Философия сессия ответы PDF
Document Details
Uploaded by BrotherlyMandelbrot7026
Tags
Summary
Документ философия және оның негізгі ұғымдары туралы білім беруге арналған.
Full Transcript
1. «Дихотомия», «Ахиллес және тасбақа», «Жебе», «Стадион» апорийлерінің авторы – Зенон 2. Жүсіп Баласағұн қоғамды бақытқа бастайтын әділдіктің символы ретінде - қайраткерді, әділетті адамды сипаттайды. 3. «Бір өлшемді қоғам» және «бір өлшемді адам» ұғымдарын енгізген философ - Герберт Маркузе. 4. Ат...
1. «Дихотомия», «Ахиллес және тасбақа», «Жебе», «Стадион» апорийлерінің авторы – Зенон 2. Жүсіп Баласағұн қоғамды бақытқа бастайтын әділдіктің символы ретінде - қайраткерді, әділетті адамды сипаттайды. 3. «Бір өлшемді қоғам» және «бір өлшемді адам» ұғымдарын енгізген философ - Герберт Маркузе. 4. Атомизмнің негізін салған философтар - Левкипп, Демокрит. 5. Даосизмнің негізі қағидасы - табиғатпен үйлесімділік. 6. Мифологиялық дүниетанымнан философиялыққа ауысу неғұрлым айқын көрсетілген - Грек философиясында. 7. Төрт «ізгілікті ақиқат» ілімінің негізі - Буддизм. 8. Джайнизмнің негізі қағидасы, қоршаған жанды дүниеге зиян, залал келтірмеу дегені аталады - Ахимса. 9. Көне индуистік мәтіндер жинағы аталады - Ведалар. 10.Конфуцишылдық «ли» ритуалына «фа» заңын қарсы қойған - Конфуций. 11. Дүниенің екі бастамасын мойындауға негізделген ілім - Даосизм. 12. Философияда материяның алғашқылығын пайымдайтын бағыт - материализм. 13. Әлемнің алғашқы негізі ретінде, объективті өмір сүретін рухани бастаманы қабылдайтын - платоншылдар. 14. Аристотельдің Афинада ашқан философиялық мектебі аталды - Ликей. 15. Пракрити және пуруша әлемнің екі бастамасы, дербес деп санаған - Индуизм. 16. Формальдық логиканың негізін салған - Аристотель. 17. Қоғам өмірінде ғылымның рөлін абсолюттік тұрғыдан бейнелейтін ұғым - ғылыми рационализм. 18. Әлемнің түпнегізін іздеумен айналысқан антикалық философия бағыты - онология. 19. Білім және оның табиғаты, пайда болуы мен шегі туралы ілім - эпистемология. 20. Мораль мен өнегелікті зерттеуге бағытталған философия бағыты - этика. 21. Физикалық әлемнен тыс жатқан болмыстың, шындықтың іргелі мәселелерін зерттейтін философия бағыты - метафизика. 22. Болмыс және оның категориялары мен заңдылықтарын зерттейтін ілім - онтология. 23. Сұлулық табиғатын, көркемдік қабылдауды және өнердегі үйлесімділік заңдылықтарын зерттейтін философия бағыты - эстетика. 24. Табиғатпен үйлесімді өмір сүруге, әмбебап ақыл-ой мен ізгілікті басшылыққа алуды дәріптейтін Ежелгі Грек философиясының бағыты - стоизм. 25. Адам және оның табиғаты мен әлемдегі орнын зерттейтін философия бағыты - антропология. 26. Жалпы қоғамды, қоғамдық үрдістер мен әлеуметтік институттарды зерттейтін философия бағыты - социология. 27. Даму және өзгерістер заңдылықтары мен өзара байланысын зерттейтін философия бағыты - диалектика. 28. Таным және оның табиғаты, қайнар көзі мен шегі туралы ілім - таным философиясы. 29. Интеллектуалды танымдық іс-әрекет формалыр, әдістері және заңдары туралы философиялық ғылым - логика. 30. Дүниенің екі бастамасын мойындайтын ілім - дуализм. 31. Әлемнің бірлігін жоққа шығаратын, оның негізінде бір-біріне тәуелсіз көптеген бастамалардың барын мойындайтын философиялық ілім - плюрализм. 32. Материяны объективті шындық, онтологиялық бастама ретінде мойындайтын философиялық көзқарас - материализм. 33. Материяны болмыстың төменгі сатысы, ал рухани бастаманы бірінші орынға қоятын философиялық көзқарас - идеализм. 34. Философиялық дүниетанымға тән белгілер - критикалық ой, жүйелілік, құрылымдылық. 