Bitkiler PowerPoint Sunumu
Document Details
Uploaded by Deleted User
Tags
Summary
Bu belge, bitki türleri, yaşam döngüleri ve özelliklerinden oluşan bir sunum. Genel bitki bilgilerini özetliyor.
Full Transcript
BİTKİLER Hücreleri çeperli, çeperin esas maddesi ise selülozdur. Klorofil molekülleri kloroplastlar içinde kümelenmiştir. Kloroplasttan başka, kromoplast ve lökoplast gibi renk pigmentleri de vardır. Depo karbonhidratları nişastadır. Yeşil bitkilerin hepsi ototrof olup, ışık enerjisini k...
BİTKİLER Hücreleri çeperli, çeperin esas maddesi ise selülozdur. Klorofil molekülleri kloroplastlar içinde kümelenmiştir. Kloroplasttan başka, kromoplast ve lökoplast gibi renk pigmentleri de vardır. Depo karbonhidratları nişastadır. Yeşil bitkilerin hepsi ototrof olup, ışık enerjisini kimyasal enerjiye çevirirler. Çoğunluğu toprağa bağlı olduğundan yer değiştiremezler. Bitkilerin hayat devreleri haploid ve dipoid olmak üzere ikiye ayrılır. Haploid Evre(n): Haploid hücrelerden oluşan vücuda sahip bitkinin geçirdiği zamanı ifade eder.Çiçekli bitkilerde gametlerle sınırlıdır, karakteri oluşturan genler mutasyona uğradığında etki doğrudan ortaya çıkar. Diploid Evre(2n): Diploid hücrelerden oluşan vücuda sahip bitkinin yaşadığı süredir. 1.Damarsız Tohumsuz Bitkiler Yaprak, kök ve gövdeleri yoktur veya çok basittir.Üreme ve gelişmelerinde çiçek ve tohum oluşturamazlar.Bu grupta ciğer otları, boynuzlu ciğer otları ve kara yosunları yer alır. Ciğer Otları Nemli topraklarda kayalarda ve ağaç kütükleri üzerinde yaşar.İnce ve yapraksı yapılardan oluşur. Bu yapılar toprak yüzeyinden suyun alınmasını sağlar. Bunların üzerinde sperm ve yumurtanın üretildiği şemsiye benzeri yapılar gelişmiştir. Boynuzlu Ciğer Otları Görünüş olarak ciğer otlarına çok benzer. Nemin yüksek olduğu yerlerde yaşarlar.Spor oluşturan yapıları boynuza benzetildiğinden boynuzlu ciğer otları olarak adlandırılmaktadırlar. Karayosunları Nemli topraklarda yaşarlar.Topraktaki su ve mineralleri rizoit denilen ipliksi yapılarıyla alır. Eşeyli ve eşeysiz üreme evrelerinin birbirini takip etmesi şeklinde ürer.Gametofit döl(n) uzun Sporofit döl (2n) kısadır.Başlangıçta yeşil olan karayosunları sporların olgunlaşmasıyla kahverengi olur. Karayosunları ılıman ve tropik ormanlarda farklı türler bakımından yaygın olduğundan çeşitli hayvan türleri için habitat oluşturur.Bazı karayosunları ise çöl yaşamına uyum sağlamıştır. 2.Damarlı Tohumsuz Bitkiler Damarlı bitkilerde topraktan alınan su ve mineral tuzları yapraklarda üretilen besinler bitkinin diğer bölümlerine özel bir taşıma sistemi olan damarlarla iletilir.Bu bitkilerin gerçek kök, gövde ve yaprakları vardır. IIık ve nemli bölgelerde yaşarlar rizom adı verilen toprak altı gövdelere sahiptir. Tohumları yoktur. Sporla çoğalır. Üremeleri eşeyli ve eşeysiz üremenin birbirini takip etmesi şeklindedir. Bunlara örnek kibrit otları, atkuyrukları ve eğrelti otunu verebiliriz. 3.Damarlı Tohumlu Bitkiler Gerçek kök, gövde ve yaprak bulunur. Genellikle karasal ortamlarda yaşarlar. Eşeyli ya da eşeysiz ürer.Tohum oluşturur. Tohum yapısına göre açık tohumlu ve kapalı tohumlu olmak üzere 2’ye ayrılır. A) Açık Tohumlu Bitkiler Tohumlarındaki çenek sayısı çok değişken olup, tohumları örten bir meyve veya örtü yoktur. Bu grubun bitkileri, genellikle iğne yapraklı veya pul yapraklı olup, hepsi çok yıllık çalı ve ağaçlardır. Yaprakların iğne şeklinde olması, gözenek sayısının az olması ve yaprağın derinlerinde yer alması bu bitkilerin kurak ortamda yaşayabilmesini