Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) - ATAŞO PDF

Summary

Bu belge, Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) ve I. Dünya Savaşı'nın sonuçları hakkında bilgiler içeriyor. Belge, savaşın nedenleri ve sonuçlarını ve anlaşmanın maddelerini özetliyor. Ayrıca, savaş sonrası dönemde yaşanan siyasi gelişmeleri de kapsıyor. Siyasi olaylar ve anlaşmaların tarihsel önemine değiniliyor.

Full Transcript

1. Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) -1 Ekim’de Almanya başbakanı değisir. 4 Ekim’de Wilson’a müracaat eder. 22 Ekim’de Almanya parlementer krallık kabul eder. Wilson 29 Ekim’de Alman milletinin temsilcileriyle müzakere edileceğini açıklar. 3 Kasım’da Berlin’de sosyalistler cumhuriyeti ilan ederler....

1. Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) -1 Ekim’de Almanya başbakanı değisir. 4 Ekim’de Wilson’a müracaat eder. 22 Ekim’de Almanya parlementer krallık kabul eder. Wilson 29 Ekim’de Alman milletinin temsilcileriyle müzakere edileceğini açıklar. 3 Kasım’da Berlin’de sosyalistler cumhuriyeti ilan ederler. 11 Kasım’da mütareke imzalanır. 1 I.DÜNYA SAVAŞI’NIN SONA ERMESİ Almanya -Versailles Anlaşması (28 Haziran 1919) -440 madde Fransa, Belçika, Polonya’ya ve Milletler Cemiyetine toprak bıraktı. -Kömür madenlerinin mülkiyeti Fransa’ya verildi. -Alman ordusu 100.000 kişiyle sınırlandırıldı. -Savaş tazminatı ödemeye mahkum oldu. -Avusturya ile birleşmesi yasaklandı. 2 Versailles Antlaşması: I.Dünya Savaşı’nın sonucu, II. Dünya Savaşı’nın nedeni. İpi elinde tutan Fransız Başbakan Clemencau, Solda ABD Başkanı Wilson, sağda İngiltere Başbakanı Lloyd George 5. Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) -19 Eylül 1918’de Filistin’de İngiltere büyük bir taarruz başlatır. -15 Eylül’de İtilaf kuvvetleri Bulgar cephesine yüklendiler ve 30 Eylül’de Bulgaristan mütareke imzaladı. -Bulgar cephesini çökerten İtilaf kuvvetlerine İstanbul yolu açılır. -5 Ekim’de Osmanlı Devleti önce İspanya sonra da İsviçre aracılığı ile ABD Başkanı Wilson’a ateşkes için müracaat eder. -İzmir valisi Rahmi Bey doğrudan barış görüşmeleri için İngiltere’ye gönderilir. -Talat Paşa kabinesi 8 Ekim’de istifa eder ve 14 Ekim’de Ahmet İzzet Paşa kabinesi kurulur. 4 5. Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) -Hükümet 18 Ekim günü savaş tutsağı İngiliz General Towshend aracılığı ile mütareke girişiminde bulunur. -Padişah Damat Ferit başkanlığında bir heyet görevlendirmek ister. İngiliz Generali Sir Charles Townshend 5 5. Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) -Hükümet Bahriye Nazırı Rauf Bey başkanlığında bir heyet görevlendirir. -Padişah, saltanat ve hilafet haklarının korunmasını ister. -İtilaf Devletlerini Amiral Calthorpe temsil eder ve Agamemnon zırhlısında 27 Ekim günü görüşmeler başlar. 