Trends & Technologie in de Sport PDF

TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT Status T&TSPORT LES 1 Waarom “trends en technologie in de sport”? 1: Nieuwe kansen door snelle evolutie van commerciële modellen 2: Sportorganisaties verhogen hun investeringen in fan-data...

TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT Status T&TSPORT LES 1 Waarom “trends en technologie in de sport”? 1: Nieuwe kansen door snelle evolutie van commerciële modellen 2: Sportorganisaties verhogen hun investeringen in fan-data 3: Warming up voor generatieve AI “To tech or not to Tech?” Voordelen van een succesvolle technologische implementatie Data verzameling (+ uitlezen van data) Sportspecifieke workload (belasting in kaart brengen) 360° kijken op de sporter Potentiële valkuilen van technologie in de sport “Data levenscyclus” Niet alle beloften van technologie worden waargemaakt Geen implementatie van de technologie? Juiste data en ruwe gegevens door technologie? Technologie communiceert niet van zelf Les 2 VRAAG 1: Zou de beloofde informatie nuttig zijn? Conclusie vraag 1 VRAAG 2: Kun je de informatie die je krijgt vertrouwen? VRAAG 3: Kun je de gegevens (data) effectief integreren, beheren en analyseren? Conclusie vraag 3 VRAAG 4: Kun je de technologie in uw werking implementeren? Conclusie vraag 4 Concrete aanbevelingen Conclusie LES 3 VIDEO VALIDITEIT EN BETROUWBAARHEID: theoretisch kader Voordelen van LPS “En afstand dan?” En acceleratie dan?” Statistische Analyse Conclusie Les 4 BLOCKCHAIN INNOVATIE IN DE SPORTECONOMIE BEDRIJFSMODELLEN EN TOEPASSINGEN Wat is blockchain? Specifieke kenmerken aan deze “database” Definitie Wat kan blockchain technologie doen? In de Sportwereld Les 5 DRAAGBARE (SPORT)TECHNOLOGIE: EEN OVERZICHT Belangrijkste sensortypes: GASTLESSEN 6/11 Gastles VALD: Xander De Corte 1: INTRODUCTIE 2: FORCEDECKS 3: DASHBOARDS 4: NORMS 5: PERSONA→ JANICE & JOHN 6: PRICING 7: ROI Pre-game GAME: Tijdens de wedstrijd POST GAME Gastcollege Leyman advocaten LES 1 Waarom “trends en technologie in de sport”? TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 1  Influencers hebben impact op de fan medi-en entertainmentecosystemen groeien ( ticketing, uitzendrechten) Fan speelt een belangrijke rol!! 💡 Onderscheiding & (business) opportuniteiten = anticiperen (pro-actief) voor trends 1: Nieuwe kansen door snelle evolutie van commerciële modellen Fan-data als commercieel model Traditionele inkomstenstromen: Door betere dataverzameling en analyses (+ fan – data)  verhogen Sponsoring Ticketverkoop Licenties Merchandise Opkomende inkomstenstromen: Investeerders Nieuwe mogelijkheden in functie verhogen van de €€ Mediarechthouders Globalisering Groei vrouwensport Strategische vragen om te overwegen (niet limitatief) Naarmate globalisering toeneemt, hoe kunnen teams, competities en mediabedrijven de focus blijven leggen op het ondersteunen van lokale fans? Hoe kunnen teams, competities (en mediabedrijven) de vindbaarheid verbeteren en de drempel verlagen om de volgende generatie fans te versterken? Vergrijzing van de populatie? Hoe kunnen teams, competities en federaties hun inkomstenstroom blijven diversifiëren? 2: Sportorganisaties verhogen hun investeringen in fan-data TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 2  Band met fans = iedereen vindt het belangrijk (elke club/federatie) Via tussenpartijen (3de partij) indirecte info over de fans Meerdere platformen, systemen, afdelingen, etc… oSportorganisaties & competities à investeren in samenvoegen en beheren van fandata programma’s/ software Meer en meer fan data → meer inkomstenstroom⇒ (sterkere) sponsorcontracten Het heeft een hoger Return of Investment. Betaald zich terug over de jaren heen. Strategische vragen om te overwegen (niet limitatief) Met welke partners moeten sportorganisaties samenwerken? Wat is de strategie voor de monetarisatie (€) van fangedata? Hoe in interactie gaan met zowel de loyale fan als de ‘casual’ fan? 3: Warming up voor generatieve AI Reeds gebruikt in de sportsector + trends Contactloos afrekenen Prestaties te verbeteren (scouting, blessures, performance,…) VAR Ticketingverkoop (Realtime) vertalen van wedstrijden die gestreamd worden + audiocommentaar Voor fan op basis van AI: video’s posten, speler, favoritieve team op basis van gedrag en interesses Chatbots en digitale avatars Personalisatie (!)⇒ Mensen houden hiervan!! AI integratie op lange termijn of korte termijn? TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 3  Strategische vragen om te overwegen (niet limitatief) Hoe computerinfrastructuur en dataplatforms verbeteren om generatieve AI effectief te kunnen gebruiken? AI om inkomstenstromen te verbeteren? Welke risicobeheer strategieën moeten organisaties ontwikkelen om om te gaan met onzekerheden en onvoorziene gevolgen rond AI? “To tech or not to Tech?” Voorbeelden: Technologie vraagt: Kritische blik⇒ Kritische evaluatie Kritische evaluatie en argumenten met beschikbare bewijs dat de implementatie ondersteunend werkt. ~ prestatie bevorderend voor het individu, groep, bedrijf… Weloverwegen Context!! 