Godsdienst Examen T1 - 4B PDF

**[GODSDIENST EXAMEN T1 -- 4B]\ \ Chesterton ziet onze wereld als een mooie magische sprookjeswereld.** 'Na onze geboorte lijkt het alsof we ontwaken in een wonderlijke en mysterieuze sprookjeswereld' zegt hij. **Levensvragen** worden gesteld door iedereen in elke cultuur, bv. wat is het nut? waaro...

**[GODSDIENST EXAMEN T1 -- 4B]\ \ Chesterton ziet onze wereld als een mooie magische sprookjeswereld.** 'Na onze geboorte lijkt het alsof we ontwaken in een wonderlijke en mysterieuze sprookjeswereld' zegt hij. **Levensvragen** worden gesteld door iedereen in elke cultuur, bv. wat is het nut? waarom (besta) ik? Filosoferen is zo oud als de mens zelf. volgens filosofen *Plato* en *Aristoteles* begin de wijsheid bij de grondhouding van de verwondering. **Wat is het verschil tussen godsdienst, filosofie en wetenschap?** ➝ **Wetenschap**: Hoe zitten dingen in elkaar? ➝ **Filosofie**: Waarom zijn dingen er; wat is het doel? (Bv. zwaartekracht & evolutie) ➝ **Godsdienst**: Waarom zijn dingen er; wat is het doel? (Bv. Haalt de antwoorden uit de openbaring (van God) - Christenen = De Bijbel - Moslims = De Koran - Joden = De Thora De **5 Grootste** Wereldgodsdiensten. - **Het Jodendom** ➝ Kanaän, een stuk land waar nu Israël, de Palestijnse gebieden en Libanon liggen. **2000 v.C. (3000-4000 jaar geleden ontstaan met Abraham) Mozes bevrijd de Joden rond 1500 uit Egypte.** - **Het Christendom** (is uit het Jodendom ontstaan) ➝ Palestina (Israël en de Palestijnse Gebieden omvat, benevens delen van Jordanië, Syrië en Libanon.) In wetenschappelijk-historische zin "treden de christenen de grote geschiedenis binnen" met de vermeldingen door Plinius, Tacitus en Suetonius in de jaren **110-120 na Chr. wij tellen vanaf het jaar 1 of 0.** - **De Islam** ➝ Saudi-Arabië, Mekka. **7e eeuw.** - **Het Hindoeïsme** ➝ Het hindoeïsme vindt haar oorsprong vier- tot vijfduizend jaar geleden in het huidige Pakistan, Afghanistan en India. **+/- 1500 v.C. (2000 v.C.)** - **Het Boeddhisme** ➝ Oorspronkelijk komt het boeddhisme uit Nepal. **+/- 6e eeuw - 4e eeuw v.C.** (Stamt af uit het Hindoeïsme). *500 v.C.* Monotheïsme: het geloof in 1 god. (Islam, Jodendom en Christendom). → Ze geloven dat God een schepping heeft begaan, en dat het geen toeval is dat ze leven. Ze hebben allemaal een boek en geloven in leven na de dood, waar ze een laatste oordeel krijgen. Ze geloven ook in het einde van de wereld en hebben allemaal profeten. Polytheïsme: het geloof in meerdere goden. (Hindoeïsme) Het Boeddhisme heeft geen god. **We maken constant grote keuzes (wat wordt ik later?) en kleine keuzes (wat ga ik eten?)** De mens is niet vrij, ook al zou je denken dat ze het wel zijn. De mens heeft overal regels, thuis, op school, in de maatschappij,... ze hebben ook verplichtingen. wetten houden je tegen. Door te veel keuzes te hebben , kan er keuzestress ontstaan, en dat kan leiden tot een paar valkuilen. Twijfel (niet aan keuze toekomen), verlamming (teveel keuzemogelijkheden), en spijt krijgen door foute keuzes te maken. *Boek 'Paradox of choice* gaat *Barry Schwarts* in op het centraal thema, kiezen is van essentieel belang voor je autonomie, en uiteindelijk voor je algehele welzijn. Wat is dat? Mensen hebben vandaag veel keuzes, maar ook meer stress waardoor kiezen moeilijk of onmogelijk wordt. Niet kiezen is ook kiezen. Jongeren hebben steeds meer te maken met hoge druk en presteren om succesvol te zijn. Er vormt zich ook steeds meer een Like cultuur, daarin wordt alleen de mooie kant van de wereld getoond. 'De wachter' zegt "mensen moeten zich uiten en praten met elkaar en de minder goede kanten van het leven met elkaar delen." Er zijn verschillende grenzen aan onze vrijheid. 