6 7 Türk Milletinin kaderini büyük ölçüde etkileyen ve altıyüz yıllık Osmanlı Devleti’nin sonunu da hazırlayan Mondros Mütarekesi’nin en ağır maddeleri, ya da sık sık ihlâlinden şikayet edilen maddeleri şunlardır: Madde 1. Karadeniz’e geçiş için, Çanakkale ve Karadeniz Boğazlarının açılması ve Karadeniz’e geçiş güvenliğinin sağlanması için Çanakkale ve Karadeniz İstihkamlarının müttefikler tarafından işgali. Madde 4.İtilaf ve Ermeni savaş tutsakları İstanbul’da toplanacak ve koşulsuz İtilaf devletlerine teslim edilecek Madde 5. Hudutların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için, lüzum görülecek askerî kuvvetten fazlasının derhal terhisi (İşbu askerî kuvvetin sayısı ve durumu İtilâf Hükümetleri tarafından Devlet-i Aliye ile müzakere edildikten sonra kararlaştırılacaktır). 8 Madde 7. Müttefikler (İtilâf devletleri), güvenliklerini tehdit edecek durumda stratejik noktalarını işgal hakkına sahip olacaklardır. Madde 10. Toros Tünellerinin Müttefikler tarafından işgali. Madde 12. Hükümet haberleşmeleri dışındaki telsiz ve kablolar İtilâf devletleri memurları tarafından denetlenecektir. Madde 15. Bütün demiryollarına İtilâf kontrol subayları memur edilecektir. http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:itrZ58__NqyrbM:http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/RAUFOR 9 Rauf Orbay Madde 20. Beşinci madde gereğince terhis edilecek Osmanlı kuvvetlerine ait teçhizat, silah, cephane ve nakil vasıtalarının kullanma tarzına ait verilecek malumata riayet olunacaktır. Madde 21. İtilâf devletlerinin menfaatlerini korumak için İaşe Nezaretinde İtilâf mümessilleri bulunacak ve kendilerine bu yolda gerekli görülecek bütün bilgiler verilecektir. Madde 24. Vilayat-i Sittede (İngilizce metinde altı Ermeni vilayeti olarak geçen bu vilayetlerimiz şunlardı:Erzurum, Van, Harput, Diyarbakır, Sivas, Bitlis karışıklık çıkması halinde bu vilayetlerin bir kısmının işgal hakkını İtilaf devletleri muhafaza ederler. 10 MONDROS ATEŞKES ANLAŞMASI 11 Osmanlı Devletinin Çöküş Süreci 5. Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) Rauf Bey: “İmzaladığımız mütareke sonucunda devletimizin bağımsızlığı, saltanatımızın hukuku bütünüyle korunmuştur. Bu mütareke,galip ile mağlup arasında yapılan bir mütareke değil,belki savaş durumundan çıkmak isteyen denk iki kuvvet arasında yapılabilecek bir savaşmaya son vermek niteliğindedir.” 12 TALAT PAŞA, CEMAL PAŞA VE ENVER PAŞA Birinci Dünya Savaşı'ndaki yenilginin kesinleşmesinden sonra Talat Paşa Hükümeti 8 Ekim 1918'de istifa etti. 1 Kasım'da yapılan olağanüstü kongrede İTC kendini fesh ederek "Teceddüd Fırkası" (Yenilenme Partisi) adıyla yeni bir parti kurulmasına karar verdi. Enver-Talat ve Cemal Paşalar; 1 Kasım 1918'i 2 Kasım'a bağlayan gece Alman torpidobotu 'R-1' ile İstanbul'dan ayrılarak 3 Kasım 1918'de Sivastopal'a ulaştılar. 13 İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Atatürk sadece Tarihi Yapmadı. Aynı Zamanda Tarihi Yazdı. «gelecek kuşaklar için, Türk Cumhuriyeti tarihi için bir vazife olarak kabul ediyorum…” «…Bu yazılar okunduktan sonra… Milletim kendi kendine durumu değerlendirmek ve muhakeme etmek için gerekli belgelere sahip olacaktır.» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Hakimiyet-i Milliye (Falih Rıfkı) ve Milliyet Gazeteleri ( Mahmut Soydan Bey) 13 Mart 1926 (32 parçalık seri), “Büyük Gazi’nin Hatırat Sahifeleri” «Muvaffakıyetlerde gururu yenmek, felâketlerde ümütsizliğe mukavemet etmek lâzımdır.” İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 13 Mart 1926 Cumhuriyet, 15 Mart 1926 : «Büyük Gazimizin Büyük Hayatından Hatıralar» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa -Selanik’te arkadaşlarıyla yaptığı bir toplantı ve Selanik hatıraları, -İttihat ve Terakki Partisi’nin sorumsuz siyasetlerine yönelik eleştirileri, -Parti ve hükümet politikacılığının üstünde gördüğü vatan siyaseti, -Türk ve Alman kumandanlarıyla tartışmaları, -Velihat Vahidettin ile Almanya seyahati, -Osmanlı Devlet adamlarının basiretsizliği, -Mondros Ateşkes Antlaşmasına karşı tutumu, -İstanbul’da Atatürk’ün düşündüğü çareleri. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa «Başkumadan vekili Enver Paşa, Sarıkamış’ta olduğu gibi her hareketiyle bir ordu mahvederdi.» «Zavallı Talat Paşa, emsalsiz bir devrimci ruh sahibi olduklarını ima ederek ince diplomatik ve mahir politikacılık sanatkarıydı».. Cemal Paşa, «istifa edemem, kendim ve çok sevdiğim evlatlarım için dayanabileceğim bir şey yoktur» Bir ordu kayıtsız, şartsız bütün sırlarıyla Alman askerî heyetine teslim edildi. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Hafız Hakkı Paşa : «Kemal senin memleket ve millet aşkın seni hayalciliğe yöneltiyor ama bizim tecrübemiz senden çoktur.» Harciye Nazırı Halil Menteşe’nin tutumu ve başkumandanlığa Genelkurmay’a müracaat ediniz dediğinde, “… Beyefendi; farkında değil misiniz ki artık bu memleketin millî bir Genelkurmayı vardır, o da Alman Genelkurmayıdır…» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa I. Dünya Savaşı Genel Harbin müttefiklerimiz için iyi sonuçlar vermeyeceğine inanmasına rağmen, bulunduğu bütün cephelerde savaşı başarıya ulaştırmak için çalıştı. Kanal harekatı aleyhinde isyan etti. Hicaz Kuvvei Seferiyesi Kumandanlığı teklif edildiğinde kabul etmedi. Mustafa Kemal Paşa 20 Eylül 1917’de gönderdiği raporda; 1. Elimizdeki kuvvetlerin iyi kullanılması ana yurdun savunması için kullanmalıyız. Memleket dışında bir tek asker kalmamalı ve tek bir askeri dahi sonuna kadar saklamalıyız (Ülkenin işgali ve direnme öngörüsü). 2. İdarî yapı, yargı ve ekonomi çökmektedir. 3. Ordu perişan ve sefil haldedir. 4. Alman Komutanlar (Mareşal Falkenhayn) Alman çıkarlarını korumaktadır. 5. Almanya’nın savaşı kazanması imkansızdır. Mustafa Kemal’in bu raporu görmezlikten gelindiği için 6 Ekim 1917’de Ordu Komutanlığından 20 istifasını sundu. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Almanya Seyahati Vahdettin’i Tanıma ve Kazanma Çabaları Vahdettin, Arıburnu ve Anafartalar’da yaptığınız bütün icraat ve kazandığınız başarılar tamamen bilinmektedir. Vahdettin’e, «İstanbul’a gider gitmez bir ordu komutanlığı isteyiniz ben sizin Kurmay Başkanınız olurum». İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Almanya Seyahati Kayzer, on altı kolordu.. Anafarta.. siz Mustafa Kemal değil misiniz? «Türkiye’nin kalbgahına yöneltilen ve durdurulmaksızın ilerleyen darbeler başarılı olursa Türkiye mahvolacaktır.» Alsas’ta valinin evinde yemekte valiye, «müttefikiniz olan ve bu ittifak uğrunda maddi, manevi tüm varlığını mahveden Türkiye’ye karşı, tarihin bilmem hangi devrinde mevcut olduğunu iddia eden ve bu mevcudiyeti yeniden diriltmek için dünyayı iğfale çalışan Ermeniler lehine konuşmak fikri size nereden geliyor?» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Vahdettin Padişah olduğunda, «Hemen Başkomutanlığı bizzat üzerinize alınız, kendinize vekil değil, kurmay başkanı tayin ediniz. Her şeyden evvel orduya sahip ve hakim olmak lazımdır.» Sizi Suriye’ye komutan tayin ettim. Oradaki vaziyetler önem kazanmış. Alman generallere, “çok takdir ve emniyet ettiğim bir komutan.” İstanbul’dan ayrılmadan kuvvetlerin kendi emrine verilmesi gülümsemeyle karşılandı. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Son Cephe Suriye-Filistin 8 Aralık 1917’de Kudüs düştüğü için Falkhen’ın verine Liman Paşa geldi. 27 Ağustos 1918 günü 7. Ordu karargahı olan Nablus’a geldi. 19 Eylül günü akşamı genel bir taarruz yapacağını bildirerek ordusunun buna karşı tedbirlerini sıraladı. Liman von Sanders, Atatürk’ün çıkardığı sonucu basit görerek güldü. 4 Ekim’de Halep’te iken, müttefiklerimiz ve biz partiyi (savaşı) kaybetmiştik. Fakat; Türkiye için mesele, bütün mevcudiyetini kaybetmek neticesine varacak kadar tehlikeli idi… Direniş İçin İlk Adım 11 Ekim Atatürk, Padişaha ve A. İzzet Paşaya telgraf çekti. Harbiye nazırlığını istedi: «Mevcudiyetimizi korumak için en seri ve kesin çarelere başvurmakta tereddüt etmemeli idik. Düşündüklerimi uygulayabilmek için yeni kabinede mutlaka ordunun komutasının bana verilmesi lüzumuna kanaat etmiş bulunuyordum.» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Katma İstasyonunda, Ali Cenani Bey hayretle sormuş: “Ne ile, nasıl?” Paşa, “Teşkilat yapın, milli bir kuvvet vücuda getirin, kendinizi müdafaa edin. Ben istediğiniz silahı veririm.” 28 Ekim 1918 “İlk ayak bastığım Türk şehrindeki bu uyanıklığa cidden hayran kaldım. Ve bir daha iman ettim ki bu millet asla ölmeyecektir. Var olun Aziz Kilisliler…” İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Anafartalar Grup K.lığından Yıldırım Ordular Grup K.lığına Atatürk, “Müsterih olunuz! Sizde hiçbir kusur ve kabahat düşünemiyorum! Kusur ve kabahatin büyüğü, sizi mensup olmadığınız bir milletin orduları başına getirenlerdir.” 31 Ekim 1918, «Savaş müttefikler için bitmiştir, ama bizim İstiklâl Savaşımız yeni başlıyor.» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 4 Kasımda A. Fuat Paşa ile Adana’da görüştü. Adana’nın önemli yerlerinde direniş yuvalarının hazırlanmasına karar verildi. Muradiye Oteli ile Kırmızı Konak ve Aliye Hanım’ın İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 3 Kasım günü 41. Tümen K.lığına verdiği emirde İtilâf Devletlerinin karaya asker çıkarmaları kaydı yoktur. Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, E.U. Basımevi, Yıl:8, Sayı:28, Vesika No: 716, Haziran 1959, s.151. 5 Kasım, İskenderun’un işgaline müsaade edilmeyeceğini ve icab ederse bu işgale ateşle mâni olunması 41. Fırka Kumandanlığına emredildi. Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, E.U. Basımevi, Yıl:8, Sayı:28, Vesika No: 735, Haziran 1959, s.231-232. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 20 Kolordu’ya Yürü Emri 20. Kolordu’nun İslâhiye’ye çekilsin. «… Üçüncü Kolordu İskenderun’a kuvvet ihracını XX. Kolordu için, birinci maddede zikredilen harekâtât hitam buluncaya kadar icabederse ateşle dahi ederek meneyleyecektir.» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 20 Kolordu’ya İkinci Kez Yürü Emri 20 Aralık 1918’de Katma’dan İstanbul’a dönen Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Mustafa Kemal Paşa’yı Şişli’de evinde ziyaret etti. 20 Şubat 1919’da gerçekleşen görüşmede ise A. Fuat Paşa ile 20. Kolordu merkezini Konya Ereğli’sinden Ankara’ya kaydırmayı ve burada bir direniş merkezi kurmayı kararlaştırdılar. Ulukışla taraflarında bulunurken, trenle ulaştırılmasına izin verilmeyen 20. Kolordunun yürüyerek Ankara’ya hareket etmelerini emir buyurunuz. Sadrazam, 6 Kasım’da, «İskenderun’a çıkacaklara karşı tarafımızdan silâh istimalinin emir verilmiş olması devletin siyasetine ve memleketin menafine kat’iyen mugayir olduğundan bu yanlış emrin derhal tashih olunması tavsiye olunur.» Mustafa Kemal Paşa da Sadrazam Ahmet İzzet Paşa’ya; “Pek ciddî ve samimî olarak arz ederim ki … Orduları terhis edecek ve İngilizlerin her dediğine boyun eğecek olursak İngilizlerin ihtirasatının önüne geçmeğe imkân kalmıyacaktır. … İngilizlerin elde edebilecekleri neticeyi onlara kendi yardımımızla bahşetmek tarihte Osmanlılık için, bilhassa bugünkü hükümetimiz için kara bir sayfa oluştur… Doğru olduğuna kani bulunduğum ve gerekenlere söylemeyi ve ulaştırmayı memleketin selâmeti gereği kabul ettiğim görüşlerime tâbi olmaktan nefsimi menetmeğe gücüm yetmez.” İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 6 Kasım İskenderun Körfezi’ne giren çıkarma birliklerine Atatürk’ün emri doğrultusunda 41. Tümen uyarı (topçu) ateşi yaptı. Enver Behnan Şapolyo’ya göre “İşte İskenderun’da işitilen bu ilk kurşun sesi Milli Mücadele’nin ilk emaresidir.” MUSTAFA KEMAL PAŞA VE GÜNEY CEPHESİ DİRENİŞİ -Sivas Kongresinden sonra G. Anadolu Kuvayı Milliye teşkilatı Atatürk’ün direktifleriyle kurulmuştur. -Atatürk’ün direktifiyle Maraş ve Antep’e Kılıç Ali, Kılikya mıntıkasında Topçu Binbaşı Kemal ve Yüzbaşı Tufan Beyleri göndererek ciddi teşkilât ve teşebbüslere geçilmiştir. -Adana, Urfa, Antep ve Maraş’taki direniş önderleriyle temasta bulunmuş ve sürekli direktifler vermiştir. -Atatürk 5 Ağustos 1920’de Fevzi Paşa ile Pozantı’ya gelerek I. Pozantı Kongresine katılmış ve Çukurova cephesi için gerekli silah ve malzemeyi tedarik ettirmiştir. 