieproblemen Stress Tijdelijke gehoorsvermindering Het gehoor herstelt zich - Geheel - Gedeeltelijk Blijvende gehoorschade (bv. Tinnitus) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 52 Oor VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 53 Preventiemaatregelen Verminderen van geluid aan de bron Geluidsarme machines Goed onderhoud van de machines Uitbalanceren van assen Actieve en passieve isolatie Geluiddempend materiaal aanbrengen Afschermen van de geluidsbron Geluidswerende kap over machine Schermen plaatsen Absorberende plafonds en muren Dragen van PBM → gehoorbescherming VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 54 17 oordopjes getest en... 11 afgekeurd Beschermen oordopjes echt je oren tijdens geluidsoverlast? Vaak niet, zo blijkt uit een onderzoek van Test-Aankoop. Van de zeventien geteste modellen halen er slechts zes de helft van de punten. Zelfs van de zeven op maat gemaakte - en stukken duurdere - oordopjes vielen er vijf door de mand. Bijna geen enkel oordopje dempt het op de verpakking beloofde aantal decibels. Bij de universele lamellenoordopjes is de gerealiseerde demping zelfs ronduit teleurstellend, wat ze meteen het etiket 'af te raden' oplevert. De goedkoopste categorie oordopjes, de kneedbare, kampt dan weer met een ander nadeel van formaat: ze vervormen het geluid. 23 september 2010 - De Standaard VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 55 Gehoorbescherming Oordopjes Watten Pluggen Hoofdtelefoon Passief Actief met filter voor bepaalde frequenties Actief met ‘antigeluid’ Otoplastieken Gehoordopjes op maat (afgietsel van oor) met eventueel verwisselbare filters voor bepaalde frequenties VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 56 Trillingen De meeste trillingen zijn periodisch Amplitude (grootte van de verplaatsing) Frequentie (aantal trillingen per seconde) Impact op de mens: via de lucht: Ventilatoren, lage tonen, … via water: Duiker in vloeistoftanks … via steunvlakken: Zitvlak (vrachtwagen, vorklift, … ) Handen (handmachines, … ) Voeten (op trillende machines werken) … VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 57 Trillingen Hand- en armtrillingen Elektrisch of pneumatisch handgereedschap Schade aan bloedvaten, handen, polsen ellebogen, schouders, spieren,… Carpal-tunnel Lichaamstrillingen Vrachtwagens, zware machines,… Hoofdpijn, spierpijn, maag- en darmproblemen, hernia, afwijking werverkolom,… VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 58 Blauwe vinger… Blauwe vinger is een pijnlijke en uitputtende ziekte van de bloedvaten, zenuwen en gewrichten. Het is een veel voorkomende kwaal in de bouwsector die wordt veroorzaakt door het langdurige gebruik van trillende elektrische gereedschappen en grondapparatuur. Het wordt medisch aangeduid als het hand-armvibratiesyndroom (HAVS). Personen die werken met trilgereedschappen moeten worden voorzien van de juiste beschermende uitrusting en de machine of apparatuur die ze bedienen moet op de juiste manier worden onderhouden. Bedrijven moeten ook regelmatig controles uitvoeren om het risico op HAVS te beperken. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 59 Mentale belasting … VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 60 Handmatig verplaatsen van lasten L.l=K.k VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 61 Rugpijn! Bijna iedereen heeft rugpijn! Tachtig procent van de Belgen krijgt ooit te maken met rugpijn. Bijna twaalf procent van het ziekteverzuim van 28 dagen of langer is het gevolg van rugklachten. Dr. Stefaan Poriau, diensthoofd revalidatie in de rug- en nekkliniek van het AZ Alma in Sijsele, geeft uitleg over de oorzaken, de behandelingen en de rol van preventie. Het Nieuwsblad; zaterdag 14 maart 2009 VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 62 De mens als hijs- en heftoestel De wervelkolom 7 nekwervels 12 borstwervels 5 lendenwervels Verbonden door ligamenten Stabilisatie door spieren! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 63 Wervel Wervellichaam Wervelboog Tussenwervelschijf VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 64 Hernia? VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 65 Ontstaan van ruglast VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 66 VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 67 Tiltechnieken Werknemers luchtvaart volgen de ‘rugschool’ In het kader van een sensibiliseringsactie rond het welzijn van luchthavenpersoneel bezocht ACV Transcom met een rugspecialist enkele luchthavenbedrijven. De transportvakbond wil de sector bewust maken van de vele rugproblemen waar bagage-afhandelaars van onder meer Brucargo mee kampen. De werknemers leren in sessies bij de rugschool de lichamelijke belasting beter op te vangen. ACV Transcom roept reizigers op het gewicht van (hand)bagage te beperken. Tegen de zomer wil de vakbond aan de hand van een preventief onderzoek van het Fonds voor Beroepsziekten starten met plannen voor de verbetering van het welzijn van luchtvaartpersoneel. 10 mei 2012 - Het Nieuwsblad. VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 68 Tiltechnieken Last zo dicht mogelijk bij het lichaam (last x lastarm = kracht x krachtarm) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 69 Tiltechnieken Hef altijd met een rechte rug! Gebruik je beenspieren! Vermijd torsie! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 70 Tiltechnieken Gebruik hulpmiddelen! Gebruik je gezond verstand! Risico evaluatie (NIOSH methode) Til zware lasten niet alleen! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 71 Hulpmiddelen VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 72 Struikelen en uitglijden VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 73 Struikelen, Uitglijden en Vallen → lijken op het eerste zicht kleine risico’s… → verantwoordelijk voor een zeer groot aantal ongevallen! VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 74 Gevaren en risico’s Gladde ondergrond Hoogteverschillen Losliggende tegels, tapijten, … Vuil en afval op de vloer Kabels, draden, rommel, … … Rennen in gangen en op trappen Zicht belemmerd door dragen van last Geen trapleuning gebruiken Veters niet gebonden VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 75 Maatregelen Aan de bron Ontwerp van het gebouw (architect) Moeilijke trappen Drempels Goede huishouding Orde en netheid Alles (materieel) op vaste plaats Onveilige situaties wegwerken Gaten in vloer herstellen Losliggende tegels vastleggen Markeringen Geel/Zwart Rood/Wit Mens Steeds uitkijken waar je loopt Licht aansteken als het donker is Niet rennen Niets in je gezichtsveld dragen Gevaarlijke situaties melden (of wegwerken) VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 76 VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 77 Trappen! Steile trappen → gezicht naar de trap Altijd leuning gebruiken Geen treden overslaan … VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 78 Bedankt! Dimitri De Raeve [email protected] VOL-VCA Dimitri De Raeve 25/11/2023 79