پیش نویس غیر قابل استناد ردسنامه آشنایی با تجارب مدارس اسلامی (PDF)

‫باسمه تعالی‬ ‫پیش نویس غیر اقبل استناد ردسنامه‬ ‫آشنایی با تجارب مدا رس اسال یم‬ ‫(وژیه مهارتآموزان رشتهاهی آموزش ابتدا یی و آموزش استثنایی)‬ ‫دبیرخاهن هماهنگی گروهاهی معارف و رتبیت اسالمی‬ ‫دانش گاه فرهنگیان‬...

‫باسمه تعالی‬ ‫پیش نویس غیر اقبل استناد ردسنامه‬ ‫آشنایی با تجارب مدا رس اسال یم‬ ‫(وژیه مهارتآموزان رشتهاهی آموزش ابتدا یی و آموزش استثنایی)‬ ‫دبیرخاهن هماهنگی گروهاهی معارف و رتبیت اسالمی‬ ‫دانش گاه فرهنگیان‬ ‫‪1‬‬  ‫باسمه تعالی‬ ‫معرفی درس و منطق آن‪:‬‬ ‫مدرسه جدید و نظام تربیت رسمی به عنوان محصول دانش و فرهنگ تمدن مغرب زمین وارد ایران شد و بنابر‬ ‫رویکردهای خودباور در مقوله فرهنگ و تمدن باید بومی شود‪ ،‬تا کارکرد صحیحی داشته باشد‪.‬سرگذشت نظام‬ ‫تربیت رسمی و مدرسهای در ایران‪ ،‬سرگذشتی پرفراز و نشیب است؛ اما در این میان جریانی عَلَم خودباوری و عدم‬ ‫تقلید صرف از آموزش و پرورش وارداتی را به پا داشت و در قالب تولید اندیشه نوین تربیت اسالمی (در قالب یک‬ ‫رشته ) و در قالب تاسیس «مدارس اسالمی» به این هم پرداختند‪.‬‬ ‫ظهور «مددارس اسدددالمی» از دهده ‪ 1320‬بده بعدد بداز میگردد کده بده مثدابده پددیدد ای نوظهور در تداری آموزش و‬ ‫پرورش ایران تالش کرد اسددت بنابر نیازهای جامعه در میانه سددنت و تجدد قدم به عرصدده نهد و برای پاسددویویی به‬ ‫نیاز جامعه اسددالمی در مسددا تربیتی و دینی خود را در میانه مدرسددههای علمیه (قدیم) و مدرسددههای دولتی جدید‬ ‫(مدرن) جا نماید‪.‬مهارت آموزان‪ ،‬در آیند نزدیک از نقشآفرینان اصدلی در مدارس خواهند شدد و در کسدوت معلم‬ ‫و مدیر مدرسه به ایفای نقش در نظام تربیت رسمی جمهوری اسالمی ایران خواهند پرداخت؛ بر این اساس الزم است‬ ‫تا با تجربهزیسدته معلمان و مدیران مدارس اسدالمی آشدنا شدوند و با نیاهی بصدیرتآفرین به تجریه و تحلی این تجربه‬ ‫تاریوی‪ -‬تربیتی در اعتماد به نفس فرهنیی و تربیتی بپردازند‪.‬‬ ‫این درس با این هدف تالش میکند نمایی از تاریوچه دانش تربیت اسدالمی و تجربه تاسدیس و بالندگی مدراس‬ ‫اسددالمی و فرایندها‪ ،‬برنامهها و مقررات این مدارس را ارا ه نماید تا زمینهای برای رشددد تفکر اناددمامی معلمان آیند‬ ‫جهت رسیدن به الیویی مطلوب از تربیت و «مدرسه مطلوب» فراهم آورد‪.‬‬ ‫نام درس‪ :‬آشنایی اا تجارب مدارس اسالمی معاصر ایران‬ ‫مشخصات درس‬ ‫نوع درس‪ :‬نظری‬ ‫پیتامتدهتای یتاد یری‪ :‬در پددایددان این وااددد یددادگیری‪،‬‬ ‫اهتدا‬ ‫تعداد واحد‪2 :‬‬ ‫مهارتآموز قادر خواهد بود‪:‬‬ ‫تعداد ساعت‪32 :‬‬ ‫‪ -1‬مهمترین ویژگیها و تجارب مدارس اسالمی را در عرصه آموزش‪ ،‬پرورش و‬ ‫شایستگی کلیدی‪ :‬تربیت اسالمی‬ ‫مدیریت بشناسد‬ ‫‪ -2‬مبتنی بر تجارب عامالن و پیشگامان مدارس اسالمی معاصر انگیزه الزم‬ ‫دروس پیشنیاز‪ :‬معلم تحول آفرین‬ ‫جهت به کارگیری خالقیت‪ ،‬نوآوری در عرصه تربیت اسالمی در مدارس را‬ ‫‪ :‬اسدتاد‬ ‫استتاد متخصتب ارای تدری‬ ‫کسب نماید‬ ‫مجوز دار از سدددوی دبیرخدانده همداهنیی‬ ‫‪.1‬توان الزم برای اخذ تصمیمات درست مبتنی بر تجربهزیسته معلمان و‬ ‫گدرو هددای مدعددارف و تدربدیددت اسدددالمدی‬ ‫مدیران «مدارس اسالمی معاصر» و فلسفه تربیتی شخصی خود را کسب‬ ‫دانشیا‬ ‫نماید‪.‬‬ ‫‪2‬‬  ‫سرفصل درس‪:‬‬ ‫‪ )1‬معنا شناسی و اهمیت مدارس اسالمی‬ ‫مفهوم مدرسه اسالمی‬ ‫‪-‬‬ ‫پیدایش علوم تربیتی در ایران‬ ‫‪-‬‬ ‫تاریوچه دانش تربیت اسالمی معاصر‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ )2‬مواجهه جریانهای اجتماعی ایران اا مدرنیزاسیون آموزش و پرورش‬ ‫مواجهه جریانهای اجتماعی معاصر با مدارس جدید‬ ‫‪ o‬روشنفکران سکوالر‬ ‫‪ o‬سنت گرایی محافظه کار‬ ‫‪ o‬اصالح گری دینی‬ ‫‪ o‬اایاء گری دینی‬ ‫‪ )3‬نمونههایی از مدارس پیش از انقالب‬ ‫جامعه تعلیمات اسالمی‬ ‫‪-‬‬ ‫مدرسه رفا‬ ‫‪-‬‬ ‫از انقالب‬ ‫‪ )4‬نمونههایی از مدارس پ‬ ‫دبیرستان آیند سازان مشهد‬ ‫‪-‬‬ ‫مدرسه اکمت بابلسر‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ )5‬اررسی تحلیلی مدارس اسالمی در ایران معاصر‬ ‫تحلی و جمع بندی مدارس اسالمی‬ ‫‪3‬‬  ‫‪.1‬معنا شناسی و اهمیت مدارس اسالمی‬ ‫مفهوم مدرسه اسالمی‬ ‫با نآای یی‬ ‫و یی یر نه اصااار ا‪.‬اتر یر ایران با‪.‬انان نآای مونش‬ ‫تاریخ تعلیم و تربیت ایران نشاانهنده ییننه مونش‬ ‫ییننهی وسانکمم یاتانده‪1‬ر یس اش وروی ا‪.‬ام ب ایران اتانیام وری ب اراریری یی ا‪.‬ام وسااه را ب ورعل تعلیم و‬ ‫شبان یی (صربی) برای اآم تعالیم ا‪.‬اموی اناا وی تاهر ران‬ ‫تربینی تبهیل عری ع یر من احما و وعارف ییدی و مونش‬ ‫رانا یر یاایاان رن یو ناری نهلواان باا تکنام نجاا ا‪،‬نهااصی باا تن‪،‬ا با االایم ‪،‬هعیات عمم صلم وماان مونش‬ ‫ب وکیط اخنااصی یر ذیل وساه ودنقل ته و ومنب خان نا بن‪،‬نی موهنهر اش من شوان تا یایان صه یواشنم تهسی چیلی‬ ‫وری بنینه ع با اراریری ‪،‬رراایایی بسایار یر نر تاآر و رو‪.‬انا‬ ‫بیم اش نلار ‪.‬اا ومنب خان نا صهنوی تری نآای مونش‬ ‫یانم مونشان را با ‪.‬انای ابنهایی احما و ی‪.‬اننرام یی میام ا‪،‬نهاصی ندر و اخمم متادا وی عرینهر اررچ یر ای عنر ای‬ ‫وهمِ عنانی ومنب خان یر یی تکنام ‪.‬ایا‪.‬ای ا‪،‬نهاصی و وندا‪.‬اب با ا نااازام شوان ترییرام بسایاری را ب خنی ییه اوا‬ ‫‪.‬اخنار و وانیت خنی را حفظ نهنیر‬ ‫اولی ارتباعام ‪.‬ایا‪.‬ای و ارند ی با برم یر یور صافنی مباش تاه اوا یس اش انف اصافآان بن‪.‬ایل وکهنی ااران ایران‬ ‫یور ای عنانی اش بی ثباتی ‪.‬اایا‪.‬اای و یرریری نای وداق ای را تارب عریر خم هرم ورعلی وقنهر ون‪،‬ب تااه تا‬ ‫ارتباعام ‪.‬ایا‪.‬ای و ارند ی با برم تا ابنهای یور ا‪،‬ار ب تعنیق بیفنهر ‪،‬دگ نای ایران و روس یر حمنوت انکعلی تاا‬ ‫ع ب تاامساات نای ‪.‬ااآه ی ایران انااویه را وی تنان مباش یور ای ‪،‬هیه ونا‪،‬آ تههنی ایران و برم یر نجر رراتر‬ ‫تاامساات ایرانیان ع ‪.‬اارشوی خنی را وآه حمهت ندر وی یدهاتاانده اش نای نجاوی روس ع یر ذندیت تاریخی ایرانیان‬ ‫اتفام تاریخی با ابعای وآم ا‪،‬نهاصی ارند ی‬ ‫تمست نجاوی بلم ی‬ ‫بی ان ای اا ه انهیت و اثر تلقی وی تاه ن اقط ی‬ ‫وکمهی بر انهیشا ایرانی واری موه‬ ‫تدب تاریخی چننان ین‬ ‫و تههنی ب حساام وی میهر اش ای رو ای تامسات ب وهاب ی‬ ‫نای ‪.‬ااد ی ‪،‬اوع من روش ایران ر‪.‬ااانهر عبق ای اش حاعهان اش ‪،‬هل ولیعآه‬ ‫و صااهای فااعع و صقب وانهری را ب رن‬ ‫وات صبااس ویرشا نهااااها باا برخی روتااادفمران برم تااایفنا را چاار را یر واری عرین نجاا ناا نآاای ناا و تن‪.‬ا اعا‬ ‫ی‪.‬اناورینای تههن ‪،‬هیه یر ایران تشاخید یاینهر تاری ای ا هاوام اش یصنم ر‪.‬اهی اش وسانشااران ارویایی و اصلا یانشاان‬ ‫ب ارویا تا تا‪.‬ایس یارالفدنن یر ااان میده خنانه موه یر ایداا اتاار ای ب تا‪.‬ایس وهارس خار‪،‬ی وی عدیمر ب ی‪.‬اننر‬ ‫وکهه تاا برای اولی بار وسایننر نای ارویایی ا‪،‬اش تا‪.‬ایس وهر‪.‬ا یر ایران را ییها عرینه و بهی ترتیب وهارس وهرن یر‬ ‫یر ایران؛‬ ‫و یرور‬ ‫‪ 1‬نهاینن ناصر‪ ,‬تاریخ اونش‬ ‫‪4‬‬ ‫ال نیی عاوم ونفاوم با ومنب خان نای ‪.‬اادنی یر عشاانر تااروع ب اعالیت عرینهر ای وهارس ع یر ابنها با ان یل نای‬ ‫وذنبی تن‪.‬اط وبلران وسایکی و یآنیی ارویایی تا‪.‬ایس تاهنه انهد انهد یایر وخاعبی خنی را ب وسالهانان نیل رسانر‬ ‫یارنه و عهی بعه اولی ال ننای ا نبا‪.