Temel İslami Bilgiler

Temel İslami Bilgiler

• "Eûzü billahi mineşşeytanirracim": Kovulmuş şeytanın şerrinden Allah'a sığınırım anlamına gelir.
• "Bismillahirrahmanirrahim": Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın adıyla başlarım demektir.

Kelime-i Tevhid

• "Lâ ilâhe illallâh, Muhammedün Resûlullâh": Allah'tan başka ilah yoktur. Hz. Muhammed (s.a.v.) Allah'ın elçisidir anlamını taşır.

Kelime-i Şehâdet

• "Eşhedü en lâ ilâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve resûlühû": Allah'tan başka ilah olmadığına, Hz. Muhammed (s.a.v.)'in Allah'ın kulu ve elçisi olduğuna şehadet ederim (inanırım) manasına gelir.
• Rabbimiz: Allah (c.c.)
• Dinimiz: İslam
• Kitabımız: Kur'an-ı Kerim
• Peygamberimiz: Hz. Muhammed (s.a.v.)
• Kıblemiz: Kâbe (Mekke, Suudi Arabistan)
• Kutsal Günümüz: Cuma
• İbadet Yerlerimiz: Cami, mescit ve temiz olan her yer
• Amelde Mezhebimiz: Hanefî (Kurucusu: İmam-ı Azam Ebu Hanife)
• İtikatta Mezhebimiz: Maturidiyye (Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat) (Kurucusu: İmam-ı Maturidî)

İnanç Yönünden İnsanlar

• Mü'min: Allah'ın varlığına, birliğine ve Hz. Muhammed'in (s.a.v.) peygamberliğine kalbiyle inanan ve diliyle söyleyen kimse.
• Münafık: Allah'ın varlığına, birliğine ve Hz. Muhammed'in (s.a.v.) peygamberliğine kalbiyle inanmadığı halde diliyle inandığını söyleyen ikiyüzlü kimse.
• Kâfir: Allah'ın varlığına, birliğine, Hz. Muhammed'in (s.a.v.) peygamberliğine ve getirdiği esaslara kalbiyle inanmayan ve inanmadığını diliyle söyleyen kimse.
• Müşrik: Allah'a ortak koşan, birden fazla tanrı olduğuna inanan kimse.

Allah'ın Sıfatları (14 tane)

Allah'ın Zâtî Sıfatları

• Allah'a mahsus, başka varlıklarda bulunmayan sıfatlardır.
  • Vücûd: Allah vardır.
  • Kıdem: Allah'ın varlığının başlangıcı yoktur (Ezelî).
  • Bekâ: Allah'ın varlığının sonu yoktur (Ebedî).
  • Vahdaniyet: Allah birdir ve tektir.
  • Muhalefetün li'l-Havâdis: Allah sonradan yaratılmışlara benzemez.
  • Kıyam bi-Nefsihî: Allah var olmak ve varlığını devam ettirmek için hiçbir şeye muhtaç değildir.

Allah'ın Subûtî Sıfatları

• Allah'a has, sınırsız sıfatlardır ve Allah'ın herhangi bir aracıya ihtiyacı yoktur. Bu sıfatlar insanlara sınırlı şekilde verilmiştir.
  • Hayat: Allah diri ve canlıdır.
  • İlim: Allah her şeyi bilir.
  • Semi': Allah her şeyi işitir.
  • Basar: Allah her şeyi görür.
  • İrade: Allah diler ve dilediği her şeyi yapar.
  • Kudret: Allah'ın her şeye gücü yeter.
  • Kelâm: Allah'ın konuşmasıdır (Kur'an-ı Kerim).
  • Tekvin: Allah'ın yoktan var etmesi ve yaratmasıdır.

Meleklere İman

• Melek: Allah'ın emirlerini yerine getiren, kudret sahibi manevi varlıklardır.
  • Nurdan yaratılmışlardır ve cinsiyetleri yoktur.
  • Yorulmazlar ve yaşlanmazlar.
  • Allah'a isyan etmezler.
  • Kuvvetli ve hızlıdırlar.
  • Gözle görülemezler ancak Allah'ın izniyle şekil değiştirebilirler.
  • Geleceği bilmezler; geleceği sadece Allah bilir.

