Tiroid Bezi Histolojisi

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Troid bezinin histolojik yapısında hangi hücre türü bulunmaktadır?

Yassı epitel hücreleri

Düz kas hücreleri

Kübik epitel hücreleri (correct)

Silindirik epitel hücreleri

Troid bezinin foliküler hücrelerinin ana işlevi nedir?

Savunma hücreleri oluşturmak

Hormon sentezlemek, depolamak ve salgılamak (correct)

Kansere neden olmak

Enerji üretmek

H harfine benzeyen troid bezinin içinde hangi madde bulunmaktadır?

Protein çözeltileri

Tiroglobulin içeren kolloid madde (correct)

Glikojen

Liposit

Troid bezindeki folikül yapıları arasındaki ayrım, hangi dokuyla sağlanır?

Bağ dokusu Signup and view all the answers

Foliküler hücrelerin salgıladığı troid hormonlarının temel bileşenleri nelerdir?

Tiroglobulin ve iyot Signup and view all the answers

Tiroid bezinin yapısal özelliklerinden hangisi yanlıştır?

Mikroskopik olarak sadece parafoliküler hücrelerden oluşur. Signup and view all the answers

Tiroid bezinin konumu ile ilgili hangisi doğrudur?

İki lop trakeanın her iki tarafında yer alır. Signup and view all the answers

Tiroid bezinin toplam büyüklüğü ne kadardır?

3-5 cm Signup and view all the answers

Tiroid bezinin mikroskopik yapısında hangi hücre tipleri bulunmaktadır?

Folliküler ve parafoliküler hücreler Signup and view all the answers

Tiroid bezinin ağırlığı ile ilgili hangisi doğrudur?

15-20 gram ağırlığındadır. Signup and view all the answers

Tiroid hormonlarının sentezi sırasında, iyodun tiroid bezine alınmasını hangi madde sağlar?

TSH Signup and view all the answers

Tiroid bezine alınan inorganik iyodun aktivasyonu hangi enzim tarafından gerçekleşir?

Tiroid peroksidaz Signup and view all the answers

Tiroid hormonları sentezinde iyodun tutulması hangi mekanizmayla gerçekleşir?

Aktif transport Signup and view all the answers

Tiroid hormonlarının sentezinde ilk aşama olarak ne gerçekleşir?

İyodun tiroid bezine alınması Signup and view all the answers

Hangi durum, tiroid hormonlarının sentezini etkileyebilir?

Yetersiz iyot alımı Signup and view all the answers

Transtiretinin rolü nedir?

Serbest tiroid hormonlarını taşımak Signup and view all the answers

Serbest halde bulunan tiroid hormonlarının doğru yüzdeleri nedir?

T4 için %0,03 ve T3 için %0,3 Signup and view all the answers

Dolaşımdaki tiroid hormonlarının total formları neye bağlıdır?

Taşıyıcı protein düzeylerine Signup and view all the answers

Albumin tiroid hormonları ile nasıl ilişkilidir?

Tiroid hormonlarının kalan kısmını bağlar Signup and view all the answers

Transtiretinin dışında hangi taşıyıcı protein tiroid hormonları ile ilgilidir?

Albumin Signup and view all the answers

T3'ün dolaşımdaki oranı nedir?

T4’ün %90’ının deiyodinasyon işlemi sonrası oluşur. Signup and view all the answers

RT3 için doğru olan ifadeyi seçin.

Tamamen inaktif bir üründür. Signup and view all the answers

Deiyodinazların fonksiyonu hakkında hangisi doğrudur?

İyodotironin molekülünü tironin yapısına dönüştürmede rol oynar. Signup and view all the answers

T4'ün inaktive olma mekanizması nasıl işler?

Deiyodinasyon işlemi ile T3'e dönüşür. Signup and view all the answers

Dolaşımda bulunan T3’ün kaynağı hakkında hangisi yanlış?

rT3'nin dönüşü ile elde edilir. Signup and view all the answers

Hangi durum, lenfoid hücre topluluklarının hormonal etkilerle gelişimini etkileyebilir?

Hormon dengesizliği Signup and view all the answers

Hastanın saç dökülmesi ve unutkanlık şikayetleri, hangi endokrin sistem bozukluğuyla ilişkilendirilebilir?

Tiroid fonksiyonu bozukluğu Signup and view all the answers

Aşağıdaki belirtilerden hangisi lenfoid hücre topluluklarının olgunlaşma sürecini doğrudan etkileyen bir hormon eksikliğinden kaynaklanıyor olabilir?