‬ی وهارس ‪،‬هیه تن‪.‬ط خنی ایرانیان تا‪.‬یس تهر‬ ‫تا‪.‬ایس و تن‪.‬اع وهارس ‪،‬هیه ع اش حهایت نه ‪،‬انب حمنوت و روتادفمران برم تایفن برخنریار بنی یر ویان ونهی‬ ‫ن رانی نایی بر ان یختر ان یل نای تبلیری وسایکی‪-‬یآنیی یر تا‪.‬ایس وهارس ب صمو ‪.‬اابق یتاهدی بی ان ان با ایران‬ ‫وی ر‪.‬ایه و نهندی تعارر برخی نهاینای وهارس‬ ‫و اخباری ع اش ا‪.‬انعهار عشانرنای یی ر چنن نده و صههانی ب رن‬ ‫‪،‬هیه با احما ییدی ون‪،‬ب واعدم نایی یر ویان ونهی ‪،‬اوع یر تقابل با ای یهیه ننظآنر ررییهر ای تقابل ب یو صنرم‬ ‫«انمار و انفعا » و «تقابل اعاان » ابل تقسایم ا‪.‬اتر صه اش صلهای مرا و روتا انهیم با یرد انهیت صلم و ا‪.‬انفای اش‬ ‫صلن ‪،‬هیه برای ییشارات ‪،‬اوع ا‪.‬اموی ب حهایت و تا‪.‬ایس اش ایاای وهار‪.‬ای یریاخنده ع یر عدار صلن ‪،‬هیه و ا‪.‬انفای اش‬ ‫صلن و وعارف ییدی و رصایت احما الآی نیل اننها یاتاندهر میت ا تایخ ااال ا‬ ‫نای مونشتای ننی ب مونش‬ ‫رو‬ ‫ننری ب صدنان وآهنری صالم ییدی و ت و نهایده ور‪،‬عیت تایعی یر ایران اننای ‪،‬ناش تا‪.‬ایس وهارس ‪،‬هیه برای وسالهان‬ ‫نهنیر میت ا ‪.‬ایه وکهه عباعبایی نیل ع یمی یی ر اش ‪.‬ا روحانی ونثر من شوان‬ ‫را صاایر و وبالری نم ب ای اور عه‬ ‫صالم ییدی‬ ‫یر ایران وکسانم وی تاه ب تا‪.‬ایس وهر‪.‬ا ای ب نا وهر‪.‬ا ا‪.‬ام ا ها نهنیر تا‪.‬ایس ای وهر‪.‬ا تن‪.‬اط ی‬ ‫نقم وآهی یر ن ا وری ب ای وهارس یاتت و شوید تا‪.‬یس وهارس ا‪.‬موی یی ر ب تمل ننی را ایاای نهنیر‬ ‫باا تاااروع یور یآلنی ‪.‬ااارعنم ‪،‬ریاان ناای ییدی مبااش و یی شیایی اش نها ارعاان ‪،‬ااوعا اش ‪،‬هلا تعلیم و تربیات با‬ ‫‪.‬یا‪.‬ت اصلی حمنوت تبهیل تهر ‪.‬رعنم تهیه و خفقان ‪.‬یا‪.‬ی و ا‪،‬نهاصی یر یور یآلنی او واالی برای اعالیت ررو‬ ‫با ی ن ذاتااتر تربیت ییدی را خنی را ب ‪.‬ااهت الب تعلیم و تربیت بیر ر‪.‬ااهی یر نآای‬ ‫نای وذنبی یر صرصاا مونش‬ ‫خاننای نیام نا و واالس روفا ع عری و وری وسالهان نسابت ب وهارس ‪،‬هیه ‪.‬ایا‪.‬ات وبارش ودفی را ییم رران و اش‬ ‫ار‪.‬اناین ارشنهان خنی ب وهارس ‪،‬لنریری وی عرینهر یس اش تاآرینر ‪ 20‬شوانی ع صهر یور حمنوت رفااخان ویرید با‬ ‫اتاار عشانرنای بی ان ب ‪.‬ار موه ‪،‬ریان نای ا‪،‬نهاصی اش بن‪،‬نی موهن خمء هرم یر یرو اننقا ا‪.‬انفای عرینه و اعالیت‬ ‫نا ایاابی خنی یر صرصا تعلیم و تربیت را تن‪.‬اع یاینهر یمی اش وآهنری رخهاینا یر ای شوان تا‪.‬ایس وهر‪.‬ا یوتایلران‬ ‫وسالهان و وهر‪.‬ا ‪،‬عفری تن‪.‬اط صبا‪.‬اعلی ا‪.‬اموی ا‪.‬اتر ای وهارس ع ب ‪،‬اوع تعلیهام ا‪.‬اموی وشاآنر تاه تا شوان‬ ‫ییهاعری و ریب ب ‪ 180‬وهر‪.‬ا یر ‪.‬ارا‪.‬ار عشانر را تکت ینتام رار یایر‬ ‫انقمم ا‪.‬اموی ایران یر عل عشانر رسانر‬ ‫نهلوان وهر‪.‬ا صلنی تن‪.‬اط صمو عربا‪.‬انیان یر تآران وهراس ‪ 12‬ران ‪،‬هعیت ییروان رمن یر وشاآه تن‪.‬اط ا‪.‬انای‬ ‫صابهشای تا‪.‬ایس ررییهر عهی بعه یر یی تکنام ‪.‬اا ‪ 1332‬وهر‪.‬ا عها یر تآران تن‪.‬اط عیع وذنبی نآاات ولی و‬ ‫یبیر‪.‬انان یی و یانم یر م تن‪.‬اط ‪.‬ایه وکهه بآشانی تا‪.‬ایس تاهر وهارس یی ری نهننن وهر‪.‬نن وهر‪.‬یخنران راا‬ ‫و وهر‪.‬ا روتاد ر تا انقمم ا‪.‬اموی ب و‪.‬ایل عیع نای وخنلفی اش نخب ان وسالهان تا‪.‬ایس تاهنهر بهی ترتیب وهارس‬ ‫‪5‬‬  ‫ولی ع با ان یل حفظ و تن‪.‬اع ارشتاآا ا‪.‬اموی و تربیت وکاالی وسالهان متادا ب وعارف و احما یی و وسالط ب صلن‬ ‫‪،‬هیه اعالیت وی عرینه ب وهارس ا‪.‬موی وشآنر تهنهر‬ ‫یس اش انقمم ا‪.‬موی ایران یر ‪.‬ا ‪. 57‬یا‪.‬ت ا‪.‬موی ‪.‬اشی نجا مونشتی ب عنر ‪،‬هی یی یری تهر یر ای یور با‬ ‫ترییر وی تانیر اش ‪.‬انیی با تن‪ ،‬ب اصامحام‬ ‫تن‪ ،‬ب ا‪.‬انقرار حمنوت ا‪.‬اموی وفآن وهر‪.‬ا ا‪.‬اموی انهعی ی‪.‬انخن‬ ‫برناو یر‪.‬ای انهاف مونشتای تکنام مونشتای اراریر وانده احیاء اونرتربینی تامل ریری تشامل نای ا‪.‬اموی یانم‬ ‫مونشی و بیر وی تنان عال واهارس ایران یس اش انقمم را واهر‪.‬ااا ا‪.‬اااموی یر نجر ررااتر اواا باا تن‪،‬ا با وی ری ونهاایل‬ ‫ننیت اخناااصای ب وا‪.‬اا ‪،‬آت ریری رویمری و ا هاوام وی ون‪.‬اسای‬ ‫وهارس ا‪.‬اموی ییم اش انقمم یعدی و‪،‬نی ی‬ ‫یر وهر‪.‬ا وی تنان وفآن وهارس ا‪.‬ااموی وکهوی ب وراعل مونشتاای ر‪.‬ااهی ای وی تااننه ع با ننیت واحه یر ‪،‬آت‬ ‫تربیت ا‪.‬اموی وی ری نا ونهایلی را یر نکن تا‪.‬ایس رویمری تربینی نکن رانبری وهر‪.‬ا برناو نای مونشتای اش خنی‬ ‫نایی ا‪.‬اات ع یر یی ونا‪ ،‬با ناه ارند ی برم‬ ‫بروش یای انهر بهی ترتیب وفآن وهر‪.‬اا ا‪.‬ااموی حاعی اش تم‬ ‫نای فاه ییدیِ یر ‪،‬اوع‬ ‫نا و وعارف ا‪.‬اموی و وبارش با تن‪.‬اع ارش‬ ‫ارش‬ ‫‪،‬ریان نای ا‪،‬نهاصی وسالهان برای رسانر‬ ‫یر االاب تاا‪.‬ااایس واهارس ننی یر یو ‪.‬اااه اخیر با صهال موری اناهر ای واهارس اررچا یر یور حمنوات عاابنم و یور‬ ‫حمنوت ا‪.‬اااموی یو تااارایط عاوم ونفااوم اش وباارش و انلوا تا مشایی و ابنماار را تارب عری انه اوا یر نر یو یور بخااعر‬ ‫نای تربینی ونفاوم اش وهارس یولنی صهنوی یی ر ونهایل وی تننهر‬ ‫‪.‬اخنار رویمری برناو یر‪.‬ی و عایر مونشتی و رو‬ ‫پیدایش علوم تربیتی در ایران‬ ‫برای تکلیل ‪.‬ایر تکن یانم تعلیم و تربیت ا‪.‬اموی ابنها نیاش ا‪.‬ات ن انی ب تامل ریری صلن تربینی ‪،‬هیه و نکن‬ ‫ا‪.‬انقرار من یر ایران بیانهاشیمر صلن تربینی ا‪.‬اا‪.‬اا ناظر ب وکننای صلهی وشاخاای ا‪.‬ات ع یربار ونفانع تربیت بک وی‬ ‫برای ر‪.‬ایهن‬ ‫نهایهر ای تعریع وسالل ی یی ری را ب ییم وی عشاه ع «تربیت» چیساتب بر نجر را‪.‬اننن ویاار تم‬ ‫تعریع واحه اش تربیت ناار‪،‬ا ا‪.‬ات؛ شیرا نر عس ‪.‬اعی وی عده تربیت را بر ا‪.‬ااس اآم خنی تنفایف ینه و اش من یر‬ ‫ب ی‬ ‫وقابل تعاریع ربیب یااع عدهر برای ا‪.‬ااس او تر‪،‬یف ویینه باای تعریع «تربیت» ع «وفاعیت تربینی» را روتا نهایهر‬ ‫بر ای ا‪.‬اس وفعیت تربینی صبارم اش ارمیدهی ا‪.‬ت ع اری یا ررو (وربی) بر اری یا ررونی یی ر (ونربی) اثر وی عدهر یر‬ ‫ای تعریع ‪.‬رع وربی ونربی و ارمیده تربیت حانر یارنه ع بر ا‪.‬اس من وی تنان تربیت خنم را حازل وی ری نای شیر‬ ‫یانسات ‪ )1‬واهنص ودساهی اش انهاف ع وشنرعا اش عرف وربی و تارری اننخام و تعریع وی تننه ‪ )2‬اننخام ارایدهنای‬ ‫‪.‬ان با انهاف تعیی تاه و اش ‪.‬انی یی ر با نانی شیسات تاداخنی روان تاداخنی و ‪،‬هع‬ ‫تربینی ب صانرتی ع اش ی‬ ‫تاداخنی ع بر صهل تاارری حمم اروا‪.‬ات برابری عده و نهاندگ باتاه؛ ‪ )3‬ارشیابی وهاووی یر ی‪.‬انرس باتاه ب رنن ای ع‬ ‫‪6‬‬ ‫وسایرنا را بننان یین‪.‬ان اصامی عری و وربی ارمیده و تاارری را ب نکنی بیم اش ییم با یمهی ر ودابق ‪.‬ااخت و انهاف‬ ‫اننخام ته و واهنع ودجنو را ونری ‪.‬نا رار یای(ویاار ‪ 7 1370‬ب نقل تآابی ‪)20‬؛ بدابرای ای ویتنان رفت صلن‬ ‫نای وعنبر ب واالع وسازل ‪.‬ران ی وذعنر وی یریاشیر‬ ‫تربینی واهنص یانشی نجاودهی ا‪.‬ت ع ب رو‬ ‫تربیت اش ابنهای تاریخ انهیش ا نهنار ونری واالع و برر‪.‬اای انهیشااهدهان و صالهان بنی ا‪.‬اات اوا خا‪.‬اان ا تا‪.‬اایس‬ ‫صهنوی ا‪،‬باری یاری ب نکنی ع یر یایان رن ننشینم با ا‪،‬باری تاااهن تعلیم‬ ‫واالعام صلن تربینی ییننه وثیقی با مونش‬ ‫تربیت نیاش الایده ب وعلهان ونخااد ع بننانه با تسالط بر ارمیدهنای یایریری و یاینی اننجارام یولت اش خرو‪،‬ی نای‬ ‫نآای مونشتای را برموری بن‪،‬نی موه و نخسانی عر‪.