1. Voordelen van een succesvolle technologische implementatie 2. Potentiële valkuilen van technologie in de sport 3. Framework: besluitvormingen binnen de sporttechnologie Voordelen van een succesvolle technologische implementatie Data verzameling (+ uitlezen van data) Nauwkeurigheid verbeteren TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 4  Proces automatiseren Technologische vooruitgang Niet foutloos Nauwkeuriger dan handmatige notatieanalyses Quasi onmiddellijk beschikbaar de data Efficiëntere werking Verdiepen in andere zaken! Sportspecifieke workload (belasting in kaart brengen) Prevalentie van sommige blessures = hoog Knieblessures bij volleyballers (‘jumper’s knee’ ~ patellapeestendinopathie) Hamstringblessures bij voetballers 360° kijken op de sporter Big data op een efficiente manier kunt verkrijgen Big data ⇒efficiëntie in verwerking van deze data Potentiële valkuilen van technologie in de sport “Data levenscyclus” Probleem in één stadium → Mislukking voor het succesvol gebruik van de technologie Niet alle beloften van technologie worden waargemaakt ALLE data die gebruikt moet worden is NIET altijd betrouwbaar Slechte datakwaliteit vb: bomen interfereren met de data, soms kunnen “Black – box algoritmen*” Onwerkbare en oninterpreteerbare resultaten refereert naar uitkomsten zonder je weet hoe hiertoe gekomen is (AI/ML/DL) Bepaalde technologieën à validiteit gerelateerde bewijs GPS Device,… TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 5  ❗Let op (1) Inherente meetfouten⇒ fouten die er sowieso zullen zijn. (2) apparaten weinig wetenschappelijk bewijs Consumenten Dosis gezonde scepticiteit bij nieuwe technologie apparaten! Geen implementatie van de technologie? Technologie is nutteloos wanneer: De implementatie geen impact heeft op besluitvorming(en) Technologie heeft investeringen op Financieel Menselijke middelen (wat bedoelen we hiermee? ⇒ je moet ermee leren werken, transitie kost tijd en menselijke middelen) ⇒ Personeel/ personen die ermee werken niet op de hoogte is van de voordelen van de technologie Niet op de juiste manier de data kan verzamelen Niet gelooft in de technologie Juiste data en ruwe gegevens door technologie? Welke type data zal de software opleveren Als je weet dat je ruwe data krijgt moet je die gaan fine tunenen Belang van (data) – analisten om de gegevens te analyseren op eigen manier. Technologie communiceert niet van zelf De decisionmakers moet op één dashboard al weten wat er opstaat. Gemakkelijk interpreteerbaar door de eindgebruiker. Het moet antwoord geven op de specifieke vragen die gepland waren TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 6  1. Plannen= wat biedt het als antwoord, wat is de data die verzameld is? 2. Analyseren 3. Communiceren: jouw dashboarding 4. Beslissing die genomen moet worden op basis van de data Les 2 Framework !EXAMEN! Kritisch besluitsvormingkader voor sporttechnologie 4 vragen VRAAG 1: Zou de beloofde informatie nuttig zijn? Nieuwe technologieën op de markt Gedurfde beweringen, slimme marketing en grote beloften ‘voorspellingen maken’ Nieuwe info verkrijgen o Wilt niet zeggen dat de info zal helpen o overwegen welke specifieke vraag er beantwoord wordt of geïnformeerd o Want nuttig zijn Min. 1 belangrijke beslissing geïnformeerd te worden⇒ dan is het nuttig Of een vraag beantwoord moet worden Het moet specifiek zijn aan de sport, daarom is context belangrijk. VB: volleybal vs voetbal TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 7  Conclusie vraag 1 o Doel voor ogen? o Welke data hebben we nodig à beslissingen o Alternatieven? VRAAG 2: Kun je de informatie die je krijgt vertrouwen? Eerste zaken à (nieuwe) technologie o Meetfouten o Betrouwbaarheid o Responsiviteit o Validiteit Users à kunnen ze met vertrouwen beslissingen nemen op basis van het bewijs (data) Principes van uniforme validiteitstheorie (Loevinger, 1957; Cronbach & Meehl, 1955; Missick, 1975, 1990, 1993) o Antwoorden à betrouwbaarheid 💡 Cfr. Cronbachs alfa (in statistisch onderzoek) à maat voor betrouwbaarheid !Kunnen toepassen! Emperisch bewijs= onderzoek die je zelf uitvoert waarbij je nieuwe resultaten krijgt. Kun je de informatie die je krijgt vertrouwen? Principes van uniforme validiteitstheorie (Loevinger, 1957; Cronbach & Meehl, 1955; Missick, 1975, 1990, 1993) Kort overzicht/ samenvatting van bovenstaande theorie Validiteit is een geïntegreerd evaluatief oordeel over de mate waarin empirisch bewijs* en theoretische rationaliteiten de geschiktheid en gepastheid ondersteunen van interpretaties en acties gebaseerd op testscores of andere beoordelingsmethoden. 💡 Empirisch bewijs = onderzoek die jezelf uitvoert à nieuwe resultaten verkrijgt. De onderzoeksvraag wordt beantwoord door systematische data verzameling (vervolgens analyseer je de data); Waarnemingen uit data Experimentele resultaten Kwalitatief als kwantitatief Bachelorproef Kun je de informatie die je krijgt vertrouwen? Principes van uniforme validiteitstheorie (Loevinger, 1957; Cronbach & Meehl, 1955; Missick, 1975, 1990, 1993) 💡 3 belangrijke principes 1. Validiteit = claims en gevolgtrekkingen 2. Validiteitsbewijs heeft meerdere bronnen à doel is een geïntegreerd evaluatief oordeel⇒ het moet. jouw doel gaan bevestigen adhv bewijs 3. Nodig uit tot nadenken over gevolgen Technologie en data TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 8  Validiteitsbewijs heeft meerdere bronnen à doel is een geïntegreerd evaluatief oordeel VB: gevoeligheid⇒ hartslagmeter, temperatuur Geen enkele technologie of de data is blindelings betrouwbaar oMinimaal genoeg à besluitvormingen? Conclusie vraag 2 o Evalueer constant o Overweeg de gevolgen van testen Welke potentiële gevolgen kan de implementatie van technologie hebben voor sporters/ stafleden? o Piloottesten waar mogelijk⇒ test doen van de technologie Inzicht in voorlopige data en analyses à voor aanschaffen o Interne expertise niet voldoende? Onderzoek de betrouwbaarheid van de technologie met eventueel derden VRAAG 3: Kun je de gegevens (data) effectief integreren, beheren en analyseren? 