استخوانهای اندام قدامی - دکتر طوطیان - PDF
Document Details
Uploaded by AstonishedSymbol
دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
دکتر زهرا طوطیان
Tags
Summary
This document, a PDF, discusses the anatomy of the forelimb bones in various animal species. It covers topics such as the thoracic girdle, scapula, humerus, and forelimb bones. The document is presented as a series of slides.
Full Transcript
به نام خداوند بخشنده و مهربان جلسه اول استخوان های اندام قدامی مدرس: دکتر زهرا طوطیان استاد بخش آناتومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران کلیات اسکلت بدن جزء دستگاه حرکتی غیرفعال محسوب می شود....
به نام خداوند بخشنده و مهربان جلسه اول استخوان های اندام قدامی مدرس: دکتر زهرا طوطیان استاد بخش آناتومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران کلیات اسکلت بدن جزء دستگاه حرکتی غیرفعال محسوب می شود. اعمال آن عبارتند از: برقراری استاتیک بدن (پایایی) برقراری دینامیک بدن (پویایی) ایجاد شکل بدن حیوانات محافظت از اندام های داخلی وظایف فیزیولوژیک استخوان های اندام قدامی()Thoracic limb کمربند سینه ای ()Thoracic girdle استخوان کتف کتف استخوان پهن و رشد یافته بوده واستخوان اصلی کمربند سینه ای است. استخوان Coracoid تحلیل رفته و بصورت زائده ای بنام Coracoid processبه کتف متصل است. استخوان Clavicle در سم داران تحلیل رفته اما در گوشتخواران(بخصوص گربه) به صورت تکه استخوانی کوچک در داخل عضله Brachiocephalicusوجود دارد. در انسان استخوان ترقوه کامل بوده و مابین کتف و جناغ قرار می گیرد ،اما در حیوانات بتدریج با تحلیل استخوان ،دو عضله Brachiocephalicusبهم نزدیک شده تا عضله واحد بوجود می آید. بنابراین درجه تحلیل این استخوان به کارکرد اندام قدامی (برای گرفتن یا صرفا نگهداری بدن) در حیوانات بستگی دارد. استخوان کتف ()Scapula این استخوان در بخش قدامی دیواره جانبی قفسه سینه و به صورت مورب از باال به پایین و از عقب به جلو قرار دارد. انحنای داخلی استخوان با قوس توراکس هماهنگ بوده و فشارها به صورت عمودی بر سر استخوان بازو وارد می شود. این استخوان پهن بوده و دارای قسمت های زیر است: دو سطح سه لبه سه زاویه مقایسه کتف پستانداران اهلی استخوان کتف اسب نسبت گودی فوق شوکی به زیرشوکی یک به دو است. در وسط Spineیک برجستگی بنام Spinal tuberوجود دارد. فاقد آکرومیون است. استخوان کتف نشخوارکنندگان شوک ( )Spineبرجسته تر است. نسبت گودی فوق شوکی به زیر شوکی یک به سه است. استخوان کتف گوشتخواران نسبت گودی فوق شوکی به زیر شوکی برابر است. آکرومیون بدون نوک بوده و در مقابل حفره گلنوئیدی قرار می گیرد. گردن استخوان کتف کامال واضح است. دارای Infraglenoid tubercleنیز است. استخوان بازو ()Humerus استخوانی طویل بوده و از باال به پایین و از جلو به عقب قرار دارد. این استخوان بدلیل تحمل وزن در پستانداران تفاوت های کلی با بازوی انسان دارد. مثال در انسان تورشن حول محور طولی اتفاق افتاده و راس بازو به سمت داخل است. انتهای فوقانی()Proximal extremity دارای Headاست