‬ای صلن تربینی یر ین ‪ 1890‬یر ژنن و عشانرنای یی ر بربی تکت تاثیر‬ ‫تااااخا یانشااای ‪،‬اهیاه شواانی یر ایبیاام‬ ‫نیااش ا‪،‬نهااصی حرا ای بن‪،‬نی مواهر البنا صدنان «صلن تربینی» با صدنان یا‬ ‫یا‬ ‫یانشا انی تن‪.‬اع یاات ع ایواری عمیاری یر ‪.‬اا ‪ 1911‬ون‪.‬اسا صلن تربینی رو‪.‬ان را یر ژنن تا‪.‬ایس عریر اش نهان شوان‬ ‫رتان‬ ‫بخاعر تمهر رتان نایی ع ذیل ای وفآن نسابنا صا رار وی ررات بک ییراونن ننیت صلن تربینی ب صدنان ی‬ ‫حنش واالعام ویان رتن ای یا بی رتن ای یر ‪،‬ریان ا‪.‬ت(تآابی ‪)27‬ر‬ ‫وسنقل یا ی‬ ‫صلن تربینی اوماان یذیر نبنی(تاااآابی ‪ 62‬و ‪)63‬ر اش ای رو‬ ‫تعلیم و تربیات ننی یر ایران نیل بهون مونش‬ ‫یهیهمیی ی‬ ‫رتان یانشا انی یر ایران نیل تابا بایام ‪.‬ایا‪.‬ای و ا‪،‬نهاصی ‪،‬هیهی بنی ع یر عشانر‬ ‫تامل ریری صلن تربینی ب وهاب ی‬ ‫وا یی یری وی تاهر یر ‪.‬اا ‪ 1307‬با و‪،‬نی رذتات چده ین اش تاروع وهارس ‪،‬هیه یر ایران تعهای وعلهان ر‪.‬اهی عشانر ب‬ ‫صهی ‪ 360‬نفر وی ر‪.‬اایه یر حالی ع بر ا‪.‬اااس نساابت ‪ 1‬وعلم برای ‪ 30‬یانم مونش یر ای وقاا نیاش ب ‪ 5000‬وعلم و‪،‬نی‬ ‫یاتات (یلیانی ‪)1378‬ر بر ای ا‪.‬ااس تا‪.‬ایس نآایی برای تربیت وعلم یر عشانر فاروری بنی و ای اور نیاش ب تا‪.‬ایس رتان‬ ‫صلن تربینی را االایم وی یایر بهی ترتیب یارالهعلهی ورعلی ع یر ‪.‬ااا ‪ 1298‬تا‪.‬اایس تااه بنی یر ‪.‬ااا ‪ 1311‬ب‬ ‫یانشاسارای صالی ارتقا یااتر عهنر اش ‪.‬ا ‪.‬اا بعه با تاانیب اننن تا‪.‬ایس یانشا ا تآران یر والس یانشاسارای صالی ب‬ ‫یانشا ا تآران الکام ررییه با صدنان رتان «الساف و صلن تربینی» ذیل یانشامه ایبیام ب اعالیت خنی ایاو یایر یر ‪.‬اا‬ ‫‪ 1338‬یانشاسارای صالی اش یانشا ا وسانقل و یس اش وهتی ودکل ررییه تا باای من ‪.‬ااشوان تربیت وعلم و تکقیقام تربینی‬ ‫یر وشارم ارندگ و ت تا‪.‬ایس تانیر یر ‪.‬اای خم بن‪،‬نی موه واهیا یر ‪.‬اا ‪ 1344‬عری تا‪.‬ایس یانشامه صلن تربینی یر‬ ‫یانشا ا تآران با نهف تربیت وعلهان ب صمو ی ی ونم یر وساازل نجا تعلیم و تربیت یر ایران ب تاانیب ر‪.‬ایه و ا‪،‬را‬ ‫تاه(تاآابی ‪)72‬ر نقم اارایی نجیر صیسای صاهیق صلی اعبر ‪.‬ایا‪.‬ای و وکهه با ر ننتایار ع نه ری تکاایل عری برم‬ ‫رتان یانشا انی یر عشانر‬ ‫صلن تربینی ب صدنان ی‬ ‫بنینه یر بدیان ذاری یانشاسارای صالی و یانشا ا تآران و مباش مونش‬ ‫یررنگ ا‪.‬اتر اش نهی رو وی تنان ایصا نهنی ع صلن تربینی ‪،‬هیه یر ایران اثر یذیری شیایی اش حی تامل ریری و تهوی‬ ‫برناو یر‪.‬ی اش تکنام وعرانی ینیای برم یاتن ا‪.‬ت»(تآابی ص ‪)91‬ر‬ ‫‪7‬‬ ‫یانم وسانقل تن‪ ،‬ب عشاهمشای ویان‬ ‫برای یرد چالم نای حاعم بر تاملریری صلن تربینی یر ایران ب وهاب ی‬ ‫صرصا نجر و صهل تن‪.‬اط نااساننر و اتادنیلی واری تاه وفیه ا‪.‬اتر ب صقیه ی ای یو صلن تربینی یر ویان «انابام با‬ ‫صلم معایوی » اش ‪.‬نی یی ر یر‬ ‫‪.‬ن و «تداخن تهن ب صدنان ی‬ ‫تقافای ا‪،‬نهاصی ورتبط با شوید نای مونشتی» اش ی‬ ‫عشاهمم ا‪.‬اتر اش عرای صلن تربینی یر یا‪.‬اخ ب «وا عیت تربیت» و «وعلهی یر صهل» بن‪،‬نی موه ا‪.‬ات تا بننانه عارایی‬ ‫بیشااانر اعاالیات ناا و نجاا ناای مونشتااای را اش عریق خلق واهنصا ای اش یانم ناای صهلی ارتقاا یناهر اش عرف یی ر صلن‬ ‫نای تکقیق یذیران تاه تابم نایی‬ ‫رتان یانشا انی یر ررو یاتان ونفانصام ی ونشای ثابت رو‬ ‫تربینی ب وهاب ی‬ ‫برای ارتباط و بک یر بار ننای ی ونم نا ا‪.‬اات ع وی تنانه ب وعدی ااصاال رران اش تقافااانای صهلی تربینی باتااهر‬ ‫اش ‪.‬انی نای ای عشاهمم وی تنانه ودار ظآنر اخنماتی تانیر وهم چرخم ب ‪.‬انی یا‪.‬اخ ب نیاشنای‬ ‫ااراط یر نر ی‬ ‫صهلی و حرا ای وی تنانه ودار ب تسالیم ب انکااار وعیار «عارایی یاتان » ب وهاب وعیار ارشیابی یر‪.‬انی نجری نا و یاان‬ ‫نسااخ بلط ب یایل اتفا ی وهم ا‪.‬اات را عنتا وهم خنبی اراز عدهر یر وقابل‬ ‫نای ی ونشاای تاانی؛ یر حالی ع ی‬ ‫رتان ودار ب ااصال رران صلم تربیت اش ونفانع خنی یعدی اعالیت تربینی وی‬ ‫ااراط یر تعریع صلن تربینی ب وهاب ی‬ ‫تانی و حنش صهل صاراا ب وهاب ‪،‬ایی برای عاربسات نجری صلهی ب حساام وی میه؛ یر ای صانرم نجری نای تربینی با‬ ‫ای خار ونا‪،‬آده ع عاربسات ال ن یا نجری ای ع یر اننلاع نجری یا وکیط عدنر تاه مشوایشا انی تنلیه تاه ا‪.‬ات‬ ‫نننانه اش یینیهری نا ویهان صهل وناق بیرون میه(نااسننر و اتدنیلی ‪ 1999‬ب نقل اش تآابی ص ‪)30‬ر‬ ‫نمن وذعنر یر‪.‬ام نای وآهی را ب ییم وی عشاهر ایدم ارر صلن تربینی ییننهی با اعالیت تربینی ون‪،‬نی یاری نکن‬ ‫یر ایران ب وهاب «یروژ »ای ع با ارای عبق حاعم و به‪.‬ت روتدفمران تکایل عری خارج‬ ‫یهیهمیی صلن تربینی معایوی‬ ‫ر م خنری ا‪.‬ات چ نسابنی با حمهت صهلی تعلیم و تربیت ‪،‬اری یر ‪.‬ادت ایرانی و ا‪.‬اموی ییها وی عری و رار بنی عها‬ ‫وساازل را یا‪.‬اخ ینهب میا تامل ریری صلن تربینی یر ای ‪-‬وانده خنی برم‪ -‬حاصال تکنلی وبندی بر باشانهیشای یر نآاینا و‬ ‫ال ننای تربینی ون‪،‬نی بنیب میا ا‪.‬ااا‪.‬ااا وهر‪.‬اا ‪،‬هیه و ب تبا من صلن تربینی یر ییننه با صقمنیت ون‪،‬نی یر ارمیدهنای‬ ‫تربینی ‪،‬اری یر ‪.‬ادت صهلی ایرانیان تامل رراتب یا‪.‬اخ ودفی ب ای یر‪.‬امنا ب وعدای من ا‪.‬ات ع صلن تربینی یر‬ ‫ایران یر بکران وعدا شای ته و یر بکران عارعری ایاو ی حیام یایر‬ ‫صارف نجر اش اصال تا‪.‬ایس یانشا ا تآران ع بهون یر نجر رران نیاشنا و اومانام ارند ی ‪،‬اوع و ارندگ ایران ر‬ ‫یای اخنم یر یاهیاهمیی یانم صلن تربینی یر ایران را وی تنان با نکن یی ری یر اننقاا یارالهعلهی صاالی عا وخاااانص‬ ‫تربیت یبیر و وعلم بنی ب یانشامه ایبیام یانشا ا تآران تکت صدنان رتان «الساف و صلن تربینی» یانساتر ای اخنم اش‬ ‫و صلهی ا‪.‬ات‬ ‫وعلم و یبیر با ی ونم تربینی ع اوری معایوی‬ ‫مناا ریشا وی ریری ع عاربسات یانم تربیت برای یرور‬ ‫نننانسات ب نکن ‪.‬ااشواری با نم ترعیب تانی و یر ننیا تانر وربی را بن‪،‬نی موری ع شوان بار برین ایصای ور بنین یاتات‬ ‫و ند ا اننجار تخم رذاتان یاصی تانر بنینر ن انی ب برناو یر‪.‬ای واانم رتان «الساف و صلن تربینی» بانر تناوان‬ ‫‪8‬‬ ‫صه ‪.‬اادخیت با یانم نا و وآارم نای اش برای وعلهی و نننانی یر تاامل ینی واالع نجاوده وسااازل تربینی ایران یر‬ ‫ارندگ و بن اخناااصای خنی را ب ذن ونبای وی عدهر (‪،‬هو ص ‪)70‬ر با تن‪ ،‬ب عنام نای اصالی ع یر ای یروس‬ ‫تهریس وی تاهنه نیل روتا وی تانی ع «اثری اش اصان تعلیم و تربیت وندا‪.‬اب با وی ری نای ا‪،‬نهاصی و ارند ی ‪،‬اوع‬ ‫وا برای وها منن یر مثار هوا و حمها موه ا‪.‬ات ییه نهی تانی»(تاآابی ‪ )100‬تاایه ب نهی یلیل بنی ع یس اش وهتی‬ ‫یر ‪.‬اا ‪1338‬یانشاسارای صالی تربیت اش یانشا ا تآران وسانقل و یس اش وهتی ودکل تاه و باای من ‪.‬ااشوان تربیت وعلم و‬ ‫تکقیقام تربینی شیر نجر وشارم ارندگ تا‪.‬ایس ررییه؛ اوا اش ییم روتا بنی ع ای نآای ‪،‬هیه تنان و اومان یریاخن ب‬ ‫وساازل ی ونشای تعلیم و تربیت را نخنانه یاتاتر ییری نااییه ع یر ‪.‬اا ‪ 1344‬یانشامه صلن تربینی یر یانشا ا تآران‬ ‫یوران ی نآایی ویان نآای صلم‬ ‫تا‪.‬اایس رشااتر ‪.‬اایر صلن تربینی تا ای شوان یو نمن وآم یر بر یاری؛ نخساات ایدم ی‬ ‫تربیت و نآای تربیت وعلم و ‪.‬ااوانهنی ب صهل تربیت بن‪،‬نی موه ع وی تنان من را ‪.