kolaylaştırır. Gerçek çiçekleri yoktur. Rüzgarla tozlaşırlar. Tohum bir örtü ile kaplanmamıştır. Tohum meyve içinde değil kozalak yapraklarının altında açıkta bulunur. Dişi ve erkek çiçek aynıdır, çiçekler kozalaklara dönüşür;kozalak pulları açılınca tohum düşer. Hemen hepsi kışın yaprağını dökmez ve düzenli kambiyum halkaları sayesinde enine kalınlaşma gösterirler. Bunlara örnek çam, ardıç, ladin, servi, sedir, ginkgo, sekoya vb. verilebilir. B) Kapalı Tohumlu Bitkiler Gerçek çiçek,meyve ve tohumları vardır. Tohumlar meyve tarafından örtülmüştür ve yumurtalık içinde yer alır. Çiçeklerinde çanak ve taç yapraklar da vardır. Meyve tohumun yayılmasına yardımcı olur. Tohumlardaki çenek sayısına göre tek ve çift çenekli olarak 2’ye ayrılır. Çenek (kotiledon), tohumlu bitki embriyosunun oluşturduğu ilk yapraktır. Odunsu ve otsu formda türlere sahiptir. Çeşitli renkte ve koku salgılayan çiçek oluşturmaları böcekle tozlaşmayı sağlar. Tozlaşma sonucu dişi organ tepeciğine gelen polen;ancak polen tüpü oluşturarak yumurtaya ulaşabilir. Çift döllenme ile tohum oluşur.Polenden oluşan spermlerden biri yumurtayı döllerken, diğeri embriyo kesesi çekirdeklerini döller ve tohumun besin dokusu(endosperm) oluşur. Bitkilerde yaprak damarlarının kalınlığı birbirine yakın ve paralel ve düz çizgi halinde bulunuyorsa bu yapraklara paralel damarlı denir. Yaprağın ortasındaki ana damardan daha ince ve yaprağın her yönüne yan damarlar ayrılıyorsa bu yapraklara ağsı damarlı denir. Gövdeden birden faza eşit kalınlıkta kök çıkıyorsa bu saçak köktür. Gövdeden kalın bir ana kök, ana köke bağlı daha ince yan kökler çıkıyorsa buna da kazık kök denir. Tek Çenekli Bitkiler(Monokotiledonlar) Çoğunlukla tek yıllık otsu bitkilerdir. Gövdelerinde kalınlaşmayı sağlayan büyüme dokusu bulunmaz bu yüzden gövdeleri genellikle incedir.Yaprakları ince uzun ve paralel damarlıdır.Kökleri de saçak köktür. Bunlara örnek buğday,zencefil, zambak, lale, orkide, pırasa vb. verebiliriz. Çift Çenekli Bitkiler(Dikotiledonlar) Tek yıllık ya da çok yıllık çiçekli bitkilerdir. Bazıları otsu bazıları odunsu gövdelidir. Gövdelerinde enine büyümeyi sağlayan büyüme dokusu bulunur. Bu yüzden gövdeleri kalınlaşabilir. Embriyolarında iki çenek vardır. Yaprakları ağsı damarlıdır. Yaprak gövdeye yaprak sapı ile bağlıdır. Kökler kazık kök yapısındadır. Bunlara örnek nilüfer, aslanağzı, at kestanesi, fasulye, gül ,nane, kaktüsü verebiliriz. TEK ÇENEKLİLER ÇİFT ÇENEKLİLER 1.)Otsu bitkilerdir. 1.)Genellikle odunsu bitkilerdir. 2.)Yaprakları ince, uzun ,şerit şeklindedir. 2.)Yaprakları geniş parçalıdır. 3.)Yaprakları paralel damarlıdır. 3.)Yaprakları ağsı damarlıdır. 4.)Tohumda tek çenek bulunur. 4.)Tohumda çift çenek vardır. 5.)Kambiyum yoktur. 5.)Kambiyum vardır.(çok yıllıklarda) 6.)İletim demetleri düzensizdir. 6.)İletim demetleri düzenlidir. 7.)Kökleri saçak köktür. 7.)Kazık kök ve yan köklerden oluşur. 8.)Gövdeleri incedir. 8.)Gövdeleri kalındır. 9.)Örneğin ;mısır, buğday, soğanlı bitkiler 9.)Örneğin ; Fasulye, elma, armut vb. vb. Peki günlük hayatımızda bitkilerden nasıl faydalanırız? 