34 İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 8 Kasım A. İzzet Paşa’ya geleceği görerek uyarısını yaptı: “Bugün Payas-Kilis hattına kadar toprakları isteyen İngilizlerin yarın Toros’a kadar olan Kilikya mıntıkasını, daha sonra Konya-İzmir hattının işgal isteklerinin birbirini kovalayacağı ve sonunda ordumuzun kendileri tarafından sevk ve idaresi ve hatta Osmanlı Bakanlar Kurulu’nun Britanya Hükümeti tarafından seçilmesi gibi tekliflerin karşısında da kalmak uzak bir ihtimal değildir.” Yıldırım Ordular Grubu Karargâhı ile İkinci Ordu Karargâhı mülgadır. Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, E.U. Basımevi, Yıl:8, Sayı:29, Vesika No: 746, Eylül 1959, s.309-310. İstanbul 1453’teki fetihten tam 465 yıl sonra düşman çizmesi altında ezilmiştir… 13 Kasım tarihinde, 56 İtilâf Filosu İstanbul önlerinde demirledikten bir müddet sonra, İtilaf filosundan 2.616 İngiliz, 540 Fransız ve 470 İtalyan askeri olmak üzere toplam, 3.626 asker karaya çıkarılmıştır. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 14 Kasım 1918 Yeni Gün Manşet: «İtilaf Donanması Limanımızda» manşetin altında, Sol altta ise «Çanakkale Kahramanı Mustafa Kemal Paşa İstanbul’da». İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa İstanbul’da Atatürk’ün düşündüğü çareler 1. İşgale karşı durabilecek onurlu bir hükümet ve harbiye nazırı kendisi, 2. Darbe ile padişah ve hükümeti değiştirmek, 3. Uygun bir zaman ve fırsatta Anadolu’ya geçmek Cevat Abbas İzmit üzerinden (Yahya Kaptan) İstanbul’da Devleti Milli Mücadeleye dahil etmek için Çözüm: Halk+Ordu silahlı mücadele yapacak. uğraştı. Herkes mütarekeyi başarı kabul ediyor ve İtilaf devletlerinin Osmanlı’ya iyi niyet davranışı sayıyordu. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa -Atatürk, 13 Kasım 1918’den 16 Mayıs 1919’a kadar İstanbul’da İstiklâl Mücadelesinin hazırlıklarını yapmıştır. -14 kasımda sadrazam A. İzzet Paşayla, 15 kasımda Padişah Vahdettin ile görüşmüştür. -İstanbul’da Fethi Okyar ile Minber gazetesini çıkarmıştır. -Ali Fuat Paşa, Refet Bey, İsmet Paşa , Fevzi Çakmak Paşa, Kazım Karabekir Paşayla sürekli görüşmeler yapmıştır. -Anadolu’ya geçiş resmi görevle olmasa bile Gebze-Kocaeli yoluyla geçmek için Yahya Kaptan ile temas kurulmuştur. 39 MUSTAFA KEMAL PAŞANIN İSTANBUL’DAKİ FAALİYETLERİ “Bütün milletin bilmesi lâzımdır ki, memleketin uğradığı bu kaza ancak anayurdun ortasında çalışmakla tamir edilebilir. Bir Mondros Mütarekesi, bu şekilde bir işgal ve bu şekilde iç politika gürültüleri mevcut oldukça İstanbul’da hiçbir şey yapılamaz. Milletin ruhu zindedir; cevheri bozulmamıştır. Onu gene kendi içinden harekete geçirmek lâzımdır. Bunu böyle yapacağım!” MUSTAFA KEMAL PAŞANIN İSTANBUL’DAKİ FAALİYETLERİ 4 Şubat 1919 Gazeteci Refi Cevad’a mülakat "Bu vatan, içine düştüğü bu felaketten nasıl kurtarılır, diye bir sual sormanızı isterdim" «Ben bu vatanın kurtarılmasını mümkün görmediğim için böyle bir sual düşünmedim. Neyle, hangi askerle, hangi silahla, hangi parayla? Maalesef paşam, vatan kupkuru bir çölden farksız oldu. Affınıza sığınarak arz edeyim ki, artık bu kupkuru çölde hiçbir hayat belirtisi yok!» "Çöl sanılan bu alemde saklı ve kuvvetli bir hayat vardır. O, millettir. O, Türk milletidir. Eksik olan şey teşkilattır. Bu teşkilat organize edilebilirse, vatan da, millet de kurtulur. Bunu böyle bilesiniz Refi Cevat Beyefendi!" İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa 15 Şubat 1919 Albay Refet Bele’nin Atatürk’ü Şişli’deki evde ziyareti. 20 Şubat 1919’da Şişli’de Ali Fuat (Cebesoy) Paşa’nın Anadolu’ya geçmeden önce Atatürk’ü ziyareti. 11 Mart 1919 Atatürk’ün Bahriye Nazırı Avni Paşayı ziyareti. 12 Mart 1919 Bahriye Nazırı Avni Paşa ile Dahiliye Nazırı M.Ali Paşanın Atatürk’ü Şişli’deki evinde ziyareti ve Atatürk’e bizimle çalışın teklifi. 11 Nisan 1919 15. Kolordu K.lığına atanan Kazım Karabekir Paşanın Şişli’deki evinde Atatürk’ü ziyareti. 17 Nisan 1919 Rauf Beyin Atatürk’ü Şişli’deki evde ziyareti. İnönü, «Mütarekeyi feshedip mücadeleye girmek fikri hiç kimsede yoktu.» 42 Suriye-Filsitin Cephesi Birlik ve Kadrosu Millî Mücadele’de 2. Ordu, 2 Kol.K. 7. Ordu 8.Ordu, 7. Ordu K. 2. Ordu Kur. Bşk ve 20. Kol.K. 22. Kol.K. 7. Ordu 3. Kol.K. Süvari Kol.K. Suriye-Filsitin Cephesi Birlik ve Kadrosu Millî Mücadele’de Yıldırım Ordular Grubuna bağlı 3.Kolordu Sivas’a, 15.Kolordu Erzurum’a, 20.Kolordu Ankara’ya, 2.Ordu (12 Kolordu) Konya’ya intikal etirildi. Büyük Taarruz öncesinde, Hamdullah Suphi (Tanrıöver) “Kuvayı Milliye, bir cinneti mukaddestir!” demiştir. Atatürk, “Ne diyor bu? Ne demek cinnet-i mukaddes? Kuvayı milliye hesaptır, hesap” karşılığını vermiştir. İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Anadolu’ya geçme düşüncesi İsmet Bey’e uygun bir zaman ve fırsatta İstanbul’dan kaybolmak, basit bir tertiple Anadolu içine girmek, bir müddet isimsiz çalıştıktan sonra, bütün Türk milletine felaketi haber vermek! İçimde çok dikkatle gizlediğim bu sırrı vakti gelmedikçe kimseye söylemedim. Böyle bir karar vermemişim gibi, herhangi temaslara devam ettim. İnönü, “mütarekeyi feshedip mücadeleye girmek fikri kimsede yoktu.” İzmir’in işgaliyle herkesin ayağı suya değdi. “Atatürk'le kendime cephanesiyle birlikte birer Mavzer Filintasıyla iki el bombası hazırlamıştım… Gebze civarındaki Tavşancıl'a inen yolu takip ederek Yahya Kaptan ve arkadaşları ile buluştuktan ve onları da beraberimize aldıktan sonra Yarımca civarından Değirmendere'ye geçecektik…İznik-Yenişehir havalisinden geçerek Yirminci Kolordu kıtaatından birine ulaşmak kararımız planlanmıştı. (Gebze-Tavşancıl- Yarımca-Değirmendere-İznik ve Yenişehir) “Atatürk'le kendime cephanesiyle birlikte birer Mavzer Filintasıyla iki el bombası hazırlamıştım… İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Neden Direnişi İstanbul’da Gizli Tuttu? “…Ağır ve kesin bir karar tatbik edilmeye başlandıktan sonra, … tereddütlere yer kalmamalıdır. Böyle bir