Aşırı yorgunluk Signup and view all the answers

Hastanın şikayetleri arasında unutkanlık ve halsizlik yer almaktadır. Bu durumun altında hangi hormonal bozukluk yatıyor olabilir?

Artmış kortizol üretimi Signup and view all the answers

Lenfoid hücrelerin gelişimini etkileyecek en yaygın hormon hangisidir?

Kortizol Signup and view all the answers

Study Notes

Tiroid Hormonları

Tiroid bezi, trakeanın her iki yanında, ortasında istmus ile birleşen iki lobdan oluşan, H şeklinde makroskopik yapıya sahip bir bezdir.
Yaklaşık 15-20 gram ağırlığında ve 3-5 cm büyüklüğündedir.
Mikroskopik olarak foliküller ve parafoliküler hücrelerden oluşur. Foliküller, kolloid maddesini (tiroglobulini içeren) tek katlı kübik epitel ile çevrilidir.
Tiroid bezindeki foliküler hücreler, tiroid hormonlarını sentezler, depolar ve salgılarlar.
Tiroksin (T4) ve triiyodotironin (T3), tiroid bezinden salgılanan hormonlardır.
Tiroglobulin, T3 ve T4'ün öncülüdür (molekül ağırlığı 660 kDa ve yaklaşık %8-10 glikozillenmiştir).
Aminoasit türevi olan bu hormonlar, tiroglobulindeki tirozinin iyodinasyonu sonucu oluşur.
Periferik dokularda T4'ün bir kısmı iyod kaybederek T3'e dönüşür.
Tiroid hormonları genel metabolik aktiviteyi düzenler. Başlıca etkisi enerji metabolizması üzerinedir.
Hormon biyosentezi için inorganik iyot gereklidir.
Besinlerle alınan iyodun yaklaşık 1/3'ü tiroid bezi tarafından alınır.
Tiroid hormonlarının sentezi dört aşamada gerçekleşir.
- 1. İyodun tiroid bezine alınması: TSH, tiroid bezini uyararak aktif transport ile iyodun alınıp tutulmasını sağlar.
- 1. İyodun aktivasyonu ve organik yapılara katılımı: Tiroid perokşidaz enzimi tarafından oksitlenerek aktif hale getirilir.
- 1. Bağlanma tepkimeleri ve kolloidal depolanma: Bir mono ve bir diiyodotirozini bağlanması sonucu triiyodotironin (T3) hormonu ve iki adet diiyodotirozinin bağlanması sonucu ise tetraiyodotironin - tiroksin (T4) hormonu oluşur. Sentez edilen hormonlar, kolloidde yer alan tiroglobulin yapısında depolanır. Monoiyodotirozin (MIT) ve diiyodotirozin (DIT), tiroid hormonlarının sentezinde ilk ürünlerdir.
- 1. Kolloidin pinositoz ve sindirimi: Tiroid bezi hücreleri apikal yüzeylerinden kolloide yalancı ayaklar (psödopotlar) uzatarak pinositik veziküller oluştururlar. Primer lizozomlarla birleşen bu veziküllerdeki iyodotiroglobulinler, proteolitik enzimler (proteazlar) etkisiyle sindirilir. Aktif tiroid hormonları olan T3 ve T4, kana difüze olurken, öncül formlar tiroid bezinde tutulur. Periferik dokularda T4, T3'e dönüşür.
Tiroksin metabolizmasının %75'inden sorumlu olan deiyodinasyon işleminde üç çeşit deiyodinaz(D1,D2,D3) bulunur.
Tiroksin, karaciğer ve böbreklerde deiyodinasyon yoluyla yıkılır.
Tiroid hormonları serum proteinlerine bağlanarak taşınır (karaciğerde sentezlenen en önemli protein tiroksin bağlayıcı globulindir (TBG)).
Dolaşımdaki tiroksinin %3/4'ü ve T3'ün %1/3'ü TBG'in yapısındadır.
Diğer proteinler: albumin fraksiyonunun hemen önünde yer alan transtreitin (tiroksin bağlayıcı prealbumin)
Salınan tiroksinin %10 kadarı karaciğerde sülfat ve glukuronik asitle konjuge edilerek safraya atılır; barsakta bu bileşenlerde yıkım ürünü olarak serbest hormon intestinal geri emilime uğrayabilir.
Tiroid hormonları, çekirdek düzeyinde etki gösterir, etkileri geç başlar ancak uzun sürelidir.
Tüm hücrelerde enzimlerin, yapısal/taşıyıcı proteinlerin etkinlik ve derişiminde artışa yol açar.
Tiroid hormonları mitokondri sayısı ve etkinliğini artırır.
Genel metabolik etkiler: Bu hormonlar organ ve dokularda hücresel aktiviteleri hızlandırır. Bazal metabolik hızı arttırır; ATP oluşumunu ve yıkımını artırır, hücresel metabolik hızı arttırır.
Karbonhidrat metabolizması: Barsaktan glikoz emilimini hızlandırır, glikojen depolarından katekolaminler etkisiyle glukoz salınımını arttırır, glikojenoliz ve glikoneojenezi uyaran bu hormonlar kan glukoz düzeyinin yükselmesine sebep olur.
Yağ metabolizması: Hormona duyarlı lipaz aktivitesini uyarır, bu nedenle yağ dokusundan serbest yağ asidlerinin dolaşıma çıkışı artar, oksidasyonu hızlandırır, serum trigliserid düzeyinin azalmasına yol açar.
Kolesterol metabolizması: Barsaktan kolesterol emilimini azaltır, safra asidlerinin üretimini arttırır, düşük dansiteli lipoprotein dönüşümünü etkileyerek serum kolesterolünün azalmasına sebep olur.
Protein metabolizması: Fizyolojik dozlarda protein sentez hızını arttırır, yüksek dozlarda ise katabolik bir süreci tetikler ve negatif bir azot dengesi oluşur.
Büyüme üzerine etkileri: DNA ve RNA sentezini doğrudan etkileyerek doku büyümesini hızlandırır, ipofiz büyüme hormonunun üretimini dolaylı olarak teşvik eder. Kemik büyümesi, iskeletin olgunlaşması, erken neonatal ve geç fetal dönemde sinir miyelinleme ve beyin gelişiminde önemli rol oynar.
Olgu: 35 yaşındaki bir kadının TSH, sT3, sT4, ferritin ve B12 seviyelerini ölçerek tiroid fonksiyonel bozukluğundan şüphelenilip ön tanı için kullanılmış örnek.

