Anatomie samenvatting januari PDF

# Anatomie Bewegingsapparaat ## Onderste Extremiteiten - Botten en gewrichten: Tibia en fibula * **Tibia en fibula** * **Algemene bouw** * **Tibia** * Ligt mediaal * Proximaal meer uitgebouwd * Proximaal gewricht met femur * **Fibula**...

# Anatomie Bewegingsapparaat ## Onderste Extremiteiten - Botten en gewrichten: Tibia en fibula * **Tibia en fibula** * **Algemene bouw** * **Tibia** * Ligt mediaal * Proximaal meer uitgebouwd * Proximaal gewricht met femur * **Fibula** * Ligt lateraal * Proximaal geen gewricht met de femur * **Structuren** * **Proximale uiteinde + corpus tibiae** * **Tibiaplateau** * **Condylus medialis** en lateralis * **Tuberositas tibiae** * **Margo anterior** * **Corpus tibiae** * **Proximale uiteinde + corpus fibulae** * **Caput fibulae** * **Collum fibulae** * **Corpus fibulae** * **Proximale uiteinde** * Tibiaplateau = aanzicht van proximaal * Condylus Medialis * Tuberositas tibiae * Caput fibulae * **Distale uiteinde** * Malleolus medialis * Facies articularis inferior * Facies articularis malleoli medialis * Malleolus lateralis * Facies articularis malleoli lateralis * **Fysiologische torsie tibia** * Hoek tussen de dwarsas van de proximale tibia en de distale tibia = ca. 23° * Hierdoor ligt de anatomische lengte-as van de voet naar buiten gericht, bij een naar voren gericht proximaal tibia-uiteinde. * Verhoogt de stabiliteit van het staan op twee voeten → Loodlijn van het lichaamszwaartepunkt dicht bij het midden van het steunvlak * **Verbindingen** * Proximaal d.m.v een amfiartrose * Distal d.m.v. een synartrose * Membrana interossea cruris * Straffe bindweefselplaat * **Art. genus of kniegewricht** * Kenmerken: * Tussen femur, tibia en patella * 2 deelgewrichten * Art. femorotibialis * Gewrichtsvlakken * Femur: Condylus lateralis en Condylus medialis femoris * Tibia: Condylus lateralis en Condylus medialis tibiae * Art. femoropatellaris * Gewrichtsvlakken * Femur: Facies patellaris femoris * Patella: Facies articularis patellae * Fibula maakt **geen** deel uit van het kniegewricht, wel een **zelfstandig** gewricht met de tibia (art. tibiofibularis) → Draai-scharniergewricht * Kapsel: * Los, slap kapsel * Gemeenschappelijk kapsel * Gewrichtsholten staan met elkaar in verbinding * Boven de patella zit de recessus suprapatellaris: maakt knieflexie mogelijk * **Verstevigende banden** * Uitwendige banden * Achterzijde: versterken het kapsel, samen met de aanhechting- en oorsprongspezen van spieren (hamstrings en m. gastrocnemius) * Voorzijde: aanspannen en stabilisatie patella, samen met aanhechtingspezen m. quadriceps femoris * Collaterale banden: stabiliseren de knie in het frontale vlak * Inwendige banden: kruisbanden * Voorste kruisbanden (lig. cruciatum anterius) en achterste kruisband (lig. cruciatum posterius) * Verbinden femur met de tibia * Waarborgen scharnierend contact * Stabiliseren de knie in het sagittale vlak * **Hulpstructuren: Menisci** * Kussentjes van vezelig kraakbeen en straf collageen bindweefsel * Halvemaanvormig * Meniscus medialis: meer sikkelvormig * Meniscus lateralis: bijna gesloten ring * Functies: * Opvangen incongruentie gewrichtsvlakken (verschillende krommingen in condylen femur en tibia) * Verdelen massa over tibiaplateau * Absorbe / dempen schokken * Rol in gewrichtssmering * **Art. genus of kniegewricht** * Hulpstructuren: vetlichaam * Vb. Hoffa-vetlichaam * Hulpstructuren: bursae * Bursa prepatellaris * Bursa