‬ارمباش تاماف ویان نجر و صهل تربینی‬ ‫یر ‪.‬ااف نجری و ‪.‬ااخناری یانسات ع یر تا اعدنن نیل حل نشاه با ی وانه ا‪.‬اتر یو ایدم با ترییر «رتان الساف و صلن‬ ‫صلن تربینی اش الساف لههای وی تاه‬ ‫تربینی» یر یانشامه ایبیام ب یانشامه وسانقل «صلن تربینی» ع ب ننصی تفمی‬ ‫ارتباط صلم تربیت با وبانی نجری من عم تاه و رویمری ینشینن‪.‬ایم تاهم یاات و بلب روانشادا‪.‬ای بر صلن تربینی ایران نم‬ ‫رراتر‬ ‫عرین نجری و صهل تربینی اش النفام نآای صلم تربیت ب‬ ‫رذتاان روتا وی تاانی ع وساایر یتاانار نلیی‬ ‫اش وباح‬ ‫اعاالیات‬ ‫تااارم صهلی و اعاالیات نای ویاهانی صبنر وی عداه؛ البنا بایه یر نجر یاتااات ع ی ونم یر نآاایت بایه ب وهااب ی‬ ‫نجری با ی بهانه اوا واالع تاارم شیسان وربیان و اعالی تربینی اش یو ‪،‬آت وی تنانه یانم تربینی را بدی عده؛ نخسات‬ ‫ایدم وساازل انااهاوی ع یر وا عیت تربیت و‪،‬نی یاری صلم تربیت را ارب وی عده و یو ایدم را حل نایی ع یر حمهت‬ ‫یر نیاوه انه ب خهوت بدای و تن‪.‬ااع‬ ‫صهلی و صقمنیت حاعم بر صهل تربینی وربیان بلرگ ظآنر یاری لم بیان معایوی‬ ‫فارورم انمار نایذیر برای‬ ‫اور تلییدی بلم ی‬ ‫صلم تربیت یر وی میهر اش ای رو ویتنان رفت واالع تاارم تربینی ن ی‬ ‫تامل ریری یانم تربینی ا‪.‬اتر ب صبارم یی ر ‪.‬اخ اش تا‪.‬ایس یانم تربیت ا‪.‬اموی بهون تن‪ ،‬و النفام ب اعالیت و‬ ‫صهل تربینی وبندی بر مونش نای ا‪.‬اموی و ب ر‪.‬اهیت تاداخن صقمنیت حاعم بر من یچار نهان بکران تامل ریری صلن‬ ‫شی وی‬ ‫تاداخنی وآهی را یر یانم تربیت ا‪.‬اموی رن‬ ‫تربینی ‪،‬هیه یر عشانر وا خنانه تاهر ای والب اررچ اصال رو‬ ‫عده نم ند ا انهیت و فارورم یریاخن ب تاارم تربینی ا‪.‬اموی اش ‪،‬هل صانرم خاص من یر وهارس ا‪.‬اموی را ب وا‬ ‫رنتلی وی عدهر‬ ‫‪9‬‬  ‫تاریخچه دانش تربیت اسالمی معاصر‬ ‫انقمم ا‪.‬ااموی یر ایران شوید علب نجا نای ا‪،‬نهاصی تاش را یر یرتن انهیشا اوا خهیدی ایاای نهنی اوا وا عیت ای‬ ‫ا‪.‬ات ع صمس العهل وکققان برای تنلیه صلم یر ‪،‬آت تکقق نجا نای ا‪،‬نهاصی ونفاوم بنی ا‪.‬اتر ررونی اش ا‪.‬ااتیه با‬ ‫ب ‪،‬آانی بنین نانی صلهی نیاش ب تنلیه صلن انساانی ‪،‬هیه را نفی عرینهر برخی اش ا‪.‬ااتیه حنش نای صلهی با نجر‬ ‫تهسا‬ ‫با وداابا وعرانی ییدی ونچنی خنی را بی نیااش اش تنلیاه صلن انساااانی وی ییاهناهر و ررونی تنلیاه صلن انساااانی را اش وارای‬ ‫باش‪.‬ااشی وننن یر‪.‬ای یانشا ا ینبا عرینهر یر ننیا یر صرصا تااهیم ‪.‬ااشی و تااهیم ریری نای عمن یانم تربینی‬ ‫بنوی برای تکن بدیان نای صلهی تکن نجا نای ا‪،‬نهاصی نقشای ایفا نمری(ننذری ‪)177‬؛ اوا ررونی چآاروی یر یی من‬ ‫بنینه ع با ژرف عاوی بدیان نای نجری صلن تربینی ون‪،‬نی ب عنر روتاهده و ی یق شوید نای نجری اش برای تکن یر‬ ‫صلم تربیت بر ا‪.‬ااس تعالیم و ا‪.‬اموی را وآیا نهایدهر یر ویان برخی انهیشاهدهان وسالهان یر یی وشاانه ننای صلن تربینی‬ ‫ون‪،‬نی و نآاینای برخا‪.‬ان اش من یر عشانرنای ا‪.‬اموی و نهندی عا‪.‬انی نای نآاینای تربینی ‪.‬ادنی انهیشا باش‪.‬ااشی‬ ‫نجا تربیت ا‪.‬اموی اش عریق تن‪.‬اع واالعام تربیت ا‪.‬اموی یی رران تاه ر یرون وای ای واالعام نجری یریاشی تربینی‬ ‫بر وبدای تفسایر ا‪.‬ام اش ‪،‬آان و انساان ا‪.‬ات و عارعری اصالی من ‪ )1‬ارانم عرین بدیان نای صلهی برای باش‪.‬ااشی نآاینای‬ ‫تربینی و ‪ )2‬برمورین نیاشنای وراعل مونشتی ب وننن یر‪.‬ی‪ )3‬تربیت نیروی انسانی ونخاد ا‪.‬تر‬ ‫یر ای ویان ب وناشام عشانر وا ‪،‬ریان نایی یر ‪،‬آان ا‪.‬ام ب با یبهب ا‪.‬اموی ‪.‬ااشی یانم با نهف وقابل با ارش‬ ‫نای ‪.‬امنار یر صلن انساانی برم تامل رران بنیر یمی اش نقاط صاع یر یی یری تکن یر یانم تعلیم و تربیت بررلاری‬ ‫عدفرانس بی الهللی ونشمل اش عشنرنای ا‪.‬موی اش ‪،‬هل ایران یر ‪.‬ا ‪ 1974‬بنی ع تکت صدنان «عدفرانس ‪،‬آانى تعلیم‬ ‫و تربیت وسالهانان» یر وم (‪،‬ه ب) با ونفانع «بکران نای ا‪.‬اا‪.‬ای وفآنوی وربنط ب تعلیم و تربیت وسالهانان و تاثیر من‬ ‫بر اذنان نسال نای ‪،‬هیه» بررلار تاهر یر ‪.‬اا نای بعه عدفرانس نای بعهی نیل وکنرنای «تهوی برناو یر‪.‬ای وبندی بر‬ ‫الساف تعلیم و تربیت ا‪.‬اموی برای وهارس» یر یاعسانان «تهوی راندهای موای عرین یروس و تالیع وننن ودا‪.‬اب برای‬ ‫«تربیت وعلم» یر انهونلی و «ارشیابی تارایط عدننی تعلیم و تربیت» یر‬ ‫تهریس یر ‪.‬اانی ابنهایی و ونن‪.‬اا » یر بد می‬ ‫‪.‬اا ‪ 1987‬یر وررم بررلار تاه(اتارف ‪)85-84 1377‬ر ان یل بررلاری ای عدفرانس نا بکران نایی بنی ع یر وهارس و‬ ‫نا و رانارنای ا‪.‬اموی یانم مونشان و یانشاانیان یر برابر‬ ‫یانشا ا نای عشانرنای ا‪.‬اموی یر شوید حفظ باورنا ارش‬ ‫انهیشا نا و وفانیم ‪.‬امنار ودهرج یر یانم نای بربی یهیه موه بنیر یراسانر صلی اتارف صاان یانشامه تعلیم و تربیت‬ ‫یانشا ا عهبری و صاان اعا معایوى ا‪.‬اموى عهبری ع نقشای وکنری یر بررلاری عدفرانسنا یاتات وعنقه بنی وا نبایه‬ ‫وفانیم تهوی تاه ب و‪.‬ایل ونفمران ‪.‬امنار برم را ا‪.‬امویل عدیم بلم بایه ابنها ب عشاع وفانیم ‪،‬هیه ا‪.‬اموى یربار‬ ‫‪،‬اوع و ون‪،‬نی انساانى ا ها نهاییم و ‪.‬ااس مننا را با وفانیم بربى وقایسا نهنی و‪.‬اعى عدیم شوید تفمر ا‪.‬اموى را یر‬ ‫‪10‬‬ ‫نه رتان ناى صلن انساانى و عبیعى ب و‪،‬نی بیاوریم(اتارف ‪)89 1379‬ر ای وسالل نیل یر عدفرانس نا ونری تاعیه رار‬ ‫ررات ع صلن ب خاعر ای ع ‪،‬دب صهلى و عاربریى اراوان یارنه وىتنانده نم یر ‪،‬آت خیر و صامی انسااننا و نم یر‬ ‫‪،‬آت شوا انساانیت و ابعای اخم ى شنهرى بشار ب عار میده اوا صلم ‪،‬هیه اش ابعای اخم ى و وعدنى خنی ‪،‬ها تاه ا‪.‬ات؛ اش ای‬ ‫رو تعلیم و تربیت ع صلم تهریس ب تهار وىمیه نیل اش چارچنم ار‪،‬اع اخم ى و وعدنى یور ته ا‪.‬ت(نهان ‪)95‬؛‬ ‫نهلوان با عدفرانس نای ‪،‬آانی تعلیم و تربیت ررونی یی ر اش ‪،‬اوع تدا‪.‬ان وسلهان تکایل عری یر برم «ون‪.‬س‬ ‫‪،‬آانی انهیشا ا‪.‬اموی» را یر ویر‪،‬دیدای موریما تا‪.‬ایس عرینهر نهف ای ورعل یی یری ایه ا‪.‬اموی عرین یانم اش ‪،‬هل‬ ‫صلن تربینی برای ی‪.‬انیابی ب را حل نایی برای بکران نای صلهی و ارند ی و صقب وانهری ‪،‬آان ا‪.‬م بنی و برناو ای‬ ‫رانبریی نم برای تکقق ای نهف تآی و تدجیم عری بنینهر برناو منآا برای خروج ‪،‬ناوا ا‪.‬ااموی اش بکران یهیه مورین‬ ‫نجا مونشتای یماارچ (ایبا نجا مونشتای ‪.‬ادنی و ‪،‬هیه) برا‪.‬ااس انهیشا ا‪.‬اموی بنی ع وی ری نای وهبت نر یو‬ ‫ی‬ ‫نجا را یاتان باتاهر ای ییشادآای وبندی بر تامل ریری صلن انساانی ا‪.‬اموی بنیر یر رویمری ای ررو ا‪.‬اموی ‪.‬ااشی نجا‬ ‫مونشتای تدآا برای حفظ ایهان ‪،‬نانان وسالهان نیسات بلم وقهو برای باش‪.‬ااشی ارند ی صلهی و ا نااایی ‪،‬ناوا ا‪.‬اموی‬ ‫و راا صقب وانهری منآا و احیای تههن ا‪.‬موی ا‪.‬ت(ننذری وکهنی ‪)159 -158‬ر‬ ‫ر‪.‬اهی ایه صلن تربینی ا‪.‬اموی انهیت‬ ‫یس اش انقمم ا‪.‬اموی یر ایران با تن‪ ،‬ب نیاش صهلی ب تکن یر نجا مونش‬ ‫واااصفی ییها عریر عری باش‪.‬ااشی وکننای یر‪.‬ای صلن تربینی یر ‪.‬اا ‪ 1361‬با نهماری ‪،‬اوع وهر‪.‬ای و ‪.‬انای انقمم‬ ‫ارند ی برای باش‪.‬ااشی نجا مونشتای یانشا ا نا و با نهف تبیی وبانی نجری ا‪.‬اموی یر صلن و نجارم بر تهوی عنب‬ ‫یر‪.‬ای تهوی تاه(یانر نهماری حنش و یانشا ا ‪)11-4 1378‬ر یر ‪.‬ااف ‪.‬ایا‪.‬ان ذاری نیل تاعدنن ا‪.‬ادای وخنلفی نهننن‬ ‫«نقشا وآده‪.