Dört Büyük Melek ve Görevleri

• Cebrail (a.s.): Allah ile peygamberler arasında elçilik yapar.
• Mikail (a.s.): Kainattaki tabiat olaylarını ve canlıların rızkını yönetir.
• İsrafil (a.s.): Kıyamet günü Sûr'a üfleyecektir.
  • Dünya hayatı ilk üflemeyle sona erer.
  • İkinci üflemeyle tüm canlılar dirilir ve ahiret başlar.
• Azrail (a.s.): Canlıların ruhlarını almakla görevlidir.

Diğer Melekler

• Kirâmen Kâtibîn: İnsanların sevap ve günahlarını yazarlar.
• Münker-Nekir: Ölenleri kabirde sorguya çekerler.
• Hafaza: İnsanları kötülüklerden korurlar.
• Hamele-i Arş: Allah'ın Arş'ını taşırlar.
• Rıdvân: Cennet bekçisidir.
• Mâlik: Cehennem bekçisidir.
• Zebânî: Cehennemlikleri cehenneme atar ve onlara azap ederler.

Kitaplara İman

• İlahi Kitap: Allah'ın insanlara peygamberler aracılığıyla gönderdiği kutsal kitaplardır.
• İlahi kitapların toplam sayısı 104'tür. 100'ü suhuf, 4'ü büyük kitaptır.
• Suhuf: Küçük topluluklara gönderilen küçük kitapçıklardır.
  • Hz. Adem'e 10 sayfa
  • Hz. Şit'e 50 sayfa
  • Hz. İdris’e 30 sayfa
  • Hz. İbrahim’e 10 sayfa

Dört Büyük Kitap

• Tevrat: Hz. Musa'ya gönderilmiştir.
• Zebur: Hz. Davud'a gönderilmiştir.
• İncil: Hz. İsa'ya gönderilmiştir.
• Kur'an-ı Kerim: Hz. Muhammed'e (s.a.v.) gönderilmiştir.
• Kur'an-ı Kerim dışındaki kitaplar zamanla bozulmuştur.
• Günümüze kadar değişmeden ulaşan tek ilahi kitap Kur'an-ı Kerim'dir.
• Vahiy: Allah tarafından, peygamberlere melek (elçi) aracılığıyla veya doğrudan bildirilen kesin bilgilerdir.
• Vahiy sadece peygamberlere gelir.

Kur'an-ı Kerim

• Allah'ın Hz. Muhammed'e (s.a.v.) Cebrail (a.s.) aracılığıyla gönderdiği son ilahi kitaptır.
• İnsanların tüm ihtiyaçlarını karşılar.

Kur'an-ı Kerim'in Özellikleri

• Değişmeden günümüze ulaşmıştır.
• Ayet ve sureler halinde parça parça indirilmiştir.
• Son ilahi kitaptır ve hükümleri kıyamete kadar geçerlidir.
• Önceki kitapların hükümlerini geçersiz kılmıştır.
• Ayetleri tutarlıdır ve bilimle çelişmez.
• Bütün insanlığa gönderilmiştir.

Kur'an-ı Kerim'in İndirilişi

• Kadir Gecesi'nde dünya semasına toptan indirilmiş, oradan Hz. Peygamber'e (s.a.v.) parça parça indirilmiştir.
• İlk ayetler 610 yılında, Ramazan ayının 17'sinde, Hira Mağarası'nda indirilmiştir.
• 23 yılda (13 yıl Mekke, 10 yıl Medine) tamamlanmıştır.

Kur'an-ı Kerim'in Toplanması ve Çoğaltılması

• Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde hafızlar tarafından ezberlenmiş ve vahiy katipleri tarafından yazılmıştır.
• Hz. Ebu Bekir (r.a.) zamanında kitap haline getirilmiştir.
• Hz. Osman (r.a.) zamanında çoğaltılmıştır.