35. Дүниетанымның үш тарихи типін көрсетіңіз - мифологиялық, діни, философиялық. 36.Мифологиялық дүниетанымға тән белгілер - коллективтік, символдық, табиғи жағдайларға негізделу. 37. Діни дүниетанымға тән белгілер - трансценденттік, моральдық қағидалар, құдайға сену. 38. Философияның дүниетаным ретіндегі негізгі үш эволюциялық сатысы - мифология, дін, философия. 39. «Философия» сөзінің этимологиясы - грекше "филос" (сүйікті) және "софия" (даналық). 40. Пифагор бойынша «философия» дегеніміз - даналыққа жету жолындағы ізденіс. 41. Сократ бойынша «философия» дегеніміз - өзін тану, білімсіздік дәуірі. 42. Аристотель бойынша философия - барлық ғылымдардың ғылымы. 43. Сократ бойынша философияның міндеті - адамдардың сауал-жауап арқылы білімге жетуі. 44. Кант бойынша философия - білім мен тәжірибе арасындағы байланысты зерттеу. 45. Гегель бойынша философия - даму мен алға жылжудың мәнін түсіну. 46. Суды дүниенің алғашқы бастамасы ретінде қарастырған философ - Талес. 47. Ауаны тіршіліктің алғашқы бастамасы ретінде қарастырған философ - Анаксимен. 48. Философияға «болмыс» және «бейболмыс» ұғымдарын енгізген антика философы - Парменид. 49. Платон бойынша таным субстанциясы - идеялар. 50. Аристотель бойынша болмыстың барлық күйі - формалар мен материялардың бірігуі. 51. "Бәрі ағады, бәрі өзгереді", "Бір өзенге екі рет кіруге болмайды" тұжырымдардың авторы - Гераклит. 52. "Мен білемін ештеңе білмейтінімді", "Өзіңді өзің таны біл" тұжырымының авторы - Сократ. 53. Милет мектебінің өкілдері - Фалес, Анаксимандр, Анаксимен. 54. Атомистік мектептің өкілдері - Левкипп, Демокрит, Эпикур. 55. Лейбництің "бөлінбейтін қарапайым" субстанциясы - монада. 56. «Болмыс пен уақыт» еңбегінің авторы - М. Хайдеггер. 57. М. Хайдеггердің онтологиялық ілімінің негізгі категориясы - болмыс. 58. Әлемді толық танып білу мүмкіндігін жоққа шығаратын ілім - скептицизм. 59. Шынайы білімнің мүмкіндігіне күмәнданатын философиялық ілім - скептицизм. 60. Шынайы білімнің негізі ақыл деп санайтын философ 61. Шынайы ақиқат білімнің қайнар көзі тәжірибе деп санайтын философиялық бағыт - эмпиризм. 62. Эмпиризм бағытының өкілдері - Джон Локк, Дэвид Хьюм, Джордж Беркли. 63. Рационализм бағытының өкілдері - Рене Декарт, Барух Спиноза, Готтфрид Вильгельм Лейбниц. 64. Ақиқат дегеніміз - объективтік шындыққа сәйкес келетін білім немесе пікір. 65. "Табула rasa" тұжырымының авторы - Джон Локк. 66. Априорлы білім дегеніміз - тәжірибеден тәуелсіз, ақыл арқылы алынған білім. 67. Апостериорлық білім дегеніміз - тәжірибе негізінде алынған білім. 68. Кант философиясындағы феномен мен ноумен дегеніміз - феномен - адамның сезімдері мен тәжірибесі арқылы таныған шындық, ал ноумен - заттардың өздері, яғни тәжірибеден тыс. 69. Білім теориясындағы "шексіз регрессия" ұғымымен байланысты мәселе - себептер мен нәтижелердің шексіз тізбегі, яғни ешқашан нақты білімнің негізі болмайды. 70. Эпистемологияның негізгі зерттеу нысаны - білімнің табиғаты, шегі, және негіздері. 71. Арабтілді философияның энциклопедист, әмбебап тұлғасы - Әл- Фараби. 72. Әл-Кинди бойынша ғалам - жаратылыс, әрі кеңістік, уақытқа ие. 73. Әл-Кинди үшін бірінші философия - метафизика. 74. Әл-Кинди бойынша ақиқатқа жеткізетін екі болмыс - материалды және идеалды. 75. Әл-Газалидің әлем жаратылысы туралы көзқарасы - Құдайдың еркімен және себеп-зат байланысымен. 76. Әл-Газали бойынша барлық нәрсенің себебі - Құдай. 77. Әл-Фараби бойынша болмыс иерархиясы - жоғарғы, төменгі, және аралық болмыстар. 