2.1 Wet op de politieambt.docx

Cluster 2 Wet op de politieambt =============================== **Geef het onderscheid tussen bestuurlijke en gerechtelijke politie** **Bestuurlijk: Art. 14. Wpa:** - Zien toe op de handhaving van de openbare orde met inbegrip voor de naleving van de politiewetten en de verordeningen - V...

Cluster 2 Wet op de politieambt =============================== **Geef het onderscheid tussen bestuurlijke en gerechtelijke politie** **Bestuurlijk: Art. 14. Wpa:** - Zien toe op de handhaving van de openbare orde met inbegrip voor de naleving van de politiewetten en de verordeningen - Voorkomen van misdrijven en de bescherming van personen en goederen - Zorgen zij voor algemeen toezicht en controles op plaatsen waartoe ze wettelijke toegang hebben - Brengen verslag uit over hun opdrachten en ingewonnen inlichtingen aan de bevoegde overheden - Voeren maatregelen van **bestuurlijke politie** uit treffen matteriele maatregelen van bestuurlijke politie uit waarvoor zij bevoegd zijn **Gerechtelijk: Art 15. Wpa:** - Bij het vervullen van opdrachten van gerechtelijke politie hebben wij als taak: 1\. Misdaden, wanbedrijven en overtredingen op te sporen. - Bewijzen ervan te verzamelen en daarvan kennis te geven aan de bevoegde overheden - De daders ervan te arresteren en ter beschikking te stellen van de bevoegde overheid(PDK, procureur arbeidsauditeur,...) op de wijze en in de vormen bepaald door de wet. 3\. De voorwerpen waarvan de inbeslagneming ( vb. drugs,...) voorgeschreven is op te sporen, in beslag te nemen en ter beschikking te stellen van de bevoegde overheden. 4\. Het verslag ( pv) van hun opdrachten en de inlichtingen die zij naar aanleiding ervan hebben ingewonnen aan de bevoegde overheden **Bestuurlijke politie →** veiligheid → openbare rust → openbare veiligheid **Gerechtelijke politie →**misdrijf **Bevoegdheden OGP- OBP** **Wie is OGP/HPK ? Art 138 wgp** 1. Politieambtenaren benoemd in het officierskader of in middenkader 2. Politieambtenaren die door de koning bedoelde ambten bekleden 3. Calog personeel van ltwp →labo 4. Calog personeel inzaken uitvoeren telefoon taps 5. Politieambtenaren binnen de recherche ( regels door koning bep.) lokale en federale recherche 6. Inspecteur met kaderanciënniteit van 6 jaar ( indien door hen gevraagd en volgens regels koning) → korpschef moet dit goedkeuren + opleiding 160 uur) **wie is obp? Art 4 WPA** - Provinciegouverneurs - Arrondissementscommissarissen - Burgemeesters - Officieren van federale en lokale politie - Politieambtenaren met graad van ogp/hpk onder permanente interventiedienst. Dit op beslissing van de koning **Identiteitscontrole →** We mogen **NIET** controleren **TENZIJ:** - Plegen strafbaar feit met administratieve of strafrechtelijke sanctie ( PV opstellen → misdrijf) - Vrijheidsberoving → bestuurlijke aanhouding - Bevel en verantwoordelijkheid OBP: - Toegang tot.... → locatie waarvan de veiligheid in gedrang kan komen - Deelnemers aan.... → bijeenkomsten waarbij veiligheid in gedrang kan komen - Op voorschrift bestuurlijke autoriteit → burgemeester - Grenscontroles - Garanderen openbare veiligheid - Materiële aanwijzingen → vb. cannabisgeur - Omstandigheden tijd/ plaats - Gedragingen - Wordt opgespoord - Geprobeerd of voorbereidt een misdrijf te plegen - De openbare orde heeft verstoord of zou kunnen verstoren **Wat zijn de modaliteiten van een id-controle?