infrapatellaris * Functie: * Schokbrekers rond de randen van het gewricht * Vermindert wrijving tussen patella en de andere weefsels * **Kniegewricht en beenstand** * Deze loopt door: * Bij een normale beenstand hoort een normale draagas * Het rotatiecentrum van de caput femoris * Het midden van het tibiaplateau * Het midden van de enkelvork * Hoeken * Tussen de anatomische lengteas van de femur en de draaglijn = 6° * Tibiofemorale hoek (tussen de lengteassen van de femur en de tibia) in het frontale vlak = 174° * Dit zien we bij een: * Normale femurhalshoek (coxa norma) * Normaal knie-gewricht: rechte knie (genu rectum) * **Kniegewricht en beenstand: Afwijkingen** * Afwijking van de draagas naar mediaal * Door de mediale femurcondyl of mediaal ervan * Dit zien we vaak bij een: * Toegenomen femurhalshoek (coxa valga) * Gevolg: * Belasting op de mediale meniscus, femur- en tibiacondyl * Laterale collaterale band wordt uitgerekt * Genu varum of **O-benen** * Afwijking van de draagas naar lateraal * Door de laterale femurcondyl en het fibulakopje * Dit zien we vaak bij een: * Verkleinde femurhalshoek (coxa vara) * Gevolg: * Belasting op de laterale meniscus, femur- en tibiacondyl * Mediale collaterale band wordt uitgerekt * Genu valgum of **X-benen** * **Bewegingen in het kniegewricht** * Draai-scharnier gewricht * Flexie (120-150°) extensie (5-10°) * Rondom een transversale as doorheen het draaipunt * Exorotatie (30-40°) endorotatie (10°) * Alleen als de knie 90° gebogen is * Rotatieas loopt door het binnenste van de mediale tibiacondylus * Endorotatie << exorotatie door kruisbanden die om elkaar wikkelen * **Voet of Pes** * Anatomische indeling: * Tarsus (ossa tarsi) * Metatarsus (ossa metatarsi) * Antetarsus (ossa digitorum) * Functionele indeling: * Achtervoet (calcaneus en talus) * Middenvoet (os cuboideum, os naviculare, ossa cuneiformia en ossa metatarsi) * Voorvoet (ossa digitorum) * **Tarsus** * Talus of sprongbeen: draagt lichaamsgewicht over op de voet * Caput tali * Collum tali * Corpus tali * Trochlea tali met facies superior * Facies malleolaris medialis * Facies malleolaris lateralis * Calcaneus of hielbeen * Tuber calcanei * Sustentaculum tali: ‘balkonachtige’ uitstekende structuur die de talus draagt. * **Talus** * Calcaneus * Os cuboideum * Os naviculare * Tuberositas ossis navicularis * Os cuneiforme * Mediale * Intermedium * Laterale * Metatarsus: ossa metatarsi I-V: benoemen van mediaal * Basis ossis metatarsi * Corpus ossis metatarsi * Caput ossis metatarsi * Convex * Ossa sesamoidea ter hoogte van os MT I * Antetarsus: ossa digitorum * Hallux (grote teen) * Phalanx proximalis * Phalanx distalis * Ossa digitorum II-V (phalangen) * Phalanx proximalis * Phalanx media * Phalanx distalis * Elk kootje (phalanx) bestaat uit: * Basis phalangis * Corpus phalangis * Caput phalangis * **Voetgewrichten** * Bovenste spronggewricht * Onderste spronggewricht * Gewrichtslijn van Chopart * Art. talonavicularis * Art. calcaneocuboidea * Gewrichten tussen de overige ossa tarsi * Art. cuneonavicularis * Art. intercuneiformes * Art. cuneocuboidea * Voetgewrichten * Gewrichtslijn van Lisfranc * Art. tarsometatarsales * Art. intermetatarsales * Teengewrichten * Art. metatarsophalangeae * Art. interphalangeae * Proximalis * Distalis * Bovenste spronggewricht * Gewricht tussen tibi/fibula en de talus * Scharniergewricht * Gewrichtsvlakken * Tibia en fibula vormen samen de malleolaire (enkel)vork * Facies art. inferior * Facies art. malleoli medialis * Fibula * Facies art. malleoli lateralis * Talus * Trochlea tali met facies superior * Facies malleolaris medialis * Facies malleolaris lateralis * **Bovenste spronggewricht** * Kenmerken * Fibula komt iets distaler dan de tibia * Goede benige geleiding door de vorm van de enkelvork en trochlea tali * In dorsiflexie maakt het brede voorste deel (A) talus contact met de enkelvork → syndesmosis en ligamenten strak gespannen → veel stevigheid * Bij plantair flexie maakt smallere achterste gedeelte (B) van de talus contact met enkelvork → minder stevigheid en benige geleiding * Kenmerken * Kapsel: * Aangehecht aan randen gewrichtsvlakken * Bevat anterieur en posterieur plooien * **Verstevigende banden** * Zorgen voor stabilisatie en geleiding van de beweging → in elke gewrichtsstand zijn er banden opgespannen * Indeling * Mediale banden * Laterale banden * Banden ter hoogte van de syndesmose * **Onderste spronggewricht** * Gewricht tussen de talus, calcaneus en os naviculare * Art. talonaviculare maakt ook deel uit van het OSG! * Draai- of rolgewricht * Gewrichtsvlakken * Kapsel is slap en dun * Banden verstevigen het kapsel en houden talus, calcaneus en os naviculare op zijn plaats * **Art. calcaneocuboidea + art. talonaviculare = Chopart gewricht** * **Art. tarsometatarsales = Lisfranc gewricht** * **Overige voetgewrichten:** * Art. cuneonavicularis * Art. intercuneiformes * Art. cuneocuboidea * Art. intermetatarsales * **Kenmerken:** * Amfiartrosen: weinig beweeglijkheid * Kapsel + versterkende ligamenten * **Teengewricht** * Art. metatarsophalangeae * Basisgewricht * Kogelgewricht * Beperkt door collaterale banden * Art. interphalangeae pedis * Proximalis * Middengewricht * Scharniergewricht * Distalis * Eindgewricht * Scharniergewricht * **Bewegingen in het bovenste spronggewricht (BSG)** * Plantaire flexie (40-50°) en dorsale extensie/dorsiflexie (20-30°) * Rondom een bijna transversale as doorheen de malleoli * Eversie (10°) en inversie (20°) * Bewegingsas loopt van posterior, lateraal en caudaal naar anterior, mediaal en craniaal * Van laterale calcaneus naar midden os naviculare * Pronatie (20°) en supinatie (40°) voorvoet * Bewegingsas loopt zo goed als sagittaal; van de calcaneus via het os naviculare langs de 2de straal * Totale beweeglijkheid in voor- en achtervoet: * Eversie + pronatie en inversie + supinatie voorvoet * **Beweeglijkheid van de gewrichten in de grote teen:** * Flexie (45°) en extensie (70°) in het basisgewricht * Flexie (80°) in het interphalangeale gewricht * **Assen van de achtervoet:** * Pes rectus * Onderbeenas en calcaneusas liggen op een verticale lijn * Malleolus lateralis ligt lager dan malleolus medialis * **Pes (calcaneus)** valgus * Voet in pronatiestand * Calcaneusas en onderbeenas vormen een open hoek naar buiten * Malleolus lateralis ligt lager tov malleolus medialis * **Pes (calcaneus) varus** * Voet in supinatiestand * Calcaneusas en onderbeenas vormen een open hoek naar binnen * Malleolus lateralis ligt op dezelfde hoogte of hoger dan malleolus medialis * **Voetgewelf** * In de voet bevinden zicht voetstralen * 2 laterale voetstralen: van teen IV en V, via os cuboideum naar calcaneus * 3 mediale voetstralen: van teen I, II en III, via ossa cuneiforme en os naviculare naar talus (en) * Deze voetstralen lopen distaal naast elkaar en proximaal boven elkaar * Zorgen in de voetzool voor een lengte- en een dwarswelving * **Functie van deze