78. Әл-Фараби бойынша ақиқатты тану және түсіну құралы - философия және логика. 79. Әл-Фараби бойынша ізгі адам - өз білімін қоғам игілігіне пайдаланатын адам. 80. Әл-Фараби бойынша мемлекеттің мақсаты - адамдардың бақытқа жетуі. 81. «Адамның физикалық (сыртқы) және рухани (ішкі) ізгі қасиеттерінің үйлесімділігі – бұл тәрбиеліліктің идеалы және тұлғаның кемелденуі» тұжырымы - Абай. 82. Адамның қалыптасуы мен дамуына геннің, яғни текшіліктің маңыздылығын ұстанатын ілім - биотизм. 83. Адамның қалыптасуы мен дамуында тәрбие мен білім маңыздылығын бірінші орынға қоятын ілім - тәрбие философиясы. 84. Аристотель этикасының орталық категориясы - іштей игілік. 85. Мұсылман этикасындағы жақсы әрекеттің нәтижесі - ақиқат пен әділдікке сәйкес келу. 86. Катарсис – бұл - эмоционалдық тазарту немесе рухани жаңару. 87. Адамның моральдік құндылықтары мен қылығының пайдалығымен өлшейтін этика бағыты - утилитаризм. 88. Адамның қоғам және басқа адам алдындағы парызы туралы этикалық ілім - деонтология. 89. Биология мен қоғамдық адами құндылықтардың тоғысуы негізінде моральдік мәселелерді талқылауға, түсінуге және шешуге бағытталған ілім - этика. 90. «Адам өмірінің негізгі мақсаты ләззатқа қол жеткізу және азаптан аулақ болу» тұжырымын ұстанатын этикалық ілім - гедонизм. 91. Имануил Канттың моралдік заңы - категорикалық императив. 92. Шәкәрім Құдайбердіұлы іліміндегі үш ақиқат - махаббат, білім, еркіндік. 93. Ш.Құдайбердіұлының білім жүйесіне ұсынған ғылымы - философия, логика. 94. Абай бойынша «бес дұшпан» - надандық, жалқаулық, зорлық, ашу-ыза, тұрпайылық. 95. Абай бойынша «бес асыл іс» - талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым. 96. Шәкәрім бойынша адамның іргелі қасиеті - ақыл мен сана. 97. Кант этикасының орталық категориясы - категорикалық императив. 98. Әл-Киндидің жіктеген төрт түрлі ақыл-ой концепциясы - зиялылық, сезімталдық, рефлексия, интуиция. 99. Адамның мәні ерікте, санасыздықта, экзистенция, интуицияда деп түсінетін философиялық ілім - экзистенциализм. 100. Шәкәрім бойынша жан құштарлығының сұранысы, оның даму негізі - рухани өсу. 101.Утилитаризмнің негізінде жатқан идея - әрекеттердің нәтижесінің пайдалылығы. ▎ 102. Адамгершілік пен жауапкершілікті көрсететін қоғамдық сана формасы - этика. 103. Абай философиясының негізгі этикалық принципі - адамгершілік пен ізгілік. 104. Ы.Алтынсариннің ілімдері жататын философия бағыты - педагогика. 105. «Симулякр» тұжырымының авторы - Жан Бодрияр. 106. Симулякр дегеніміз - аталатын заттың немесе құбылыстың шындыққа сәйкес келмейтін, тек оның формасы немесе белгілері бар. 107. Ж. Бодриярдың тұжырымы - гиперреальдіктің пайда болуы мен шынайылықтың жойылуы. 108. «Абсурд» тұжырымының авторы - А. Камю. 109. Ж. Бодрияр бойынша гиперреальділік дегеніміз - нақты өмір мен шындықтың шекарасының жойылуы. 110. А.Камю бойынша "абсурд" дегеніміз - адамның өмірінде мән мен мақсат іздеудегі шындықтың болмауы. 111. А.Камюдің абсурдті суреттейтін миф түрі - Сизиф мифі. 112. «Ризома» тұжырымының авторы - Гиллер мен Дельёз. 113. Ризома дегеніміз - мәселелер мен идеялардың желілік құрылымы, иерархиясыз. 114. Камю бойынша абсурдпен күресу жолы - өз күшін, еркіндігін тану. 115. Ризомаға тән белгілер - байланыс, динамика, иерархиясыздық. 116. «Деконструкция» тұжырымының авторы - Жак Деррида. 117. Деконструкция дегеніміз - мәтіннің құры шығындарын ашу және дәстүрлі түсініктерді қайта қарау. 118. Деконструкциядағы негізгі принцип - мәдениет пен тілдің шектеулерін айқындау. 119. Гегель бойынша сұлулық түсінігі - алдымен идея, оның кейінгі нақты формада көрінуі. 