که در عقب قرار دارد. گردن که سر استخوان را از بدنه متمایز می سازد. در طرف خارج دارای Greater tubercleو در داخل دارای Lesser tubercle است. هر دو برجستگی از دو بخش قدامی و خلفی تشکیل شده اند. مابین دوبخش قدامی ناودانی بنام Intertubercular grooveیا Bicipital grooveقرار دارد. بدنه ()Body سطح داخلی دارای Teres major tuberosityاست. سطح خارجی درای شیار مارپیچی بنام Brachial grooveبوده و عضله بازویی در آن قرار می گیرد. این شیار در باال از سطح خلفی و در پایین به سطح قدامی از جانب ادامه می یابد. سطح قدامی دارای ستیغی بنام Humeral crestاست. برجستگی دالی شکل( )Deltoid tuberosityروی این ستیغ و متمایل به لترال قرار دارد. خطی منحنی بنام Tricipital lineمابین برجستگی بزرگ و سر استخوان بازو قرار دارد. برجستگی بنام Teres minor tuberosityدر جلوی خط منحنی قرار دارد. سطح خلفی محدب بوده و فاقد ویژگی خاص آناتومیکی است. انتهای تحتانی()Distal extremity در جلو دارای یک سطح مفصلی متشکل از کندیل خارجی و داخلی می باشد. در عقب دارای دو اپی کندیل خارجی و داخلی می باشد. اپی کندیل خارجی دارای ستیغی بنام Lateral Epicondyloid crestاست. در جلوی کندیل ها گودی بنام Raddial fossaقرار دارد. در عقب کندیل ها گودی بنام Olecranon fossaقرار دارد. مقایسه بازوی پستانداران اهلی استخوان بازوی اسب مابین توبرکل کوچک و بزرگ برجستگی بنام Intermediate tubercleوجود دارد. استخوان بازوی نشخوارکنندگان قسمت قدامی Greater tubercleبرجسته تر از Headاستخوان است. استخوان بازوی گوشتخواران توبرکل کوچک و بزرگ تقسیم نشده است. سطح مفصلی انتهای تحتانی دارای یک قرقره ( )Trochleaدر داخل و Capitulumدر خارج است. گودی های آرنجی و رادیال توسط سوراخی بنام Supratrochlear foramenبهم مرتبط اند. استخوان های ساعد ()Antebrachium شامل دو استخوان است: زند اعلی()Radius زند اسفل()Ulna با توجه به کاهش فعالیت ساعد از انسان و گوشتخواران و تبدیل به صرفا اندام نگهدارنده در سم داران تغییرات ذیل وجود دارد: در گوشتخواران انتهای باالیی آلنا در داخل ولی در سم داران در سمت خارج رادیوس قرار می گیرد. فاصله بین استخوانی به تدریج کاهش می یابد. اندازه آلنا نیز کاهش می یابد. استخوان زند اعلی ()Radius بدنه دارای دو سطح قدامی و خلفی (بصورت زبر) است. دارای دو لبه داخلی و خارجی است که مستقیما زیر پوست قرار گرفته و قابل لمس اند. فضای بین استخوانی( )Interosseous spaceوجود دارد. انتهای فوقانی ()Head در سطح پراگزیمال دارای سطح مفصلی بنام Humeral Articular Surfaceاست. در لبه خلفی دو رویه مفصلی برای مفصل شدن با زند اسفل وجود دارد. در سمت داخلی سطح قدامی Radial tuberosityجهت اتصال عضله Biceps brachiوجود دارد. در طرفین Medial& Lateral tuberosityوجود دارد که برجستگی داخلی به برجستگی زنداعالیی امتداد دارد. . انتهای تحتانی()Trochlea دارای سطح مفصلی بنام Carpal Articular Surfaceاست. در سمت داخل دارای Radial Styloid Processاست. در قدام انتهای تحتانی سه شیار( )Grooveبرای عبور تاندون عضالت بازکننده وجود دارد. در عقب انتهای تحتانی ستیغ عرضی بنام Transverse