1. onze lichamelijkheid = de mens kan niet zonder zijn lichaam en moet ervoor zorgen om niet dood te gaan. 2. De samenleving = De mens moet rekening houden met de mensen rond hen, vrijheid in een vrijheid samen met andere, als de mensen niet samenwerken en -leven, dan komt er caos, en gaan de sterkste heren. 3. Keuzes maken = De mens moet zijn leven richting geven en zich een doel stellen. Niet kiezen is ook kiezen. Volgens de Griekse filosoof **Aristoteles** (384 in Athene) bestaan alle leven de wezens uit lichaam en ziel. De menselijke ziel bestaat uit een vegatief (=planten), een sensitief (= dieren), en een rationeel deel (= enkel de mens). **Jean Paul Sartre** zegt "Er is geen antwoord op de vraag: wat is de mens? Die invulling moet je zelf als individu geven aan je leven. Dit doe je door keuzes te maken. **De visie van de bijbel**: " de mens is geen god, maar is wel door god gemaakt, de mens is een beeld van god (\* Imago Dei is niet het lichaam, maar wel de geest; de intelligentie, liefde en de creativiteit) De mens wordt gezien als een deel van de natuur, maar tegelijk als de kroon op de schepping, verantwoordelijk voor de dieren. **WIE IS DE MENS?** zijn wij dieren? Gelijkenissen: eten, drinken, slapen, voortplanten,... Verschillen: communicatie bewustzijn *Lagos* → nadenken, spreken keuzes maken. Hoe ziet Aristoteles de mens? Uit lichaam en ziel. Wat is de ziel volgens Aristoteles? Het bewustzijn, het gevoel van een ik Wat zegt JP Sartre over de mens? Er is geen (vast) antwoord, door je keuzes ga je jezelf ontwerpen. Wat wordt bedoeld met het tweedelig bijbels mensbeeld? De mens is geen god, maar wel een beeld ervan. (In de geest → Intelligentie, vrijheid, liefde creativiteit,...) Afbeelding met tekst, diagram, cirkel, Lettertype Automatisch gegenereerde beschrijving Er zijn verschillende **verslavingen** in het leven; Drugs, schermen, eten, gokken, medicijnen,...\ Als je verslaaft bent aan iets, ga je de controle verliezen over je gedrag op dat moment**. Je kunt geen nee zeggen.** De ene persoon is daar gevoeliger aan dan de andere, dat hangt af van het karakter. **Wat zijn de verschillende verschijnselen?\ Psychisch:** Geen controle, steeds meer willen, en sneller komen, je denkt aan niks anders meer.\ **Lichamelijk**: Als je stopt krijg je ontwenning verschijnselen; trillen, zweten, pijn, zich slecht voelen.\ **Sociaal**: Problemen met je omgeving; werk, relaties,... Er zijn altijd oplossingen; naar de doctor, psycholoog gaan, aan sport doen, een doel hebben,... Wetgevende macht Parlement\ Uitvoerende macht Regering; ministers.\ Rechterlijke macht Rechtbank. **DE 10 GEBODEN** 1. Vereer geen andere goden. 2. Maak geen beelden van dieren, mensen,... 3. Je mag geen beelden vereren of er voor knielen. 4. Vier de Sabbat (= rustdag voor joden (zaterdag)). 5. Heb respect voor je moeder. 6. Vermoord niemand. 7. Ga niet naar bed met de vrouw van iemand anders. 8. Steel niet. 9. Vertel bij de rechter geen leugens over iemand. 10. Probeer niets te krijgen dat van een ander is. Er zijn 2 delen bij de tien geboden.\ **Deel 1**: 1 -- 4 God\ **Deel 2**: 5 -- 10 De mens\ **schakel** = ouders respecteren. Het **verband tussen de uittocht uit Egypte en de 10 geboden.\ ** Ze willen allebei zorgen voor vrijheid en een goede samenleving, ze gaan ook beide over de mens bevrijden. Het **verband tussen de 10 geboden en het dubbel gebod.**\ Jezus vat de 10 geboden samen in deze uitspraak, met focus op liefde.\ 10 geboden = minimum om lief te hebben en geliefd te worden. *"Heb de heer uw god lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand en uw naaste zelf."* **Is steeds je zin doen slecht?\ **Door slecht gebruik te maken van je vrijheid, wordt je onvrij omdat je egoïstisch doet en dat kan leiden tot problemen over het algemeen. **Waarom zijn we onvrij van binnen?**\ Mensen zitten gevangen in hun angsten, bitterheid, kwetsuren, wangedrag, verslavingen, slechte gewoontes, denkbeelden en complexen. **Wat heeft jezus met vrijheid te maken?