Duygular ve Kişilik PDF
Document Details
Uploaded by EnergySavingWhale4744
Tags
Summary
Bu sunum, duygular ve kişilik arasındaki ilişkiyi ele almaktadır. Kişilik psikologlarının duyguları incelemedeki amacı, farklı durumlara verilen farklı duygusal tepkiler, duyguların evrimsel değeri ve duyguların evrimsel uyumu artırma potansiyeli gibi konular üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, duyguların durumdan mı yoksa özelliklerden mi kaynaklandığı sorusu ve duyguların kategorik ve boyutsal yaklaşımlar ile nasıl ele alınabileceği tartışılmaktadır.
Full Transcript
Duygular ve Kişilik Larsen ve Buss 13. Bölüm Duygular ⚫ Duyguların farklı öznel duygulanımları vardır ⚫ SS (sinir sistemi) ve diğer sistemlerdeki bedensel değişiklikler: kalp atış hızı, nefes alma, kas gerginliği, yüz ifadesi vb. ⚫ Duygular eylem eğilimleriyle ilişkili...
Duygular ve Kişilik Larsen ve Buss 13. Bölüm Duygular ⚫ Duyguların farklı öznel duygulanımları vardır ⚫ SS (sinir sistemi) ve diğer sistemlerdeki bedensel değişiklikler: kalp atış hızı, nefes alma, kas gerginliği, yüz ifadesi vb. ⚫ Duygular eylem eğilimleriyle ilişkilidir. ⚫ Bedensel değişiklikler de eyleme hazırlar: savaş ya da kaç Duygular ve Kişilik ⚫ Kişilik psikologları neden duyguları incelemekle ilgileniyor? ⚫ Farklı durumlara farklı duygusal tepkiler ⚫ Duyguların evrimsel değeri: ör: iğrenme ⚫ Duygular evrimsel uyumu artırabilir Durum mu özellik mi? ⚫ Ayşe neşeli ve mutlu ⚫ Ahmet sinirlidir, sık sık öfkelenir. ⚫ Duygusal özellik? ⚫ Duygular hakkında düşünmenin en iyi yolu nedir? ⚫ Kategorik: Az sayıda birincil duygu ⚫ Boyutsal: Deneyimin geniş boyutları (hoş, nahoş) Kategorik Tablo 13.1 Temel Duyguların Listelerini Sunan Kuramcıların Seçkisi Kuramcı Temel duygular Kriterleri Ekman, Friesen, & Ellsworth, 1972 Öfke, tiksinti, korku, sevinç, üzüntü, Evrensel yüz ifadesi şaşkınlık Frijda,1986 Arzu, mutluluk, ilgi, şaşkınlık, Belirli eylemlerde bulunma merak, üzüntü motivasyonu Gray, 1982 Öfke, dehşet, kaygı, sevinç Beyin devreleri Izard, 1977 Öfke, küçümseme, tiksinti, sıkıntı, Belirli eylemlerde bulunma korku, suçluluk, ilgi, sevinç, utanç, motivasyonu şaşkınlık James, 1884 Korku, keder, aşk, öfke Bedensel katılım Mower, 1960 Acı, zevk Öğrenilmemiş duygusal durumlar Oatley & Johnson-Laird, 1987 Öfke, tiksinti, kaygı, mutluluk, üzüntü Çok az bilişsel katılım Plutchik, 1980 Öfke, kabullenme, sevinç, beklenti, Gelişmiş biyolojik süreçler korku, tiksinti, üzüntü, şaşkınlık Tomkins, 1984 Öfke, ilgi, küçümseme, tiksinti, Nöral ateşlemenin yoğunluğu korku, sevinç, utanç, şaşkınlık Boyutsal ⚫ Boyutsal yaklaşım, deneyimlediğimiz şeyin çeşitli derecelerde hoşluk ve uyarılma olduğunu ileri sürer. ⚫ Her duygu, hoşluk ve uyarılmanın bir bileşimi olarak tanımlanabilir. Boyutsal Mutluluk ⚫ Nasıl ölçülür? ⚫ Bir insanın hayatıyla ilgili yargılar ⚫ Bugünlerde bir bütün olarak hayatınızdan ne kadar memnunsunuz? ⚫ Hayatınızın tatmin edici olduğuna dair kişisel yargınız ⚫ Duygu: Hoş ve hoş olmayan duygular arasındaki denge ⚫ Hayatınızdaki olumsuz duygularla karşılaştırıldığında olumlu duyguların baskınlığı ⚫ Bu ikisi yüksek oranda ilişkilidir Öznel İyi Oluş (ÖİO) 1 Çoğu yönden hayatım ideallerime yakın. 2 Yaşam koşullarım mükemmel. 3 Hayatımdan memnunum. 4 Şimdiye kadar hayatta istediğim önemli şeyleri elde ettim. 5 Hayatımı yeniden yaşayabilseydim, neredeyse hiçbir şeyi değiştirmezdim. 1=memnun değilim, 3=memnunum, 5=çok memnunum duygusal denge ⚫ Zamanın yüzde kaçında mutlusun?