120. И.Кант бойынша «Асқақатқ» типтері - әсемдік, моральдық және практикалық сұлулық. 121. Қазақтың үш бәйтерегі - Абай, Шәкәрім, Мағжан. 122. Қазақтың бес арысы - Ахмет Байтұрсынұлы, Жүсіпбек Аймауытов, Міржақып Дулатов, Мағжан Жұмабаев, Сәкен Сейфуллин. 123. Томас Гоббстың тұжырымы - әлеуметтік келісім теориясы. 124. Жан-Жак Руссоның адамға қатысты тұжырымы - адам табиғатта жаман емес, бірақ қоғамның ықпалымен жаман болады. 125. Ш. Монтескьенің билік туралы тұжырымы - биліктің бөлінуі принципі. 126. Джон Стюарт Милл философиясының негізгі идеясы - либералдық және утилитаризм. 127. Асан Қайғы ілімінің негізгі мәселесі - адамның өмірі мен қоғамдағы әділеттілік. 128. Ахмет Байтұрсынұлы қазақ мәдениетін дамытуға қосқан үлесі - тіл мен әдебиетті зерттеуі, ғылыми негіздемелері. 129. Т. Гоббстың пікірі бойынша мемлекеттің құрылуына дейінгі қоғамның күйі - анархия, қауіпті жағдай. 130. Т. Гоббс бойынша ең тиімді билік формасы - абсолюттік монархия. 131. Ж.Ж. Руссоның қоғамдағы теңдіктің шарты - жалпы воля, қоғамдық келісім. 132. Асан Қайғы философиясындағы идеалды адам - әділетті, ақылды, батыр адам. 133. Т. Гоббс пен Ж. Руссодағы қоғамдық келісім тұжырымын байланыстыратын ортақ ұғым - қоғамдық келісім. 134. Т. Мор бойынша идеалды қоғам түрі - утопия. 135. Ю. Хабермас теориясындағы негізгі ұғым - коммуникациялық әрекет. 136. Ю. Хабермас бойынша қоғамдағы консенсусқа қолжеткізудің негізі - ашық және тең диалог. 137. С. Хантингтон бойынша қырғи-қабақ соғыстан кейінгі негізгі қайшылық - өркениеттік қайшылықтар. 138. С. Хантингтонның пікірінше Батыс үшін жаңа жаһандық қауіпке айналған өркениет - ислам. 139. Сократтың ақиқатты тану әдісі - сократтық сұрақ-жауап әдісі. 140. Теоцентристік көзқарас тән философия кезеңі - орта ғасырлар. 141. «Диуани Хикмет» еңбегінің авторы - Ахмет Яссауи. 142. Қайта өрлеу дәуіріне тән дүниетаным - гуманизм. 143. Құдай мен табиғаттың тепе-теңдігін көрсететін ілім - дьюализм. 144. Саяси көзқараста утопиялық социализм ілімін қолдаған ойшыл - Томас Мор. 145. Әлемнің гелиоцентристік бейнесін ашқан қайта өрлеу дәуір философы - Николай Коперник. 146. Жаңа дәуірде Ф.Бэкон негізін қалаған бағыт - эмпиризм. 147. Европалық рационализм дәстүрінің негізін қалаушы - Рене Декарт. 148. Адам санасын «таза тақтаға» теңестірген жаңа заман философы - Джон Локк. 149. В.Лейбниц философиясының орталық идеясы - монодизм, көптіктің бірлігі. 150. Ф.Бэконның эмпирикалық зерттеу әдісі - экспериментальды және бақылау негізінде. 151. Декарттың рационалды зерттеу әдісі - анализ және синтез. 152. Таным процесінің негізі ретінде ақыл-ойды қарастыратын 17-18 ғасырлардағы философиялық ілім - рационализм. 153. Туа біткен идеялардың өмір сүретінін жоққа шығарған жаңа заман философы - Джон Локк. 154. И.Канттың сыни кезеңге дейінгі шығармашылығында талданған мәселелер - білім, мораль, табиғат. 155. И.Кант бойынша априорлы форма - тәжірибеге дейінгі категориялар. 156. И.Кант философиясындағы моральдық заңдарды көрсететін ұғым - категориялық императив. 157. «Адам бол» принципінің авторы - Имануил Кант. 158. А. Шопенгауэр бойынша уайым мен ауруды әкелетін ерік түрі - иррационалды ерік. 159. Ф. Ницшенің құдай туралы пікірі - «құдай өлді» концепциясы. 160. Ф. Ницшенің мәдениетте көрсеткен екі бастамасы - аполлоншылдық және дионисшылдық. 161. Прагматизм бағытының негізін қалаушы - Чарльз Пирс. 162. Ғылымның рөлін абсолюттендіретін философиялық-дүниетанымдық бағыт - позитивизм. 163. Философияда инструментализм әдісін қолданған прагматизм өкілі - Джон Дьюи. 164. Экзистенциализм – ол гуманизм деп санаған ойшыл - Жан-Поль Сартр. 