Bansa at Pamahalaan (PDF)
Document Details
Tags
Related
- AP Reviewer PDF - Aralin 1, Aralin 2
- Ang Idolo ni Beatrice Ang mga Bayaning Babae ng Bansa -- Relatively Challenging (2-dots).pdf
- Modyul 5: Buhay ni Rizal - Mataas na Edukasyon at Buhay sa Ibang Bansa (PDF)
- United Nations (Ang Nagkakaisang Mga Bansa) PDF
- Kasaysayan ng United Nations (UN) PDF
- Mga Patakarang Kolonyal sa Timog Silangang Asya (Cambodia, Myanmar, at Vietnam) PDF
Summary
Ang dokumentong ito ay naglalahad ng impormasyon tungkol sa mga bansa, ang kanilang mga katangian, kabilang na ang lahi, kasaysayan, wika, kultura, at pamahalaan. Nasasakop din ang mga bagay na may kinalaman sa heograpiya ng mundo at sa Pilipinas.
Full Transcript
**Bansa** ay komunidad ng mga mamamayan may iisang lahi, kasaysayan, wika, kultura, at pamahalaan. Katangian ng mga bansa: **Lahi** -- pangkat ng mga tao na may iisang pinagmulan or pamana. **Kasaysayan** -- mga pangyayaring naganap mula sa kauna-unahang hanggang sa kasalukuyan. **Wika** -- mga...
**Bansa** ay komunidad ng mga mamamayan may iisang lahi, kasaysayan, wika, kultura, at pamahalaan. Katangian ng mga bansa: **Lahi** -- pangkat ng mga tao na may iisang pinagmulan or pamana. **Kasaysayan** -- mga pangyayaring naganap mula sa kauna-unahang hanggang sa kasalukuyan. **Wika** -- mga salitang ginagamit sa isang pook o rehiyon upang magkaunawaan. **Kultura** -- kabuuang kaisipan, kaugalian, or tradisyon ng isang lahi. **Pamahalaan** -- pangangasiwa at paghawak ng kapangyarihang pampolitika para sa kasapi, mamayan, katutubo ng isang komunidad, lipunan, at estado. Mga pitong kontinente sa mundo: 1. Asia 2. Africa 3. Europa 4. North America 5. South America 6. Australia 7. Antartica Pinagmulan ng Pilipinas ayon sa agham: - **Pacific Theory - Bulkanismo** by **Bailey Willis** - **Asiatic Theory - Diyastropismo** - nagaganap sa pamamagitan ng *patiklop o folding, pagkakalamat o faulting, at pagkiwal ng lupa o warping.* - **Teorya ng Tulay na Lupa -- Gradasyon** - **Continental Drift Theory by Alfred Wegener** -- sanhi ng pagalaw sa ilalim ng lupa. **APAT NG SANGKOP NG ESTADO** **1.Teritoryo** - ay ang pisikal na ari-ariang nasasakop ng estado. Binubuo ng lupain, katubigan, at bahagi ng himpapawid. **2.Soberanya -** Tawag sa elementong nagbibigay ng karapatang upang maipatupad ang isang estado. **3.Mamamayan -** taong naninirahan sa isang teritoryo o lupaing sakop ng isang estado. Pinakamahalagang element ng estado. **4.Pamahalaan -** kailangan ng estado upang bumuo, ipakahulugan, o ipatupad ang batas. Ito ang elemetong nagpapatupad sa ganap na kapangyarihan ng mga mamayan. **Batayan** -- pundasyon o saligan ng isang bagay, lalo ng isang ideya o argumento. **Bulkanismo** -- may kaugnayan sa mga bulkan. **Lupalop** -- kontinente o lupang malawak at Malaki. **Nagpahayag** -- nagsiwalat ng kuro-kuro o damdamin. **Soberanya** -- Kalayaan. **Teorya** -- isang palagay o Sistema ng mga ideya nagpapaliwanag sa ilang bagay. **Teritoryo** -- saklaw na lupain sa ilalim ng isang namumuno, estado, lungsod, at iba pa. **Tinataglay** -- likas na angkin Mga mahalagang salik ng heograpiya - Lokasyon - Maaring maging relatibo (relative) o tiyak (absolute) - Karatig bansa ng pilipinas -- Taiwan, China ay Japan, Micronesia na bahagi ng teritoryo ng Pacific sa silangan, Vietnam, Laos, Cambodia, at Thailand sa kanluran at Brunei, Malaysia, at Indonesia sa timog. - Katubigan nakapaligid sa PILIPINAS - Hilaga ng bansa -- BASHI CHANNEL at BALINTANG CHANNEL - Silangan -- PACIFIC OCEAN (pinakamalawak na karagatan sa daigdig) - Timog -- CELEBES SEA at SULU SEA - Kanluran -- WEST PHILIPPINE SEA a. **Kontintental** -- kapag ang kinaroroonan ng bansa kapag nakakabit ito sa isang kontinente. b. **Insular** -- kapag nakahiwalay or napapaligiran ng tubig - Lawak - Hugis - Topograpiya - Klima ng isang lugar **Balingkinitan** -- patpatin