Vrouwelijk Voortplantingsstelsel en Verschillen

Study Notes

Het vrouwelijk voortplantingsstelsel omvat de eierstokken (ovaria), eileiders (oviducten), baarmoeder (uterus), baarmoederhals (cervix), vagina en de vulva.
De eierstokken produceren geslachtshormonen (oestrogeen en progesteron) en eicellen.
De eileiders bieden de optimale omgeving voor bevruchting en vroege celdeling van het embryo.
De baarmoeder dient als omgeving voor het transport van sperma, embryogenese en de implantatie van het embryo.
De baarmoederhals (cervix) produceert slijm en een plug tijdens de zwangerschap.
De vagina is het paringsorgaan en geboortekanaal.

Zoogdieren:
- Verschillende types baarmoeders (duplex, bicornuate, simplex)
- Sommige soorte hebben duidelijke verschillen in de ontwikkeling van de eierstokken en baarmoeder
- Mate van versmelting van baarmoederhoornen is diersoortafhankelijk
- Verschillen in ovaria
- Verschillen in vagina
Vogels:
- Omgeving voor ontwikkeling van het embryo bevindt zich in een ei
- Meestal maar 1 functioneel ovarium en eileider per dier
- Geen uitwendige geslachtsorganen, maar een cloaca-opening voor excretie en voortplanting
- Ovarium en eileider zijn primair tijdens de vorming
Reptielen:
- Ovipaar (eierleggend), vivipaar (levendbarend), of ovovivipaar (eieren ontwikkelen in het lichaam)
- Verschillende strategieën afhankelijk van soort
- Meestal ontwikkelen embryo's zich buiten het lichaam van het dier, in een ei.
- Verschillen in soorten ovovivipare reptielen

De eierstokken (ovaria) zijn eivormig en bevinden zich in de buikholte
Twee hoofdfuncties: het produceren van rijpe eicellen en geslachtshormonen (oestrogeen en progesteron).
Eicellen ontwikkelen zich in follikels in de corticale laag van de eierstok.
Tijdens de ovulatie wordt een rijpe eicel vrijgemaakt.
Na ovulatie verandert de lege follikel in het corpus luteum of geel lichaam.

De oviducten (ook wel eileiders genoemd) verbinden de eierstokken met de baarmoeder.
Variëren in anatomie
Drie delen: infundibulum, ampulla en isthmus
Functie: vervoer van eicellen en evt. spermacellen tot aan de baarmoeder, plaats van bevruchting
Klieren zorgen voor optimale omgeving voor sperma en eicellen

De cervix is een nauwe spierige opening in de baarmoederhals
Anatomie verschilt aanzienlijk per diersoort, met variaties in vorm, structuur en lengte
Functies: beschermende barrière tegen bacteriën en andere schadelijke stoffen.
Produceert slijm dat een optimale omgeving voor sperma creëert tijdens paring.
Relaxatie van de cervix is belangrijk tijdens partus.

De vulva is het uitwendige gedeelte van het vrouwelijke voortplantingsstelsel.
De schaamlippen vormen een barrière tegen invloeden
De clitoris is het vrouwelijke homoloog van de penis bij de mannen, rijk aan sensorische zenuwen.