_____ ⚫ Zamanın yüzde kaçında nötrsünüz? ______ ⚫ Zamanın yüzde kaçında mutsuzsun? ______ ⚫ 100'e kadar toplandıklarından emin olun Ortalama bir insan: %65 mutlu %15 nötr ve %20 mutsuz Öznel İyi Oluş (ÖİO) Yaşam Memnuniyeti + Düşük olumsuz ruh hali + Yüksek pozitif ruh hali Bugünlerde hayatınızda, ne ölçüde aşağıdaki duyguları hissediyorsunuz: 1 2 3 4 5 Hiç Biraz Çok fazla 1 İlgili ______ 2 Heyecanlı ______ 3 Güçlü ______ 4 Alıngan/asabi ______ 5 Korkak ______ 6 Üzgün ______ Her bir ifadeye ne kadar katılıyorsunuz? 7 Hayatımdan memnunum ______ 8 Hayatımın koşulları mükemmel ______ ÖİO gerçek mi? ⚫ Sosyal arzu edilirlik: kendine dair olumlu bir görüşe sahip olmak, mutlu bir insan olmanın bir parçasıdır ⚫ Kendinizle ilgili olumlu yanılsamalar, karakterinizin iyi, yetenekli, arzu edilen bir kişi olduğuna ilişkin abartılı görüş ⚫ Matrix: cehalet mutluluktur ÖİO gerçek mi? ⚫ Öz bildirimler, arkadaşlar ve aile ile aynı fikirde ⚫ İnsanların tuttukları günlükler çok daha fazla olumlu deneyim bildiriyor ⚫ Mutlu insanlar 5 dakikada daha hoş deneyimler ve daha az tatsız deneyim bildirdi Mutlu insanlar: ⚫ İnsanlara daha az kötü ve daha az düşmanca davranırlar, ve daha az hasta oldukları gözlemlenir (daha güçlü bağışıklık sistemleri vardır) ⚫ Daha yardımsever, daha işbirlikçi, daha sosyal becerilere sahip, daha yaratıcı, enerjik, daha bağışlayıcı ve güvenilir ⚫ Mutlu insanların: ⚫ daha iyi ve daha uzun evlilikleri ⚫ daha fazla kariyer başarısı ve gelirleri ⚫ daha uzun yaşam süreleri vardır Nedensel yön? ⚫ Korelasyon mu yoksa nedensellik mi? Mutluluk işte veya ailede başarıya mı neden olur yoksa işteki başarı mı mutluluğa neden olur? ⚫ Nedensellik iki şekilde olabilir: karşılıklı nedensellik ⚫ Mutluluk: başkalarına yardım etmek ⚫ Başkalarına yardım etmek: mutluluk ⚫ Meta analiz ⚫ Boylamsal çalışmalar ⚫ Mutluluk hayatın birçok alanında olumlu sonuçlara yol açar. ⚫ Deneysel Andan ana mutluluk ⚫ İnsanlar yüksek gelire sahipse, tatmin olmaları gerektiğini düşünürler ve bunu yanıtlarına yansıtırlar, Ancak gelir, an be an deneyim için çok az önemlidir.' ⚫ Yani zenginler zenginlikleri nedeniyle mutlu olmaları gerektiğini düşünürken, fakirler göreli yoksullukları nedeniyle mutsuz olmaları gerektiğini düşünürler ve bu nedenle mutlulukları sorulduğunda, andan ana mutluluk seviyeleriyle karşılaştırıldığında oldukça farklı düzeylerde rapor verirler. http://www.princeton.edu/main/news/archive/S15/15/09S18/ index.xml?section=topstories Mutluluk bulaşıcı mıdır? İngiliz tıp dergisi araştırması: 5000 kişi 20 yıldır takip ediliyor. Mutluluğu oluşturan oranlar 3 farklı yerden geliyor. ⚫ Mutlu olan birini tanımak, mutlu olma olasılığınızı %15,3 artırır. ⚫ Bir arkadaşınızın mutlu bir arkadaşı, mutluluk şansınızı %9,8 artırır ve hatta komşunuzun kız kardeşinin arkadaşı bile size %5,6'lık bir destek verebilir. Mutluluk grafiği OTHER What you do 40% Genetic 50% Genetik %50 DİĞER yaptıkları n Circumstance 10% %40 Durumlar %10 Daha mutlu olabilir misin? ⚫ Genetik.70 ⚫ Ömür boyu kararlılık.70 ⚫ Hedonik adaptasyon-hedonik koşu bandı Başınıza gelebilecek en iyi ve en kötü şeyler? Bir yıl sonra 7 6 5 4 3 2 1 0 Lottery Quadriplegic Mutluluk Reçeteleri ⚫ Sahip olduklarınızı DEĞİL yaptıklarınızı değiştirin ⚫ 3 hafta boyunca her gün şükrettiğiniz 3 yeni şeyi yazın. ⚫ Son 24 saatte olan bir olumlu deneyiminizi günlüğünüze yazın ⚫ Egzersiz yapın ⚫ Meditasyon yapın ⚫ Başkalarına yardım edin + yardım etme şeklinizde değişiklik gösterin ⚫ İşinizde anlam bulun ⚫ Zamanınızı dengeleyin: aynı şeyi değil farklı şeyler yapın ⚫ Kendinize uygun nedenlerden ötürü içsel hedeflerinizin peşinden koşun ⚫ Hedefler çok önemlidir, İSTEDİĞİMİZ geleceğe doğru zamanda yolculuk yapma şeklimizdir. ⚫ Arkadaşlarınız ve ailenizle sosyalleşin Hoş olmayan duygular: sürekli kaygı ve N ⚫ Sürekli kaygı ⚫ Yüksek N değerine sahip kişiler olumsuz duygulara karşı savunmasızdır. ⚫ Huysuz, alıngan, sinirli, endişeli, dengesiz, karamsar, şikayetçi ⚫ Asabiyet dönemleri: sürekli şikayetçi