o payat. **Diplomatiko** -- opisyal na kitawan ng bansa sa isang bansa. **Heograpiya** -- ang katangiang pisikal ng isang pook. **Inilikas** -- pahlilipat ng mga tao mula sa mapanganib na pook tungo sa ligtas at pansamantalang tirahan. **Kultura** -- kabihasnan, sibilisasyon **Nakalatag** -- pagladlad ng mga bagay nakabalumbon. **Tradisyon** -- pagsasalin ng mga kaugalian, paniniwala at iba pa mula sa isang henerasyon hanggang sa susunod ng henerasyon. ***KLIMA NG PILIPINAS*** **Klima** o **climate** -- tumutukoy sa pangkalahatan at pangmatagalan lagay ng panahon. **Panahon** o **weather** -- tumutukoy naman sa kalagayan o kondisyon ng papawirin sa araw-araw. **Temperatura** -- nagsasabi kung gaano kainit o kalamig ang isang lugar. - HANGIN - **Moonsoon** -- hanging pagdulot ng paglamit at paginit ng lupa. - **Low pressure** -- mababang presyon ng hangin sa lugar - **High pressure** -- hangjng malamig at mataas ng presyon. **Mga Bagyo sa Pilipinas** a. Yellow Rainfall Advisory -- inaasahang bubuhos ng 7.5 hang 15 millimetro o dalawang gallon ng ulan sa loob ng isang oras at papatuloy sa loob ng dalawang oras. b. Orange Rainfall Advisory -- inalalabas sa lugar na makakaranas ng 15 hanggang 30 millimetro o apat hanggang walong gallon ulan sa loob ng tatlong oras. c. Red Rainfall Advisory -- kapag mahigit sa 30 milimetro o walong gallon ulan ang babagsak sa loob ng isang oras at inaaasahang pagpapatuloy sa susunod na dalawang araw. **Aparato** -- kasangkapan kailangan para sa isang particular na layunin o gamit lalo na kung siyentipiko o teknikal. **Daluyong** -- di pangkaraniwang pagtaas ng tubig sa dalampasigan sanhin ng bagyo. ***Mga Anyong Lupa*** **Pulo o island** - isang anhong lupa na napapaligiran ng tubig. **Kapuluan o archipelago** -- tawag sa pangkat ng mga pulo. **Kapatagan o plain** -- malawak at pantay na anyong lupa. **Bundok o mountain** -- isang mataas na anyong lupa. **Bulubundukin o mountain range** -- magkakasunod o magkakadikit o hanay ng mga bundok. **Lambak o valley** -- Patag na kalupaan sa pagitan ng mga bundok. **Bulkan o volcano** - bundok na may bunganga sa taas. **Burol o Hill** -- isang mataas na anyong lupa pero higit na mababa kaysa bundok. **Talampas or plateau** -- kapatagan nasa tuktok ng isang mataas na anyong lupa. **Tangway o peninsula** -- anyong lupa na nakausli o nakaungos sa bahagi ng katubigan. **Tangos o cape** -- anyong lupa na ang dulo ay umaabot na sa dagat o lawa. ***Mga Anyong Tubig*** - **Karagatan o ocean** -- pinakamalaking anyong tubig. - **Dagat o sea** -- malawak na tubig alat na pumapalibot sa kapuluan. - **Look o bay** -- bahagi ng dagat na pumasok sa baybayin o dalampasigan. - **Golpo or gulf** -- katulad ng look, ito'y higit na malaki o makitid sa bukana. - **Kipot or strait** -- isang makitid na daanang tubig na nagdurugtong sa dalawang malalaking anyong tubig. - **Ilog or river** -- Anyong tubig na patungong dagat. - **Sapa** -- higit na mababa at mallit kaysa sa ilog. - **Talon or Falls** -- anyong tubig na bumabagsak sa kabundukan o matataas na lugar. - **Lawa or lake** -- katubigan napapaligiran ng kalupaan. - **Bukal or Spring** -- maliit na daloy ng tubig na nagmumula sa ilalim ng lupa. **Aktibo** -- buhay **Daungan** -- pook sa tabi ng ilog o dagat, tinitigilan ng sasakyan pantubig para maglulan or magbaba ng tao o bagay. **Lahar** - agos ng putik na binubuo ng mga bagay na inululuwa ng bulkan. **Lava** -- kumukulo at tunaw na bato mula sa bulkan. **Malawak** -- pool o espasyong maluwag at malaki ang sakop. **Nagsanga**-sanga -- bahagi na humihiwalay ng pupuntahan, gaya ng sanga ng lansangan. **Nakaungos** -- nakalitaw. **Natutugunan** -- nasasagot ang mga tagabulin. **Pulutong** -- pangkat ng mga tao. **Pyroclastic** -- magkakahalong volcanic particles, mainit na magkakaibang gas, at abo. **Tephra** - pira-pirasong volcanic particles o abo.