Terimler

• Vahiy Kâtibi: Hz. Peygamber'e (s.a.v.) gelen vahyi yazan sahabeler.
• Ayet: Kur'an'daki cümlelerdir. Kur'an'da 6666 ayet vardır
  • İlk inen ayetler Alak Suresi'nin ilk beş ayeti, son inen Maide Suresi 3. ayetidir.
• Sûre: Kur'an bölümleridir. Kur'an'da 114 sûre vardır. İlk sûre Fatiha, son sûre Nas sûresidir.
  • En uzun sûre Bakara (286 ayet), en kısa Kevser (3 ayet)'dir.
• Cüz: Kur'an-ı Kerim'in 30 eşit bölümünden her biridir. Her cüz 20 sayfadır.
• Tecvid: Kur'an'ı doğru okuma kurallarını içerir.
• Tefsir: Kur'an'ı açıklayan ve yorumlayan ilimdir.

Peygamberlere İman

• Peygamber: Allah'ın emir ve yasaklarını insanlara bildirmekle görevlendirdiği kişidir.
• Rasul: Allah tarafından kendisine kitap gönderilen peygamberdir.
• Nebi: Kendisine kitap gönderilmeyen, önceki rasullerin kitaplarını tebliğ eden peygamberdir.
• Rasullere nebi de denir ancak her nebiye rasul denmez
• Örneğin; Nuh, Salih ve Yunus peygamberler nebîdir.
• Hz. Musa (a.s.) ve Hz. Muhammed (s.a.v.) hem nebî, hem de rasuldür.
• İlk peygamber Hz. Adem (a.s.), son peygamber Hz. Muhammed (s.a.v.)'dir.

Peygamberlerin Sıfatları

• Sıdk: Doğru ve dürüst olmaları.
• Emânet: Güvenilir olmaları.
• Fetânet: Zeki ve akıllı olmaları.
• Tebliğ: Allah'tan aldıklarını eksiksiz iletmeleri.
• İsmet: Günah işlememeleri.
• Adalet: Adil olmaları.
• Kur'an-ı Kerim'de adı geçen 25 peygamber bulunmaktadır.

Kur'an'da Adı Geçen Peygamberler

• Hz. Adem, Hz. İdris, Hz. Nuh, Hz. Hud, Hz. Salih, Hz. İbrahim, Hz. İsmail, Hz. İshak, Hz. Yakup, Hz. Yusuf, Hz. Eyyup, Hz. Şuayp, Hz. Musa, Hz. Harun, Hz. Zekeriyya, Hz. Yahya, Hz. İlyas, Hz. Elyesa, Hz. Lut, Hz. Üzeyir, Hz. Davut, Hz. Süleyman, Hz. Zülkifl, Hz. İsa ve Hz. Muhammed (s.a.v.).
• Hz. Lokman ve Hz. Zülkarneyn'in isimleri geçer ancak peygamber olup olmadıkları kesin değildir.

32 Farz

• İmanın Şartları: 6
• İslamın Şartları: 5
• Abdestin Farzları: 4
• Gusül Abdestinin Farzları: 3
• Namazın Farzları: 12
• Teyemmümün Farzları: 2
• Toplam: 32

İmanın Şartları

• Allah'a inanmak
• Meleklere inanmak
• Kitaplara inanmak
• Peygamberlere inanmak
• Ahiret gününe inanmak
• Kader ve kazaya inanmak

İslamın Şartları

• Şehadet getirmek
• Namaz kılmak
• Oruç tutmak
• Zekat vermek
• Hacca gitmek

Abdestin Farzları

• Elleri dirseklerle beraber yıkamak
• Yüzü yıkamak
• Başın dörtte birini meshetmek
• Ayakları topuklarla beraber yıkamak

Gusül Abdestinin Farzları

• Ağza üç kere su vermek
• Burna üç kere su vermek
• Bütün vücudu yıkamak

Namazın Farzları

• Dışındaki Farzlar (Şartlar)
  • Hadesten taharet
  • Necâsetten taharet
  • Setr-i avret
  • İstikbâl-i kıble
  • Vakit
  • Niyet
• İçindeki Farzlar (Rukunlar)
  • İftitah tekbiri
  • Kıyam
  • Kıraat
  • Rükû
  • Sücûd
  • Kâ'de-i âhire

