Хөдөлмөрийн эрх зүй

Podcast Beta

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Хөдөлмөрийн харилцаанд ажил олгогчийн үүрэг юу вэ?

Ажилтны цалинг хоёр дахин бууруулах.

Ажилтны хувийн амьдралыг удирдах.

Хөдөлмөрийн гэрээнд заасан хөдөлмөрийн нөхцлөөр хангах. (correct)

Ажилтанд боломжит ажлын санал тавих.

Хөдөлмөрийн гэрээнд ямар гол нөхцлийг заавал тусгах шаардлагатай вэ?

Ажилд орох хугацаа.

Ажлын байрны нэр. (correct)

Ажилтны гэр бүлийн мэдээлэл.

Ажилтны ажилладаг цагийн тоо.

Хөдөлмөрлөх нь хүний эрх гэвэл энэ асуудал юуг хэлнэ вэ?

Ажил олгогчийн эрхийг зөрчих.

Хөдөлмөрийн аятай нөхцөлөөр хангагдах. (correct)

Ажилтны сул чөлөө.

Ажилтныг албадан хөдөлмөрлөгч байх.

Хөдөлмөрийн правиас ямар зүйлийг тодорхойлох вэ?

Үндсэн хуулийн 17 дугаар зүйл. Signup and view all the answers

Ажилтны эрхийн тухайд ямар зүйлсийг эерэг талаас харж болох вэ?

Цалин хөлсөө цаг тухайд олж авах. Signup and view all the answers

Нийгмийн хамгааллын эрх зүйн харилцаа ямар нөхцөлд үүсдэг вэ?

Нийгмийн даатгалын болон нийгмийн халамжийн туслалцааг авахад Signup and view all the answers

Нийгмийн даатгал нь юуг хамардаг вэ?

Тэтгэвэр, тэтгэмж, төлбөр олгох Signup and view all the answers

Нийгмийн халамжийн гол ач холбогдол юу вэ?

Иргэдийн амьжиргааг дээшлүүлэх Signup and view all the answers

Нийгмийн даатгалын олголт ямар тохиолдолд хэрэгждэг вэ?

Нас барах үед асрамжийн хүмүүст тэтгэмж Signup and view all the answers

Нийгмийн халамжийн хэтийн зорилго нь юу вэ?

Нэн ядуу бүлэгт дэмжлэг үзүүлэх Signup and view all the answers

Study Notes

Хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаа

Хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаанд хүн бүр оролцох ёстой.
Хөдөлмөрлөх нь хүний эрх бөгөөд үндсэн хуулийн 16 дугаар зүйлд тусгав.
Энэ зүйлд ажил мэргэжлээ чөлөөтэй сонгох, хөдөлмөрийн аятай нөхцөл, цалин хөлс авах, амрах эрхийг баталсан.
Хуулиар албадан хөдөлмөрлүүлэхийг хориглодог.

Ажилтны журамт үүрэг

Үндсэн хуулийн 17 дугаар зүйлд хөдөлмөрлөх, эрүүл мэнд хамгаалах, үр хүүхэд өсгөх, байгаль орчныг хамгаалах нь иргэн бүрийн журамт үүрэг гэж заасан.

Хөдөлмөрийн гэрээ

Хөдөлмөрийн харилцаанд ажилтан нь ажил олгогчийн хуульд нийцсэн хөдөлмөрийн дотоод журмын дагуу ажил гүйцэтгэнэ.
Ажил олгогч нь хөдөлмөрийн үр дүнд тохирсон цалин хөлс олгон хөдөлмөрийн нөхцлийг хангах үүрэгтэй.
Хөдөлмөрийн гэрээний ач холбогдол нь ажилтан, ажил олгогч хоёрын харилцан тохиролцоо юм.
Монгол улсын хөдөлмөрийн тухай хуулийн 21 дүгээр зүйлийн 21.1-д хөдөлмөрийн гэрээнд заавал тусгах гол нөхцлүүдийг авч үзсэн.

Хөдөлмөрийн гэрээний гол нөхцөлүүд

Ажлын байрны буюу албан тушаалын нэр.
Ажлын байрны тодорхойлолтод заасан ажил, үүрэг.
Үндсэн цалин буюу албан тушаалын цалин.

Нийгмийн хамгаалал

Нийгмийн хамгааллын эрх зүйн харилцаа нь бүх иргэдэд хамаарах бөгөөд эмнэлгийн, хөдөлмөрийн, ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй болоход тулгардаг.
Нийгмийн хамгааллын эрх зүйн харилцаа нь нийгмийн даатгал, нийгмийн халамж гэсэн хоёр төрлийг агуулна.

Нийгмийн даатгал

Нийгмийн даатгал нь иргэн, төр, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас шимтгэл төлөх замаар нийгмийн даатгалын сан бүрдүүлдэг.
Даатгуулагч өндөр наслах, хөдөлмөрийн чадвараа алдах, өвчлөх, ажилгүй болох үеийн дэмжлэгийг хуулийн дагуу авна.
Нийгмийн даатгалын хүрээнд нас барахад даатгуулагчийн асрамжид байсан хүмүүст тэтгэмж, тэтгэвэр олгогддог.

Нийгмийн халамж

Нийгмийн халамж нь ахмад настан, эх, хүүхэд, тахир дутуу хүн, ядуу иргэдэд дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэхэд чиглэгддэг.
Тэтгэвэр, тэтгэмж олгож, хөнгөлөлт, үйлчилгээ үзүүлэх нь амьжиргаа сайжруулах зорилготой.
Хүүхэд төрүүлсэн эх, бүтэн өнчин хүүхэд үрчлэн авагдсан эцэг/эхэд тэтгэмж олгодог.

Нийгмийн даатгалд хамрагдах

Нийгмийн даатгалд албан журмаар болон сайн дураар хамрагдаж болох боломжтой.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Энэ тест нь хөдөлмөрийн эрх зүйн харилцаа, ажилтны журамт үүрэг, хөдөлмөрийн гэрээний гол нөхцөлүүдийг хамарна. Хөдөлмөрийн эрхийн үндсэн хууль болон жишиг шаардлагаас гадна танилцуулгатай. Эдгээр ойлголтыг мэдэх нь ажилтны эрх, үүргийн талаархи тусламж болно.