360° overzicht van training, herstel, levensstijl, etc = big data Technologie o Data betrouwbaar à hoe geëxtraheerd, geïntegreerd met andere data-bronnen => analyseren Verschillende technologie o Verschillen in granulariteit = mate van detail gegevens o Verschillende manieren van data extraheren Handmatig tot geautomatiseerde gegevensextractie o Geëxtraheerde data (bv. spreadsheet) à ‘opkuisen’ vooraf de analyse Check for outliers? ⇒ check voor uitschieters Hoeveel tijd om te extraheren + opkuisen van de data à beperken de schaalbaarheid en duurzame implementatie van een bepaalde technologie Conclusie vraag 3 o Educatie: basisprincipes van dataverzameling o Automatiseren door verschillende softwareoplossingen of via open – source codeerplatform Data visualisatie en analyses: Power BI, tableau, Python, R,… TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 9  VRAAG 4: Kun je de technologie in uw werking implementeren? Implementatie binnen de specifieke sportcontext o Externe validiteit = mate waarin je je resultaten à generaliseren naar andere omstandigheden Gecontroleerde onderzoeksetting vs. ‘real life’ Implementatieproblemen o Data verzamelen → grotere workload geven aan staf/ atleet Technologie → nieuwe verantwoordelijkheden voor stafleden Ook voor atleten o Wat ze moeten doen o Ervaring met de technologie Flexibiliteit, mentaliteit en bereidheid à succesvolle implementatie van data – informed decision making Sporten → omarmen van technologie vs. weerstand tegen technologische innovaties Sportcultuur is belangrijk → implementatie van sporttechnologie o Twijfel in de betrouwbaarheid of validiteit van data desondanks wetenschappelijk bewijs Afweging van tijd en middelen! Conclusie vraag 4 o Begrijp en verbeter de implementatiecontext o Zoek naar onzichtbare monitoring mogelijkheden die geen belasting vormen op de sporter o Verminderen workload voor staf → Automatisering van data o Implementeer technologie in bestaande en nieuwe routines⇒ overtuig mensen dat technologie de huidige werking kan vergemakkelijken Eerst de voorgaande vragen beantwoorden alvorens deze vraag. Kosten-batenanalyse o( netto) prestatie effect vs. financiële kost/last van de technologie Concrete aanbevelingen Sport →geïnformeerde toestemming geven voor data verzameling Meerdere belanghebbende te betrekken Evalueer de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid Complexe analyses →“achter gesloten deuren” TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 10  Vereenvoudigde en overzichtelijke gegevens presenteren met duidelijke boodschappen Integriteit bewaren Let op om enkel technologie aan te schaffen → gunstig over te komen bij het management Speculatieve aankopen Concrete aanbevelingen Technologische implementatie moet een collectieve teaminspanning zijn →alle stakeholders betrokken in alle fases van besluitvormingskader en tijdens de implementatie van de technologie Meningsverschillen → overtuigingseffect afzwakken Conclusie Als toekomstig SBM’er wees kritisch bij de implementatie van nieuwe technologieën Soms is een technologie simpelweg te duur o De 4 vragen = irrelevant “To tech or not to tech” à complex Voordelen van een succesvolle technologische implementatie oData verzameling Potentiële valkuilen van technologie in de sport oNiet alle beloften van technologie worden waargemaakt Kun je de informatie die je krijgt vertrouwen? oMeetfouten, betrouwbaarheid, validiteit LES 3 VIDEO FT (financial times)scoreboard AI.io using data to help teams identify belangrijk voor de scouts en de spellers zelf Benchmark players→ use the right metrics Try to identify how it looks like in the future Measure a player objectively another aid/ tool in professional scouting Also used i-on match days Clubs don’t want to risk missing the next diamond 65% spent on wages (depends on the club) Transfer can go wrong The efficiency is very bad→ tracking data is important Decision-making proces based on data analysis Combining the AI tools Adopt a data driven approach VALIDITEIT EN BETROUWBAARHEID: theoretisch kader TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 11  Theoretisch kader: sport data analyse = basis “statistiek” – onvermijdelijk Betrouwbaarheid ⇒ “consistentie en reproduceerbaarheid van meting(en)” Theoretisch kader: sport data analyse = basis “statistiek” – onvermijdelijk Validiteit ⇒ “meet wat het beoogt te meten” Y-as⇒ meter ; afstand X-as⇒ aantal spelers TEST: Zijn alle GPS en betrouwbaar speler 1 had GPS aan merk X speler 2 had GPS aan merk X speler 3 had GPS aan mek Z 💡 GPS= kan je outdoor