Teyemmümün Farzları

• Niyet etmek
• Elleri temiz toprağa vurup yüzü ve kolları meshetmek

Namaz Abdesti

• Abdest: Bazı ibadetleri yapmak için belirli organları usulüne göre yıkamak.
• Abdestin Farzları:
  • Yüzü yıkamak
  • Elleri dirseklerle beraber yıkamak
  • Başın dörtte birini mesh etmek
  • Ayakları topuklarla beraber yıkamak
• Abdestin Alınışı:
  • Niyet etmek ("Niyet ettim Allah rızası için abdest almaya")
  • Elleri bileklere kadar yıkamak
  • Ağza ve buruna üçer kere su vermek
  • Yüzü yıkamak
  • Sağ ve sol kolları dirseklerle beraber yıkamak
  • Başı mesh etmek
  • Sağ ve sol ayakları topuklarla beraber yıkamak
• Abdest alırken ve bitince dua etmek sevaptır.
• Abdestsiz Yapılamayacaklar:
  • Namaz kılınamaz
  • Kur'an-ı Kerim'e dokunulamaz
  • Kâbe tavaf edilemez.
• Abdesti Bozan Şeyler:
  • Ön veya arka organdan pislik çıkması
  • Yel çıkması
  • Ağız dolusu kusmak
  • Uyumak, bayılmak
  • Namazda yanındakilerin duyacağı şekilde gülmek

Gusül Abdesti (Boy Abdesti)

• Vücudun her yerini hiç kuru yer kalmayacak şekilde yıkamaktır.

Gusül Abdestinin Farzları

• Ağza su almak ve temizlemek (3 kere)
• Burna su almak ve temizlemek (3 kere)
• Bütün vücudu yıkamak (kuru yer kalmamalı).

Gusül Abdestinin Alınışı

• Niyet etmek ("Niyet ettim gusül abdesti almaya")
• Elleri ve avret yerlerini yıkamak
• Namaz abdesti almak
• Ağza ve buruna su vermek (3 kere)
• Başa, sağ ve sol omuzlara su dökerek tüm vücudu yıkamak

Gusül Gerektiren Durumlar

• Cinsel ilişkide bulunmak.
• Rüyada ihtilam olmak.
• Kadınların özel hallerinin sona ermesi.
• Cünüb: Gusül abdesti alması gereken kişi.
• Guslü gerektiren bir durum oluşunca en geç bir namaz vakti içinde abdest almak gerekir.

Cünüpken Haram Olan İşler

• Namaz kılmak.
• Kur'an'a dokunmak veya okumak.
• Üzerinde ayet yazılı bir şeyi tutmak.
• Kâbe'yi tavaf etmek.
• Mescide girmek.

Cihad

• İslam'ı yüceltmek için yapılan her türlü çaba ve mücadeledir.
• İ’lây-ı Kelimetullah: Allah'ın adını ve İslam dininin şanını yüceltip yaymaktır.

Namaz

• Tekbir ile başlayıp selam ile biten, belirli hareket ve sözleri içeren ibadettir.
• Namaz, kulluk görevini yerine getirmek, Allah'ı anmak ve şükretmek için kılınır.
• Namaz Kimlere Farzdır:
  • Müslümanlara
  • Ergenlik çağına gelenlere
  • Akıllı olanlara
• Namazın Farzları (12 Tane): Kabul olması için 12 şartın yerine gelmesi gerekir.
• A. Namazın Dışındaki Farzlar (6 Tane):
  • Hadesten Taharet: Abdest veya gusül abdesti almak.
  • Necâsetten Taharet: Bedenin, elbisenin ve namaz kılınacak yerin temiz olması.
  • Setr-i Avret: Vücudun örtülmesi gereken yerlerini örtmek.
  • İstikbal-i Kıble: Kâbe'ye dönmek.
  • Vakit: Her namazı vaktinde kılmak.
  • Niyet: Hangi namazı kılacağınızı bilmek.
• B. Namazın İçindeki Farzlar (6 Tane):
  • İftitah (başlama) Tekbiri: "Allahu Ekber" demek.
  • Kıyam: Ayakta durmak.
  • Kıraat: Kur'an okumak.
  • Rükû': Eller dizlere değecek şekilde eğilmek.
  • Sücûd: Alnı yere koymak.
  • Ka'de-i Ahire (Son oturuş): Ettehiyyatü okuyacak kadar oturmak.