Crestجهت اتصال رباطات مچ دست وجود دارد. استخوان زند اسفل()Ulna بدنه دارای سه سطح داخلی ،خارجی و جلویی است. سطح جلویی در تشکیل فضای بین استخوانی نقش دارد. انتهای فوقانی()Olecranon دارای یک قسمت آزاد بنام Olecranon Tuberمی باشد. لبه قدامی در وسط دارای برآمدگی بنام Anconeal processاست. پایین تر از آن سطح مفصلی بنام Trochlear notchدارد. زوائد Lateral&Medial Coronoidدر پایین به جوانب کشیده می شود. انتهای تحتانی ()Head نوک تیز بوده و تشکیل Ulnar Styloid processرا می دهد. مقایسه ساعد پستانداران اهلی استخوان های ساعد اسب یک سوم پایینی آلنا تحلیل رفته است. یک فضای بین استخوانی بنام Interosseous spaceمابین دو استخوان قرار دارد. انتهای تحتانی آلنا در دوران جنینی مستقل بوده و تشکیل Lateral styloid processرا می دهد. به جای Radial styloid processاز واژه Medial styloid processاستفاده می شود. استخوان ساعد نشخوارکنندگان آلنا به پایین تر از انتهای پایینی رادیوس کشیده می شود. دارای دو فضای بین استخوانی بنام Proximal&Distal interosseous spaceاست. استخوان ساعد گوشتخواران رادیوس و آلنا از هم جدا هستند. آلنا بصورت مورب و در باال در طرف داخل و در پایین در طرف خارج رادیوس قرار می گیرد. سطح مفصلی مابین دو استخوان بصورت ممتد بنام Articular Circomferenceمی باشد. استخوان های دست ()Manus پستانداران براساس وضعیت قرارگیری دست یا پا روی زمین به سه دسته تقسیم می شوند: Plantigrade foot -1 در این حیوانات دست یا پا در تماس با زمین است. مانند :خرس ،پریمات ها و انسان Digitgrade foot -2 حیوانات روی پنجه راه می روند. مانند :گوشتخواران Unguligrade foot-3 در اینصورت نقطه ای از پنجه در تماس با زمین قرار دارد. مانند :نشخوارکنندگان و تک سمیان بنابراین میزان انگشتان بتدریج در سیر تکاملی کاهش پیدا کرده است. استخوان های مچ دست()Carpus استخوان های کارپ شامل دو ردیف استخوان است: الف -ردیف باالیی (ردیف ساعدی) استخوان زنداعالیی مچ دست( )Radial carpal boneیا Cr استخوان بینابینی مچ دست( )Intermediate carpal boneیا Ci استخوان زنداسفلی مچ دست( )Ulnar carpal boneیا Cu استخوان فرعی مچ دست( )Accessory carpal boneیا Ca ب -ردیف پایینی(ردیف متاکارپی) استخوان اول مچ دست ()C1 استخوان دوم مچ دست()C2 استخوان سوم مچ دست()C3 استخوان چهارم مچ دست()C4 مقایسه استخوان های کارپ در پستانداران اهلی استخوان های کارپ اسب دارای 9-7استخوان است. استخوان C1اغلب وجود ندارد(یکطرفه یا دوطرفه). برخی نژادهای اسب دارای C5هستند. استخوان های کارپ نشخوارکنندگان دارای 6استخوان است. استخوان C1وجود ندارد. استخوان های C2و C3با هم فیوز شده تشکیل Quadri lateral boneرا می دهند. استخوان های کارپ گوشتخواران دارای 7استخوان است. استخوان های Crو Ciبا هم فیوز شده و تشکیل Radiointermediate boneرا می دهد. استخوان های قلم دست()Metacarpal bones به طور کلی 5استخوان قلم وجود دارد و شمارش آن ها از داخل به خارج است. این استخوان ها عبارتند ازMc1, Mc2, Mc3, Mc4, Mc5 : در برخی پستانداران اهلی تعدادی از این قلم ها تحلیل رفته یا بهم فیوز شده اند. این