welvingen:** * Aanpassen aan oneffenheden ondergrond * Optimale overdracht drukkrachten * Schokdemperfunctie * Maken verend meebewegen bij verticale belasting mogelijk * **Benige ondersteuning van het voetgewelf:** * Tuber calaneus * Caput ossis metatarsi I en V → Ondersteuningsvlak * Vormt een driehoekig * Een voetafdruk of podogram toont dat het echte steunvlak veel groter is * Wordt gevormd door de weke delen bedekking * **Voetgewelf: Afwijkingen** * Normale voetwelving (pes rectus) * Versterkte voetwelving (pes cavus) * Verlies van dwarswelving (pes transversoplanus) * Verlies van lengtewelving (pes planus) * **Heup- en bilmusculatuur** * Ligt aan de voorzijde van het heupgewricht * Binnenste heupspieren: m. illipsoas * Bestaat uit twee delen * Oorsprong: * Lumbale wervelkolom * Binnenzijde van de pelvis * Aanhechting: beide delen op de femur * Belangrijke buiger van het heupgewricht * Andere functies: exorotatie heup * Klinisch: * Bij spierzwakte: problemen met staan, gaan, lopen en met traplopen * Bij verkorting: het bekken kantelt naar voren (anteversie), wat zorgt voor een toename in de lumbale lordose, slechts beperkte heupextensie mogelijk * **Buitenste heupspieren** * Lopen grotendeels aan de achterzijde van het heupgewricht * **Horizontaal** lopende buitenste heupspieren * Hebben oorsprong op de pelvis en hechten aan op de achterzijde van de femur * Zorgen voor exorotatie, adductie en extensie in het heupgewricht * **Verticaal** lopende buitenste heupspieren * Bilspieren of glutei * M. gluteus maximus * Grote bilspier * Loopt van achterzijde van het sacrum en het bekken naar de achterzijde femur en de iliotibiale band * Zorgt voor extensie, exorotatie en ab-/adductie (afhankelijk van de vezels) in het heupgewricht * Stabiliseert het bekken in het frontale en sagittale vlak * Klinisch: * Bij spierzwakte: afname in stabiliteit bekken, vb. bij steunfase van het gaan in het standbeen * Zelden verkorting! * M. gluteus medius en minimus * Kleinere bilspieren * Loopt van achterzijde van het bekken naar de femur * Zorgt voor abductie in het heupgewricht en afhankelijk van de ligging van de vezels flexie/endorotatie of extensie/exorotatie heupgewricht * Stabiliseren het bekken in het frontale vlak * Klinisch: * Bij spierzwakte: afname in stabiliteit bekken: bekken kantelt naar de gezonde zijde (positief teken van Trendelenburg) * **Spieren van de adductorengroep** * Liggen aan de binnenzijde van het bovenbeen * Hebben oorsprong op het os pubis, en hechten aan op de achterzijde van de femur * De belangrijkste functie van de adductoren is een adductie van het heupgewricht, meestal in combinatie met een heupflexie en heupexorotatie * Klinisch: * Spierzwakte: merken we pas op bij extreme belasting vb. paardrijder die niet goed op paard kan blijven zitten * **Bovenbeenmusculatuur** * Spieren aan de voorzijde bovenbeen * Extensorengroep * Liggen aan de voorzijde van het bovenbeen * Belangrijkste spier is de m. quadriceps femoris: * Bestaat uit 4 delen * M. rectus femoris * M. vastus lateralis * M. vastus medialis * M. vastus intermedius * De vier delen lopen over de patella, en hechten via het lig. patellae aan op de tuberositas tibiae * M. quadriceps femoris: * Zorgt voor knie-extensie, m. rectus femoris zorgt ook nog voor een heupflexie. * De spier is belangrijk voor een rechtopstaande houding: * Actieve staande houding: zwaartelijn achter kniegewricht → m. quadriceps femoris zorgt voor gestrekte knie * Spierzwakte