Namazın Kılınışı

• Temiz bir yerde abdestli olarak kıbleye dönülür.
• Ayaklar dört parmak açık durulur.
• Niyet edilir ("Niyet ettim Allah rızası için bugünkü sabah namazının sünnetini kılmaya").
• İftitah Tekbiri: "Allahu ekber" diyerek eller bağlanır.
• Sırasıyla Sübhâneke, Eûzü-Besmele, Fatiha ve zammı sûre okunur.
• Rükû: "Allahu ekber" diyerek rükûya gidilir ve üç defa "Sübhâne rabbiye'l-azîm" denir.
• Rükûdan kalkılır: "Semiallâhü limen hamideh" denir ve ayakta "Rabbenâ lekeʼl-hamd" denir.
• Secde: "Allahu ekber" diyerek secdeye gidilir ve üç defa "Sübhâne rabbiye'l-âlâ" denir.
• Doğrulup diz üstü oturulur kısa süre, sonra "Allahu ekber" diyerek ikinci secde yapılır (3 defa “Sübhâne rabbiye’l-âlâ”)
• Ayağa kalkılarak 2. Rekat kılınır (Besmele, Fatiha ve zammı süre)
• Rükû-Secde yapılır
• Oturulur ve Et-Tahiyyâtü, Allahümme Salli, Allahümme Barik, Rabbenâ duaları okunur.
• Selam: "Es-selâmü aleyküm ve rahmetullâh" diyerek önce sağa, sonra sola selam verilir.
• Üç ve dört rekatlı namazlarda ikinci rekatın sonundaki oturuşa "birinci oturuş", son oturuşa "son oturuş" denir.
• Üç ve dört rekatlı namazda ilk oturuşta sadece Et-Tahiyyâtü okunur.
• "Allahümme ente's-selâmü ve min-ke's-selâm. Tebârekte yâ ze'l celâli ve'l-ikrâm" denir.
• Namaz insanı kötülükten alıkoyar.

Beş Vakit Namazın Kılınışı (Tablo)

• Her namaz için rekât sayıları, sünnet ve farzlar belirtilmiştir.

Cami - Mescid

• Müslümanların ibadet için toplandığı yerdir.
• Kâbe'nin şubeleri olarak kabul edilir.

Caminin Bölümleri

• Mihrab: İmamın namaz kıldırdığı, kıble yönündeki oyuk yerdir.
• Minber: İmamın hutbe okuduğu yüksek yerdir.
• Kürsü: Dinî bilgilerin anlatıldığı yüksek yerdir.
• Müezzin Mahfili: Müezzinlerin özel yeridir.
• Son Cemaat Yeri: Namaza geç kalanların kıldığı yerdir.
• Şadırvan: Abdest alma yeridir.
• Minare: Ezan okunan yüksek yapıdır.
• Şerefe: Müezzinlerin ezan okuduğu balkonlu kısımdır.
• Alem: Minarenin tepesindeki hilal şeklindeki süs.
• Mahya: Minareler arasına asılan ışıklı yazılar.

Cami Görevlileri

• İmam: Namaz kıldıran din görevlisi.
• Vaiz: İnsanları aydınlatan din görevlisi.
• Müezzin: Ezan okuyan kişi.
• Kayyum: Caminin temizliğinden sorumlu kişi.
• Hatip: Cuma ve bayram hutbesi okuyan kişi.
• Cemaat: İbadet için toplanan müslüman topluluğu.
• Vaaz: Dinî konularda yapılan konuşma.
• Hutbe: Cuma ve bayram namazlarında yapılan konuşma.