استخوان دارای قسمت های زیر است: بدنه ()Body دارای دوسطح پشتی( )Dorsalو کف دستی( )Palmarاست. انتهای فوقانی()Base دارای سطح مفصلی مواجی برای مفصل شدن با ردیف پایینی کارپ است. در سطح دورسال متمایل به داخل دارای Metacarpal tuberosityاست. انتهای تحتانی()Head به صورت قرقره( )Trochleaکه مشتمل بر دو کندیل و یک برجستگی میانی بنام Sagital ridgeاست. استخوان های قلم دست اسب استخوان قلم اصلی ( Large metacarpal boneیا (Cannon همان استخوان Mc3است که بصورت کامل باقی مانده است. استوان های قلم فرعی( Small metacarpal boneیا )Splint همان استخوان هایMc2و Mc4می باشند که به صورت تحلیل رفته در سمت داخل و خارج قلم اصلی قرار می گیرند. استخوان های قلم فرعی دارای قسمت های زیر اند: انتهای فوقانی استخوان Mc2دارای سطح مفصلی برای C2و استخوان Mc4برای C4است. هر دو استخوان دارای سطح مفصلی برای استخوان قلم اصلی نیز می باشد. بدنه بدنه به استخوان قلم اصلی متصل است. انتهای تحتانی به صورت ندول بوده و در یک سوم پایینی استخوان قلم اصلی قرار می گیرد. استخوان های قلم دست نشخوارکنندگان استخوان قلم اصلی ( Large metacarpal boneیا (Cannon از بهم پیوستن استخوان هایMc3و Mc4ایجاد می شود. در سطح پشتی یک شیار طولی بنام Dorsal longitudinal grooveقرار دارد. در سطح پالمار نیز شیاری بنام Palmar longitudinal grooveقرار دارد. این شیارها در باال و پایین بوسیله Proximal&Distal metacarpal canalsبهم مرتبط اند. انتهای تحتانی توسط Intertrochlear notchبه دو قسمت تقسیم می شود. استخوان قلم فرعی()Small metacarpal bone همان استخوان Mc5است . استخوان های دست گاو استخوان های قلم دست گوشتخواران دارای 5استخوان قلم می باشد. استخوان Mc1از همه کوتاه تر و استخوان هایMc3و Mc4از همه طویل تر اند. انتهای فوقانی عالوه بر استخوان های ردیف پایینی مچ با همدیگر نیز مفصل می شوند. بدنه بدنه Mc1گردMc3 ،و Mc4چهاروجهی و Mc2و Mc5سه وجهی است. انتهای تحتانی سطح پالمار دارای Sagital ridgeبرجسته (بغیر از )Mc1جهت مفصل شدن با کنجدی های باالیی اند. استخوان های دست سگ انگشتان دست اسب : وجود دارد که شامل3فقط انگشت شماره :بند های انگشت )Proximal phalanx or Long pastern(بند اول )Middle phalanx or Short pastern(بند دوم )Distal phalanx or Coffin bone( بند سوم :استخوان های کنجدی )Proximal sesamoid bones(استخوان های کنجدی باالیی )Distal sesamoid bone or Navicular( استخوان کنجدی پایینی بند سوم انگشت در داخل جعبه شاخی سم قرار می گیرد و OS Ungulareنیز نامیده می شود. سطح مفصلی() Articular دارای سطوح مفصلی جهت مفصل شدن با راس بند دوم انگشتی ونیز استخوان کنجدی پایینی است. سطح جداری () Parietal از پهلویی به پهلوی دیگر محدب است و دارای سوراخ های متعددی جهت عبور عروق و اعصاب می باشد. دارای شیار جداری بنام Lateral && Medial parietal grooveاست. سطح کفی() Solar توسط خط نیمه هاللی بنام Semilunar lineبه دوقسمت جلویی ( ) Cutaneous planeو قسمت خلفی ( ) Flexor Surfaceتقسیم می شود. دارای شیار هایی بنام Lateral & Medial Solar Groovesهستند که به Lateral&Medial