Το δόγμα του δίκαιου πολέμου PDF

Διεθνείς Σχέσεις Το Δόγμα του (ΚΠΕ153) Δίκαιου Πολέμου Δρ. Ιωσήφ Κόβρας Εισαγωγή  Υπάρχει ‘δίκαιος πόλεμος’;  ‘Από τότε που οι άνθρωποι μιλάνε για τον πόλεμο, μιλάνε γι’ αυτόν με όρους σωστό και λάθος’ (Walzer)  Πόλεμος 2003 στο Ιρακ  ΗΠΑ: το Ιρακ απείλησε την...

Διεθνείς Σχέσεις Το Δόγμα του (ΚΠΕ153) Δίκαιου Πολέμου Δρ. Ιωσήφ Κόβρας Εισαγωγή  Υπάρχει ‘δίκαιος πόλεμος’;  ‘Από τότε που οι άνθρωποι μιλάνε για τον πόλεμο, μιλάνε γι’ αυτόν με όρους σωστό και λάθος’ (Walzer)  Πόλεμος 2003 στο Ιρακ  ΗΠΑ: το Ιρακ απείλησε την εδαφική ακεραιότητα & καταπάτησε ανθρωπινά δικαιώματα πολιτών της  Εκατομμύρια διαδηλωτών: ο πόλεμος αχρείαστος και μη δίκαιος  όχι αμεση απειλή γειτονικών κρατών  Χωρίς απόφαση ΟΗΕ  Καταπάτηση αρχής κυριαρχίας/μη επέμβασης  Πότε ο πόλεμος είναι ‘δικαιος’/νομιμοποιημένος;   2 άκρα  (α) στην ρεαλιστική σχολή (Θουκυδίδης, Μακιαβέλι): ηθική και δικαιοσύνη δεν έχουν θέση στον πόλεμο Το δόγμα  Inter arma silent leges (στον πόλεμο το δίκαιο του σιωπά)  (β) πασιφιστικό κίνημα: ο πόλεμος ποτέ δεν Δίκαιου μπορεί να γίνει αποδεκτός  Η μέση οδός: (α) ο πόλεμος είναι Πολέμου καταδικαστέος, αλλά (β) ενίοτε χρήσιμος και αναπόφευκτος – αρα σημαντική η κωδικοποίηση των κριτηρίων.  Σήμερα κυρίως σημαντικό για συζήτηση περί ανθρωπιστική επέμβασης   Αρχές οι οποίες καθορίζουν αν/πότε ένα κράτος (α) έχει δικαίωμα στη διεξαγωγή πολέμου (β) στον τρόπο διεξαγωγής του. Το δόγμα  Εφαρμογή ηθικών περιορισμών στη χρήση βίας 1. Jus ad bellum (δίκαιο ενόπλων του συγκρούσεων) Jus in bello (δίκαιο διεξαγωγής πολέμου) Δίκαιου 2. 3. Jus post bellum (δίκαιο μετά τον πόλεμο) Πολέμου  Στόχος: όχι δίκαιος κόσμος αλλά αποσαφήνιση περιπτώσεων που δικαιολογείται (με στόχο μείωση βίας).  Jus ad Bellum Υπο ποιες προϋποθέσεις δίκαιο να προσφύγει ένα κράτος σε πόλεμο; 1. Δίκαιος Σκοπός: Νόμιμη αυτοάμυνα 2. Δίκαιη Αρχή: Αποκλειστικά προνόμιο κρατών 3. Αναλογικότητα (μέσων και σκοπών): Η χρήση βίας ανάλογη του σκοπού που επιδιώκεται 4. Εύλογη πιθανότητα επιτυχίας: μόνο αν εύλογη πιθανότητα να κερδηθεί 5. Status Quo: στόχος η αποκατάσταση προτέρα κατάστασης ή ειρήνης 6. Δίκαιη Πρόθεση: όχι για λόγους επέκτασης ή προσπορισμού οφελών 7. Έσχατη λύση: Προηγούμενη προσπάθεια ειρηνικής επίλυσης Jus in Bello  Τι επιτρέπεται κατά τη διεξαγωγή του πολέμου ούτως ώστε να είναι δίκαιος; 1. Αναλογικότητα: Τα μέσα που χρησιμοποιούν ανάλογα της απειλής 2. Ασυλία αμάχων & προστασία των στρατιωτών σε ανάγκη 3. Νόμος του διπλού αποτελέσματος: αν υπάρχουν παράπλευρες απώλειες, ήταν πραγματικά αδύνατο να προβλεφθεί; 4. Συνθήκης Γενεύης! Jus Post-Bellum  Δίκαιη λήξη Πολέμου και μετάβασης στην ειρήνη 1. Η ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να είναι λογική και δίκαιη 2. Ικανοποίηση δικαιωμάτων των θυμάτων 3. Διάκριση μεταξύ πολιτών (ασυλία) και πράξεων στρατιωτών 4. Τιμωρία: αν η ηττημένη χώρα συμμετείχε σε συστηματική καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να τιμωρηθεί αναλογα 5. Ποινική