m. quadriceps femoris: knie onvoldoende actief gestrekt → Compenseren door hyperextensie knie → Zwaartelijn vóór het kniegewricht en geen actieve extensie nodig → Ligamenten en kapsel aan achterzijde knie stabiliseren het kniegewricht. * Klinisch: * Bij verkorting van de m. rectus femoris: een beperkte heupextensie en knieflexie. * Als compensatie zien we vaak een anteversie van het bekken, en als gevolg een toegenomen lumbale lordose. * Bij spierzwakte van de m. quadriceps femoris: moeilijkheden met traplopen, opstaan en gaan zitten * **Spieren aan de achterzijde bovenbeen – flexorengroep** * Liggen aan de achterzijde van het bovenbeen * Belangrijkste spiergroep is de hamstrings: * Mediale en laterale hamstrings * Hebben hun oorsprong op het os ischium (en achterzijde femur) en hechten onder de knieholte aan op de tibia (mediale hamstrings) en fibula (laterale hamstrings) * Belangrijke heupextensoren en knieflexoren * Stabiliseren het bekken in het sagittale vlak * Daarnaast zorgen ze voor rotaties in de knie: * Mediale hamstrings: endorotatie * Laterale hamstrings: exorotatie * Hamstrings * Klinisch: * Bij verkorting: een beperkte knie-extensie bij een gebogen heupgewricht of omgekeerd: beperkte heupflexie bij gestrekte knieën; dit leidt tot een retroversie van het bekken, en een afvlakking van de lumbale lordose * Bij spierzwakte: anteversie van het bekken en hyperextensie van het kniegewricht tijdens het staan (klinisch beeld vergelijkbaar met wat gebeurt bij zwakke extensoren!!) * **Onderbeenmusculatuur** * Spieren aan de voorzijde onderbeen – extensorengroep * Liggen aan de voorzijde van het onderbeen * Hebben oorsprong op tibia, fibula en membrana interossea, en hechten aan op de ossa tarsi, metatarsi of digitorum * Zorgen voor dorsiflexie (= dorsale extensie) in het bovenste spronggewricht en worden daarom ook de ‘voetheffers’ genoemd * De functie in het onderste spronggewricht is afhankelijk van de ligging van de pezen van de spieren t.o.v. de as van het OSG * Pezen lopen mediaal van de as: inversie en supinatie * Pezen lopen lateraal van de as: eversie en pronatie * Een belangrijke spier van de extensorengroep is de m. tibialis anterior * De pees van deze spier loop mediaal van de OSG as * Zorgt voor dorsiflexie in het BSG, en inversie en supinatie in het OSG en dwarse voetwortelgewrichten * Klinisch: * Spierzwakte: punt van de voet tijdens de zwaaibeenfase van het gaan kan onvoldoende worden opgetild → Compensatie door extra knie- en heupflexie = ‘hanentred’ * Verkorting: beperkte plantairflexie → beperking afrolfase tijdens het gaan * Spieren aan de zijkant onderbeen – peroneus/fibularis groep * Liggen aan de laterale zijkant van het onderbeen * Hebben oorsprong op de fibula en hechten aan op de tarsalen en metatarsalen * Zorgen voor plantairflexie in het bovenste spronggewricht en eversie/pronatie in het onderste spronggewricht * Spieren aan de achterzijde onderbeen – flexorengroep * Liggen aan de achterzijde van het onderbeen * Oppervlakkige flexoren: m. triceps surae * Bestaat uit 3 delen: * M. Soleus * M. gastrocnemius, caput laterale en mediale * Gemeenschappelijke aanhechting via de achillespees (tendo calcaneus) op de calcaneus * Zorgt voor plantair flexie in het BSG en inversie/supinatie in het OSG * M. gastrocnemius loopt ook over de achterzijde van de knie en zorgt voor knieflexie * Diepe flexoren: * Liggen onder de m. triceps surae * Vertrekken vanop fibula, tibia en membrana interossea en hechten aan op de ossa tarsi, metatarsi en digitorum (plantair) * Zorgen voor plantair flexie in het BSG en inversie/supinatie in het OSG * Klinisch: * Spierzwakte: problemen met tenenstand en afgenomen sprongkracht * Verkorting (vooral m. triceps surae): pes equinovarus * Functionele beenverlenging → Compensatie door toegenomen knieflexie (stand) en heupflexie tijdens zwaaibeenfase van het gaan * Korte voetspieren: spieren van de voetrug * Liggen aan de voetrug (dorsale) zijde * Oorsprong op de calcaneus, en hechten aan op de dorsale zijde tenen * Zorgen voor de extensie van de tenen * Spieren van de voetzool: * Liggen aan de voetzool (plantaire) zijde * Opdelen in: * Loge van de grote teen * Loge van de kleine teen * Middenloge * Oorsprong op de voet, en hechten aan op respectievelijk de hallux (grote teen), kleine teen en tenen II-V * Zorgen voor flexie (maar soms ook extensie!!) van de tenen en ondersteuning van de voetgewelven * **Hupgewricht** * Soort beweging * Flexie/anteversie * Extensie/retroversie * Abductie * Adductie * Endorotatie (rotatie naar binnen) * Exorotatie (rotatie naar buiten) * Spier * M. illipsoas * M. rectus femoris * M. gluteus medius en minimus (voorste gedeelte) * Spieren van de adductorengroep * M. gluteus maximus * M. gluteus medius en minimus (achterste gedeelte) * Hamstrings * M. gluteus medius en minimus * M. gluteus maximus (bovenste deel) * Alle spieren van de adductorengroep * M. gluteus maximus (onderste deel) * M. gluteus medius en minimus (voorste gedeelte) * M. gluteus medius en minimus (achterste gedeelte) * M. gluteus maximus * Spieren van de adductorengroep * M. illipsoas * **Kniegewricht** * Soort beweging * Flexie * Extensie * Endorotatie (rotatie naar binnen) * Exorotatie (rotatie naar buiten) * Spier * Hamstrings * M. gastrocnemius * M. quadriceps femoris * Mediale hamstrings * Laterale hamstrings * **Sprongewrichten** * Soort beweging * Plantaire flexie * Dorsiflexie of dorslae extensie * Inversie en supinatie * Eversie en pronatie * Spier * M. triceps surae * Diepe flexorengroep onderbeen * Fibularisgroep * M. tibialis anterior * Andere spieren extensorengroep onderbeen * M. triceps surae * M. tibialis anterior * Diepe flexorengroep onderbeen * Peroneusgroep * Spieren extensorengroep onderbeen (uitgezonderd m. tibialis anterior) * **Bovenste extremiteit** * **Cingulum membri superioris** (schoudergordel) * Scapula + clavicula * Verbindt de arm met de romp * Art. sternoclavicularis: met de thorax * Art. humeri: met het vrije ledemaat * **Pars libera membri superioris** (vrije bovenste ledemaat) * Brachium (bovenarm) * Humerus * Antebrachium * Radius * Ulna * Manus (hand) * Carpus * Metacarpus * Digiti * **Schoudergordel** * Normale anatomische positie: dorsaal aanzicht * Van rib II tot rib VII * Onderste hoek: proc. spinosus * Spina scapulae: proc. spinosus Th3 * Scapula klein beetje naar lateraal gedraaid * Normale anatomische positie: craniaal aanzicht * Scapula vormt hoek van 30° met frontale vlak * Tussen scapula en clavicula: hoek van 60° * Schoudergewrichten naar voren gericht → Bewegingsveld van de armen ook meer naar voren → Gezichts- en bewegingsveld vallen zo goed als samen * **Botten van het schoudergordel** * **Clavicula** * Algemene bouw * S-vormig gebogen * 12-15 cm lang pijpbeen * Onderhuids goed palpeerbaar * Structuren: * Extremitas sternalis * Verbonden met het sternum * Facies articularis sternalis * Extremitas acromialis * Verbonden met acromion (uitsteeksel van de scapula) * Facies articularis acromialis * Corpus claviculae * Tussen beide extremitas * Claviculafractuur: één van de meest voorkomende fracturen (bij volwassen en kinderen) → Vb. door met gestrekt arm op de hand te vallen * **Scapula** * Algemene bouw: * Plat, driehoekig beenstuk * Ligt tegen de thoraxwand aan met facies costalis, achterzijde heet facies posterior * Drie randen: * Margo lateralis * Margo medialis * Margo superior * Randen zijn door hoeken van elkaar gescheiden: * Angulus superior * Angulus inferior * Angulus lateralis * Structuren * Spina scapulae * Belangrijke aanhechtingsplaats voor spieren! * Verdeelt de facies posterior in twee delen * 2 uitsteeksels: * Acromion: facies articularis clavicularis (verbonden met clavicula) * Processus coracoideus (aanhechting spieren) * Cavitas glenoidalis: gewricht met de humerus (bovenarm) * **Gewrichten in het schoudergordel** * Aan het grote bewegingsbereik van de arm in het schoudergebied dragen vijf gewrichten bij: * 3 echte gewrichten * Twee gewrichten in de schoudergordel of sleutelbeengewrichten * Art. sternoclavicularis * Art. acromioclavicularis * Art. humeri of humeroscapulair gewricht * 2 schijngewrichten * Subacromiaal schijngewricht * Scapulothoracaal schijngewricht * **2 sleutelbeengewrichten (ventraal aanzicht)** * **Art. sternoclavicularis:** * Gewrichtsvlakken * Clavicula: facies art. sternalis * Dikke laag kraakbeen * Richting naar caudomediaal gericht * Sternum: incisura clavicularis * Dikke laag kraakbeen * Richting naar craniolateraal gericht * Discus articularis * Verbetert congruentie tussen de twee gewrichtsvlakken * Kenmerken: * Anatomisch: zadelgewricht * Functioneel: kogelgewricht * Slap en dik gewrichtskapsel * **Art. acromioclavicularis:** * Gewrichtsvlakken: * Clavicula: facies art. acromialis * Ovaal * Bedekt met kraakbeen * Scapula: facies art. clavicularis * Ovaal * Bedekt met kraakbeen * Kenmerken: * Vlak gewricht * Straffe ligamenten houden gewricht op zijn plaats * **Twee schijngewrichten:** * **Subacromiaal schijngewricht** * Slijmbeurzen (bursae) tussen het schouderdak en het rotatorenmanchet * Zorgt voor betere glijding van de spieren en de humerus onder het schouderdak * **Scapulothoracaal schijngewricht** * Los bindweefsel (in blauw en groen op de fig.) * Ligt tussen de spieren (rood) die aanhechten op de scapula, zodat de scapula goed over de thorax kan glijden * **Bewegingen van de scapula** * Omhoog en omlaag bewegen * Bij elevatie en depressie van de schoudergordel: van craniaal naar caudaal en visa versa * Naar voor en naar achter bewegen * Bij pro- en retractie van de schoudergordel * Draaien van angulus inferior naar lateraal en terugkerende beweging * Bij abductie/elevatie van de arm * Rotatie rond dorsoventrale of sagittale as * **Bewegingen in het sternoclaviculair gewricht:** * Elevatie (40°) en depressie (10°) * Omhoog en omlaag bewegen: rondom sagittale as * Protractie (30°) en retractie (25°) * Naar voor en achter bewegen: rondom verticale as * Circumductie (45°) * Kegelvormige beweging, waarbij het sternoclaviculaire gewricht de top is van de kegel * **Bovenste extremiteiten: Botten en gewrichten: Humerus** * **Humerus** * Algemene bouw * Proximale uiteinde: extremitas proximalis * Corpus humeri of humerusschacht * Distale uiteinde: extremitas distalis * Structuren: proximale uiteinde * Caput humeri: verbinding met scapula * Collum anatomicum * Collum chirurgicum * Tuberculum majus