** - Identiteitsstuk moet **overhandigd** worden - Enkel bijhouden voor de tijd die nodig is voor de verificatie - Mogelijkheid bieden om identiteit op eender welke wijze aan te tonen - Kan identiteit niet aangetoond worden of bij twijfel → bestuurlijke aanhouding max 12 u! - Grotere legitimiteit bij de politie - Etnisch, en bij uitbreiding discriminerend profileren te allen tijden vermijden. - Wettelijk kader Art.34. WPA aanscherpen - Implementatie handelingskader met **4 fasen** - Gefundeerde beslissing om over te gaan tot controle - Verbindende dialoog met gecontroleerde personen ( op transparante wijze controle motiveren) - Controle uitvoeren op respectvolle wijze - Continue reflectie over ons optreden !! we gaan enkel controles doen op basis van ART. 34 WPA !! **Kritieke succesfactor** - Gecoördineerde implementatie - Moderne en vernieuwde integratiebeleid - Expliciet diversiteitsbeleid - Open organisatiecultuur - Aangepaste, empathische leiderschapsstijl en met voorbeeldfunctie - Gepaste communicatietechnieken - Haalbaarheidsstudie over de digitalisering van registratie en identiteitscontroles **Fouille** **Algemene regel!:** we fouilleren niet tenzij er een wettelijk kader is **Telkens bij een fouille de vraag stellen waarom voer ik deze uit?** → wat wil ik aantreffen? Afhankelijk wat je wilt aantreffen de soort fouille kiezen **Welke 4 soorten fouilles zijn er?** 1. Veiligheidsfouille 2. Gerechtelijke fouille 3. Fouille voor opsluiting 4. Fouille internationaal vervoer Vb. voorafgaande opsluiting in cel is Fouille 3 Vb. bij controle van een persoon is dit bv. Een veiligheidsfouille ifv. Zoeking naar eventuele wapen, scherpe objecten ter bescherming van eigen/ collega veiligheid. **Wat is de omschrijving van fouille.** - Fouillering is het zintuigelijk speuren in, op of onder de kleding van een persoon met de bedoeling na te aan of deze persoon niet bepaalde voorwerpen of zaken bij zich heeft. +-----------------+-----------------+-----------------+-----------------+ | | 1. **vf** | 2. **Gf** | 3. **Fo** | +=================+=================+=================+=================+ | **doel** | Vinden wapens | Vinden bewijs | Vinden | | | of andere | van een | gevaarlijk | | | gevaarlijke | **md/wb** | voorw, of | | | voorw. | | voorw. Ter | | | | | ontvluchting | +-----------------+-----------------+-----------------+-----------------+ | **op wie?** | 1. Deelnemers | 1. | Opgeslotenen | | | aan... | gerechtelijke | | | | | vrijheidsber. | | | | 2. Toegang tot | | | | |.... | 2\. persoon → | | | | | redelijke | | | | 3. Vrijheidsbe | gronden bezit | | | | roving | bewijs | | | | | | | | | 4. Bij | | | | | controle | | | | | redelijke | | | | | gronden | | | | | bezit wapen | | | +-----------------+-----------------+-----------------+-----------------+ | **Door wie?** | 1+2 pa zelfde | Pa zelfde | Persoon zelfde | | | geslacht | geslacht indien | geslacht ( pa | | | | mogelijk | of burger) | | | 3+4 pa zelfde | | | | | geslacht indien | | | | | mogelijk | | | +-----------------+-----------------+-----------------+-----------------+ | **Verantw.** | 1+2 bevel + | Richtlijk + | Ger vb. richtl | | | verantw. Obp | verantw. OGP | + verantw. OGP | | | | | | | | 3+4 eigen | | Best aanh. | | | verantw. | | Richt+verantw | | | | | OBP | +-----------------+-----------------+-----------------+-----------------+ | **Termijn** | z.l.a.n maf | z.l.a.n max | Geen termijn | | | ophouding van | ophouding **6 | bepaald | | | **1 uur** | uur** | | +-----------------+-----------------+-----------------+-----------------+ | **Methode** | Betasten | Betasten | Betasten | | | lichaam, kledij | lichaam, kledij | lichaam, | | | en bagage. Geen | en bagage. | kledij, bagage. | | | ontkleding | ontkleding | Ontkleding | | | | mogelijk | mogelijk | | | | | | | | | Geen oz lichaam | Geen oz lichaam | +-----------------+-----------------+-----------------+-----------------+ **VHS: v**eiligheid : jezelf/ collega **H**ulpverlenen → in het mate van het mogelijke hulp bieden **S**poren vrijwaren **Naaktfouille** Art 28 §5 - Individuele aanw. Die dit noodzakelijk maken - Systematische en collectieve ontkleding zijn **verboden!