tereddüt karar sahibinin vicdanında kanayan bir nokta olur ve onu yaptığının doğruluğundan da şüpheye düşürür. Bundan başka, beraber çalışacak olanlar, yapılandan başka bir şey yapılmak ihtimali kalmadığına inanmalı idiler. İşte benim mütareke sırasında dört beş ay İstanbul’da kalışım sırf bunun içindir… Tahmin edersiniz ki fikri hazırlıkları, seferberlikte asker toplar gibi davul zurna ile yapılamaz. Fikir hazrlıklarında tevazuyla çalışmak, kendini silmek, karşısındakine bir kanaat ilham etmek lazımdır.» İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Anadolu’ya Geçmekteki Amacı: «Anadolu’nun ortasında ve Türk milletinin büyük kütlesi içinde, Türk milletinin yüksek seciyesine ve sarsılmaz azim ve imanına dayanmaktı. Bundan başka hiçbir tedbirin memleket ve milletin derin yarasına çare olamayacağına kesin bir kanaat hasıl etmiştim.» Vicdanı görev: sevgisi, (Vatan ve Millet)+ sorumluluk duygusu+ karar (akıl ve bilim) Bütün vatanın ve koskoca bir milletin ölüm kalım davası söz konusu olurken vatanseverim diyenlerin kendi sonlarını düşünmesinin yeri olur mu? İşgalden Direnişe Mustafa Kemal Paşa Nutuk Atatürk’ün anılarının devamı olarak 19 Mayıs 1919’dan başlar. Atatürk, Anıları ve Nutuk ile birlikte Türk Millî Mücadelesini ve aydınlanmasını çarpıtmak isteyenleri engellemeye çalışmıştır. 50 İngiltere, Musul, Batum, Çukurova, Ardahan, Kars, Antep, Maraş, Urfa, Konya istasyonu, Bilecik, Samsun ve Merzifon’u işgal etmiştir. Ayrıca, Güney ve Güneydoğu Anadolu’da bulunan bazı yerler de İngiliz ve Fransız kuvvetlerince işgal edilmiştir. İngiltere, Çukurova’yı, İskenderun’u, Dörtyol’u, Mersin’i, Adana’yı ve Pozantı’yı da Ermeni destekli Fransız kuvvetlerinin işgaline terk etmiştir. Fransa, Suriye İtilâfnâmesi gereğince Çukurova dışında Antep, Maraş ve Urfa’yı da içerisine alan bazı yerleri Fransa’nın işgal etmesine izin vermiştir. Yunanistan, İzmir’i ve Batı Anadolu’yu, İtalya da Antalya’yı, Konya istasyonunu, Burdur’u ve Isparta’yı işgal etmiştir 51 MÜTAREKE DÖNEMİ İSTANBUL HÜKÜMETLERİ Özetle, -1918-1922 yılları arasında İstanbul’da toplam 12 hükümet kurulmuştur. - Özellikle Damat Ferit hükümetleri bütün gücüyle Anadolu hareketini bastırmak için çalışmıştır. 52 MUSTAFA KEMAL PAŞANIN İSTANBUL’DAKİ FAALİYETLERİ Padişah Vahdettin Neden Atatürk’ün bu göreve getirilmesini kabul etti? - Padişah Vahdettin’in Atatürk’ü tanıması, İngilizlerin önemsedikleri bu görevleri Atatürk’ün yapacağını düşünmesi - Paris Barış Konferansı devam ederken İngilizler gücendirilmek istememesi, -Atatürk’ün ittihatçı olmaması, -Atatürk’ün Alman karşıtlığının bilinmesi, -Atatürk’ün İstanbul’dan uzaklaştırılmak istenmesi, -Atatürk 1926 yılında F.Rıfkı Atay’a dönemin kabinesinin kendisinin İstanbul’daki faaliyetlerinden rahatsız olmaları sebebiyle İstanbul’dan uzaklaştırmak gerektiğini düşündüklerini ifade etmiştir. - İngilizler ve hükümet Çanakkale kahramanı olan ve kamuoyunca sevilen bir subayı tutuklamayı göze alamamıştır. 53

Use Quizgecko on...
Browser
Browser