gebruiken LPS= voor teamsporten in een zaal Opkomst van GPS-systemen (global positioning system) + LPS (local positioning system) in teamsporten Gouden standaard →bewegingspatronen te verzamelen TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 12  Zinvolle interpretatie van de gegevens (data) → validiteit en betrouwbaarheid essentieel Verschillende GPS-systemen: 1 -15 Hz Hertz (Hz) = afgeleide eenheid van frequentie → bij periodieke verschijnselen 1 Hz = 1 positie per seconde 15 Hz = 15 posities per seconde ⇒ 15 frames per seconde; oe meer frames per seconde hoe nauwkeuriger je beeld. Verschillende GPS-systemen: 1 -15 Hz 1 – 5 Hz GPS – systemen hebben limitaties in betrouwbaarheid en validiteit in specifieke gevallen in de sport⇒ niet specifiek genoeg bij bv korte afstanden, kleine richtingsveranderingen Heel veel onderzoek rond de betrouwbaarheid en validiteit van GPS – systemen (10 Hz) o Gering onderzoek naar LPS – systemen LPS = lokaal opgezette infrastructuur Voordelen van LPS Hogere verzamelingsfrequentie → hogere toename van de validiteit en betrouwbaarheid van data Indoor metingen maar ook grote stadions Nauwkeurigere detectie van positie van de speler Mogelijkheid tot baltracking nadeen: Weinig onderzoek→ GPS is de gouden standaard Heel heel heel duur Onderzoek Door opkomst van (nieuwe) technologieën à interessant om GPS – systemen en LPS – systemen te evalueren Evaluatie van 18 Hz GPS (gpexe) vs. 20 Hz LPS (kinexon) vs. de 10Hz GPS technologie (MinimaxX S4 – catapult) oTotale afstand oSprint gerelateerde eigenschappen TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 13  Studie (experimenteel design) Circuit →fundamentele bewegingspatronen van teamsporten () gestandaardiseerd oLoop-, jogging- en sprintonderdelen oRechte lijnen en met COD’s (change of directions) oSprongen o(stil)staan 5” – 10” (~ profiel van de sport) Voorbeeld van een onderzoek: Studie (experimenteel design) Het ontwerp en opstelling van het LPS. Totale afstand 129,6 meter (Hoppe et al., 2018) LPS is meer gecentraliseerd→ de data wordt verstuurd naar satelieten (LPS systemen) 3 systemen 1. LPS 20 Hz⇒ 129,6 2. GPS: 18Hz 3. GPS : 10Hz Hypothese: LPS > 18 Hz > 10 Hz 10 Hz minder nauwkeurig We verwachten dat alle drie dezelfde betrouwbaarheid hebben 💡 GPS en LPS technologie GPS – technologie = Doppler-effect (of shift) oWaargenomen verandering van frequentie van geluid, licht of andere golfverschijnselen, door een snelheidsverschil tussen de zender en de ontvanger. GPS en LPS technologie GPS – technologie = Doppler-effect (of shift) TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 14  o GPS – systeem à stuurt & ontvangt signalen (satellieten) o Beweging = verandert de frequentie door Doppler-effect o “naar een satelliet” loopt→ golven samengedrukt: systeem = hogere frequentie o “weglopen van satelliet” → golven uitgerekt: systeem = lagere frequentie o Verandering in frequentie = meet de snelheid v/e speler “En afstand dan?” ⇒ De verandering van frequentie meet de snelheid van de speler GPS – technologie = Doppler-effect (of shift) “En afstand dan?” → (eenvoudige) formule uit kinematica 💡 d=𝑣.t d = totale afstand (m of km/h) 𝑣 = snelheid van speler (m/s of km/h) t = tijdduur o GPS – systeem ⇒ meet snelheid van speler op vaste intervallen = periode vermenigvuldigen met de tijd tussen twee GPS- metingen = afstand berekenen → totale afstand En acceleratie dan?” GPS – technologie = Doppler-effect (of shift) Acceleratie (m/s^2) = Δsnelheid/ Δtijd Δsnelheid = Verandering in snelheid (eind- en beginsnelheid) Δtijd = tijdsverschil (s) LPS technologie = Wide local area network (WLAN) → 12 antennes en 1 basisstation → Uitzenden van tijdsignalen via radiotechnologie → antennes →WLAN à basisstation x, y- positie à snelheden berekend door differentiatie (afstand in tijd) Data processing Handmatige filtering o Snelheidsdrempels (begin en eind van loop- en joggingsecties + sprinting) o Visuele inspectie → ‘ruis’ tijdens het staan Valse accumulatie van de totale afstand Filtering door (1) berekening a.d.h.v. snelheidsdrempel en (2) som van de afgelegde afstand van elk sectie afzonderlijk Statistische Analyse TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 15  Gecut dat 0 seconden bij elke gps hetzelfde is Alle secties in kaart gebracht De 3 systemen overlapt Standaarddeviatie= standaardafwijking 💡 Standaardafwijking? “= de mate van spreiding aan in bepaalde data (set). Het geeft aan hoezeer de waardes afwijken van het gemiddelde.” ~ spreidingsmaat Kleine standaardafwijking vs. grote standaardafwijking? Uitschieter à door meetfouten geëlimineerd (niet opgenomen in de analyses) o Definitie uitschieter? o (Groter/ gelijk dan 2 keer de standaarddeviatie (SD) (standaardafwijking)) TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 16  💡 Bij een normale verdeling ligt ongeveer 68% van de gevallen één standaardafwijking of minder van het gemiddelde af. Bij twee standaarddeviaties is dat ongeveer 95%. 