Geweld en Verzet: Module 10 PDF

Module 10 : geweld en verzet Wat is geweld? ============== Geweld: dwang of kracht uitoefenen op anderen waardoor die ander zijn auteurschap/zeggenschap verliest (de capaciteit en vrijheid om te handelen) Nauw verbonden met macht: macht is steeds gebaseerd op een vorm van geweld of de dreiging va...

Module 10 : geweld en verzet Wat is geweld? ============== Geweld: dwang of kracht uitoefenen op anderen waardoor die ander zijn auteurschap/zeggenschap verliest (de capaciteit en vrijheid om te handelen) Nauw verbonden met macht: macht is steeds gebaseerd op een vorm van geweld of de dreiging van geweld Wooclap : diefstal : geweld of geen geweld Johan Galtung en de 3 soorten geweld ==================================== 1\) direct geweld 2\) structureel geweld 3\) cultureel geweld Wij denken vaak dat strcuturele en cultureel geweld geen geweld is omdat het niet fysiek is! Direct geweld ------------- - Direct zichtbaar geweld tussen individuen of groepen (meestal fysiek) - Vb. Oorlog, straatgevecht, fysiek misbruik, vandalisme, diefstal, iemand uitschelden 2. Structureel geweld ------------------ - Het dagelijks geweld/dwang dat ingebouwd zit in een systeem (maatschappij, economie,...) om de status quo in stand te houd - Meestal onzichtbaar of genormaliseerd: wordt vaak pas direct/zichtbaar als je tegen structuren duwt (cfr. Metafoor van Newtons derde wet) - Uitsluiting, discriminatie, (kans)armoede, justitie, uitbuiting,... - Merk op: ook wat we niet doen of nalaten te doen kan geweld zijn Geweld zit ingebakken in de systemen waarin wij leven. Armoede is vaak geen keuze voor de mensen, armoede is het gebrek aan middelen om een degelijk leven te krijgen. Waarom geen toegang? Omdat er een systeem is die dwang uitvoert waardoor je tekort komt. In die zin is armoede een vorm van geweld. Wij leven in een maatschappij vol met geweld, niet persee direct maar wel structureel. Cultureel geweld ---------------- - Culturele aspecten en aspecten van het maatschappelijk en economisch leven − zoals bijvoorbeeld religie, ideologie, taal, kunst en wetenschap − die kunnen worden gebruikt om rechtstreeks of structureel geweld **te rechtvaardigen of legitimeren**, waardoor rechtstreeks en structureel geweld goed lijken - Stereotypen (wnr het gebruikt word om struct en cult te legitimeren) , racisme, seksisme, ideologie, normen en overtuigingen,... 4. Relatie tussen verschillende vormen van geweld ---------------------------------------------- - Cultureel geweld legitimeert structureel geweld - Structureel geweld legitimeert direct geweld (het is zo ingebakken in de maatschappij) - Status quo is ook gewelddadig: het in stand houden van de dingen zoals ze zijn vraagt voortdurend om "onderhoudsgeweld" Elke vorm van geweld hangt samen met deze vormen **Is klimaatverandering een vorm van geweld?** - De mensen die minst verantw zijn voor klimaatverandering zijn de mensen die er het meeste aan leiden. Als we op deze manier naar geweld kijken, wat is een legitieme manier om daar iets aan te veranderen? 3. Kritische blik op geweld ======================== 5. Zizek en de kritiek van geweld ---------------------------------------------------- - We zijn te veel gefocust op het zichtbare fysieke geweld (subjectief geweld) en te weinig op het onzichtbare structurele geweld (objectief geweld) - We moeten meer aandacht geven aan de vormen van dwang en geweld die het leven in onze maatschappij reguleren (systemische geweld) 6. Zizek over de legitimiteit van geweld ------------------------------------- - Kan geweld legitiem zijn? - "Voor de onderdrukte is geweld altijd legitiem gezien hun situatie het gevolg is van het geweld waaraan ze blootgesteld worden" zelfverdediging - "maar nooit noodzakelijk, omdat geweld altijd strategisch moet ingezet worden" Gewelddadig of geweldloos verzet? ================================= Voorbeeld : actie en protest - "Tienduizenden actievoerders van bezetten de A12 in Den Haag" - "Pro-Palestinian protesters blockade Israel-linked arms factory in UK" - Geweld of niet? - Legitiem of niet? Voorbeeld -- Israël-Palistina en Gaza (geweld die israël doet is hier verantwoordelijk voor, vernietiging van mensen, -\> vergelijkbaar met guernica **Guernica** : schilderij van picasso "ik heb dat schilderij gemaakt maar jij hebt gecreërd wat er in dat schilderij staat"