\ **naam = christus bevrijder/redder.\ zijn levensprogramma = bevrijden.\ Jezus was een vrijheidsstrijder. **MOZES** Bevrijdt zijn volk uit Egypte en krijgt de 10 geboden. -------------- --------------------------------------------------------- **DAVID** Koning van Israël. **PROFETEN** Boodschappers van God die mensen waarschuwen en helpen. **JAHWE** Naam van de God van de Joden (Ik ben die is). **MESSIAS** Redder of bevrijder. **ARK** Gouden kist met 2 stenen tafels van de 10 geboden **TORA** Heilig boek van de Joden **Wat maakt een mens vrij volgens jezus.\ ** Liefde, het goede willen voor andere.\ Jezus wilt ons bevrijden van de dood = niet het einde, er is leven na de dood. -- -- Schema over de verhalen in de \[bijbel\] Gr. Biblia = boeken. Farizeeën\* = Schriftgeleerden. Jezus heeft veel keuzes gemaakt in zijn leven, en daarom wordt hij gezien als; **een leraar, een man van gebed tot god** (tot zijn vader)**, een genezer en helper, en hij heeft leerlingen.** **Actuele verwoording van enkele evangelische sleutels:** 1. Denk positief over de toekomst en leef vandaag. Ook al is het moeilijk, vertrouw erop dat alles goed komt. 2. Je vrienden graag zien is niet zo moeilijk, maar wel de mensen met wie je het heel moeilijk hebt. 3. Doe niet aan een ander wat je zelf niet wil dat jou wordt aangedaan (= gulden regel). 4. Draag zorg voor wie in nood verkeert, ook al krijg je er weinig tot niets voor terug. 5. Denk niet te vlug dat je al genoeg vergeven hebt. 6. Er zijn veel belangrijkere dingen dan je bezittingen. 7. Spreek de waarheid. Wees trouw aan jezelf. 8. Je leven geven voor een ander getuigt van oneindige liefde. 9. Oordeel niet over andere als je zelf soms in de fout gegaan bent. Een vader heeft twee zonen. De jongste vraagt zijn erfenis, verspilt die en belandt in armoede. Hij keert berouwvol terug, en zijn vader ontvangt hem met open armen en organiseert een feest. De oudste zoon is boos, omdat hij nooit zo'n feest kreeg, ondanks zijn trouw. De vader legt uit dat hij altijd alles heeft, maar dat ze blij moeten zijn, want de jongste zoon was verloren en is nu terug.\ De boodschap: God's liefde is onvoorwaardelijk, en vergeving en vreugde om herstel zijn belangrijk. **1 november Allerheiligen** (in de hemel = 2 wonderen)**\ 2 november Allerzielen** (dag dat we overledenen herdenken)**\ 31 oktober Halloween** (evening before hallows, feest van de Kelten +- 2000j oud) **Ignatius van Loyola** Spaanse stichter van de Jezuïeten in 1540, begon een nieuw leven als priester, en ging scholen oprichten.\ **Rembrandt** Grootste Nederlandse schilder van de 17^e^ eeuw **Een roeping** is een heel diep verlangen dat je oproept om op een bepaalde manier te leven en keuzes te maken. **Ignatius ziet een roeping als** een stem van God die spreekt in het hart van de mens. **Om een roeping te vinden moet je kijken naar** wat je graag doet, wat je kan, wat anderen over u zeggen, en hoe je bent. Mozes zag een brandende struik die niet verbrandde, waarin God hem riep om Israël uit Egypte te bevrijden. Hoewel Mozes aarzelde en bezwaren maakte, gaf God hem tekenen en beloofde hulp via zijn broer Aäron de Leviet. Uiteindelijk aanvaardde Mozes de taak, vertrouwend op Gods leiding.\ **Mozes had 5 argumenten:** 1. 'Wie ben ik dat naar de farao zou gaan, en dat ik de Israëlieten uit Egypte zou leiden?' 2. 'Als ik nu bij de Israëlieten kom en hun zeg: "De God van uw vaderen zendt mij naar u", en zij vragen: "Hoe is zijn naam?" Wat moet ik dan antwoorden?' 3. 'Maar ze geloven me niet, ze zullen niet naar mij luisteren; ze zullen zeggen dat de HEER mij niet verschenen is.' 4. 'Neem mij niet kwalijk, Heer, maar ik ben geen redenaar. Ik ben dat nooit geweest, en ik heb het nu nog niet, ook al hebt U tot uw dienaar gesproken. Ik spreek moeilijk en traag.' 5. 'Neem mij niet kwalijk, Heer, zend liever iemand anders.'