Wstęp do diagnozy w edukacji

Proces diagnozowania, efekt tego procesu, oraz całokształt wiedzy teoretycznej i praktycznej na ten temat.

Rozwiązywanie problemu diagnostycznego poprzez formułowanie pytań, wybór narzędzi, zbieranie danych, formułowanie wypowiedzi, stawianie pytań i hipotez, oraz podejmowanie decyzji.

Wymaga szerokiej wiedzy o rozwoju i funkcjonowaniu człowieka, integrowania informacji, wykorzystywania wiedzy i doświadczenia, podejmowania decyzji oraz uzasadnienia podjętych decyzji.

Wymaga przestrzegania zasad, nie naruszających godności diagnozowanej osoby. Ważne, aby diagnozowany czuł się komfortowo.

Nie tylko rejestrowanie zachowań, ale analiza i interpretacja pozwalające na zrozumienie.

Rozpoznanie i zrozumienie badanego zjawiska, co umożliwia wyjaśnienie jego uwarunkowań, mechanizmów i dynamiki.

Kluczowy element diagnozy, pozwalający na wykrycie przyczyny i jej wpływu.

Diagnoza analizująca funkcje i poziom funkcjonowania w konkretnym obszarze (np. motoryce, rozwoju społecznym), oraz adekwatność zachowania do wymagań otoczenia. Ocenia procesy psychiczne odpowiedzialne za regulację zachowania.

Procesy poznawcze i emocjonalne, jak percepcja, uwaga, pamięć, myślenie, emocje, wpływają na zachowanie i regulację.

Miernik tego, jak dobrze jednostka radzi sobie w środowisku, zadaniach czy relacjach.

Stopień zgodności zachowania z wymaganiami sytuacji i otoczenia.

Poziom rozwoju psychicznego umożliwiający efektywne uczestnictwo w procesie edukacji.

Indywidualnie dostosowany program nauczania.

Proces wyboru odpowiednich pracowników do konkretnych zadań.

Śledzenie i ocena postępów w rozwoju psychicznym jednostki.

Sposób pomiaru i oceny zaburzeń i dysfunkcji procesów psychicznych.

Diagnoza uwzględniająca interakcję między diagnozowanym a jego otoczeniem. Obejmuje uzgadnianie problemu i rozwiązania z otoczeniem i osobą diagnozowaną.

Początkowa ocena problemu przez otoczenie osoby diagnozowanej.

Diagnoza oparta na pomiarze , cech i właściwościach. Koncentruje się na obecnym stanie.

Diagnoza skupiona na rozwoju i potencjale osoby, ocenie strefy najbliższego rozwoju.

Zagadnienie wymagające diagnozy psychologicznej w kontekście funkcjonowania.

Spojrzenie na problem, oparte na danych i faktach.

Spojrzenie na problem z punktu widzenia osoby diagnozowanej.

Ludzie i systemy społeczne otaczające osobę diagnozowaną.

Zjawisko, w którym pozytywne oczekiwania nauczyciela dotyczące ucznia wpływają na lepsze wyniki ucznia.

Błąd poznawczy, polegający na odczytywaniu niejednoznacznych opisów jako trafnych i osobistych. Opisy pasują do wielu osób, pomimo braku specyfiki.

Niespecyficzny, ogólny opis osoby, przekazany jako trafna charakterystyka.

Strategie nauczycieli, prowadzące do niższego postrzegania potencjału ucznia, np. zmniejszająca się ilość zadawanych pytań.

Szybkie przypisanie ucznia do kategorii przez nauczyciela, mające negatywny wpływ na szanse ucznia.

Osoba badana nie jest bierna, ale odgrywa aktywną rolę w eksperymencie, interpretując bodźce.

Potencjalne problemy z trafnością i obiektywnością diagnozy, szczególnie z błędnym etykietowaniem uczniów.

Zaburzenie rozwoju intelektualnego i adaptacyjnego, rozpoczynające się w okresie rozwoju, charakteryzujące się deficytami w funkcjonowaniu intelektualnym i adaptacyjnym.

Obecność trudności w wnioskowaniu, rozwiązywaniu problemów, planowaniu, myśleniu abstrakcyjnym, ocenianiu, uczeniu się oraz uczeniu się z doświadczenia.

Problemy z przystosowaniem do standardów społeczno-kulturowych, niezależnością i odpowiedzialnością. Oddziałują na codzienność, np. porozumiewanie się, relacje społeczne.

Określane na podstawie funkcji adaptacyjnych, a nie wyniku testu IQ. Określają potrzebę wsparcia.

Wiek wystąpienia deficytów, obecność deficytów intelektualnych i adaptacyjnych, ocenione przez testy.

Grupy osób z różnymi zaburzeniami, zarówno somatycznymi, jak i psychicznymi, charakteryzujące się specyficznymi wzorcami funkcjonowania poznawczego, emocjonalnego i motywacyjnego.

Specyficzne cechy danej osoby, wpływające na jej funkcjonowanie i zachowanie.

Narzędzie do oceny zdolności umysłowych, w szczególności dla osób z trudnościami w komunikacji werbalnej.

Narzędzie obserwacyjne, służące do oceny trudności w nauce i relacjach społecznych.

Instrument oceny inteligencji, nie wymagający odpowiedzi słownej.

Test niewerbalny do diagnozy funkcji poznawczych, szczególnie przydatny dla dzieci z zaburzeniami mowy, słuchu i/lub motoryki.

Test wykorzystujący w formie matryc kolorowych do oceny zdolności umysłowych. Test niewiczbalny.

Narzędzie do określenia obecnego poziomu rozwoju dziecka

Służą do wczesnego wykrywania opóźnień, identyfikowania mocnych i słabych stron oraz oceny cech temperamentu dziecka.