Tıbbi Biyoloji - Nükleik Asitlerin Yapısı
44 Questions
3 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Nükleik asitler hangi atomları içerir?

C, H, O, N ve P

Nükleik asitlerin hangi iki tipi vardır?

  • DNA ve Enzim
  • Protein ve Karbonhidrat
  • DNA ve RNA (correct)
  • Lipit ve Nükleik asit

    • DNA, tüm genetik özelliklerin depolanmasından sorumludur.

    True

    RNA hangi işlevi yerine getirir?

    <p>Genetik bilgilerin işlenmesi, ekspresyonu ve ifade edilmesi</p> Signup and view all the answers

    DNA replikasyonu ne zaman gerçekleşir?

    <p>Her hücre bölünmesinden önce</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın genetik bilgiyi taşıdığı ilk olarak ne zaman ispatlandı?

    <p>Oswald Avery, Colin MacLeod ve Maclyn McCarty tarafından yapılan deneyler, DNA'nın genetik bilgi taşıdığını kanıtladı.</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın çift iplikli ve sarmal yapısı kimler tarafından bulundu?

    <p>James Watson ve Francis Crick</p> Signup and view all the answers

    Rosalind Franklin, DNA yapısının keşfinde önemli bir rol oynadı.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    DNA yapısının keşfind, X-ışını kırınımı resimleri neyi ortaya çıkardı?

    <p>DNA'nın çift sarmal yapıda olduğunu</p> Signup and view all the answers

    DNA dizin analizi, PCR ve Klonlama gibi yöntemler ne zaman geliştirilmeye başlandı?

    <p>1973 yılından sonra</p> Signup and view all the answers

    Nükleotidler hangi üç bileşenden oluşur?

    <p>Şeker, Fosfat ve Azotlu Baz</p> Signup and view all the answers

    Nükleik asitlerin 5 karbonlu şekerleri hangi isimleri alır?

    <p>Riboz ve Deoksiriboz</p> Signup and view all the answers

    Pürin bazları bir halkalıdır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Primidin bazları iki halkalıdır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Nükleotidleri oluşturan bağlar, şekerin C-1' atomuna azotlu baz bağlanırken, C-5' atomuna ise fosfat grubu bağlanır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Nükleotidlerin hücrede hangi fonksiyonları vardır?

    <p>Nükleik asitlerin yapı taşları, kimyasal enerji taşıyıcıları, enzim kofaktörleri ve hücresel haberleşme aracı</p> Signup and view all the answers

    Nükleik asit polimerlerinin büyüklüğü baz sayısı olarak ifade edilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın iki zinciri birbirine paraleldir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın iki zinciri hangi bağlar aracılığıyla birbirine bağlıdır?

    <p>H-bağı</p> Signup and view all the answers

    A ve T bazları arasında 3 hidrojen bağı bulunur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın yapısal düzenlenişi ortamın sıcaklığına, tuz iyonu konsantrasyonuna ve baz içerine bağlı olarak değişebilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    B-DNA, fizyolojik koşullarda en yaygın görülen DNA formudur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    A-DNA, suya benzer çözeltilerde bulunur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Z-DNA, sola dönüşlü bir sarmal yapıdadır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ökaryotik hücrelerde DNA, histon proteinleri ile birleşerek kromozomları oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ekstra kromozomal DNA'lar, hücrenin toplam DNA'sının %10'unu oluşturur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Ekstra kromozomal DNA'lar, mitokondri ve kloroplast gibi organellerde bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ekstra kromozomal DNA'lar histonlar ile ilişkilidir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Bir organizmanın tüm genetik materyaline ne denir?

    <p>Genom</p> Signup and view all the answers

    Ökaryotik hücrelerde diploid genom bulunur, prokaryotik hücrelerde ise haploid genom bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Haploid insan genomu kaç kromozom içerir?