‬ای ارند ی عشانر» «نقشا ‪،‬اوا صلهی عشانر» «‪.‬اده یانشا ا ا‪.‬اموی» و «‪.‬اده تکن بدیایی نجا مونش‬ ‫و یرور » تهوی تاه ا‪.‬اتر یر ای چآار ‪.‬اده بسایاری اش رانبرنا و رانمارنا ب عنر وسانقیم وربنط ب تنلیه یانم تربیت‬ ‫ا‪.‬اموی ا‪.‬اتر منن بانر وی یس اش انقمم ا‪.‬اموی یر ایران وآم تلقی تاه ایه ی تکقق تههن ا‪.‬اموی اش عریق ایاای‬ ‫تکن یر نجا نای ا‪،‬نهاصی و اش ‪،‬هل نجا تربیت ر‪.‬اهی و بیر ر‪.‬اهی بنیر برای ای وآم نیاش ا‪.‬ات وکققان تربینی بدیان‬ ‫نای صلهی را ب ودجنر ایاای تکن یر ودا‪.‬ابام و روابط تربینی ارانم عدده و رونه ا نباس ررایی اش وه نای بیر بنوی را‬ ‫ترییر ینهر بدابرای ‪،‬هآنری ا‪.‬اموی ایران نیاشوده نجاوی اش یانم تربینی ا‪.‬ات ع ب عنر وسانقیم یا بیر وسانقیم اش وننن‬ ‫ا‪.‬ااموی ‪.‬اارچشااه رران باتااه و با نجری یریاشی و تنلیه یانم یر حنش نیاشنا و وا عیت نا روابط و چالم نای صیدی‬ ‫تربیت اومان تنلیه تاین نا برناو نا و ابلار عارموه را برای ایاای ترییرام والنم یر نآاینای تربیت ر‪.‬اهی و بیر ر‪.‬اهی‬ ‫ارانم عدهر ای نیاش وعای تا‪.‬ایس یانم تعلیم وتربیت ا‪.‬اموی ا‪.‬ات (ننذری ‪)161-160‬ر بدابرای «تعلیم و تربیت ا‪.‬اموی‬ ‫رتاان صلهی و یانش ا انی ناظر ب نجا اش انهیش ا ا‪.‬اات ع وساانقیم یا بیر وساانقیم اش وننن ییدی ا‪.‬اام‬ ‫ب ودلل ی‬ ‫‪11‬‬ ‫‪.‬ارچشاه رران و حاوی تاداخنی نسابت ب یهیه نا و روابط ون‪،‬نی یر حنش صهلی تعلیم وتربیت صانرتآای والنم منآا و‬ ‫نکن ایاای ترییر یر منآا‪.‬ت »(با ری ‪)84 1388‬ر‬ ‫اولی برناو یر‪.‬ای رتان صلن تربینی یس اش ییروشی انقمم ا‪.‬اموی وآر ‪ 1363‬ب تاانیب وی ر‪.‬اهر تا من شوان تقریبا‬ ‫اثری اش رویمرینای ا‪.‬اموی یر ‪.‬اراال نا و وکننانای مونشتی ییه نهی تنیر یر برناو یر‪.‬ی ‪.‬ا ‪ 1363‬یروس وعارف‬ ‫وکننانای ا‪.‬موی صهم ب برناو یر‪.‬ی رتن الاام ته اوا ارتباط وعدایاری با ‪.‬راال نا رذتن ییها نمری و تقریبا نهان‬ ‫روی بلی اش یر ‪.‬ارااال نای مونشتای ینبا تاهر نهندی ییننهی ویان ‪.‬ارااال نای صلن تربینی با وساازل صهلی تربیت‬ ‫نا حاعی اش من ا‪.‬ات ع وفاعیت یانم تربیت ا‪.‬اموی یر حنش وباح الساف تعلیم و تربیت‬ ‫یر ایران بر رار نشاهر رلار‬ ‫نا‬ ‫ا‪.‬اموی وباح تاریخی‪-‬تربینی اق النربی و ا‪.‬انخراج ییهرا ا‪.‬اموی یر لهرو انهاف بایی وا‪.‬اای اصان رو‬ ‫صناول ونانا و ‪.‬ااحت نا و نهندی وفاعیت نیروی انساانی ‪.‬ااخناری و صهلمریی یر ای حنش نا والنم ا‪.‬ات اوا یر‬ ‫حنش یانم نای تانیلی ع ییمر اصلی یانم تربینی ‪،‬هیه را تشمیل وی ینه با اقهان و عهبنی نیروی انسانی ‪.‬اخنار و‬ ‫مثار ودا‪.‬ااب ونا‪ ،‬نساانیمر بدابرای یانم تعلیم تربیت ا‪.‬ااموی یر صرص ا نجری یریاشی و ایاای رفنهان صلهی یر ‪،‬اوع‬ ‫صلهی و یر صرص صهل و تنلیه بدیان نای صلهی ب ودجنر تکن یر نآاینای تربینی ندنش را بسیار یراشی یر ییم یاریر‬ ‫‪12‬‬  ‫‪.2‬مواجهه جریانهای اجتماعی ایران با مدرنیزاسیون آموزش و پرورش‬ ‫مقدمه‬ ‫و‬ ‫نآاینای مونشتای ع اش مننا با صدنان «وهارس ‪،‬هیه» یای ویتانی ‪.‬اابق ی چدهان عنانی یر ایران نهاری و ب ی‬ ‫یولت ایران صهمً نیچ‬ ‫نیم رن ویر‪.‬ااهر منندان ع صیساای خان صااهیق‪ 2‬اتااار نهنی ا‪.‬اات تا بل اش ‪.‬ااا ‪ 1230‬ر‬ ‫نهاتاتر ای اتاراف و تاار ثروتهده بنینه ع برای ابرار بشاریو‪.‬انان و یایا نای اخروی‬ ‫و یرور‬ ‫صم ای ب مونش‬ ‫وسااا‪،‬ه و وهار‪.‬اای وی‪.‬اااخنده و ون نا نایی برای حفظ و ن آهاری مننا وییاینهر یر عدار ای وهارس ومنبخان نایی‬ ‫وعهم یاا‬ ‫وعلم یر منناا تاهریس ویعری عا ابلاب یا‬ ‫و‪،‬نی یاتااانداه عا باهیال واهارس ابناهایی اوروشی بنیناه و وعهناً یا‬ ‫را برای عبقام خاص ارانم ویمورنه (صهیق ‪ 1397‬صر ‪)63‬ر‬ ‫روحانی بنیر وعلم ‪.‬رخان اومان مونش‬ ‫ب تهری و یر بسانر تکنام ا‪،‬نهاصی ارند ی ‪.‬ایا‪.‬ای و ییدی وهارس ‪،‬هیه یر ‪،‬اوع ایران ر نهنینهر ای وهارس‬ ‫ب صنرم ا نبا‪.‬ی و چ بسا تقلیهی اش «ارنگ» ب ‪،‬اوع و ‪،‬رراایای ایران واری تهنه و ب تعبیری یهیه ای ابهاصی و یرونشا‬ ‫نبنینهر رنیی اارای و عبقاتی اش ‪،‬اوع یر ونا‪،‬آ بکراننای ا ناااایی ا‪،‬نهاصی و ننینی بعه اش ‪،‬دگ با روس و تاامساات‬ ‫ناتاای اش من (‪ 1812‬و ‪ ) 1826‬نیاش ب «تر ی» را بیشاانر احساااس نهنینهر ایشااان یر برر‪.‬اای عا‪.‬اانینایی ع یر وساایر‬ ‫ب تین ارن ی‬ ‫تر یخنانی و ی‪.‬نیابی ب وجانر و باع «‪،‬ناوا ونر ی» و ییشران تدا‪.‬ایی نهنینه ‪،‬ای تربیت و مونش‬ ‫را خالی ویییهنهر عداماوی نسابت ب ارن سانان و ارن یان نیل یر ای اور ورثر بنی ا‪.‬اتر تس‪.‬ایس وهر‪.‬ا «یارالفدنن»‬ ‫(‪ 1230‬ر ) وهر‪.‬ا «نجاوی» (‪ 1251‬ر ) و وهر‪.‬ا «‪.‬ایا‪.‬ای» (‪ 1274‬ر ) اش اولی وهارس البن یر ‪.‬ااف صالی بنینهر‬ ‫با عشایه تاهن ای یبهب ب اور ‪،‬دسایت واالب حقنم شنان یر یور ا‪،‬ار و ییم اش وشاروع ب حق تر ی و یر ایاو من‬ ‫و تربیت (اش ‪،‬هل تس‪.‬یس «یار النربی نسنان») نم عشیه ته (ناعق ‪)1375‬ر‬ ‫ب واالب مونش‬ ‫ب عنر خمصاا وهارس ننی یر ایران ع ودنقهان اش مننا با صدنان «وعلمخان » یای ویعرینه‪ 3‬اش رن ننشینم ویمیی‬ ‫و ب وی نهلوان با ‪،‬دبم وشروع تس‪.‬یس ته انه‪ 4‬یر ی‪.‬ن نای ذیل ‪،‬ای ویریرنه‬ ‫‪2‬ر یعنر صیسی صهیق ولقب ب صهیق اصلم ع اش ‪،‬هل ریا‪.‬ت تعلیهام صهنوی عشنر عی ‪.‬ا نای ‪ 1304‬الی ‪ 1309‬ر را بر صآه یاتن ا‪.‬تر‬ ‫‪3‬ر ب لکاظ اصاامحی یر ای یور یر نا رذاری وهارس ‪،‬هیه صبارام یمساانی ب عار نهیرات و صمو بر لفظ «وهر‪.‬ا » اش تعابیری نهننن «ومنب» و «وعلمخان »‬ ‫و «مونشتمه » نم ا‪.‬نفای ویته (اش ‪،‬هل ؛ ناعق ‪ 1375‬صر ‪)223‬ر‬ ‫‪4‬ر یر بدهنای ‪ 8‬و ‪ 9‬اننن ا‪.‬ا‪.‬ی وعارف وانم ‪.‬ا ‪ 1290‬ر چدی موه ا‪.‬ت «وای ‪ 8‬ا وماتب و وهارس بر یو سهت ا‪.‬ت ر‪.‬هی و بیر ر‪.‬هیر ر‪.‬هی من ا‪.‬ت‬ ‫ع اش عرف یولت یایر تاه باتاهر بیرر‪.‬اهی من ا‪.‬ات ع بانی وخاانص یاتان باتاه؛ وای ‪ - 9‬نر عس وهر‪.‬ا بیر ر‪.‬اهی ااننای عده بایه ب اعمع یولت بر‪.‬اانه» (والس‬ ‫تنرای ولی ‪)1290‬ر‬ ‫‪13‬‬ ‫مدارس دولتی همچون مدرسه سیاسی و دارالفنون که زبانهای اروپایی را به صورت اجباری آموزش میدادند و‬ ‫‪-‬‬ ‫برنامههای درسی را با همیاری استادان فرنگی پیش می بردند‪.‬‬ ‫مدارس خصوصی که هر کدام یکی دو درس به فرانسه و یا انگلیسی در برنامه درسی خود گنجانیده بودند‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫واهارس ارن ی عا تن‪.‬اااط ارن یاان بریاا تاااه بنیر برخی اش ای واهارس واذنبی بنیناه عا واانداه نآاایناای مونشتااای‬ ‫ویسایننرنای موریمایی و ارانسانی اش شوان وکههتاا ا‪،‬ار ع ب تشانیق حا‪،‬ی ویرشا م ا‪.‬ای بریا تاهنهر وهارس بیروذنبی‬ ‫نهننن «ملیانس ارانسا ‪( »5‬مباش اش یور ناصاارالهی تااا ) و ملیانس یآنی (اش یور وجفرالهی تااا ) نیل اش نهی ی‪.‬اان انهر‬ ‫نلید یولت‬ ‫وهارس ارن یوآبی نهننن «لقهانی ‪ »6‬و «رتااهی » و «‪.‬ااعایم» ع تن‪.‬ااط ایرانیان را ااناینه و اش عه‬ ‫یر نهی ی‪.‬ااان رار ویریرنه و ابلب یر نهماری تد اتدگ با ملیانس ارانسا ا بنینه و و با من نیل‬ ‫برخنریار بنینه‬ ‫ارانسا ا‬ ‫نهماری ویعرینهر تاین ‪.‬ااشوانهنی و برناو نای مونشتای مننا نیل عم و بیم اش وهارس ارانسا ال نبریاری تاه بنینه‬ ‫(ناعق ‪ 1375‬صدر ‪ 41‬و ‪ 62‬و ‪)64‬ر‬ ‫‪7‬‬ ‫نمن وآم ایدم برخمف ن وشاآنر بریایی اولی وهر‪.