165. А. Камю бойынша, адамды абсурдтық жағдайдан шығаратын жол - өзін-өзі таратылған рефлексия. 166. Болмыс туралы ілім - онтология. 167. «Субстанция» сөзі латын тілінен аударғанда - негіз. 168. Бір ғана субстанцияның өмір сүретінін мойындайтын бағыт - монизм. 169. Сезімнен, қабылдаудан, елестен тұратын таным түрі - эмпирикалық таным. 170. Рационалды таным формалары - логикалық ойлау, дедукция, индукция. 171. Қоршаған ортаны танып білу мүмкіндігін жоққа шығаратын бағыт - пессимизм. 172. Танымның негізі ретінде тәжірибені алатын бағыт - эмпиризм. 173. Эстетика - бұл красота, өнер және эстетикалық тәжірибе туралы ғылым. 174. Агностицизм - бұл дүниенің шындықтары туралы білімнің жетіспеушілігі. 175. Қазақтар ата-баба рухын мына ұғыммен түсіндірген - рух. 176. Өмір философиясы ағымында кеңінен қолданылатын ұғымдар - тіршілік, мән, бақыт. 177. Психоанализ философиясында қолданылатын ұғымдар - бейсаналық, комплекс, символика. 178. Экзистенциализм философиясында кеңінен қолданылатын ұғымдар - еркіндік, абсурд, мән және болмыс. 179. Прагматизм философиясында қолданылатын ұғымдар - практика, тиімділік, нәтиже. 180. Кант бойынша барлық білімнің бастамасы - тәжірибеде. 181. Кант бойынша категориялық императив дегеніміз - моральдық міндеттілік. 182. Канттың «Практикалық ақыл-ойға сын» еңбегінің басты тақырыбы - мораль. 183. Скептицизм - бұл білу мүмкіндігінен күдіктену. 184. Материализм - бұл заттар, материя және табиғаттың бастапқы рөлі. 185. Позитивизм бойынша позитивті ғылымдар неге сүйенеді - тәжірибеге және бақылауға. 186. Шпенглердің өркениетке берген анықтамасы - мәдениет пен табиғаттың бірлестігі. 187. Ф. Ницше философиялық жүйесінің лейтмотиві - күш және шектен тыс. 188. Позитивизмнің негізін қалаған ғалым - Огюст Конт. 189. "Асқақ адам" тұжырымының авторы - Фридрих Ницше. 190. Идеализм - бұл шынайылықтың негізінде идеялар мен рухани құбылыстар тұрады. 191. Дүниетаным дегеніміз - адамдардың әлемді түсіну және қабылдау тәсілі. 192. Волюнтаризм өкілін көрсетіңіз - Фридрих Ницше. 193. "Құдай өлді" тұжырымының авторы - Фридрих Ницше. 194. Иррационализмнің өкілдері - Артур Шопенгауэр, Søren Kierkegaard. 195. «Білім - ол күш» деген тұжырымның авторы - Фрэнсис Бэкон. 196. Ғылымға «Абсолютті рух» терминін енгізген ғалым - Гегель. 197. «Философия ғылым емес, ол өнер» деген тұжырымның авторы - *Георг Вильгельм Фридрих Гегель*. 198. К.Поппердің танымға енгізген принципі - *фальсификация*. 199. Өнегеліліктің алтын ережесі - *басқаларға жасағаныңды өзіңе жасағандай жаса*. 200. «Бір өлшемді қоғам» және «бір өлшемді адам» ұғымдарын енгізген философ - *Герберт Маркузе*. 201. Табиғатта, қоғамда және әрбір адамның өмірінде оқиғалардың жоғары ерікпен, жазмышпен, тағдырмен алдын ала анықталатындығы туралы философиялық концепция - *детерминизм*. 202. Француз ойшылы Ж. Деррида ұсынған ұғым, постструктурализм заманының сыни философиялық ұстанымы - *деконструкция*. 203. Шындықтың объективтілігін жоққа шығаратын және іс жүзінде пайдалы нәтижелер беретін нәрсені ғана мойындайтын философиялық ағым - *прагматизм*. 204. ХХ ғасырда ғылымның рөлін абсолюттендірген бағыт - *позитивизм*. 205. Адамзат баласын сұлулыққа, мәдениеттілікке образдар арқылы баулу - *эстетикалық білім*. 206. Этиканың негізгі категориялары - *право, әділдік, борыш, жауапкершілік*. 207. Жалғыздық, еркіндік, жауапкершілік, шекаралық жағдай ұғымдары қай философиялық бағытқа тән - *экзистенциализм*. 208. «Категориялық императив» дегеніміз - *барлық адамдар үшін әмбебап моральдық заң*. 