    <p>23 kromozom</p> Signup and view all the answers

    Haploid insan genomu kaç nükleotid içerir?

    <p>3 milyar baz çifti</p> Signup and view all the answers

    RNA molekülleri çift zincirlidir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Toplam RNA'nın yaklaşık % kaçını rRNA oluşturur?

    <p>%85</p> Signup and view all the answers

    MRNA'lar, DNA'daki genlerin kopyalarıdır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    RRNA'lar, ribozomları oluşturan ribonükleoprotein komplekslerinin yapısal bir parçasıdır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    TRNA'lar, kendilerine özgü amino asitleri ribozomlara taşırlar.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın tek zincirli yapısı RNA'ya göre daha kararlıdır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    RNA, DNA'ya göre daha büyük boyutlu moleküllerdir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    DNA ve RNA, nükleotidlerden oluşan polimerik yapılara sahiptir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın ısıyla denatürasyonu, zincirlerinin ayrılması anlamına gelir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın renatürasyonu, ısı düşürüldükten sonra zincirlerin tekrar birleşmesi anlamına gelir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    DNA'nın erime sıcaklığı (Tm), çift sarmalının %50'sinin tek zincir haline gelmesi için gereken ısı derecesidir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    G-C zengin DNA'lar, denatürasyona daha dirençlidir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Tıbbi Biyoloji - Nükleik Asitlerin Yapısı ve Bileşenleri

    • Nükleik asitler, tüm canlılarda ve virüslerde bulunan, yönetici moleküllerdir.
    • Nükleotid alt birimlerinden oluşurlar, bunlar C, H, O, N ve P atomları içerir.
    • İki tip nükleik asit vardır: DNA (DeoksiriboNükleik Asit) ve RNA (RiboNükleik Asit).
    • DNA, genetik özelliklerin depolanmasında rol oynar.
    • RNA ise bu bilgilerin işlenmesi/ekspresyonu/ifade edilmesinde rol oynar.

    DNA'nın Keşfi

    • DNA, her hücre bölünmesinden önce replikasyon yoluyla kopyalanarak yavru hücrelere aktarılır.
    • Bu, kalıtsal özellikleri nesilden nesile taşır.
    • DNA'nın keşif sürecinin 4 dönemi vardır.

    Birinci Dönemi (1869-1943): DNA'nın Varlığının Keşfi

    • İsviçreli doktor Friedrich Miescher tarafından 1869'da keşfedilmiştir.
    • Asidik özellikler gösterdiği için "nükleik asit" olarak adlandırılmıştır.
    • O dönemde kalıtsal bilgiyi taşıyan molekülün protein olduğu düşünülüyordu.

    İkinci Dönemi (1944-1952): DNA'nın Kalıtsal Bilgiyi Taşıdığının İspatı

    • Oswald Avery, Colin MacLeod ve Maclyn McCarty tarafından 1944'te, Zatürreye neden olan bakteri çalışmaları sonucunda DNA'nın genetik madde olduğu ispatlanmıştır.
    • Alfred Hershey ve Martha Chase'in 1952'deki çalışmaları bakteriyofajlar kullanarak, DNA'nın kalıtsal bilgiyi taşıdığını doğrulamıştır.

    Üçüncü Dönemi (1953-1973): DNA Yapısının Keşfi

    • James Watson ve Francis Crick, 1953'te DNA'nın çift iplikli sarmal yapısını keşfettiler. Bu keşif, 1962 yılında Nobel Ödülü'ne layık görülmüştür.
    • X-ışını kristalografisi çalışmaları ile Rosalind Franklin'in katkısı büyük önem taşımaktadır.

    Dördüncü Dönemi (1973-Günümüze)

    • Kromozom yapısı, gen ekspresyonu gibi hücresel mekanizmalar keşfedilmiştir.
    • PCR, klonlama gibi yöntemler geliştirilmiştir.
    • Genetik hastalıkların moleküler tanısı ve gen tedavisi gibi tıbbi yaklaşımlar uygulanmaya başlanmıştır.
    • Bu gelişmeler, Biyoteknoloji ve Genetik Mühendisliği gibi yeni bilim dallarının ortaya çıkmasına neden olmuştur.

