Eiwitten en Lipiden PDF

Eiwitten (=proteïnen) Binding van meerdere aminozuren 20 soorten van AZ Naargelang de volgorde en de hoeveelheid --> andere stoffen en weefsels meeste aminozuren kan je zelf aanmaken a.d.h.v. grondstoffen verkregen uit de voeding (niet-essentiële AZ) Essentiële AZ kunnen enkel via...

Eiwitten (=proteïnen) Binding van meerdere aminozuren 20 soorten van AZ Naargelang de volgorde en de hoeveelheid --> andere stoffen en weefsels meeste aminozuren kan je zelf aanmaken a.d.h.v. grondstoffen verkregen uit de voeding (niet-essentiële AZ) Essentiële AZ kunnen enkel via voeding opgenomen worden Sample Footer Text 1 Eiwitten (=proteïnen) Eenzelfde basisstructuur Aan het centrale C-atoom hangen: * -COOH = carboxylgroep * -R = restgroep  verschilt van AZ tot AZ * -NH2-groep of aminogroep * - H: waterstofatoom Eiwitten (=proteïnen) Eiwitten verschillen van elkaar in: 1. De lengte van de keten 2. De aanwezige soorten aminozuren 3. Het aantal van ieder soort van de aminozuren 4. De volgorde van de aminozuren (+ ruimtelijke structuur) Eiwitten (=proteïnen) Functies van eiwitten:  Vormen structuurelementen o.a. in spieren (actine en myosine)  Antilichamen voor bescherming tegen indringers  Transport van O2 en CO2 met hemoglobine eiwit  Microtubuli bestaat uit eiwit tubuline (beweging celorganellen)  Enzymen: versnellen reacties in de spijsvertering Lipiden (=vetten) Triglyceriden - fosfolipiden Meest voorkomende vetten = triglyceriden (opnemen via voeding) Functie: - energiebron - energieopslag in vetweefsel - isolatielaag - beschermen organen De vetzuren kunnen verzadigd of onverzadigd zijn Lipiden Triglyceriden Verzadigde vetzuren Maximale aantal H-atomen rond elk C-atoom Enkelvoudige bindingen Vast bij kamertemperatuur Dierlijke/verzadigde vetten Lipiden Triglyceriden Onverzadigde vetzuren Één of meer dubbele bindingen Enkelvoudig onverzadigd: één dubbele binding Meervoudig onverzadigd: min. twee dubbele bindingen Vloeibaar bij kamertemperatuur Plantaardige oliën Lipiden Triglyceriden Onverzadigde vetzuren Gezonder dan verzadigde vetzuren Gezondst: omega 3-vetzuren (lijnzaad, walnoten en vette vis) Lipiden Fosfolipiden Bouwsteen van membranen in de cel Diglyceride (glycerol + twee vetzuren) + fosfaatgroep  condensatiereactie Lipiden Steroïden Vier koolstofringen + verschillende functionele groepen Cholesterol  belangrijk onderdeel van celmembranen in dierlijke cellen Signaalmoleculen (hormonen) – chemische boodschappers Lipiden Lipoproteïnen Proteïnen + lipiden Oplosbaar in water Glycoproteïnen Eiwitten + sachariden Slijm in de neus, mond en luchtwegen (zie celmembraan) Glycolipiden Lipiden + sachariden Fosfolipiden Celmembraan: herkenning, receptor