‬ا ‪،‬هیه یر ایران ب تم نای عساانی چنن ویرشاحسا رتاهی‬ ‫برنهیرریی و ‪.‬اا نا ییم اش ایشاان ای وهارس تن‪.‬اط ویسایننرنای خار‪،‬ی یر وداعقی اش ایران تس‪.‬ایس تاه و اعالیت‬ ‫وینهنینه‪8‬ر نر وهر‪.‬ا نیل اش مباش تا‪.‬ایس تا ایاو اعالیت با اات و خیلنایی ونا‪ ،‬ویتاهر تارایط ا‪،‬نهاصی (نهننن ویلان‬ ‫‪.‬ارعنم و اشاار ا‪،‬نهاصی یاخلی بر یآنییان و یا ناه خار‪،‬ی ب وسایکیان) ویلان نهرانی اش ‪.‬انی حاعهان و حمنوت‬ ‫ویلان حهایت والی و وعدنی ‪.‬افارتخان نا و اارای ذینفنذ و نهندی باشررانان و حنی وفاعیت ا نااایی خاننای نا یر تعهای‬ ‫یانممونان و یر ننیا رونق وهر‪.‬اثررذار بنی ا‪.‬ت (ناعق ‪ 1375‬صر ‪)147‬ر‬ ‫‪5‬ر وهر‪.‬ا «ملیانس ارانسا » یس اش مباش اعالیت اش شوان ناصارالهی تاا تااخ نای خنی را یر تاآرنای وآم ایران رشانی و تا یوران رفااتاا نم یوا موریر ای وهر‪.‬ا‬ ‫وآهنری وهر‪.‬ا ارانسانی ب تاهار ویراتر ب ایصای ناعق (‪ )1375‬تااخ تبریل ای اتکایی یر تکنام ‪.‬ایا‪.‬ای ایران اش ‪،‬هل انقمم وشاروع نقم ب ‪.‬الایی یاتات (ناعق‬ ‫‪ 1375‬صدر ‪)10-11‬ر‬ ‫‪6‬ر وهر‪.‬ا لقهانی تن‪.‬اط یعنر لقهانالههال یلتا وجفرالهی تاا یر ‪.‬اا ‪ 1899‬یر تبریل تس‪.‬ایس تاهر وی یر یاریس یرس خنانه و ب یلیل واایاری ب یولت‬ ‫ارانس ا نشااان «ل ینن یوننر» را نیل یریاات عریر وی ب را انهاشی تااعب ملیانس ارانس ا یر تبریل نیل عه شیایی عریی و ب تس‪.‬اایس «مونشتاامه ارانساانی» نیل اانخار‬ ‫وینهنیر وقاوام ارانسانی اش ‪،‬هل عدسان ارانسا یر تبریل یر عه ای وهر‪.‬ا ب اتااص شبان ارانسا یر تبریل ابراش خنتادنیی خنی را اصم عرینه (ناعق ‪ 1375‬صادر‬ ‫‪)67-69‬ر‬ ‫‪7‬ر ویرشاحس رتهی خنی را «بانی وهارس ننی یر ایران» ویناویه و ییشاندگ وهارس ننی یر تبریل و تآران بنیر وهر‪.‬او نیل یر وابسن ی ب عهین ملیانس ارانس یر‬ ‫تبریل و با عه والی ملیانس عار ویعریر رتاهی شبان ارانسا را یر وهر‪.‬ا بیروم مونخن و ‪.‬ااس ب خیا بریایی ی «وهر‪.‬ا ا‪.‬اموی» یر ایروان اانایر چآار ‪.‬االی با‬ ‫نهیاری تقی اف یر ای ومنب یرس یای ع با ی‪.‬اننر ناصارالهی تاا یر ‪.‬افر ب ایراوان ی‪.‬اننر تعایلی و شنهانی تاهن رتاهی را یایر او وهارس خنی را بارنا بعه اش تعایلی و‬ ‫تخریب با حهایت حا‪،‬ی ویرشا ‪،‬نای اش وانآهی با نفنذ تبریل را انهاختر نخسانی وهر‪.‬ا او یر ‪.‬اا ‪ 1261‬ر ب صانرم یوشبان یر ایران بدا نآایر رتاهی یس اش وهتی‬ ‫تکت حهایت اوی الهول اش یولنهریان وندفذ رار ررات و صمو بر تبریل یر تآران نیل یر ویمی تاخاای او وهر‪.‬ا ای بریا عریر اولی ‪،‬لسا اناه وعارف یر انری ‪ 1898‬یر‬ ‫نهی وهر‪.‬بررلار ته (ناعق ‪ 1375‬صدر ‪)64-66‬ر‬ ‫‪8‬ر رفن انه یر بریایی وهارس ننی صلی اصاارر خان اوی الهول نقم بساالایی یاتااتر بیشاانر ای نآاینای ب یوران صااهارم او و اش ‪.‬ااا ‪ 1275‬ر یا ررانده (ناعق‬ ‫‪ 1375‬صر ‪)45‬ر‬ ‫‪14‬‬ ‫ب تهری یر تااآرنا و وداعق وخنلع عشاانر رواج یاات نر چده نه ی‬ ‫تس‪.‬اایس وهارس ‪،‬هیه ایرانی یر رن ‪ 13‬ر‬ ‫وناق و وسانها نبنینه‪9‬ر تبریل ب صدنان اولی تاآر تس‪.‬ایس وهارس ننی تن‪.‬اط ایرانیان ا‪.‬ات ع برخی یرسخنانه نایم‬ ‫ارانساا را ب اویه ی‪.‬اانیابی ب یانم ننی بام عرینهر وقاصااه‬ ‫خنی ی‪.‬اات ب بریایی مونشتاامه نای ننی شینه و مونش‬ ‫ور‪.‬اساان ای وهارس نم یمساان نبنیر صمو بر تآران ب صدنان یاینخت ‪.‬ایا‪.‬ای و تبریل (یاینخت ارن یوآبی ایران) یر‬ ‫و ت اش ‪،‬هل رتات عروان عاتاان رتات و حنی ااب نایی نهننن خلخا وهار‪.‬ای ب را‬ ‫تاآرنای بلرگ و عنچ‬ ‫ااناینه (ناعق ‪ 1375‬صدر ‪ 50‬و ‪)64‬ر بخشی اش تس‪.‬یس وهارس ‪،‬هیه نیل ونسثر وهارس ‪،‬هیه عشنرنای نهسای ا ب وی‬ ‫ترعی اوروشی اااا بنی ا‪.‬ات ع وهر‪.‬ا «ایرانیان» وقیم ا‪.‬انانبن اش ای ‪،‬هل ا‪.‬ات‪10‬ر یر ای ویان ‪،‬ریان نای ا‪،‬نهاصی‬ ‫ایران با ای یهیه ننظآنر ونا‪،‬آ یمسانی نهاتن انهر یر ایاو ب نکن ای ونا‪،‬آ نا اتار خنانه تهر‬ ‫مواجهه جریانهای اجتماعی معاصر با مدارس جدید‬ ‫تکنام تاریخ وعاصاار ایران و ‪،‬ریاننای ا‪،‬نهاصی وربنط ب من برخمف رننارننینای بساایار یر ای ‪،‬آت اتاانراد‬ ‫یارنه ع نهة ای ترییرام یر ذیل ونا‪،‬آة انهیشاا و تههن بنوی ایرانی‪ -‬ا‪.‬ااموی با انهیشاا و تههن واریاتی (یا وآا‪،‬م)‬ ‫وهرن یهیه موه انه و ب نکن وساانقیم یا بیر وساانقیم بر نجا تعلیم و تربیت اثررذاری و اش من اثریذیری یاتاان انه(صلم‬ ‫الآهی ‪)1381‬ر‬ ‫اوا اش ‪.‬نی یی ر و برای رصایت انااف یر روایت ای ونا‪،‬آ و نیل تداخت مثار و ‪،‬لن نای وخنلع بیرونی انناع ونا‪،‬آ‬ ‫نا بایه با ن انی حهاعهری ‪.‬اانی نای وخنلع را یاات و روایت عری؛ تنفاایف منم صهنواً یر بیان ای ونا‪،‬آ یو ‪.‬اانی‬ ‫ونااقت و وخالفت عاول با برم وهرن و ی‪.‬اناورینایم واری وی ررییر ای یو ی‪.‬ان صلی ربم تقابل تاهیهی ع بایمهی ر‬ ‫وسالل عاوم تابی ب نم صهل وی عدده ع صبارم ا‪.‬ات اش تقلیهرراییر یر وا ا نم ‪،‬ریان روتادفمری برب را‬ ‫یارنه یر ی‬ ‫نای تربینی برم اننها یاری و نم ‪،‬ریان وایساا را عنرعنران اش ال ننا و میابی‬ ‫ب نکن عاوم وقلهان ب ییروی اش ‪.‬اااب‬ ‫تربیت ‪.‬ااادنی تقلیه وی عدهر ناعق(‪ )1375‬نیل ای یو ی‪.‬ااان ونا‪،‬آ را یر الب عری یماارچ نمننم و ب نیچ رران‬ ‫‪9‬ر برخی اش وهارس ‪،‬هیه حنی منان ع تن‪.‬اط ملیانس ارانسا یر ایران و تاآرنای بلرری نهننن تآران را انهاشی تاهنه یر ابنها با چالمنای ا‪،‬رایی نهننن تسوی‬ ‫ومان ودا‪.‬ب و رلیدم و موایری یانممونشان و ررر ونا‪ ،‬بنینهر چدان ع اولی وهر‪.‬ملیانس ارانس یر تآران یر یو اتام ا‪،‬ار ای بریا ته (ناعق ‪ 1375‬صر ‪)88‬ر‬ ‫‪10‬ر وهر‪.‬ا «ایرانیان» وقیم ا‪.‬انانبن یر ‪.‬اا ‪ 1263‬ر ‪. 14‬اا ییم اش من ع ویرشا حسا رتاهی یر تآران وهر‪.‬ا ای یایر عده تن‪.‬اط ررونی اش تاار و ارندگ‬ ‫یو‪.‬انان ایرانی تس‪.‬ایس تاهر ایشاان ابنها یر ا‪.‬انانبن اناهدی ب و‪،‬نی مورینهر ای وهر‪.‬ا ورعلی برای اننقا ارندگ بربی ب ایران بنی ا‪.‬اتر ا‪.‬اا‪.‬اداو ای وهر‪.‬ا بدیان‬ ‫وهار‪.‬ای تاه ع ‪. 14‬اا بعه یر ایران تس‪.‬ایس تاه ا‪.‬اتر نهف ای وهر‪.‬ا یر ااال او نجا ناو من چدی ذعر تاه ا‪.‬ات «نهف من ا‪.‬ات ع تاارریانی تربیت تاننه ع‬ ‫بننانده تاارم صداصت و امحت را تر ی ینده و وع و اوای وع را اش ندگ احنیاج ب ا‪،‬انب رنایی بخشده» (وعنههی ‪ 1394‬صدر ‪ 112-114‬و ‪)121‬ر‬ ‫‪15‬‬ ‫‪.‬اان و ‪.‬اانایم و ال ن بریاری نه ‪،‬انب و بی چنن و چرا اش ارنگ روایت وی عده(ص ‪ 9‬و‬ ‫یانم و ییشاارات ارنگ اش ی‬ ‫‪)22‬ر‬ ‫با ای و‪،‬نی ونا‪،‬آ با وهارس ‪،‬هیه ‪.‬اابب ییهایم بک نای یاود یاری یر شویدة تعاول یا تقابلِ ‪.‬اادت و تاهی صلم و‬ ‫یی ا‪.‬ام و وهرنین تربیت ییدی و تربیت ‪.‬امنار تاه ا‪.‬ات و اش مناا ع یس اش ونا‪،‬آة با برم و وروی وهارس ‪،‬هیه‬ ‫صهه تری چالم ب خاانص یر نآای تعلیم و تربیت وربنط ب ویلان یخالت یی یر تربیت ا‪.‬ات ب نجر وی ر‪.‬اه رشانیری‬ ‫نسابت ب وهرنین و یایبدهی نسابت ب یی وعیار ودا‪.‬ابی برای تقسایمبدهی ن ر نا و ‪،‬ریاننای تربینی وعاصار ا‪.‬اتر ب‬ ‫نجر وی ر‪.‬اه با لکاظ ویلان رشانیری ب برم و تقیه ب یی ید ‪،‬ریان تربینی را یر تعلیم و تربیت وعاصار باشتادا‪.‬ای وی‬ ‫چآار ‪،‬ریان صبارتده اش‪:‬‬ ‫نهایه(صلم الآهی‪)1381‬ر ای‬ ‫‪ )1‬جریان سکوالر که خواهان جدایی دین از زندگی اجتماعی و از جمله تربیت رسمی است‪.