    DNA ve RNA

    • Hem DNA hem de RNA, nükleotidlerden oluşan polimerik yapılar.

    Nükleotidlerin Bileşenleri

    • Nükleotidlerin 3 temel bileşeni vardır.
    • 5 karbonlu bir şeker
    • Azotlu baz
    • Fosfat grubu
    • Azotlu bazlar(pürin ve primidin)
    • Pürin bazları 2 halkalıdır.
    • Primidin bazları 1 halkalıdır.

    Nükleotid Oluşturan Bağlar

    • Azotlu bazlar, şekerin C-1' atomu ile bağlanır.
    • Fosfat grubu, şekerin C-5' atomu ile bağlanır.

    Nükleotidlerin Hücredeki Fonksiyonları

    • Nükleik asitlerin alt birimidirler.
    • Hücrede kimyasal enerjiyi taşırlar.
    • Birçok enzim kofaktörünün bileşenleridirler.
    • Hücresel haberleşme aracı rol oynarlar.

    Oligonükleotid ve Polinükleotid

    • Oligonükleotid (≤ 20), 20'den az nükleotid içerir.
    • Polinükleotid (≥ 20), 20'den fazla nükleotid içerir.

    Nükleik Asit Polimerlerinin Yapısı

    • Bir nükleik asit polimerinin büyüklüğü veya uzunluğu, moleküldeki baz veya baz çiftleri sayısı ile ifade edilir.
    • Tek iplikli ise baz (b)
    • Çift iplikli ise baz çifti (bp)

    DNA Molekülü

    • DNA, iki nükleotid zincirinden oluşan bir sarmal yapıdır.
    • İki zincir birbirine anti-paraleldir.
    • Hidrofilik şeker-fosfat iskeleti molekülün dış kısmında yer alır ve negatif yüklü olduğundan büyük öneme sahiptir.
    • Hidrofobik bazlar heliksin iç kısmında bulunur.
    • İki zincir birbirlerine bazlar arası kurulan H-bağı ile bağlanırlar.
    • İki zincir birbirinin tamamlayıcısıdır (komplementer).
    • A-T arasında 2 H-bağı, G-C arasında 3 H-bağı bulunur.

    DNA'nın Yapısal Düzenlenişi

    • DNA'nın farklı formları vardır. Çap ve sarmal şekilleri ortam koşullarına göre değişir.

    DNA'da Baz Eşleşmeleri

    • Primidin + Primidin: Çok geniş
    • Pürin + Pürin: Çok dar
    • Pürin + Primidin: X-ışını verilerine uygun genişlik

    Chargaff Kuralı

    • Bir canlı türünün DNA molekülündeki Adenin (A) sayısı Timin (T) sayısına, Guanin (G) sayısı Sitozin (C) sayısına eşittir. yani A=T ve G=C
    • Pürin sayısı = Primidin sayısı (A+G=T+C)
    • Amino gruplu baz = Keto gruplu baz (A+C=G+T)

    DNA Yapısal Özellikleri

    • Birçok farklı özelliğe sahiptir.

    DNA'nın Fiziksel Özellikleri

    • Yüksek ısı ile DNA'nın iki zincirini ayırmak (denatürasyon) ve ısıyı düşürmek ile yeniden birleştirmek (renatürasyon) mümkündür.
    • DNA'nın 260 nm'deki absorbsiyonu sıcaklığa karşı grafiklenerek erime profili elde edilebilir.
    • Erime sıcaklığı (Tm), DNA molekülünün çift sarmalının %50'sini tek zincir haline getirmek için gereken ısı derecesidir.
    • G-C zengin DNA'lar daha yüksek erime sıcaklığına sahiptir (Tm).