68% van de waarnemingen (dataset) ligt tussen μ – σ en μ + σ. 95% van de waarnemingen (dataset) ligt tussen μ – 2σ en μ + 2σ Standaardafwijking? μ = gemiddelde σ = één SD Alles buiten de 95% interval zijn hoogstwaarschijnlijk uitschieters Betrouwbaarheid en validiteit (Typical error in the estimation (TEE)) en variatiecoëfficiënt (CV) CV = maat voor de relatieve variabiliteit = de verhouding tussen de standaardafwijking en het gemiddelde (*100). Hoe groter de CV, hoe groter de spreiding rond het gemiddelde → Verschillende devices werden vergeleken → vergelijken van meerdere resultaten uit meerdere devices. Betrouwbaarheid en validiteit ⇒ GPS – evaluatiestudies Evaluaties voor GPS-Studies Beoordeling TEE of CV (%) Goed 0– 10% Resultaten (1) aantal uitschieters Van de 120 datagegevens →relatieve verlies van dataverzameling door meetfouten 10 vb: De 18Hz heeft een foutmarge van 20% Hz GPS = 10% 18 Hz GPS = 20% 20 Hz LPS = 15,8% Resultaten (2) ‘ruis’ ~ tijdens het staan 20 Hz LPS hoogstwaarschijnlijk meer ruis dan beide GPS – systemen (6.9 ± 0.5m) Ruis voor LPS was 6,9m met SD = 0,5 Ruis voor 18 Hz was 3,9 m SD = 0,7 Ruis voor 10 Hz 3,5m SD =… ⇒ meeste onderzoeken worden gedaan door 10 Hz, de kans om ruis te hebben is kleiner bij 10Hz omdat het minder frames per seconden heeft. Resultaten (3) beschrijvende gegevens TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 17  n= aantal geregistreerde spelers Het aantal waarnemingen per device staat er in; sterretje= Elke sectie van de studiedesign opgesomd EXAMEN! Resultaten (4) (A; TEE) en (B; CV) TEE= maat voor betrouwheid Conclusie Bij kortere afstanden zijn nauwkeuriger bij alled drie maar hoe korter de afstand, hoe minder de nauwkeurigheid. 18 en 20 komen het beste uit Belangrijk is ook de soort sport, sommige sporten hebben veel minder COD. Les 4 BLOCKCHAIN INNOVATIE IN DE SPORTECONOMIE TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 18  Redeneren vanuit een behoefte BEDRIJFSMODELLEN EN TOEPASSINGEN Bestaande toepassingen van blockchaintechnologie (BCT) in de sport o Verschillende manieren o Waarde (impact) creëren binnen de sporteconomie Kansen voor nieuwe bedrijfsmodellen in de sport o Economische actoren o Inkomsten, positieve impact op gezondheid en community, stimuleert banen en investeringen o Innovatie ~ veranderlijk Blockchaintechnologie in de sport o “Gehypte” innovatie (?) o Geen zichtbare hinderlijke effect ⇒ Impact op economisch landschap door blockchain- en web3 – technologieën o Nieuwe (toe)gevoegde waarde aan de sporteconomie ⇒ Op dit moment als er blockchain technologie w gebruikt in de sport is het niet hinderlijk is. ⇒ Sporttechnologie is succesvol wanneer het geen hinderlijk effect heeft op de atleet. Rekening houden met: TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 19  Wat is blockchain? 💡 Gedeelde, gedistribueerd register (ledger) dat het proces vergemakkelijkt van het vastleggen van transacties en “assets” kan volgen in een (business) netwerk. o Tastbaar (materieel) → Huis, auto o Ontastbaar (immaterieel) → Intellectueel eigendom (e.g., patenten, auteursrechten, merkidentiteit,…) In principe kan alles van waarde worden gevolgd en verhandeld op een blockchain-netwerk o Verminderde risico voor hackers o Kosten verlaagt voor alle betrokkenen VB: je wilt huis verkopen moet je naar de notaris; Met blockchain technologie zou je het netwerk van u asset volledig in kaart gebracht worden; Het kan nooit uitgaan want het zit voor altijd geregistreerd u-in de database. Bij attack is alles weg Niet gecentraliseerd TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 20  Specifieke kenmerken aan deze “database” 💡 Blockchain = alleen toevoegen oAlleen informatie toevoegen – niets zomaar verwijderen wat je al hebt toegevoegd of aanpassen Elk invoer in de database is cryptografisch verbonden met de vorige invoer →Elk nieuwe invoer = digitale vingerafdruk (signature) (hash) van de vorige bevatten →“signature” is sensitief voor de informatie in de blockchain →“signature” wordt herhaalt in de eerste lijn van de volgende block ⇒ Wanneer één block eindigt met een bepaalde sequentie. Die laatste sequentie wordt toegevoegd aan block nr 2. Het start dus altijd met de laatste sequentie van de vorige block. →Link of “chain” tussen alle blocks en connecteert Lineair & Sequentieel⇒ Leidt tot Historisch beveiligd Kern karakteristieken? Consensus → Voor een transactie geldig is, moeten de deelnemers het eens zijn over de geldigheid ervan Herkomst (provenance) → Deelnemers weten waar het “assest” vandaan komt en hoe het eigendom ervan in de loop van de tijd is veranderd → Transparantie Onveranderlijkheid (immutability) → Geen enkele deelnemer kan een transactie aanpassen nadat deze is vastgelegd in het register (ledger) Fout in transactie – nieuwe transactie gebruikt worden om de fout te corrigeren waarbij beide transacties zichtbaar blijven “Gebeiteld in steen” 💡 Definitie Blockchain – technologie is een systeem voor het vastleggen van informatie → Moeilijk of onmogelijk maakt om het systeem te wijzingen, te hacken of te manipuleren Digitaal “database/ledger” van transacties dat wordt gedupliceerd en verspreid → Volledig netwerk van computersystemen binnen de blockchain Vastleggen van het bewijs van transacties Public vs. (Private) blockchains → “trustless”: meerdere mensen hebben een kopie van de database → Verificatie dat de transactie valide is (e.g., uitgaves doen? Dan moet er geld zijn) → Deze verificatie is niet door een “centraal” persoon/institutie vb: notaris, bank.. → E.g., bitcoin blockchain Wat kan blockchain technologie doen? Het kan meerdere oplossingen bieden Verificatie van ownership (controleert de onveranderlijke geschiedenis) Efficiënte eigendomsoverdracht o Directe transactie o Zonder middenpersoon TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 21  o Iedereen gelijk behandeld AND SO ON… In de Sportwereld Blockchain technologie = innovatief in de sportwereld → “Cost of trust” verlagen Vertrouwen in de sport behouden door een veilig en transparant Data vast te leggen en te verifiëren Fraude te voorkomen = registratie in blockchain E.g. blockchain scenario’s in de sport → Ticket- en merchandise veilig volgen en verifiëren → Authenticatie van aankopen (i.e. fraude en doorverkopen) Bijdrage van blockchaintechnologie (BCT) bij dopingzondaars (Mohan, 2019) → BCT: ondersteuning certificering en registratie atleten → Identiteit en kwalificaties op te slaan en op te volgen Geschiktheid voor wedstrijden te waarborgen → Medisch dossiers, resultaten van dopingtesten en andere informatie (e.g., biometrische gegevens) Blockchaintechnologie toegankelijk en verifieerbaar voor sportorganisaties en regelgevers. Bijdrage van blockchaintechnologie (BCT) bij dopingzondaars (Mohan, 2019) → BCT: ondersteuning certificering en registratie atleten → Identiteit en kwalificaties op te slaan en op te volgen Geschiktheid voor wedstrijden te waarborgen → Medisch dossiers, resultaten van dopingtesten en andere informatie (e.g., biometrische gegevens) Blockchaintechnologie toegankelijk en verifieerbaar voor sportorganisaties en regelgevers. Privacy-technologieën op blockchaintechnologie noodzakelijk voor veilige implementatie Gebruikservaring en educatie = essentieel voor grootschalige acceptatie in de sport Toegankelijkheid voor het gebruik van BCT in de sport is cruciaal voor fans NFT’s (Non – Fungible Tokens), een toepassing van blockchaintechnologie, wordt op verschillende manieren gebruikt om waarde te creëren NTF’s = op blockchaintechnologie opgeslagen → Digitaal unicum⇒ mensen kicken op exclusiviteit → Duplicaten onmogelijk Niet limitatieve mogelijke toepassingen van NFT’s → Ticketverkoop → Unieke digitale bezittingen en merchandise TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 22  Ticket toegang voor evenementen (o.v.v. QR – code) → NFT – gebaseerde tickets: doorverkoop voorkomen → Doorverkoop van Europese (top) tickets bij voetbalwedstrijden → Astronomische bedragen? Unieke digitale bezittingen Verifieerbaar schaars materiaal → Video’s, wedstrijd highlights, foto’s en berichten, etc…) → NFT’s = ‘content’ niet gekopieerd en gereproduceerd kan worden Uniqueness NFT’s à direct marketingkanaal tussen (sport)sponsoren & fan’s → E.g. DeFi (decentralized fiance) In DeFi platformen tokens “airdroppen” naar tokenhouders in ruil voor gemeenschapswerk (e.g., hoedanigheid) “Airdops” = stimulanten voor community betrokkenheid à bestaande NFT-houders stimuleren om actief betrokken te blijven Unieke digitale bezittingen NFT’s ⇒ direct marketingkanaal tussen (sport)sponsoren & fan’s → E.g. DeFi (decentralized finance) Fan-tokens via NFT’s: sponsoren, teams, federaties, clubs’ en atleten zouden de “die-hard” fans kunnen belonen met “airdroppen” van digitale merchandise ⇒ Via verdiende NFT’s recht op: aan te kopen ⇒ NFT’s verdienen door wedstrijden bij te wonen, aankoop merchandise of communicatie met team/atleet via social media EXCLUSIEVE MERCHANDISE NFT’s = voor fans = (extra) inkomsten Teamgerelateerde NFT’s Concreet voorbeeld EHBO en reanimatie certificaten toekennen vanuit de club (o.v.v. NFT) → Ten goede van de algemene volksgezondheid → Hoe meer mensen er kunnen reanimeren hoe meer mensenlevens er gered kan worden AR – VR technologieën Fan als spelers ervaringen transformeren VR – technologie Computergegeneerde echte of kunstmatige 3D multimediale zintuigelijke omgevingen in realtime laat ervaren (Kyaw et al., 2019) Veelbelovende aanvulling in de sport Voordelen Nood aan theoretisch kader TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 23  Individuele kenmerken gebruiker en systeem Les 5 DRAAGBARE (SPORT)TECHNOLOGIE: EEN OVERZICHT Stijging van wearables Mensen delen hun healthcare data Inzichten niet enkel in professionele sport o Belangrijk voor recreanten (= sporters als hobby) o Projectie professionele atleten en sportconsument ⇒ niet te onderschatten Behoefte van de gewone sportconsument + rol van de draagbare technologie gaat hand in hand Verschillende metingen doen Verzamelen van eigen gegevens (+ beheer?) Groeiende trend binnen sporttech ⇒ Want de sportconsument wil dagelijkse kwantificeren van (sport)prestatie Ongeacht fitness, gezondheid, sport of werk (Sport)consument zoekt o Zichzelf monitoren o Informatie verzamelen o Betere kennis over eigen lichaam en functioneren o Gedragsveranderingen over levensstijl o Controle over zichzelf (?) Verschillende sensortechnologieën laten dit toe Twee grote verschillen in gebruikers van de wearables o (1) Nodig hebben in kader van gezondheid o (2) Willen hebben in kader van persoonlijk voordeel Trend in wearables o Gegevens genereren→ zichzelf te verbeteren, evolutie meten o Startpunt kan zijn interesse = evolutie is mogelijk TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 24  Zelf-obsessie tijdperk Sporttech wearables en fabrikanten ⇒ spelen hierop in Nieuwe technologieën ontwikkelen o op de markt o Industrie waarin meest geschikt → eerste hebben + gebruiken (topsporters) o Daarna wearable beschikbaar → mainstreammarkten/ massa(sport)consument Sensoren (in wearables) → gegevens o Verschillende doeleinden o Verschillende gebruikers o Invloed neemt toe = behoeftes → opgelost door technologie Defensie Ruimtevaart “SMART” o Wearables = bestuurbaar, zonder nadenken o Zichzelf bedienen met minimaal menselijk input o Vrijheid om op basis van gegevens actie ondernemen User→ gaat lopen Data gaat in cloud→ bluetooth TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 25  Marktandeel wearable technologie Specifieke toepassingen in de sport o Pols o Textiel (GPS – devices) o Doel = maximale prestatie verbetering zonder hinder Belangrijkste sensortypes: (1) Microcontroller Belangrijkste onderdeel om wearable technologie → functioneren o “mini computer” (systeem op een chip) o Internet of Things (IoT) aanwezig zijn Sensoren die op de aangesloten smart devices zijn geplaatst (softwares en andere technologieën zijn) Verzamelen van data (en data ontvangen) Data geanalyseerd Vermindering aantal elektronische componenten Belangrijkste sensortypes: (1) Microcontroller Wearable technologie o Eenvoudig programmeren o Herprogrammeren o Kosten o Afmeting (!) o Compatibel met andere sensoren Belangrijkste sensortypes: (1) Microcontroller TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 26  Bestaat uit verschillende onderdelen o Processor = data lezen + verwerking data/info à geprogrammeerd is om beslissingen te nemen + uitvoeringsgegevens voorzien o Oscillator = timer klok die data synchroniseert o Geheugen 1. Random access memory (RAM) = verliest data bij stroomuitval 2. Read only memory (ROM) = verliest geen data bij stroomuitval 3. Flash = opslaan gegevens Binnen sport industrie → uitgebreid onderzoek naar de microcontrollers⇒ belangrijk om data continu te verzamelen (2) accelerometer ⇒ weet je jouw topsnelheid Of ‘versnellingsmeter’ o Verschillende soorten: lineair en zwaartekracht o Gemonitorde data → verschillende doeleinden o Bv. tijdens het lopen → topsnelheid + versnelling meten o Slaappatronen monitoren (linken met aanvallen; medisch) Toepassingen zowel sport als medische sector ⇒ Zinvolle data Geprogrammeerde algoritmen mogen niet beïnvloed worden o Impact (negatief) tijdens verwerkingsfase = data = zinloos⇒ mag niet beïnvloed worden door omstandigheden (vb: slaap, voeding, etc.) (3) gyroscopen Meten angulaire acceleraties Accelerometer + gyroscoop →rotatieversnellingen Nauwkeuriger voor dit fenomeen⇒ rotatieversnellingen meten Verschillende typen (zeer technisch; niet kennen) o O.a., optisch en mechanisch o Detecteren angulaire snelheid op hun schijf Natuurlijke krachten die ontstaan door de rotatie van de aarde → inwerkt op een trillend element Corioliskracht/-effect 💡 ‘vibratie/trillingsgyroscopen’ registreren die hoeksnelheid als gevolg van Corioliskracht/-effect KENNEN TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 27  (4) magnetometers Combinatie met accelerometers + gyroscopen om de traagheidsmeeteenheid te vormen Vergelijkbaar met een kompas Geeft je coördinatie Oriëntatie van de bewegingen filteren ⇒ meten magnetische krachten in relatie tot het magnetisch veld van de aarde. ~ Hall – effect (5) GPS Reeds gekend vorige lessen (6) hartslag !EXAMEN! Verschillende sensoren + technieken voor de detectie van hartslag “capactive sensing” o Elektrode (sensor) + menselijk huid →twee componenten ⇒ Vormen een traditionele condensator Photoplethysmografie (PPG) = Techniek dat licht gebruikt om de bloeddoorstroming te meten→ hartslag o Fitbit/ AppleWatch → methode van PPG techniek is fotodiode o Fotodiode = biometrische gegevens verzamelen Hoe meer bloed (= rood) door lichaam stroomt → hoe hogere de intensiteit à grotere hoeveelheid licht door de diodes geabsorbeerd. Fotodiode sensoren op Apple Watch→ groen licht w uitgezonden⇒ Lichtabsorptie wordt gemeten. Hoe meer bloed hoe hoger de intensiteit hoe groter de hoeveelheid licht er wordt geabsorbeert door de fotodiodes. (7) pedometer Stappenteller Mechanische stappenteller of elektrische stappenteller o Meest gebruikt + nauwkeurig o Principe = mechanische teller Mechanisme van ‘kleine metalen slinger (met twee uiteinden)’ met ‘gewichtshamer’ → Bij elke stap = zwaait de hamer en daarna terug in uitgangspositie → Verbonden met een elektronische circuit via veer → Wandelen/ stap = circuit open en gesloten door slingerbeweging ~ stapcyclus (8) druksensor Op basis van rekstrookjes Kracht op de sensoren à weerstandsverandering in circuit Externe factoren controleren o Balcontacten TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 28  o Kracht verschil in benen tijdens richtingsveranderingen detecteren Barometrische druksensoren in wearables o Meten van atmosferische druk t.o.v. omgeving om hoogte te bepalen o Weer voorspellingen 💡 Sensoren = kern van wearables Zonder sensoren = geen nut Data uit wearables = sensoren Sensor marktaandeel GASTLESSEN EXAMENLEERSTOF 6/11 Gastles VALD: Xander De Corte 1: INTRODUCTIE Tools ontwikkelen voor kiné, testen screenen om data te verzamelen. hoe materiaal ontwikkelen met dezelfde kwaliteit omin de club op wekelijkse data gaan testen en monitoren daarom⇒ vlad. In kleine kinepraktiiken in sportclubs BURDEN to VALUE ratio ⇒ High Value Low burden: betaalbare tools en software met heel sterke data Get the right information for the right decision, at the right time. 2: FORCEDECKS Krachtplaten We gaan de grond reactie kracht meten. 4 sensoren in de plaat die dit gaan meten. TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 29  We gaan die kracht tov de tijd in kaart brengen BALANCE impv een reeks van bewegingen in kaart brengen dan gaan we in een beweging gaan kruipen en veel metrics gaan weergeven. Velocity based training→ werken met bepaalde snelheidszones LAND AND HOLD Vertical jump 3: DASHBOARDS Is heel belangrijk om data weer te geven. Kijken naar Links en rechts verschillen before-after Percentiles→ een bepaalde groep data van mensen van zelfde geslacht, leeftijd. percentile is de plaats waarop jij gaat staan in de groep. Ratios Wat ga je doen met al die data? ⇒ We willen iets doen met die data “suite, suite data” 4: NORMS CMJ Peak power grafiek (examenvraag) Kijken naar percentile Ensuring data quality→ in verschillende lagen data filteren 5: PERSONA→ JANICE & JOHN Janice→ 67 en heupprothese Vald wil een immidiate intervention om zo snel mogelijk in te grijpen John Walsh→ Parkinson 65 jaar Objective measurements Alles op één plaats -Normatieve data 6: PRICING Hoe gaan we werken ⇒ Wat zou de prijs kunnen zijn ⇒ TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 30  Subscription based model→ you do not own the hardware 3 or more years ALL-included Hardware+updates Software + updates Technical support Sport scientist support Commitment for innovation⇒ zorgt ervoor dat de waarde van het product daalt 7: ROI health sport 11/12 PANELGESPREK VOORBEREIDING Verslag (2/12) met volgende inhouden Inleiding (KORT) Achtergrond informatie over sportrechtadvocaat + voetbalmakelaar (wat zou hun rol kunnen zijn) (Kritische -) discussie vragen voorbereiden o Twee – drie vragen in verslag voldoende o Denk aan de actualiteit (wielrennen + voetbal) Actieve betrokkenheid tijdens het gesprek! PRESENTATIE & VERSLAG GROEP 1 o Presentatie op 27/11 o Verslag op 4/12 Naam studenten: GROEP 2 o Presentatie op 18/12 o Verslag op 27/11 Naam studenten: Zie ook leho onder opdrachten. Video Analyst: NIELS TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 31  NIELS ⇒ Video analyst Club NXT ⇒ Niet enkel spelers laten doorgroeien U18 U23 en eerste ploeg traint samenop basecamp Wedstrijden worden op de nest gespeeld Jonge spelers die kunnen ontwikkelen en beter worden. Bij club 1 lead analyst + analyst club nxt video analyst + stage Verschil tussen profvoetballers of iemand die niet prof is. Om in voetbal te geraken als niet ex-prof is heel moeilijk. Kleine wereld en mensen leren kennen. Veel extras doen Assistant coach, talent coach Video analyse volgens drie zaken: - Pre-game Pre-game Game Post-game Pre-game Analyse van matches die op gelijkaardige manier spelen. General info Data analyse Drie soorten meetings voor een wedstrijd. Open play: hoe opbouwen, expected line-up, strenght and weaknesses Set play: Wat doen ze op set pieces Game day Meeting: Open play Set Play: head coach en video analyst Niet meer veel praten over de tegenstander → Afhankelijk van hoe de head coach werkt De vier fases van het voetbal De zones op het veld⇒ zo de clips indelen TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 32  Voor de trainingen twee cameras: PTZ , AUTO fol camera ( volgt zelf de bal) drone of soms zelf filmen Ze krijgen ook data van Statsbomb, enkel event data (geven ze pas of niet) Bij nationaal niveau heb je VEEL meer tijd opm voor te bereiden GAME: Tijdens de wedstrijd Live capturing tagging Halftime clip ins: directe feedback Analyst zit soms op de bank of op de tribune stuurt dan de videos naar video analyst Ook toegang tot tv beelden Je gaat tagggen en code maken Dan krijg je verschillende lijnen POST GAME Individuela post game Goals & Chances bekijken: decision makig VIDEO ANALYSIS TOOLS longomatch klipdraw nacsport Hudl: verschillende platformen Sportscode⇒ live capturing, timeline, per speler organiser: clips van verschillende wedstrijden Sorter Database Studio: clips bewerken Wyscout: ALLE wedstrijden gefilmd en gecodeerd wel vooral TV beelden; genereren ook een datarapport STATSBOMB is de dataprovider ⇒ je kan zelf dashboards aanmaken ⇒ Eventdata Niels van den Wyngaert TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 33  Gastcollege Leyman advocaten Inleiding Sportrecht STrafrecht GDPR Fiscale Transferovereenkomsten sponsorcontracten A&J sport management agency (wielrennen) GDPR= General Data Protection Regulation Toepassing in de EU + UK Materieel toepassingsgebied Artikel 5 KDB op basis van Data zijn waarde aangetoond wat zijn waarde is voor Mancity, samnegewerkt met data analytics Project Red card Spelers zeggen dat hun data gegevens onrechtmatig verwerkt zijn Performance data Niels De Schutter GROW Agency Aanspreekpunt van Clubs é SEPLERSALARIS 5 tot 10% op brutojaarsalaris COMMISSIE OP TRANSFER 5 tot 10% van transfersom Onderhandelbaar TRENDS & TECHNOLOGIE IN DE SPORT 34