‬‬ ‫‪ )2‬جریان سنت گرای محافظه کار که خواهان نفی کلی هرگونه پذیرش نسبت به دستاوردهای تمدنی غرب است‪.‬‬ ‫‪ )3‬جریان اصالحگری که خواهان تلفیق دین با مقتضیات زندگی‪ ،‬از جمله تربیت جدید است‪.‬‬ ‫‪ )4‬جریان احیاءگری که خواستار احیاء دین در متن زندگی اجتماعی و برپایی تربیت دینی است‪.‬‬ ‫با نجر وی ر‪.‬اااه ونا‪،‬آا ‪،‬ریاانآاای انم باا واهارس ‪،‬اهیاه نیل با رننا ناای وخنلفی ر م خنری ا‪.‬ااات؛ ‪،‬ریاان او یاا‬ ‫روتادفمران ‪.‬امنار با نفی تربیت ییدی با مبنتای باش یذیرای نه صداصار انهیشا و تههن بربی اش ‪،‬هل وهارس ‪،‬هیه و‬ ‫تربیت بربی ا‪.‬اتر ‪،‬ریان یو ‪.‬ادتررایان وکااج عار اصم اش ونهی یا بیرونهی نهایده من نسانده؛ ای ررو ب تهاو‬ ‫تربیات ‪،‬اهیاه و وجاانر من را ری وی عداه و با وخاالفات عااوال باا من بر وی خیلیر البنا ذعر ای نمنا فاااروری ا‪.‬ااات عا‬ ‫را اوری بسیار یتنار وی‪.‬اشی و ای ررو صههتا یر الب ونهیدی ‪،‬لن‬ ‫یرمویخن ی ‪.‬دت و یی یر من یور تاریخی تفمی‬ ‫‪.‬ان و ‪،‬ریانآای ییدی‬ ‫رر وی تاننه اوا و‪،‬نی تانانه تاریخی یا بر و‪،‬نی ‪،‬ریانآای ییدی روتادفمر و اصامی علب اش ی‬ ‫روتا بی ‪ 11‬و احیاء رر اش ‪.‬انی یی ر تا حهی ویتنانه تهایل ای ررونآای وذنبی را اش یمهی ر تفاف ‪.‬اشیر یر نهی را‪.‬نا‬ ‫‪ 11‬ب نجر وی ر‪.‬اه بی وفآن «روتادفمری» یر ایران شوان ا‪،‬ار و یآلنی و روتادفمری یر وعدای ارای تاه یر خا‪.‬ان انم یعدی برم تفاوم وعدایاری و‪،‬نی یاری؛ یر‬ ‫اولی یی ‪.‬انیلی و وقابل با ارندگ خنیی و بنوی اش افامع ‪،‬هی روتادفمری یر نجر رران تاه حا من ع یر یووی روتادفمری ا‪.‬اا‪.‬اا ب وعدای امر صلهی ن ا ب میده‬ ‫ارشان ی ننتهدهی احساس یری یر وسازل ا‪،‬نهاصی و ارند ی وسننر ا‪.‬تر‬ ‫ب ای ترتیب وی تنان رفت روتادفمری یر عشانر وا بیهار و نا‪.‬االم و وعینم وننلده تاهرم احهه یر عنام خهوت و خیانت روتادفمران وشاخااام روتادفمر را ب ای نکن‬ ‫ذعر وی عده؛ «خاانصایام روتادفمر اش ییه صنا و بعااا خنی روتادفمران ‪.‬ا چیل ا‪.‬ات اود وخالفت با وذنب و یی ‪ -‬یعدی روتادفمر للوواً بایسانی با یی وخالع باتاهر ‪-‬‬ ‫یو صم ودهی ب ‪.‬اد بربی و ارویاران ی و ای عنر چیلنا؛ ‪.‬ان نم یرس خنانهری‪.‬ع ای ‪.‬ا خاانصایام ابل ‪،‬ها بدهی یر یو خاانصایت ا‪.‬ات ع اش اخناااصاام‬ ‫روتادفمری یر ایران ا‪.‬ات او بی اصندایی ب ‪.‬ددنآای بنوی و ارندگ خنیی و یو اصنقای ب ‪،‬آانبیدی صلهی؛ ای یر حالی ا‪.‬ت ع یر وعدای روتدفمرىِ ‪.‬اخن و یریاخن‬ ‫ارنگ ‪ -‬ع ایدآا من را اش ارنگ ررانده و مورینه ‪ -‬ب نیچو‪ ،‬ای وفآن و ای خط و ‪،‬آت و ای وعدا نیساتر یعدی چرا بایه ی روتادفمر حنهاً ب ‪.‬اددنآای بنویم بی اصندا‬ ‫باتاه؛ صلت چیساتب روتادفمری صبارم ا‪.‬ات اش من عاری ع با اعدالیت امر ‪.‬ار و عار یاریر روتادفمر عسای ا‪.‬ات ع بیشانر با ورل خنی عار ویمده تا با باشویمرلذا یر‬ ‫عبقام روتادفمری ع ‪.‬ااس یر ااالآای بعهی عنابم ذعر ویمده اش تااصر و ننیساده و ونفمدر و اوها ایدآا تاروع ویمده تا ب ا‪.‬انای یانشا ا و یانشاان و یبیر و وعلم و‬ ‫روشناو ن ار ویر‪.‬ه‪.‬‬ ‫‪16‬‬  ‫وکههی(‪ )1395‬فااه برر‪.‬اای ا‪.‬اادای تاریخی نشااان وی ینه روایت ونا‪،‬آ وذنبینن یر الب وخالفت و عری یماارچ‬ ‫روایت عاولی نیساات و بخشااآای وآهی اش ونا‪،‬آ ونهیدی و صلها و روحانیت را یر نجر نهی ریریر حا من ع بخشاای اش‬ ‫ونا‪،‬آ صلهای ییدی اراتر اش نقایی یر الب تسییه حهایت و یشانیبانی وایی و وعدنی و تس‪.‬ایس وهر‪.‬ا ابل روایت ا‪.‬اتر‬ ‫تربیت وهرن و وجانر ‪،‬هیه من ب ینبا اصاامی یر یی برای‬ ‫‪،‬ریان ‪.‬اان روتاادفمران ییدی نساانده ع فااه یذیر‬ ‫اتفا ام ‪،‬هیه اش ‪،‬هل تربیت وهرن ا‪.‬ااتر ‪،‬ریان چآار با تسعیه بر تربیت ییدی و با ن ا احیاء رران و واالب ی ب‬ ‫یذیر‬ ‫صرص ی ویهان مورین تها ظراینآای ا‪.‬م اصیل برای وهیریت ‪،‬اوع فه نقه وهارس وهرن و ‪،‬لن نای یی ‪.‬نیلان‬ ‫«روتاا بیدی ییدی» ب ینبا یخل و تااارف یر تربیت ‪،‬هیه و ییدی عرین من ا‪.‬اات؛ وی تنان رفت «وهارس‬ ‫من با ی‬ ‫ا‪.‬ااموی» برموه اش ونا‪،‬آ ننع چآار ا‪.‬ااتر ای ‪،‬ریان خنی ب یو‪.‬اان احیاررایان حها لی و احیارریان حهاعهری تقساایم‬ ‫بدهی وی ررییر یر ای بخم برمنیم تا حنی ااومان ای ‪،‬ریانآا و ونا‪،‬آ تان را ب اخناار روایت عدیمر‬ ‫روشنفکران سکوالر‬ ‫و تاایفن ی عاول نساابت ب تههن بربی و اش ‪،‬هل تربیت وهرن و‬ ‫ونا‪،‬آ ای ررو را وی تنان ب اخناااار یر یذیر‬ ‫وهارس ‪،‬هیه یانست؛ من نم بهون نیچ نقه یا یخل و تارایر وایایری و احساس خنیعم بیدی خن باوری و ‪.‬ای انهیشی‬ ‫و ‪.‬اانایمونشی نه انی‬ ‫نساابت ب ونفاانع اننقا تر ی و ییشاارات تسعیه صاارف بر ولایای وهارس وهرن وهل مونش‬ ‫بربلیری و نقه تربیت ‪.‬ااادنی و وذنبی رای و عری من اش ‪،‬هل ونا‪،‬آ نایی ا‪.‬ااات ع با رویمری یذیرنهری ر یای ع یر‬ ‫ایاو ب تری من وی یریاشیمر‬ ‫یر تارایای ع ایرانیان یر صقب وانهری صلهی و اداوران چشاه یری نسابت ب ینیای برم ب ‪.‬ار وی برینه بنا‪.‬اا‬ ‫رویارویی با ارتم ییشاران روس و تامسات اش منآا یر شوان صباس ویرشا حاعهان ایران با احسااس خنیعم بیدی و حقارتی‬ ‫چرا بایه عسای ع با تفمر خنی عار ویمده للوواً ب ‪.‬اددنآای شایرا و عشانر و ویآ و تاریخ خنی بی ان باتاه حندی با منآا یتاه باتاه یا بایسانی با وذنب وخالع‬ ‫باتااهب یا‪.‬ااخ ای ‪.‬اارا یر خم حراآای خنی ای ورحن یا بعااای حراآای یی ری ع یر ای شوید نا شی تااه ب ی‪.‬اات ویمیهر صلدت ای ا‪.‬اات ع من روشی ع‬ ‫وقنل روتادفمری «اننلمننزل» ‪ -‬اود بار یر ارانسا ب و‪،‬نی موه او اتی بنی ع ولت ارانسا و ارویا اش رون و‪.‬اای خارج تاه بنینه؛ وذنب علیساایىِ ‪.‬ایا ِ خشا ِ خرااىِ‬ ‫وسایکیدت را یشات ‪.‬ار انهاخن و عری عری بنینهر وذنبی ع یانشاهده را ویمششاه ومنشاع و وخنرع را وکاعه ویمده تبعیه ویمده نابنی ویمده عنام صلهی را اش بی ویبریر‬ ‫ای بهیآی ا‪.‬ات ع ی صهد انساانآای ارشان ییها تاننه و من وذنبی ع ای خاانصایت را یاتات و اش خرااام و حراآایی ع نیچ انساان خرییسادهی من را بن نهیمده یشر‬ ‫بنی ب عداری بیدهاشنه و ب عارنای ‪،‬هیه رو بیاورنه و یازرةالهعارفِ ‪،‬هیهِ ارانسا را بدنیساده و عارنای بلرگ صلهی را تاروع عددهر بهیآی ا‪.‬ات ع ایدآا عبیعت عارتاان یشات‬ ‫عرین ب من وذنب بنیر من و ت روتادفمر وقلده ایرانی یر یور ی ا‪،‬ار ع اود بار وقنل «اننلمننزل» را واری عشانر عری و ا‪.‬ام ودندرالفمر ب من یای و بعه ب «روتادفمر» ‪ -‬با‬ ‫نهان خاانصایت فاهد وذنبم ‪ -‬تبهیل تاه من را یر وقابل ا‪.‬ام موری؛ ا‪.‬اموی ع وداقینری تفمدرام روتادنری وعارف وکمهنری ا‪.‬انهالآا و تافداانری اخم یام را‬ ‫یاتات؛ ا‪.‬اموی ع نهان و ت یر ایران نهان عاری را ویمری ع روتادفمران بربی ویخنا‪.‬انده یر برم اناا یندهر یعدی یر برن ای اش یوران ا‪.‬انعهار روتادفمران بربی با‬ ‫وری وداعق ا‪.‬انعهارشی برم نهااها تاهنهر وهمً ارر عشانر ا‪.‬ااانیا عنبا را ا‪.‬انعهار عری بنی و ثروم من‪،‬ا ‪ -‬تامر عنبا ‪ -‬را یر اخنیار رران بنی «ژان یل‪.‬اارتر» ارانسانی اش‬ ‫وری عنبا و اش «ایه عا‪.‬اانرو» و اش «چ رنارا» صلی یولت ا‪.‬اانعهاری ارانساا یااع ویمری و عنام ویدنتاات «‪،‬دگ تاامر یر عنبا‪(»..