** - Fouillering met volledige ontkleding → richtlijn + verantwoordelijkheid OGP-OBP - Bij weigering kan OBP-OGP **opdracht** geven tot gebruik van dwang - Ontkleding gradueel en in fasen → eerst bovenlichaam ontbloten, aankleden, daarna onderlichaam **Voorwaarden naaktfouille** - Geslote ruimte: in afwezigheid van onbevoegde derden. - Door 2 of meer PA van hetzelfde geslacht ( aantal ook niet meer dan noodzakelijk) - Persoon die fouille vrijw. Aangaat wordt niet aangeraakt - Fouille gebeurt met eerbied voor waardigh. Persoon. Duurt niet langer dan noodzakelijk - Enkel na gerechtelijke vrijheidsberoving - Enkel na toestemming parket **Wat moeten we doen bij een naaktfouille** - Fouille met ontkleding dient gemotiveerd te worden + motivatie meedelen aan persoon die ontkleed wordt - Motivatie opnemen in pv en desgevallen in register der vrijheidsberovingen - **Registratieplicht:** - Identiteit gefouilleerde - Plaats en tijdstip fouille - Identificatienummer of interventienummer uitvoerders - Motivatie fouille - Incidenten - Graad van ontkleding - Resultaat fouillering - Identiificatienummer -- interventienummer OGP-OBP **Kniebuigingen** - Wettelijk niet beschreven - Fouille mag niet uitmonden in een 'politioneel' onderzoek aan het lichaam - Rechtspraak: - Aanvankelijk toegelaten en lang toegepast - Uiteindelijk verboden ( proces aanslagen) - Alternatief: onderzoek aan het lichaam of beeldvorming ( toepassing SV.) **Bestuurlijke aanhouding** Art 31. Omschrijving: een persoon beperken in zijn/haar vrijheid van komen en gaan. **Bestuurlijke aanhouding:** **Gevallen: Art 31 WPA** - Hinderen vrije verkeer - Verstoren openbare rust - Ter voorkoming van een misdrijf dat de OR of de OV ernstig in gevaar brengt - Persoon die misdrijf pleegt dat OR of OV ernstig in gevaar brengt teneinde dit misdrijf te doen ophouden. Art 22.2° - gepreciseerde gevallen kunnen politieambtenaren overgaan tot de bestuurlijke aanhouding van personen die de Or verstoren en hen van de plaats van de samenscholing verwijderen ( vb. grote groep tijdens protesten in kleine groepen breken dan kunnen we bestuurlijk aanhouden) **gevallen onder bijzondere wetten:** - ter identificatie van persoon - illegaliteit - geesteszieke personen ( snachts spreekt procureur als vrederechter) - openbare dronkenschap t.g.v. alcohol ( dronkensch. + openbaarheid+ wanorde/schandaal= bestuurlijke aanhouding) - openbare dronkenschap t.g.v. drugs **procedure:** - ABP: bestuurlijke aanhouding( bij weigering) - OBP: handhaaft bestuurlijke aanhouding - OBP doet burgemeester/ bevoegde politieoverheid verwittigen - Register der vrijheidsberoving wordt ingevuld ( fysiek boek of ISLP) - Chronologisch verloop van de vrijheidsberoving vanaf het begin tot het einde - Vorm en inhoud → (bepaald door koning) **Termijn**: zo lang als noodzakelijk - **Max 12 uur** ( algemeen) - **Max 12 uur** (openbare dronkenschap t.g.v. alcohol) - **Max 6 uur** ( openbare dronkenschap t.g.v. drugs) - **Max 24 uur** ( illegaliteit) **Rechten** - Kennis geven rechten/ procedure in een taal die hij/zij begrijpt → keuze uit +- 35 landstalen - Eten/drinken → dronken personen meestal geen eten wel drinkbaar water - Sanitaire voorzieningen - Vragen om vertrouwenspersoon te verwittigen ( Bestuurlijk hebben ze het **recht** om een vertrouwenspersoon te verwittigen. Wij mogen ook hier zelf naar polsen of ze dit al dan niet willen) - Medisch onderzoek door arts naar keuze **gerechtelijke vrijheidsberoving** **[wet op de voorlopige hechtenis ]** - Vrijheidsberoving binnen heterdaad - Vrijheidsberoving buiten heterdaad - Vrijheidsberoving bevelen - Beslissing raadkamer/ kamer inbeschuldigingstelling **Heterdaad** Art 41. Sv. - Het misdrijf is ontdekt t**erwijl** het gepleegd wordt of **kort na** het gepleegd is, is een heterdaad ontdekt misdrijf. - Als ontdekking op heterdaad wordt ook beschouwd als de verdachte door het openbaar geroep wordt vervolgd ( vb. hou de dief,...) - Verdachte in het **bezit** wordt bevonden van zaken, wapens, werktuigen of papieren die doen **vermoeden** dat hij dader of medeplichtige is, **mits dit kort** **na** het misdrijf geschiedt. **Heterdaad:** - Kan je het tijdstip feit niet achterhalen zal dit niet binnen heterdaad zijn. **Gerechtelijke vrijheidsberoving** **Procedure