1.) Aşağıdakilerden hangisi, kara bitkilerinin tipik özelliği değildir? A) Kök ya da tutunma organları B) Yaprağın üst yüzeyinde yoğunlaşmış stomalar C) Rüzgarla döllenme D) Koruyucu mum tabakası E) Destek Doku CEVAP: B 2.) Aşağıdakilerden hangisi bitkiler aleminde bulunan tüm canlılarda görülür? A) Tohumda besin depo etme B) Soymuk borusunda organik besin taşıma C) Nişasta depo etme D) Saçak kökleriyle topraktan su alma E) Geniş yapraklar ile terlemeyi arttırma CEVAP: C 3.) Ototrof bakterilerden bir kısmı güneş ışığı enerjisini kullanarak besin sentezler.Bu canlılara fotoototrof denir. Fotoototrof bir bakteride fotosentez sırasında ; I. Klorofil II. Fotosentez enzimi III.Kloroplast IV.Mezozom yapılarından hangileri kullanılır? A) I ve II B) III ve IV C) II ve III D) I, II ve III E) II, III ve IV CEVAP: A 4.) Suda yaşayan bir canlı kolonisinin bazı özellikleri şunlardır: I. Birer çift kamçı taşıyan 16 hücreden oluşmuştur. II.Hücrelerin işlevleri birbirlerinin aynıdır. III.Hücreler, jelatinimsi bir kılıfla bir arada tutulmuştur. IV.Hücreler, koloniden ayrıldıklarında da bir birey gibi canlılıklarını sürdürebilmektedir. Yukarıdaki özelliklerden hangileri bu koloninin çok hücreli canlı olmadığının kanıtlarıdır? A)I ve II B) I ve IV C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV CEVAP : D 5.) ― Hücrelerinde glikojen depo ederler. ― Selüloz olmayan çepere sahiptir. ― Zarlı organelleri vardır. ― Aktif hareket edemezler. Yukarı da özellikleri verilen canlı hangi aleme aittir? A) Protista B) Monera C) Fungi D) Bitkiler E) Hayvanlar CEVAP: C 6.) Çiçeksiz bitkilerde; I. Sporla üreme II.İletim demeti bulundurma III.Yumurta ve sperm oluşturma özelliklerinden hangileri ortaktır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III CEVAP: D 7.)Aşağıdaki bitkilerden hangisinde damar yoktur? A) Papatya B) Bezelye C) Eğrelti D) Karayosunu E) Ayçiçeği CEVAP: D 8.) Fotosentez sonucu oluşan besin, bitkide nerede ve ne şekilde depo edilir? A) Kökte - Glikoz B) Yapraklarda - Vitamin C) Kökte - Nişasta D) Yaprakta - Glikoz E) Kökte - Vitamin CEVAP: C 9.)Aşağıdakilerden hangisi otsu bitkilerden değildir? A) Buğday bitkisi B) Mısır bitkisi C) Zeytin bitkisi D) Fasulye bitkisi E) Domates bitkisi CEVAP: C 10.)Aşağıdakilerden hangisi damarlı çiçeksiz bitkilerdendir? A) Eğrelti otu B) Fasulye C) Bezelye D) Karayosunu E) Ciğer otları CEVAP: A 11.) Aşağıdakilerden hangisi, tohum oluşturarak çoğalır? A) Marul B) At kuyruğu C) Eğrelti otu D) Ciğer otları E) Kibrit otu CEVAP: A 12.)Ökaryot hücre yapısına sahip bir canlı; I. Dokulara sahip olma II. Fotosentez yapabilme III. Zarla çevrili organellere sahip olma özelliklerinden hangilerine kesinlikle sahiptir? A) Yalnız l B)Yalnız lll C) l ve ll D) l ve lll E) I, ll ve lll CEVAP: B 13.) Bitkiler aleminde görülen; I.Tohumla üreme II.Damarsız olma III.Çiçek açma IV.Fotosentez yapma özelliklerinden hangi ikisi aynı bitkide görülemez? A) I ve IV B) I ve III C) II ve III D)II ve IV E)III ve IV CEVAP: C 14.) Hücrelerinde glikojen depo ederler Selüloz olmayan çeperlere sahiptirler Zarlı organelleri vardır Aktif hareket etmezler Yukarıdaki özellikleri verilen canlı hangi aleme aittir? A) Protista B) Monera C) Fungi D) Bitkiler E) Hayvanlar CEVAP: C 15.)Çiçeksiz bitkilerde ; I. Sporla üreme II. İletim demetler bulundurma III. Yumurta ve sperm oluşturma özelliklerinden hangisi ortaktır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E)I, II ve III CEVAP: A 16.)Aşağıdaki özelliklerden hangisi bütün Fungi’ler için doğrudur? A) Simbiyoz yaşama B) Çürükçül beslenme C)Heterotrof yaşama D)Kamçı bulundurma E) Patojen olma CEVAP: C 17.)Tek çenekli bitkilerde; I. Odun demetleri II. Soymuk demetleri III. Kambiyum gibi yapıların hangileri bulunmaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III CEVAP: C 18.)Tomurcuklanma ile üreme, aşağıdaki canlılardan hangisinde gözlenir? A) Bakteri B) Bira mayası C) Öglena D) Terliksi hayvan E) Eğreltiotu CEVAP: B TEŞEKKÜR EDERİM