Hormon Sentez ve Salınımının Düzenlenmesi

Tiroid hormonlarının sentezi ve salınımı hipofizden salgılanan TSH etkisiyle düzenlenir.
TSH, hipotalamustan salgılanan tirotropin salgılatıcı hormon (TRH) tarafından düzenlenir.
Tiroksinin kan düzeyi artması, TRH üretimini inhibe eder.
İyod yetmezliğinde tiroid hormon üretimini inhibe eder.

Hipotroidi/Hipertroidi

Hipotroidi, tiroid hormonlarının yetersiz salgılanması sonucu yavaş metabolizma ile karakterize bir durumdur.
Yenidoğan ve çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği; yetişkinlerde halsizlik, yorgunluk, kilo alma, unutkanlık, bradikardi, üşüme, saç dökülmesi, infertilite görülebilir.
Hipertroidi, tiroid hormonlarının aşırı salgılanması sonucu hızlandırılmış metabolizma ile karakterize bir durumdur.
Kilo kaybı, sinirlilik, çarpıntı, nefes darlığı, sıcağa tahammülsüzlük, artan iştah, oligomenore, terleme, diyare görülebilir.

Tiroid Hastalıkları Tanısında Kullanılan Testler

TSH, sT3, sT4 seviyeleri, otoantikorlar (anti-TPO, anti-TG, anti-TSH reseptörü)
Troid sintigrafisi, USG, troid biyopsisi

Timus ve Timik Hormonlar

Timus, embriyolojik olarak tiroid ve paratiroid bezlerinden ortaktır.
İmmünolojik yanıt üzerine etkili bir endokrin bezdir.

Timik Hormonlar

Polipeptid yapısındadır.
cAMP üzerinden etki gösterirler. (Timosin A1, Timosin B1, Timopoetin, Timik Humoral Faktör, Serum Timik Faktör)
İmmünolojik olayları düzenler.
Doğum sonrası lenfoid hücre proliferasyonunu arttırır.
Lenfoid hücre topluluklarının olgunlaşma ve gelişimini etkileyerek hormonların sentez ve sekresyonlarını etkiler.

Olgu

35 yaşındaki kadının tıbbi geçmişi ve laboratuvar test sonuçları.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quiz, tiroid bezinin histolojik yapısı, hücre türleri ve fonksiyonları üzerine odaklanmaktadır. Tiroid hormonlarının sentezi ve ilgili enzimler hakkında bilgi test edilmektedir. Ayrıca tiroid bezinin yapısal özellikleri ve konumu ile ilgili sorular da bulunmaktadır.