209. Сопылық бағытты жан-жақты дамытқан ғұлама - *Жүсіп Баласұғын 210. Платон философиясындағы басты мәселе - идеялар мен заттардың арақатынасы, яғни шынайылық пен идеалдық. 211. Гедонизм адам өмірінің мәні... деген көзқарасты ұстанды: - ләззат алу және мүмкіндігінше ауыртпалықтардан қашу. 212. Ницшеның ойынша «Адам бойында өмірге деген құлшыныспен қатар не тұрады?» - абсурд, талпыныс пен қарсыласу. 213. Аристотельдің этика мәселелеріне арналған трактаты - «Никомах этикасы». 214. Тарих философиясы деген... - тарихтың мәні, маңызы, мақсаты және құрылымы туралы ойлар. 215. Экзистенциализм үшін басты мәселе - адамның еркіндігі мен өмірінің мағынасы. 216. Психоанализдің негізін қалаған - Зигмунд Фрейд. 217. «Ойлаймын, демек бармын» тезисінің авторы - Рене Декарт. 218. Фрейдтің тұжырымы бойынша адамның мінез-құлқын айқындайтын мотив - бейсаналық және ішкі драйвтар. 219. Көп құдайға табынушылық - политеизм. 220. Платон философияның негізгі категориясы - идеялар. 221. Үнді философиясындағы «Сананың сөнуі» абсолюттік тыныштың, толық сабырлылық жағдайы - нирвана. 222. «Хакім ата» және «Ақыр заман» еңбектерінің авторы - Абай Құнанбаев. 223. «Адам табиғатынан жауыз, мейірімсіз» деп пайымдаған Қытай философы - Сунь Цзы. 224. "Адам туғанынан, табиғатынан жақсылыққа ұмтылады" деп тұжырымдаған Қытай ойшылы - Мэнцзы. 225. «Атараксия» термині білдіреді - жан тыныштығы, ішкі тұрақтылық. 226. Анаксимандр бар дүниенің түп негізі, алғашқы бастамасы - «Апейрон», яғни шексіздік. 227. Милет мектебінің негізін салушы - Фалес. 228. Гераклит бойынша әлемнің алғашқы бастамасы - от. 229. Буддизмнің алғашқы ақиқаты - «Дүниенің страданиясы». 230. «Өмірді» параметрияның имманенті қасиетін кіргізетін және «тірі» мен «өлі» арасындағы шекараны теріске шығаратын натурфилософия концепциясы - « vitalism». 231. Икемді адам - жақсы бейімделуші, өзгерістерге тосқауыл қоймайтын. 232. Жасаушы, жаратушы адам - креатор. 233. "Homo ludens" тұжырымының авторы - Йохан Хёйзинга. 234. Адам - символдық жануар тұжырымының авторы - Эрнест Кассирер. 235. Адам - ойлаушы бұтақ тұжырымының авторы - Аристотель. 236. Мәңгі бостандықты, ләззатты білдіретін ұғым - Эдем. 237. Жанның қайта туылуын білдіретін ұғым - реинкарнация. 238. Рухани бостандықты білдіретін ұғым - субъективті еркіндік. 239. Қытай философиясындағы «Дао» ұғымы мынаны білдіреді - жол, тәртібін, өмірдің табиғи ағымын. 240. Конфуций философиясында бала мен әке арасындағы құрметті, кішінің үлкенге деген сыйын білдіретін ұғым - «Си». 241. Конфуций философиясында адамгершілікті білдіретін этикалық категория - «жэнь». 242. "Адам саяси жануар" тұжырымының авторы - Аристотель. 243. "Адам - қарапайым көпшілік өкілі" тұжырымының авторы - Т.Хоббс. 244. "Бір өлшемді адам" тұжырымының авторы - Герберт Маркузе. 245. Ф.Ницше бойынша жоғарғы құндылықтардың құнсыздануы, жоғалуы - «құндылықтардың қайта бағалану». 246. К.Юнг бойынша миф пен дінде сақталған жалпыадамзаттық тәжірибе пен ұжымдық бейсаналық - архаикалық бейсаналық. 247. Феноменологиялық мектептің негізін қалаушы - Эдмунд Гуссерль. 248. Э.Гуссерль бойынша заттардың ойша бейнесін белгілеу - «интуиция». 249. Философиялық герменевтиканың негізін қалаушы - Ханс-Георг Гадамер. 250. Ж.П.Сартр бойынша болмыстың абсурдтығын сезіну - «экзистенциализм». 251. Структурализмнің негізін қалаушы - Клод Леви-Стросс. 252. "Автордың өлімі" тұжырымының авторы - Ролан Барт. 253. Белгілі бір дәуірге тән білімді жинақтау, сақтау және жаңғырту туралы идеялардың жиынтығы; білім құрылымы - мәдениет. 