heterdaad:** - AGP: bewarende maatregel - OGP/HPK: arrestatie (of niet) - PDK: bevestigd arrestatie ( of niet) - OR: aanhouding, vrij onder voorw. Of vrij - RK: handhaving of niet - KI: beroepsprocedure - **Termijn effectieve vb. →** aanhouding OR: max 48 uur ( binnen de 5 dagen voor de RK ) onder de 15 jaar straf moet dit gemotiveerd worden **procedure buiten heterdaad** - AGP: bewarende maatregel - OGP: bewarende maatregel ( enkel kennisname) → ( altijd bellen naar parket) - PDK: arrestatie( of niet) - OR: aanhouding, vrij onder voorw. Of vrij - RK: handhaving of niet - KI: beroepsprocedure -**termijn effectieve vb. → aanhouding max 48 uur** **Samenloop gerechtelijke vrijheidsberoving** - **Art 32:** in geval van samenloop van een gerechtelijke arrestatie met een bestuurlijke arrestatie mag de vrijheidsberoving niet langer duren dan 48 uur. - Onderscheidt wet en omzendbrief **Samenloop ger.vb. + best. Aanh. (wet)**  **Samenloop ger vb. tijdens best aanhouding ( omzendbrief)** **Bestuurlijke zoeking gebouwen ( en voertuigen)** **Onschendbaarheid van de woning** Art 15 GW - De woning is **onschendbaar**: geen huiszoeking kan plaats hebben dan in de **gevallen die de wet bepaald** en in de vorm die zij voorschrijft - Persoonlijke levenssfeer maar ook professionele privacy. - Woning en wagen zijn bestuurlijke doorzoekingen **Begrip woning:** - De woning betreft een plaats met inclusief de aanhorigheden. Die een persoon bewoont om er zijn verblijf of zijn werkelijke verblijfplaats te bevestigen en waar hij recht heeft op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer, zijn rust en meer in het algemeen van zijn privé leven - Als woning wordt aanzien: alle vaste constructies welke dienen tot de feitelijke huisvesting van een persoon zijn familie/personeel; de aanhorigheden en elk verblijf, ook niet vaste constructie , dat als woongelegenheid is ingesteld. ( binnenplaatsen, neerhoven, tuinen, besloten erven) **Welke 4 plaatsen kennen we?** - Openbare weg - Publiek toegankelijke plaats - Verlaten onroerende goederen - Privé vertrekken **Toegangsrecht → huiszoeking** Art 26 WPA: - De politieambtenaren kunnen steeds de voor het publiek toegankelijke plaatsen alsook de verlaten onroerende goederen betreden om toe te zien op de handhaving van de openbare orde en naleving van de politiewetten en verordeningen. - Algemeen toezicht ( bestuurlijke politie) - Opdrachten van de gerechtelijke politie uitvoeren **Samenvatting optreden** - Is de plaats die we willen betreden gedekt door de grondwet? - Indien het geval, wat is onze intentie bij het betreden van de plaats: - Gesprek, bemiddeling, verhoor ( zonder meer),.... - Vaststellen, opsporen, inbeslagname,.... - In geval van optie 2: vinden en toepassen van het wettelijk kader inzake huiszoeking!!. **Soorten huiszoeking:** **Bestuurlijk:** - Fysieke integriteit in gevaar( oproep...) - rampen, onheil, schadegeval **gerechtelijk ( SV. Bijz. wetten)** - toestemming → AGP - heterdaad → OGP - bevel OR → OGP - aanzoek hoofd des huizes → OGP - art 6 bis. Drugswet → OGP - vrijheidsberovend bevel → OGP **bestuurlijke doorzoeking gebouwen ( en voertuigen)** 1. fysieke integriteit in gevaar 2. rampen, onheil, schadegeval **bevoegdheden** - agent bestuurlijke politie - kan woning betreden - desnoods dwang - 24/24 - Teneinde hulp te bieden aan mensen in nood!!! - Kosten → bestuurlijke zoeking = voor de gemeente - Bij rampen ASAP OBP in kennis stellen en indien nodig ter plaatse komen voor coördinatie **Doorzoeking voertuigen** 1. **Redelijk op gronden op basis van**: - Materiele aanwijzingen - Omstandigheden tijd/plaats - Gedragingen **vermoeden dat voertuig gebruikt word om:** - een misdrijf te plegen - Opgespoorde personen te vervoeren - Gevaarlijke voorweren of bewijzen te vervoeren 2. **Kan tevens wanneer bestuurder weigert om te laten controleren dat zijn voertuig in overeenstemming is met de wet:** - Bestuurlijke doorzoeking: ZLAN max 1 uur - Doorzoeking voertuig ingericht en gebruik als woning = huiszoeking!!! - Doorzoeking voertuig of enig ander VVM? - Zowel in het verkeer als geparkeerd - Op de openbare weg of op publiek toegankelijke plaatsen **Gebruik van dwang** - Indien we een wettig doel hebben = dwang mogelijk - We moeten altijd waarschuwen!! Ook deze waarschuwingen moeten genoteerd worden in een pv. - Indien we onmogelijk kunnen waarschuwen dit ook vermelden in pv!! **3 Voorwaarden** - Opportuniteit - Evenredigheid - Subsidiariteit ( trapsgewijs gepast reageren op escalatie en de-escalatie van de situatie.) - Bij overbrenging, uithaling en bewaking van gedetineerden - Bij vrijheidsberoving ( best./ ger.) indien noodzakelijke gronden van: - Gedrag vroegere vrijheidsberovingen - Aard van misdrijf - Aard van verstoring openbare orde - Verzet of geweld tegen vrijheidsbeneming - Ontvluchtingsgevaar - Het gevaar dat de betrokkene vormt voor... - Het gevaar dat betrokkene bewijzen vernietigt **Gebruik handboeien (minderjarigen)** - Bij overbrenging, uithaling en bewaking van minderjarigen die een mof gepleegd hebben of daarvan verdacht worden - Bewaking van minderjarigen die het voorwerp uitmaakt van een vrijheidsberoving - Verzet of geweld tegen de vrijheidsbeneming - Ontvluchtingsgevaar - Het gevaar dat betrokkene vormt voor... - Het gevaar betrokkene bewijs vernietigd !!! niet langer dan noodzakelijk Registratie in register en pv. Bij twijfel van de leeftijd → modaliteiten minderjarige **Vuurwapen gebruik → op personen** 1. Wettige verdediging 2. In volgende omstandigheden - Heterdaad md/wb - Met geweld gepleegd - Vermoeden bezit vuurwapen - Vuurwapen klaar voor gebruik - Vermoeden gebruik vuurwapen tegen personen !! vuurwapen trekken = altijd dwang !! Vuurwapen getrokken = beseffen dat je nu bereid moet zijn wapen te gebruiken indien noodzakelijk Vuurwapen gebruik gebeurt na waarschuwing met luide stem, na enig ander middel, waarschuwingsschot inbegrepen. **Wat zijn de modaliteiten van bestuurlijke inbeslagname in het kader van wpa?** - leden van het operationeel kader - op goederen en dieren gevaar voor leven en fysieke integriteit van personen en de veiligheid van goederen - in plaatsen waartoe we toegang tot hebben - onder verantwoordelijkheid en conform de richtlijnen van een OBP - max 6 maanden - tot evt. vernietiging beslist door best. Overheid **welke bestuurlijke inbeslagnames zijn er nog?** - Bestuurlijke inbeslagname → wapenwetgeving - Bestuurlijke inbeslagname → politieverordening → burgemeester besluit - Bestuurlijke inbeslagname → wet dierenwelzijn **gebruik ANPR-gegevens** - Gerechtelijke politie - Het opsporen en vervolgen van wanbedrijven en misdaden met inbegrip van de uitvoering van straffen of vrijheidsbeperkende maatregelen - De inbreuken betreffende de politie over het wegverkeer - In het kader Verdwijningen Bevoegdheden Max 1 maand terug in tijd → korpschef/ dir. Fedpol + aangewezen OGP Meer dan 1 maand terug in de tijd → parket → feiten met een max straf van minimum 1 jaar **Basisbevoegdheden agenten** - Vaststellingsbevoegdheden: - Inbreuken gemeentelijk reglement/gas - Verkeersongevallen (onopzettelijke) - Verkeersinbreuken **Bevoegdheden wpa:** - **Op initiatief** - **In bijstand** - **Niet/nooit** **Wpa: initiatiefrecht** - Heterdaad (1+2) md/wb: agenten kunnen -- - Verdachte ophouden - Verdachte onderwerpen aan een vf - verdachte identificeren - voertuig ter plaatse houden - onmiddellijk een politieambtenaar verwittigen !! - volledige bevoegdheid inzake best. Inb. **In bijstand:** Op bevel van OBP/OGP en samen met een politieambtenaar kunnen agenten: - gebouwen en vervoersmiddelen ( best.) doorzoeken. - Vf en gf uitvoeren - Bewaking van personen die van hun vrijheid beroofd zijn, uitvoeren. **Wat kunnen agenten NIET!!** - Voertuigen doorzoeken op basis van art 29 WPA - Uitvoeren van ( of aanwezig zijn bij) gerechtelijke huiszoekingen - Bestuurlijke aanhoudingen op initiatief uitvoeren