διερεύνηση και τιμωρία ηγετών & στρατιωτικών 6. Αποκατάσταση θυμάτων μη νομιμοποιημένης βίας   Αρχαία Ελλάδα:  Πλάτων: αναγκαίο κακό (επιβολή σταθερής ειρήνης)  Αριστοτέλης: (α) προκειμένου να αποφευχθεί κατάκτηση (αμυντικός πόλεμος), (β) αν στόχος η ειρήνη (γ) αν στόχος η Το Δόγμα εδραίωση δίκαιων ηγετών  Αρχαία Ρώμη: του  Κικέρωνας: αποκατάσταση βλάβης, εκδίκηση και εκδίωξη κατακτητή  απώτερος στόχος η ειρήνη Δίκαιου  Αγιος Αυγουστίνος:  Υπο περιστάσεις αποδεκτός από Θεό Πολέμου  Όταν αμυντικός, αντιδράς σε βλάβη και δεν παίρνεις ευχαρίστηση από βία στην  Θωμάς Ακινάτης  Δίκαιη αρχη: Κήρυξη πολέμου από αρμόδιο κρατικό όργανο Ιστορία (χρόνος για επίλυση)  Αποκατάσταση βλάβης (δίκαιη αιτία)  Ορθή πρόθεση: εξασφάλιση ειρήνης (όχι επιθυμία εκδίκησης)  Διαπίστωση με τον τρόπο διεξαγωγής πολέμου Βεστφαλία: Ο πόλεμος ως δικαίωμα  Η διεξαγωγή πολέμου δικαίωμα των (κυρίαρχων) κρατών – αναφαίρετο δικαίωμα εξωτερικής πολιτικής  Αλλά παράλληλα περιορισμοί:  Αρχή αναλογικότητας:  Αιτία προσφυγής σε πόλεμο δικαιολογεί τον πόλεμο  Μέσα διεξαγωγής πολέμου όχι δυσανάλογα με αυτά που χρησιμοποιεί η αντίπαλη πλευρά  Αρχη διάκρισης:  Διαφορετική χρηση βίας μεταξυ αμάχων και στρατιωτών  Σύνεση: νηφαλιότητα  Αρα, (α) απουσία δίκαιης αιτίας αλλά (β) κανονες περι του jus in bello (επιτρεπτές ενέργειες).   ΚτΕ: ειρηνική επίλυση διαφορών, αλλά πόλεμος ακόμη επιτρεπτός  Προσπάθεια απαγόρευσης επιθετικού πολέμου  Σύμφωνο Briand-Kellogg (1928)  Αρκετά κενά στην ερμηνεία του (αυτοάμυνα για Μεσοπόλεμ εθνική πολιτική)  Γενικά όμως αντίθεση στον επιθετικό πόλεμο & ος ειρηνική επίλυση στα πλαίσια της ΚτΕ  Νομικοί του Γ Ράιχ επιχείρησαν να αμφισβητήσουν το καθεστώς Βερσαλλιών (αναθεωρητισμός) ΟΗΕ και Δίκαιος Πόλεμος  Ο Χάρτης του ΟΗΕ καθορίζει ειρήνη ως αυτοσκοπός της σύγχρονής ΔΚ  Προοίμιο Χάρτη ΟΗΕ  «Να διατηρούν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια και προς τον σκοπό αυτόν να λαμβάνουν τελεσφόρα συλλογικά μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή των απειλών κατά της ειρήνης και για την καταστολή επιθετικών ενεργειών» ΟΗΕ και Δίκαιος Πόλεμος  Απαγόρευση πολέμου (ή απειλή χρήση βίας) κατά της εδαφικής ακεραιότητας/ανεξαρτησίας άλλου κράτους (αρθρο 4)  Εξαιρέσεις:  Νόμιμη αυτοάμυνα: «φυσικό δικαίωμα ατομικής ή συλλογικής νόμιμης άμυνας»  Όταν υπάρχει απόφαση του ΣΒ του ΟΗΕ (επιβολή ειρήνης)   Συνήθως αυτοάμυνα όταν έχει ήδη εκδηλωθεί επίθεση. Προληπτικ  Μπορεί να υπάρξει αυτοάμυνα πριν ή εκδηλωθεί επίθεση αν υπάρχουν βάσιμες πληροφορίες για επικείμενη αυτοάμυνα επίθεση; ;  Ισραήλ (1967) – πόλεμος 6 ημερών  ΗΠΑ (Πόλεμος στο Ιρακ) Τροφή για Σκέψη  Είναι ποτέ εφικτό να δικαιολογηθεί ο πόλεμος;  Ήταν η ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα συμβατή με την παράδοση του ΄δικαιου πολέμου’;  Είναι η προληπτική αυτοάμυνα ‘δικαιη’ αιτία πολέμου;  Ποια από τα κριτήρια του δίκαιου πολέμου είναι πιο σημαντικά για τον καθορισμό ενός δίκαιου πολέμου;  https://www.youtube.com/watch?v=LcBovmGZSPU