254. "Білім - билік" теориясының авторы - Фрэнсис Бэкон. 255. Аналитикалық философияның негізін қалаушылар - Бертран Рассел, Людвиг Витгенштейн. 256. Философиядағы сенсорлық деректердің рөлі мен мағынасының абсолюттендіретін бағыт - эмпиризм. 257. Индукция - бұл.. - жеке фактілерден жалпы принциптерді шығару. 258. Дедукция - ол.. - жалпы принциптерден жеке фактілерді шығару. 259. Диалектикалық әдістің негізін қалаушы - Георг Вильгельм Фридрих Гегель. 260. Қозғалыс пен дамудың қайнаркөзін зерттейтін, қозғаушы күштерді анықтайтын диалектика заңы - қарсыластардың бірлігі мен күресі. 261. Даму мен өзгеріс механизмін және үрдісін зерттейтін диалектика заңы - сапалық өзгерістер заңы. 262. Даму мен өзгерістің бағытын айқындайтын диалектика заңы - массалық қозғалыс заңы. 263. Таным теориясындағы «ақиқатқа» мағынасы жағынан қарама-қарсы ұғым - жалған. 264. Жердегі өмірдің жат планеталық шығу тегі концепциясы ғылыми танымның қай түріне жатады? - экзобиология. 265. Адамның табиғи сұрыпталу және генетикалық мутациялар арқылы шығу тегі туралы эволюциялық теорияның авторы - Чарльз Дарвин. 266. Қарама-қарсылықтардың бірлігі мен күресі заңының негізгі категориялары - санация, дисперсия. 267. Прагматизмнің негізін қалаушы - Чарльз Пирс. 268. Прагматизм философиясының орталық категориясы - іс-әрекет. 269. Прагматизм бойынша адам... - тәжірибені және өмірін үнемі өзгертіп отыратын субъект. 270. Прагматизм бойынша білім... - *іс-әрекеттің нәтижесі, практикалық мәні бар*. 271. Кез келген ғылыми білім гипотетикалық сипатқа ие және қателікке ұшырауы мүмкін деп тұжырымдайтын философиялық тұжырым - *постулат*. 272. Қазақстандық диалектикалық мектептің негізін қалаушы - *А.Құнанбаев*. 273. "Өнер - барлық жануарлар әлеміне еліктеу" тұжырымының авторы - *Аристотель*. 274. Өнердің шынайылыққа еліктеуі - *мимезис*. 275. И.Канттың өнерді жіктеуі - *красота, сән, формалық*. 276. Философиядағы ойын тұжырымының авторы - *Фридрих Ницше*. 277. Кеңістіктік немесе пластикалық өнер түрі - *скульптура*. 278. Уақыттық немесе динамикалық өнер түрі - *театр*. 279. Синтетикалық өнер түрі - *инсталляция*. 280. Күн әлемнің орталығы, ал Жер және қалған планеталар оны айналады деген көзқарас - *гелиоцентризм*. 281. Жер әлемнің орталығы, ал Күн және басқа планеталар оны айналады деген тұжырым - *геоцентризм*. 282. «Мәдени индустрия» ұғымын қолданысқа енгізгендер - *Теодор Адорно, Макс Хоркхаймер*. 283. Өнер туындылары мен нысандарын арамдату, қирату және жою - *вандализм 284. Граффити, тэги, стикер-арт, постерлер, флэш-мобтар және көше инсталляцияларынан тұратын, өзінің дамуында көшеден алған өнер түрі - стрит-арт. 285. «Мәдениеттану» терминін жеке ғылыми пән ретінде енгізген ғалым - Л. И. Гуревич. 286. Бұқаралық мәдениет пен өнердің негізгі жанрлары - музыка, кино, теледидар, поп- өнер. 287. Әлемнің көптүрлілігін геометриялық фигуралар арқылы тасымалдайтын бейнелеу өнер бағыты - абстракционизм. 288. Әлеммен қанағаттанбаушылық, зұлымдық, көңіл толмау, мистикаға ұмтылыс, пессимизм сезімін сипаттайтын өнер бағыты - экспрессионизм. 289. Түрлі түсті жазықтық пен қарапайым геометриялық фигуралардың комбинациясынан тұратын өнер бағыты - поп-арт. 290. Бізге жеткен ең ежелгі шынайы әділеттілік ілімі, Арыс би дананың өсиеттері, дала заңдарының бірі - Құқық нормалары. 291. Ұлы қолбасшы, түркі халықтарының басын қосқан Шыңғыс ханның «Ұлы ережелер жинағы» - Яса. 292. Қазақ даласында XX ғасырдың басына дейін басшылыққа алынған Тәуке ханның тұсында жазылған заңдар жинағы - Жеті Жарғы. 