‬خاود ای ‪ 1377‬بیانام یر ‪،‬ها‬ ‫یانشانیان یانش ا تآران ‪)2888https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id= ،1377‬‬ ‫لذا یر ای ننتانار وا نیل بی روتادفمری بیهار ایرانی صآه ا‪،‬ار و یآلنی با روتادفمری یر وعدای ی یق من تهایل ازل تاه و یووی را یر ای ننتانار با صدنان روتا بیدی‬ ‫یای عری ایمر‬ ‫‪17‬‬ ‫صایاب نسا ابات ب بربی نا ‪.‬اااای یان صلات ای صقاب وانهری را برتری بربی نا و را برون رات اش من را اننقاا تهاهن‬ ‫بربی یانسانده؛ ب ن ناعق(‪ 1375‬ص ‪ 20‬و ‪ )21‬ای رویمری االون بر بکران ا نااایی و تااری بکران ننیت نیل ماریهر‬ ‫تانه وا‪،‬را ا ها صباس ویرشای ولیعآه برای برون رات اش ای ب بست ا‪.‬ت ع بر من ته تا رو‪.‬نایی را یر اخنیار ان لیسی‬ ‫نا و ‪،‬رو نا رار ینه و اصمنی یر روشناو نای ارن ی یای ع نر عس اش انالی ارنگ وایل ا‪.‬اات یر تبریل ‪.‬اااع تاانیر‬ ‫و ر تبریل ب ی‪.‬ات ارن ی ب ‪،‬ای تر ی ارنگ اانه و تاایه ب نهی اویه بنی ع برای اولی بار وانش وهارس ویسایننری‬ ‫ان لیسی را ب ژوشف ولع عشیم ان لیسی یایر‬ ‫ییاوهنای ا هاوام حاعهان ایرانی ع برای ‪،‬بران صقب وانهری و تن‪.‬اعة ا نااایی ‪ -‬ا‪،‬نهاصی اناا یاینه با نهفنا و‬ ‫ان یل نای نخسانی منان ااصال بسایاری ییها عری؛ ‪،‬ریان ایاو یار اصلا وکاال ‪ -‬بر خمف ان یل نای نجاوی ‪ -‬صادعنی‬ ‫صادعت و یر نآایت‬ ‫صباس ویرشا و یی ر ورو‪،‬ی اصامیعلب من بیم اش من ع ب اصامی یانم نجاوی و تاهی و رسانر‬ ‫عده ‪.‬ابب تشاهیه وابسان ی تروی میام و ر‪.‬ان و ندر برم و اننقا باورنای‬ ‫اصامی ا نااایی ‪ -‬ا‪،‬نهاصی ایران عه‬ ‫بیرییدی و بیراخم ی ارویاییان تهر‬ ‫من ب تعلیم و تربیت ایاای وهارس ‪،‬هیه و یارالفدنن اصلا‬ ‫صناول اصاالی ییهایی ‪،‬ریان روتاادفمر ‪.‬اامنار و رساانر‬ ‫یانشاان نآاات تر‪،‬ه و اوها من ا‪.‬ات البن نفنذ ان یل نای خار‪،‬ی برای صاهور تربیت بربی ب عشانرنای ‪،‬آان ‪.‬ان و‬ ‫یاتت‪.‬‬ ‫ای ننع تربیت را نهیتنان اش نجر یور ن‬ ‫نهندی یخالت شوید نای ا‪،‬نهاصی یاخلی یر یذیر‬ ‫تاهیعلبان بیبرر و بساایاری اش ننررایان اصاامیعلب و نهندی صاوة وری اش وانیت ‪.‬اامنار وهر‪.‬اا نای ‪،‬هیه‬ ‫(بربی) و عارعرینای ا‪.‬اانعهاری من مرا نبنینهر نهندی بساایاری اش یای رذاران ایرانی وهر‪.‬اا نای ‪،‬هیه تدآا ب ان یلة‬ ‫تعلیم و تربیت ‪،‬هیه ا ها وینهنینهر ولی برخمف‬ ‫خیرخنانی و با حسا نیت برای اصامی صقبوانهری ایران ب رسانر‬ ‫رای ان‬ ‫و یرور‬ ‫ای بفلت نهنعدان اش ییاوهنای تعلیم و تربیت ‪،‬هیه وهر‪.‬اا فااه مثار وهبنی ع یر بر راری مونش‬ ‫یولنی و نه انی یاتات یر ‪،‬آت ایاای وابسان ینای ارند ی و نهندی ‪،‬ای لیدی ارشتاآای ا‪،‬نهاصی تسثیررذار بنی(صلم‬ ‫‪.)1381‬‬ ‫الآهی‬ ‫نفنای و ید وهر‪.‬ا‬ ‫ناعق(‪ )1375‬اتااار وی عده ع تا انقمم وشااروع تدآا یر ‪.‬االهاس و ارووی ارانساانیان نلیی‬ ‫رو‪.‬انا تا چآار وهر‪.‬ا بریا عری بنینه(ص )ر وی وعنقه ا‪.‬ات ررایم ‪،‬نانان ایرانی ب وهارس ارانسانی‬ ‫یاتانده و را یر ی‬ ‫اش ای بابت بنی ع ارانسانیان را یر ‪.‬ایا‪.‬ات ا‪.‬انعهاری روس و ان لیس یر ایران ‪.‬اآیم نهیییهنه و چنن منندان ع وی‬ ‫بایسات اش تاریخ ‪.‬ایا‪.‬ای و ا‪،‬نهاصی من عشانر مرانی نهاتانده ‪.‬ایا‪.‬ات ارانسا را یر واار و ااریقای تاهالی ناییه وی ررانده‬ ‫و ارانسانیان را وارثان بی چنن و چرای انهیش نای صار روتد ری وی یانسنده و اویه یاتنده با روی مورین ب شبان و ایم‬ ‫موه‬ ‫باوران ن تدآا یهیهاری وهارس ارانساانی را خن‬ ‫ارنگ یرین ای ب یانم و ییشاارات ارنگ ب شااایدهر لذا خن‬ ‫‪18‬‬ ‫رفنده بلم یر م‪.‬انان وشاروعیت مونشتامه نایی را بریا عرینه ع برناو نایشاان اش روی وهارس ارانسا ال ن بریاری عرینه‬ ‫یاینهر‬ ‫و شبان ارانس را ب صنرم ا‪،‬باری مونش‬ ‫وقال نای رسانری ای اش ‪.‬انی روشناو نای یولنی بیریولنی و خار‪،‬ی وبدی بر اننشاار صلن و ادنن ‪،‬هیه یر ویان ولت‬ ‫واری وی تانی ‪.‬یر یی ای ‪.‬اخ نا ومنب خان نای هیهی ع تاین بالب تربیت ولت یر من یور بنی ای رنن اش ‪.‬انی‬ ‫تر ی خنانان یولنی و بیریولنی ونری نقه رار وی ریری(وکههی ‪)1395‬‬ ‫«وماتب وکمم خنیوان یخه نایی ا‪.‬ات ع ب ا‪.‬ام ومنب ناویه وی تانی و تاعنر اامعنن بی ابرام یر مناا خف و نابنی وی‬ ‫رریی و رهان نهی عدم خها با من بفاری و ‪.‬اناری و بلررناری و بریباری من عرین نای تدگ را ب ‪،‬ای تکاایل یانم و ارندگ بن‬ ‫‪)30‬ر‬ ‫اروایه» (روشناو تربیت ‪ 1315‬م‬ ‫برا‪.‬اس ای اننقایام تر ی خنانان تملآای یی ری اش تربیت ولت را اراز وی عدده‬ ‫تدآا با ایاای وهارس ‪،‬هیه اش ومنب خان نای ‪.‬ار رذرنا ع یر وا ا نمبت خان و وکبس اعفا ا‪.‬ات و ‪،‬ای اساای ا‪.‬انعهای و‬ ‫‪)434‬ر‬ ‫و خیا و تاییا و ت وبنهیان و تمهر ریک ننمونشان ا‪.‬ت خمص ویتنیم(روشناو اعمع ‪ 1315‬م‬ ‫اخنم نن‬ ‫نم چدی اولی ننررایاان روتااادفمر نجیر انکعلی مخنناهشای صباهالرحیم عاالبنف م ااخاان عرواانی ین‪.‬اااع خاان‬ ‫وساانشااارالهول ولمم خان ‪.‬اااآسااااران یکیی یولتمبایی وررر نقه یی و تربیت ییدی رای یر ایران را وقهوة یاصی نای‬ ‫ننررایی و تاهیخنانی خنی رار یاینه(صلم الآهی ‪)1381‬ر ب صدنان وها اش ییهرا برخی اش ای روتاادفمران یمی اش ونانا‬ ‫صهنویت یاان تعلیم و تربیت خط الفبایی ا‪.‬ام بنیر ویرشا ولمم خان یمی اش نخسانی عساانی ا‪.‬ات ع اش «‪.‬انایمونشی‬ ‫نه انی» اش عریق ‪.‬ااای عرین الفبای صربی و راا صقبوانهری اش ای عریق عراهاری عری (رید ر ‪)1381‬ر اوا ییم اش او‬ ‫وسانشاارالهول یر عنام «ر‪.‬اال یر و‪،‬نم اصامی خط ا‪.‬ام » خط ا‪.‬ام را وانا تر ی انالی ا‪.‬ام وییانه (وسانشاارالهول‬ ‫‪ )1303‬و ب بآان اصمی خط و الفبا ب ا‪.‬م وی تاشنهر‬ ‫رمن و عنب احایی صربی و وساازل ییدی متادا‬ ‫ویرشا تقیخان عاتاانی اصنقای یاتات نبایه اعفا را یر ابنها با مونخن‬ ‫یای تانی تا تانم یایریری‬ ‫عری شیرا یرد وعانی صربی یتانار ا‪.‬ات بلم یر ابنها بایه مثار نجم و نهر اار‪.‬ای ب عنید مونش‬ ‫یر او تاعل ور رریی (عاتاانی ‪)1397‬ر اش ای رو یمی اش یایل وخالفت روحانینن با وهارس رتاهی اولنیت نهاتان یروس‬ ‫صربی و رمن بنی ع ب وعدای بیاحنراوی ب تعالیم ا‪.‬موی و تاعیع وسنقیم تریعت ب حسام ویموه (رید ر ‪)1381‬ر‬ ‫و یرور‬ ‫تالی ‪،‬ریان ‪.‬منار یر تعلیم و تربیت ایران بیشنر ب صنرم حذف ‪،‬لن نای ییدی و تعایر وذنبی اش مونش‬ ‫وهر‪.‬ا نای صالی و یانشا ا نا بنی ا‪.‬اتر بلبة ‪،‬ریان ‪.‬امنار بر نجا تربیت ر‪.‬اهی عشانر ون‪،‬ب یرررننینایی یر من تاه‬ ‫ع اش ‪،‬هل ویتنان ب ای وناری اتاار نهنی تن‪.‬اع و تس‪.‬ایس وهر‪.‬ا نای وخنلط ا‪.‬انخها وعلهی نانهادس با تاارریان‬ ‫‪19‬‬ ‫ودا حاام یر برخی وهر‪.‬ا نا یا بعاای رتان نای یانشا انی ب خاانص رتان نای یلتامی عانم تهریای شوان و ونای‬ ‫یر‪.‬اای وربنط ب مونش نای ییدی ترییر وکننای عنامنای ییدی بهون تن‪ ،‬ب مرأ صلها و بهون ا‪.‬اانفای اش نجرام اولیای‬ ‫یی یر تدجیم منآا بفلت اش رو تاادا‪.‬اای مونش نای ییدی صه تن‪ ،‬ب تربیت تخاااااای مونشراران وربنع (یر عدار‬ ‫رسانری برای تربیت تخاااای وعلهان یرسنای ریافای و صلن وررر) بیرببنی نسابت ب ا‪،‬رای ورا‪.‬ام وذنبی یر‬ ‫تم‬ ‫ودا‪.‬ابتنای خاص (نهرا با اننها ب اناا ورا‪.‬ام ولی و ‪.‬ایا‪.‬ای نهننن ‪،‬شا تنله تاا و تاانلایران و ‪،‬شا نای یو‬ ‫ب خاانص‬ ‫و یرور‬ ‫نلار و یانااه ‪.‬اال وررر) صه لکاظ وعیارنای اخم ی ‪ -‬وذنبی یر رلیدم وعلهان و عارعدان مونش‬ ‫عارعدان ‪.‬انی وهیرینی وررر (صلم الآهی ‪)1381‬‬ ‫‪،‬ریان ‪.‬اامنار وساالط بر تعلیم و تربیت ر‪.‬ااهی عشا