Selamlaşmak

• Müslümanların birbirlerine sağlık, barış ve esenlik dileklerini sunmasıdır.
  • "Es-Selâmü aleyküm" (Allah'ın selamı sizin üzerinize olsun).
  • "Ve aleykümü's-selâm ve rahmetullâhi ve berakâtüh" (Allah'ın selamı, rahmeti ve bereketi sizin de üzerinize olsun).
• Selam vermek sünnet, almak farzdır.

Selam Verirken Önemli Notlar

• Araçta olan yürüyene, yürüyen oturana, gibi durumlara dikkat edilmelidir.
• Kur'an okuyana, namaz kılana, tuvalette olana selam verilmez.
• Yabancı kadın ve erkeklerin fitneye sebep olmamak için selamlaşmaması gerekir.
• Kafir olan selam verirse "Ve aleyküm" diye karşılık verilir.

Salat ü Selam (Salavat-ı Şerife)

• Hz. Peygamber'in ismi anıldığında söylenen "Sallallahü aleyhi ve sellem" sözüdür.
• Allah ve melekler Peygambere salat eder, müminler de etmelidir.
• Rasûlullah (s.a.v.)'in ismini işiten kimsenin, ömründe bir defa salavat getirmesi farz; okuyunca, yazınca, söyleyince, işitince ilkinde söylemek vacib, tekrarında müstehabtır..
• "Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed" (Allahım! Muhammed (s.a.v.)'e, O'nun temiz soyuna ve tüm aile fertlerine rahmet et).

İbadet

• Allah'ın rızasını kazanmak için O'nun emirlerini yerine getirmektir.
• Allah'ın razı olduğu işleri yapmak, razı olmadığı işlerden kaçınmaktır.

Niçin İbadet Edilir?

• Allah'a şükretmek için
• Allah'ın rızasını kazanmak için
• Allah'a karşı görevleri yerine getirmek için

Hz. Muhammed (S.A.V.)’in Hayatı

• Meşhur İsimleri: Muhammed, Mustafa, Mahmud, Ahmed.
• Künyesi: Ebu'l-Kasım
• Doğum Yeri: Mekke
• Doğum Tarihi: 20 Nisan 571 - 12 Rebîulevvel - Pazartesi
• Annesi: Âmine Hatun
• Babası: Abdullah
• Dadısı: Ümmü Eymen
• Dedesi (baba): Abdülmuttalip
• Babaannesi: Fâtıma
• Dedesi (anne): Vehb
• Anneannesi: Berre
• İlk emziren kadın: Süveybe
• Süt annesi: Halime (Eşi; Hâris)
• Süt kardeşleri: Abdullah, Üneyse, Şeymâ
• Hanımları (Ümmetin Anneleri): Hz. Hatice, Hz. Aişe
• Çocukları: Erkekler : Kasım, Abdullah, İbrahim. Kızlar: Zeynep, Rukiye, Ümmü Gülsüm, Fâtıma
• Torunları: Erkekler: Hasan, Hüseyin, Muhsin. Kızlar: Zeynep, Ümmü Gülsüm
• Peygamber Oluşu: 610 yılında Hira Mağarası'nda ilk vahyi almıştır. İlk emir "İkra" (oku) idi. 40 yaşındaydı.
• İlk Müslümanlar:
  • Kadınlardan: Hz. Hatice
  • Çocuklardan: Hz. Ali
  • Gençlerden : Hz. Osman
  • Erkeklerden : Hz. Ebubekir
  • Azadlı Köle : Hz. Zeyd b. Hârise
• Hicret: Hz. Peygamber (s.a.v.)'in 622 yılında Mekke'den Medine'ye göç etmesidir.
• Önemli Savaşları: Bedir Savaşı, Uhud Savaşı, Hendek Savaşı.
• Vefatı: 632 yılında Medine'de vefat etmiştir.