Solar foramensختم می شوند. لبه فوقانی یا تاجی()Coronary border دارای زائده میانی بنام Extensor processاست. لبه کفی() Solar border در وسط دارای فرورفتگی بنام Crenaیا Marginal notchاست. بند سوم دارای دو زائده بنام Lateral & Medial Palmar Processمی باشد که در حیوان زنده دو صفحه غضرروفی-فیبروزی بنام غضروف های بند سوم به آن متصل اند. استخوان های کنجدی انگشت اسب دو استخوان کنجدی باالیی سه وجهی بوده و راس آن به سمت پراگزیمال است. در سطح پالمار مفصل قلمی-بند انگشتی قرار دارند. یک استخوان کنجدی پایینی(ناویکوالر) درای دو لبه است: لبه باالیی(صاف) و لبه پایینی (محدب) است. دارای دو سطح است: سطح مفصلی(رو به جلو) و سطح فلکسور (محل عبور تاندون خم کننده عمقی) است. استخوان های انگشت اسب انگشتان دست نشخوارکنندگان انگشتان 3و 4بطور کامل رشد کرده و هر کدام شامل: بند های انگشت بند اول()Proximal phalanx or Long pastern بند دوم()Middle phalanx or Short pastern بند سوم ()Distal phalanx or Coffin bone بند اول و دوم شبیه بندهای انگشتی اسب بوده ولی سطوح مفصلی غیر محوری آن وسیع تر است. بند سوم: سطح مفصلی( :)Articularدارای سطوح مفصلی برای راس بند دوم انگشت و کنجدی پایینی سطح جداری ( : )Parietalدارای Pariatal grooveو Abaxial foramenاست. سطح محوری ( : )Axialصاف بوده و دارای Axial foramenاست. سطح کفی ( :)Solarفاقد خط نیمه هاللی بوده و Flexor tuberوجود دارد. استخوان های کنجدی: دو استخوان کنجدی باالیی()Proximal sesamoid bones انگشتان 2و 5بصورت تحلیل رفته و در سطح یک استخوان کنجدی پایینی ()Distal sesamoid bone پالمار مفصل قلمی-بند انگشتی بنام Dew clowsبدون اتصال به استخوان قلم قرار دارند. استخوان های دست گاو انگشتان دست گوشتخواران گوشتخواران همانند انسان دارای 5انگشت هستند. هر انگشت دارای سه بند است بجز انگشت اول ( )Thumb or Polluxکه دوبندی بوده و فاقد بند میانی است. انگشت اول هنگام راه رفتن با زمین تماس نداشته و Para digitمحسوب می شود. بند های انگشت: بند اول ()Proximal phalanx بند دوم ()Middle phalanx بند سوم ()Distal phalanx or Os Unguicularis استخوان های کنجدی: استخوان های کنجدی دورسال و پالمار باالیی()Dorsal&Palamar Proximal sesamoid bones کنجدی پایینی ()Distal sesamoid bone در سطح پالمار هر مفصل قلمی-بند انگشتی 2عدد استخوان کنجدی باالیی وجود دارد بجز انگشت اول که یک استخوان کنجدی دارد. در سطح دورسال هر مفصل قلمی-بند انگشتی (بغیر از انگشت اول) یک عدد استخوان کنجدی باالیی وجود دارد. استخوان کنجدی پایینی نیز معموال غضروفی می باشند. بند سوم ... بند سوم انگشتی (استخوان چنگالی) با شکل چنگال مطابقت داشته و دارای قسمت های زیر است: در سطح پالمار دارای Flexor tubercleمی باشد. در طرفین این برجستگی دو سوراخ بنام Axial & Abaxial solar foramenقرار دارد. قاعده آن توسط استخوانی احاطه شده که Unguicular crestنام دارد. میله استخوانی خمیده با انتهای آزاد شبیه ناخن بنام Unguicular processوجود دارد. زائده ناخن و با ستیغ ناخن شیاری را بنام Unguicular sulcusرا محدود می کند. استخوان های دست سگ