Tarih: Orta Çağ ve Reform Dönemi

Yeni Çağda Avrupa (1453-1789)

• Bu dönemde, Orta Çağın etkileri azalmıştır. Coğrafi keşifler, Rönesans ve Reform Hareketleri sonucunda "Aydınlanma Çağı" başlamıştır.
• Bu gelişmeler, birçok önemli keşif ve icadın ortaya çıkmasına ve Avrupa'dan dünyaya yayılmasına yol açmıştır.

Avrupa Devletleri

• Fransa: Avrupa'nın güçlü bir devletidir. Alman İmparatorluğu ile devamlı mücadele halindedir. Osmanlı-Fransız dostluğu önemli nedenlerden biriydi.
• İngiltere: İskoçya hariç adaya sahipti. Reform hareketleri sonrasında Anglikan Kilisesi'ni kurdu. Güçlü bir deniz filosu ile büyük bir sömürge imparatorluğu kurdu.
• Almanya: "Mukaddes Roma Germen İmparatorluğu" olarak bilinir. Orta Avrupa, Macaristan'ın kuzeyi, İspanya ve diğer bölgeler onun kontrolündeydi.
• Rusya: Birçok prenslikten oluşuyor ve Moskova prensliğinin hakimiyeti altında birleşerek güçleniyordu. Altınordu Devletinin yıkılması, Rusya'nın güçlenmesinde etkili oldu.
• Macaristan: Güçlü bir krallıktı ama Mohaç Savaşı'ndan sonra Osmanlı, Avusturya ve Almanya arasında parçalandı.
• İtalya: Bu dönemde, siyasi birlik yoktu ve birçok şehir devletinden oluşuyordu. Venedik ve Cenevizliler Akdeniz'de önemli rakiplerdi.

Teknolojik Gelişmeler

• Barut ve Ateşli Silahlar: Çinlilerin icadı olan barut, Haçlı Seferleri sırasında Avrupa'ya geldi. Avrupa'da top icad edildi. Topun önemi, İstanbul'un fethinde görüldü.
• Kâğıt ve Matbaa: Çinlilerden gelen kâğıt ve matbaa, Avrupa'da Jan Gutenberg tarafından geliştirildi. Kitap basımı ucuzlaştı ve fikir alışverişi hızlandı. Bu, Rönesans ve Reform'a da zemin hazırladı. Ancak 1727'de Osmanlı'da matbaanın kullanılmaya başlamasıyla Avrupa'daki kadar büyük etkiler yaratmadı.
• Pusula ve Gemicilik: Çinlilerin buluşu olan pusula, okyanus yolculuklarını kolaylaştırdı. Coğrafi keşiflere zemin hazırladı ve ticaret gelişti.

Coğrafi Keşifler

• Avrupalıları yeni ticaret yolları aramaya iten nedenler:
  • Osmanlıların ticaret yollarına egemen olması
  • Doğu'nun zenginliği
  • Avrupa'daki Kralların siyasi güç kazanmak için ekonomik kazanımlar elde etme arzusu

Rönesans

• XV. ve XVI. yüzyıllarda İtalya'da başlayan, Fransa, Almanya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerine yayılan, edebiyat, sanat ve bilim alanlarındaki gelişmelerdir.

• Nedenleri:

  • Kiliseye güvenin azalması
  • Orta Çağ'dan gelen sanatların olgunlaşması
  • İslam dünyasından çeviriler
  • İstanbul'un fethiyle gelen klasik eserler
  • Matbaa
  • Mesenler
  • Hümanizm

• Sonuçları:

  • Kiliseye güvenin azalması
  • Bilimsel düşüncenin gelişmesi
  • Aydınlanma Çağı'nın başlaması

• İtalya'da Başlamasının Nedenleri:

  • Güçlü siyasi krallıklar
  • Katolikliğin merkezi olması
  • Coğrafi konum
  • Ticaret merkezi olması
  • Roma ve Helen kültürünün etkisi

Reform

• XVI. yüzyılda, din alanındaki değişikliklerdir.

• Nedenleri:

  • Kiliseye olan güvenin azalması
  • Rönesans ve matbaa etkisi
  • Papa ve din adamlarının yolsuzlukları
  • Reformcuların (Luther, Erasmus, Kalven) etkisi
  • Burjuvazinin kendi kilisesini kurma isteği
  • Toplumsal ve ekonomik sorunlar

• Sonuçları:

  • Avrupa'da mezhep birliğinin bozulması
  • Yeni mezheplerin oluşması
  • Avrupa'da din savaşları
  • İnanç özgürlüğünün güçlenmesi
  • Okulların kiliseden alınması

30 Yıl Savaşları(1618-1648)

• Alman İmparatoru , merkezi otoriteyi sağlamak için , din ve mezhep birliğini sağlamak amacıyla Protestan Alman prensliklerine savaş açmasıyla başlamıştır
• Almanya , Fransa, İsveç ve Danimarka arasında savaş haline dönüşmüştür.
• Westfalya Barışı ile sona ermiştir.

Otuz Yıl Savaşları Sonuçları ve Westfalya Barışı (1648)

• Almanya, İmparatorluğu parçalandı
• Alman prensleri dini ve siyasi özgürlüklerini elde etti.
• Hollanda bağımsızlığını kazandı.
• İsveç Baltık Denizi kıyılarında üstünlük sağladı.
• Fransa Alsaz-Loren bölgesine sahip oldu.

18. Yüzyıl Veraset Savaşları

• Avrupa devletleri arasında akrabalık bağları yüzünden ortaya çıkan taht kavgaları.
• İspanya Veraset Savaşları, Lehistan Veraset Savaşları, Avusturya Veraset Savaşları gibi savaşlar yaşandı.
• Bu savaşlar tarafların değişimine neden oldu ve yeni güç dengesini ortaya çıkardı.

ABD'nin Kuruluşu

• İngiliz kolonileri, İngiltere'nin vergilerini kabul etmeyerek bağımsızlıklarını ilan etti.
• Amerikan Bağımsızlık Savaşı (1775-1783) gerçekleşti.
• Westfalya Barışı ile ABD bağımsızlığını kazandı.

Absolitizm

• Avrupa'da, 17. ve 18. yüzyıllarda, kralın siyasi güçlerinin çoğalmasıdır.
• "Devlet - ben demektir" sözü ile somutlaştırılmıştır.

Merkantalizm

• Coğrafi keşifler yoluyla zenginleşen ülkelerin, sahip oldukları madenlerden (altın, gümüş) yararlanma isteğidir.

Bu quiz, Orta Çağ düşüncesinden kurtulma süreci ve ardından gelen düşünce akımları hakkında sorular içermektedir. Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu'ndaki önemli gelişmeler ve ticaret yollarının etkilerini de ele almaktadır. Tarih bilgilerinizi test edin!