Laboratuvar Kuralları 2024-2025 PDF

Laboratuvarda Biyogüvenlik Laboratuarlar, ilginç ve aynı zamanda tehlikeli çalışma alanlarıdır! Laboratuarda Biyogüvenlik: Çalışan kişinin ve çalışma materyalinin korunması için; çalışma sırasında belirli laboratuar kurallarının, yöntemlerin, altyapı ve cihazların kullanılmasıdır. Laboratuvar or...

Laboratuvarda Biyogüvenlik Laboratuarlar, ilginç ve aynı zamanda tehlikeli çalışma alanlarıdır! Laboratuarda Biyogüvenlik: Çalışan kişinin ve çalışma materyalinin korunması için; çalışma sırasında belirli laboratuar kurallarının, yöntemlerin, altyapı ve cihazların kullanılmasıdır. Laboratuvar ortamında çalışanların sağlık ve güvenliği için temel güvenlik kurallarına uyulması büyük önem taşımaktadır. Bu sebeple, laboratuvarda çalışan kişilerin laboratuvar sorumluları tarafından yapılacak uyarılara uyması gerekmektedir.  LABORATUVAR ÇALIŞMALARINDA UYULMASI GEREKEN TEMEL KURALLAR Genel: Herhangi bir şey yemekten ve içmekten kesinlikle kaçınılmalı, sigara içilmemeli, gıda malzemeleri bulundurulmamalı, laboratuvar ekipmanları bu amaçla kullanılmamalıdır. Laboratuvarda çalışılırken mutlaka önlük giyilmeli, önü ilikli tutulmalıdır. Çalışmanın niteliğine göre gerektiğinde eldiven ve koruyucu gözlük, maske kullanılmalıdır.  LABORATUAR ÇALIŞMALARINDA UYULMASI GEREKEN TEMEL KURALLAR Genel: Rahat ve düz ayakkabı giyilmeli ve özellikle açık ayakkabı giyilmemelidir. Uygun giysiler giyilmeli (ayakkabılar kapalı olmalı, palto gibi hareket kısıtlayıcı ya da pahalı ve zarar görebilecek giysiler giyilmemeli). Laboratuvar dışına laboratuvarda kullanılan önlük, eldiven, vb. ile çıkılmamalıdır. Takılabilecek aksesuar (uzun kolye, bilezik) kullanılmamalı, Saçlar uzunsa bağlanmalı, Çalışırken I: Kimyasalları kullanmadan önce etiketleri dikkatle okunmalı. Eğer kimyasal ile ilk kez çalışılacaksa, öncelikle güvenlik etiketini okunmalı Kimyasallara çıplak elle dokunulmamalı (asla tatlarına bakmayı denemeyin ) Tutuşmaya neden olabilecek ‘hot plate’ gibi aletlerin yanında yanıcı sıvılar bulundurulmamalı Belirtilen prosedür takip edilmeli, işlem çok zor ya da açık ifade edilmemiş ise mutlaka yardım alınmalı Çalışırken II: Çatlamış ya da kısmen kırılmış cam eşyalar hiçbir çalışmada kullanılmamalı Herhangi bir kimyasal madde döküldüğünde hemen sorumlulara bildirilmeli Deneyinizi bitirdiğinizde çalışma alanı temizlenmeli. Çalışma alanınız için uygun olan temizleyiciler kullanılmalı Laboratuvardan ayrılmadan önce, kullanılan kişisel koruyucu ekipmanlar temizlenmeli ve eller yıkanmalı Çalışırken III: Laboratuar atıkları uygun atık kaplarında toplanmalı Kırık cam, bistüri, agaroz ve poliakrilamid jeller genel çöplüğe atılmamalı Kimyasal atıklar etiketli özel kaplarda toplanmalı Çalışırken IV: Laboratuarda bulunan zehirli kimyasal maddeler ile kuvvetli asitler ayrı bir bölümde saklanmalıdır. Derişik asit şişeleri dikkatli bir şekilde ve iki elle tutularak taşınmalıdır. Asit buharları ve sağlığa zarar veren gazları çıkartan maddelerle mutlaka çeker ocak içerisinde çalışılmalıdır. Çalışırken