293. Сал-серілік дәстүрді барша сән-салтанатымен ұстанған, жүйрік ат, қыран бүркіт, құмай тазыны жансерігі еткен, «Құлагер», «Маңмаңгер» әндерінің авторы - Ақан сері. 294. Халық арасында «Көмекей әулие» атанған абыз жырау - Жамбыл Жабаев. 295. Қазақ тілі мен әдебиеттану ғылымының бастауындатұрған көрнекті ғалым, лингвист, ағартушы, «қазақ» газетінің редакторы - Ахмет Байтұрсынов. 296. Қазақ Ұлттық Ғылым академиясының бірінші академигі - Қаныш Сәтбаев. 297. С.Кьеркегор бойынша адам болмысының үш кезеңі - эстетикалық, этикалық, діни. 298. "Өнер-білім, бәрі де оқуменен табылған" сөзінің авторы - Абай Құнанбаев. 299. Абайдың "Адам баласының ең жаманы – талапсыздық" деген қай қара сөзінде айтылған? - 38 қара сөзінде. 300. Абай бойынша күллі адамды қор қылатын үш нәрсе - надандық, әдепсіздік, талапсыздық. 301. Абай "Ғылымсыз ахирет те жоқ, дүние де жоқ" деп қай қара сөзінде айтқан? - 19 қара сөзінде. 302. Шәкәрім бойынша ұжданды қалыптастыратын үш қасиет - ақыл, білім, шыншылдық. 303. Ежелгі грек этикасындағы физикалық және өнегелік қасиеттердің үйлесімділігі - красота. 304. "Оян, қазақ" ұранының авторы - Міржақып Дулатов. 305. "Бүкілтүркілік Түркістан" идеясын бастаған - Ахмет Байтұрсынов. 306. "Әділдік жоқ жұртта береке-бірлік болмайды" деген сөздің авторы - Абай Құнанбаев. 307. "Техника философиясы" терминін қолданысқа енгізген - Г. Г. Джиденко. 308. "Актанта" тұжырымының авторы - Ж. Бенвена. 309. Адам жасаған немесе өзгертулер енгізген және оның қызметінің нәтижесі болып табылатын, мәдени, тарихи немесе ғылыми маңызға ие зат - мәдениет. 310. Ф.Бэкон негізін салған ілім - эмпиризм. 311. Жаңа европалық рационализмнің негізін қалаушы - Рене Декарт. 312. Декарттың пікірі бойынша, шынайы білімнің қайнар көзі - ойлау. 313. Декарт бойынша білімнің ақиқатты ғылым критерийі - дәлел. 314. Декарт философиясындағы екі субстанция - рух және материя. 315. Адасушылыққа әкелетін «елестердің» 4 түрін (тектік, үңгір базар, театр) сынайды - Платон. 316. Т.Гоббстың әлеуметтік теориясында құбыжық «Левиафан» болып қалыптасады - мемлекет. 317. Декарттың қалыптастырған таным әдісі - методологиялық скептицизм. 318. Бірінші араб-мұсылман философы болған - әл-Кинди. 319. Мұтазилиттердің негізгі жасаған зор еңбегі, олар - түсініктер мен логикалық дәлелдемелер. 320. Әл-Фараби бойынша білім Аллаға жақындаудың құралы, сондықтан адамдағы ең құнды болып табылады - білім. 321. Қос ақиқат концепциясы: танымды рационализациялауда маңызды роль отқарған сенім ақиқаты мен білім ақиқаты философиясында дамыған - философиялық реализм. 322. «Музыка туралы үлкен кітаптың» авторы - Аристотель. 323. «Айығу кітабының» авторы, ғалым, дәрігер философтың латынша есімі - Гален. 324. Аристотельден кейінгі екінші ұстаз - Әл-Фараби. 325. Табиғатта, қоғамда және әрбір адамның өмірінде оқиғалардың жоғары ерікпен, жазмышпен, тағдырмен алдын ала анықталатындығы туралы философиялық концепция - тағдыршылдық. 326. Мемлекет конституциясы кепілдік беріп, заң бойынша қамтамасыз етілетін азаматтардың, демократиялық түрде еркін саяси үрдістерге қатысу құқықтары... деп аталады? - саяси құқықтар. 327. «Ақпараттық қоғам» ұғымын енгізген ғалым - Питер Друкер. 328. Адамның, қоғамның гүлденуі, көркею, ең биік деңгейге жету заңдылықтары мен механизмін зерттейтін ғылым - социология. 329. Дүниеде ізгілік үстем болады, әділет салтанат құрады және барша жұрт бақытқа кенеледі деген сенімділікке негізделген дүниетану түсінігі - оптимизм. 330. Ол өзінің философиясын «натурфилософия» деп атаған философ - Г.В.Лейбниц.