Sitogenetik PDF

Sitogenetik Tıbbi Genetik; Sitogenetik Moleküler sitogenetik Moleküler genetik Klinik genetik *** İnsan kromozomlarını inceleyen dalına SİTOGENETİK adı verilmektedir.  1923’de Painter tarafından insanda İnsan kromozomları ilk olarak 1879’da...

Sitogenetik Tıbbi Genetik; Sitogenetik Moleküler sitogenetik Moleküler genetik Klinik genetik *** İnsan kromozomlarını inceleyen dalına SİTOGENETİK adı verilmektedir.  1923’de Painter tarafından insanda İnsan kromozomları ilk olarak 1879’da diploid sayıda 48 kromozom olduğu Arnold tarafından tümör hücrelerinden ileri sürülmüştür. elde edilmiştir. 1882’de ilk olarak Flemming 1949’da Murray Barr dişi kedi tarafından fotoğraflanmıştır. interfaz nükleuslarında X-kromatinini, diğer adıyla Barr cisimciğini Bundan sonra yapılan çalışmalar daha keşfetmiştir. yavaş ilerlemiş, total kromozom sayısı ve Bundan 10 yıl sonra Klinefelter, cinsiyet kromozomları açısından Turner sendromu ve diğer sex birbirinden çok farklı sonuçlar elde kromozom anöploidileri tanımlanmış, edilmiştir. 20 yıl sonra ise Y kromatini keşfedilmiştir.  Kanser patolojisinin kromozom bozuklukları yüzünden olabileceğini 1914’de Theodor 1950’lerde üç yeni tekniğin – Boveri ortaya atmış, 46 yıl sonra 1960’da hipotonik solüsyonu, Novel ve Hungerford tarafından malignite ile fitohemagglutinin ve kolsemidin- birlikte görülen ilk spesifik kromozom keşfi ve kullanılmaya başlanması anomalisi Ph kromozomu tanımlanmıştır. ile beraber sitogenetik çalışmalar hız kazanmıştır. 1932’de Waardenburg ilk olarak Down Sendromunun sayısal bir kromozomal 1956’da ise Tjio ve Levan anomali olabileceğini ileri sürmüş, 1958’de tarafından insan kromozom aynı sendromda Lejeune ve arkadaşları sayısının 48 değil 46 olduğu kesin tarafından en küçük kromozomlardan olarak saptanmıştır. birindeki trizomi keşfedilmiştir.  1960’larda kromozomlar, uzunluk, sentromer lokalizasyonu, heterokromatin bölge içermeleri ve DNA replikasyon paterni gibi özelliklerine göre ayrı ayrı tanımlanmıştır. 1970 yılında ise Pardue ve Gall, in situ hibridizasyon ve C-bantlama tekniklerini geliştirerek modern sitogenetik analiz için önemli adımlar atmıştır. SİTOGENETİK ANALİZİN BAŞLICA ENDİKASYONLARI 1- Bilinen kromozom sendromlarının kesin 6- Mental retardasyon ve/veya dismorfik tanısı veya ekarte edilmesi özellikler ile birlikte görülen monogenik 2- Dismorfik özellikler ile birlikte olan ya hastalıklar. da tek başına görülen psikomotor 7- Maternal serum tarama testleri ya da retardasyon. ultrasonografide anöploidi riski olan 3- Seksüel değişim ve gelişim anomalileri. gebelikler. 4- İnfertilite 8- Tanı ve takibinde belirleyici kromozomal 5- Tekrarlayan abortus ya da ölü doğum bozuklukların görüldüğü malign hastalıklar, hikayesi. özellikle hematolojik maligniteler. Sitogenetik analiz için hazırlanan kromozomlar bölünen hücrelerden elde edilirler. Kemik iliği, testis, korionik villus, neoplazi gibi bazı dokulardan direkt elde edilebileceği gibi cilt, kan, amniotik sıvı gibi diğer canlı dokulardan uzun süreli kültürler yoluyla da elde edilebilirler. Amniyon sıvısı: Gebeliğin 14. haftasından sonra Sitogenetik analiz için genetik alınır. laboratuvarına materyal gönderilmesi Korionik villus: Gebeliğin 8-12. haftası alınabilir. istendiğinde bazı şartlara göre gönderilmelidir. Fetal kan: Kordondan 17.haftada alınır. Kültür aşamasında kan lenfosit hücreleri için konik tabanlı steril falcon tüpleri, fibroblast hücreleri için genellikle tabanı 25 cm2 olan steril kültür flaskları kullanılmaktadır. Sitogenetik hastalıklar sayısal veya yapısal anomaliler sonucu oluşur. Euploid: 23’ün tam katları sonucu olan anomali Aneploid: 23’ün tam katları olmayan anomali Aneploidi sebepleri: - Non-disjunction: 1. mayotik bölünme sırasında homolog kromozom çiftlerinin ayrılamaması veya 2.mayotik bölünme veya somatik bölünmede kromatidlerin ayrılamaması (2 tane aneploid hücre oluşur.) - Anafaz gecikmesi: Mayozda bir homolog kromozomun veya mitozda bir kromatidin hücre çekirdeği dışında kalması (1 normal 1 monozomik hücre ortaya çıkar.) Otozomları ilgilendiren monozomiler yaşamla uyumlu değil. (istisna monozomi G) Trizomiler yaşamla uyumlu olabiliyor. Yapısal anomaliler