V: Derişik asitlerin üzerine su dökülmeyeceği ve daima suyun üzerine asidin yavaş yavaş dökülmesi gerektiği unutulmamalıdır. Hidroklorik asit (HCl) gibi zararlı buharlar çıkaran derişik asitler ve bazı zehirli çözeltiler pipetle çekilirken mutlaka plastik emicili (puar) veya otomatik pipetler kullanılmalıdır. Çalışırken VI: Gerekli güvenlik önlemlerinin alınması ve herhangi bir tehlike anında yapılacak ilk yardımın bilinmesi Laboratuarda çalışacak kişiler çok dikkatli olmalı, güvenlik önlemleri ve ilk yardım konularında bilgi edinmeli, kullanılacak malzeme, kimyasal madde ve alet-ekipman konusunda yeterli bilgi ve deneyime sahip olmalıdır. Çalışırken VII: Arkadaşını meşgul etmemek ve yaptığı işten başka bir şeyle meşgul olmamak, Tüm çalışmalarda analiz edilecek örnekleri iyi ve temiz bir şekilde saklamak, Araç ve gereçleri son derece dikkatli kullanmak, bilmedikleri konularda mutlaka laboratuar sorumlusuna başvurmak, Kullandıkları kimyasal maddeler ve çözeltilerin kirletilmemesine dikkat etmek, Çalışırken VIII: Kimyasal maddeleri ve çözeltileri ekonomik olarak kullanmak, Herhangi zararlı bir durumu hemen laboratuar sorumlusuna iletmek, Her çalışma sonunda kapları yıkamak ve çalıştıkları masayı temizlemek, Analiz sonucunda elde edilen değerleri laboratuvarda kayıt etmek ve hesaplama işlemlerini en kısa sürede yapmak Çalışırken IX: Laboratuar çok iyi tanınmalı, kullanılacak malzeme, kimyasal madde ve alet ekipmanın özellikleri ile yerleşim düzeni çok iyi bilinmelidir. Laboratuarda mümkün olduğunca yalnız çalışılmamalı Özellikle deneyimsiz kişilerin, yanlarında yetkili bir kişi olmaksızın laboratuarda tek başlarına çalışmalarına izin verilmemelidir. Çalışırken X: İçeride çalışırken kapılar kesinlikle kilitlenmemelidir. Isıtma yada kaynatma yapmak gerektiğinde üzerinde “ateşe dayanıklıdır” işareti bulunan kaplar kullanılmalıdır. Çalışma yapılacak masaların ve kullanılacak malzemelerin temiz olması bulaşmayı (kontaminasyonu) önlemesi nedeniyle oldukça önemlidir. Laboratuarda çalışan kişiler mutlaka laboratuar düzenine ve kurallara uymak zorundadırlar. Çalışırken XI: Laboratuarda bulunan çöp kutuları her akşam boşaltılmalıdır. Laboratuar terk edilmeden önce bütün su ve gaz musluklarının kontrol edilmesi gereklidir. Yangın ve benzeri kazalar durumunda paniğe kapılmadan yapılacak işler, laboratuarlarda çalışanlar tarafından bilinmelidir. Yangın söndürme araçları kolaylıkla erişilebilecek uygun yerlere konmalı ve zaman zaman kontrol edilerek çalışır durumda bulunmaları sağlanmalıdır. TEHLİKELİ KİMYASALLAR: Tehlikeli maddeler, tehlikeli maddelerin taşınması ile ilgili yönetmelikler uyarınca ya da tehlikelerinin derecesine göre sınıflandırılırlar. Reaktiflik, bozunma hızı, yangın veya sağlık tehlikesi ya da toksik etkilere göre sınıflandırma yapılır. -Kaynaklar- Laboratuarda Biyogüvenlik, Doç.Dr.Tijen Talas Oğraş, TUBİTAK, GMBAE http://staff.science.nus.edu.sg/~paev21/Safety.htm http://www.uottawa.ca/services/ehss/biosafety.htm www.medicine.uottawa.ca/ehss- spe/courses/BiosafetyJan05.ppt