    Farklı DNA Formları

    • DNA'nın farklı ortamlarda farklı formlar alabilir.
    • Bu ortama göre değişiklik gösterebilir.

    B-DNA

    • Watson ve Crick modeli.
    • Fizyolojik koşullarda en yaygın form.
    • Sağa dönüşlü sarmal.
    • Çapı 20 Å (2 nm).
    • Sarmalın her tam dönüşünde 10 nükleotid bulunur.

    A-DNA

    • Su dışında birçok çözeltide görülen form.
    • Sağa dönüşlü sarmal.
    • Çapı 23 Å.
    • Sarmalın her tam dönüşünde 11 nükleotid bulunur.
    • DNA-RNA hibrit moleküllerinde de görülür.

    Z-DNA

    • Sola dönüşlü sarmal.
    • Çapı 18 Å.
    • Sarmalın her tam dönüşünde 12 nükleotid bulunur.
    • Özel olarak G veya C nükleotid tekrarları içerir.

    Ökaryotik Hücrelerde DNA Dizilimi

    • Ökaryotik hücrelerde DNA, histon proteinleri ile organize olarak kromozomları oluşturur.

    Ekstra Kromozomal DNA'lar

    • Bazı organellerde (mitokondri ve kloroplastlar) bulunan, halkasal çift iplikli DNA.
    • Hücrenin toplam DNA'sının küçük bir kısmını oluşturur.
    • Histon proteinlerini içermez.

    Genom Nedir?

    • Bir organizmadaki tüm DNA'nın toplamıdır.
    • Ökaryotlarda diploid (iki kopya), prokaryotlarda haploid (tek kopya) genom kavramı kullanılır.
    • İnsan genomu 3 milyar baz çiftinden oluşur ve yaklaşık 1 metre uzunluğa sahiptir.
    • Yeni doğmuş bir insanda yaklaşık 1 kg DNA bulunur.

    RNA'nın Yapısı ve Çeşitleri

    • RNA, tek zincirlidir.
    • Boyutları DNA'ya kıyasla daha küçüktür ve az kararlıdır.

    RNA'ların Görevleri

    • Toplam RNA'nın %85'i rRNA, %10'u tRNA ve %5'i mRNA'dan oluşur.
    • mRNA, DNA'daki genlerin kopyasını oluşturur ve protein sentezi için ribozomlarda şablon görevi görür.
    • rRNA, ribozomları oluşturan yapı taşlarından biridir ve protein sentezinde rol oynar.
    • tRNA, amino asitleri ribozoma taşır ve protein sentezinin gerekli bileşenlerinden biridir.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Tıbbi Biyoloji: Nükleik Asitlerin Yapısı ve Bileşenleri PDF

    Description

    Bu quiz, nükleik asitlerin yapısı, bileşenleri ve DNA'nın keşfi hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. DNA ve RNA'nın rollerini, keşif sürecinin dönemlerini öğrenerek, moleküler biyoloji alanında derinlemesine bilgi sahibi olabilirsiniz.

    More Like This

    Molecular Biology: Nucleic Acids Structure [BIO 206]
    10 questions

    Molecular Biology: Nucleic Acids Structure [BIO 206]

    SupportingMridangam avatar
    SupportingMridangam
    Nucleic Acids and Molecular Biology
    12 questions

    Nucleic Acids and Molecular Biology

    PainlessSyntax avatar
    PainlessSyntax
    Lodish Ch 5: Molecular Biology: Nucleic Acids
    40 questions

    Lodish Ch 5: Molecular Biology: Nucleic Acids

    TenaciousNephrite186 avatar
    TenaciousNephrite186
    Nucleic Acids and DNA Structure
    13 questions

    Nucleic Acids and DNA Structure

    DauntlessMorningGlory773 avatar
    DauntlessMorningGlory773
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser